Jaarverslag Comité Open Monumentendag 2014 Terugblik Open Monumentendag 2014 De Bilt GEMEENTE DE BILT, BILTHOVEN, JUNI 2015
Terugblik Open Monumentendag 2014 De Bilt Open Monumentendag 2014 met thema Op reis De Open Monumentendag is een jaarlijks evenement in het tweede weekend van september, waarbij duizenden monumenten in het hele land gratis toegankelijk zijn voor het publiek. Ook in de gemeente De Bilt openden op zaterdag 13 september verschillende monumenten de deuren. Bij deze monumenten waren diverse activiteiten voor jong en oud, rondom het thema van dit jaar Op Reis. In totaal telde de monumentendag in De Bilt een recordaantal van zo n 1200 bezoekers. De reacties van zowel de bezoekers als de eigenaren waren zeer positief, met name over de verschillende activiteiten die rondom de monumenten werden georganiseerd. De monumentendag is mogelijk door de betrokkenheid van vele vrijwilligers, de medewerking van enthousiaste monumenteigenaren en de vele basisscholen bij het scholenproject. De organisatie van de monumentendag wordt in de gemeente De Bilt verzorgt door het comité Open Monumentendag De Bilt. De comitéleden zetten zich vrijwillig in om de veelheid aan monumenten en erfgoed binnen de gemeente onder de aandacht te brengen. Niet alleen op de monumentendag zelf, maar zeker ook in de aanloop naar de dag, wordt aandacht gevraagd voor het erfgoed. Daarmee zoekt het comité actief naar verbinding tussen de monumenteigenaren, de monumenten zelf en de inwoners van de gemeente. Het erfgoed is een kenmerk van de geschiedenis van de gemeente en draagt bij aan de specifieke waarden van het gebied voor zowel bewoners als bezoekers. De Open Monumentendag is een goed moment om het erfgoed te beleven. Nieuw dit jaar was de inzet van sociale media zoals facebook, om hiermee een bredere, en mogelijk jongere groep geïnteresseerden aan te spreken. Daarnaast werden via de beide historische verenigingen flyers verspreid, die ook bij de bibliotheek en diverse andere locaties te krijgen waren. Ook waren er dit jaar, naast het scholenproject in de dagen voorafgaand aan de monumentendag, diverse activiteiten speciaal voor kinderen op de Open Monumentendag zelf. Het comité kijkt terug op een zeer geslaagde Open Monumentendag 2014, met veel bezoekers en enthousiaste reacties van eigenaren en bezoekers.
Inhoud Terugblik Open Monumentendag 2014 De Bilt 3 1 Programma Open Monumentendag De Bilt 2014 5 1.1 Opening Open Monumentendag 2014 5 1.2 Koetshuis Vollenhoven 5 1.3 Koetshuis Eyckenstein 6 1.4 Noordanus Hollandsche Rading 7 1.5 Fietsroute Open Monumentendag 7 1.6 Muziek Open Monumentendag 7 1.7 Speciaal Monumenten Scholenproject 8 1.8 Historische bus 8 2 Feiten Open Monumentendag 2014 9 Comité 9 Ambtelijke ondersteuning 9 Aantal overleggen comité 9 Aantal bezoekers 9 Aantal locaties 9 Aantal vrijwilligers 9 Aantal Scholen en leerlingen 9 Muziek 9 Communicatie 10 Budget 10
1 Programma Open Monumentendag De Bilt 2014 In de gemeente De Bilt waren in 2014 verschillende monumenten voor het publiek toegankelijk, geselecteerd op basis van het landelijk thema Op Reis. Dit jaar was het programma van de Monumentendag opgezet rondom twee centrale locaties, namelijk de koetshuizen van de landgoederen Vollenhoven in De Bilt en Eyckenstein in Maartensdijk. Bezoekers konden bij deze koetshuizen kiezen uit een breed scala van activiteiten. Bij de familie Noordanus in Hollansche Rading was de unieke en anders niet te bezichtigen collectie van historische koetsen, arren en rijtuigen te bewonderen. Hieronder volgt een overzicht van de verschillende activiteiten waaruit bezoekers op deze dag konden kiezen. 1.1 Opening Open Monumentendag 2014 De opening van de Monumentendag in de gemeente vond plaats bij het koetshuis van Landgoed Vollenhoven. Direct na de openingshandeling door wethouder Hans Mieras, in zijn functie onder meer verantwoordelijk voor het gemeentelijk monumentenbeleid, volgde een speciaal optreden van zangkoor Sterk Spul met een speciaal hiervoor samengesteld lied. De opening werd bijgewoond door zo n 50 bezoekers. 1.2 Koetshuis Vollenhoven Het historische interieur van het koetshuis van landgoed Vollenhoven was de gehele dag te bezichtigen. Daarnaast was er tweemaal een lezing te volgen over de Wegh der Weegen, verzorgd door de gelijknamige stichting. Deze historische weg loopt vanaf Vollenhoven tot aan Amersfoort. Ook was het mogelijk om, onder begeleiding van een gids, de overplaats Den Eyck te bezoeken en de historische loop van de Wegh der Weegen te ontdekken midden in de bossen. In de ochtend vulde de oprijlaan van Landgoed Vollenhoven zich met ruim 200 fraaie oldtimers, die deel uitmaakten van een regionale toertocht. Alle voertuigen hielden kort stil voor het landhuis om gefotografeerd te worden. Dit leverde een kijkspektakel van meer dan een uur op. 5 JAARVERSLAG COMITÉ OPEN MONUMENTENDAG 2014, GEMEENTE DE BILT
De gehele dag was in het koetshuis ook de fototentoonstelling te bezichtigen over de Biltse Grift, en was een fotofilm te bekijken over deze tien kilometer lange waterweg in alle jaargetijden. De fotofilm was samengesteld door Abe Postema. Uit de fotocollectie van 900 jaar De Bilt was voor deze dag door Baldine van den Bosch en Manuella Nering Bögel een tentoonstelling samengesteld met het thema op reis over water en wegen in De Bilt. Ook was het mogelijk om met de Groenkoets van het Utrechts Landschap een rondrit te maken over het landgoed. Tenslotte was de gehele dag een vooroorlogse Lincoln opgesteld bij het koetshuis. 1.3 Koetshuis Eyckenstein In het koetshuis van landgoed Eyckenstein stond de gehele dag een groot aantal historische tweewielers tentoongesteld. Door leden van de stichting De oude Tweewieler werd over deze vervoersmiddelen van weleer een toelichting gegeven. Daarnaast stonden buiten, naast het koetshuis, verschillende historische koetsen, waarbij ook de koetsier en reizigers in historische en passende kledij aanwezig waren. Vanaf het koetshuis vertrok de hinnikwagen, waarmee een rondrit gemaakt kon worden door de bossen achter het landgoed. Op de route van de hinnikwagen werd ook de locatie bij de familie Noordanus aangedaan. 6 JAARVERSLAG COMITÉ OPEN MONUMENTENDAG 2014, GEMEENTE DE BILT
1.4 Noordanus Hollandsche Rading Op het erf van de familie Noordanus in Hollandscha Rading bevindt zich een unieke collectie van historische koetsen, arren en rijtuigen. Ook staat hier een originele Strassburger circuswagen. De collectie was speciaal voor de Monumentendag te bezichtigen, waarbij door de familie een toelichting gegeven werd. De bezoekers van de familie Noordanus kwamen zowel met eigen (fiets)vervoer als met de hinnikwagen. 1.5 Fietsroute Open Monumentendag Voor wie er graag met een tweewieler op uitgaat, was er een fietsroute uitgezet die voerde langs de diverse monumenten die speciaal voor deze dag geopend waren voor het publiek. De start van de route was bij het koetshuis van Vollenhoven en voerde, naast de opengestelde monumenten, langs verschillende bijzondere en monumentale objecten in de gemeente. In de fietsroute was een korte beschrijving van deze objecten opgenomen. 1.6 Muziek Open Monumentendag De muzikale omlijsting van de Open Monumentendag werd bij beide koetshuizen, maar ook bij de familie Noordanus, verzorgd door diverse gezelschappen uit de gemeente De Bilt. Deze optredens droegen bij aan de sfeer en luister van de monumenten. Gedurende de dag waren er, verdeeld over de locaties verschillende optredens. Zo waren er verschillende optredens van zangkoor Sterk Spul, een shanty-koor, dweilorkest De Blaaskinkels en een accordeonist. Voor de dansliefhebbers was er een optreden van de line-dancers van Born Country Maartensdijk. 7 JAARVERSLAG COMITÉ OPEN MONUMENTENDAG 2014, GEMEENTE DE BILT
1.7 Speciaal Monumenten Scholenproject Het Comité Open Monumentendag De Bilt heeft ook een speciaal scholenproject georganiseerd in het kader van de Open Monumentendag. Op de dagen voorafgaand aan de Open Monumentendag zijn er bezoeken van schoolklassen aan monumenten. Daarvoor zijn ruim 700 leerlingen uit de gemeente De Bilt via hun scholen aangemeld. Aan de hand van een speciaal voor deze dag ontwikkeld lesprogramma bezoeken de leerlingen een opengesteld monument en gaan zij op zoek naar wat dit monument nu zo bijzonder maakt. In het lesprogramma werd onder meer stilgestaan bij het landelijke thema van de Monumentendag Op Reis. De verschillende opengestelde monumenten waren: - Landgoed Beerschoten - Molen Geesina - Museumboerderij Tienhoven - Landgoed Vollenhoven 1.8 Historische bus Gedurende de middag reed een historische autobus door de gemeente. Bij speciale halteplaatsen, waaronder bij verschillende verzorgingshuizen, was het mogelijk om op te stappen. Gedurende de rit door De Bilt en Bilthoven was het mogelijk een toelichting te krijgen op diverse historische bezienswaardigheden. 8 JAARVERSLAG COMITÉ OPEN MONUMENTENDAG 2014, GEMEENTE DE BILT
2 Feiten Open Monumentendag 2014 Comité Romana Engeman (voorzitter) Anoushka Moes Ella Prins Marjan Bosma Manuella Nering Bögel José Buur Baldine van den Bosch Robert Schuller Abe Postema Ambtelijke ondersteuning Christiaan de Jong Aantal overleggen comité 12 (incl. evaluatie) 11 december, 15 januari, 19 februari, 12 maart, 9 april, 14 mei, 16 juni, 9 juli, 15 augustus, 3 september, 10 september en 30 oktober (evaluatie). Aantal bezoekers Ca.1.200 Aantal locaties 3 locaties Landgoed Vollenhoven, landgoed Eyckenstein en familie Noordanus in Hollandsche Rading. Aantal vrijwilligers Totaal 45, waarvan 25 (OMD), 20 (scholenproject). Ter informatie van de vrijwilligers werd op 3 september een vrijwilligersavond georganiseerd, met lezingen over en presentaties van de verschillende locaties. Aantal scholen en leerlingen 11 scholen, 14 klassen en 608 leerlingen Muziek 6 gezelschappen, op 3 locaties, vergoeding totaal 1.250,- Sterk Spul, Country Line Dance, Wood B Jazzband, Hofkapel de Blaaskinkels, Shantykoor Windstilte, Ebbe Rost van Tonningen Accordeon. 9 JAARVERSLAG COMITÉ OPEN MONUMENTENDAG 2014, GEMEENTE DE BILT
Communicatie Eigen Facebook (#openmonumentendebilt), flyers, interview locale radio, artikelen in de locale media, persberichten. Budget Totaal budget: 5.000 Totaal uitgaven: 4.176,33 Uitgaven: Scholenproject 225,20 Muziek 1.250,00 Communicatie 160,18 Comité en attentie eigenaren 688,18 Koetsen en bus 500,- Vrijwilligersavond 75,00 Attentie vrijwilligers 163,99 Locaties/verzorging 984,28 Algemeen 129,50 10 JAARVERSLAG COMITÉ OPEN MONUMENTENDAG 2014, GEMEENTE DE BILT