2014-2016
2
1 Voorwoord van de voorzitter In 2009 startte het Ministerie van Economische Zaken samen met een aantal marktpartijen met de ontwikkeling van. Dankzij een snelle gezamenlijke ontwikkeling in werkgroepen was de eerste versie van live binnen een jaar na de marktconsultatie. In mei 2010 werd de authenticatie en autorisatie van bedrijven via een feit. levert één sleutel voor veilig contact tussen de overheid en bedrijven. De gekozen aanpak om te komen tot een publiek private samenwerking is innovatief en uniek te noemen en leverde aanvankelijk vragen op over de te bewandelen route om te komen tot het stelsel. Desalniettemin staat er nu een solide organisatie en een goed werkend stelsel. Inmiddels is het programma, dat startte bij de ICTU, de beheerfase in gegaan. Sinds oktober 2012 is het beheer van het Afsprakenstelsel ondergebracht bij Logius. De partijen in het stelsel zijn tevens ISO 27001 gecertificeerd. Er is sprake van een volwaardige beheersituatie. In de afgelopen drie jaar zijn inmiddels ruim 65 dienstverleners aangesloten op en zijn er meer dan 80.000 middelen uitgegeven aan ondernemers. Sinds de start van zijn er ruim 1,5 miljoen succesvolle transacties gedaan. Doordat het gebruik van online diensten blijft groeien, is er bij het bedrijfsleven, de consument en de overheid grote behoefte aan een veilige, gebruiksvriendelijke en gestandaardiseerde oplossing voor online identificatie, authenticatie en autorisatie. biedt zo n oplossing vanuit een gezamenlijke aanpak en voldoet daarmee aan een sterk groeiende vraag in de markt. De beheerfase vormt ook de start van een nieuwe governancestructuur voor. Bij een publiekprivate samenwerking hoort ook een bijpassende besturingsstructuur, waarin zowel markt als overheid zijn vertegenwoordigd. De Stelselraad is het strategische besturingsorgaan van. In dit meerjarenplan geeft de Stelselraad haar visie op de ontwikkeling van voor de komende drie jaar, als een toekomstvaste oplossing en belangrijke bijdrage aan de ontwikkeling en uitrol van een volwaardig, betrouwbaar en veilig eid stelsel. De ambitie is om aan te laten sluiten op het in ontwikkeling zijnde eid Stelsel NL. Hiermee wordt de versnippering van verschillende digitale identiteiten verder gereduceerd. zal als stepping stone een belangrijke pijler vormen van het eid Stelsel NL. De doorontwikkeling van het Afsprakenstelsel zal binnen die context plaatsvinden. Om deze ambitieuze doelstelling te realiseren, wordt in dit strategisch meerjarenplan een aantal mijlpalen vastgesteld. Namens de Stelselraad, dr. P.C. Plooij-van Gorsel voorzitter 3
2 Visie statement s De ambitie van is om, als een stepping stone van het stelsel eid, de komende jaren uit te groeien tot hét netwerk voor online herkenning en machtiging van medewerkers van bedrijven, overheidsinstellingen en consumenten, gebaseerd op een duidelijk en transparant afsprakenstelsel. Iedere online dienstverlener in Nederland - zowel publiek als privaat - kan op het netwerk aansluiten om oplossingen te bieden op het gebied van online authenticatie en autorisatie. Gebruikers consumenten en bedrijven weten dat zij met een smiddel terecht kunnen bij een groot aantal online diensten die authenticatie en autorisatie vereisen. is gericht op het maatschappelijk belang van Nederland zal ervoor zorgen dat online dienstverlening binnen Nederland een vlucht neemt, omdat steeds meer transacties online op een betrouwbare en eenvoudige manier kunnen worden afgehandeld. Dit verhoogt de arbeidsproductiviteit, verbetert de concurrentiepositie van Nederland en levert een belangrijke bijdrage aan het programma van de rijksoverheid om in 2017 alle diensten digitaal aan te bieden. zal de motor zijn achter authenticatie en autorisatie bij online beschikbare softwarediensten (cloud en SaaS), machine-to-machine communicatie en mobiele applicaties. biedt een betrouwbaar kader voor online machtigen en ondertekenen voor onder andere het gebruik van incasso. Daarmee sluit aan op de belangen van veel ondernemers die behoefte hebben aan het maken van een efficiencyslag met online dienstverlening. Er is grote vraag naar een gedeeld en betrouwbaar authenticatie- en machtigingennetwerk in verschillende sectoren, bijvoorbeeld de agro sector, de financiële sector, de zorg, de retail-, transport- en recreatiesector. een waarborg voor kwaliteit is naast een technisch netwerk ook een waarborg voor kwaliteit. De overheid vereist waarborgen, omdat van fundamenteel belang is voor de samenleving. Zo kan bijvoorbeeld ook niet iedereen een bank starten. Online dienstverleners en gebruikers kunnen daarom met een gerust hart een erkende aanbieder kiezen. De overheid houdt toezicht. flexibel en innovatief Partijen krijgen binnen de ruimte om zich door te ontwikkelen. Hiermee wordt voorkomen dat achter gaat lopen op de (snelle) technologische ontwikkelingen in de markt. Partijen kunnen zich specialiseren op bepaalde onderdelen binnen het netwerk. Diversiteit binnen de gemaakte afspraken zorgt er voor dat de dienstverlening meegaat met de laatste innovaties. betrouwbaar en robuust kent geen single-point-of-failure. Het netwerk bestaat uit verschillende erkende aanbieders. Wanneer een aanbieder zijn diensten niet meer kan leveren, kunnen andere aanbieders het eenvoudig overnemen. Dit maakt het systeem veiliger, maar ook robuuster. biedt tevens verschillende betrouwbaarheidsniveaus, van laag tot zeer hoog. Niet iedere dienst hoeft immers even zwaar te worden afgeschermd. Dat hangt af van de informatie die wordt uitgewisseld. 4
klantgericht en geeft de gebruiker eindcontrole Online identificatie is geen one-size-fits-all. Binnen kunnen partijen hun propositie optimaal aansluiten op de verschillende wensen van klanten. Dit geeft de klant keuzevrijheid en een passende, maar toch gestandaardiseerde, oplossing. Daarnaast wordt de gebruiker zelf in staat gesteld om de controle te houden over de wijze waarop hij zich wil identificeren en welke gegevens aan de online dienstverlener worden doorgegeven via het netwerk. faciliteert hergebruik van informatie op een voor de gebruiker transparante en betrouwbare wijze. open voor anderen staat open voor samenwerking met andere partijen en netwerken. Het is een open en interoperabel netwerk, over de grenzen van sectoren en organisaties heen. In kunnen verschillende bestaande oplossingen en toepassingen bij elkaar worden gebracht. staat open voor het eid stelsel en ziet zichzelf doorontwikkelen naar een implementatie van het eid stelsel, open source toepassingen en het hergebruik van andere middelen. De ambitie van beperkt zich niet exclusief tot het domein van business-to-government, maar heeft ook betrekking op het business-tobusiness, business-to-consumer en government-to-government domein. Binnen wordt het BSN niet gebruikt, waardoor het burgerdomein buiten scope is. Hiervoor bestaan andere voorzieningen. sluit tevens aan op Europese en internationale ontwikkelingen op het gebied van authenticatie en autorisatie. Een belangrijk aansluitend uitgangspunt is het slim hergebruiken van gegevens die al beschikbaar zijn (bijvoorbeeld uit het Handelsregister). put zoveel mogelijk uit bestaande registers met kwalitatief hoogstaande gegevens. een publiek-private private samenwerking heeft een publiek-privaat karakter op basis van samenwerking én concurrentie. Concurreren en samenwerken sluiten elkaar namelijk niet uit, maar vullen elkaar juist aan. Het is niet verstandig om te concurreren op (identiteits)infrastructuur. Dat werkte ook al zo in de 17 de eeuw bij de VOC. De scheepsbouw was gestandaardiseerd, waardoor relatief makkelijk en snel goede nieuwe schepen konden worden gebouwd. Waar we destijds wel op concurreerden was de mate waarin we specerijen zo goed en snel mogelijk konden transporteren en verhandelen. In de huidige tijd geldt dit principe ook voor bijvoorbeeld de mobiele telefonie. Daarvoor is men een standaardnetwerk gestart van hoge kwaliteit, terwijl de providers ieder hun eigen aanbod op de markt brengen. We weten dat we een kwalitatief hoogstaande infrastructuur nodig hebben om vooruitgang te boeken. Daarop concurreren is niet wenselijk. volgt daarom Europese standaarden op het gebied van betrouwbaarheidsniveaus en standaarden voor berichtuitwisseling. 5
3 Doelstellingen Om de visie en ambitie van te verwezenlijken, benoemt de Stelselraad een aantal doelstellingen. Het is duidelijk dat er in de markt veel vraag is naar een gedragen en gedeeld authenticatieplatform. Daarom wil de Stelselraad inzetten op een versnelling van de ontwikkelingen. wordt een belangrijke pijler van het eid Stelsel S De visie en ambitie van sluiten naadloos aan bij de gedachten die nu vorm krijgen aangaande een nationaal eid Stelsel NL. Het uitgangspunt is een nationaal eid Stelsel waarbij de verschillende authenticatievoorzieningen die nu naast elkaar bestaan, onder één stelsel worden gebracht. marktpartijen brengen bestaande voorzieningen via in het eid Stelsel. Hiermee wordt optimaal gebruik gemaakt van reeds gedane investeringen. biedt private partijen één "level playing field" om binnen het eid Stelsel te participeren en innoveren. Daarnaast zullen in het eid Stelsel ook andere voorzieningen bestaan. In de doorontwikkeling anticipeert op de ontwikkeling van het eid Stelsel NL. Bij het vaststellen van nieuwe releases van wordt hier rekening mee gehouden en waar nodig in migratie voorzien. Naarmate er meer bekend wordt over de invulling van het eid Stelsel wordt dit ook meegenomen. groeit door heeft de doelstelling om verder te groeien. Het netwerk wordt nu nog op beperkte schaal gebruikt, maar de komende drie jaar zal daar verandering in komen. De Digitale Agenda stelt dat eind 2014 80 procent van de overheidsdienstverleners aangesloten moet zijn op. Het i-nup stelt dat eind 2014 alle gemeenten aangesloten moeten zijn op. Hier wordt hard aan gewerkt. Het Digitaal Ondernemersplein van de Kamer van Koophandel zal bijvoorbeeld met worden ontsloten. De doelstelling is om bij sleutelpartijen, met name grote uitvoeringsorganisaties, de adoptie van te versnellen. kan tevens meer volume genereren door het aansluiten van nieuwe dienstverleners in de domeinen business-to-business, business-to-consumer en ook government-to-government. Voor de gebruiker krijgt meerwaarde naarmate er meer diensten worden ontsloten. De mogelijkheid voor gebruik bij veel online diensten werkt drempelverlagend. Voor de dienstverlener is het ook interessant als andere dienstverleners aansluiten, omdat dit gebruiksgemak betekent voor de eigen gebruikers en de kosten van aansluiting kan verminderen. Een andere manier om de acceptatie van te vergroten en het gebruik te stimuleren, is het laagdrempelig aanbieden van smiddelen. Met name de middelen met een laag betrouwbaarheidsniveau worden laagdrempelig aangeboden, met een eenvoudige en systematische mogelijkheid tot upgraden naar hogere betrouwbaarheidniveaus. Ook het hergebruiken van bestaande middelen is een manier om de verspreiding van te vergroten, hiermee wordt gekapitaliseerd op investeringen die eerder al zijn gedaan. 6
ontwikkelt en vernieuwt heeft de doelstelling om nieuwe toepassingen en value added services te ontwikkelen die aansluiten bij de wensen van dienstverleners en gebruikers. Bijvoorbeeld functionele toepassingen inzake ondertekenen, machtigingenmanagement, machine-to-machine verkeer, online software, mobiele toepassingen (want pasjes en apparaten gaan in de toekomst langzaam verdwijnen) en het gebruik van incasso. Momenteel zijn er voor deze ontwikkelingen nog weinig authenticatieoplossingen in de markt beschikbaar. kan in deze vraag voorzien. Er kunnen ook specifieke aanvullende diensten worden ontwikkeld om te voldoen aan de vraag van bepaalde groepen gebruikers. Adequate inventarisatie van de bestaande wensen is een belangrijk onderdeel daarvan. zet in op meer bekendheid Doel is te komen tot meer (naams)bekendheid van, ook in het businessdomein. Een duidelijke en begrijpelijke uitleg over wat is en wat men ermee kan doen, is belangrijk. Ook zal er helderheid moeten zijn over de te verwachten aansluitingen en doorontwikkeling. Verder wordt ingezet op het onder de aandacht brengen van de multistakeholder aanpak van eherkennning. Aansturing vanuit meerdere sectoren en partijen wordt beschouwd als een kracht van. vindt vertrouwen essentieel vormt de toegang tot de Nederlandse online dienstverlening. Informatiebeveiliging en vertrouwen is daarom essentieel en een cruciale randvoorwaarde voor groei en naamsbekendheid. heeft als doelstelling om intensief te blijven investeren in de betrouwbaarheid en veiligheid van het stelsel. Veiligheid heeft de permanente aandacht. Zo hoort het ook bij een betrouwbaar merk. De risico s wat betreft fraude, privacy, beveiliging en continuïteit worden consequent uitgewerkt, zodat er maatregelen kunnen worden getroffen. Volwassen internationale normenkaders worden gebruikt om de deelnemende organisaties te certificeren. En dankzij de continue inzet van penetratietesten worden eventuele kwetsbaarheden snel gevonden. 7
4 Meerjarenplan 2014 2016 Dit meerjarenplan bevat een plateauplanning met een tijdspad, de mijlpalen en de bijbehorende activiteiten om de eerder genoemde doelstellingen te bereiken, namelijk: als pijler in het eid Stelsel Groei/ volumetoename Ontwikkeling en vernieuwing Naamsbekendheid Vertrouwen en veiligheid Bij deze doelstellingen staat de groei van centraal. Er zijn beleidskaders opgesteld door het kabinet in de Digitale Agenda.nl en het inup. In de Digitale Agenda staat dat eind 2014 tachtig procent van de overheidsdienstverleners aangesloten moet zijn op. In het inup staat dat eind 2014 alle gemeenten aangesloten moeten zijn. De Stelselraad beschouwt deze groeidoelstellingen als kaders voor het meerjarenplan. Bovendien is het de ambitie van de Stelselraad om tot een breed netwerk voor online authenticatie uit te laten groeien. Toename in volume en uitbreiding naar andere sectoren is hiervoor een belangrijk middel de komende drie jaar. Met dit meerjarenplan faciliteert de Stelselraad de gewenste groei en volumetoename van op een beheerste, veilige en efficiënte wijze. Het meerjarenplan is een levend document dat mogelijk in de loop der tijd nog wordt aangepast door de Stelselraad. Omdat het veld van identitymanagement op bestuurlijk vlak nog volop in beweging is, is het wenselijk om flexibiliteit te behouden en te handelen naar voortschrijdend inzicht. Echter, de algemene koers in dit meerjarenplan ligt vast, ondanks mogelijke strategische ontwikkelingen in het veld. Immers, het is een breed gedeelde visie een netwerk te creëren voor online herkenning en machtiging van medewerkers van bedrijven, overheidsinstellingen en consumenten. 4.1 Plateauplanning met mijlpalen en activiteiten 2014: in transitie Het is 1 januari 2014. De dag dat 1. de gebruiker zijn smiddel ook als consument kan gebruiken bij bedrijven. Om dit te realiseren is het essentieel dat versie 1.7 van op 1 januari 2014 live gaat. Deze release maakt het mogelijk dat het smiddel ook door consumenten gebruikt kan worden en faciliteert daarmee groei via het business-to-consumer domein. kan al gebruikt worden in het business-to-business en government-to-government domein. Hiervoor zullen gedurende Q3 en Q4 van 2013 de nodige implementatie- 8
inspanningen moeten worden verricht door de deelnemers. Het is 1 april 2014.. De dag dat 2. het Tactisch Overleg de volgende release van (versie 2.0) vaststelt, die tevens een implementatie van het eid Stelsel (versie 1.0) is. Ter voorbereiding hierop voert de Stelselraad een aantal strategische discussies over wat de migratie van naar het eid Stelsel betekent voor o.a. het netwerk, de gebruiker, de betrouwbaarheidsniveaus, het merk en de governance van. Transparantie en een level playing field in de financiële opbouw is een belangrijke randvoorwaarde van succesvolle groei. Er zal daarom een passende financiële structuur moeten zijn voor. Het bestaande model wordt in Q1 2014 opnieuw bekeken door de Stelselraad en waar nodig eventueel herzien. De Stelselraad organiseert de bestuurlijke borging voor release 2.0 door op strategische punten af te stemmen met de eid stuurgroep. Ter voorbereiding hierop worden tevens de gewenste wijzigingsvoorstellen uitgewerkt in functionele specificaties. De functionaliteiten worden door vaststelling van het Tactisch Overleg onderdeel van het stelsel. Ook hier is afstemming tussen het en het eid programma noodzakelijk. Het Tactisch Overleg bewaakt de inhoudelijke verbinding met eid. Het eid programma laat het Tactisch Overleg adviseren over het op te stellen Afsprakenstelsel eid. 3.. volume-proof blijft. De schaalbaarheid van moet ook in de toekomst bij grotere volumes geborgd blijven. Door de overgang naar het eid Stelsel en het gebruik in het consumenten- en businessdomein, is een grote stijging in het volume te verwachten. Voor het vertrouwen in is het belangrijk op alle relevante aspecten te anticiperen op deze groei. De Stelselraad vraag het Tactisch Overleg om gedurende 2014/2015 de groei te blijven monitoren en waar nodig aanvullende beheersmaatregelen te nemen, bijvoorbeeld op het gebied beheer van de aangesloten diensten, de machtigingenregistratie, monitoring van het netwerk, onderhoudswindows en risicoanalyse en -beheersing. Ook op het gebied van het toezicht, het borgen van de naleving van afspraken en calamiteitenprocedures is het van belang om waar nodig aanvullende maatregelen te nemen. Door de betrouwbaarheid van te waarborgen, wordt de groei van verder gefaciliteerd. 9
Het t is 1 oktober 2014.. De dag dat 4. krachtige aanbieders heeft. Nieuwe marktpartijen kunnen toetreden als erkende aanbieder. De markt en de slagkracht van kunnen hierdoor worden vergroot. Het toetredingsproces doorlopen met nieuwe potentiële aanbieders. Een nieuwe aanbieder kan vanuit aanvullende marktsectoren business genereren. Dit vergroot mogelijk de markt van als geheel. Stimuleren dat zich een nieuwe aanbieder aandient die zijn eigen middelen wil inbrengen in. Door hergebruik van middelen wordt de penetratiegraad van vergroot met behulp van investeringen die eerder al zijn gedaan. Dit zou de groei van het netwerk aanzienlijk stimuleren op een zeer efficiënte wijze. Er wordt dan immers gekapitaliseerd op investeringen die al eerder zijn gedaan. Een andere mogelijkheid is dat een bestaande partij met grote populatie middelen de eigen accounts uitfaseert en vervangt door smiddelen. 5. europa-proof blijft. Het is een voorwaarde voor de verdere groei van om in de doorontwikkeling rekening te houden met de relevante Europese wetgeving en ontwikkelingen. Om dit te realiseren moet gedurende 2014/2015 continu worden geanticipeerd op de Europese ontwikkelingen, met name de Verordening voor elektronische identificatie, de Verordening over privacy en de ontwikkelingen rondom STORK. Deze Europese ontwikkelingen hebben mogelijk veel impact op. Of en op welke wijze er impact is, is afhankelijk van uitwerking van wetgevingsvoorstellen die de komende tijd zullen plaatsvinden. De leden van de Stelselraad en Economische Zaken volgen de Europese ontwikkelingen en proberen die te beïnvloeden indien zij dat nodig achten. Wanneer blijkt wat de impact is voor, geeft de Stelselraad het Tactisch Overleg de opdracht om dit op te nemen in een volgende release. Hiervoor is ook afstemming nodig met verschillende pilots die op dit gebied door Economische Zaken worden uitgevoerd. 6. er duidelijkheid is over de uitvoering van het beheer van het afsprakenstelsel na 2014. Het Ministerie van Economische Zaken heeft afspraken gemaakt met Logius om tot en met 2014 de basis van de beheerorganisatie te bekostigen. In Q2 2014 evalueren en afspraken maken over waar het beheer van het Afsprakenstelsel wordt ondergebracht na 2014. De Stelselraad en Economische Zaken zullen hier een besluit over moeten nemen. 10
2015: groeit en verbreedt Het t is 1 januari 2015. De dag dat 7. versie 2.0 van, die tevens een implementatie van versie 1.0 van het eid Stelsel is, met een vliegende start live gaat. en zijn gebruikers gaan verder onder het eid Stelsel. Om implementatie van versie 2.0 te realiseren zullen de deelnemers gedurende Q3 en Q4 van 2014 de nodige inspanningen moeten verrichten. De Stelselraad en EZ zullen de governancestructuur van indien nodig aanpassen, zodat deze verder kan gaan in de governance van het eid Stelsel. De Stelselraad vraagt het Tactisch Overleg om een zorgvuldige migratie voor gebruikers en dienstverleners van naar het eid Stelsel voor te bereiden gedurende 2014. Over de implementatie en migratie voor gebruikers zal afstemming worden gezocht met het programma eid. 8. het normenkader toetreden gereed is voor gebruik. Doordat de toegang voor aanbieders tot het stelsel goed is geregeld, wordt nog veiliger en betrouwbaarder. Gedurende 2014 wordt een normenkader toetreden opgesteld door de werkgroep toetreden onder leiding van het Tactisch Overleg. Dit normenkader wordt afgestemd met het programma eid. Het is 1 oktober 2015. De dag d dat 9. de gebruiker zijn smiddel/eid middel kan gebruiken bij een groot aantal dienstverleners in de publieke en de private sector. Dienstverleners en gebruikers sluiten massaal aan op 2.0/eID 1.0 in 2015. Een groot deel van de dienstverleners en gebruikers zijn bekend met / eid Stelsel. Gedurende 2015 de communicatie op gang brengen over /eid. Hiermee bekendheid verkrijgen en meer aansluitingen. De promotie van wordt primair verzorgd door de deelnemende marktpartijen, ondersteunt door de beheerorganisatie. De Stelselraad heeft op dit punt een kaderstellende rol, het Tactisch Overleg coördineert de activiteiten. De Stelselraad geeft opdracht om een campagne te starten bij het live gaan van 11
2.0/eID 1.0. Hierbij wordt voorgebouwd op de resultaten van eerdere campagnes van Economische Zaken. De resultaten hiervan worden gemeten met behulp van een marktonderzoek. De Stelselraad benadert institutionele spelers die belanghebbende zijn. Door hen te overtuigen en actief te promoten, kunnen zij worden betrokken bij het stelsel. 2016: is bestendig Het is 1 januari 2016. De dag dat 10. de gebruiker bij veel overheidsdienstverleners inlogt via /eid. Bestaande authenticatieoplossingen van de overheid gericht op bedrijven worden gemigreerd of uitgefaseerd. Er worden geen nieuwe authenticatieoplossingen meer ontwikkeld. Gedurende 2015/2016 blijven de leden van de governance van /eid in hun omgeving actief wijzen op de voordelen van /eid en verzoeken om eigen oplossingen uit te faseren of te migreren. Het is 1 april 2016. De dag dat 11. de gebruiker ook bij private dienstverleners inlogt via /eid. Ook in de private sector wordt gemigreerd naar /eid. Er worden geen nieuwe oplossingen meer ontwikkeld. Gedurende 2015/2016 blijven de leden van de governance van /eid in hun omgeving actief wijzen op de voordelen van /eid en verzoeken om eigen oplossingen uit te faseren of te migreren. Het is 1 oktober 2016. De dag dat 12. er een breed gebruikt stelsel in Nederland is waarmee men kan inloggen om zijn online diensten af te nemen. Klaar voor digitaal 2017! 12
4.2 Financiering is een publiek-private samenwerking. Daarom zal net als in de voorgaande jaren de inzet van mensen en middelen bekostigd worden door enerzijds private ondernemingen en anderzijds de overheid. Bij de ontwikkeling van nieuwe functionaliteit in het stelsel maken de deelnemers hierin een zelfstandige afweging. Deze afweging brengen zij in via de governancestructuur. EZ heeft afspraken gemaakt met Logius om tot en met 2014 de basis van de beheerorganisatie te bekostigen. In 2014 moet worden bezien waar het beheer van vanaf 2015 wordt uitgevoerd en hoe dit wordt bekostigd. Er wordt op aangestuurd dat de doorontwikkeling al in 2014 zoveel mogelijk door belanghebbende dienstverleners betaald zal worden. Dit past ook bij de fase waarin beland is. Het is geen ontwikkelprogramma meer, maar de beheerfase is ingetreden. Hierdoor ontstaat ook een duidelijker scheiding tussen beheer- en ontwikkeltaken. De beheerorganisatie en het Ministerie van Economische Zaken hebben een werkplan afgestemd voor 2014. In dit werkplan zijn voldoende middelen beschikbaar gesteld om voor 2014 het Jaarplan van het Tactisch Overleg en de reguliere beheertaken te blijven uitvoeren. Echter, op korte termijn zal de financiële structuur van opnieuw moeten worden bekeken door de Stelselraad en indien nodig eventueel moeten worden herzien. Transparantie en een level playing field in de financiële opbouw is een belangrijke randvoorwaarde van succesvolle groei en de realisatie van het meerjarenplan en het jaarplan van. Er moet duidelijkheid zijn over de kosten/prijs bij verschillende rollen, waar marktwerking kan plaatsvinden en waar niet, waar de risico s zitten en hoe door slim hergebruik de kosten kunnen worden gedrukt. 13
OVERZICHT MIJLPALEN 14
OVERZICHT MIJPALEN EN ACTIVITEITEN 15