Introductie Nu er nog een paar weken te gaan zijn voor het einde van de tweede broedvogelperiode is er nog net even tijd voor een nieuwsbrief. Veel tellers hebben ondanks het matige weer de meeste van hun kmhoktellingen er inmiddels op zitten. Wil je je soortenlijst nog opkrikken of wil je van die ene zeldzame soort een hogere broedcode hebben dan loont het de moeite om de komende dagen nog wat extra atlasblokbezoeken te brengen. Het zou natuurlijk zonde zijn als het bij die eenmalige waarneming van een zingende Grote Karekiet of Sprinkhaanzanger bleef (en de soort dus alleen maar als mogelijke- en niet als zekere broedvogel in de atlas zou komen). Voor die teller die in het broedseizoen boven de 100 soorten in zijn blok uitkomt is er een leuke verrassing (zie hieronder). Leo Ballering Atlas District Coordinator voor Oost-Brabant Soortenpagina s online, snelle invoer gewenst De eerste voorlopige en ongevalideerde(!) resultaten van zowel de wintertellingen als de broedvogeltellingen staan nu online onder Resultaten. Klik op de soortnaam of het vinkje om naar de online kaarten te gaan en bekijk de verspreidingskaarten. De kaarten worden elke dag ververst, op die manier zijn de gegevens steeds actueel. Hierbij dan ook het vriendelijke verzoek aan alle atlastellers om zo snel mogelijk na de tellingen de telgegevens in te voeren, zodat de informatie op de soortenpagina s steeds up to date blijft. Als voorbeeld de broedvogelkaart van de Patrijs
Stand van zaken Van de 1685 atlasblokken in Nederland zijn er nu 1225 geclaimd, dat is bijna 73%! Van de 137 atlasblokken in Oost Brabant zijn er nu 108 geclaimd, dat is 79%. We zitten dus boven het landelijk gemiddelde maar 29 blokken zoeken nog een teller! Er zijn nog clusters van niet-geclaimde blokken in de buurt van Wanroij / Landhorst / Rijkevoort / Westerbeek, bij Helmond, bij noord- en west Eindhoven / Veldhoven, bij Heeze / Sterksel / Soerendonk, bij Reussel / Bladel en bij Tilburg. Algemene statistieken winter en broedseizoen Aantal tellingen: 5077 Aantal waarnemingen: 78107 Aantal unieke tellers: 102 Aantal soorten: 202 Aantal atlasblokken: 74 Aantal kmhokken: 625 Statistieken per teltype Type Naam Aantal B-BLOK Broedvogels 740 B-HOK broedvogel kilometerhok-telling 657 W-BLOK Wintervogels 1043 W-HOK wintervogel kilometerhok-telling 1048 B-2X5PUNT broedvogel punt-telling 2x5 minuten 352 B-PUNT broedvogel punt-telling 5 minuten 238 W-2X5PUNT wintervogel punt-telling 2x5 minuten 544 W-PUNT wintervogel punt-telling 5 minuten 455 Medetellers registreren Tot nu toe zijn er officieel 69 medetellers aangemeld, maar uit gesprekken met hoofdtellers blijkt vaak dat dit aantal eigenlijk veel hoger ligt. Ook zie ik in verschillende commentaarvelden staan dat Pietje en Marietje ook hebben meegeteld. Hierbij wil ik jullie, de hoofdtellers, aanmoedigen om je medetellers officieel te registeren (dmv het aanvragen van een SOVON PID code en die bij de tellingen in te voeren) dan komt ook hun naam later in de atlas en worden ze op de hoogte gehouden van nieuwe ontwikkelingen en leuke weetjes bij Sovon.
Validatie van de schattingen voor de wintertellingen De laatste tijd ben ik hard bezig geweest met het valideren (nakijken en becommentariëren) van de door jullie gemaakte schattingen van de totaal aantallen van de wintervogels. Dit kost veel tijd maar levert wel hele leuke inzichten op en ook geeft het de mogelijkheid voor een één op één contact met veel tellers. Voor diegene die nog geen aantalsschattingen hebben gemaakt of doorgestuurd, hierbij een oproep om dat alsnog te doen, binnenkort wordt ook gevraagd aantalsschattingen te maken voor het broedseizoen, het is beter om er dan alvast wat ervaring in te hebben! Opvallende zaken die ik tegenkwam: In het algemeen leveren de algemene soorten problemen op met het plaatsen in aantalscategorieën. Hoeveel Koolmezen zitten er nu in de winter in een blok meer dan 100, meer dan 250 of meer dan 500? In de meeste blokken werden er in de winter veel minder Koperwieken dan Kramsvogels gezien de aanvullende waarnemingen via waarneming.nl en telmee.nl zijn erg nuttige aanvullingen al moet daar voorzichtig mee omgegaan worden en goed gekeken worden of het een betrouwbare waarneming/ waarnemer is en of de stip wel goed gezet is!! Zelfgemaakte taart te verdienen Over drie weken zit het eerste seizoen van de broedvogeltellingen erop. In de wintertellingen waren er verschillende blokken waarin meer dan 100 soorten geteld waren. Dat waren vooral de blokken waar grote waterpartijen aanwezig waren In de zomer lijkt het erop dat het aantal van 100 soorten in veel minder blokken gehaald gaat worden. Om toch nog wat aan te moedigen beloof ik hierbij een zelfgemaakte taart voor elke teller die meer dan 100 broedvogelsoorten in zijn blok geteld krijgt. Dit natuurlijk onder de geldende voorwaarden: voor een aantal kolonievogelsoorten als reigers, meeuwen en huiszwaluwen gelden alleen de nieuwe kolonies, individuen worden niet meegeteld ik zou zeggen, doe je best! Enkele Leuke resultaten (grotendeels ongevalideerd..) Meer soorten in de winter dan in het broedseizoen. In de wintertellingen zijn tot nu toe 158 soorten gemeld en in het broedseizoen ééntje minder: 157; er zijn in de winter wel iets meer blokken geteld maar het is wel opvallend want ik had gedacht dat er in de zomer (veel) meer soorten zouden zijn dan in de winter Meer ijsvogels in de winter dan in het broedseizoen. In de winter zijn meer ijsvogels gemeld (65 exemplaren in 29/66 blokken [44%]) terwijl er in het broedseizoen maar 27 exemplaren geteld zijn in 13/54 blokken [25%] wellicht zijn ze in de winter iets makkelijker te zien, vandaar ook de naam, maar waarschijnlijk heeft de strenge winter toch nog behoorlijk toegeslagen in de IJsvogelpopulatie
Klauwieren. In de winter zijn 67 Klapeksters waargenomen in 14 van de 66 blokken [21%], in het broedseizoen maar 2 in 54 blokken (4%), evenveel als van de Grauwe klauwier. Koolmees en Houtduif hebben hoogste presentie in het broedseizoen. In het broedseizoen zijn er tot nu toe nog maar twee soorten (Koolmees en Houtduif) die in alle 54 getelde blokken aangetroffen zijn, Winterkoning, Roodborst, Merel, Pimpelmees, Zwarte Kraai, Spreeuw en Vink zij in ieder geval in één blok nog niet ingevoerd / niet aangetroffen. Minst gerapporteerde soorten in het broedseizoen. Van de volgende 34 soorten zijn er, tot nu toe, minder dan 10 waarnemingen ingevoerd (al kunnen er per waarneming wel meerder exemplaren zijn waargenomen), het geeft een aardig beeld van wat er in deze regio zeldzaam is: Wilde Zwaan, Muskuseend, Brilduiker, Rosse Stekelstaart, Waterpieper, Beflijster, Heilige Ibis, Indische Gans, Krooneend, Middelste Bonte Specht, Grauwe Klauwier, Klapekster, Witgat, Kluut, Keep, Stormmeeuw, Zwarte Wouw, Paapje, Eider, Zilvermeeuw, Kramsvogel, Glanskop, Casarca, Kleine Barmsijs, Roerdomp, Bruine Kiekendief, Kleine Mantelmeeuw, Ransuil, Wespendief, Tureluur, Mandarijneend, Oeverloper en Visdief. Totalen voor het broedseizoen (stand 13JUN13) Naam Aantal exemplaren Aantal waarnemingen Maximum aantal Blokken (totaal n=54) Dodaars 179 179 1 26 Fuut 132 123 7 31 Geoorde Fuut 70 70 1 4 Aalscholver 157 17 38 10 Roerdomp 6 6 1 2 Grote Zilverreiger 26 26 1 11 Blauwe Reiger 56 40 5 13 Ooievaar 11 11 1 7 Heilige Ibis 2 2 1 1 Knobbelzwaan 128 140 5 30 Wilde Zwaan 1 1 1 1 Grauwe Gans 740 236 100 43 Soepgans 138 60 43 26 Indische Gans 2 2 1 1 Grote Canadese Gans 472 215 55 39 Brandgans 14 12 2 8 Nijlgans 350 339 11 48 Casarca 5 5 1 3 Bergeend 22 20 5 6 Muskuseend 1 1 1 1 Mandarijneend 9 9 1 3 Krakeend 146 110 14 29 Wintertaling 178 121 28 17
Wilde Eend 172 685 6 52 Soepeend 1 91 1 26 Zomertaling 13 13 1 7 Slobeend 97 67 16 15 Krooneend 2 2 1 1 Tafeleend 139 118 8 7 Kuifeend 424 201 40 32 Eider 9 4 5 4 Brilduiker 1 1 1 1 Rosse Stekelstaart 1 1 1 1 Wespendief 8 8 1 6 Zwarte Wouw 4 4 1 3 Bruine Kiekendief 6 6 1 5 Havik 119 118 2 34 Sperwer 116 116 1 37 Buizerd 451 498 4 46 Torenvalk 166 166 1 40 Boomvalk 31 31 1 18 Slechtvalk 19 19 1 7 Patrijs 114 114 1 35 Kwartel 14 14 1 8 Fazant 300 306 8 51 Waterral 37 41 4 12 Waterhoen 305 234 12 45 Meerkoet 80 377 4 46 Scholekster 452 396 6 46 Kluut 12 2 11 1 Kleine Plevier 88 88 1 16 Kievit 479 733 90 49 Watersnip 22 22 1 11 Houtsnip 52 62 2 21 Grutto 134 81 40 10 Wulp 354 295 40 37 Tureluur 8 9 2 5 Witgat 3 2 2 1 Oeverloper 9 9 1 3 Kokmeeuw 6281 25 3200 10 Stormmeeuw 12 3 10 2 Kleine Mantelmeeuw 32 6 21 4 Zilvermeeuw 10 4 4 3 Visdief 31 9 13 5 Stadsduif 26 77 13 22 Holenduif 1783 841 37 50 Houtduif 754 1333 18 54 Turkse Tortel 150 532 7 49 Zomertortel 45 45 1 15 Koekoek 185 239 3 41
Kerkuil 10 10 1 7 Steenuil 74 74 1 29 Bosuil 46 62 2 23 Ransuil 7 7 1 7 Nachtzwaluw 71 71 1 9 Gierzwaluw 331 134 40 34 IJsvogel 27 27 1 13 Groene Specht 389 445 5 48 Zwarte Specht 163 162 2 28 Grote Bonte Specht 1095 722 14 49 Middelste Bonte Specht 2 2 1 1 Kleine Bonte Specht 106 115 3 34 Boomleeuwerik 323 288 7 21 Veldleeuwerik 207 181 6 23 Oeverzwaluw 408 24 140 13 Boerenzwaluw 184 511 9 48 Huiszwaluw 296 53 101 20 Boompieper 165 409 4 39 Graspieper 66 101 15 29 Waterpieper 2 1 2 1 Gele Kwikstaart 260 221 12 28 Grote Gele Kwikstaart 12 12 1 5 Witte Kwikstaart 131 587 7 51 Winterkoning 468 1142 4 53 Heggenmus 185 709 4 50 Roodborst 307 954 4 53 Nachtegaal 35 40 3 11 Blauwborst 101 100 8 20 Zwarte Roodstaart 205 215 7 40 Gekraagde Roodstaart 375 307 10 42 Paapje 4 4 1 4 Roodborsttapuit 580 521 7 47 Tapuit 14 14 1 9 Beflijster 3 1 3 1 Merel 749 1411 10 53 Kramsvogel 44 4 25 2 Zanglijster 192 741 3 52 Grote Lijster 248 241 13 43 Sprinkhaanzanger 55 58 5 14 Rietzanger 14 19 2 9 Bosrietzanger 30 118 2 33 Kleine Karekiet 35 159 1 36 Spotvogel 171 157 7 34 Braamsluiper 49 52 3 20 Grasmus 110 458 3 49 Tuinfluiter 51 311 1 45 Zwartkop 308 851 3 50
Fluiter 78 76 3 14 Tjiftjaf 478 1160 6 51 Fitis 167 561 6 49 Goudhaan 62 308 2 40 Vuurgoudhaan 20 21 2 8 Grauwe Vliegenvanger 52 58 3 23 Bonte Vliegenvanger 201 198 5 36 Staartmees 260 282 6 47 Glanskop 3 5 1 5 Matkop 152 186 6 32 Kuifmees 343 267 17 35 Zwarte Mees 39 225 2 37 Pimpelmees 283 942 5 53 Koolmees 543 1245 6 54 Boomklever 587 458 11 47 Boomkruiper 125 646 2 48 Wielewaal 41 41 1 21 Grauwe Klauwier 2 2 1 2 Klapekster 2 2 1 2 Gaai 807 607 7 51 Ekster 1386 687 35 49 Kauw 491 807 30 51 Roek 939 64 222 18 Zwarte Kraai 762 1251 28 53 Raaf 10 10 1 2 Spreeuw 1247 998 750 53 Huismus 434 880 16 52 Ringmus 53 293 4 43 Vink 1009 1662 6 53 Keep 3 3 1 2 Groenling 180 663 3 50 Putter 247 185 12 39 Sijs 78 38 15 17 Kneu 160 177 5 36 Kleine Barmsijs 8 5 4 4 Kruisbek 28 30 2 8 Goudvink 107 111 4 22 Appelvink 52 49 4 12 Geelgors 735 607 6 35 Rietgors 21 156 2 36