Complexnummer:

Transcriptie

1 Complexnummer: Smallepad MG Amersfoort Postbus BP Amersfoort T F E info@cultureelerfgoed.nl Complexnaam Misthoornhuisje/Lichtwachterswoning Aantal complexonderdelen , Monumentnummers van complexonderdelen Woonplaats Gemeente Provincie Schokland Noordoostpolder Flevoland Hoofdadres van hoofdobject Vluchthavenpad 1, 8319 AD Schokland Complexomschrijving Inleiding Het complex bestaande uit MISTHOORNHUISJE en de nabijgelegen LICHTWACHTERSWONING is gelegen nabij de haven van het voormalige eiland Schokland. Beide gebouwtjes zijn gebouwd na de ontruiming van het eiland in 1859 en hadden een functie die vooral van belang is geweest voor de scheepvaart op de Zuiderzee. Beide gebouwtjes verloren hun oorspronkelijke functie met de inpoldering van het betreffende deel van de Zuiderzee. De "Lichtwachter" is aan het eind van de negentiende eeuw gebouwd als lichtwachterswoning in opdracht van Waterstaat. Toen het bij het restant van de haven, op het noordelijke deel (de woonterp Emmeloord) van het voormalige eiland Schokland staande pand met de inpoldering de oorspronkelijke functie verloor deed het tot 1980 nog dienst als woning en opslagruimte. Vervolgens werd het inwendig verbouwd en zo nu en dan gebruikt als groepsaccommodatie. In 1996 is het inwendige opnieuw gewijzigd en sindsdien functioneert het pand als vergaderruimte. Het huis staat op korte afstand van het voormalige misthoornhuisje. Ook dit huisje is inwendig ingrijpend gewijzigd in Sindsdien heeft het in de zomermaanden een functie als informatiegebouwtje. Tussen het voormalige misthoornhuisje en de "Lichtwachter" stond vroeger een ijzeren vuurtorentje. Ook dit torentje verloor met de inpoldering van de Zuiderzee zijn functie en is vervolgens afgebroken. De gebouwen maken deel uit van het voormalige eiland Schokland dat in 1995 door Unesco op de Werelderfgoed lijst is geplaatst. Omschrijving Pagina: 1 / 6

2 Ensemble van twee, één bouwlaag onder kap tellende, in baksteen opgetrokken huisjes met rechtgesloten gevelopeningen. Het inwendige van beide, op korte afstand van elkaar staande panden is ingrijpend verbouwd en zijn derhalve voor de bescherming van ondergeschikt belang. De exterieurs zijn vrijwel ongewijzigd gebleven. Waardering Het misthoornhuisje en de lichtwachterswoning zijn van algemeen belang vanwege de grote cultuurhistorische waarde, de architectuurhistorische waarde en de ensemblewaarde. - De huisjes zijn van cultuurhistorisch belang vanwege de bijzondere, onlosmakelijk met het voormalige eiland Schokland verbonden functies en vanwege de hiermee samenhangende typologie. - De huisjes hebben ensemblewaarde als essentiële onderdelen van een groter landschappelijk geheel (het voormalige eiland Schokland) en vanwege de onderlinge visuele en functionele samenhang. - De huisjes hebben architectuurhistorische waarde vanwege de karakteristieke, aan de functie gerelateerde hoofdvorm en vanwege de detaillering. - De huisjes hebben vanwege de oorspronkelijke functie tevens grote zeldzaamheidswaarde. - De huisjes zijn bovendien van belang vanwege de herkenbaarheid en de gaafheid van het exterieur. Pagina: 2 / 6

3 Monumentnummer*: Status: rijksmonument Inschrijving register*: 2 september 2002 Kadaster deel/nr: 2551/15 Complexnummer Complexnaam Misthoornhuisje/Lichtwachterswoning Woonplaats* Schokland Gemeente* Noordoostpolder Provincie* Flevoland Straat* Nr* Toev.* Postcode* Woonplaats* Situering Locatie Vluchthavenpad AD Schokland Kadastrale gemeente* Sectie* Kad. object* Appartement Grondperceel NOORDOOSTPOLDER C 2078 Rijksmonumentomschrijving** Inleiding De "Lichtwachter" is aan het eind van de negentiende eeuw gebouwd als LICHTWACHTERSWONING in opdracht van Waterstaat en maakt deel uit van een complex. Bij het complex behoort tevens een misthoornhuisje. Toen het bij het restant van de haven, op het noordelijke deel (de woonterp Emmeloord) van het voormalige eiland Schokland staande pand met de inpoldering de oorspronkelijke functie verloor deed het tot 1980 nog dienst als woning en opslagruimte. Vervolgens werd het inwendig verbouwd en in gebruik genomen als groepsaccomodatie. In 1996 is het pand inwendig opnieuw gewijzigd en sindsdien functioneert het als vergaderruimte. Het interieur bevat geen bijzondere elementen meer en valt derhalve niet onder de bescherming. Het huis vormt een complex met het nabij gelegen voormalige misthoornhuisje. Tussen dit huisje en de "Lichtwachter" stond vroeger een ijzeren vuurtorentje. Deze verloor met de inpoldering zijn functie en is vervolgens afgebroken. Het gebouwtje maakt deel uit van het voormalige eiland Schokland. Omschrijving Vanuit een rechthoekige plattegrond, in baksteen met gepleisterde plint opgetrokken huisje met één bouwlaag onder een met bouletpannen gedekt zadeldak met opgemetselde schoorsteen op de nok. Opnieuw gevoegd metselwerk (knipvoeg), zandstenen hoekstenen en accenten van gele verblendsteen in gevels met kruisverband. Kopgevels met geprofileerde zandstenen kraagstukken onder de uitgemetselde dakaanzetten. Symmetrische, naar de haven gekeerde oostelijke langsgevel met gietijzeren dakgoot boven de uitgemetselde gevelrand. Vier Pagina: 3 / 6

4 rechtgesloten, met luiken behangen vensters onder getoogde, met baksteenmozaïekjes ingevulde boogtrommels en aangesmeerde sluit- en aanzetstenen in de bogen, hardstenen onderdorpels. Noordelijke kopgevel met een rechtgesloten, opgeklampte lattendeur met ruitvormig deurvenstertje. Op de zolderverdieping een getoogd venster met schuif-/kruisraam met een uit koppen van baksteen en gele verblendsteen bestaande band aan weerszijden. Symmetrische westgevel waarin een rechtgesloten deur onder een geprofileerd kalf en een tweeruits bovenlicht met boog en boogtrommel als die boven de vensters in de voorgevel. Aan weerszijden van de deur een met luiken behangen venster als de vensters in de voorgevel, maar met bakstenen in plaats van natuurstenen lekdorpels. Symmetrische zuidgevel met een venster met hardstenen onderdorpel als de overige op de begane grond. Zoldervenster met T-raam onder boog en boogtrommel als bij de overige vensters. Rechts in de plint een hardstenen gedenksteen waarop vermeld de waterstand 2.90 M. + A.P. op Waardering De lichtwachterswoning is van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische waarde, de architectuurhistorische waarde en de ensemblewaarde. - Het huisje is van groot cultuurhistorisch belang vanwege de oorspronkelijke, onlosmakelijk met de geschiedenis van het voormalige eiland Schokland verbonden functie. - Het huisje heeft architectuurhistorische waarde vanwege de sobere, doch karakteristieke, aan de functie gerelateerde hoofdvorm en vanwege de detaillering. - Het huisje heeft ensemblewaarde als essentieel onderdeel van een groter landschappelijk geheel (het voormalige eiland) en vanwege de specifieke samenhang met de haven en het nabijgelegen misthoornhuisje. - Het huisje heeft vanwege de oorspronkelijke functie tevens zeldzaamheidswaarde. - Het huisje is bovendien van belang vanwege de herkenbaarheid en de grote mate van gaafheid van het exterieur. Hoofdcategorie Subcategorie Functie Weg- en waterbouwkundige werken Kust- en oevermarkering Lichtwachterswoning (C) Pagina: 4 / 6

5 Monumentnummer*: Status: rijksmonument Inschrijving register*: 2 september 2002 Kadaster deel/nr: 2551/15 Complexnummer Complexnaam Misthoornhuisje/Lichtwachterswoning Woonplaats* Schokland Gemeente* Noordoostpolder Provincie* Flevoland Straat* Nr* Toev.* Postcode* Woonplaats* Situering Locatie Vluchthavenpad AD Schokland Kadastrale gemeente* Sectie* Kad. object* Appartement Grondperceel NOORDOOSTPOLDER C 2080 Rijksmonumentomschrijving** Inleiding De "Misthoorn" is omstreeks 1900 gebouwd als MISTHOORNHUISJE in opdracht van Waterstaat en maakt deel uit van een complex. Bij het complex behoort tevens een lichtwachterswoning. Het huisje droeg oorspronkelijk een zogenaamde misthoorn, die werd gebruikt om bij slecht zicht de op korte afstand passerende schepen te waarschuwen met geluidssignalen. Het bij de voormalige haven op het noordelijke deel van Schokland (de woonterp Emmeloord) staande pand verloor met de inpoldering van dit deel van de Zuiderzee de oorspronkelijke functie. In 1980 werd het huisje verbouwd en kreeg het een bestemming als slaapgelegenheid voor gasten van de gebruikers van de nabijgelegen lichtwachterswoning. Na een ingrijpende verbouwing van het inwendige in 1996 kreeg het pand haar huidige functie als informatiegebouwtje, dat echter alleen in de zomermaanden is geopend voor het publiek. Het interieur bevat geen bijzondere elementen meer en valt derhalve niet onder de bescherming. Het gebouw maakt deel uit van het voormalige eiland Schokland. Omschrijving Vanuit een vierkante plattegrond, in schone baksteen opgetrokken verdiepingloos huisje onder een met opnieuw verbeterde hollandse pannen gedekt afgeknot tentdak. Onderste en bovenste delen van de gevels met staande stenen in Vlaams verband, middelste geveldelen met liggende stenen in kruisverband. Gevelranden van geprofileerde kunststeen. Alle vensters met grès onderdorpel. Uit de basis van de kap (noord-oosthoek) steekt een bakstenen schoorsteen. In het oostelijke dakschild een kleine houten dakkapel. Op de top een driedelige, vierkante Pagina: 5 / 6

6 beton op houten constructie, oorspronkelijk voor de bevestiging van de misthoorn. Oostgevel met links een rechtgesloten opgeklampte deur met posten op hardstenen poeren en een vijfruits bovenlicht. Rechts van de deur twee rechtgesloten achtruits vensters. In de symmetrische noordgevel drie rechtgesloten vensters als die in de oostgevel. Identieke westgevel. Zuidgevel met in het midden een onder een vijfruits bovenlicht staande rechtgesloten glasdeur met posten op hardstenen poeren en deurraam met roedenverdeling, evenals het grote venster links en het smallere venster rechts van de deur. Rechts in de gevel een klein venster met diepliggend kruisraam. Het interieur bevat geen vermeldenswaardige onderdelen en is derhalve van ondergeschikt belang voor de bescherming van rijkswege. Waardering Het misthoornhuisje is van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische waarde, de architectuurhistorische waarde en de ensemblewaarde. - Het huisje is van groot cultuurhistorisch belang vanwege de oorspronkelijke, onverbrekelijk met het voormalige eiland Schokland verbonden functie. - Het huisje heeft ensemblewaarde als essentieel onderdeel van een groter landschappelijk geheel (het voormalige eiland) en in het bijzonder vanwege de specifieke samenhang met de haven en de nabijgelegen lichtwachterswoning. - Het huisje heeft architectuurhistorische waarde vanwege de karakteristieke, aan de functie gerelateerde hoofdvorm en vanwege de detaillering. - Het huisje heeft vanwege de oorspronkelijke funcie tevens grote zeldzaamheidswaarde. - Het misthoornhuisje is bovendien van belang vanwege de herkenbaarheid en de gaafheid van het exterieur. Hoofdcategorie Subcategorie Functie Weg- en waterbouwkundige werken Kust- en oevermarkering Pagina: 6 / 6