Katheterimplantatie Peritoneaaldialyse H11.001-03 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 1 Inleiding... 2 Voorbereiding operatie... 2 2 Dagen voor de operatie... 2 Opname... 2 Operatie... 3 Na de operatie... 3 Voeding... 3 Nazorg en ontslag... 3 Aandachtspunten... 4 Woningaanpassingen... 4 Planning van de training... 4 Dagindeling bij de training... 4 Vragen en problemen... 5 Pagina 1 van 5
Inleiding In deze folder vindt u informatie over de voorbereidingen die nodig zijn om Peritoneaaldialyse, ook wel buikspoeling genoemd, bij u mogelijk te maken. Deze folder geeft geen informatie over de verschillende vormen van Peritoneaaldialyse. Die informatie vindt u in de folder Peritoneaaldialyse. U heeft gekozen voor Peritoneaaldialyse (PD), een behandeling die u zelfstandig en onder eigen verantwoordelijkheid thuis gaat uitvoeren. Om dit goed te kunnen doen, krijgt u tijdens een persoonlijke training met behulp van een handboek schriftelijk en mondeling informatie over de behandeling. Voordat u kunt beginnen met de PD-behandeling, moet er eerst (onder narcose) een katheter in de buikholte worden ingebracht. Om te bepalen of dat bij u mogelijk is, verwijst de nefroloog u naar de chirurg voor een gesprek. Vervolgens krijgt u van het Opnamebureau bericht over de operatiedatum. Een week voor de operatie maakt de PD verpleegkundige met u een afspraak om de laatste zaken door te nemen. Mocht u niets gehoord hebben, wilt u dan zelf contact met de PD afdeling opnemen? Het telefoonnummer staat achterin deze folder. Voorbereiding operatie Omdat de neus een bron is van infectie, moet u 5 dagen voor de operatie starten met het gebruik van Bactroban neuszalf. Hiermee gaat u door tot 3 weken na de operatie. Hierbij een korte instructie: u brengt 1 maal per dag (bij voorkeur s avonds) een beetje zalf met de pink aan in beide neusgaten. Daarna knijpt u de neusvleugels dicht en masseert u het onderste deel van de neus. Hierdoor wordt de zalf verder verspreid. 2 Dagen voor de operatie Als u fosfaatbinders gebruikt, stopt u daar 2 dagen voor de operatie mee. U start met Movicolon, dat u 2 maal per dag inneemt. Movicolon werkt obstipatie tegen en zorgt voor een soepel ontlastingspatroon. Opname Op de operatiedatum meldt u zich nuchter bij het Opnamebureau, locatie Leyweg, route A0.6. Daar hoort u naar welke verpleegafdeling u gaat. Op de verpleegafdeling wordt u ontvangen door een afdelingsverpleegkundige. Vervolgens komt de PD-verpleegkundige bij u langs. Als dit nog niet eerder is gedaan, dan kan de plaats van de toekomstige huidpoort worden bepaald en afgetekend op de buik ter hoogte van de navel. Hierbij wordt rekening gehouden met uw wensen (links of rechts, in de taille of ter hoogte van de heup). Meestal is dit al gedaan tijdens de poliklinische afspraak bij de chirurg, nefroloog of verpleegkundige in de week voorafgaand aan de operatie. Pagina 2 van 5
Operatie Op de operatiekamer wordt u onder algehele of plaatselijke narcose (verdoving) geopereerd. De soort narcose die gebruikt zal worden, bespreekt u voor uw opname met de anesthesioloog tijdens het preklinisch onderzoek. Zie ook de folder Anesthesiologie. De chirurg maakt een sneetje van ongeveer 5 centimeter onder in de buik, waardoor de katheter (met het geperforeerde uiteinde) in het diepste deel van de buikholte wordt gelegd. De katheter is gemaakt van soepel, zacht plastic. Het slangetje wordt in het buikvlies (peritoneum) vastgehecht. De chirurg maakt vervolgens ter hoogte van de navel een gaatje (de latere huidpoort). Het uitwendige deel van de katheter wordt vervolgens ongeveer 5 centimeter onderhuids (van het sneetje naar de huidpoort) getrokken en opnieuw naar buiten geleid. Het uitwendige deel van de katheter is ongeveer 7 centimeter lang. De chirurg controleert op de operatiekamer de doorgankelijkheid van de katheter met een oplossing van fysiologisch zout. De katheter wordt afgesloten met een steriel dopje. De huidpoort bevindt zich ter hoogte van de navel en sluit vrij nauw om de katheter. De wond wordt met oplosbare hechtingen gesloten en vervolgens verbonden. Als de buikspoeling van start gaat, wordt op het uitwendige deel van de katheter een verlengstuk van 15 cm gezet. Hierdoor kunt u de behandeling zelf uitvoeren. Na de operatie De eerste 4 tot 6 uur na de operatie blijft u in bed. Daarna mag u voorzichtig opstaan: niet (over)strekken en als u moet hoesten of niezen, geeft u de wond met de hand een beetje tegendruk. Verder mag u niets tillen. U verblijft 1 nacht op de verpleegafdeling. De wond en huidpoort worden zo nodig door de PDverpleegkundige verzorgd. De afdelingsverpleegkundige zorgt voor de algehele gang van zaken op de afdeling. Om het verband niet nat te laten worden en de wondgenezing te bevorderen, mag u de eerste 3 weken niet douchen of in bad. Voeding Na de ingreep mag u een vloeibaar tot zacht dieet gebruiken. De dag na de operatie geldt hetzelfde voedingsvoorschrift zoals u thuis gewend bent. Let op de eventuele vochtbeperking! Na de operatie kan obstipatie (hardlijvigheid) optreden. U blijft 2 maal per dag Movicolon gebruiken. Als u voor de operatie al fosfaatbinders gebruikte, start u hiermee weer. Nazorg en ontslag De dag na de ingreep mag u naar huis. Voordat u naar huis gaat, wordt het verband gecontroleerd. In principe blijft de afdekpleister een week zitten. Als u merkt dat het verband vies is of dat het verband niet meer goed hecht aan de huid, neemt u contact op met de PD-verpleegkundige. Deze maakt met u een afspraak om extra langs te komen voor het verzorgen van de huidpoort. Pagina 3 van 5
U komt wekelijks bij de PD verpleegkundige langs voor de verzorging van de huidpoort en eventueel laboratoriumonderzoek. De PD-training begint meestal 3 weken na het plaatsen van de katheter, zodat de buik eerst kan herstellen van de operatie en de katheter kan ingroeien in de huid. Aandachtspunten Voor een goede PD-behandeling gelden de volgende aandachtspunten: De PD-verpleegkundige verzorgt 1 maal per week de buikwond en de huidpoort. Later leert u om het zelf te doen. Voor een goede wondgenezing mag u niet trekken aan de katheter, niet krabben rond de katheter, geen korstjes verwijderen in de buurt van de huidpoort en geen talkpoeder gebruiken rondom de huidpoort. Pas op voor (extra) belasting van de buikspieren: til geen zware dingen! Let op hoe u tilt en geef de buik bij hoesten of niezen met uw hand wat tegendruk. Bij klachten van buikpijn of koorts of als de pleister loslaat, neemt u contact op met de PD verpleegkundige voor een extra afspraak. In principe behoeft de katheter niet te worden vervangen. Woningaanpassingen In de predialyse fase is de maatschappelijk werker al bij u thuis geweest. Als dit niet het geval is, wordt alsnog een afspraak gemaakt met u voor een huisbezoek. De maatschappelijk werker informeert u over de woningaanpassingen die nodig zijn en kan u helpen bij het regelen hiervan. De kosten van de woningaanpassing worden vergoed door de zorgverzekeraar. Planning van de training Rekening houdend met de medische situatie, de bloeduitslagen en in overleg met u wordt bepaald wanneer de training kan worden gestart. De training vindt in principe poliklinisch plaats. Dagindeling bij de training De instructie wordt volgens een vast voorschrift uitgevoerd. Daarbij wordt rekening gehouden met uw situatie. Poliklinisch betekent dat u van ongeveer 8.30 tot 15.30 uur in het ziekenhuis bent en eventueel s avonds terugkomt om getraind te worden door de PD-verpleegkundige. Klinisch betekent dat u een week of langer wordt opgenomen en op de verpleegafdeling wordt getraind door de PD-verpleegkundige. Meestal duurt de training 1 tot 2 weken voordat u goed op de hoogte bent van de behandeling. Tijdens de training krijgt u een handboek uitgereikt. In dit handboek staan alle handelingen beschreven en vindt u meer informatie over de behandeling. Pagina 4 van 5
De training is afgerond als u en de verpleegkundige zich vertrouwd voelen met de behandeling. Bij problemen is altijd overleg mogelijk. De leverancier van de te gebruiken materialen brengt de voorraad bij u thuis. Vragen en problemen Als u vragen heeft, kunt u contact opnemen met: Dialysecentrum HagaZiekenhuis, locatie Leyweg, bereikbaar: maandag tot en met zaterdag van 7.30 tot 21.30 uur op zondag van 8.00 tot 16.00 uur telefoon: (070) 210 2727 Dialysecentrum Zoetermeer, locatie Toneellaan 1, bereikbaar: maandag tot en met zaterdag van 7.30 tot 16.00 uur telefoon: (079) 346 2463 Buiten deze tijden vraagt u naar de dienstdoende PD-verpleegkundige. Deze is telefonisch oproepbaar via (070) 210 0000. Zo nodig wordt er met u een vervolgafspraak gemaakt. HagaZiekenhuis Locatie Leyweg, Leyweg 275, 2545 CH Den Haag Locatie Sportlaan, Sportlaan 600, 2566 MJ Den Haag www.hagaziekenhuis.nl Pagina 5 van 5