Nieuwsbrief winter 2014

Vergelijkbare documenten
Verslag inventarisatie bijen en angeldragende wespen (Hymenoptera: Aculeata) in Westduinpark en Bosjes van Poot 2015

De Groene Long Bij-vriendelijk-er. sturen op meer micromilieus

Begin van een hobby (1983)

Wilde bijen in Amsterdam 2000 en 2014

Solitaire bijen determineren

De betekenis van agrarisch natuurbeheer voor bijen en wespen op een melkveebedrijf in de Graafschap

Het bijenrijk van het Tolkamerdijkje

Tien jaar bijen bijeen in een stadstuin in Appingedam: een methodologische en ecologische analyse

Liefhebbers van open zand

Bijen in Appèlbergen Anne Jan Loonstra

Iets over mijzelf. Wilde Bijen. Dit zijn wel bijen. Wat zijn bijen en wat niet? Honingbij. Goudwesp. Zweefvlieg. Sluipwesp Zweefvlieg

BIJEN EN GRAAFWESPEN ALMELO-NORDHORN LANGS KANAAL MENNO REEMER & FRANK VAN DER MEER MET AANDACHT VOOR ANDERE INSECTEN

WESPEN (NL) WESPEN (D) WASPS (GB) GUÊPES (F)

Wilde bijen in Deventer 2012

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 19 april Beste natuurliefhebber/-ster,

Nieuwsbrief Sectie Hymenoptera

WILDE BIJEN IN RELATIE TOT HET GROENBEHEER IN AMSTERDAM. Een inventarisatie van wilde bijen in het openbare ruimte. A. Koster

INHOUD Handelsonderneming Vlamings BV Steenbergen/De Mortel. Copyright Pieter van Breugel, Veghel 1

Natuurstudie in De Kaaistoep en aangrenzende terreinen in Tilburg. Verslag e onderzoeksjaar

Wilde bijensoorten in een stedelijke omgeving: stad Antwerpen

KiBO-ongedierte Kennisinstituut voor de bestrijding van ongedierte

Hoofdstuk 3 De lichaamsbouw van bijen en wespen

1. De cocons van de Gewone Knuffelbijen (Rosse metselbijen) komen nog niet uit. Hoe kan dat?

Van veenweidegebied tot bijenlandschap. Menno Reemer

DE NED ERLAND SE BIJEN

Bijen en wespen in Nationaal Park De Meinweg

Bijen in Stappengoor Inventarisatie van de wilde bijen op de wilgen

Bijen en vlinders in de educatieve tuinen

Insecten van de Goese Heggen 2004

Gasten van bijenhotels

HOOFDSTUK 7 PARASITAIRE BIJEN

Wilde bijen in de betuwe

Nee, dat is normaal. Het is te verwachten dat ongeveer 90% van de cocons uitkomt.

Wilde bijen in Amsterdam Zuid

Inventarisatie wilde bijen Kolis Meeuwen-Gruitrode

Verslagen. APIS-hokken: nog 84 uren hokken in 2008!

Voorjaarsweekend Tuinplezier EEN TUIN VOL LEVEN. De Botanische Tuinen van de Universiteit Utrecht maart 2017.

Nieuwsbrief Sectie Hymenoptera

BIJENGIDSJE. Ontdek de bijen en hommels die in het voorjaar in de tuin vliegen. Wat zoemt er in jouw achtertuin?

De angeldragers van de Strabrechtse Heide

2010 WILDE BESTUIVERS IN APPEL- EN PERENBOOMGAARDEN IN DE BETUWE MENNO REEMER & DAVID KLEIJN

WILDE BIJEN IN DEN HAAG

Bijscholing compostmeesters Insectenhotel. Hotels bouwen voor

Tabellen. Determinatietabel voor de Nederlandse soorten metselbijen (Hoplitis en Osmia) Hans Nieuwenhuijsen

Wilde bijensoorten en hommels verdwijnen in hoog tempo door neonicotinoïden?

De bijen en dagvlinders van Overijssel: trends, karakteristieke soorten en belangrijke gebieden

Boeren voor bijen. Bijensymposium 22 oktober Pieter Verdonckt inagro vzw

Wanneer God, Mozes vanuit de brandende braamstruik roept en hem de opdracht geeft om zijn volk uit Egypte te leiden, dan geeft Hij ook aan wat het

Hoofdstuk 4 De bijen van Nederland

Bijen en wespen van De Maashorst. Pieter van Breugel

BIODIVERSITEIT IN BELGIË. Bijen in de kijker. Leer ze kennen en help mee ze te beschermen!

Bijlage 1 Van de Nederlandse naar de wetenschappelijke namen van de bijen in dit boek

Bijen in Leuven. De natuur heeft je nodig. En vice versa. RAPPORT Natuur.studie nummer Jens D Haeseleer

Bijen. Veldgids. voor Nederland en Vlaanderen. en Vlaanderen. Veldgids. voor Nederland. Steven Falk Illustraties: Richard Lewington.

Verwacht en uiteindelijk gevonden in de Gelderse Poort: de broedparasieten Nomada armata en Nomada sexfasciata (Hymenoptera: Apidae)

nummer 13 april 2001 ISSN

Hoe krijg je wilde bijen in de tuin. In de Oude Ijsselstreek. Arie Koster. Arie Koster

EEN NIEUWE DETERMINEERTABEL. HET is nu al vele jaren geleden, dat ik in dit Tijdschrift een tabel gaf voor het determineeren

2 e West-Vlaams Bijensymposium 22/10/2011 Jens D Haeseleer. Vlaanderen, bij-zonder landschap?

Bijengenera: hun etymologie en naamgevers 1

Wilde planten voor wilde bijen

nummer 24 november 2006 ISSN

Workshop. Bijenhotel

nummer 23 april 2006 ISSN

Nieuwsbrief ef Sectie Hymenoptera

Wilde bijen in nood. Hoe kan jij helpen?

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 3 mei Beste natuurliefhebber/-ster,

BIJEN IN LEEUWARDEN. Thijs Gerritsen & Bart Franken

Ajuga (zie zenegroen) Ajuga reptans (zie kruipend zenegroen) akkerhoornbloem 216 akkerklokje 201 akkerkool 280 akkerleeuwenbek 453

nummer 20 november 2004 ISSN

Solitaire bijen: van koele minnaar tot trouwe partner in de fruitteelt, Agrolink workshop 04/05/2016

(Ge)wilde bijen monitoren! Bijen in het algemeen. Geleedpotigen. Bijen, wespen en vliegen. Dezelfde soort? Waar gaan we het over hebben vanavond?

2007 ONGEWERVELDE DIEREN VAN DE BIESBOSCH

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag Beste natuurliefhebber/-ster,

Nederlandse Rode Lijst (bijen)

LEFEBER NUMMER. NUMMER 4 november 1996 BROEDER VIRGILIUS LEFEBER 75! REDACTIONEEL

WILDE BIJEN IN RELATIE TOT HET GROENBEHEER IN DEVENTER. A. Koster. IBN-DLO Instituut voor Bos- en Natuuronderzoek

HOOFDSTUK 9 ZEVEN LANDSCHAPSTYPEN: HUN BIOTOPEN EN HUN BIJEN

Monitoring in het kader van de Stedelijke Ecologische Structuur Groningen 2012

Hoofdstuk 2 De vliesvleugeligen van Nederland

Wilde bijen in nood Hoe kan jij helpen?

REDACTIONEEL EXCURSIEVERSLAG. WESPEN EN BIJEN IN DE DUINEN TEN NOORDEN VAN ZANDVOORT Een verslag van de excursie op 3 augustus Theo M.J.

Hoofdstuk 5 Het leven van solitaire bijen en wespen

Nieuwsbrief Sectie Hymenoptera

In het belang van de bijen Analyse en advies aangaande wilde bijen in Zeist

Nieuwsbrief Sectie Hymenoptera

Wilde bijen in nood. Hoe kan jij helpen?

Bijvriendelijke voorbeeldtuin hoveniersbedrijf Rens de Rooij

Wilde bijen in nood. Hoe kan jij helpen?

Nieuwsbrief Sectie Hymenoptera

De stadswijk als bijenbarrière

Hoe maken we bijenhotels?

Bijen en volkstuinen

HOOFDSTUK 8 RELATIES MET ANDERE INSECTEN

BEDREIGDE EN VERDWENEN BIJEN

Nieuwsbrief Sectie Hymenoptera

Kritische kijk op de bijensterfte en initiatieven om het tij te keren prof. Dirk de Graaf

Sectie Hymenoptera. nummer 31 april Nieuwsbrief. Nederlandse Entomologische Vereniging

Transcriptie:

Nieuwsbrief winter 2014 Jaaroverzicht van 2014 Wildebijenwerkgroep van het Mechels rivierengebied Het lijkt stil rond onze werkgroep maar niks is minder waar. Allerlei realisaties dit jaar door leden van onze werkgroep Op het Kringloopfestival VLACO stond ook Aculea - met workshops hotelletjes bouwen en infostand met M. De Munter Dag van het Park :een infostand, een infostand in Boortmeerbeek, een workshop en presentatie in Heist nog een presentatie in Putte over bijenhotels en nog enkele initiatieven van onze werkgroep. Bijvoorbeeld ;De Fullmoonbikeride werd door onze bijenwerkgroep onthaalt met een ludieke workshop seedbombs. Dat zijn zaadballen van klei en inheemse zaden om ze tijdens hun fietstocht te verspreiden. Natuurpunt bij Volle Maan op 16-03 Veel volk op FMBR#5 - zaadbommen / internationale belangstelling / vele nieuwe gezichten... Helemaal top Inventarisaties en excursies : -Tivoli, Vrijbroekpark, Mechels broek, Battelaer, Heindonk, Het laatse huis in Hombeek, Bijen aan de sleedoornwallen van Pikhakendonk, Hommelzoektocht te Mispeldonk, Inventarisatie te Bonheiden, Op zoek naar de Andoornbij in Boortmeerbeek, Heindonk stuifzandrug inventarisatie; waar hele populatie van Grote zijdebijen werd gevonden door M.Mergaerts -In augustus te Koningshooikt met jongeren op boerderij een bijenhotel in elkaar geknutseld. -Door Maryse Vanderplanck (Postdoctoral Researcher- Université de Mons) werd op de Dijledijk onderzoek gedaan naar een Sachembijpopulatie amsook de Bruine rouwbij. De resultaten verwachten we binnenkort. In het totaal deden we enkel in het Mechelse 557 waarnemingen, waarvan toch wel wat speciale soorten Als speciale vondsten dit jaar : De klimopzijdebij werd dit jaar verschillende keren in het centrum van Mechelen gevonden Ook langs de Dijle maakt Eumenes coronatus zijn nest in het beton. Jan Soors vond de zeldzame Iepenzigzagbladwesp - Aproceros leucopoda in Tivoli te Mechelen! zie ook: http://www.natuurbericht.nl/?id=12191 Ook was dit jaar weer de zeldzame Klokjesdikpoot weer present in de nutstuin van het Vrijbroekpark. een soort die zelden in Vlaanderen word waargenomen maar in het Mechelse toch hier en daar op klokjes te vinden! Eumenes coronatus, een nutige wesp die kleine rupsjes vangt en urntjes bouwt - foto Ch. D In totaal kwam het Mechels rivierengebied op meer dan 2500 waarnemingen van bijen en wespen, leuk begin. Ook heeft onze wildebijenwerkgroep een eigen invoerscherm op www.waarnemingen.be, om in te loggen solitairebij@aculea.be Klimopzijdebij - Foto Diane Appels

Overal werd druk aan bijenhotels gewerkt. Enkele hele mooie gezien in Tivoli en het Vrijbroekpark. Jammer maar door de vele aanvragen werd het moeilijk om ze allemaal op te volgen. Volgend jaar zijn we met meer dus maken we er zeker werk van! Den Battelaer en oude Zennearm Rosse Metselbij - Osmia rufa Grijze Zandbij - Andrena vaga Bij onbekend - Apidae s.l. indet. Vosje - Andrena fulva Aardhommel-groep - Bombus (Bombus) spec. Kattenstaartdikpoot - Melitta nigricans Sluipwesp onbekend - Ichneumonoidea indet. Goudwesp onbekend - Chrysididae indet. Gewone Tubebij - Stelis breviuscula Aglaostigma spec. Tuinhommel - Bombus hortorum Groefbij (Lasioglossum) onbekend - Lasioglossum spec. Bladwesp onbekend - Symphyta indet. Mechelen - De potpolder /mechels broek Tenthredo marginella/thompsoni Tenthredo omissa Bladwesp onbekend - Symphyta indet. Tenthredinidae onbekend - Tenthredinidae indet. Blokhoofdwesp onbekend - Ectemnius spec. Franse Veldwesp - Polistes dominula Fluitenkruidbij - Andrena proxima Distelbehangersbij - Megachile ligniseca Grijze Zandbij - Andrena vaga Athalia spec. Sluipwesp onbekend - Ichneumonoidea indet. Gewone Goudwesp-complex - Chrysis ignita-gr. Trypoxylon figulus Franse Veldwesp - Polistes dominula Grote Wolbij - Anthidium manicatum Grote Roetbij - Panurgus banksianus Parasitaire wesp onbekend - Parasitica indet. Tenthredo mesomela Graafwesp onbekend - Crabronidae indet. Hoornaar - Vespa crabro Dolerus spec. Gewone Goudwesp - Chrysis ignita Ectemnius continuus Rosse Metselbij - Osmia bicornis Aardappelgalwesp - Biorhiza pallida Ereprijszandbij - Andrena labiata Groefbij (Halictus) onbekend - Halictus spec. Echthrus reluctator Gehoornde Metselbij - Osmia cornuta Zwart-rosse Zandbij - Andrena clarkella

Bijenhotel gemaakt door Tuinbouwschool / BTA in het Vrijbroekpark te Mechelen Dit jaar vonden we er 35 soorten bijen en wespen Vrijbroekpark volgens waarnemingen.be Bijenhotel Tivoli Veel Vosjes, Zwart rosse (A.Clarcella) Viltvlekzandbij (A.nitida), ook Roodgatje daar aanwezig Soorten uit het Vrijbroekpark Roodgatje - Andrena haemorrhoa Goudpootzandbij - Andrena chrysosceles Gehoornde Metselbij - Osmia cornuta Gewone Sachembij - Anthophora plumipes Bij onbekend - Apidae s.l. indet. Honingbij - Apis mellifera Hoornaar - Vespa crabro freygessneri Tuinhommel - Bombus hortorum Gewone Goudwesp-complex - Chrysis ignita-gr. Rosse Metselbij - Osmia rufa Pottenbakkerswesp onbekend - Trypoxylon spec. Maskerbij onbekend - Hylaeus spec. Groefbij (Halictus) onbekend - Halictus spec. Langkopsmaragdgroefbij - Lasioglossum morio Groefbij (Lasioglossum) onbekend - Lasioglossum spec. Pluimvoetbij - Dasypoda hirtipes Klokjesdikpoot - Melitta haemorrhoidalis Kattenstaartdikpoot - Melitta nigricans Tenthredinidae onbekend - Tenthredinidae indet. Andoornbij - Anthophora furcata Groefbij (Halictus) onbekend - Halictus spec. Wespbij onbekend - Nomada spec. Pottenbakkerswesp onbekend - Trypoxylon spec. Muurwesp onbekend - Ancistrocerus spec. Dolerus spec. Op de Roefeldag in Bonheiden werd door de kinderen een bijenhotel gemaakt voor de toekomstige vlinder- en insectentuin Workshop for kids in Koningshooikt, een voorbereid hotel van Natuurpunt in elkaar steken

Gemeente Mechelen 557 waarnemingen Mechelen en omgeving 2511 waarnemingen 130 soorten bijen en wespen Apidae freygessneri Veldhommel - Bombus lucorum moorselensis Tuinhommel - Bombus hortorum Grote Koekoekshommel - Bombus vestalis Gewone Koekoekshommel - Bombus campestris Grote Wolbij - Anthidium manicatum Colletes daviesanus/fodiens/similis Wormkruidbij - Colletes daviesanus Klimopbij - Colletes hederae Witbaardzandbij - Andrena barbilabris Zwart-rosse Zandbij - Andrena clarkella Tweekleurige Zandbij - Andrena bicolor Vosje - Andrena fulva Grijze Zandbij - Andrena vaga Roodgatje - Andrena haemorrhoa Ereprijszandbij - Andrena labiata Viltvlekzandbij - Andrena nitida Goudpootzandbij - Andrena chrysosceles Grasbij - Andrena flavipes Fluitenkruidbij - Andrena proxima Lichte Wilgenzandbij - Andrena mitis Gewone Sachembij - Anthophora pluimpjes Andoornbij - Anthophora furcata Pluimvoetbij - Dasypoda hirtipes Gehoornde Metselbij - Osmia cornuta Rosse Metselbij - Osmia bicornis Groefbij (Lasioglossum) onbekend - Lasioglossum spec. Zesvlekkige Groefbij - Lasioglossum sexnotatum Slanke Groefbij - Lasioglossum fulvicorne Berijpte Geurgroefbij - Lasioglossum albipes Glimmende Smaragdgroefbij - Lasioglossum nitidulum Langkopsmaragdgroefbij - Lasioglossum morio Smaragdgroefbij onbekend - Lasioglossum (Dialictus) spec. Kleine Groefbij - Lasioglossum parvulum Parkbronsgroefbij - Halictus tumulorum Bandgroefbij onbekend - Lasioglossum leucozonium-gr. Grote Roetbij - Panurgus banksianus Kleine Roetbij - Panurgus calcaratus Halictus (Halictus) spec. Tuinmaskerbij - Hylaeus hyalinatus Gehoornde Maskerbij - Hylaeus corn Poldermaskerbij - Hylaeus confususutus Resedamaskerbij - Hylaeus signatus Maskerbij onbekend - Hylaeus spec. Resedamaskerbij - Hylaeus signatus Grote Klokjesbij - Chelostoma rapunculi Kleine klokjes bij - Chelostoma Gewone Tubebij - Stelis breviuscula Bruine Rouwbij - Melecta albifrons Distelbehangersbij - Megachile ligniseca Tuinbladsnijder - Megachile centuncularis Lathyrusbij - Megachile ericetorum Klokjesdikpoot - Melitta haemorrhoidalis Kattenstaartdikpoot - Melitta nigricans Bloedbij onbekend - Sphecodes spec. Gewone Wespbij - Nomada lava Zwartsprietwespbij - Nomada flavopicta Nomada flava/signata Chrysididae Gewone Goudwesp - Chrysis ignita Gewone Goudwesp-complex - Chrysis ignita-gr. Vespidae Hoornaar - Vespa crabro Duitse Wesp - Vespula germanica Franse Veldwesp - Polistes dominula Gewone Wesp - Vespula vulgaris Metselwesp onbekend - Eumeninae indet. Urntjeswesp onbekend - Eumenes spec. Eumenes coronatus Ancistrocerus gazella Ancistrocerus nigricornis Blokhoofdwesp onbekend - Ectemnius spec. Spider wasps Spinnendoder onbekend - Pompilidae indet. Angeldrager onbekend - Aculeata indet. Glasvleugelspinnendoder - Auplopus carbonarius Gevlekte Kruisspinnendoder - Episyron rufipes Gasteruptiidae (Hongerwespen) Gasteruption jaculator Gasteruption assectator Crabronidae Bijenwolf - Philanthus triangulum Pemphredon lugubris Trypoxylon figulus Grote Snuittordoder - Cerceris arenaria Gladde Knoopwesp - Cerceris quadrifasciata Groefbijendoder - Cerceris rybyensis Gewone Vliegendoder - Mellinus arvensis Lestiphorus bicinctus Ectemnius continuus Ectemnius ruficornis Graafwesp onbekend - Crabronidae indet.

Bladwesp onbekend - Symphyta indet. Wilgenbladwesp - Nematus salicis Weidebladwesp - Nematus miliaris Athalia spec. Rhogogaster viridis s.l. Iepenzigzagbladwesp - Aproceros leucopoda Periclista spec. Periclista pubescens Aglaostigma spec. Tenthredo mesomela Tenthredopsis sordida Tenthredo marginella/thompsoni Tenthredo omissa Dolerus spec. Torymidae Torymus spec. Torymidae onbekend - Torymidae indet. Cynipidae Aardappelgalwesp - Biorhiza pallida Colanootgalwesp - Andricus lignicolus Ichneumonidae (Gewone sluipwespen) Echthrus reluctator Ophion obscuratus Pimplinae indet. Ctenichneumon panzeri Cosmoconus elongator Xiphydria prolongata Colpotrochia cincta Ichneumonidae onbekend - Ichneumonidae indet. Ichneumon bucculentus Tryphoninae indet. Sachembij mannetje Klokjesdikpoot - Melitta haemorrhoidalis Dit zijn slechts enkele resultaten, sommige inventarisaties wachten nog op determinatie door een expert, dus dat is winterwerk! Zin om mee te gaan op excursie? Neem een kijkje op http://aculea.be/activiteiten.html voor de Landelijke werkgroep en op http:// wildebijenwerkgroep.be/activiteiten/index.html voor de bijenwerkgroep van het Mechels rivierengebied

Nieuwe projecten in 2015 Bijenweide in Battelaer in beheer vanaf November 2014 Een perceel (nr 32) in Den Battelaer, gelegen langs de Zenne is vanaf nu omgedoopt tot bijenweide! Rechts ligt een wandelpad met berken en struikgewas langs vijver. Door aangepast beheer gaan we trachten een zeer bloemrijke weide te krijgen voor onze vliesvleugelige insecten. Het stuk was vorig jaar omgeploegd en gaf niet het verhoopte resultaat. Nu de bijenwerkgroep dit in beheer heeft gekregen starten we met op dat stukje met roterend maaibeheer, inzaaien van inheemse bloemen en aanplant van bloemrijke struiken. De bedoeling is dat de weide na verloop van tijd zichzelf red als nectarvriendelijke wei. Er is aanvraag vanuit Duffel om een perceel om te toveren als bijenweide maar concrete afspraken zijn nog niet gemaakt maar we zijn er al wel gaan kijken. We weten nog niet of we genoeg tijd gaan hebben om dit te verwezenlijken. Momenteel is het groene grassige weide. Komende activiteiten op: http://wildebijenwerkgroep.be/activiteiten/index.html -vergadering wildebijenwerkgroep Mechels rivierengebied in BC te Muizen in januari 2014 datum volgt nog (wordt een doodle voor gemaakt) -Excursie op 30 mei te Duffel/Lier, AWW terrein (niet toegankelijk voor publiek) enwaar nog nooit onderzoek is gedaan naar bijen Weldra een hele lijst excursies op http://wildebijenwerkgroep.be/activiteiten/index.html en de landelijke werkgroep Aculea http://www.aculea.be/activiteiten.html Wintertips! Span enkele draden voor je bijenhotel zodat de specht niet op zoek gaat naar lekkers en alle stokjes en buisjes uit je hotl pikt. Dit is hetzelfde principen als draden over vijver spannen voor aalscholvers. Verzamel houtblokken die je laat drogen om in je hotel te verwerken. Liefst hardere houtsoorten van omgevallen fruitbomen bijvoorbeeld, of eik. Maak een plan voor je tuin waar je een wilde bloemenborder volgend seizoen kan zaaien. Dan rest de redactie nog de hele ploeg te bedanken voor de input en de leuke momenten op het veld. Hopelijk zien we jullie volgend jaar met zonnig weer terug. Wil je onze nieuwsbrief niet meer ontvangen, stuur dan een mailtje naar solitairebij@aculea.be Voor tips, verbeteringen één adres: solitairebij@aculea.be Een prettig, feestelijk en warm eindejaar! http://wildebijenwerkgroep.be/ Ch. Deschepper