Gomplekjes 1 e teelt 2014 Dit onderzoek is gerealiseerd i.s.m. Lava, ADLO, GMO & KBC Gomplekjes Na de oogst van een komkommer drupt er vaak nog een druppel sap uit de afgesneden stengel Druppel komt op andere vrucht terecht Gomplekje kan beginnen schimmelen in het handelskanaal Komkommers met beschimmelde gomplekjes worden afgekeurd Hoe dit probleem aanpakken? 1/ vermijden dat er druppels op vruchten terechtkomen 2/ vermijden dat er schimmelvorming optreedt op de druppel * het sap droogt snel op * schimmelsporen zijn afwezig of worden afgedood Dit onderzoek is gerealiseerd i.s.m. Lava, ADLO, GMO & KBC 2 1
Gomplekjes 1. Vermijden dat er druppels op vruchten terechtkomen 1.1 Druppelvorming verband met worteldruk 1.2 Druppelvorming verband met tijdstip (uur) van oogst 1.3 Druppelvorming verband met klimaat bij oogst (bewolkt/zonnig) 1.4 Dakpansgewijs leggen van de vruchten bij oogst(zie artikel) Dit onderzoek is gerealiseerd i.s.m. Lava, ADLO, GMO & KBC 3 1.1 Druppelvorming verband met worteldruk Proef op PSKW : afdeling 4 Dit onderzoek is gerealiseerd i.s.m. Lava, ADLO, GMO & KBC 4 2
Proefopzet Opkweekmethode Ras Plantafstand Substraat Eerste vrucht aangehouden steenwolpot 10 cm Proloog 1,5 planten/m² Steenwol Grodan Grotop Master 10 e blad Zaaidatum 19/11/2013 (W 47) Plantdatum 20/12/2013 (W 51) Topdatum 29/01/2014 (W 5) Begin oogst 31/01/2014 (W 5 ) Einde oogst 05/05/2014 (W 19) Dit onderzoek is gerealiseerd i.s.m. Lava, ADLO, GMO & KBC 5 Proefopzet In de 3 verschillende kraanvakken wordt er gestreefd om de worteldruk te variëren Kraanvak 1: streven naar verhoogde worteldruk door de matverwarming te gebruiken -> hierdoor de mattemperatuur gemiddeld over de hele teelt 1/3 graad hoger Kraanvak 2: standaard kraanvak Kraanvak 3: streven naar verhoogde worteldruk door een andere watergiftstrategie -> kleinere schommelingen watergehalte dag/nacht Dit onderzoek is gerealiseerd i.s.m. Lava, ADLO, GMO & KBC 6 3
Proefopzet Aanpassingen t.o.v. standaardkraanvak Matverwarming In kraanvak 1: na de inwortelfase blijft de matverwarming ingesteld op 25 C. Watergiftstrategie Standaardkraanvak : 10 % intering Geen nachtbeurten Kraanvak 3 : 5 % intering Vanaf 14 feb : 1 nachtbeurt Vanaf 27 feb : 2 nachtbeurten Vanaf 5 apr : 3 nachtbeurten Dit onderzoek is gerealiseerd i.s.m. Lava, ADLO, GMO & KBC 7 Sensoren om worteldruk te bepalen In de drie kraanvakken Mattemperatuur Met dank aan Ugent : Jochen Hanssens Stengeldiameter Microklimaat (RV, temp) Dit onderzoek is gerealiseerd i.s.m. Lava, ADLO, GMO & KBC 8 4
Opvolging In de 3 verschillende kraanvakken : Wekelijkse meting van EC VG Temp met Grodan meter (gem van 12 metingen) Continu metingen van EC VG Temp met Grodan meter UGent : Worteldruk bepalen met sensoren (mattemperatuur, stengeldiameter, microklimaat) Productiecijfers Gewasbeoordeling Vruchtbeoordeling Druppelvorming na de oogst van vruchten : vochthoeveelheid bepalen Dit onderzoek is gerealiseerd i.s.m. Lava, ADLO, GMO & KBC 9 Wekelijkse EC-metingen (15u30-16u) Gemiddelden van 12 metingen (12 verschillende substraatmatten) Dit onderzoek is gerealiseerd i.s.m. Lava, ADLO, GMO & KBC 10 5
Wekelijkse watergehalte-metingen (15u30-16u) Gemiddelden van 12 metingen (12 verschillende substraatmatten) Dit onderzoek is gerealiseerd i.s.m. Lava, ADLO, GMO & KBC 11 Substraat : interingspercentage Uit continu-metingen met Grodan meter Standaard (%) Watergiftstrategie (%) Matverwarming (%) 8/mrt 8,9 8 9/mrt 9,3 8,6 10/mrt 8,8 8,3 15/mrt 10,4 5,4 7,1 29/mrt 8,6 6,5 7,3 5/apr 11,9 6 9,5 6/apr 10 5,7 7,3 Gem 9,7 5,9 8,0 Dit onderzoek is gerealiseerd i.s.m. Lava, ADLO, GMO & KBC 12 6
Opbrengstgegevens van 31/1 t.e.m. 5/5 Object Opbr. Rel. Opbr. # stuks Rel. # stuks GVG Sortering (%) (kg/m²) (%) (#/m²) (%) (g) recht krom peer buik punt Standaard 23,9 100 53,7 100 445 98,7 0,2 0,0 0,0 0,9 Waterstrategie 21,7 91 52,5 98 413 98,4 0,7 0,0 0,0 0,7 Matverwarming 22,3 93 54,3 101 410 98,2 0,4 0,2 0,0 1,2 Dit onderzoek is gerealiseerd i.s.m. Lava, ADLO, GMO & KBC 13 Vruchtbeoordeling stamvruchten na oogst Beoordeling: 24 feb Object Kleur Stekeligheid Nek Punt Buik Koustreep Vorm Standaard 6,7 8,3 7,3 7,9 9,0 9,0 8,0 Waterstrategie 6,5 8,6 7,0 7,7 9,0 8,8 7,0 Matverwarming 6,6 7,8 7,6 7,8 9,0 9,0 8,0 1 = zeer licht stekelig lang puntig slecht zeer veel slecht 9 = donker glad kort rond goed geen goed 14 7
Beoordeling: 5 maart Vruchtbeoordeling stamvruchten na bewaring Object Kleur Stevig heid Nek Punt Mycosphaerella Ouderdoms -vlekken Standaard 6,6 6,8 7,2 7,8 9,0 8,0 Waterstrategie 6,2 7,0 7,5 7,9 9,0 8,0 Matverwarming 6,0 7,3 7,5 7,6 9,0 7,8 1 = zeer licht 9 = donker stevig slap uitdroging uitdroging zeer veel zeer veel geen uitdroging geen uitdroging geen geen 15 Vruchtbeoordeling rankvruchten na oogst Beoordeling: 20 maart en 23 april Object Kleur Stekeligheid Nek Punt Buik Koustreep Vorm Standaard 6,4 8,0 7,7 8,0 9,0 9,0 7,5 Waterstrategie 6,1 8,2 7,5 7,8 9,0 9,0 8,0 Matverwarming 6,2 8,3 7,4 8,1 8,9 9,0 7,0 1 = zeer licht stekelig lang puntig slecht zeer veel slecht 9 = donker glad kort rond goed geen goed 16 8
Vruchtbeoordeling rankvruchten na bewaring Beoordeling: 31 maart en 5 mei Object Kleur Stevig heid Nek Punt Mycosphaerella Ouderdoms -vlekken Standaard 5,8 7,3 7,0 7,7 9,0 7,5 Waterstrategie 5,9 7,5 6,7 7,3 9,0 7,7 Matverwarming 5,7 7,2 7,0 7,2 9,0 7,6 1 = zeer licht 9 = donker stevig slap uitdroging uitdroging zeer veel zeer veel geen uitdroging geen uitdroging geen geen 17 Gewasbeoordeling Beoordeling: 12 feb, 17 maart en 18 april Object Scheutgroei Opvolging # vruchten/ oksel Witziekte Standaard 6,0 0,8 1,6 9,0 Waterstrategie 6,1 0,8 1,5 9,0 Matverwarming 6,0 0,5 1,7 9,0 4 = zwak 0 = slecht 4 = veel 9 = veel 1 = goed 9 = geen 18 9
Bepaling van de worteldruk Worteldruk * fenomeen waarbij wortels water opnemen en opwaarts duwen. * enkel aantoonbaar als er geen verdamping is * bij verdamping overdag: passief proces : lucht zuigt water uit de bladeren Resultaten van UGent * Uit resultaten van sensoren : worteldruk kon niet worden aangetoond *RV zit tussen 80 en 90%, dit is te laag om sterke worteldruk te genereren (plant blijft transpireren) Oorzaak druppen van de vrucht bij het afsnijden: de atmosfeer zuigt water uit de wonde Dit onderzoek is gerealiseerd i.s.m. Lava, ADLO, GMO & KBC 19 1.2 Druppelvorming verband met tijdstip (uur) van oogst en 1.3 Druppelvorming verband met klimaat bij oogst (zonnig/bewolkt) Metingen uitgevoerd in dezelfde proef Dit onderzoek is gerealiseerd i.s.m. Lava, ADLO, GMO & KBC 20 10
Druppelvorming na de oogst van vruchten Methode hoeveelheid sap bepalen Druppel sap van afgesneden komkommer opvangen in deksel van potje (8 min) Deksel van pot wegen voor en na Dit onderzoek is gerealiseerd i.s.m. Lava, ADLO, GMO & KBC 21 Verschillende tijdstippen Gegevens van 13 feb: bewolkte dag (zon op 7u58) Verschillende tijdstippen (uur) Uit kraanvak 3 : watergiftstrategie Waarden zijn gemiddelde sap hoeveelheden van 5 vruchten Start 1 ste watergift : 10u30 Meting om 10u/11u/12u : grootste druppels Watergiftstrategie (gram) 7u 0,104 8u 0,102 9u 0,124 10u 0,136 11u 0,142 12u 0,134 13u 0,118 14u 0,108 15u 0,12 16u 0,1 Dit onderzoek is gerealiseerd i.s.m. Lava, ADLO, GMO & KBC 22 11
Verschillende kraanvakken en tijdstippen Gegevens van 10 maart : zonnige dag (zon op 7u07) Verschillende tijdstippen (uur) Verschillende kraanvakken Waarden zijn gemiddelde sap hoeveelheden van 5 vruchten Standaard (gram) Watergift strategie (gram) Matverwarming (gram) 7u 0,096 0,128 0,124 8u 0,044 0,1 0,07 9u16 0,158 0,108 0,145 10u12 0,088 0,092 0,068 11u16 0,112 0,086 0,058 12u03 0,112 0,05 0,095 zeer weinig zeer veel Dit onderzoek is gerealiseerd i.s.m. Lava, ADLO, GMO & KBC 23 Verschillende kraanvakken en tijdstippen Vervolg (10 maart) zonnige dag Verband met 1 ste beurt : -> in standaard en matverwarming om 9u10 in watergiftstrategie om 00u30 en 4u30 reeds 2 nachtbeurten -> bij standaard en matverwarming: Weinig sap om 8 u en veel sap om 9u16 bij watergift : normale saphoeveelheid om 8u Dit onderzoek is gerealiseerd i.s.m. Lava, ADLO, GMO & KBC 24 12
Druppelvorming na de oogst van vruchten (1) Bespreking resultaten Het meeste sap druppelt eruit direct na de oogst (binnen 8 min) In alle geteste omstandigheden vloeit er een druppel sap na het oogsten van de vrucht -> op zonnige/bewolkte dagen -> op de verschillende tijdstippen -> uit de verschillende kraanvakken Hoeveelheid verschilt naargelang het tijdstip van oogst: -> verband met start van de verdamping bij het begin van de dag -> verband met 1 ste watergift -> verdere inzichten in watertransport is noodzakelijk om dit volledig te verduidelijken. Dit onderzoek is gerealiseerd i.s.m. Lava, ADLO, GMO & KBC 25 Druppelvorming na de oogst van vruchten (2) Bespreking resultaten Er is een verschil tussen de kraanvakken: standaardkraanvak en kraanvak matverwarming hebben zelfde watergiftstrategie -> rond 8u-9u saphoeveelheid vertoont gelijkaardig patroon. In kraanvak met watergiftstrategie: door de 2 nachtbeurten, watergehalte blijft in de mat constanter (minder intering) : saphoeveelheid rond 8u-9u is constanter Op zonnige en bewolkte dagen worden verschillen vastgesteld. Op een bewolkte dag : alle metingen sap > 0,1 gram (constantere hoeveelheden) Op een zonnige dag : meer variatie in sapmeting (zeer weinig/zeer veel) Processen zoals verdamping door de plant, stolling van druppel aan de snijwonde, het opdrogen van de druppel, watertransport, zijn sterker aanwezig op een zonnige dag Dit onderzoek is gerealiseerd i.s.m. Lava, ADLO, GMO & KBC 26 13
1.4 Dakpansgewijs Artikel uit Groenten en Fruit (2008) Infomail Belorta (2012) Dit onderzoek is gerealiseerd i.s.m. Lava, ADLO, GMO & KBC 27 Gomplekjes 2. Vermijden dat er schimmelvorming optreedt op de druppel 2.1 Het opdrogen van de druppel * invloed verpakking van de komkommers * invloed van omgevingsfactoren na de oogst : tijdens transport, bewaarcel, 2.2 Schimmelsporen zijn afwezig of worden afgedood * welk type schimmel en waar komt deze voor? * het gebruik van GBM tegen schimmels tijdens de teelt Dit onderzoek is gerealiseerd i.s.m. Lava, ADLO, GMO & KBC 28 14
Invloed verpakking van de komkommers en Invloed van omgevingsfactoren na de oogst Dit onderzoek is gerealiseerd i.s.m. Lava, ADLO, GMO & KBC 29 Proef bewaarcel PSKW Doelstelling Wat is de invloed van de verpakking en de omgevingsfactoren na de oogst op de vorming van schimmel? Proefopzet Start proef : 25 april 5 objecten 1. Oogsten in grote kist, in serre laten staan tot alles is geoogst, in de namiddag in de loods, pas sorteren de dag erna en in bewaarcel 2. In dozen oogsten en direct in bewaarcel 3. In kleine kist met dekvel en direct in bewaarcel 4. In kleine kist zonder dekvel en direct in bewaarcel 5. In kleine kist met dekvel, in serre laten staan tot alles is geoogst, in de namiddag in de loods pas in bewaarcel de dag erna Dit onderzoek is gerealiseerd i.s.m. Lava, ADLO, GMO & KBC 30 15
Proef bewaarcel PSKW Beoordeling 13 dagen na oogst Tellen van het aantal plekjes aanwezig Tellen van het aantal plekjes die beschimmeld zijn -> Percentage beschimmeld Object 1 Object 2 Object 3 Object 4 Object 5 # beoordeelde komkommers # vochtige plekjes 30 66 60 141 47 60 46 92 32 59 Dit onderzoek is gerealiseerd i.s.m. Lava, ADLO, GMO & KBC 31 Resultaten bewaarcel PSKW Dit onderzoek is gerealiseerd i.s.m. Lava, ADLO, GMO & KBC 32 16
Resultaten en bespreking Resultaten en bespreking In alle objecten treedt er veel schimmelvorming op Object 3 (in kleine kist met dekvel) geeft het minst schimmelvorming Herhaling van proef is noodzakelijk om na te gaan of verpakking invloed heeft Beoordelingen sneller na oogst uitvoeren. Dit onderzoek is gerealiseerd i.s.m. Lava, ADLO, GMO & KBC 33 Proefopzet Start proef : 28 april 5 objecten Proef bewaarcel en koelcel veiling Doelstelling Wat is de invloed van de verpakking en de omgevingscondities na oogst op de schimmelvorming? 1. Standaard : oogsten in grote kist, in serre laten staan tot alles is geoogst, sorteren in de namiddag in kleine kist met dekvel 2. Oogsten in kleine kist met dekvel en direct in bewaarcel (PSKW) 3. Oogsten in dozen en direct in bewaarcel (PSKW) Om 15u worden de 3 objecten naar de veiling gevoerd De 3 objecten worden bewaard op 2 plaatsen (de koelcel opslag productie en de bewaarcel van de proeven) Dit onderzoek is gerealiseerd i.s.m. Lava, ADLO, GMO & KBC 34 17
Proef bewaarcel en koelcel veiling Beoordelingen 7 en 10 dagen na oogst Tellen van het aantal plekjes aanwezig Tellen van het aantal plekjes die beschimmeld zijn -> Percentage beschimmeld # beoordeelde komkommers Koelcel - object 1 Koelcel - object 2 Koelcel - object 3 Bewaarcel - object 1 Bewaarcel - object 2 Bewaarcel - object 3 30 29 33 27 32 32 Dit onderzoek is gerealiseerd i.s.m. Lava, ADLO, GMO & KBC 35 Resultaten bewaarcel Dit onderzoek is gerealiseerd i.s.m. Lava, ADLO, GMO & KBC 36 18
Resultaten koelcel Dit onderzoek is gerealiseerd i.s.m. Lava, ADLO, GMO & KBC 37 Resultaten Resultaten proef veiling In alle objecten treedt er veel schimmelvorming op Na 10 dagen is het percentage beschimmelde vlekjes hoger dan na 7 dagen (met uitz van object 2 in koelcel). In de bewaarcel is object 3 het best, in de koelcel object 2. Geen éénduidige verschillen tussen koelcel en bewaarcel veiling Dit onderzoek is gerealiseerd i.s.m. Lava, ADLO, GMO & KBC 38 19
Bespreking resultaten Bespreking resultaten Verschillen door verpakking kunnen niet worden vastgesteld Een hoog aantal beschimmelde plekjes Op de veiling duiken de meeste problemen op eind april- begin mei Waarom op dat moment de meeste problemen? - einde teelt - klimaat eind april : vochtig Dit onderzoek is gerealiseerd i.s.m. Lava, ADLO, GMO & KBC 39 Welk type schimmel? 9 stukjes werden uitgeplaat (door Scientia Terrae) -> Enkel Penicillium werd aangetroffen (Penicillium komt algemeen voor in de omgeving) Minder schimmelvorming door gebruik van fungiciden? Proef wordt nog uitgevoerd Dit onderzoek is gerealiseerd i.s.m. Lava, ADLO, GMO & KBC 40 20