Leeswijzer Jeugdgezondheidszorg Utrecht tabellen In de volgende werkblad(en) staan tabellen behorend bij een bepaald thema. De tabellen zijn toegespitst op de door u opgevraagde leeftijdscategorie. In de tabellen staan telkens de totaalpercentages gevolgd door een verdeling naar een aantal specifieke achtergrondkenmerken, zoals: geslacht, leeftijd, achtergrond, opleidingniveau en wijk. Ook zijn er, waar mogelijk, tabellen die weergeven of er verschillen zijn gevonden ten opzichte van eerdere metingen (trends). De gegevens in de tabellen kunnen afkomstig zijn uit registratiedata of uit vragenlijstonderzoek. Afhankelijk van het type databron is de achtergrond op een andere manier berekend. Extra toelichting achtergrondkenmerken: Achtergrond op basis van registratiegegevens: Hierbij zijn de Utrechtse kinderen verdeeld naar etnische achtergrond aan de hand van de geboortelanden van de ouders. Autochtone kinderen zijn kinderen van wie beide ouders in Nederland zijn geboren. Kinderen van wie ten minste één ouder niet in Nederland is geboren hebben een andere etnische achtergrond; in de tabellen is uitgesplitst naar Surinaams/Antilliaans/Arubaans, Marokkaans, Turks en overig. Achtergrond op basis van antwoorden op vragenlijst (tabellen over adolescenten): Hierbij zijn de Utrechtse kinderen verdeeld naar etnische achtergrond aan de hand van de CBS-criteria. Op basis van het geboorteland van het kind zelf en van de ouders wordt de achtergrond bepaald. Autochtone kinderen zijn kinderen van wie beide ouders in Nederland zijn geboren, ongeacht het geboorteland van het kind zelf. Kinderen van wie ten minste één ouder niet in Nederland is geboren hebben een andere etnische achtergrond; in de tabellen is uitgesplitst naar Surinaams/Antilliaans/Arubaans, Marokkaans, Turks en overig. Opleidingsniveau ouders: Het opleidingniveau van ouders wordt bepaald op basis van de hoogste opleiding die door één van beide ouders is voltooid. Ouders worden gekwalificeerd als laagopgeleid wanneer de hoogst voltooide opleiding op het niveau is van basisonderwijs, lbo of mavo. Tot de middencategorie behoren ouders met een havo, vwo of mbo diploma. Hoogopgeleide ouders zijn ouders waarvan ten minste één van beiden een opleiding op hbo of universitair niveau heeft afgerond. Opleidingsniveau leerlingen: Het opleidingsniveau van de leerlingen is het niveau van het onderwijssoort dat zij ten tijde van de registratie of het onderzoek volgden. Indien mogelijk zijn er statistische toetsen uitgevoerd om na te gaan of er verschillen in gezondheid bestaan naar de specifieke achtergrondskenmerken. Met behulp van deze toetsen kan de kans berekend worden in hoeverre een gevonden verschil op toeval berust. Bij de uitgevoerde volgende: als de kans dat het gevonden resultaat/verschil op toeval berust kleiner is dan 5%, is het een werkelijk verschil (significant verschil). Alle toetsen zijn uitgevoerd met behulp van SPSS (Complex samples-likehood-toets, Chi-kwadraat-toets). Een niet-significant verschil wordt aangegeven met een lichtrode arcering van de cellen: Een significant verschil (kans op toeval kleiner dan 5%) wordt aangegeven met een donkerrode arcering van de cellen: Een significant verschil (kans op toeval kleiner dan 1%) wordt aangegeven met een oranje arcering van de cellen: De oranje arcering geldt alleen voor de tabellen over adolescenten.
Daarnaast is een post-hoc toets (Pearson residual) uitgevoerd om te bepalen of groepen hoger of lager scoren ten opzichte van het gemiddelde percentage, zo wordt zichtbaar waar zich het verschil bevindt. Groepsverschillen worden aangeduid met pijltjes: significant hoger dan het gemiddelde significant lager dan het gemiddelde Extra toelichting trends: De resultaten worden waar mogelijk vergeleken met de resultaten van eerdere metingen. Trends zijn multivariaat getoetst met behulp van een logistische regressie om voor verschillen naar geslacht, leeftijd, achtergrond en wijk te corrigeren. Er is een significant verschil tussen twee metingen wanneer het geobserveerde verschil met een zekerheid van 95% niet op toeval berust. Dit wordt aangeduid met pijltjes of een gelijkheidsteken: significant hoger dan de huidige meting = geen verschil t.o.v. de huidige meting significant lager dan de huidige meting Let op: in het CSV-bestand zijn toetsresultaten (arcering en pijltjes) helaas niet zichtbaar, open hiervoor het XLS- of PDF-bestand. Voor de tabellen over adolescenten geldt het volgende: Wanneer het totaal aantal leerlingen waarop het percentage in de cel is gebaseerd lager is dan 50, is dit aangegeven met een * achter de waarde. Hierdoor zijn de uitkomsten mogelijk minder betrouwbaar. De gegevens afkomstig van de Jeugdgezondheidszorg Utrecht zijn afkomstig uit registraties van de Jeugdgezondheidszorg en door ouders en jongeren ingevulde vragenlijsten. Alle gegevens uit deze bronnen worden anoniem verwerkt en alleen gerapporteerd wanneer zij niet-herleidbaar zijn tot individuen. De Jeugdgezondheidszorg sluit in haar contacten met ouders en jongeren waar mogelijk aan bij de thema's die voor ouder of jongere op dat moment belangrijk zijn. Hierdoor kan sprake zijn van onderregistratie op andere thema's. Bij de gegevens op basis van antwoorden op vragenlijsten kan door sociaal-wenselijke beantwoording in sommige gevallen sprake zijn van een onderschatting van de werkelijkheid (bijvoorbeeld bij gevoelige onderwerpen, zoals alcoholgebruik of de situatie thuis) en in andere gevallen van overschatting(bijvoorbeeld wanneer jongeren stoer willen overkomen, zoals bij grensoverschrijdend gedrag).
Voeding Tabel 1a Aantal dagen per week dat leerlingen fruit eten, naar klas (Bron: Jeugdgezondheidszorg Utrecht 2014-2015) (Bijna) nooit 114 6% 119 6% 233 6% 1 dag 71 3% 67 3% 138 3% 2 dagen 127 6% 161 8% 288 7% 3 dagen 187 9% 224 12% 411 10% 4 dagen 257 13% 259 14% 516 13% 5 dagen 300 15% 250 13% 550 14% 6 dagen 180 9% 169 9% 349 9% Elke dag 796 39% 668 35% 1464 37% Tabel 1b Percentage leerlingen dat dagelijks fruit eet (Bron: Jeugdgezondheidszorg Utrecht 2014-2015) TOTAAL 796 39% 668 35% 1464 37% GESLACHT Jongen 378 38% 291 31% 669 34% Meisje 418 40% 377 39% 795 40% ACHTERGROND Autochtoon 431 37% 424 35% 855 36% Surinaams/Antilliaans/Arubaans 33 38% 16 24% 49 32% Marokkaans 162 42% 93 32% 255 38% Turks 58 38% 32 28% 90 34% Overig 109 45% 102 44% 211 45% OPLEIDINGSNIVEAU vmbo 328 37% 231 32% 559 35% havo/vwo 468 41% 437 37% 905 39% WOONACHTIG IN UTRECHT 635 39% 492 33% 1127 36% WIJK West 50 29% 44 32% 94 31% Noordwest 66 36% 40 26% 106 32% Overvecht 64 33% 63 39% 127 36% Noordoost 74 45% 84 41% 158 43% Oost 42 48% 60 44% 102 46% Binnenstad 15 51%* 11 43%* 26 47% Zuid 40 39% 34 35% 74 37% Zuidwest 98 47% 45 29% 143 39% Leidsche Rijn 87 39% 43 28% 130 34% Vleuten-De Meern 99 37% 68 28% 167 33%
Tabel 2a Aantal dagen per week dat leerlingen zoete dranken drinken, naar klas (Bron: Jeugdgezondheidszorg Utrecht 2014-2015) Klas 2 Klas 4 Totaal Drinkt nooit zoete dranken 92 5% 134 7% 226 6% Drinkt zelden zoete dranken 104 5% 66 3% 170 4% 1 dag 81 4% 83 4% 164 4% 2 dagen 231 11% 213 11% 444 11% 3 dagen 311 15% 246 13% 557 14% 4 dagen 221 11% 245 13% 466 12% 5 dagen 205 10% 198 10% 403 10% 6 dagen 93 5% 85 4% 178 5% Elke dag 695 34% 649 34% 1344 34% Tabel 2b Aantal zoete dranken die leerlingen drinken op dagen dat zij zoete dranken drinken (Bron: Jeugdgezondheidszorg Utrecht 2014-2015) Drinkt geen zoete dranken 92 5% 134 7% 226 6% 1 glas 753 37% 627 33% 1380 35% 2 glazen 733 36% 717 37% 1450 37% 3 glazen 289 14% 270 14% 559 14% 4 glazen 95 5% 86 4% 181 5% 5 glazen of meer 70 3% 83 4% 153 4%
Tabel 2c Percentage leerlingen dat gemiddeld meer dan twee zoete dranken per dag drinkt (Bron: Jeugdgezondheidszorg Utrecht 2014-2015) TOTAAL 379 19% 365 19% 744 19% GESLACHT Jongen 178 18% 204 22% 382 20% Meisje 201 19% 161 17% 362 18% ACHTERGROND Autochtoon 226 19% 230 19% 456 19% Surinaams/Antilliaans/Arubaans 21 24% 12 18% 33 21% Marokkaans 78 20% 64 22% 142 21% Turks 23 15% 18 16% 41 15% Overig 30 12% 40 17% 70 15% OPLEIDINGSNIVEAU vmbo 181 20% 177 24% 358 22% havo/vwo 198 17% 188 16% 386 17% WOONACHTIG IN UTRECHT 305 19% 290 20% 595 20% WIJK West 25 15% 20 14% 45 15% Noordwest 47 26% 36 25% 83 26% Overvecht 39 21% 40 26% 79 23% Noordoost 30 18% 31 15% 61 16% Oost 12 13% 14 11% 26 12% Binnenstad 6 19%* 3 8%* 9 14% Zuid 19 18% 20 20% 39 19% Zuidwest 34 16% 36 22% 70 19% Leidsche Rijn 42 18% 32 20% 74 19% Vleuten-De Meern 51 19% 58 26% 109 22%
Tabel 3a Aantal dagen per week dat leerlingen energiedrank drinken, naar klas (Bron: Jeugdgezondheidszorg Utrecht 2014-2015) (Bijna) nooit 1549 76% 1474 77% 3023 77% 1 dag 167 8% 132 7% 299 8% 2 dagen 125 6% 116 6% 241 6% 3 dagen 91 4% 87 5% 178 5% 4 dagen 43 2% 40 2% 83 2% 5 dagen 21 1% 29 2% 50 1% 6 dagen 9 <1% 4 <1% 13 <1% Elke dag 27 1% 36 2% 63 2% Tabel 3b Aantal energiedranken die leerlingen drinken op dagen dat zij energiedrank drinken (Bron: Jeugdgezondheidszorg Utrecht 2014-2015) Drinkt geen energiedrank 1550 76% 1477 77% 3027 77% 1 blikje/flesje per dag 374 18% 319 17% 693 18% 2 blikjes/flesjes per dag 98 5% 102 5% 200 5% 3 of meer blikjes/flesjes per dag 10 <1% 20 1% 30 1%
Tabel 3c Percentage leerlingen dat meer dan één blikje/flesje energiedrank drinkt op dagen dat hij/zij energiedrank drinkt (Bron: Jeugdgezondheidszorg Utrecht 2014-2015) Klas 2 Klas 4 Totaal TOTAAL 108 5% 122 6% 230 6% GESLACHT Jongen 66 7% 83 9% 149 8% Meisje 42 4% 39 4% 81 4% ACHTERGROND Autochtoon 38 3% 48 4% 86 4% Surinaams/Antilliaans/Arubaans 7 8% 0 0% 7 5% Marokkaans 35 9% 48 16% 83 12% Turks 16 11% 16 14% 32 12% Overig 11 5% 8 3% 19 4% OPLEIDINGSNIVEAU vmbo 88 10% 97 13% 185 11% havo/vwo 20 2% 25 2% 45 2% WOONACHTIG IN UTRECHT 93 5% 104 7% 197 6% WIJK West 8 6% 5 3% 13 5% Noordwest 14 8% 24 16% 38 12% Overvecht 24 12% 19 13% 43 12% Noordoost 11 6% 8 4% 19 5% Oost 3 4% 2 2% 5 3% Binnenstad 0 0%* 2 6%* 2 3% Zuid 3 3% 7 8% 10 5% Zuidwest 17 8% 24 14% 41 11% Leidsche Rijn 9 4% 7 4% 16 4% Vleuten-De Meern 4 2% 6 2% 10 2%
Tabel 4a Aantal dagen per week dat leerlingen ontbijten, naar klas (Bron: Jeugdgezondheidszorg Utrecht 2014-2015) (Bijna) nooit 104 5% 91 5% 195 5% 1 dag 8 <1% 16 1% 24 1% 2 dagen 63 3% 61 3% 124 3% 3 dagen 49 2% 52 3% 101 3% 4 dagen 68 3% 68 4% 136 3% 5 dagen 85 4% 92 5% 177 4% 6 dagen 130 6% 121 6% 251 6% Elke dag 1526 75% 1418 74% 2944 74% Tabel 4b Percentage leerlingen dat vijf of meer dagen per week ontbijt (Bron: Jeugdgezondheidszorg Utrecht 2014-2015) TOTAAL 1741 86% 1631 85% 3372 85% GESLACHT Jongen 876 88% 827 87% 1703 88% Meisje 865 84% 804 83% 1669 83% ACHTERGROND Autochtoon 1050 91% 1087 90% 2137 90% Surinaams/Antilliaans/Arubaans 67 77% 52 76% 119 77% Marokkaans 305 79% 215 74% 520 77% Turks 117 77% 87 75% 204 76% Overig 197 81% 188 82% 385 81% OPLEIDINGSNIVEAU vmbo 687 78% 549 75% 1236 77% havo/vwo 1054 92% 1082 91% 2136 91% WOONACHTIG IN UTRECHT 1365 85% 1234 85% 2599 85% WIJK West 139 85% 109 81% 248 83% Noordwest 136 77% 115 75% 251 76% Overvecht 148 78% 130 81% 278 79% Noordoost 146 91% 191 92% 337 92% Oost 77 88% 118 90% 195 89% Binnenstad 24 84%* 22 82%* 46 83% Zuid 93 91% 89 90% 182 90% Zuidwest 175 84% 122 77% 297 81% Leidsche Rijn 192 85% 134 83% 326 84% Vleuten-De Meern 235 90% 204 89% 439 89%
Definities Zoete dranken: Alle dranken waar suiker in zit (frisdrank, sportdrank, energiedrank, sap, yoghurt- en melkdrank, thee of koffie met suiker). Light dranken tellen niet mee.