Mogelijkheden Brexit onbegrensd?

Marketing communicatie 9 januari 2017 Mogelijkheden Brexit onbegrensd? Weekbericht RaboResearch Global Economics & Markets mr.rabobank.com Teeuwe Mevissen Senior macro strateeg Overzicht Britten lijken op hard Brexit aan te sturen Inflatie Duitsland loopt op ten opzichte van de rest van de eurozone Turkse lira blijft onder druk staan Marktcommentaar 487 AEX index 1.0535 EUR/USD 0.74% 10j EUR swap Ondanks een aantal handelsdagen die in de min sloten is de AEX uiteindelijk gestegen met 0,80% maar openen we vandaag lager met -0,23% op 485,9. De Dow Jones is nog steeds niet door de 20.000 maar noteerde afgelopen vrijdag om 18:43 19999,63; nog even geduld dus. Eurodollar is nagenoeg onveranderd de week uitgegaan maar het europond heeft wel aan kracht gewonnen en sterkt verder aan en noteert nu 0,866. Rentes zijn licht opgekomen en 10 jaars swap noteert nu 0,728%. Tabel 1: Wekelijkse marktveranderingen 30-12-2016 06-01-2017 Verandering AEX Index 483.17 487.00 0.79% S&P500 index 2238.83 2276.98 1.70% 3M Euribor -0.3190-0.3210 0bp 2-j swap rente -0.1610-0.1580 0bp 10-j swap rente 0.6690 0.7300 6bp EUR/USD 1.0517 1.0532 0.14% EUR/GBP 0.8535 0.8574 0.45% Olieprijs (Brent, $) 55.41 56.33 1.66% EUR/TRY naar nieuwe hoogte? Turkije blijft ook in 2017 weinig bespaard met een bloedige aanslag die bijna 40 levens heeft geëist. Wederom was Istanbul het doelwit en de dader loopt nog steeds vrij rond; zaken die niet passen bij het plaatje van een sterke leider die alles onder controle heeft. De vraag is wat de reactie van Erdogan zal zijn op het toenemende aantal aanslagen en wat de impact zal zijn op de toch al zwak presterende Turkse economie. Nu al is duidelijk dat de toeristensector flinke klappen zal krijgen en de verzwakking van de Turkse lira zet ook door. Dit zorgde vorige week dinsdag in elk geval voor een verrassend hoog inflatiecijfer dat van 7% in november naar 8,53% in december steeg; met name voedsel, tabak en alcohol werden duurder. Het gelukkig Nieuwjaar moet in Turkije in elk geval nog beginnen. 1/6 RaboResearch Trump en het jaar van de (gebraden) haan? 09-01-2017, 09:58

Inflatie Frankrijk en Duitsland divergeert Waar vorige week een inflatie van 1,3% werd verwacht, werd een inflatie van 1,7% in Duitsland genoteerd. De Duitse economie presteert al geruime tijd sterk en Duitsland is daarmee ook al een tijdje de Europese groeimotor. De economie van Frankrijk daarentegen ontwikkelt zich matig en de verschillen worden nu ook steeds duidelijker zichtbaar in de inflatiecijfers. De Franse inflatie steeg weliswaar, maar minder dan verwacht. Dit alles maakt het in toenemende mate moeilijk voor de ECB om met monetair beleid te komen dat geschikt is voor alle lidstaten. Wanneer de ECB op de ingeslagen weg doorgaat, loopt de ECB het risico op een steeds chagrijniger Duitsland dat nu al allergisch is voor het huidige beleid. De rente op Duitse staatsleningen met een looptijd van 10 jaar steeg aanvankelijk fors op het inflatiecijfer maar leverde vorige week dinsdag aan het einde van de handelsdag weer 3 basispunten in en eindigde rond de 0,255%; nog altijd 5,5 basispunten hoger dan het slot van de dag ervoor. Ivan Rogers stopt ermee De kansen op een hard Brexit zijn vorige week toegenomen nadat de permanente gezant (ambassadeur) voor de EU uit het Verenigd Koninkrijk onverwacht ontslag heeft genomen. Tijdens de uitreiking van de Nieuwjaars onderscheidingen kreeg hij nog de onderscheiding Knight Commander of the Order of St Michael and St George toegewezen maar vorige week besloot hij te stoppen met zijn lastige taak als Brexit onderhandelaar. Rogers stond in Brussel bekend als een zeer professionele diplomaat met veel kennis van zaken. Het ontslag komt onverwacht en het heeft er de schijn van dat Rogers zich niet meer kon verenigen met zijn opdracht en dat de posities zich, zowel binnen het Verenigd Koninkrijk (VK) maar ook tussen het VK en de Europese Unie (EU), verharden. Tijdens zijn toespraak voor collega s gaf hij aan dat May en haar ministers, op de hoogte gebracht moeten blijven worden van de grote moeilijkheden die gepaard gaan met het uitonderhandelen van de Brexit. Dit lijkt te indiceren dat Rogers het idee had dat de regering hem met een onmogelijke opdracht op pad had gestuurd; bijvoorbeeld toegang tot de gemeenschappelijke markt in combinatie met controle over de eigen grenzen. Indien het geval, dan betekent dit dat de huidige regering bereid is om grote offers te brengen ten behoeve van de controle over de eigen grenzen. Als dit zo is dan is het VK wellicht ook bereid om op ramkoers te varen voor wat betreft handel en eventueel bereid is om tegen WTO condities te handelen met de EU. Tegelijkertijd kan het ook pure powerplay zijn van het VK maar gezien de uitspraken van Rogers lijkt dit onwaarschijnlijk. Het europond reageert vooralsnog niet of nauwelijks en noteerde afgelopen dinsdag aan het einde van de handelsdag 0,852. Inmiddels is het europond wel verder versterkt en noteren we nu 0,866. Vooruitblik Eerst nog even kort terug naar afgelopen week waar vrijdag middag de banenmarktverandering voor de niet agrarische sector uitkwam. Het cijfer viel met 156.000 nieuwe banen iets tegen aangezien er een toename van 175.000 werd verwacht. Het cijfer van vorige maand werd echter opwaarts bijgesteld en was daarmee 26.000 beter dan verwacht. De banen motor draait dus nog steeds prima in de Verenigde Staten. Verder wellicht een uitspraak in de artikel 50 procedure deze week maar sowieso meer Brexit nieuws. Een overzicht van de macro-economische data deze week: Nog steeds weinig cijfers uit de eurozone voor deze week. Alhoewel de werkloosheid in Nederland en Duitsland al; enige tijd afneemt zijn elders in Europa de werkloosheidspercentages nog hoog; in sommige landen schrikbarend hoog. In Spanje zijn gelukkig ook verbeteringen op de arbeidsmarkt zichtbaar maar al met al is de werkloosheid gedurende de crisis maar 2/6 RaboResearch Trump en het jaar van de (gebraden) haan? 09-01-2017 09:58

mondjesmaat teruggevallen van 12,10% (de top in april 2013) naar een verwachte 9,8%. Hier bij is het zogenaamde discouraged worker effect nog niet meegenomen. Dit zijn de gedesillusioneerde werklozen die zich niet meer aanmelden op de arbeidsmarkt en dus niet terug te zien zijn in de werkloosheidsstatistieken. Overigens is dit een van de verklaringen dat er nog geen significante loonstijging is waar te nemen ondanks de in sommige landen sterk aangetrokken arbeidsmarkt. Na de zeer positieve inkoopmanagerscijfers van vorige week wordt voor deze week ook een mooie stijging van de industriële productie verwacht. Ook in de Verenigde Staten nog weinig vuurwerk. Buiten de standaard cijfers omtrent nieuwe en bestaande werkloosheidsaanvragen zit de markt eigenlijk al met zijn hoofd bij de inauguratie van Trump volgende week vrijdag. Resteert alleen nog het cijfer van de detailhandelsverkopen wat zich buiten 2008 en 2009 praktisch altijd tussen de -0,50% en de 1,00% beweegt. Voor deze week wordt een stijging van 0,50% verwacht. De industriële productie in het Verenigd Koninkrijk zakte aanvankelijk wat weg sinds de Brexit maar voor oktober wordt een flinke stijging verwacht. Waar in september een krimp van maar liefst 1,3% werd genoteerd (de grootste daling sinds september 2012, wordt nu een stijging van 0,8% verwacht. In Japan is deze week qua cijfers alleen het consumenten vertrouwen van belang; vorige maand verraste dit cijfer nog positief. Tabel 2: Cijfer kalender Land Datum Tijd Cijfer Periode Verwacht Vorig VS 12 jan 14:30 Nieuwe werkloosheidsaanvragen Jan 235k VS 12 jan 14:30 Bestaande werkloosheidsaanvragen Dec 2112k VS 13 jan 14:30 Detailhandelsverkopen (MoM) Dec 0,50% 0,10% VS 13 jan 16:00 Consumentenvertrouwen U. Michigan Jan P 98,6 98,2 VK 11 jan 10:30 Handelsbalans Nov - 3550-1971 VK 11 jan 10:30 Industriele productie MoM Nov 0,80% -1,30% VK 11 jan 10:30 Industriële productie (JoJ) Nov 0,50% -1,10% EZ 9 jan 11:00 Werkloosheidspercentage Nov 9,80% 9,80% EZ 12 jan 11:00 Industriële productie (JoJ) Nov 1,40% 0,60% DU 9 jan 8:00 Industriële productie (JoJ) Nov 1,90% 1,20% DU 9 jan 8:00 Handelsbalans Nov 20,4b 19,3b DU 9 jan 8:00 Lopende rekening Nov 22,1b 18,4b FR 10 jan 8:45 Industriele productie MoM Nov 0,50% -0,20% FR 10 jan 8:45 Industriële productie (JoJ) Nov -0,40% -1,80% FR 12 jan 08:45 Consumentenprijzen (JoJ) Dec F 0,60% 0,60% IT 9 jan 10:00 Werkloosheidspercentage Nov P 11,60% 11,60% IT 12 jan 10:00 Industriële productie (JoJ) Nov 1,80% 1,30% IT 12 jan 10:00 Industriele productie MoM Nov 0,20% 0,00% JN 10 jan 06:00 Consumentenvertrouwen Dec 40,9 3/6 RaboResearch Trump en het jaar van de (gebraden) haan? 09-01-2017 09:58

Rente- en valutaverwachtingen In de renteverwachtingstabel worden drie verschillende koersen opgenomen: de huidige koers, onze eigen verwachting en de marktkoers van een op termijn ingaande transactie (termijnkoers). In de tweede kolom staat de huidige koers van de 1, 3, 6 en 12-maands geldmarktrente (ofwel de Euribor-rente die bepaald wordt door middel van een dagelijkse enquête onder de deelnemende banken in het panel) en van de 2, 5, 10, en 30-jaars swaptarieven waartegen 6-maands Euribor geruild wordt. In de daaropvolgende kolommen staan vervolgens onze verwachtingen voor al deze tarieven over 1, 3, 6, en 12 maanden. Deze verwachtingen kunnen worden vergeleken met de marktkoers van een op termijn ingaande transactie, die we afleiden uit de termijnkoersen. De valutaverwachtingstabellen kennen eenzelfde opzet. N.B. de 1- tot 12-maands tarieven zijn afkomstig van de meest recente Euribor fixing van 11.00 de vorige werkdag Tabel 3: Renteverwachtingen Rabobank ECB beleidsrente 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1m Euribor -0.37-0.36-0.37-0.34-0.33 3m Euribor -0.32-0.33-0.33-0.30-0.29 6m Euribor -0.23-0.24-0.26-0.26-0.21 12m Euribor -0.09-0.08-0.08-0.07 0.02 2j EUR swap -0.16-0.14-0.15-0.15-0.20 5j EUR swap 0.13 0.15 0.20 0.10 0.00 10j EUR swap 0.74 0.76 0.80 0.60 0.30 30j EUR swap 1.34 1.35 1.40 1.10 0.70 Bron: Rabobank Tabel 4: Rentetermijnkoersen 1m Euribor -0.37-0.37-0.36-0.37-0.35 3m Euribor -0.32-0.31-0.30-0.30-0.27 6m Euribor -0.23-0.22-0.20-0.18-0.14 12m Euribor -0.09-0.04 0.02 0.04 0.03 2j EUR swap -0.16-0.14-0.12-0.09-0.01 5j EUR swap 0.13 0.15 0.18 0.23 0.35 10j EUR swap 0.74 0.77 0.80 0.85 0.95 30j EUR swap 1.34 1.35 1.36 1.37 1.40 4/6 RaboResearch Trump en het jaar van de (gebraden) haan? 09-01-2017 09:58

Tabel 5: Valutaverwachtingen Rabobank EUR/USD 1.05 1.04 1.03 1.05 1.10 EUR/GBP 0.86 0.85 0.85 0.86 0.88 EUR/JPY 123.7 122.7 122.6 126.0 126.5 EUR/AUD 1.44 1.44 1.45 1.50 1.53 EUR/CNY 7.30 7.23 7.31 7.61 8.53 EUR/CHF 1.07 1.07 1.07 1.08 1.09 EUR/NOK 9.01 9.00 8.90 8.90 8.70 EUR/PLN 4.37 4.45 4.50 4.55 4.60 EUR/SEK 9.56 9.55 9.55 9.50 9.30 EUR/TRY 3.89 3.74 3.71 3.68 3.74 GBP/USD 1.22 1.22 1.21 1.22 1.25 USD/JPY 117.4 118.0 119.0 120.0 115.0 USD/CNY 6.93 6.95 7.10 7.25 7.75 Bron: Rabobank Tabel 6: Valutatermijnkoersen EUR/USD 1.05 1.06 1.06 1.06 1.08 EUR/GBP 0.86 0.87 0.87 0.87 0.87 EUR/JPY 123.7 123.7 123.7 123.8 123.8 EUR/AUD 1.44 1.44 1.45 1.46 1.48 EUR/CNY 7.30 7.35 7.45 7.55 7.76 EUR/CHF 1.07 1.07 1.07 1.07 1.07 EUR/NOK 9.01 9.02 9.04 9.08 9.15 EUR/PLN 4.37 4.38 4.39 4.42 4.47 EUR/SEK 9.56 9.56 9.55 9.55 9.55 EUR/TRY 3.89 3.92 3.98 4.09 4.34 GBP/USD 1.22 1.22 1.22 1.22 1.23 USD/JPY 117.4 117.3 116.9 116.4 115.1 USD/CNY 6.93 6.97 7.04 7.10 7.22 5/6 RaboResearch Trump en het jaar van de (gebraden) haan? 09-01-2017 09:58

Disclaimer De op/via deze publicatie door Coöperatieve Rabobank U.A. (hierna: "Rabobank") verstrekte informatie is uitsluitend aan Nederlandse afnemers gericht en is geen beleggingsadvies of enige andere beleggingsdienst in de zin van artikel 1: 1 van de Wet op het financieel toezicht. De inhoud van deze publicatie is gebaseerd op betrouwbaar geachte openbare informatiebronnen. Er wordt echter geen garantie of verklaring gegeven omtrent de juistheid en volledigheid van de informatie, noch uitdrukkelijk, noch stilzwijgend. U dient zelf na te gaan of eventueel in deze publicatie opgenomen beleggingsadviezen in overeenstemming zijn met het voor u vastgestelde doelrisicoprofiel. U kunt daarover ook contact opnemen met uw adviseur van de Rabobank. De in deze publicatie opgenomen informatie/adviezen zijn geen expliciete of impliciete beleggingsaanbeveling en kunnen op ieder moment zonder verdere aankondiging worden gewijzigd. De verstrekte informatie is uitsluitend indicatief en kan zonder voorafgaande waarschuwing worden gewijzigd. Aan de verstrekte informatie kunnen geen rechten worden ontleend. De waarde van beleggingen kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Rabobank alsook (eventuele) overige leveranciers van informatie aan deze publicatie(s) aanvaarden geen enkele aansprakelijkheid voor de inhoud van deze publicatie en de daarop/daardoor verstrekte informatie. Rabobank aanvaardt ook geen enkele aansprakelijkheid voor de inhoud van publicaties die niet door Rabobank worden onderhouden en waarnaar wordt verwezen of die verwijzen naar de publicaties van Rabobank. Afnemer van de informatie is verantwoordelijk voor de keuze en het gebruik van de informatie. De informatie mag uitsluitend door de afnemer zelf worden gebruikt. Afnemer mag de informatie niet overdragen, verveelvoudigen, bewerken of verspreiden. Afnemer is verplicht aanwijzingen van Rabobank omtrent het gebruik van de informatie op te volgen. Ten aanzien van de inhoud van de informatie bestaat geen overnemingvrijheid; alle auteursrechten, ook die bedoeld in art.15 Auteurswet worden voorbehouden. Nederlands recht is van toepassing. Iedere lokale Rabobank en de andere onderdelen van de Rabobank Groep die als een beleggingsonderneming zijn aan te merken, zijn als zodanig geregistreerd bij de Autoriteit Financiële Markten te Amsterdam. Coöperatieve Rabobank U.A., Croeselaan 18, 3521 CB Utrecht, The Netherlands 6/6 RaboResearch Trump en het jaar van de (gebraden) haan? 09-01-2017 09:58