Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag over de controle van bewoonbaarheid, veiligheid en hygiëne van Vrije Basisschool te Aalst Hoofdstructuur BaO Pedagogische eenheid Instellingsnummer 22723 Instelling Vrije Basisschool Directeur Johan RAES Adres Kloosterstraat 32-9310 MOORSEL Telefoon 053-77.61.63 Fax 053-77.61.63 e-mail vrijebasisschoolmoorsel@skynet.be Website/URL http://users.telenet.be/vbmoorsel.immerzeel Bestuur van de instelling 107987 - VZW Katholiek Onderwijs Land van Aalst te AALST Adres Esplanadeplein 6-9300 AALST Scholengemeenschap/Consortium 121368 - Katholiek basisonderwijs Aalst te MOORSEL Adres Kloosterstraat 32-9310 MOORSEL CLB 114546 - Vrij CLB Aalst te AALST Adres Langestraat 12-9300 AALST 22723 - Vrije Basisschool te Aalst 1
INHOUDSOPGAVE INLEIDING... 3 1. RELEVANTE KENMERKEN... 4 2. FOCUS VAN DE CONTROLE... 4 3. ASPECTEN VAN HET WELZIJNSBELEID... 4 3.1 Organisatie... 4 3.2 Veiligheid van de leer- en werkomgeving... 5 3.3 Gezondheid en hygiëne... 7 3.4 Milieu... 7 4. STERKTES EN ZWAKTES... 8 4.1 Relevante aspecten waarin de instelling goed is... 8 4.2 Relevante aspecten die de instelling kan verbeteren door ze op te nemen in het jaaractieplan... 8 4.3 Relevante aspecten die de instelling moet verbeteren... 8 5. ADVIES BETREFFENDE BEWOONBAARHEID, VEILIGHEID EN HYGIENE... 9 6. REGELING VOOR HET VERVOLG... 9 2 22723 - Vrije Basisschool te Aalst
INLEIDING Op 18/10/2010 bezocht de onderwijsinspectie van de Vlaamse Gemeenschap uw instelling. Zij deed dit in het kader van haar decretale opdracht om voor de overheid toezicht uit te oefenen op de kwaliteit en de kwaliteitszorg van onderwijsinstellingen. Zij is daarbij bevoegd voor: de controle van het studiepeil; de naleving van de onderwijsregelgeving; de controle op naleving van de wet op de veiligheid, het welzijn en de hygiëne. Overeenkomstig het Decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 wordt gebruik gemaakt van de mogelijkheid van art. 38 5 om het toezicht inzake bewoonbaarheid, veiligheid en hygiëne afzonderlijk van de doorlichting uit te voeren. Tijdens deze controle voert de inspectie volgende activiteiten uit: onderzoek en analyse van documenten en gegevens, observaties en gesprekken. Het onderzoek mondt uit in een verslag. Dat begint met een opsomming van de relevante kenmerken van de instelling. Daarna volgt een overzicht van de aspecten inzake het welzijnsbeleid van de instelling die onderzocht worden. Het verslag eindigt met het advies en de regeling voor het vervolgtoezicht. Het verslag van de controle bewoonbaarheid, veiligheid en hygiëne resulteert in één van drie mogelijke adviezen: gunstig; gunstig beperkt in de tijd; ongunstig. Een gunstig advies is noodzakelijk, wil de instelling verder erkend worden en/of verder opgenomen worden in de financierings- of subsidiëringsregeling. Het verslag moet binnen een termijn van 30 kalenderdagen na ontvangst op een personeelsvergadering integraal besproken worden. Het verslag is openbaar en kan ongeveer drie maanden na de doorlichting geraadpleegd worden op de website van het departement onderwijs op het adres www.ond.vlaanderen.be/doorlichtingsverslagen of op www.schooldoorlichting.be. Het verslag mag niet gebruikt worden voor publicitaire doeleinden (bijvoorbeeld met het oog op leerlingenwerving). 22723 - Vrije Basisschool te Aalst 3
1. RELEVANTE KENMERKEN Contextuele kenmerken De preventieadviseur is verantwoordelijk voor twaalf vestigingingsplaatsen (zeven hoofdscholen) 2163 leerlingen en heeft daarvoor 14 lestijden. Volgens de Prebesrichtlijn = 28 lestijden. De school heeft twee vestigingsplaatsen. Voor de vestigingsplaats in Moorsel (VP1) loopt een Agiondossier om de verwarmingsinstallatie om te schakelen van stookolie op gas. In 1998 is een Agionnummer toegekend om de locatie 'Immerzeel' te Aalst (VP2) opnieuw te bouwen, dit ter vervanging van de containerklassen en het gebouw aan de ingang van de school. VP2 maakt ook gebruik van een ruimte in het parochiaal centrum. De containerklassen (VP2) staan tijdelijk op een andere locatie (Rerum Novarumstraat) Een aanpalend huis bij VP2 is aangekocht om een zorgklas en lerarenlokaal in te richten. 2. FOCUS VAN DE CONTROLE Aspecten van het welzijnsbeleid die in aanmerking kwamen voor onderzoek: 3. ASPECTEN VAN HET WELZIJNSBELEID 3.1 Organisatie 3.1.1 Het bestuur van de instelling Het welzijnsbeleid vertoont hiaten die tijdelijk nog aanvaardbaar zijn. Toelichting: het globaal preventieplan neemt vooral activiteiten op van de periode 2009-2010. Van de periode 2010-2011 is er nog geen jaaractieplan (wel van 2009-2010). Zowel het globaal preventieplan als het jaaractieplan zijn te algemeen opgesteld. Er is een risicoinventaris maar er worden geen risicoanalyses gemaakt van de problemen. De vastgestelde risico's worden niet omschreven en worden niet systematisch opgenomen in het jaaractieplan. Er zijn geen financiële middelen gekoppeld aan de acties. De preventieadviseur (basisopleiding) kan beroep doen op externe diensten (Prebes, Provikmo en begeleidingsdiensten). Er worden aanbevelingen gegeven over 'moederschapsbescherming'. (Provikmo) 3.1.2 Comité 1 Er is geen comité preventie en bescherming op het werk en in een ander overlegorgaan komen geen punten aan bod met betrekking tot welzijn. 1 Comité: het comité preventie en bescherming op het werk of een ander overlegorgaan (overlegcomité, personeelsvergadering, werkgroep ) dat in die gevallen waar het wettelijk mogelijk is de taken van het comité preventie en bescherming op het werk op zich neemt. 4 22723 - Vrije Basisschool te Aalst
Toelichting: er is geen comité en ook geen andere welzijnswerkgroep. De directie en de preventieadviseur hebben occasioneel overleg. Het personeel wordt hoofdzakelijk geïnformeerd op de personeelsvergaderingen. De vroegere mentor (nu met BPT-uren) informeert de nieuwe leraren over het welzijnsbeleid. Het veiligheidsbeleid is niet voldoende gestructureerd. Er worden onvoldoende acties ondernomen om het veiligheidsbeleid op lange termijn concreet vorm te geven. 3.1.3 Interne dienst voor preventie en bescherming op het werk (PBW) De toepassing van de regelgeving met betrekking tot de interne dienst voor preventie en bescherming op het werk vertoont hiaten die tijdelijk nog aanvaardbaar zijn. Toelichting: in samenspraak met de directie probeert de preventieadviseur zo snel mogelijk oplossingen te bieden. Er is geen echte analyse van de problemen, evenmin wordt er een risico-inschatting gemaakt. 3.1.4 Samenwerking met externe dienst voor preventie en bescherming op het werk (PBW) De externe dienst preventie en bescherming op het werk is gedeeltelijk betrokken bij het welzijnsbeleid. Toelichting: de interne en de externe dienst voor preventie en bescherming op het werk werken voldoende complementair en hun interventies en knowhow zijn voldoende geïntegreerd. De externe dienst doet geen jaarlijkse rondgang. De laatste controle dateert van 13 mei 2008. De frequentie van de bezoeken is niet opgenomen in de overeenkomst. Volgens de gegeven informatie vindt de rondgang om de zeven jaar plaats met de externe dienst. 3.1.5 Aankoop- en indienststellingsbeleid Er is geen betrokkenheid van de preventieadviseur bij de aankoop van machines, installaties en apparaten; er is geen akkoord van de preventieadviseur; er zijn geen indienststellingsverslagen. Toelichting: de preventieadiviseur wordt niet geraadpleegd bij aankopen van toestellen. 3.2 Veiligheid van de leer- en werkomgeving 3.2.1 Bewoonbaarheid Gebouwen, lokalen en/of hun inrichting vertonen tekorten met betrekking tot comfort en/of veiligheid die tijdelijk aanvaardbaar zijn en/of er wordt voldoende gevolg gegeven aan klachten. Toelichting: de verslagen van de externe dienst vermelden enkele opmerkingen. Heel wat lokalen vertonen een wanordelijke indruk. De bergingen zijn verspreid en liggen er rommelig bij. Het ICT-lokaal is ook een stapelruimte van papieren dozen en andere voorwerpen. In beide vestigingsplaatsen beschikken de leraren niet over een aparte toiletruimte. Tekortkomingen in VP1: in de toiletten ontbreken enkele wandtegels; losgekomen vloertegels in de turnzaal; een aluminiumtrapleuning zit los; in een paar leslokalen en een bergruimte staan sommige rekken onstabiel; de trap naast de klas van het 1ste leerjaar heeft links-uitspringende traptreden met kans op het stoten van hoofden en de plafondhoogte op het bordes is te laag; enkele jassenhangers zijn los. De containerklassen (Immerzeel en Rerum Novarum) zijn in zeer slechte staat (decadente constructie, vochtproblemen, zwakke bodem...). Er zijn bouwplannen om nieuwe klaslokalen bij te bouwen zodat de containers weg kunnen. 22723 - Vrije Basisschool te Aalst 5
Andere tekortkomingen in VP2: de lerarenplaats is klein; op een bordes heeft de balustrade geen verticale spijlen, maar wel horizontale regels die als ladder door kinderen zouden kunnen gebruikt worden; op het bordes (nabij 2de leerjaar) staan de spijlen te ver van elkaar verwijderd en is de balustradehoogte te laag. In 'Rerum Novarum' wordt geturnd in een tochtig verkommerd lokaal. Het plafond is te laag voor balsporten. De lavabo is afgebroken. 3.2.2 Veiligheid van het domein van de instelling De vigerende reglementering met betrekking tot de veiligheid van het domein van de instelling wordt nageleefd. 3.2.3 Verkeersveiligheid Het dynamisch risicobeheersingbeleid heeft permanent aandacht voor en onderneemt acties gericht op de verkeersveiligheid op het domein van de instelling en in de onmiddellijke omgeving. Toelichting: het oudercomité heeft via een project de ouders gesensibiliseerd om de 30 kmzone te respecteren. Er is een goede samenwerking met de wijkagent. Op het schooldomein is er voor de ouders een kleine afhaalzone voorzien. 3.2.4 Brandveiligheid Er zijn tekorten met betrekking tot brandveiligheid die tijdelijk aanvaardbaar zijn. Toelichting: geen enkel brandpreventieverslag doet uitspraak over gunstig of ongunstig. Voor de VP1 adviseert de brandweer (verslag 9/02/2010) dat de alarminstallatie hoorbaar moet zijn op alle plaatsen en dat de stookplaats moet worden gecompartimenteerd. De stookplaats is niet vrij van opslag. Het brandpreventieverslag (9/02/2010) van VP2 vermeldt wel een paar adviezen o.a. de toegang tot het terrein door de brandweer dient geoptimaliseerd te worden en een meldings-, waarschuwings- en alarminstallatie ontbreken. De schouw wordt niet regelmatig gereinigd. Volgens de gegeven informatie is aan de meeste opmerkingen van de brandweer voldaan. 3.2.5 Evacuatie De instelling organiseert en evalueert evacuatieoefeningen conform de regelgeving. 3.2.6 Veiligheid van de elektrische installatie(s) De elektrische installatie(s) voldoen. Er werd gevolg gegeven aan alle opmerkingen uit de keuringsverslagen. Toelichting: de keuringsverslagen van VP1 (7/05/2010) en VP2 (8/03/2010) vermelden geen inbreuken. De TL-lampen in de containerklassen zijn niet afgeschermd. In een klas (VP2) ligt een verlengsnoer op de grond. 3.2.7 Veiligheid van toestellen 2 De instructies met betrekking tot een veilig gebruik van toestellen zijn inhoudelijk niet aangepast aan de omstandigheden en onvoldoende gekend/toegepast door de gebruikers. Toelichting: een periodiek onderhoud van de turntoestellen is niet in het jaaractieplan opgenomen. De vloer in de turnzaal is beschadigd. De klimtouwen vertonen veel slijtage. 2 Toestellen: alles (apparaten, speeltuigen, installaties, machines, werkposten, gereedschappen, ) wat mogelijk aanleiding kan geven tot een verhoogd risico voor personeel en/of leerlingen/cursisten. 6 22723 - Vrije Basisschool te Aalst
Een snijmachine staat binnen handbereik van de kinderen. Veiligheidsinstructiekaarten ontbreken. 3.3 Gezondheid en hygiëne 3.3.1 Sanitaire installaties De sanitaire installaties en toebehoren voldoen. Toelichting: de leraren hebben geen apart toilet. Op VP2 (Rerum Novarum) zijn de toiletten in slechte staat (geurhinder, schimmelvorming, decadente ruimte ). 3.3.2 EHBO De instelling beschikt over de voorzieningen om EHBO te bieden, maar verschillende aspecten kunnen nog worden verbeterd. Toelichting: een ingericht EHBO-lokaal ontbreekt. Er zijn geen opgeleide hulpverleners. 3.3.3 Rookverbod Het beleid betreffende het rookverbod is geïntegreerd in het algemene beleid van de instelling en wordt concreet gemaakt in de praktijk. Toelichting: het rookverbod wordt nageleefd. Het beleid onderneemt stappen om het personeel te informeren en om leerlingen van deze problematiek bewust te maken. 3.3.4 Voedingsmiddelenhygiëne Niet van toepassing 3.4 Milieu 3.4.1 Omgaan met gevaarlijke producten De manier waarop de instelling met gevaarlijke producten omgaat, vertoont tekorten die tijdelijk aanvaardbaar zijn. Toelichting: niet alle ontvlambare producten zijn reglementair opgeslagen. Er is geen inventaris en de etikettering ontbreekt. Er is geen afval- en sorteringsbeleid. 3.4.2 Zwembaden Niet van toepassing 22723 - Vrije Basisschool te Aalst 7
4. STERKTES EN ZWAKTES 4.1 Relevante aspecten waarin de instelling goed is Het evacuatiebeleid Het rookbeleid 4.2 Relevante aspecten die de instelling kan verbeteren Opfrissen van de lokalen Tegemoet komen aan alle opmerkingen van de brandweerverslagen Voldoen aan alle opmerkingen in het verslag van de externe dienst Het veiligheidsbeleid in het algemeen Het evalueren van het volume uren voor de preventieadviseur 4.3 Relevante aspecten die de instelling moet verbeteren Bewoonbaarheid van leer- en werkomgeving (o.a. van de containerklassen ) verbeteren (cf. dossier Agion) Het afval- en het sorteringsbeleid Oprichten van een formeel overlegorgaan in zake veiligheid Het aankoop- en indienststellingsbeleid 8 22723 - Vrije Basisschool te Aalst
5. ADVIES BETREFFENDE BEWOONBAARHEID, VEILIGHEID EN HYGIENE In uitvoering van het Decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 is het advies voor erkenning en subsidiëring gunstig beperkt in de tijd. Relevante aspecten die de instelling moet verbeteren: Bewoonbaarheid van leer- en werkomgeving (o.a. van de containerklassen ) verbeteren (cf. dossier Agion) Het afval- en het sorteringsbeleid Oprichten van een formeel overlegorgaan in zake veiligheid Het aankoop- en indienststellingsbeleid 6. REGELING VOOR HET VERVOLG Het bestuur van de instelling moet vanaf 1 september 2013 kunnen aantonen dat er voldoende geremedieerd werd om de tekorten volgens de vooropgestelde termijnen weg te werken. Namens het inspectieteam, de inspecteur-verslaggever Alex Maes Datum: 18/10/2010 Voor kennisname namens de directie/het schoolbestuur: Johan RAES 22723 - Vrije Basisschool te Aalst 9