Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag over de opvolgingsdoorlichting van Provinciaal Centrum voor Volwassenenonderwijs West- Vlaanderen te IZEGEM Hoofdstructuur volwassenenonderwijs Instellingsnummer 126979 Instelling Provinciaal Centrum voor Volwassenenonderwijs West- Vlaanderen Directeur Dirk Debroey (ad interim) Adres Meiboomstraat 8-8870 IZEGEM Telefoon 051-30.04.28 Fax 051-32.01.08 E-mail pcvo@west-vlaanderen.be Website www.pcvowest-vlaanderen.be Bestuur van de instelling Adres Scholengemeenschap Adres Dagen van het opvolgingsbezoek 28-01-2015 Einddatum van het opvolgingsbezoek 28-01-2015 Datum bespreking verslag met de instelling 28-01-2015 Samenstelling inspectieteam Inspecteur-verslaggever Teamleden Provinciebestuur West-Vlaanderen Koning Leopold III-laan 41-8200 SINT-ANDRIES Consortium volw XII - Menes vzw Emelgemseplein 1-8870 IZEGEM Dirk FIERS Dirk LAMBRECHTS 2015) 1
INHOUDSTAFEL INLEIDING... 3 1 HISTORIEK... 4 2 TE REMEDIEREN TEKORT(EN)... 4 3 ZIJN DE TEKORTEN GEREMEDIEERD?... 4 3.1 Informatica: Toepassingssoftware en Informatica: Toepassingssoftware verkort... 4 3.2 Engels RG1, Engels RG2, Engels RG3... 5 4 ADVIES EN REGELING VOOR VERVOLG... 7 2 OV 126979 vwo Provinciaal Centrum voor Volwassenenonderwijs West- Vlaanderen te IZEGEM (Schooljaar 2014-2015)
INLEIDING Dit verslag is het resultaat van de opvolgingsdoorlichting van het centrum door de onderwijsinspectie van de Vlaamse Gemeenschap. Het decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 geeft haar de opdracht hiertoe. Als het centrum bij een doorlichting een beperkt gunstig advies kreeg, volgt na de periode, vermeld in het advies, een opvolgingsdoorlichting. Tijdens een opvolgingsdoorlichting gaat de onderwijsinspectie na of de bij de voorgaande doorlichting vastgestelde tekortkomingen voldoende werden geremedieerd. Het referentiekader dat de onderwijsinspectie gebruikt bij een (opvolgings)doorlichting is opgebouwd rond de componenten context, input, proces en output: context: de omgevingskenmerken en de kenmerken van administratieve, materiële, bestuurlijke en juridische aard die het centrum karakteriseren input: kenmerken van het personeel en van de leerlingen of cursisten van het centrum proces: initiatieven die het centrum neemt om output te realiseren, rekening houdend met haar context en input output: de resultaten die het centrum met haar leerlingen of cursisten bereikt. Meer info over het CIPO-referentiekader vindt u op www.onderwijsinspectie.be. Tijdens het opvolgingsbezoek verzamelt het inspectieteam bijkomende informatie via observaties, gesprekken en analyse van documenten. De opvolgingsdoorlichting resulteert in een opvolgingsverslag dat bestaat uit een concluderend gedeelte en een advies. Het concluderende gedeelte omvat de conclusies van de opvolging. Het opvolgingsverslag eindigt met een advies dat betrekking heeft op alle of op afzonderlijke structuuronderdelen van het centrum. De onderwijsinspectie kan twee adviezen uitbrengen: een gunstig advies: het inspectieteam adviseert gunstig over de verdere erkenning van het centrum of van structuuronderdelen. een ongunstig advies: het inspectieteam adviseert om de procedure tot intrekking van de erkenning van het centrum of van structuuronderdelen op te starten. Bij een ongunstig advies beoordeelt de onderwijsinspectie bovendien of het centrum de vastgestelde tekorten zelfstandig kan wegwerken. Binnen een termijn van dertig kalenderdagen na ontvangst van het definitieve opvolgingsverslag informeert de directeur van het centrum de cursisten over de mogelijkheid tot inzage. Binnen de dertig kalenderdagen na ontvangst moet de directeur van het centrum het verslag volledig bespreken tijdens een personeelsvergadering. Het bestuur van het centrum of zijn gemandateerde tekent het verslag voor gezien. Het bestuur stuurt het binnen dertig kalenderdagen na ontvangst terug naar de onderwijsinspectie en maakt eventueel melding van zijn opmerkingen. Het centrum mag het verslag niet gebruiken voor publicitaire doeleinden. Meer informatie? www.onderwijsinspectie.be en www.doorlichtingsverslagen.be 2015) 3
1 HISTORIEK Het vorige doorlichtingsbezoek vond plaats van 10-01-2012 tot 18-01-2012 en werd afgesloten met een beperkt gunstig advies. Vanaf 01-01-2015 moet het centrum kunnen aantonen dat tekort(en) die aan de basis lagen van dit advies, in voldoende mate werden geremedieerd. Dit verslag beschrijft in welke mate het centrum daarin is geslaagd. 2 TE REMEDIEREN TEKORT(EN) Informatie- en communicatietechnologie Informatica: Toepassingssoftware Informatica: Toepassingssoftware verkort Talen richtgraad 1 en 2 Engels RG1 Engels RG2 Talen richtgraad 3 en 4 Engels RG3 3 ZIJN DE TEKORTEN GEREMEDIEERD? 3.1 Informatica: Toepassingssoftware en Informatica: Toepassingssoftware verkort Voldoet Het centrum bereikt in voldoende mate de onderwijsdoelen van de opleiding. Outputgegevens Leerprestaties Het centrum realiseerde in 2012 de leerplandoelstellingen niet in de modules Rastertekenen 1, Update en Internet 1 omdat het centrum onvoldoende de inhoud van de modules respecteerde conform het opleidingsprofiel/leerplan. Het oneigenlijk gebruik van deze modules is gestopt. Het centrum realiseert nu wel de leerplandoelstellingen van alle modules van de opleiding. Binnen de opleiding Toepassingssoftware biedt het centrum enkel sporadisch nog modules aan voor de School voor Bestuursrecht van de Provincie West- Vlaanderen. Met deze modules richt het centrum zich tot een specifieke doelgroep van ambtenaren. Ook hier is er geen sprake meer van oneigenlijk gebruik van de modules van 40 lestijden. Onderwijsaanbod Doelmatigheid Samenhang Tijdens de doorlichting stelden we vast dat het cursusmateriaal spoorde met de leerplandoelstellingen. Het was bovendien kwaliteitsvol en overzichtelijk, maar naar lay-out en stijl kon de gelijkvormigheid nog beter bewaakt worden. Het centrum heeft zijn aanbod aan informaticaopleidingen geactualiseerd binnen de context van het bestaande opleidingsprofiel. Uit de leerstofplanningen blijkt een grote aandacht voor de leerplandoelstellingen en de sleutelvaardigheden. Het centrum heeft initiatieven genomen om de gelijkvormigheid naar lay-out en stijl te verbeteren. Het hanteert een eigen huisstijl voor zijn cursusmateriaal. 4 OV 126979 vwo Provinciaal Centrum voor Volwassenenonderwijs West- Vlaanderen te IZEGEM (Schooljaar 2014-2015)
Evaluatiepraktijk Evenwicht Volledigheid In 2012 was de kwaliteit van de evaluaties doorgaans goed tot zeer goed, maar het ontbrak wel nog aan onderlinge afspraken om de evaluatiepraktijk nog gelijkgerichter aan te pakken. De puntenverdeling (1/3de op tussentijdse proeven; 1/3de op attitudes en 1/3de op het eindopdracht) kon in combinatie met elementen uit het evaluatiereglement aanleiding geven tot discussie en betwisting van de eindbeslissing. De kwaliteit van de evaluaties voldoet. Het evaluatiereglement is aangepast. Het doorlichtingsverslag heeft geleid tot meer teamoverleg over de aanpak van de evaluatiepraktijk, maar er is nog ruimte voor meer gelijkgerichtheid onder de lesgevers. Leerbegeleiding Preventief Het toelatingsbeleid kon formeler en transparanter uitgebouwd worden. Bij de inschrijving in modules met instapvoorwaarden werd niet nagegaan of de kandidaat-cursist aan die voorwaarden voldeed. De cursisten werden evenmin geïnformeerd over het bestaan van de instapvoorwaarden. Het centrum rekende erop dat de lesgevers in de loop van de eerste lessen zelf zouden ervaren of een cursist voldoende bagage had om de module met succes te kunnen afronden. Het toelatingsbeleid is geformaliseerd. Bij de inschrijving in modules met instapvoorwaarden wordt consequent nagegaan of de kandidaat-cursist aan die voorwaarden voldoet. De toelatingsproeven zijn kwaliteitsvol en sluiten aan bij de doelstellingen van de sequentieel voorafgaande modules. 3.2 Engels RG1, Engels RG2, Engels RG3 Voldoet Het onderwijsaanbod is voldoende afgestemd op de leerplandoelstellingen en gericht op taalhandelingen. De leerkrachten realiseren een geïntegreerd aanbod met voldoende aandacht voor alle vaardigheden. De evaluatiepraktijk is voldoende valide. Outputgegevens Leerprestaties Het centrum realiseerde in 2012 de leerplandoelstellingen niet omdat de opleidingen onvoldoende afgestemd waren op de leerplandoelstellingen. Het centrum beschikte niet over voldoende valide evaluatiegegevens om aan te tonen dat de cursisten de leerplandoelstellingen bereikten. Daarnaast liet het zelf samengestelde cursusmateriaal voor richtgraad 2 en 3 niet toe om alle leerplandoelstellingen te realiseren. Er was onder meer te weinig aandacht voor de schrijfvaardigheidsdoelen in richtgraad 2 en te weinig voor de luistervaardigheidsdoelen in richtgraad 3. Het centrum realiseert nu wel de leerplandoelstellingen. De evaluatiepraktijk werd aangepast en is afgestemd op de leerplandoelstellingen. In richtgraad 1 en 2 gebruiken de leerkrachten als lesmateriaal een handboek waarin de verschillende vaardigheden in voldoende mate aan bod komen. In richtgraad 3 is er in de aangeboden module 3.1 voldoende aandacht voor zowel de spreek- als de luistervaardigheden. 2015) 5
Onderwijsaanbod Volledigheid Evenwicht Uitrusting Inzet uitrusting Evaluatiepraktijk Evenwicht Volledigheid Leerbegeleiding Curatief Tijdens de vorige doorlichting stelde de inspectie vast dat de leerstofplanningen niet voldeden. Hoewel ze verwezen naar de basiscompetenties uit de opleidingsprofielen was de waarde van de afstemming gering. Tijdens de opvolgingsdoorlichting werd vastgesteld dat de leerplandoelstellingen voldoende aangeboden en ingeoefend worden. Niet enkel met de gedetailleerde jaarplannen, maar ook in de keuze van het lesmateriaal en de werkvormen streven de leerkrachten ernaar het aanbod zo volledig mogelijk af te stemmen op de doelstellingen. De gebruikte handboeken en/of het zelf samengestelde lesmateriaal zijn in overeenstemming met het verwachte beheersingsniveau. De inspectie stelde in 2012 vast dat de taalklassen in het dienstencentrum De Leest minder goed uitgerust waren. Er kon geen gebruik worden gemaakt van internetmateriaal en audiovisueel materiaal. Het centrum investeerde in een performante uitrusting die het gebruik van internet en audiovisueel materiaal toelaat. De uitrusting ondersteunt de kwaliteitsvolle realisatie van de leerplandoelstellingen. Tijdens de doorlichting stelde de inspectie vast dat de evaluaties onvoldoende afgestemd waren op de leerplandoelstellingen. Er waren een aantal knelpunten. Ten eerste wezen de evaluaties op leerkrachtgebonden interpretaties wat betreft de concretisering en het gewicht van de vaardigheden. Lees- en schrijfvaardigheid werden soms verward met oefeningen op ondersteunende kennis. Ten tweede werden niet alle vaardigheden in alle modules geëvalueerd. Tijdens de opvolgingsdoorlichting werd vastgesteld dat het centrum heeft geïnvesteerd in de professionalisering van de leerkrachten met betrekking tot de validiteit en de betrouwbaarheid van de evaluatiepraktijk. De leerkrachten maken gebruik van kwaliteitsvolle scorewijzers. In het 'Overzicht van de geteste leerplandoelstellingen' is er merkwaardig genoeg geen verwijzing naar de specifieke doelstelling(en) die getoetst worden in de verschillende (gespreide) evaluaties. De evaluatie van de doelstellingen voor strategieën vormt nog een werkpunt. Deze doelstellingen maken integraal deel uit van de leerplandoelstellingen en dienen ook als dusdanig opgenomen te worden in de evaluatiepraktijk. In 2012 werd vastgesteld dat op het vlak van leerbegeleiding er geen centrumafspraken waren. De leerbegeleiding was sterk leerkrachtafhankelijk. De leerkrachten werkten cursisten bij tijdens de pauze of gaven hen opdrachten voor zelfstudie. Het centrum stroomlijnde de leerbegeleiding en organiseert nu zogenaamde 'Bijspijkermomenten'. Tijdens een vast moment in de week kunnen cursisten met hun vragen terecht bij een aantal aangeduide leerkrachten. Voor de modules in gecombineerd onderwijs voorziet het centrum een 'Helpdesk Smartschool'. 6 OV 126979 vwo Provinciaal Centrum voor Volwassenenonderwijs West- Vlaanderen te IZEGEM (Schooljaar 2014-2015)
4 ADVIES EN REGELING VOOR VERVOLG In uitvoering van het decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 is het advies voor erkenning van tekort(en) zoals vermeld in punt 2 van dit verslag: GUNSTIG voor de erkenningsvoorwaarde 'voldoen aan de onderwijsdoelstellingen' voor alle structuuronderdelen van het secundair volwassenenonderwijs. Namens het inspectieteam Voor kennisname namens het bestuur Dirk FIERS de inspecteur-verslaggever Dirk Debroey (ad interim) de directeur Datum van verzending aan de directie en het bestuur van het centrum 2015) 7