Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 1994 1995 23 937 Wijziging van de Jachtwet Nr. 5 VERSLAG Vastgesteld 26 januari 1995 De vaste Commissie voor Landbouw, Natuurbeheer en Visserij 1, belast met het voorbereidend onderzoek van dit wetsvoorstel, brengt als volgt verslag uit. De leden van de VVD-fractie hebben met belangstelling kennis genomen van voorliggend wetsvoorstel. Zij kunnen instemmen met de voorgestelde instelling van een behandelingsbedrag voor adviezen van de wildschadecommissie. Zij vragen, in navolging van het Jachtfonds, of het niet nuttig is het bedrag van de minimaal uit te keren tegemoetkoming te verhogen van f 100, naar f 250,, gelet op het feit dat het bedrag van f 100, sinds 1978 niet meer is gewijzigd. Bedragen lager dan f 250, kunnen worden aangemerkt als eigen risico bij de bedrijfsvoering. 1 Samenstelling: Leden: Van der Linden (CDA), Blauw (VVD), voorzitter, Van der Vlies (SGP), ondervoorzitter, M. M. H. Kamp (VVD), Esselink (CDA), Smits (CDA), Reitsma (CDA), Huys (PvdA), Swildens-Rozendaal (PvdA), Ter Veer (D66), Van Zijl (PvdA), Witteveen-Hevinga (PvdA), Aiking-van Wageningen (AOV), Woltjer (PvdA), Schuurman (CD), Augusteijn-Esser (D66), Van den Bos (D66), Van Ardenne-van der Hoeven (CDA), Stellingwerf (RPF), Crone (PvdA), Rijpstra (VVD), M. Vos (GroenLinks), Van Waning (D66), Keur (VVD), O. P. G. Vos (VVD). Plv. leden: Bukman (CDA), Te Veldhuis (VVD), Van Middelkoop (GPV), Remkes (VVD), Beinema (CDA), Leers (CDA), Biesheuvel (CDA), Van Gijzel (PvdA), Liemburg (PvdA), Hoekema (D66), M. M. van der Burg (PvdA), Verspaget (PvdA), Verkerk (AOV), Zijlstra (PvdA), Poppe (SP), Vacature D66, Jorritsma-van Oosten (D66), Gabor (CDA), Leerkes (U55+), De Cloe (PvdA), H. G. J. Kamp (VVD), Oedayraj Singh Varma (GroenLinks), Doelman-Pel (CDA), Cornielje (VVD), Verbugt (VVD). In de memorie van toelichting wordt gesteld dat om budgettaire redenen niet met het onderhavige voorstel is gewacht op de totstandkoming van de Flora- en faunawet. In de voorgenomen Flora- en faunawet (Kamerstuk 23 147) is voorgesteld een groot aantal natuurbeschermingswetten, of delen hiervan, waarin regels worden gesteld die betrekking hebben op de bescherming van dier- en plantensoorten, te vervangen. Eén van die wetten is de Jachtwet. De leden van de VVD-fractie kunnen zich vinden in de argumentatie van de minister om de voorgestelde wijzigingen nu al door te voeren. De minister heeft in het wetsvoorstel voorgesteld de légèsbepaling ten aanzien van de uitreiking jachtakten te vervangen, en de vergoeding van kosten voor het aanvragen en uitreiken van de akten bij algemene maatregel van bestuur vast te stellen. De leden van de VVD-fractie zouden de minister in overweging willen geven om, conform het voorstel van de Koninklijke Nederlandse Jagers Vereniging, de uitgifte van de jachtakte te privatiseren. Dit zou de kosten buitengewoon kunnen reduceren, onder meer door de inbreng die wildbeheereenheden (WBE s) zouden kunnen leveren. Kan de minister aangeven wat zijn oordeel is betreffende dit voorstel? De leden van de VVD-fractie kunnen instemmen met het verzoek van de Algemene Rekenkamer het preventieve toezicht door deze Kamer te laten vervallen. Ten slotte ondersteunen zij het voornemen van de minister de 5K0268 ISSN 0921-7371 Sdu Uitgeverij Plantijnstraat s-gravenhage 1995 Tweede Kamer, vergaderjaar 1994 1995, 23 937, nr. 5 1
verplichte toezending van de jaarstukken van het Jachtfonds aan de Staten-Generaal te laten vervallen. De leden van de fractie van D66 nemen met interesse kennis van de voorgestelde wijziging van de Jachtwet, waarin een behandelingsbedrag wordt voorgesteld bij advisering door de wildschadecommissies. Tevens wordt voorgesteld het uitreiken van jachtakten kostendekkend te maken, het preventieve toezicht door de Algemene Rekenkamer op het Jachtfonds te laten vervallen en de verplichte toezending van de jaarstukken van het Jachtfonds aan de Staten-Generaal te laten vervallen. De leden van de fractie van D66 kunnen zich in grote lijnen vinden in de voorstellen. Hen resteren echter nog enkele vragen, onder andere de vraag of bij deze operatie de wildbeheereenheden ook een rol zullen kunnen spelen. Tevens willen de leden van deze fractie weten op grond van welke argumenten men gekozen heeft voor een behandelingsbedrag van f 150,, terwijl de kosten ongeveer f 400, per advies bedragen. In hoeverre heeft men zich bij het vaststellen van het gekozen bedrag georiënteerd op of laten leiden door wat gebruikelijk is bij het inschakelen van advies-commissies? Ook willen deze leden weten waarom niet tevens gekozen is voor een lijn zoals het Landbouwschap ook heeft voorgesteld waarbij, wanneer een schadeclaim gegrond wordt verklaard, de betaalde behandelingsbijdrage aan verzoeker wordt terug betaald. En zou de behandelingsbijdrage dan niet meer kostendekkend mogen zijn? Tevens is de vraag of de uitzondering die gemaakt is voor wildschade door onbejaagbare en beschermde diersoorten dan zou kunnen komen te vervallen. In de memorie van toelichting wordt als één van de oorzaken van de toename van het aantal verzoeken genoemd dat de «mogelijkheden voor de bestrijding van wildschade zijn verminderd». Kan de regering aangeven om welke mogelijkheden het hier gaat, en waardoor die zijn afgenomen? Kan de regering een nadere toelichting geven op het besluit om het preventieve toezicht op het Jachtfonds door de Algemene Rekenkamer te laten vervallen? De leden van de AOV-fractie hebben met belangstelling kennis genomen van voorliggend wijzigingsvoorstel. Zij hebben begrepen dat het een tussentijdse wijziging van de Jachtwet betreft. Zij delen in principe de opvatting van de minister de Jachtwet te integreren in een Flora- en faunawet. Vanuit deze gedachtengang kunnen de leden van de AOV-fractie het billijken dat met het onderhavige voorstel niet wordt gewacht op de totstandkoming van de Flora- en faunawet. Bij de behandeling van de Flora- en faunawet zullen de leden van de AOV-fractie er scherp op toezien, dat nadere beperkende regels worden gesteld aan de plezierjacht en aan het aantal soorten bejaagbare dieren. Met betrekking tot de voorgenomen toevoeging van een nieuw artikel 49a zijn de leden van de AOV-fractie van mening dat in gevallen van wildschade jachthouders en grondgebruikers onderling tot overeenstemming komen. Zij zijn van oordeel dat voor behandeling van verzoeken tot schriftelijk advies door de wildschadecommissie de verzoeker een bedrag verschuldigd is. De leden van de AOV-fractie willen het betalen van een door de minister vast te stellen bedrag beperken tot schade aangericht door bejaagbare dieren. Tweede Kamer, vergaderjaar 1994 1995, 23 937, nr. 5 2
Voor niet-bejaagbare dieren en beschermde dieren aangerichte schade dient bij het indienen van een verzoek geen bijdrage verschuldigd te zijn. De leden van de AOV-fractie kunnen zich vinden in hetgeen daaromtrent gesteld wordt in de memorie van toelichting. De leden van de SGP-fractie hebben met belangstelling kennis genomen van de wijziging van de Jachtwet op een tweetal punten. Advies gevraagd aan de wildschadecommissie gaat een grondbezitter voortaan geld kosten. De kosten die gemoeid zijn met het aanvragen en uitreiken van een jachtakte worden voortaan geheel en al op de gebruiker verhaald. Het laatste punt lijkt de leden van de SGP-fractie niet meer dan billijk. Bij het eerste punt hebben zij nog enkele vragen. De leden van de SGP-fractie stellen vast dat het motief tot invoering van een behandelingsbedrag niet is het kostendekkend maken van dat advies (dan immers zou een bedrag van f 400, gevraagd moeten worden), maar het opwerpen van een drempel. Deze leden vinden dit een valide argument, maar vragen wel waarom dan voor een bedrag van f 150, is gekozen; zij kunnen zich voorstellen dat ook een lager bedrag voldoende zou zijn om een drempel op te werpen tegen al te gemakkelijk inwinnen van advies. Ook vragen de leden van de SGP-fractie hoeveel de werkelijke kosten van het opstellen van een advies van elkaar verschillen. Cirkelen die kosten allemaal dicht rond de f 400,, of zijn er beduidende afwijkingen naar boven en naar beneden? Zo ja, is dan ook overwogen het door de grondbezitter te betalen bedrag te laten variëren al naar gelang de werkelijke kosten? Deze leden vragen verder of het redelijk is voor elk schriftelijk advies kosten in rekening te brengen, maar elke bemiddeling en voorlichting in het veld kostenvrij te laten. Zij kunnen zich voorstellen dat in sommige gevallen een schriftelijk advies minder tijd en inspanning kost dan een mondeling advies. Valt het te verwachten dat er een verschuiving op zal treden van schriftelijke naar mondelinge adviezen? Deze leden vragen tenslotte waarom niet is gekozen voor een regeling waarbij het verschuldigde bedrag aan de grondgebruiker wordt terugbetaald, in het geval zijn verzoek om schadeloosstelling wordt toegewezen. Ook zo n regeling werpt toch een drempel op? De leden van de SGP-fractie stellen vast dat er in een bepaald opzicht reeds een drempel is ingebouwd, nl. in die zin dat men pas recht heeft op uitkering van een bedrag als de schade meer bedraagt dan f 250,. Betekent dit dat als men een schade heeft van f 400,, men alles wat boven de f 250,, komt vergoed krijgt? Dit zou betekenen dat in het onderhavige geval kosten en schade elkaar slechts in evenwicht houden. Heeft men enig idee in welk deel van de adviesaanvragen er sprake is van schade door bepaalde beschermde dieren of schade in gebieden waarvoor een beheersplan is opgesteld? De fractie van de SP stelde de navolgende vragen. Kunnen de adviezen van de Jachtraad, het Korpsbeheerdersberaad, de Vereniging Das & Boom en de wildschadecommissies van de provincies Friesland, Overijssel, Gelderland, Flevoland, Noord-Holland, Zeeland en Noord-Brabant, zoals genoemd op blz. 2, alinea 3 van de memorie van toelichting, ter inzage worden gegeven van de Kamer en/of anderen dan de advies-uitbrengende belanghebbenden? Tweede Kamer, vergaderjaar 1994 1995, 23 937, nr. 5 3
Heeft de minister terzake van het in sub 1 gestelde ook het advies ingewonnen van andersdenkende belangenorganisaties zoals de Stichting Kritisch Faunabeheer, de Dierenbescherming, de Vogelbescherming, de Vereniging Natuurmonumenten, het Wereld Natuur Fonds, de Waddenvereniging, de Stichting Natuur & Milieu e.a.? Zo niet, is de minister bereid dat alsnog te doen, gezien het brede maatschappelijk draagvlak van deze organisaties en hun van de sub 1 genoemde organisaties afwijkende zienswijze met betrekking tot jachtvraagstukken en hun grote betrokkenheid bij flora en fauna? Wat is de visie van de minister op de verdere ontwikkeling van het Jachtfonds, met name ten aanzien van de mogelijke omzetting van het fonds tot een algemeen Faunaschadefonds, zoals onder meer voorgesteld in het blad Argus (nr. 3 van 1994), het orgaan van Stichting Kritisch Faunabeheer, en in het voorlopige verslag bij het wetsvoorstel Flora- en faunawet? Is de minister bereid tot een kritische bezinning op het fenomeen wildschade in relatie tot het Jachtfonds, nu blijkt dat landbouwschade als gevolg van schadelijke emissies (smog-vorming) een bedrag beloopt van het 500-voudige (1) van gerapporteerde wildschade (1 miljard versus 2 miljoen) en er geen beleidsvoornemens zijn een smog- of bijvoorbeeld hagelschadefonds van overheidswege in het leven te roepen? De fractie van de SP acht het voorbarig om het preventieve toezicht op het Jachtfonds door de Kamer thans reeds te doen vervallen, nu over de toekomstige opzet en organisatie van het fonds nog geen besluit genomen is. De argumenten van de Algemene Rekenkamer om hiertoe over te gaan zijn de fractie niet bekend, maar de financiële bemoeiingen en taak van de Rekenkamer moeten worden onderscheiden van de politieke verantwoordelijkheid van de Tweede Kamer. Vooralsnog acht de fractie vermindering van de taak met betrekking tot het Jachtfonds niet gewenst. Voor de realisering van het doel van het onderhavige wetsvoorstel is het dan ook niet nodig en deze fractie verzoekt de minister derhalve dit onderdeel te schrappen. Ter illustratie van het nut van preventief toezicht op bestedingen door het Jachtfonds uit te oefenen door de Tweede Kamer, verzoekt de fractie van de SP de minister te overwegen elke financiële steun vanuit het Jachtfonds aan het KNJV-periodiek «De Nederlandse Jager» met onmiddellijke ingang te beëindigen, zulks inclusief het plaatsen van de officiële mededelingen tegen betaling, nu bij herhaling gebleken is dat de redactie van het blad ruimte biedt aan laster jegens tegenstanders van de jacht, welke lasterlijke uitspraken reeds bij herhaling op sommatie of via rechterlijke tussenkomst gerectificeerd moesten worden. Ziet de minister mogelijkheden meer uniformiteit te brengen in de werkwijze en adviezen van de verschillende wildschadecommissies en deze minder dan tot dusver het geval was spreekbuis te doen zijn van de particuliere belangen van de lokale jachthouders? (1) De land- en tuinbouw hebben afgelopen zomer 1 miljard gulden schade geleden door smog. Die schatting komt van het Centrum voor Landbouw en Milieu (CLM) te Wageningen. Tweede Kamer, vergaderjaar 1994 1995, 23 937, nr. 5 4
Zomersmogschade ontstaat door een combinatie van stikstofoxiden en zonlicht (ozon), hetgeen bij bladeren tot vergeling en afvallen van bladeren leidt, met gevolg een verminderde oogst. Met een tijdige beantwoording van het voorgaande acht de commissie de openbare behandeling van het wetsvoorstel voldoende voorbereid. De voorzitter van de commissie, Blauw De fungerend griffier van de commissie, Teunissen Tweede Kamer, vergaderjaar 1994 1995, 23 937, nr. 5 5