1
Vraag en antwoord V: Wat is een middelloonregeling? A: Vanaf 1 januari 2014 is de Appa een middelloonregeling. Uw pensioen wordt berekend op basis van uw jaarlijkse bezoldiging. U bouwt elk jaar een stukje pensioen op van uw pensioengevend salaris in dat jaar. Alle jaarlijks opgebouwde delen vormen samen uw pensioen. Voor de berekening van uw pensioen zijn 4 factoren van belang: 1. Factor voltijd/deeltijd Werkt u voltijd? Dan telt elk kalenderjaar dat u werkt mee voor 1 jaar. Dat wordt uitgedrukt in een factor. Bij voltijd is dat dus factor 1. Werkt u bijvoorbeeld 80% deeltijd? Dan telt elk kalenderjaar dat u werkt mee voor 0,8 jaar. Dat is dus factor 0,8. 2. Opbouwpercentage U bouwt elk jaar een stukje pensioen op. Het opbouwpercentage is het percentage van de pensioengrondslag (berekeningsgrondslag - franchise) dat per jaar wordt opgebouwd. Dit bedraagt 1,95% per jaar. Het opbouwpercentage dat op u van toepassing is, ziet u ook op uw pensioenoverzicht. 3. Pensioengrondslag De pensioengrondslag bestaat uit: - 12x de bezoldiging (i.c. wedde of schadeloosstelling) inclusief - vakantie-uitkering en - eindejaarsuitkering Werkte u in deeltijd? Dan wordt gerekend met een voltijdsalaris. Deeltijdwerken wordt namelijk al verrekend in de factor voltijd/deeltijd. 4. Franchise De franchise is het premievrije deel van uw bezoldiging. Daarover betaalt u geen pensioenpremie en bouwt u dus geen Appa-pensioen op. Dat hoeft ook niet. Want u krijgt ook AOW. Eindloonregeling Tot 1 januari 2014 werd voor de berekening van uw pensioen gekeken naar uw laatst verdiende wedde/schadeloosstelling. Uw pensioen was dus geen afspiegeling van uw bezoldigingsverloop tijdens uw hele politieke carrière, maar van uw laatste bezoldiging. Dat noemen we de eindloonregeling. V: Hoe zit ons Nederlands pensioenstelsel in elkaar? A: Het pensioenstelsel is opgebouwd uit drie pijlers 1. Staatspensioen (AOW) De Algemene Ouderdomswet (AOW) is de basis voor de oudedagvoorziening in Nederland. In principe krijgt iedereen die in Nederland woont of werkt een AOW-uitkering. De AOW wordt gefinancierd door middel van een omslagstelsel. Dat wil zeggen dat de beroepsbevolking bijdraagt aan de uitkeringen van de huidige AOW ers. De kosten van de AOW worden deels betaald door de premies en deels door de algemene middelen van de overheid. 2
2. Aanvullende pensioenopbouw via de werkgever Collectieve bedrijfspensioenen vormen de tweede pijler van ons stelsel. Dit is het pensioen dat werknemers opbouwen via de werkgever. Bedrijfspensioenen worden beheerd door een pensioenfonds, verzekeraar of premiepensioeninstelling (PPI). Solidariteit is daarbij belangrijk. Het collectief profiteert wanneer het goed gaat en vangt de verliezen op wanneer het slecht gaat. Bedrijfspensioenen worden, anders dan de AOW, gefinancierd via de zogenaamde kapitaaldekking. De opbouw van pensioenaanspraken is in dit systeem gekoppeld aan de premiebetaling. De pensioenen worden betaald vanuit het vermogen. Het vermogen is opgebouwd door de pensioenpremies te sparen en te beleggen. Zo bouwt het pensioenfonds het kapitaal op dat nodig is om later de pensioenen uit te betalen. De Appa is niet gefinancierd op basis van kapitaaldekking maar op basis van een voorziening opgenomen in de begroting. Dat wil zeggen dat de pensioenen worden betaald uit de begroting van Rijk, provincie, waterschap of gemeente. 3. Eigen vermogen De derde pijler bestaat uit geld dat mensen zelf voor hun oude dag opzij zetten. Dit kan door geld te sparen, te beleggen of te verzekeren, bijvoorbeeld door middel van een lijfrenteverzekering. Zo kan iemand zelf zorgen voor een aanvulling op de AOW en het aanvullende bedrijfspensioen. V: Wat is inbouw en franchise? A: Het ouderdomspensioen dat men opbouwt in een aanvullende pensioenregeling in Nederland is bedoeld als aanvulling op de AOW. Omdat in het verleden de pensioenregelingen voornamelijk gebaseerd waren op een eindloonregeling kon samen met de AOW het ouderdomspensioen uitkomen op 70% van het laatstverdiende inkomen (bij een dienstverband van 40 jaar, waarbij jaarlijks 1,75% wordt opgebouwd). Over het deel van het inkomen waarin de AOW al voorziet, wordt daarom geen ouderdomspensioen opgebouwd. Dit wordt ook wel de "inbouw van de AOW" of franchise genoemd. Omdat er van 70% wordt uitgegaan, staat er in veel regelingen een factor 10/7 maal de AOW-uitkering als bedrag voor de franchise. V: Hoe geef ik een adreswijziging door? A: Verhuist u in Nederland, dan wordt uw nieuwe adres automatisch doorgegeven via de Gemeentelijke basisadministratie van uw gemeente. U hoeft zelf dus niets te doen. V: Zijn er fiscale consequenties bij emigreren? A: Voor vragen over de fiscale consequenties voor uw pensioen kunt u het beste contact opnemen met de Belastingdienst Buitenland, Postbus 2865, 6401 DJ Heerlen. Voor vragen over de AOW kunt u zich wenden tot de Sociale Verzekeringsbank, postbus 1100, 1180 BH Amstelveen. Telefoonnummer: 020-6565656 3
Voor vragen over uw ziektekosten kunt u zich wenden tot het College voor Zorgverzekeringen, Eekholt 4, 1112 XH Diemen. Telefoon: 020-7978555. V: Hoe vraag ik mijn Appa-pensioen aan? A: 6 maanden voordat u de pensioengerechtigde leeftijd bereikt ontvangt u automatisch van ons een aanvraagformulier voor ouderdomspensioen. Heeft u de pensioengerechtigde leeftijd al bereikt maar ben u nog actief als bestuurder, dan ontvangt u het aanvraagformulier zo spoedig mogelijk na uw aftreden. U hoeft dus zelf niets te doen. V: Mijn partner is overleden. Moet ik dit doorgeven en hoe vraag ik Appanabestaandenpensioen aan? A: Via de Gemeentelijke basisadministratie van uw gemeente ontvangen wij bericht van het overlijden. Wij zorgen ervoor dat het pensioen van de overledene wordt stopgezet en dat de overlijdensuitkering, als daar recht op is, wordt uitgekeerd. Tevens wordt de nabestaande geïnformeerd over het nabestaandenpensioen. De nabestaande(n) hoeft (hoeven) dus zelf niets te doen. V: Wat is een pensioenrichtleeftijd? A: De pensioenrichtleeftijd is de leeftijd waarop de pensioenopbouw is gericht. Dit was 65 jaar, ofwel men ging er van uit dat 40 jaar pensioen werd opgebouwd gedurende het 25 ste tot het 65 ste levensjaar. Vanaf 1-1-2014 is de pensioenrichtleeftijd 67 jaar. Met andere woorden, bij het bereiken van de leeftijd van 67 jaar is de maximale pensioenopbouw van 70% van het laatstverdiende salaris bereikt (zie Wat is inbouw en franchise ). Deze aanpassing van de pensioenrichtleeftijd vindt zijn oorsprong in de verhoogde levensverwachting en is gekoppeld aan de AOW-leeftijd. V: Wat houdt actuariële verlaging of verhoging van mijn Appa-pensioen in? A: Door de verhoging van de pensioenrichtleeftijd moet het pensioen actuarieel worden aangepast ten opzichte van de pensioenrichtleeftijd(en) die gold(en) ten tijde van de opbouwfase. Voorbeeld. Bestuurder De Heer heeft pensioen opgebouwd van 1-3-2009 tot 1-7-2014. Het pensioen opgebouwd tot 1-1- 2014 had als pensioenrichtleeftijd 65 jaar en bedraagt 1.500,00 per jaar (= A). Het pensioen opgebouwd van 1-1-2014 tot 1-7- 2014 had als pensioenrichtleeftijd 67 jaar en bedraagt 200,00 per jaar (=B). 4
Betrokkene treedt af op 1-7-2014, is op dat moment 66 jaar en zijn pensioen gaat in op datum aftreden. Hij heeft op dat moment immers al de pensioengerechtigde leeftijd bereikt (in 2014 is de pensioengerechtigde leeftijd 65 jaar en 2 maanden). Omdat pensioen A als pensioenrichtleeftijd 65 jaar had, wordt dit pensioen, ten bedrage van 1.500,00, actuarieel verhoogd van 65 naar 66 jaar. Pensioen B daarentegen had als pensioenrichtleeftijd 67 jaar. Dit pensioen, ten bedrage van 200,00, wordt dan ook actuarieel verlaagd van 67 naar 66 jaar. Concreet betekent dit dat pensioen A wordt verhoogd naar 1.605,98 per jaar en pensioen B wordt verlaagd naar 186,20 per jaar. V: Wat betekent de invoering van de flexibele ingangsdatum pensioen voor mij? A: Uw Appa-pensioen gaat in beginsel in op de pensioengerechtigde (of AOW-) leeftijd. Vanaf 1-1-2014 kunt u ervoor kiezen het pensioen eerder of later te laten ingaan tussen 60 jaar en (vooralsnog) 70 jaar. Het pensioen kan echter nog niet ingaan als er nog Appapensioenopbouw plaatsvindt (dit doet zich alleen voor als u de pensioengerechtigde leeftijd nog niet heeft bereikt). Dit kan zijn omdat u nog actief bent als bestuurder of als u nog recht heeft op uitkering, ook als deze uitkering wegens het genieten van neveninkomsten niet tot uitbetaling komt. Deeltijdpensioen is niet mogelijk. Met andere woorden een deeltijdbestuurder kan niet tegelijkertijd uit dezelfde functie een deeltijdpensioen ontvangen. Deze voorwaarde vervalt op het moment dat de bestuurder de leeftijd van 70 jaar bereikt. Bij het bereiken van de leeftijd van 70 jaar gaat het pensioen automatisch in en stopt verdere pensioenopbouw. Wilt u weten hoe hoog uw pensioen is bij eerdere of latere ingangsdatum, vraag een offerte aan bij: Appa-pensioenen Postbus 4824 6401 JM Heerlen Of per e-mail: appa@apg.nl V: Ik ben 70 jaar geworden en nog actief als bestuurder. Moet ik aftreden omdat ik pensioen ga ontvangen? A: Nee, u hoeft niet af te treden. Uw pensioen gaat wel in op de dag dat u de leeftijd van 70 jaar bereikt. Met andere woorden: u ontvangt uw Appa-pensioen en gelijktijdig ontvangt u uw bezoldiging als bestuurder. Op uw bezoldiging worden geen pensioenpremies meer ingehouden. U bouwt ook géén Appa-pensioen meer op. 5
V: Kan ik eerder met pensioen gaan als bestuurder bij bestuursorgaan X en nog pensioenopbouw hebben als bestuurder bij bestuursorgaan Y? A: Ja. In de situatie dat u pensioenopbouw heeft bij verschillende bestuursorganen, is het mogelijk om het pensioen bij bestuursorgaan X in te laten gaan áls u daar geen pensioenopbouw meer heeft. Uw pensioenopbouw bij bestuursorgaan Y loopt dan gewoon door. V: Kan ik mijn pensioen laten ingaan omdat mijn uitkering nihil is? A: Nee, zolang er pensioenopbouw is/u deelnemer bent in de Appa, is het niet mogelijk om het pensioen eerder te laten ingaan. Ook al is uw uitkering nihil en uw pensioenopbouw 0%. Zolang er recht bestaat op uitkering, bent u actief deelnemer in de Appa en kan uw pensioen (nog) niet ingaan. V: Ik treed af en ben 64 jaar. Ik wil toch mijn pensioen eerder laten ingaan. Kan dat? A: Na uw aftreden heeft u recht op een uitkering en is het niet mogelijk uw pensioen te laten ingaan. Er is echter een uitwijkmogelijkheid. U kunt namelijk afzien van uw recht op uitkering. Deze keuze is onomkeerbaar en u kunt dit kenbaar maken op het moment van of vlak na uw aftreden. Er wordt dan geen uitkering toegekend en u bent dan ook geen deelnemer meer in de Appa. Met andere woorden, u kunt uw pensioen eerder laten ingaan. V: Hoe weet ik of ik in aanmerking kom voor een verlengde uitkering? A: Vanaf 1-1-2014 geldt dat als u op de datum van uw aftreden 9 jaar en 7 maanden verwijderd bent van de pensioengerechtigde leeftijd en in de 12 jaar voor uw aftreden tenminste 10 jaar actief bent geweest als bestuurder, u recht heeft op een uitkering tot aan het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd. Om u enig inzicht te geven volgt hieronder een schema voor de entreeleeftijd voor de verlengde uitkering. U treedt af in Pensioengerechtigde leeftijd over vijf jaar (A) Entreeleeftijd (= A 9 jaar en 7 maanden) 2013 65 jaar en 9 maanden 56 jaar en 2 maanden 2014 66 jaar 56 jaar en 5 maanden 2015 66 jaar en 3 maanden 56 jaar en 8 maanden 2016 66 jaar en 6 maanden 56 jaar en 11 maanden 2017 66 jaar en 9 maanden 57 jaar en 2 maanden 2018 67 jaar 57 jaar en 5 maanden 2019 e.v. Gekoppeld aan levensverwachting 6
V: Ik wil mijn pensioen afkopen. Kan dat? A: Dat kan als uw totale pensioen, als u in 2014 de pensioengerechtigde leeftijd bereikt, niet meer bedraagt dan 458,06 bruto op jaarbasis. Dit bedrag heet ook wel de afkoopgrens. Deze afkoopgrens wordt jaarlijks, per 1 januari van een jaar, vastgesteld door De Nederlandsche Bank. Bedraagt uw pensioen meer dan de afkoopgrens, dan is afkoop niet mogelijk. V: De duur van mijn uitkering is vastgesteld op 5 jaar. Betekent de wetswijziging dat de volledige pensioenopbouw wordt gehalveerd na 3 jaar en 2 maanden? A: Nee. Uitkeringen waarvan de ingangsdatum is gelegen vóór 1-1-2014 hebben volledige pensioenopbouw (als er geen neveninkomsten voor verrekening in aanmerking komen) gedurende 4 jaar. Hier is overgangsrecht van toepassing. V: Vanaf 1-1-2014 zijn neveninkomsten en pensioenopbouw aan elkaar gekoppeld zijn. Wat wordt hiermee bedoeld? A: Dit is het beste uit te leggen met een voorbeeld. Voorbeeld: Oorspronkelijke wedde bedraagt 10.000,00 per maand. Het eerste jaar is de uitkering 80% van de wedde: 8.000,00 per maand. De neveninkomsten bedragen 5.000,00 per maand. De uitkering wordt verminderd met het bedrag waarmee de uitkering vermeerderd met de inkomsten de laatstelijk genoten wedde overschrijdt: 8.000,00 + 5.000,00 = 13.000,00-10.000,00 = 3.000,00 Uitkering bedraagt 8.000,00-3.000,00 = 5.000,00. Factor is dan verminderde uitkering/uitkering zonder vermindering: 5.000/8.000 = 0,625 De uiteindelijke opbouw = 0,625 x 1,95% = 1,21875%. Afgerond 1,2288%. V: Als ik kies voor een hoger ouderdomspensioen tegen inlevering van nabestaandenpensioen was die verhoging van het ouderdomspensioen eerst 12%. Ik lees dat het nu wordt bepaald aan de hand van een ruilvoet. Wat betekent dit? A: Vanaf 1-1-2014 wordt eerst bepaald hoeveel het nabestaandenpensioen bedraagt dat in aanmerking komt voor uitruil naar een hoger ouderdomspensioen. Het bedrag van dit nabestaandenpensioen wordt vervolgens vermenigvuldigd met een factor. De uitkomst is het bedrag waarmee het ouderdomspensioen wordt verhoogd. 7
Voorbeeld: Het ouderdomspensioen, opgebouwd na 1-7-1999, bedraagt 1.000,00. Het daarvan afgeleide nabestaandenpensioen bedraagt 714,00. De uitruilfactor bedraagt in 2014 0,2770. Het ouderdomspensioen van 1.000,00 wordt, na keuze voor uitruil, verhoogd met 714,00 x 0,2770 = 198,00. 8
Heeft u vragen? Het Appa-team is op werkdagen telefonisch bereikbaar op: 045 579 4516. Schriftelijke reacties kunt u sturen aan: APPA-pensioenen Postbus 4824 6401 JM Heerlen U kunt ons ook mailen: appa@apg.nl Aan deze brochure kunnen geen rechten worden ontleend. APG Service Partners B.V. is gevestigd te Heerlen en ingeschreven in het handelsregister van de Kamer van Koophandel Limburg onder nummer 14065769. 9