Huid-op-huidcontact
Inleiding pag. 2 Wat is huid-op-huidcontact? pag. 3 Voordelen van huid-op-huidcontact pag. 4 Voordelen voor het kind pag. 4 Voordelen voor de moeder pag. 4 Huid-op-huidcontact bij te vroeg geboren baby s. pag. 5 Na een keizersnede pag. 5 Vragen? pag. 6 Nuttige adressen pag. 6 Misschien gaat u binnenkort bevallen? Of bent u kort geleden bevallen en verblijft u samen met uw pasgeboren baby (en partner) in CWZ?. In beide gevallen is deze informatie over huid-op-huid contact misschien iets voor u. In deze folder vindt u informatie over wat huid-op-huid contact nu precies is, maar ook over hoe en wanneer het gedaan kan worden. Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen? U kunt altijd terecht bij de verpleegkundige. De afgelopen tientallen jaren zijn er verschillende onderzoeken gedaan naar de grote voordelen van huid-op-huidcontact. De voordelen zijn vooral voor het kind én voor de moeder. Er zijn verschillende manieren waarop uw baby ter wereld kan komen. U kunt op de natuurlijke manier (vaginaal) bevallen. Maar het kan ook zijn dat een natuurlijke bevalling niet mogelijk is. Uw baby komt dan ter wereld met een keizersnede (ook wel een sectio genoemd). Het huid-op-huidcontact zal dan op een wat andere manier worden uitgevoerd. Hierover kunt u meer lezen verderop in de folder. De verpleegkundige zal u helpen bij het uitvoeren van het huid-ophuidcontact. 2
Wat is huid-op-huidcontact? Huid-op-huidcontact is het bloot op de blote huid liggen van uw pasgeboren baby bij moeder of vader. Uw baby ligt hierbij in een kikkerhouding op de buik ter hoogte van de borst van de moeder of vader. Zorg hierbij dat het hoofdje van uw baby wat vrij ligt, zodat het voldoende adem kan halen. Bijvoorbeeld met het gezichtje een beetje naar de zijkant. Uw baby wordt lekker warm afgedekt aan de bovenkant met doeken om het goed warm te houden. De verloskundige of verpleegkundige kan u helpen bij het vinden van een goede houding van u met uw baby. Over vroeg huid-op-huidcontact wordt gesproken als uw baby kort na de geboorte minimaal één uur bloot en toegedekt op de blote borst van de moeder ligt. Bij het vroeg huid-op-huidcontact kan uw baby helemaal bloot liggen. In de loop van de dagen kan het huid-op-huidcontact ook gebeuren als uw baby een mutsje en een luiertje aan heeft. Er worden altijd (Warme) doeken over uw baby heen gelegd om uw baby helemaal warm te houden. De afgelopen jaren is steeds meer het voordeel van dit huid-op-huidcontact gebleken. 3
Voordelen van huid-op-huidcontact Voordelen voor uw kind Het is bewezen dat baby s die in de eerste 50 minuten huid-ophuidcontact hebben met moeder 8 keer zoveel kans hebben om spontaan aan borstvoeding te beginnen. Daarnaast heeft het huid-op-huidcontact een positief effect op de eerste 4 maanden van borstvoeding. Dus een grotere kans op een succesvolle borstvoeding ervaring. Dit is dus een voordeel voor kind én voor moeder. Pasgeboren baby s die bloot bij moeder liggen, blijven beter warm en goed op tempratuur. De bloedsuikerspiegel, hartslag en ademhaling van een baby met huid-op-huidcontact is stabieler. Het kan zijn dat uw baby in het begin nog wat moeite heeft om zichzelf goed stabiel te houden. Huid-op-huidcontact ondersteund een pasgeborene hierbij. Het huid-op-huidcontact heeft een pijnstillende werking op uw baby. Hier kan gebruik van gemaakt worden wanneer er bij uw baby wat bloed moet worden afgenomen voor een onderzoek. Bijvoorbeeld om het suikergehalte in het bloed te meten. Of om te kijken of uw baby een infectie heeft of aan het ontwikkelen is. Ook kan huid-op-huidcontact een rustgevende werking hebben op uw baby. Ze laten minder tekenen van stress zien. Voordelen voor de moeder Als er vroeg huid-op-huidcontact is tussen moeder en kind, komen er bij moeder meer hormonen vrij. Deze hormonen hebben een positief effect voor het opgang komen van de borstvoeding en de emotionele hechtingsgevoelens van moeder naar de pasgeborene. Daarnaast kan het huid-op-huidcontact ervoor zorgen dat angstgevoelens voor nieuwe moeders verminderen. 4
Huid-op-huidcontact bij te vroeg geboren baby s Het kan zijn dat uw baby naar de couveuse afdeling moet omdat het nog te klein is of nog niet in optimale conditie is. Voor deze kindjes heeft het huid-op-huidcontact dezelfde voordelen als bij baby s die wel in optimale conditie zijn. Voor bijna elke baby is huid-ophuidcontact erg goed voor hun gezondheid. Het zorgt zelfs voor stabielere vitale functies dan wanneer ze in een couveuse liggen. Ook op de couveuse afdeling zullen de verpleegkundigen u hierbij ondersteunen. Na een keizersnede Wanneer uw baby geboren wordt via een keizersnede zijn dezelfde bovengenoemde voordelen van toepassing bij uw baby. Daarnaast kan uw baby die met een keizersnede geboren wordt nóg meer baat hebben van huid-op-huidcontact. Baby s die worden geboren met een keizersnede komen ineens ter wereld, waardoor ze vaak een wat moeizamere start hebben. Soms is het door omstandigheden (situatie van moeder en/of uw baby) niet mogelijk om uitgebreid huid-op-huidcontact te hebben tussen moeder en kind. In dit geval is het ook mogelijk huid-op-huidcontact te hebben tussen vader en uw baby. Gebleken is dat het huid-op-huidcontact met vader ook positieve effecten heeft op de situatie van uw baby. Ze worden sneller rustig en ook kan het stimulerend zijn voor het drinken aan de borst. Soms weet u van te voren al dat uw baby met een keizersnede geboren zal worden. De keizersnede wordt dan gepland. De verpleegkundige die met u mee gaat tijdens en na de keizersnede begeleidt en ondersteunt u bij het uitvoeren van het huid-ophuidcontact. Het is ook mogelijk dat er tijdens uw opname besloten wordt dat het nodig is om een keizersnede uit te voeren. De arts zal alles aan u uitleggen en de belangrijke dingen met u bespreken. Eventuele vragen kunt u stellen aan de verpleging en aan de arts. 5
Omdat er meestal een meer plotselinge reden is voor de keizersnede is er vaak minder tijd en ruimte om uitgebreid huid-ophuidcontact uit te voeren tussen moeder en uw baby. Afhankelijk van uw narcose/verdoving en als de situatie van moeder en uw baby dit toelaat, legt de verpleegkundige uw baby even bij u neer. Wij streven er altijd naar om huid op huidcontact toe te passen. Op de operatie kamer is de temperatuur lager, daarom hebben ze onder de steriele doeken een speciale luchtdeken over u heen gelegd. Met deze luchtdeken kunnen ze de temperatuur regelen door middel van warme luchtstroom. Als u bijgekomen bent en uw situatie stabiel is, komen uw partner en uw baby weer boven bij u onder begeleiding van de verpleegkundige. Meer informatie over de keizersnede kunt u lezen in het informatieboekje: de keizersnede. Vragen? Als u meer informatie wil weten over het onderwerp, of vragen heeft, kunt u de verpleegkundige die voor u zorgt hierover aanspreken. Voorkeuren of wensen kunt u altijd uitspreken. De verpleegkundige, verloskundige en artsen zullen u hierbij ondersteunen, als de situatie van u en uw kindje dit toelaat. Nuttige adressen: Multidisciplinaire richtlijn borstvoeding. http://www.richtlijnborstvoeding.nl/richtlijn/huid-op-huidcontact Borstvoeding verenging. http://www.borstvoeding.com/voorjebegint/voorbereiding/hetbelang-van-huid-op-huid-contact.html 6
7
Adres en telefoonnummer Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis Weg door Jonkerbos 100 6532 SZ Nijmegen Afdeling verloskunde A42 Telefoon: (024) 365 78 20 Spoedtelefoonnummer (024) 365 79 40 Verpleegkundig spreekuur Telefoon: (024) 365 81 28 Websites: www.verloskunde.cwz.nl / www.geboortehuisneo.nl 8 G772 / 05-15