AANTEKENEN Katholieke Radio Omroep (KRO) T.a.v. de directie Postbus 23000 1202 EA HILVERSUM Datum Onderwerp 17 december 2013 Nevenactiviteit - toestemming cluster 11 Uw kenmerk Ons kenmerk Contactpersoon Doorkiesnummer 616784/618281 Geachte directie, Bij e-mail van 17 oktober 2013 heeft de KRO om toestemming verzocht voor de nevenactiviteit Het afgeven van een licentie voor het op de markt brengen van vier magazines bij het programma Boer zoekt Vrouw. Op 6 november 2013 heeft het Commissariaat om aanvullende informatie verzocht. Deze informatie is op 20 november 2013 van de KRO ontvangen. Op 25 november 2013 is nogmaals om informatie verzocht. Blue Circle heeft namens de KRO op 26 november 2013 en op 29 november 2013 nadere informatie overgelegd. Op grond van de hiernavolgende toetsing wordt u toestemming verleend voor de nevenactiviteit Uitgeven van bladen (cluster 11). Zoals volgt uit onze brief van 15 september 2009 (kenmerk 18571/2009013905) vormt cluster 11 een uitzondering op de systematiek van de cluster vervolgmelding. Dit betekent dat een separate toetsing plaatsvindt. A. De activiteit 1. De nevenactiviteit van de KRO bestaat uit het op de markt brengen van vier magazines bij het programma Boer zoekt Vrouw. Het Boer zoekt Vrouw magazine bevat naast rubrieken over Boer zoekt Vrouw informatie over eten en drinken, liefde, buitenleven, natuur, familie en wonen. Het centrale thema van het magazine is Land, Leven en Liefde. De KRO is samen met producent Blue Circle rechthebbende op het programma en het (beeld)merk Boer zoekt Vrouw. Het magazine wordt in samenwerking met FC Klap B.V. uitgebracht. De magazines bestaan elk uit ca. 100 à 130 pagina s en verschijnen in een oplage van 50.000 tot 100.000 exemplaren. 2. Boer zoekt Vrouw is een televisieprogramma over een aantal vrijgezelle boeren die een partner zoeken om hun leven mee te delen. Gedurende het programma selecteren de boeren dames om nader kennis mee te maken. De boer moet uiteindelijk kiezen uit twee overgebleven dames. In het najaar van 2013 zendt de KRO een internationale versie uit waarbij Nederlandse boeren die in het buitenland wonen, worden gevolgd.
3. Conform de clusterindeling zoals vermeld in onze brief van 23 december 2008 valt deze nevenactiviteit in cluster 11. De KRO heeft deze nevenactiviteit gemeld in cluster 3, het op de markt (laten) brengen van producten en diensten. Bij toetsing van deze nevenactiviteit is echter gebleken dat de nevenactiviteit in cluster 11 (Uitgeven van bladen) valt. B. Relevante bepalingen 4. Artikel 2.132 Mediawet 2008 1. De publieke media-instellingen mogen alleen na voorafgaande toestemming van het Commissariaat nevenactiviteiten verrichten. 2. Nevenactiviteiten zijn activiteiten, directe of indirecte deelnemingen in rechtspersonen daaronder begrepen, die niet rechtstreeks verband houden met of ten dienste staan van de uitvoering van de publieke media-opdracht, met uitzondering van verenigingsactiviteiten. 3. Toestemming kan alleen worden gegeven als een nevenactiviteit verband houdt met of ten dienste staat van de verwezenlijking van de publieke media-opdracht en direct gerelateerd is aan het media-aanbod van de publieke omroep, op marktconforme wijze wordt verricht en ten minste kostendekkend is. 5. Voorts wordt gewezen op de Regeling van het Commissariaat voor de Media van 10 april 2009 houdende beleidsregels omtrent nevenactiviteiten publieke mediainstellingen (hierna: Beleidsregels nevenactiviteiten 2009). C. Status 6. Volgens artikel 2, onderdeel c, van de Beleidsregels nevenactiviteiten 2009 is een nevenactiviteit een activiteit als bedoeld in artikel 2.132, tweede lid, van de Mediawet 2008. 7. Op grond van artikel 2.132, tweede lid, van de Mediawet 2008, worden alle activiteiten, directe of indirecte deelnemingen in rechtspersonen daaronder begrepen, die niet rechtstreeks verband houden met of ten dienste staan van de uitvoering van de publieke media-opdracht, met uitzondering van verenigingsactiviteiten, aangemerkt als nevenactiviteiten. 8. Het op de markt brengen van vier Boer zoekt Vrouw magazines houdt niet rechtstreeks verband met en staat niet rechtstreeks ten dienste van de uitvoering van de publieke media-opdracht van de publieke media-instelling en is evenmin een verenigingsactiviteit. 9. De activiteit is derhalve een nevenactiviteit als bedoeld in artikel 2.132, tweede lid, van de Mediawet 2008. - 2 -
D. Toetsing 10. Op grond van artikel 2.132, derde lid, van de Mediawet 2008 kan toestemming alleen worden gegeven als een nevenactiviteit verband houdt met of ten dienste staat van de verwezenlijking van de publieke media-opdracht en direct gerelateerd is aan het mediaaanbod van de publieke media-instelling, op marktconforme wijze wordt verricht en ten minste kostendekkend is. Relatietoets 11. Op grond van artikel 3, eerste lid, sub c, van de Beleidsregels nevenactiviteiten 2009, houdt een nevenactiviteit verband met of staat deze ten dienste van de verwezenlijking van de publieke media-opdracht indien de betrokkenheid van gebruikers bij het mediaaanbod of de publieke media-instelling met de nevenactiviteit wordt vergroot. In deze gevallen dient de activiteit op grond van artikel 3, tweede lid, van de Beleidsregels nevenactiviteiten 2009, tevens aantoonbaar inhoudelijk aan te sluiten bij het mediaaanbod of de publieke media-instelling. 12. De onderhavige nevenactiviteit betreft het op de markt brengen van vier Boer zoekt Vrouw magazines. Door de KRO is toegelicht dat de betrokkenheid wordt vergroot doordat de gebruikers niet alleen via tv of internet worden bereikt, maar ook via de magazines. Het is aannemelijk dat deze nevenactiviteit ertoe kan leiden dat door de verkoop van de Boer zoekt Vrouw magazines de betrokkenheid van de gebruiker bij het media-aanbod van de KRO wordt vergroot of dat de lezer van de Boer zoekt Vrouw magazines zich meer dan daarvoor betrokken voelt of gaat voelen bij de KRO. 13. Verder sluit de nevenactiviteit aantoonbaar inhoudelijk aan bij het media-aanbod of de publieke media-instelling nu het gaat om magazines die een afgeleide zijn van het programma Boer zoekt Vrouw van de KRO. 14. Sinds de wetswijziging van de Mediawet 2008 op 2 juli 2009, in werking getreden op 17 juli 2009 (Stb. 2009, 300), is artikel 2.132, derde lid, van de Mediawet, aangepast. Gelet op de Toelichting bij het Amendement van het lid Van Dam (Kamerstukken II 2008-09, 31 804, nr. 24), ziet de toegevoegde zinsnede erop om de ruimte om algemene glossy s uit te geven, te beperken. Daartoe dient de formulering dat de nevenactiviteit direct gerelateerd dient te zijn aan het media-aanbod van de publieke media-instelling. 15. Blue Circle heeft namens de KRO de indeling van de eerste editie van het Boer zoekt Vrouw magazine overgelegd. Uit eigen onderzoek door het Commissariaat is gebleken dat circa 52% van de content in het magazine bestaat uit artikelen die een directe relatie hebben met het programma Boer zoekt Vrouw. Het Commissariaat is van oordeel dat minimaal 50% van de inhoud van het magazine direct gerelateerd moet zijn aan het programma Boer zoekt Vrouw. - 3 -
16. Het Commissariaat is van oordeel dat de nevenactiviteit verband houdt met of ten dienste staat van de verwezenlijking van de publieke media-opdracht en direct gerelateerd is aan het media-aanbod van de KRO zoals bedoeld in artikel 2.132, derde lid, van de Mediawet 2008. Hierbij zij opgemerkt dat de KRO erop dient toe te zien dat bij elk van de vier edities minimaal 50% van de inhoud van het magazine direct gerelateerd is aan het programma Boer zoekt Vrouw. Het Commissariaat ontvangt, zodra de magazines verkrijgbaar zijn, van elke editie graag een exemplaar. Marktconformiteit 17. Overeenkomstig artikel 7 van de Beleidsregels nevenactiviteiten 2009 worden, bij de beoordeling of het verrichten van de nevenactiviteit marktconform is, de verkoopprijs en de hoogte van de licentievergoeding als uitgangspunt genomen. Een publieke mediainstelling dient voor haar nevenactiviteiten een marktconforme en licentievergoeding te hanteren. De publieke media-instelling heeft derhalve een zorgplicht om deze eis van marktconformiteit mee te nemen in de onderhandelingen voorafgaand aan de totstandkoming van de nevenactiviteit. Op grond van artikel 7, tweede lid, van de Beleidsregels nevenactiviteiten 2009 kan het Commissariaat bij de beoordeling of het verrichten van de nevenactiviteit marktconform is, ook het imago van de publieke mediainstelling betrekken. Onder imago wordt in ieder geval verstaan beeldmerk of logo. 18. Het Commissariaat is vooralsnog van oordeel dat de nevenactiviteit, op basis van de nu bekende feiten en omstandigheden, aan deze voorwaarde voldoet. Hierbij heeft het Commissariaat het volgende overwogen. 19. Overeenkomstig artikel 8, eerste lid van de Beleidsregels nevenactiviteiten 2009 bepaalt het Commissariaat om te beoordelen of de nevenactiviteit op marktconforme wijze wordt verricht, de relevante markt. Voor de vaststelling van de relevante markt baseert het Commissariaat zich, aldus het tweede lid van artikel 8 Beleidsregels nevenactiviteiten 2009, op de uitgangspunten van de Autoriteit Consument en Markt (voorheen NMa). Volgens de ACM omvat de relevante markt voor een product of dienst alle producten of diensten die daarmee substitueerbaar of voldoende uitwisselbaar zijn, niet alleen op grond van hun objectieve kenmerken, waardoor ze geschikt zijn om in een constante behoefte van de consument te voorzien, de prijs of de beoogde toepassing ervan, maar ook op grond van mededingingsvoorwaarden en/of de structuur van vraag en aanbod op de betrokken markt. Producten die alleen in beperkte of relatief beperkte mate onderling uitwisselbaar zijn behoren niet tot dezelfde markt. 20. In het onderhavige geval gaat het om het uitgeven van vier Boer zoekt Vrouw magazines. Het gaat om de markt van tijdschriften voor vrouwen tussen 30 en 55 jaar waarbij net als het Boer zoekt Vrouw magazine aandacht wordt besteed aan het platteland, (biologisch) eten, interieur, daten en dieren. Het Commissariaat heeft, naast door de KRO verstrekte informatie, eigen onderzoek gedaan naar vergelijkbare bladen. Deze bladen zijn in de losse verkoop verkrijgbaar. Gelet op een en ander is het Commissariaat van oordeel dat het Boer zoekt Vrouw magazine uitwisselbaar is met de bladen die door de KRO en het Commissariaat met elkaar zijn vergeleken. Het Boer zoekt Vrouw magazine en deze bladen behoren dan ook tot dezelfde productmarkt. - 4 -
21. De KRO heeft aangegeven dat zij voor het Boer zoekt Vrouw magazine een verkoopprijs hanteert van 5,50. De verkoopprijs voor de magazines is vergeleken met de verkoopprijs bij losse verkoop van bladen van vijf andere aanbieders die tot dezelfde productmarkt behoren en valt in de range van deze vijf. De verkoopprijs die de KRO hanteert is marktconform gelet op de relevante productmarkt. Gelet op het voorgaande is de verkoopprijs voor het Boer zoekt Vrouw magazine marktconform. 22. Daarnaast dient de marktconformiteit van de licentievergoeding die de KRO van de uitgever ontvangt, te worden beoordeeld. De KRO heeft aangegeven dat de licentievergoeding via onderhandelingen met de uitgever tot stand is gekomen. Het Commissariaat ziet, mede in het licht van eerder door het Commissariaat beoordeelde vergelijkbare nevenactiviteiten, voorshands geen reden om aan te nemen dat deze licentievergoeding niet marktconform zou zijn. 23. Het Commissariaat is vooralsnog dan ook van oordeel dat de nevenactiviteit marktconform wordt verricht zoals bedoeld in artikel 2.132, derde lid, van de Mediawet 2008. Kostendekkendheid 24. Overeenkomstig artikel 11 van de Beleidsregels nevenactiviteiten 2009 is er geen sprake van kostendekkendheid indien de nevenactiviteit direct of indirect wordt bekostigd uit of anderszins ten laste komt van de publieke omroepmiddelen. 25. Het Commissariaat is van oordeel dat de nevenactiviteit voldoet aan de voorwaarde van kostendekkendheid. Hierbij heeft het Commissariaat het volgende overwogen. 26. Door de KRO is ter toelichting aangegeven dat de nevenactiviteit tot stand komt voor eigen rekening en risico van uitgever FC Klap B.V. De KRO loopt derhalve geen enkel financieel risico. 27. Het Commissariaat is dan ook van oordeel dat de nevenactiviteit kostendekkend wordt verricht zoals bedoeld in artikel 2.132, derde lid, van de Mediawet 2008. 28. Het Commissariaat zal de kostendekkendheid jaarlijks controleren aan de hand van de jaarrekening de KRO. E. Besluit 29. Op grond van bovenstaande toetsen is de nevenactiviteit Het afgeven van een licentie voor het op de markt brengen van vier magazines bij het programma Boer zoekt Vrouw toegestaan op grond van artikel 2.132, derde lid, van de Mediawet 2008. 30. De onderhavige toestemming is gebaseerd op de indeling van de eerste editie van het Boer zoekt Vrouw magazine, zoals deze op 29 november 2013 door Blue Circle namens de KRO, aan het Commissariaat is overgelegd. De KRO dient, als publieke mediainstelling die de magazines op de markt brengt, erop toe te zien dat bij iedere editie aan de relatietoets wordt voldaan. - 5 -
F. Register 31. De nevenactiviteit is als Het afgeven van een licentie voor het op de markt brengen van vier magazines bij het programma Boer zoekt Vrouw opgenomen in het openbare Register nevenactiviteiten, te vinden op de website van het Commissariaat (www.cvdm.nl). G. Publicatie 32. Op grond van artikel 8 van de Wet openbaarheid van bestuur besluit het Commissariaat de volledige tekst van dit besluit twee weken na bekendmaking daarvan op zijn website te publiceren. Het Commissariaat heeft het algemeen belang bij onverkorte openbaarmaking van het besluit afgewogen tegen het belang van de KRO. Aan het algemeen belang dat door (onverkorte) openbaarmaking wordt gediend, komt een groot gewicht toe. Mede gelet hierop is het Commissariaat van oordeel dat de belangen van de KRO door onverkorte openbaarmaking van dit besluit niet onevenredig worden benadeeld. Een afschrift van dit besluit zenden wij aan de NPO. Hilversum, 10 december 2013 COMMISSARIAAT VOOR DE MEDIA, prof. mr. dr. Madeleine de Cock Buning voorzitter drs. Eric Eljon commissaris Belanghebbenden die zich met dit besluit niet kunnen verenigen, kunnen op grond van de Algemene wet bestuursrecht binnen zes weken na de dag waarop dit besluit is bekendgemaakt bezwaar maken bij het Commissariaat voor de Media, Postbus 1426, 1200 BK te Hilversum. - 6 -