Arbitrage: vaak meer voordelen dan nadelen, maar wees selectief Een kritische benadering Peter CALLENS
Algemene kenmerken Vrijwillig mechanisme voor beslechting van betwistingen Kan ad hoc zijn of institutioneel (Internationale Kamer van Koophandel, Cepina ) Partijen zijn in grote mate vrij om procedure vast te leggen, o.m. voor benoeming van arbiters Is geen vorm van bemiddeling Procedure verloopt normaal binnenskamers: derden hebben geen toegang tot hoorzitting en uitspraak is niet publiek Biedt garantie voor eerlijke procesgang: kwaliteit en voortbestaan van arbitrage als middel voor oplossen van geschillen hangt ervan af Arbiters treden op als rechters, staan ten dienste van de partijen 2
Rechtsbescherming Normaal geen hoger beroep mogelijk, slechts beperkte mogelijkheid tot vernietiging (art. 1717 Gerechtelijk Wetboek): - Onbekwaamheid van partij of ongeldige arbitrageovereenkomst - Geen mededeling over aanstelling arbiter/arbitrageprocedure, of onmogelijk rechten te verdedigen - Uitspraak slaat op geschil dat niet beoogd is door arbitrageovereenkomst of uitspraak gaat arbitrageovereenkomst te buiten - Uitspraak niet met redenen omkleed - Samenstelling scheidsgerecht of arbitrageprocedure niet in overeenstemming was met overeenkomst - Scheidsgerecht overtreedt zijn bevoegdheden - Voorwerp van het geschil niet vatbaar voor arbitrage - Uitspraak is in strijd is met de openbare orde; of - Uitspraak is verkregen door bedrog. 3
Beknopte benadering van de pro s en contra s Beslotenheid PRO Derden geen toegang tot zitting en sententie Geen melding aan autoriteiten (bijv. mededingingszaken) Aanduiding arbiters door partijen Tijdsverloop: sneller (mede door nieuwe wet), geen beroep Partijen worden echt gehoord Brede internationale erkenning Betere recuperatie van kosten CONTRA Soms: beslotenheid Soms: partijen duiden arbiters aan Soms: kan te snel zijn voor partij die er geen belang bij heeft Kan duur uitvallen, zeker indien veroordeling tot kosten Gedwongen tenuitvoerlegging moet nog via staatsrechter passeren 4
Bijna universele internationale erkenning: 149 landen passen Verdrag van New York van 1958 over de erkenning en tenuitvoerlegging van buitenlandse scheidsrechterlijke uitspraken toe Afghanistan Burkina Faso Albania Cambodia Algeria Cameroon Antigua and Barbuda Canada Argentina Central African Republic Armenia Chile Australia China Austria Colombia Azerbaijan Cook Islands Bahamas Costa Rica Bahrain Côte d'ivoire Bangladesh Croatia Barbados Cuba Belarus Cyprus Belgium Czech Republic Benin Denmark Bolivia (Plurinational State Djibouti of) Dominica Bosnia and Herzegovina Dominican Republic Botswana Ecuador Brazil Egypt Brunei Darussalam El Salvador Bulgaria Estonia Fiji Finland France Gabon Georgia Germany Ghana Greece Guatemala Guinea Haiti Holy See Honduras Hungary Iceland India Indonesia Iran (Islamic Republic of) Ireland Israel Italy Jamaica Japan Jordan Kazakhstan Kenya Kuwait Kyrgyzstan Lao People's Democratic Republic Latvia Lebanon Lesotho Liberia Liechtenstein Lithuania Luxembourg Madagascar Malaysia Mali Malta Marshall Islands Mauritania Mauritius Mexico Monaco Mongolia Montenegro Morocco Mozambique Myanmar Nepal Netherlands New Zealand Nicaragua Niger Nigeria Norway Oman Pakistan Panama Paraguay Peru Philippines Poland Portugal Qatar Republic of Korea Republic of Moldova Romania Russian Federation Rwanda Saint Vincent and the Grenadines San Marino Sao Tome and Principe Saudi Arabia Senegal Serbia Singapore Slovakia Slovenia South Africa Spain Sri Lanka Sweden Switzerland Syrian Arab Republic Tajikistan Thailand The former Yugoslav Republic of Macedonia Trinidad and Tobago Tunisia Turkey Uganda Ukraine United Arab Emirates United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland United Republic of Tanzania United States of America Uruguay Uzbekistan Venezuela (Bolivarian Republic of) Viet Nam Zambia Zimbabwe 5