De Micropajot PRAC. Pajottenlandse Radio Amateurs. Lente 2007 Eerste kwartaal 2007 ON7CI. Driemaandelijks tijdschrift. Jaargang 24 Aflevering nr.

Vergelijkbare documenten
De Micropajot PRAC. Pajottenlandse Radio Amateurs. Winter 2006 Vierde kwartaal 2006 ON7CI. Driemaandelijks tijdschrift. Jaargang 23 Aflevering nr.

BATTERIJ LAAG? Deze schakeling is uiterst eenvoudig. Op een gaatjesprint is ze in een-twee-drie klaar.

Mini Handleiding over Elektronica-onderdelen

MICROPAJOT. Winter Driemaandelijks elektronisch tijdschrift. Jaargang 27 Aflevering 110. Pajottenlandse. Radio. Amateur.

Universele Digi Interface

Digitaal is een magisch woord

MICROPAJOT. Lente Driemaandelijks elektronisch tijdschrift. Jaargang 32 Aflevering 127. Pajottenlandse. Radio. Amateur. Club.

Algemene Breadboard tips

1 Elektriciteit Oriëntatie 1.1 Elektrische begrippen Elektrische stroomkring

A-examen radioamateur : Zitting van 11 oktober Reglementering

Condensator = passieve component bestaande uit 2 geleiders (platen) met een isolator/diëlectricum(lucht, papier, kunststoffen) tussen.

Een 13,8 volt - 30 ampere voeding

WRC S Soundcard Interface

Praktijk Elektrotechniek:

N najaar Tijdens een morse-verbinding wilt u weten of uw signalen door andere stations gestoord worden. QRM? QRP? QRT?

Voor de bouw van de BITX 20 Tranceiver zijn de volgende stappen handig. Het bordje is in secties ingedeeld (zie de afbeelding).

Flashing Eye Robot! Knipperlicht Circuit! Clubjesmiddag 18 Mar Adam Dorrell

Zelf een hoogspanningsgenerator (9 kv gelijkspanning) bouwen

De Micropajot PRAC. Pajottenlandse Radio Amateurs. Zomer 2007 Tweede kwartaal 2007 ON7CI. Driemaandelijks tijdschrift. Jaargang 24 Aflevering nr.

N najaar verhoog zendvermogen verhoog de seinsnelheid verlaag de seinsnelheid

PIC Callgever Door PA1RUM

N voorjaar zal ik het zendvermogen verlagen? 2 - In het telegrafieverkeer is de gebruikelijke afkorting voor algemene oproep aan alle stations:

Impedantie V I V R R Z R

Lees eerst bij Uitleg leerlingen, proef 1 alles over de onderdelen van de elektrische kringloop. stroomkring 1 stroomkring 2

Interface digitale modes en N1MM.

Ga naar Laat de antwoorden in één lijst zien, met de oudste eerst

Elektronica monteur, Technicus Elektronica

VANTEK Discovery set. N. B. De OPITEC bouwpakketten zijn gericht op het onderwijs. N991240#1

spanning. * Deel het verschil daarvan en deel dat getal door de gewenste stroom om de weerstandswaarde te krijgen.

Rekenkunde, eenheden en formules voor HAREC. 10 april 2015 presentator : ON5PDV, Paul

AVR-DOPER MINI ASSEMBLAGE HANDLEIDING + LAYOUT. Geschreven door: Tom Vocke

8-VOUDIGE BEZETMELDER

Uitwerking LES 5 N CURSSUS

Het satelliet project 2017

Presentatie betreffende de ervaringen met WSPR door PA3EDR een vervolg op de presentatie van Dick PA4VHF

Pajottenlandse Radio Amateurs. De multimeter

BOUWBESCHRIJVING RF-INTERFACE

Fig. 5.1: Blokschema van de 555

43 Keerlusprint Werking. informatieblad 43 keerlusprint KLS versie 2.0

Universele Digi-interface.

Uitwerking LES 22 N CURSSUS

Bouwbeschrijving en aansluitgegevens.

Examenopgaven. Radiotechniek en Voorschriften N-EXAMEN Najaar examencommissie amateurradiozendexamens

Lessen in Elektriciteit

We kunnen nu met deze kabel de spanning meten door de kabel parallel te schakelen op bv het LEGO zonnepaneel, de LEGO condensator of de LEGO motor.

Digitale multimeter 700b

B-examen radioamateur : Zitting van 8 maart Reglementering

Handleiding voor demonstratie multimeter

High End Fed antenne

Jaarlijks, in oktober, houdt de Scouting-beweging een weekend waarin draadloze kontakten tussen diverse scouting- groepen over de hele wereld worden

Frequentie standaard PA0WSO

De Micropajot PRAC. Pajottenlandse Radio Amateurs. Herfst 2006 Derde kwartaal 2006 ON7CI. Driemaandelijks tijdschrift. Jaargang 23 Aflevering nr.

Radio. Componenten tester

Antenne impedantie Theorie en praktijk voorbeelden

Meten met de multimeter Auteur: Wouter (Flush) [ ]

DVM345DI -- DIGITALE MULTIMETER

Opgave 2 Een spanningsbron wordt belast als er een apparaat op is aangesloten dat (in meer of mindere mate) stroom doorlaat.

Inbouwen van de Speedohealer

Installatie & Snelstart Gids iais Wireless(draadloos) AIS Ontvanger en NMEA Server

Elektrische stroomnetwerken

FORMULE BLAD - VERON ZENDCURSUS

Bij elektronische systemen moet er informatie verwerkt worden. Deze verwerking gebeurt door middel van elektronische panelen.

2 Elementaire bewerkingen

Om een lampje te laten branden moet je er een elektrische stroom door laten lopen. Dat lukt alleen, als je een gesloten stroomkring maakt.

High end Fed antenne. -r~~----~~~~~~~~-=~------~~~--~50 1 I, \

De Micropajot PRAC. Pajottenlandse Radio Amateurs. Winter 2007 Vierde kwartaal 2007 ON7CI. Driemaandelijks tijdschrift. Jaargang 24 Aflevering nr.

6 VEELVOUDEN EN ONDERDELEN VAN EENHEDEN

JOTA-JOTI 2011 en CAMRAS

Mp3 speler met luidspreker Instructiehandleiding. Lees deze instructies svp goed door alvorens dit apparaat in gebruik te nemen.

LED FADER

Zelf een simpele ionisatiekamer bouwen

E e n i n t r o d u c t i e in praktische electronica.

OC32 Event Input Upgrade

Bouwbeschrijving. Servo Decoders

Zelfbouw frequentieteller

Elektriciteit. Inlage

Elektrotechniek voor Dummies

Inhoudsopgave LED dobbelsteen

Update B van 13 /11/ 2009: in versie A van 3 /11 /2009 fout voeding LM324

Deel 1: Metingen Bouw achtereenvolgens de onderstaande schakelingen en meet de klemspanning en de stroomsterkte. VOORKOM STEEDS KORTSLUITING!!

Bouwbeschrijving. Servo Decoders

Breadboard voeding 5V / 3,3V

Multifunctionele detector Metaal- en stroomdetector

Uitwerkingen Hoofdstuk 2 - deel 2

Weerstand kleurcodes lezen. Condensator coderingen lezen. Elektronica symbolen leren herkennen

Deze handleiding is alleen bedoeld voor flightsimulatie doeleinden en mag NOOIT worden gebruikt in een echt vliegtuig. De auteurs zijn niet

MORSE aan een draadje

Claxon Inhoud: Gereedschap:

Repetitie Elektronica (versie A)

Stroomkringen. opdracht 2

VERON afd. 56 Waterland Elektronische Nieuwsbrief.

R Verklaar alle antwoorden zo goed mogelijk

Hoe schrijf je de logaritmische waarden welke bij db s horen?

v.z.w. Procedure voor deelname aan het morse-examen.

Tinyserir-RC5. Datasheet. Tinyserir-RC5 Page: 1 of 8

VMBO-B DEEL A LEERWERKBOEK. nask 1

Parallelle poort interface.

STROOMSENSOR BT21i Gebruikershandleiding

NEWTONE. The Bender. 1. Inleiding

Transcriptie:

Afzender ON7CI Schutstraat 45 1730 Bekkerzeel Bestemmeling België P.B. 1840 Londerzeel 1 BC 4470 PRAC De Micropajot Driemaandelijks tijdschrift Pajottenlandse Radio Amateurs Lente 2007 Eerste kwartaal 2007 VRA Jaargang 24 Aflevering nr. 95 1k R5 Groen R1 R4 100 100 Rood Bel + 6 V - 10k R2 R3 10k T1 T2 BC547 S1 S2 BC547 100n 270n 100 uf RS Flip-Flop Verantwoordelijke uitgever : G. Clinckemaillie Schutstraat 45 1730 Bekkerzeel Postkantoor : 1840 Londerzeel 1 P2A8527

HET BESTUUR VAN DE PRAC Voorzitter ad interim ON7YQ Yvo Meert 0495 / 57 91 38 Ondervoorzitter ON8CW Walter Croes 016 / 65 66 68 Secretaris ON4CCK Eddy Van Campenhout 052 / 55 00 56 Penningmeester ON4CCK Eddy Van Campenhout 052 / 55 00 56 QSL manager ON3DBC Bart De Coninck 02 / 269 83 86 Technical manager ON8CW Walter Croes 016 / 65 66 68 Shack manager ON4CCK Eddy Van Campenhout 052 / 55 00 56 Micropajot ON7CI Guido Clinckemaillie 02 / 466 51 40 Cursus radio ON7CI Guido Clinckemaillie 02 / 466 51 40 Contest manager ON3DCL Louis De Coninck 02 / 269 83 86 Raadslid ON4DTO André Joos 0475 / 30 39 25 Raadslid ON1AOX Stefaan De Coninck 02 / 305 31 51 Raadslid ON3BL Beni Lannaux 0495 / 32.76.49 Bib. manager ON6ZJ Leon Claeys 02 / 649 74 36 Repeater manager ON6FP Ronny Michiels 02 / 466 29 96 Frequenties 145.375 MHz 433.375 MHz ON0VBT ( 430.375 MHz ) Lidmaatschap 13 op rekening 734-1761488 - 74 PRAC shack Holle Eikstraat 1 Afrit Londerzeel Industrie Antwerpen A12 Brussel Steenhuffel Imde Londerzeel Lichten

VOORWOORD Een nieuwe mooie µpajot ligt hier voor u. Verscheidene schrijvers zijn terug in de pen gekropen om u een leuke µpajot te bezorgen. We proberen om diverse activiteiten en artikels te brengen en door de diversiteit iedereen aan te spreken. Sommige zouden dit een sociaal beleid noemen. En als ik het zeer hoog aantal leden hoor van onze penningmeester/secretaris dan ben ik zeer tevreden dat het beleid zijn vruchten afwerpt. Tel de leden maar eens na op de laatste bladzijden van ons clubblad, maar wacht hier nog even mee en lees hier eerst verder. Bij het sociale aspect van onze hobby wil ik toch even stil staan. Het is positief als we van de vele facetten van het radioamateurisme kunnen genieten door interessante voordrachten en experimenten. En door te proberen met zoveel mogelijk mensen rekening te houden, zorgen we voor een breed draagvlak in onze vereniging. Een belangrijk sociaal aspect is bijvoorbeeld onze verantwoordelijkheid nemen om voordrachten en cursussen te geven met een hoog professionalisme. Neem nu bijvoorbeeld de GPS zoektocht. Het is natuurlijk leuk om aan een zoektocht mee te doen en er met vriend(en) een toffe dag van te maken, maar we zouden de PRAC niet zijn als we meer doen. Doordat ON7CI, Guido ook een voordracht geeft over het oriënteren en omgaan met de GPS zorgen we voor een belangrijk extraatje. Waarom is dit belangrijk? Wie is er niet al eens de weg verloren, als je bijvoorbeeld in het midden van een groot bos of vlakte (Hoge Venen) je weg niet meer vindt, kunnen de gevolgen zeer ernstig zijn. En daarom dus een voordracht over oriëntatie, niet te missen! We willen natuurlijk ook dat er nog zoveel mogelijk mensen de volgende µpajot kunnen lezen en niet dat jullie nog ergens je weg aan het zoeken zijn. Da s dus een sociaal beleid en het is zelf zeer sociaal omdat ook nog het lidgeld heel laag is! Veel lees plezier met deze µpajot en hopelijk komen jullie weer massaal naar de volgende activiteiten, ze zijn weer de moeite. P.S. Voor de fans van GPS-zoektochten kijk ook eens naar onze geocaching op de Radioamateur forums. Yvo Meert, ON7YQ Voorzitter PRAC

Kompas? Weg ermee! ON7CI Een boutade natuurlijk. Om uw aandacht te trekken. En neen ik heb niets vandoen met slangen en andere kruipdieren. Met de komst van GPS is een kompas echt wel overbodig geworden. Maar niet verboden te gebruiken natuurlijk! Een beetje gelijk morse: het mag maar het moet niet meer. Ware noorden Elke GPS ontvanger toont waar het noorden ligt. Wat uw kompas niet doet! Uw kompas toont waar het magnetisch noorden ligt en dat is een punt ergens in het noorden van Canada. Uw kompasnaald wijst naar dat punt dat veroorzaakt wordt door de massa ijzer in de buik van de aarde en de rotatie van diezelfde aarde (één omwenteling per dag, weet je nog?). Maar dat punt ligt heel ver van het ware (geografische) noorden en dat is de top van de aarde waar de rotatie-as van de aarde doorheen loopt. Op uw GPS ontvanger (werkt op satellieten die op 20 duizend kilometer rond de aarde draaien) kunt u instellen welk noorden moet aangeduid worden. Magnetisch of echt. Of, veel belangrijker, het noorden dat door uw landkaart gebruikt wordt (vooral WGS84). Weg kwijt Waarom die achtergrond? Onze voorzitter, Yvo, in zijn inleiding alludeerde reeds op het belang van GPS om uw weg terug te vinden. Zeer terecht want zeer regelmatig geraken wandelaars verdwaald, vooral in bossen. Ook in ons land. Sterven in de Hoge Venen door uitputting of hoge stress is geen uitzondering, ook vandaag nog.

Laat mij toe mijn eigen verhaal te vertellen over verdwaald zijn. Om familiale redenen gaan we meerdere keren per jaar naar Engeland en soms combineren we dat met een tochtje met de motorhome in Schotland. Een 15 jaar terug maakten we een wandeling in de Schotse Highlands. Ik had toen al, waarschijnlijk als een van de eerste in Vlaanderen, een portabele GPS ontvanger. Een Magellan 3000, gekocht in Engeland want hier waren nog geen portabele GPS ontvangers op de markt. De wandelkaart was niet erg duidelijk en we liepen verloren. Ik had gelukkig het vertrekpunt in de GPS ontvanger opgeslagen. Maar toen ik die aanzette kon ik niet geloven dat op de GPS de juiste richting werd aangegeven. Kaart waardeloos, GPS waardeloos. Maar we hadden geen andere keus dan de GPS volgen. Plots van uit een bos, kwamen we tussen huizen terecht. Geen idee waar we waren. Nog 100 meter, zei de Magellan. Onmogelijk. Nergens onze motorhome te zien. Paniek. Tot we de hoek van de straat omdraaiden. En daar stond ie: onze Maesss! Radioamateurs als enige hoop Wat Yvo dus aanstipt is correct: GPS kan levensreddend zijn. Maar er is nog een ander aspect. Radioamateurs zijn verondersteld in te springen wanneer publieke communicatie faalt. Maar wat baat het als die radioamateur geen benul heeft hoe hij op een bepaald punt moet geraken. Het kan dus zijn dat een plaats moet opgezocht worden om van daar uit de communicatie te verzorgen. Is het dan niet raadzaam daarop voorbereid te zijn? GPS Contest De GPS Contest van de PRAC is een oefening in het vinden van punten aangegeven door lengtegraden en breedtegraden. Nodig is uiteraard een GPS ontvanger, een stafkaart 1:50000 van de streek tussen Dendermonde en Mechelen, potlood, papier, rekenmachientje, digitaal fototoestel (om te bewijzen dat het punt gevonden werd). De contest gaat door op 4 mei 2007. Vertrek aan de shack om 19 uur stipt (om de duisternis te vermijden). Op 6 april is er een training op papier in de shack om 20:30 uur als voorbereiding op de GPS Contest. Er wordt een stafkaart ter beschikking gesteld. ON7CI

Interface-SSTV/digitale modes ON4DTO Vandaag de dag zijn er verschillende modes zoals psk, sstv, enz.. waarbij we naast onze zender ook de computer nodig hebben om deze te kunnen bedrijven. We moeten dan ook onze zender en computer(geluidskaart) met elkaar verbinden. Dit doen we met een interface. De interface die we hierna beschrijven laat ons niet enkel toe de zender te schakelen van RX naar TX (en omgekeerd natuurlijk) door een muisklik, maar zorgt er ook voor dat zender en computer galvanisch van elkaar gescheiden zijn om de zogenoemde groundloops te vermijden. Een interface kunnen we vandaag de dag natuurlijk in verschillende soorten en voor verschillende doeleinden kant en klaar in de winkel kopen, maar waarom niet zelf eentje in elkaar knutselen. We hebben waarschijnlijk allemaal wel hier en daar wat onderdeeltjes liggen die we kunnen gebruiken zodat we voor een klein bedrag een interface kunnen bouwen waar we heel veel plezier kunnen aan beleven en, waar we bovenal fier kunnen op zijn dat we hem zelf gebouwd hebben. Na wat speurwerk op het internet kwam ik volgend eenvoudig na te bouwen schema tegen. Onderdelenlijst: -DB9 vrouwelijk chassis -Din 5 vrouwelijk chassis -luidsprekertje 16 E -schakelaar -potmeter 50 k (2 stuks) -trafo 1/1 (2 stuks) -C1: 100n -C2: 4n7 -diode 1N4148 -transistor 2N2222 -optocoupler H11A1 -LED +houder -R1: 8E2 -R2: 56E -R3: 68E -R4: 47E -R5: 1K5 -R6: 220K -R7: 8K2 De onderdeeltjes zijn op een eilandje gemonteerd en in een zelfgemaakt doosje ingebouwd.

Schema:

Schema voor de kabel interface-computer Zoals u ziet is er een schema voor een RS232 9-pins en RS232 25- pins gegeven naargelang welke u (vrij) heeft op de computer. Verbinding interface-tx/rx: Voor aansluiting op een Kenwood TM221-241:

Voor aansluiting op een Kenwood TH D7: Zoals u ziet is alles vrij makkelijk te maken; Hieronder enkele afbeeldingen van het resultaat van enkele uurtjes knutselen. Voorzijde Achterzijde De bijbehorende kabels: - bovenaan de verbindingskabel tussen pc (geluidskaart) en interface. - links de verbindingskabel TH D 7 en interface - rechts de verbindingskabel voor bv een Kenwood TM 221 en de interface. werkens in één of andere digimode! Veel knutselplezier en tot ON4DTO

RS Flip-Flop ON7CI In uw vorige Micropajot stond een beschrijving van de astabiele multivibrator. Er zaten twee LED s in die om beurt oplichtten wanneer de overeenkomstige transistor in geleiding kwam. Astabiel omdat die multivibrator...niet stabiel was. In de Flip-Flop, ook bistabiele multivibrator genoemd, zijn er twee stabiele toestanden. Ofwel brandt de ene LED, ofwel de andere. Een enorm leerzame schakeling zoals u seffens zult merken. RS Flip-Flop De RS (staat voor SET en RESET) is de basis van alle computers. Want het is de basisvorm van een geheugen. Zonder deze schakelingen (die natuurlijk met duizenden tegelijk in één enkele chip zitten): geen computers. Er zit inderdaad informatie opgeslagen in de flip-flop. Ofwel brandt de ene LED (voor eeuwig als we geen reset doen) ofwel de andere. Een voorbeeld van het opslaan van informatie: neem dat iemand opbelt terwijl u niet thuis zijt. De flip-flop kan een lampje doen branden om dit aan te tonen. Ook als het bellen gestopt is kunt u nog altijd zien dat er gebeld geweest is. Tot u een reset doet en het lampje terug uit gaat. Een 1 bit geheugen! In een computer zitten op elke geheugenplaats 8 bits, dus 8 flip-flops. Een geheugen van 64 k zou derhalve ik citeer Elex 524288 flip-flops vereisen. Die zitten in die geheugenchip. Op internet en in vele geleerde boeken (waar ik weinig van versta), zijn heel mooie beschrijvingen te vinden van de flipflop. Maar ik vind geen betere dan in een heel oude uitgave van Elex (bestaat dat tijdschrift nog?) ik kan de datum niet meer lezen en ga daar uit putten. Het schema (met McCAD, de ECAD voor MAC s) dat in het Elex artikel staat heb ik een beetje aangepast en dan getest. Het ontwerp werkt prima. In de foto de proefopstelling.

De schakeling We beginnen met de veronderstelling dat op een willekeurig punt in de schakeling een bepaald signaalniveau staat en we kijken welke gevolgen dat heeft. Ik vertel na uit Elex. Neem aan dat een logische nul staat op de basis van T1. 1k R5 Groen R1 R4 100 100 Rood Bel 6 V + - 10k R2 R3 10k T1 T2 BC547 S1 S2 BC547 100n 270n 100 uf RS Flip-Flop De spanning is dan minder dan 0.7 V => T1 spert. Het is net alsof we de draad aan de collector doorgeknipt hebben. De spanning tussen collector en massa is dan ongeveer gelijk aan de bronspanning: 6 V. Die spanning komt via R2 op de basis van T2. T2 gaat geleiden. De spanning tussen collector en massa is laag. Via R3 geldt dit voor de basis van T1. We zijn terug op ons vertrek punt. Er is niets veranderd. T2 geleidt, dus de rode LED brandt en de bel rinkelt (seffens meer over die bel). Niet erg spannend tot nog toe. Drukken we even de schakelaar S2 in => de basis van T2 wordt even nul volt. Maar dan geleidt T2 even niet. De rode LED en de bel gaat uit. De collector is nu eventjes hoog geworden (de spanning tussen de collector van T2 en massa is rond de 6 volt). Maar nu gaat hierdoor een basisstroom lopen in T1. T1 geleidt! De groene LED brandt! Tussen de collector van T1 en massa staat geen spanning, dus ook niet op de basis van T2, dus

de rode LED blijft gedoofd en de bel rinkelt niet meer. We hebben S2 losgelaten en er verandert niets meer. Een nieuwe stabiele toestand is bereikt. Als we nu S1 even indrukken, dan gaat via dezelfde redenering als hierboven (de basis van T1 ligt dan aan massa, dus lager dan 0.7 volt => T1 spert), de rode LED weer branden en de bel rinkelen. De bel De bel (of een zoemer) staat erbij getekend omdat we die schakeling kunnen gebruiken als een behendigheidsspelletje. S1 vervangen we door een in kronkels geplooide koperdraad die aan de basis van T1 vastligt en we maken aan het eind van een ander stukje draad een lus die aan massa ligt. Het spel bestaat er in om met de lus over de koperdraad te schuiven zonder hem te raken. Raak je hem wel dat gaat de bel rinkelen en de rode LED branden tot men S2 indrukt. Allee mensen met kleinkinderen: even nabouwen? Ik gebruikte een zoemer in plaats van een bel (onderaan links op de foto). Een verhaal apart! Zonder bel kan ook: vervang de bel dan door een 1k weerstand. De zoemer In de Aldi doe ik regelmatig mijn voorraad deuralarmen op. Die deuralarmen zijn zoemers die een heel hard geluid maken als de deur opengaat (een reed schakelaar sluit). Maar: in die alarmpjes zitten 3 knopcellen. De 3 alarmpjes kosten samen net geen 2 euro en bevatten samen 9 knopcellen. Hoeveel kost een enkele knopcel? 1.5 euro? Zo heb ik voor een gans jaar knopcellen. Hoe doen ze dat voor die prijs? Besluit De man/vrouw die de eerste flip-flop bouwde verdient een standbeeld. De opa die de schakeling nabouwt verdient 3 kussen van zijn kleinkind. En ik van de oma - voor het schrijven van dit verhaal. ON7CI

Examenvragen ON7CI Uit de interessantste vragen die in Nederland tijdens het meest recente examen werden gesteld, doen we een bloemlezing. Een signaalsterkte wordt gerapporteerd als S9 plus 20 db. Indien van de beluisterde zender het vermogen wordt gereduceerd van 150 W naar 15 W, dan behoort het signaalsterkte rapport te zijn: A. S9 B. S9 plus 10 db C. S9 plus 20 db D. S9 plus 30 db Eerst zeggen dat die afbeelding van de S-meter niet op het examen staat en ook niet op S+20 maar op S+49! Het vermogen van de zender wordt gereduceerd met een factor 10 (van 150 naar 15 watt). Vermits db = 10 log P 1 /P 2 waarbij P 1 het nieuwe en P 2 het oude (zeg maar het referentie ) vermogen is. P 1 /P 2 = 15/150 = 0.1 en log 0.1 (kan ook geschreven worden als log 10-1 ) is 1. Vandaar dat db dan 10 maal 1 wordt en dat is 10. Van die +20 in S9+20 moeten we derhalve 10 aftrekken. Blijft S9+10 over. => Antwoord B. Een condensator wordt aangesloten op een sinusvormige wisselspanning van 15 volt. Bij een frequentie van 100 Hz is de stroom door de condensator 50 ma. Indien de frequentie 2000 Hz bedraagt is de stroom: A. 20 maal zo klein B. even groot C. 20 maal zo groot D. 20 maal zo groot.

De weerstand die een condensator uitoefent in een schakeling (X C ) wordt weergegeven door de formule: X C = 1/(2 f C) X C is de wisselstroomweerstand, eenheid ohm f is de frequentie in Hertz C is de waarde van de capaciteit in Farad. We gaan hier niet rekenen want het is niet nodig. We zien direct dat als de frequentie van de stroom met een factor 20 stijgt (van 100 naar 2000 Hz) dan VERKLEINT de wisselstroomweerstand met een factor 20. De frequentie staat immers in de noemer van de formule. Als de weerstand verkleint, dan STIJGT de stroom met dezelfde factor. De stroom wordt 20 maal groter. => Antwoord D. Een extraatje: moest de vraag over een SPOEL gehandeld hebben in plaats van over een condensator, dan zou de stroom met een factor 20 VERMINDERD zijn. Want X L (de wisselstroomweerstand van een spoel) is 2 fl, waarin L de inductiewaarde is van de spoel uitgedrukt is Henry (H). De weerstand zou 20 maal hoger zijn door de gestegen frequentie. In de schakeling met een siliciumtransistor zal de meter de volgende gelijkspanning aangeven: A. 2.0 V B. 2.7 V C. 3.4 V D. 5.3 V Dit is een interessant vraagje omdat het in de praktijk kan helpen om een defecte transistor op te sporen. Het is bovendien een zeer gemakkelijke vraag. De basis-emitter overgang van een silicium transistor is altijd rond de 0.7 volt. Voor een germanium transisor is die overgang om en nabij de 0.2 volt. De spanning tussen basis en massa is 2.7 volt (zie schema). De overgang is 0.7 volt. 2.7 0.7 = 2.0 volt. => Antwoord A. We gaan voor de lol de vraag uitbreiden. Wat is de spanning tussen de basis en de collector? Weer wreed simpel. De spanning over de collectorweerstand (de weerstand bovenaan rechts) is 12 6 = 6 volt. De spanning over de weerstand die tussen de basis en de +12 volt voeding ligt (de weerstand links boven) is 12 2.7 = 9.3 volt. De spanning tussen basis en collector is dan 9.3 6 = 3.3 volt. Als de gemeten waarde hiervan zou afwijken is er iets mis.

Een seriekring heeft een resonantie frequentie van 100 MHz. Voor een signaal van 90 MHz gedraagt deze kring zich als een: A. condensator B. doorverbinding C. weerstand D. spoel Deze seriekring zou goed een antenne kunnen zijn. Wat moeten we doen om die antenne resonant te krijgen op de lagere frequentie die we willen gebruiken. Op 100 MHz is de seriekring resonant, gedraagt zich derhalve als een zuivere weerstand (antwoord C valt al weg). Voor 90 MHz, een GROTERE golflengte dan 100 MHz, is de antenne te kort. In dat geval gedraagt ze zich als een condensator en moeten we een spoel bijschakelen om terug een resonante kring te hebben. => Antwoord A. Weer een gratis extraatje: moest de nieuwe frequentie niet 90 maar 110 MHz zijn, dan is de antenne te lang, gedraagt zich als een spoel en moeten we een condensator inschakelen om ze terug resonant te krijgen. Een batterij is opgebouwd uit nikkelcadmiumcellen van 1.2 V met een capaciteit van 0.5 Ah. Een draagbare zendontvanger wordt gevoed met 7.2 V en neemt 0.7 A op. Het benodigde aantal cellen is minstens: A. 6 B. 10 C. 12 Deze vraag zit er eigenlijk in om even uit te blazen. De capaciteit van de cellen heeft hier niets te maken met het al of niet werken van de zendontvanger. Men heeft gewoon 7.2 volt nodig. 7.2/1.2 = 6 cellen. => Antwoord A. Hoelang gaan die cellen, dit battery pack, meegaan? Dat is een andere vraag. De cellen hebben elk een capaciteit van 0.5 Ah (Ampèreuur). In serie geschakeld (om aan die 7.2 volt te geraken) hebben ze samen een capaciteit van 0.5 Ah (in parallel geschakeld zou de capaciteit 0.5 x 6 = 3 Ah zijn spanning 1.2 volt). 0.5/0.7 = 0.7 uur. Dus na 43 minuten zijn de batterijen zeker plat. Plat = uitgeput!

De frequentie is: A. 2.5 Hz B. 5 Hz C. 50 Hz Dit is duidelijk een afbeelding van een oscilloscoopscherm. Eén volledige golf duurt 0.4 seconden. Dit is de waarde van T in de formule f = 1/T f is de frequentie in Hertz als T uitgedrukt is in seconden. De formule toepassen geeft: f = 1/0.4 = 2.5 Hz. => Antwoord A. ON7CI Wereld Prefixen Er werd mij gevraagd eens de lijst van de radioamateur prefixen te publiceren in de Micropajot. Dat blijkt echter niet zo eenvoudig om doen in een tijdschrift zoals het onze dat gekopieerd wordt op A4 formaat met een fontmaat 12. Daarom hieronder het internet adres waar u een zeer volledige lijst vindt. www.ac6v.com/prefixes.htm Dit is een voorbeeld van wat er te lezen staat. 3BA-3BZ Mauritius (Republic of) 3B6 Agalega (ITU Zone 53 CQ Zone 39) [lat -10.4 long 56.6] {start 11/15/45}. 3B7 Agalega (ITU Zone 53 CQ Zone 39) 3B8 Mauritius (ITU Zone 53 CQ Zone 39) [lat -20.3 long 57.5] {start 11/15/45} 3B9 Rodriguez Is (ITU Zone 53 CQ Zone 39) [lat -19.7 long 63.4] {start 11/15/45}

Atlas DCA Semiconductor Analyser ON7CI In de vorige aflevering van uw lijfblad (Micropajot Winter 2006) stond een beschrijving van de ongelooflijk handige Atlas LCR. Die kon passieve componenten [spoelen (L), condensatoren (C) en weerstanden (R)] meten in enkele seconden. De Atlas DCA is een toestelletje van hetzelfde formaat als de Atlas LCR maar meet actieve componenten. Analyseerbare Componenten Wat kan de Atlas DCA meten? Allerlei soorten transistoren, MOSFET s (Metal Oxide Semiconductor Field Effect Transistor) en andere FET s, TRIAC s (Triode for Alternating Current) en THYRISTOR s, Led s (Light Emitting Diode) en gewone dioden. Aansluitidentificatie Van al bovenvermelde componenten duidt de Atlas DCA aan wat de aansluitingen zijn. De DCR heeft drie aansluitklemmen en die verbindt men willekeurig met de aansluitingen van de transistor of diode en automatisch toont het schermpje aan welke aansluitklem aan welk onderdeel is aangesloten. Zo zegt het scherm wanneer een transistor aangesloten is bijvoorbeeld: RED emitter, GREEN collector, BLUE basis. Voor een diode verschijnt in het venster RED ANODE en GREEN CATH naargelang de gebruikte twee aansluitklemmen. Meer uitlezingen Voor transistoren wordt ook de winst aangegeven en de voorwaartse spanning voor transistoren. De voorwaartse spanning ook van LED s en dioden. En nog een reeks andere dingen die voor de gewone man/vrouw minder belangrijk zijn (zoals diode bescherming en weerstand shunts). Hier even opmerken dat jammer genoeg Zener diodes niet kunnen getest worden. De Zenerspanning wordt niet aangeduid. Een negatief punt. Fout onderdeel Is een transistor of LED kapot, dan duidt de Atlas DCA dat aan: UNKNOWN/FAULTY COMPONENT verschijnt er in het venster. Dit is ook zo wanneer het component

met een ander component verbonden is, in een schakeling bijvoorbeeld. Als de voorwaartse spanning groter is dan 1.5 volt, dan identificeert de DCA een diode aan als LED. Wat logisch is. De voorwaartse spanning van een silicium diode zal nooit meer zijn dan 0.7 volt en van een germanium diode nooit meer dan 0.25 volt. Besluit Voor wie zoals ik graag onderdelen sloopt uit afgedankte radio s of televisies (mensen op pensioen hebben niet altijd geld genoeg om Een meter voor de allerhande onderdelen voor hun projectjes nieuw te kopen) is deze Atlas DCA een arme radioamateur absolute noodzaak. Ik kocht de mijne in de Maplin winkel in Coventry, UK. Maar zoals in de vorige Micropajot vermeld, naar verluidt is hij ook te krijgen bij Atys Electronics in Jabbeke. Ik betaalde bij Maplin tegen de 75 euro. Nadeel is weer de ultiem kleine, tere aansluitklemmetjes. Ik heb er nog geen gebroken maar ik houd wel telkens bij gebruik mijn adem in. Nawoord Atlas heeft nog meer van die metertjes. Onder andere een Educational Data Logger. Dit metertje meet lichtsterkte, geluidsterkte en temperatuur met directe, actuele uitlezing. Maar de gegevens kunnen ook 12 dagen lang opgeslagen worden. Om de opgeslagen waarden af te lezen, sluit men de logger aan op de USB poort van een computer en op uw spreadsheet (Excel bijvoorbeeld) verschijnen de metingen. Vermoedelijk werkt het ook op een PC. Het is wel een duur metertje: meer dan 200 euro in Engeland. De foto hiernaast geeft een idee hoe groot doe Atlas metertjes zijn. ON7CI

Elektriciteit Metaalconstructies Centrale verwarming Croes Haachtsesteenweg 17 Steenokkerzeel Tel : 016.656 668

Voorbereiding VHF Velddag 2007 ON3DCL Al in de herfstuitgave van de Micropajot is er melding gemaakt van ons kunnen op de VHF velddag 2006. De resultaten kennen we!!! (Niet om over naar huis te schrijven, als je het mij vraagt.) Willen we in de toekomst nog meetellen, en dat willen we, zullen we uit een ander vaatje moeten tappen. Volgens mij beschikt de club voor 80% over een goede technische uitrusting; dit strookt met de inzet van iedere amateur die zich 100% inzet; wel die 20% technische tekorten of meer willen we wegwerken. Hoe gaan we dit doen? Op 27-4-07 organiseert de club een werkavond op de terreinen vlak naast de shack; aanvang om 19h stipt. Eenieder is hier op uitgenodigd. Volgende punten zijn op de agenda geplaatst: 1. Technische meeting over opstelling zendstation velddag 2007 A. Voorstel te gebruiken materiaal B. Locatie van opstelling C. Voorstel aanschaf van nieuw materiaal wetende dat nieuwe coaxkabel een feit is D. Vastleggen locatie meetstation (tegenstation) 2. Opstellen van proefopstelling uitgave velddag 2007 A. Opstellen van proefopstelling B. Metingen met meetstation (tegenstation) C. Aanpassingswerken Deze proefopstelling moet ons toelaten verborgen gebreken op te sporen en weg te werken. Zeker wetende, zijn er nog een aantal punten die voor verbetering vatbaar zijn. YL en OM, we hebben jullie nodig, stuur jullie voorstellen van een gedroomde opstelling vóór 19-4 naar de Contestmanager Louisdeconinck@skynet.be of naar een bestuurslid. Er zal rekening mee worden gehouden; het laat ons toe eventueel extra aankopen nog te organiseren voor de werkavond van 27-4-07. PS: Inschrijvingen of reservaties voor deelname VHF veldag 2007 kunnen vanaf heden bij de Contestmanager of bij een bestuurslid vastgelegd worden; wacht niet te lang, de plaatsen zijn beperkt. ON3DCL, Contestmanager

Verslag Bestuursvergadering van 24/11/2006 Aanwezig: ON8CW, ON7CI, ON3BL, ON4CCK, ON3DCL, ON3DBC Verontschuldigd: ON4DTO, ON7YQ Afwezig: ON1AOX Agenda : - verslag vorige bestuursvergadering - kasverslag - herverdeling bestuursfuncties - nabespreking voorbije activiteiten (GPS zoektocht, Algemene vergadering, voordracht antennendossier, opmaken antennendossiers) - activiteiten: - Cursus basisvergunning vanaf 15/12/2006 - Voordracht over straalverbindingen VRT tijdens wielerwedstrijden door ON7WP (datum nog vast te leggen) - Driekoningenfeest op 5/01/2007 - nieuwe activiteiten: - bezoek satellietwagen VTM (cfr. ON3DBC) - bezoek aan Coca-Cola te Wilrijk (cfr. ON3DCL) - Antenne- of andere zelfbouw - Bezoek aan brandweerkazerne Londerzeel - Voordracht door ON4CCV over een onderwerp i.v.m. computers; ON6ZJ zou het vragen aan Eric - inrichten HAREC cursus - inrichten morse cursus door ON6ZJ - toestand ON0VBT (zie verslag vorige BV) - wettelijk verplichte verzekering voor (feitelijke) verenigingen - Micropajot - varia Uitbreiding bestuur Beni, ON3BL, is door de stemgerechtigde leden op de Algemene Vergadering van 6/10/2006 voorgedragen als nieuw bestuurlid. Beni heeft dit aanvaard en wij verwelkomen hem in onze bestuursploeg. Verslag vergadering van 26/08/2006 Wordt goedgekeurd Kasverslag ON4CCK geeft overzicht van de kassituatie. Nieuw saldo : 2.291,87 ; bij de vorige bestuursvergadering was het saldo : 2.234,98, dus + 56,89

Drank : + 86,98 Micropajot : editie herfst: - 124,09 Lidgelden: + 127,00 Administratie: - 8,00 waaronder 6,62 aan UBA voor QSL kaarten door te sturen Lidgeld VRA: - 25,00 Herverdeling bestuursfuncties Wordt voorlopig uitgesteld wegens de verontschuldigde afwezigheid van ON7YQ. Nabespreking voorbije activiteiten GPS zoektocht: te weinig volk; nog eens organiseren en promoten; eerst les geven in navigatie of samen geocache gaan zoeken Algemene vergadering: goed maar het moest te rap gaan; een vragenuurtje moet er zeker zijn Voordracht antennedossier: heel goed, grote opkomst Opmaken antennedossiers: weinig reactie van de leden Activiteiten - vanaf 15/12/2006: basiscursus; reeds 4 officieel ingeschreven cursisten, dit worden er waarschijnlijk 8 - voordracht ON7WP over de straalverbindingen bij de VRT: ON4CCK heeft het voorstel gedaan aan de LARA en NBT om ook hun leden naar de voordracht te laten; nog even wachten op hun reactie vooraleer een definitieve datum vast te leggen - 5/01/2007 Driekoningenfeest: - ON4CCK vraagt Greta voor bijstand; indien zij dit niet wenst te doen, moeten we een andere oplossing zoeken - Geschenkje van 5,00 euro - ON7CI nodigt ON7GZ uit Nieuwe activiteiten - ON3DBC probeert iemand te contacteren die met satellietwagen VTM rijdt - ON3DCL: bezoek Coca-Cola te Wilrijk; min 25 personen en te betalen; dus gaat niet door - Antenne- of andere zelfbouw: simpele beam ON3DCL - WIFI antenne ON7YQ; datum wachten voor vastleggen - Bezoek aan brandweerkazerne Londerzeel; 4CCK vraagt - Voordracht door ON4CCV over een onderwerp i.v.m. computers; ON6ZJ ging het aan Eric vragen; voorlopig zonder nieuws - Inrichten HAREC cursus: ON7CI vindt het te zwaar om les te geven; iemand anders die het wilt doen? - Morse cursus door ON6ZJ ; nogmaals in Micropajot met meer details - Voordracht navigatie / demo geocaching

Toestand ON0VBT Wachten op verslag van ON7YQ en ON1AOX Wettelijk verplichte verzekering voor (feitelijke) verenigingen - ON4CCK vraagt de VRA polis op aan ON7GZ - ON3DCL vraagt info voor verzekering die al onze activiteiten dekt Micropajot - ON7CI vraagt zich af of de Micropajot nog gelezen wordt - Voorstel ON4CCK: PRA en andere afdelingen maken samen met VRA één tijdschrift: ON7CI antwoordt dat de Micropajot lokaal moet blijven - Artikels bij ON7CI tegen 12/12 - Voorwoord ON4CCK; ook vraag stellen aan leden wat ze graag hebben als activiteit (vb. PSK) - Schema audio versterker - Morse cursus door ON6ZJ; nogmaals in Micropajot met meer details - Verslag BV 26/08/2006 opnemen - Antennedossier: ON4CCK doet nogmaals voorstel tot bijstand aan leden en doet zijn persoonlijk verhaal - ON4CCK: aankondiging voordracht ON7WP Varia QSL kaarten printen; ON3DCL heeft probleem bij afdrukken Op printer van ON8CW is het geen probleem; ON4CCK maakt mergedocument in Word en bezorgt alles terug aan ON3DCL Volgende vergadering : Vrijdag 24/02/2007 om 19.00 uur in clubshack De secretaris sluit de vergadering omstreeks 21.30 uur. ON7YQ Waarnemend voorzitter ON4CCK Secretaris

Mobiele straalverbindingen bij de VRT" Voordracht door ON7WP, Pedro Wyns ON4CCK Op vrijdag 2 februari 2007 was Pedro Wyns, ON7WP, te gast in onze PRA shack te Londerzeel om zijn voordracht, die hij vorig jaar bij de sectie HOB te Heist Op Den Berg in het kader van het Antwerpse project "De Ring" had gegeven, ook bij ons ten berde te brengen. De interesse in wielrennen en de communicatie bij evenementen van ondergetekende, hebben zeker bijgedragen tot deze uitnodiging. Straalverbindingen worden heel regelmatig ingezet bij live eucharistievieringen, live programma s zoals De thuisploeg en sportevenementen. De VRT is de wereldtop als het gaat over live verslaggeving van wielerwedstrijden en daar ging het dus vooral over op deze avond. Met beperkte middelen is het steeds een huzarenstukje om de wielrenners thuis op de buis te brengen. Buitenstaanders kunnen zich niet voorstellen wat er allemaal bij komt kijken en hoeveel video- en foniefrequenties er tijdens een koers storingsvrij in de lucht zijn. Dit alles werd ons met een duidelijke powerpointpresentatie toegelicht. Wat we zoal te zien kregen: een overzicht van het huidige wielerreportagesysteem op 13 cm, het toekomstige digitale systeem op 9 cm en de geplande (vanaf 2008) frequentiewijziging naar 2.200 MHz, uitweidingen over zendercombiners, duplex

intercomsystemen, noodsignalering, mobiele camera's, APRS positiebepaling, autotracking antennes, DVB-T technieken, versterkers voor digitale signalen, non line of sight transmissie, helikopters en terrestriële nieuwsgaring. Pedro had ook gezorgd voor de nodige demoapparatuur, foto s en een videoweergave van een unieke splitscreen opname van een digitale/analoge afstandstest op 13 cm. De afwezigen hadden weer eens ongelijk. Bedankt Pedro. ON4CCK PRACese ACTIVITEITEN 6 april 2007: Oriëntatie met kaart en de GPS ontvanger. Zie hieronder voor details. Door ON7CI. Om 20:30. 27 april 2007: testen van de velddagantennes. Aan de shack. Om 19:00!! Organisatie ON3DCL. 4 mei 2007: GPS contest. Het vinden van een plaats op aarde aan de hand van breedte en lengtegraden. Met behulp van de GPS. Vertrek aan de shack om 19:00 lokale tijd. Stipt om 19:00 want om 21:08 gaat de zon onder op 4 mei. Eerste prijs: 5000 jaar (tele) communicatie, een boek van Gust Mariëns. 1 juni 2007: Bezoek aan de brandweerkazerne van Londerzeel. Volledig nieuwe installatie van telecommunicatie. Organisatie ON4CCK. 30 juni en 1 juli 2007: Velddag. Organisatie ON3DCL. 5 augustus 2007: Fietsdodentocht. Bornem. Organisatie ON4CCK. Een oefening in hulp bieden met gebruik van APRS. Veel volk nodig! 7 september 2007: WIFI antennes. Door ON7YQ. Voordracht in de shack.

Oriëntatie met GPS 6 april 2007 De klassieke landkaart is lang nog niet afgeschreven. Maar een punt op de wereldbol zoeken is nu veel gemakkelijker, veel sneller, veel nauwkeuriger met GPS, Global Positioning System. Wat niet wil zeggen dat de landkaart overbodig is geworden. Al was het maar om de GPS gegevens te controleren. Want GPS is lang niet feilloos. Op 6 april 2007 is er een voordracht over het oriënteren met een GPS toestel als hulpmiddel. De voordracht gaat door in de shack om 20:30. Dus half negen want het blijkt onmogelijk om te beginnen op een rond uur in de PRA. Het materiaal dat u moet meebrengen: - een GPS ontvanger; - de stafkaart nummer 23 Mechelen 1:50000 zal gratis ter beschikking gesteld worden van alle toehoorders, maar u mag de uwe ook meebrengen; - een 30 cm lat; - een rekenmachientje; - een potlood en...gom. Op het programma staat: 1. Betekenis van lengtegraden en breedtegraden. Wat is WGS84? 2. Omzetten graden en minuten en seconden naar decimale getallen. 3. Zoeken van een punt op de kaart. 4. Zoeken van een punt met GPS. De maand daarop is er dan een praktijk oefening: de GPS contest. Die is bedoeld om vaardigheid te verwerven wanneer plaatsen moeten opgezocht worden in noodgevallen. ON7CI