Jansen Venneboer te Wijhe Ondernemende partner in techniek CO2 prestatieladder keteninitiatieven Jaar 2012 Auteur: J. van Mierlo Eindverantwoordelijke: J. van Mierlo Jansen Venneboer Datum: 07 06 2012 1
Inhoudsopgave Inhoudsopgave Inleiding... 3 1.D.1. Op de hoogte van sector en/of keteninitiatieven... 4 1.D.2. Sector en keteninitiatieven besproken in managementoverleg... 4 2.D.1. Passieve deelname aan minimaal één (sector of keten) initiatief... 4 2.D.2. Beperkte actieve deelname aan sector of keteninitiatief... 4 3.D.1. Actieve deelname aan initiatief op het gebied van CO2 reductie... 5 3.D.2. Het bedrijf heeft hiervoor een specifiek budget vrijgemaakt... 5 Bijlagen... 6 Bijlage I: Deelname aan MVO monitor Metaal Unie... 6 Certificaat MVO monitor... 7 Bijlage II: Onderzoek toepassing composiet materiaal... 8 Bijlage III: Energie Snel Onderzoek... 11 Bijlage IV Vivace: energie opwekking in langzaam stromend water... 12 2
Inleiding De CO 2 uitstoot van de eigen organisatie beperken en dus meewerken aan het tegengaan van de klimaatverandering is al een aardige stap op zich. Een stap verder is het daarbij ook nog eens de leveranciers bewust te maken van de eigen CO 2 uitstoot. Door middel van eigen initiatieven CO 2 reductie op een groter front realiseren, is uiteraard de meest ambitieuze en uiteindelijk gewenste stap. De laatste invalshoek van de CO 2 prestatieladder gaat in op initiatieven in de keten en/of sector om de CO 2 uitstoot te reduceren. Hierin maakt men onderscheid op verschillende niveaus van bewustzijn van initiatieven van andere bedrijven tot zelf opgezette initiatieven die andere bedrijven stimuleren om wat aan de CO 2 uitstoot te doen. In dit hoofdstuk staat in hoeverre Jansen Venneboer actief is op dit gebied tot en met niveau 3 van de prestatieladder. 3
1.D.1. Op de hoogte van sector en/of keteninitiatieven De Koninklijke Metaalunie heeft in 2011 de MVO monitor ontwikkeld en gelanceerd. Jansen Venneboer heeft in belangrijke mate meegewerkt aan het opzetten van deze monitor. De bijdrage van Jansen Venneboer heeft onder andere geleid tot aanpassingen in de vraagstelling in de monitor en in het systeem van puntentoekenning om een bepaald niveau vast te kunnen stellen. De MVO monitor is op 8 september 2011 tijdens de TIV beurs in Hardenberg landelijk gelanceerd. Jansen Venneboer heeft tijdens deze bijeenkomst het eerste certificaat ontvangen. Jansen Venneboer is lid van de SNS. Deze Vereniging Samenwerkende Nederlandse Staalbouw stelt zich ten doel de belangen te behartigen van aangesloten staalconstructiebedrijven, die zich bezighouden met het vervaardigen en/of leveren van staalconstructies. Een werkgroep binnen de SNS is momenteel bezig bedrijven te ondersteunen een certificaat op de CO 2 prestatieladder te behalen of, zo mogelijk door samenwerking binnen de vereniging, op een hogere certificering te komen. Jansen Venneboer maakt deel uit van deze werkgroep. 1.D.2. Sector en keteninitiatieven besproken in managementoverleg Er is tweewekelijks MT overleg tussen de directie en leden van het managementteam. Hierin zullen langskomende initiatieven ter tafel worden gebracht door de manager operations en besproken worden door de leden van het team. 2.D.1. Passieve deelname aan minimaal één (sector of keten) initiatief Jansen Venneboer neemt deel aan de CO 2 prestatieladder,waarvoor lidmaatschap is vereist aan de Stichting Klimaatvriendelijk Aanbesteden en Ondernemen. Daarnaast heeft Jansen Venneboer het certificaat van de MVO monitor van de Metaalunie. CO 2 prestatieladder. Certificaat MVO Monitor. Mogelijk lidmaatschap Milieubarometer. Verduurzaming van Industrieterrein de Enk (deels bijlage III). 2.D.2. Beperkte actieve deelname aan sector of keteninitiatief Jansen Venneboer is gehuisvest op industrieterrein de Enk te Wijhe. Naar aanleiding van gesprekken met Peter Bassler van Bgreen, Jansen Venneboer en de gemeente Olst Wijhe is besloten het hele industrieterrein te betrekken in het proces van verduurzaming. Hiervoor worden op reguliere basis gesprekken gevoerd met meerdere bedrijven van bedrijfsterreinen binnen de gemeente Olst Wijhe. Er is inmiddels een inventarisatie gehouden bij de bedrijven in Olst en Wijhe. Jansen Venneboer wordt hierbij als pilotbedrijf gerekend. Deels terug te vinden in bijlage III. 4
3.D.1. Actieve deelname aan initiatief op het gebied van CO2 reductie 1. Actieve deelname aan de MVO monitor van de Koninklijke Metaalunie: De monitor van de Metaalunie is ontwikkeld om aangesloten bedrijven te helpen in het duurzamer ondernemen en zodoende marktkansen op dit gebied te creëren en te ontplooien. De MVO monitor gaat in op het gehele maatschappelijke verantwoord ondernemen, maar heeft daarbij ook een pijler met betrekking tot het milieu waar de CO 2 reductie onder naar voren komt. Daarnaast wordt er door de Koninklijke Metaalunie gezocht naar een erkenningsverband tussen voltooiing van de MVO monitor en een gelijke waardering op de MVO prestatieladder en de CO 2 prestatieladder. Zoals eerder genoemd is Jansen Venneboer niet alleen gecertificeerd, maar is de organisatie ook pilotbedrijf van de monitor en hebben wij bijgedragen aan groepsbijeenkomsten met andere bedrijven om de monitor tot stand te brengen. In bijlage I is een brief over deelname aan de MVO monitor opgenomen. 2. Rol van composiet Jansen Venneboer is altijd op zoek naar nieuwe innovatieve en duurzame manieren om haar producten te verbeteren. Op het moment is de organisatie in de verkennende fase om in samenwerking met andere bedrijven in de keten een brug te ontwerpen die het milieu minder belast. Voor deze brug wordt gedeeltelijk kunststof gebruikt, dit vermindert het gebruik van staal en dit zal leiden tot een reductie van de CO 2 uitstoot. De productie van het kunststof materiaal stoot weliswaar ook CO 2 uit, maar doet dit veel minder. Op dit moment wordt gewerkt aan de verbreding van de Eilandbrug in Almelo, waarbij een fietspad aan de bestaande brug wordt toegevoegd. Het dek van dit brugdeel is van composietmateriaal. Daarnaast heeft Jansen Venneboer een brug in opdracht voor de gemeente Muiden waar de grootste ophaalbrug in Nederland zal worden voorzien van een composiet dek. Voor een uitgebreidere toelichting op dit initiatief wordt naar bijlage II verwezen. 3. Vivace: energieopwekking in langzaam stromend water. 3.D.2. Het bedrijf heeft hiervoor een specifiek budget vrijgemaakt Er is budget vrijgemaakt om deel te kunnen nemen aan de werkgroep composiet en het project Vivace. Voor beide projecten zijn projectnummers aangemaakt waarop de kosten kunnen worden geboekt. Voor het project Vivace is tot nu toe 2.918 uitgegeven, voor het composiet project 8.104. 5
Bijlagen Bijlage I: Deelname aan MVO monitor Metaal Unie 6
Certificaat MVO monitor 7
Bijlage II: Onderzoek toepassing composiet materiaal Algemeen Over Jansen Venneboer Vormgeven aan civiele infrastructuur, dat is in enkele woorden de kern van de activiteiten van Jansen Venneboer. Dat doen we al geruime tijd, inmiddels al bijna honderd jaar. In eigen beheer ontwerpen, produceren, inspecteren, onderhouden en renoveren wij onder meer stalen bruggen, waterkeringen en sluizen. Daarnaast biedt Jansen Venneboer innovatieve oplossingen voor verkeersgeleiding. Kenniscentrum Als kennisintensieve organisatie vervullen wij tevens uiteenlopende activiteiten op het vlak van advies, inspecties en engineering. Jansen Venneboer voert regie in turnkeyprojecten of treedt op als partner in consortia waarin Rijkswaterstaat, gemeenten, waterschappen, advies en ingenieursbureaus en/of GWW aannemers participeren. Wij weten wat er speelt en staan open voor intervisie. Dit zorgt voor de toegevoegde waarde die onze opdrachtgevers graag zien. Kunstwerken Jansen Venneboer is volledig thuis in advies & engineering, ontwerp, productie, inspectie, onderhoud en renovatie van civieltechnische kunstwerken. Denk aan waterkeringen, sluizen en bruggen, maar ook aan vijzels, stuwen, vispassages en krooshekreinigers. In alle soorten en maten. Van besteksvoorbereiding tot en met oplevering, service en onderhoud. Wij zien daarbij een uitdaging in complexe projecten. Verkeersgeleiding Op vaste bodem staan wij wegbeheerders terzijde met innovatieve oplossingen voor verkeersgeleiding. Jansen Venneboer ontwikkelde de modulaire verkeersgeleidingssystemen CADO en VEVA. Deze zijn inzetbaar bij stremming van weggedeelten of tunnelbuizen in geval van groot onderhoud of calamiteiten. Gericht op samenwerking Jansen Venneboer is een samenwerkingsgerichte, betrokken organisatie die klantgerichtheid en kwaliteit koppelt aan gedegen kennis en ervaring. Daarmee leveren wij een belangrijke bijdrage aan de gehele infrastructurele keten. In samenspraak met betrokkenen slaat Jansen Venneboer bruggen tussen theorie en praktijk. Tussen ontwerp en realisatie. Tussen overheid en burger. En daarmee tussen mensen. MVO beleid Maatschappelijk verantwoord ondernemen draait om de thema's people, planet en profit. Jansen Venneboer wil zijn bijdrage leveren aan de duurzame ontwikkeling van de samenleving. Wij voeren een actief MVO beleid dat ten doel heeft het evenwicht tussen de thema's people, planet en profit in onze bedrijfsvoering te bevorderen. 8
Aanspreekbare organisatie Jansen Venneboer is een marktgerichte, aanspreekbare organisatie, gevestigd in Wijhe, tussen Deventer en Zwolle. Onze kracht is gelegen in de veelzijdige expertise en innovatieve passie van onze medewerkers, waardoor wij snel, efficiënt en klantgericht kunnen werken. Certificatie volgens NEN ISO 9001, VCA** en Keurmerk SNS. Uitdagingen Positie en transitie Jansen Venneboer heeft zijn oorsprong liggen in de metaalindustrie. Het bedrijf heeft lang gefocust op de productie van stalen componenten voor de civieltechnische markt. Sinds een aantal jaren is de focus verschoven van het produceren naar het engineren en ontwerpen van kunstwerken. De afdeling engineering is sterk gegroeid en er is een afdeling opgericht, Inspectie & Advies om de kennis in te zetten voor derden. Dit heeft erin geresulteerd dat het kennisintensieve deel van de organisatie is gegroeid van 13 naar 36 medewerkers in ruim twee jaar tijd. De afdeling engineering heeft veel kennis verworven voor het dimensioneren van infrastructurele werken waarbij er een verschuiving plaatsvindt naar de kennisintensieve delen van projecten. Zo is er veel expertise opgebouwd voor het dimensioneren en ontwerpen van bewegingswerken voor zowel de bruggenbouw als mede de waterbouw. Rol composiet In de infrastructurele werken zijn de klassieke materialen zoals staal en beton dominant. Er is een verschuiving zichtbaar naar innovatieve materialen. Composieten worden al toegepast in een aantal kleinere proefprojecten van bruggen. Voordelen van composiet zijn dat de levensduurverwachting van de constructie veel langer is dan de stalen varianten. Daarnaast is, in een levenscyclusstudie naar de milieu impact van materialen in bruggen, geconcludeerd dat de glasvezelcomposietvariant vijf keer beter scoort dan de stalen en betonnen variant. De waterbouw is een nog onontgonnen markt wat betreft de toepassingen van composieten. Studies naar bijvoorbeeld het vervangen van de schuiven in de afsluitdijk geven aan dat de trend is dat composiet schuiven over een aantal jaren als beste mogelijkheid gezien kunnen worden. Nederland is een toonaangevend land op het gebied van waterbouwkundige werken en kan dit ook worden/blijven in het toepassen van composietmaterialen in deze werken. Comp 2 doelprojecten Als kennisintensieve aannemer in de civieltechnische sector staan wij voor de uitdaging onze kennis toe te gaan passen op composietmaterialen. Hierbij zijn een aantal doelprojecten gedefinieerd. 9
Project 1 Onderzoek milieu impact van waterbouwkundige werken in composiet Onderzoek en onderbouwing van milieu impact van waterbouwkundige werken in composiet. Project 2 Stuwkleppen in composietmaterialen Haalbaarheid /onderzoeken/ontwerpen van stuwkleppen in composietmaterialen. Project 3 Sluisdeuren in composietmaterialen Haalbaarheid/onderzoeken/ontwerpen van sluisdeuren in composietmaterialen. Project 4 Beweegbare bruggen in composietmaterialen Haalbaarheid/onderzoeken/ontwerpen van beweegbare bruggen in composietmaterialen. 10
Bijlage III: Energie Snel Onderzoek 11
Bijlage IV Vivace: energieopwekking in langzaam stromend water Datum: 16-01-2012 Tauw gaat samen met Jansen Venneboer, GMB en de Hogeschool Saxion het Amerikaanse waterkrachtsysteem Vivace doorontwikkelen voor de Nederlandse en Europese markt. De provincie Overijssel en de Stedendriehoek verlenen hieraan subsidie. Vivace is een waterkrachtsysteem dat duurzame energie kan opwekken in langzaam stromende wateren en is ontwikkeld aan de Universiteit van Michigan. Tauw heeft in 2010 samen met Waterschap Velt en Vecht, provincie Overijssel en de Stichting Toegepast Onderzoek (STOWA) een haalbaarheidsstudie uitgevoerd naar dit visvriendelijke systeem voor toepassing in Nederland in rivieren, beken of bij stuwen. De resultaten uit dit onderzoek waren veelbelovend. De subsidie van 185.000 euro van de provincie Overijssel en 17.500 euro van de Stedendriehoek wordt gebruikt om inzicht te krijgen in het functioneren van het Vivace systeem in de Nederlandse wateren. De praktijkproeven vinden naar verwachting plaats in de zomer van 2012 bij Wetterskip Fryslân en Waterschap Rijn en IJssel. Een prototype wordt gedurende een aantal weken gemonitord op energieopbrengst en prestaties. Voor meer informatie verwijzen wij naar de volgende bronnen: - Persbericht Doorbraak in energie opwekken Nederlandse wateren (30-11-2010) - Filmpje op YouTube: Vortex Hydro Energy - Open Water Test 12