Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag over de opvolgingsdoorlichting van Vrije Lagere school te HOBOKEN Hoofdstructuur basisonderwijs Instellingsnummer 11171 Instelling Vrije Lagere school Directeur Raf VAN BORTEL Adres Oudestraat 83-2660 HOBOKEN Telefoon 03-827.80.99 Fax 03-825.20.98 E-mail directie@hofkevanthys.be Website www.hofkevanthys.be Bestuur van de instelling Adres Scholengemeenschap Adres CLB Adres Dagen van het opvolgingsbezoek 25-02-2014 Einddatum van het opvolgingsbezoek 25-02-2014 Datum bespreking verslag met de instelling 02-04-2014 Samenstelling inspectieteam Inspecteur-verslaggever Teamleden Deskundige(n) behorend tot de administratie Externe deskundige(n) VZW OZCS Zuid-Antwerpen Gemeenteplein 8-2550 KONTICH Katholiek Basisonderwijs Hoboken Dokter Coenstraat 18-2660 HOBOKEN Vrij CLB De Wissel Hallershofstraat 7-2100 DEURNE Lydia LOQUET Guido AERTS NIHIL NIHIL OV 11171 bao Vrije Lagere school te HOBOKEN (Schooljaar 2013-2014) 1
INHOUDSTAFEL INLEIDING... 3 1 HISTORIEK... 4 2 TE REMEDIEREN TEKORT(EN)... 4 3 ZIJN DE TEKORTEN GEREMEDIEERD?... 4 3.1 Lager onderwijs: muzische vorming... 4 4 ADVIES EN REGELING VOOR VERVOLG... 6 2 OV 11171 bao Vrije Lagere school te HOBOKEN (Schooljaar 2013-2014)
INLEIDING Dit verslag is het resultaat van de opvolgingsdoorlichting van de school door de onderwijsinspectie van de Vlaamse Gemeenschap. Het decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 geeft haar de opdracht hiertoe. Als de school bij een doorlichting een beperkt gunstig advies kreeg, volgt na de periode, vermeld in het advies, een opvolgingsdoorlichting. Tijdens een opvolgingsdoorlichting gaat de onderwijsinspectie na of de bij de voorgaande doorlichting vastgestelde tekortkomingen voldoende werden geremedieerd. Het referentiekader dat de onderwijsinspectie gebruikt bij een (opvolgings)doorlichting is opgebouwd rond de componenten context, input, proces en output: context: de omgevingskenmerken en de kenmerken van administratieve, materiële, bestuurlijke en juridische aard die de school karakteriseren input: kenmerken van het personeel en van de leerlingen of cursisten van de school proces: initiatieven die de school neemt om output te realiseren, rekening houdend met haar context en input output: de resultaten die de school met haar leerlingen of cursisten bereikt. Meer info over het CIPO-referentiekader vindt u op www.onderwijsinspectie.be. Tijdens het opvolgingsbezoek verzamelt het inspectieteam bijkomende informatie via observaties, gesprekken en analyse van documenten. De opvolgingsdoorlichting resulteert in een opvolgingsverslag dat bestaat uit een concluderend gedeelte en een advies. Het concluderende gedeelte omvat de conclusies van de opvolging. Het opvolgingsverslag eindigt met een advies dat betrekking heeft op alle of op afzonderlijke structuuronderdelen van de school. De onderwijsinspectie kan twee adviezen uitbrengen: een gunstig advies: het inspectieteam adviseert gunstig over de verdere erkenning van de school of van structuuronderdelen. een ongunstig advies: het inspectieteam adviseert om de procedure tot intrekking van de erkenning van de school of van structuuronderdelen op te starten. Bij een ongunstig advies beoordeelt de onderwijsinspectie bovendien of de school de vastgestelde tekorten zelfstandig kan wegwerken. Binnen een termijn van dertig kalenderdagen na ontvangst van het definitieve opvolgingsverslag informeert de directeur van de school de ouders en leerlingen over de mogelijkheid tot inzage. Binnen de dertig kalenderdagen na ontvangst moet de directeur van de school het verslag volledig bespreken tijdens een personeelsvergadering. Het bestuur van de school of zijn gemandateerde tekent het verslag voor gezien. Het bestuur stuurt het binnen dertig kalenderdagen na ontvangst terug naar de onderwijsinspectie en maakt eventueel melding van zijn opmerkingen. De school mag het verslag niet gebruiken voor publicitaire doeleinden. Meer informatie? www.onderwijsinspectie.be en www.doorlichtingsverslagen.be OV 11171 bao Vrije Lagere school te HOBOKEN (Schooljaar 2013-2014) 3
1 HISTORIEK Het vorige doorlichtingsbezoek vond plaats van 07-02-2011 tot 10-02-2011 en werd afgesloten met een beperkt gunstig advies. Vanaf 25-02-2014 moet de school kunnen aantonen dat tekort(en) die aan de basis lagen van dit advies, in voldoende mate werden geremedieerd. Dit verslag beschrijft in welke mate de school daarin is geslaagd. 2 TE REMEDIEREN TEKORT(EN) Lager onderwijs - Leergebieden muzische vorming 3 ZIJN DE TEKORTEN GEREMEDIEERD? 3.1 Lager onderwijs: muzische vorming Voldoet Uit observaties, documenten en gesprekken blijkt dat de school in voldoende mate het tekort voor muzische vorming heeft weggewerkt. Een evenwichtig, samenhangend en gradueel opgebouwd aanbod binnen alle domeinen van dit leergebied is evenwel nog niet helemaal gerealiseerd. Zo kwam het herwerken van de domeinen bewegen en media nog niet aan bod. Ook voor het ontwikkelen van doelgerichte evaluatievormen bevindt het team zich nog in een opstartfase. Het inspectieteam is echter van oordeel dat er voldoende garanties zijn dat het bijsturen van het totale aanbod, evenwicht binnen alle domeinen en de evaluatiepraktijk verder zullen opgenomen en gefinaliseerd worden. Curriculum Onderwijsaanbod Referentiekader Planning Evenwichtig en volledig Samenhang Onder leiding van een interne beleidsondersteuner en met de samenwerking met de eigen pedagogische begeleiding maakte het team een belangrijk ontwikkelingsproces door om het tekort uit de doorlichting aan te pakken en weg te werken. Met het oog op het ontwikkelen van een schooleigen visie, koos het team prioritair voor het doorgronden van de krachtlijnen van het leergebied muzische vorming. Hierbij stond het belang van creatief openbloeien en de muzische talenten van de leerlingen centraal. Een werkgroep met ankerleerkrachten per leerjaar begeleiden het proces waarbij wordt nagegaan in hoeverre de lesactiviteiten uit verschillende bronnen en onderwijsleerpakketten kunnen sporen met de vernieuwde kijk en visie op muzische vorming. De interne beleidsondersteuner coacht de leerkrachten zowel in de voorbereiding als in de uitvoering van de lessen, en geeft hij tips met een digitale nieuwsbrief. Uit de bijgewoonde lessen blijkt dat de leerkrachten een omslag in het denken hebben gemaakt en dat de basisprincipes van het leergebied nu duidelijk meer op de voorgrond komen. Als referentiekader hanteert het team een koepelgebonden werkinstrument, aangereikt door de eigen pedagogische begeleiding, met 21 muzische doelen rond beschouwen en creëren. Een aantal nuttige en functionele instrumenten om meer planmatig en doelgericht lesactiviteiten voor te bereiden, bieden enige houvast aan de meeste leerkrachten. Door een grote autonomie blijft de invulling van de lesplanning meestal echter heel vaag. Zo is het dikwijls onduidelijk welke concrete muzische doelen nagestreefd worden. Niet alle leerkrachten houden zich aan de schoolafspraak om kindgerichte doelen te formuleren. Deze manier van werken hypothekeert in sterke mate de product- en/of procesevaluatie. Recent inventariseren de leerkrachten de aangeboden leerplandoelen in een 4 OV 11171 bao Vrije Lagere school te HOBOKEN (Schooljaar 2013-2014)
koepeleigen bewakingsinstrument. Het team is er momenteel nog niet toe gekomen om de verticale samenhang van het totale onderwijsaanbod efficiënt in kaart te brengen, te evalueren en bij te sturen. Het nieuwe leerplan mediaopvoeding werd nog niet verkend. Voor het domein bewegingsexpressie voorzien de leerkrachten meer activiteiten, maar de inhoudelijke afstemming met de leerkrachten lichamelijke opvoeding is nog niet aan de orde. Curriculum Onderwijsorganisatie Onderwijstijd De school kiest er voor om een minimum aan lestijden voor muzische vorming aan te wenden. Ze wijkt hiermee af van de koepelgebonden richtlijnen voor de onderwijstijd van dit leergebied. De onderwijstijd is niet altijd en overal gegarandeerd. Materieel beheer Uitrusting Leermiddelen Volgens de leerkrachten kunnen zij over voldoende muzische materialen en leermiddelen beschikken. Evaluatie Evaluatiepraktijk Evenwichtig en representatief Buiten de directeur en de beleidsondersteuner heeft het team de visie op en de kenmerken van een goede evaluatie binnen muzische vorming, zoals onder meer beschreven in het leerplan, nog niet bestudeerd. Alternatieve evaluatievormen en/of procesgerichte evaluaties die uitgaan van zorgvuldig gekozen concrete doelen komen weinig voor. De meeste leerkrachten zijn nog zoekend naar een goede manier om de muzischcreatieve realisaties van hun leerlingen op een valabele manier te evalueren. De rapportering is leerkrachtafhankelijk en nog veeleer vanuit een persoonlijk aanvoelen. Begeleiding Leerbegeleiding Beeldvorming Het schoolteam heeft in toenemende mate aandacht voor de muzische talenten bij de leerlingen en voor de ondersteuning van muzisch zwakkere leerlingen. Professionalisering Deskundigheidsbevordering Nascholingen Interne expertise Kwaliteitszorg De school schakelt de pedagogische begeleidingsdienst in. Ook andere vormen van zowel interne als externe professionalisering komen voor. Voor het ontwikkelen van een schoolvisie over het evalueren van muzische vorming nemen de directeur en de beleidsondersteuner het initiatief tot nascholing. De leerkrachten worden intern professioneel bijgestaan door de beleidsondersteuner met muzische expertise. Zij waarderen de collega-expert die hen op pedagogisch-didactisch vlak voor de dagelijkse klaspraktijk coacht en ondersteunt. Uit een zelfevaluatie met een sterkte-zwakteanalyse blijkt dat het schoolteam er zich van bewust is dat de domeinen media en bewegen nog niet expliciet aan bod zijn gekomen. Ook evaluatie en rapportering waren nog geen onderwerp van verdere studie en overleg. Een gerichte onderwijskundige opvolging vanuit het intern leiderschap, die nodig is voor de naleving van de afspraken en om vernieuwingsinitiatieven duurzaam te verankeren in de klas- en schoolpraktijk heeft nog groeimarge. OV 11171 bao Vrije Lagere school te HOBOKEN (Schooljaar 2013-2014) 5
4 ADVIES EN REGELING VOOR VERVOLG In uitvoering van het decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 is het advies voor erkenning van tekort(en) zoals vermeld in punt 2 van dit verslag: GUNSTIG voor de erkenningsvoorwaarde 'voldoen aan de onderwijsdoelstellingen' voor het lager onderwijs. Namens het inspectieteam Voor kennisname namens het bestuur Lydia LOQUET de inspecteur-verslaggever Raf VAN BORTEL de directeur Datum van verzending aan de directie en het bestuur van de school 6 OV 11171 bao Vrije Lagere school te HOBOKEN (Schooljaar 2013-2014)