Milieukeur Keurmerk voor duurzamere bloembollen 18-2-2016 Stefanie de Kool, SMK
Inhoud Uitleg Milieukeur Criteria in het certificatieschema Betrokken instanties Certificering voor producenten en handelsbedrijven
Uitleg Milieukeur Gegarandeerde duurzame kwaliteit. Geteeld met respect voor Mens, dier en natuur. Certificatieschema met criteria o o Algemene Eisen Specifieke eisen bloembollen Certificatieschema beschikbaar via Milieukeur website Keurmerk o o Onderscheidend duurzamer geproduceerd product Maatschappelijk verantwoord inkopen overheden
Milieukeur eisen / criteria Wetgeving en bovenwettelijk Onderscheidend (op het gebied van duurzaamheid) Haalbaar (toetsing telers en adviseurs)
Specifieke criteria Bloembollen Verplichte maatregelen Bemesting en bodemvruchtbaarheid Gewasbescherming Water Energie / klimaat Afval / afvalwater Arbeidsomstandigheden Communicatie met omwonenden Keuzemaatregelen Algemeen Arbeidsomstandigheden Natuur en Landschap -> biodiversiteit Energie /Klimaat
Eisen bodem en bemesting Verplichte maatregelen Bemestingsplan Organische stofbalans berekening N en P bemestingsstrategie op basis van bodem- en /of bladanalyse Bemesting op duinzandgrond op basis van NBS Composteren van minimaal een deel van bollenafval; uitzondering voor bedrijven zonder eigen land Registratie
Eisen gewasbescherming-1 Verplichte maatregelen Registratie per perceel Gewasbeschermingsplan op basis van geïntegreerde bestrijding (preventie, monitoring, beslissingsondersteunende systemen) Gebruik botrytis waarschuwingssysteem Geen chemische grondontsmetting Lijst met toegestane middelen per gewas Gebruiksnormen voor actieve stof gebruik (zie tabel 2 in specifieke eisen)
Eisen gewasbescherming-2 Tabel 2 Toegestane hoeveelheid werkzame stof De maximaal toegestane hoeveelheid werkzame stof die u kunt gebruiken per middelengroep (uitgedrukt in kg per hectare per aangemeld gewas) is als volgt: Tulp Hyacint Narcis Krokus Bijzondere bolgewassen Lelie Gladiool Iris Dahlia Middelengroep Bolontsmetting 5,7 5,3 6,4 3,8 5,8 6,2 3,5 5,1 0 Gewasbespuiting - 4,7 5,1 5,7 2,5 4,3 22,9 19,7 4,4 2,4 Fungiciden Gewasbespuiting - 0,3 0,2* 0,1 0,1 0,1 0,9 0,3 0,1 0,2 Insecticiden Herbiciden 6,8 6,0 7,2 5,8 5,3 9,4 10,3 8,1 4,5 Grondbehandeling 3,8??? 1,3 4,1? Totaal 21,3 16,6 19,4 12,2 15,5 40,7 37,9 17,7 7,1 * Alleen indien teelt van werkbollen (uitgaand van 10% werkbollen van totale hyacintenareaal)
Eisen gewasbescherming-3 Verplichte maatregelen (emissie beperking) 90% driftreductie (m.u.v. LDS onkruidbestrijding) Overdekte opslag fust Uitlekken kisten na bolontsmetting Opvang van lekvloeistof bij transport ontsmette bollen
Eisen gewasbescherming-4 Neo-niks: geen neonicotinoïden toegestaan Overige niet toegestane stoffen: mancozeb glufosinaat-ammonium methiocarb
Risico middelen Ontmoediging gebruik risico-middelen door toekenning maluspunten, o.b.v: 1. Milieumeetlat: MBP waterleven, bodemleven of grondwater o Score > 100 = 1 maluspunt per toepassing o Score > 1000 = 2 maluspunten per toepassing 2. Aandachtstoffen: 1 maluspunt per toepassing o Knelpunt waterkwaliteit: Top 10 probleemstoffen oppervlaktewater o Humane gezondheid: SZW lijst en WHO lijst o Risico voor bestuivers ( C ) volgens milieumeetlat
Bonus / Malus systeem Maluspunten moeten gecompenseerd worden door bonuspunten Bonuspunten door toepassing van keuzemaatregelen uit keuzemaatlat Algemeen (3.1) Voorbeelden keuzemaatregelen: o Douchen of schuimen i.p.v. dompelen o Innovatieve spuittechnieken (driftreductie) o Automatische inwendige reiniging spuitmachine o Aaltjesbestrijding door teelt afrikaantjes o Opvang- en zuiveringsvoorziening voor spoel- en reinigingswater van spuitmachines en restvloeistoffen inclusief dompelbadrestanten
Berekening maluspunten Zie bijlage 4: toegestane gewasbeschermingsmiddelen Maluspunten zichtbaar in laatste kolom Indien geen oppervlaktewater op < 14 m van rand perceel dan kunnen maluspunten vervallen ( I ) Indien lagere dosering, dan ook maluspunt percentagegewijs lager
Eisen watergebruik Verplichte maatregelen m.b.t. irrigatie /beregening: 1. Waterplan 2. Techniek: Sproeiboom / Druppelaars / Fertigatie /vaste beregening (niet mobiel) / inunderen 3. Beregeningskanon; alleen in combinatie met actuele vochtmetingen met behulp van tensiometer of watermarks Uitzondering voor bovenstaande punten 2. en 3. voor bedrijven die alleen beregenen voor inspoeling N of na planten dahliastek
Bemestingsplan, gewasbeschermingsplan en waterplan Zie voorbeelden / formats in Bijlage 1 van specifieke eisen Bemestingsplan: voldoen aan mestwetgeving en organische stofbalans berekening, nalevering N uit groenbemesters meenemen Gewasbeschermingsplan: o principe van IPM toegepast o inschatting van maluspunten (compensatie mogelijk?) o kg actieve stof Waterplan o Hoeveelheid, waterbron, irrigatietechniek o Beregening naar behoefte: hoe?
Eisen Energiegebruik Verplichte maatregel Eens per twee jaar de checklist energiebesparingsmaatregelen bloembollen (EMB) invullen en individueel of in studiegroepverband bespreken met externe deskundige (adviseur of onderzoeker) Keuzemaatregelen o.a. Gebruik klimaatcomputer en minimaal eens per 2 jaar advies over de instellingen Verminderde circulatie m.b.v. frequentieregelaar / gelijkstroom ventilator Bij 2-laagsbeluchting is de bovenste laag kisten afgedekt Het bedrijf maakt gebruik van hoogrendementsketels (HR)
Contractteelt Keuze om contractteelt wel of niet mee te nemen in certificering (eis BB 1.2) zie voor eisen aan contractteelt de Specifieke Eisen Bloembollen: eis BB 1.3 Aanvullende audit bij de contractnemer: Controle op selectie van de criteria op het gebied van bemesting, gewasbescherming en water Indien > 50% van product plaatsvindt als contractteelt, dan aanvraag bij SMK
Betrokken instanties Milieukeur SMK Ontwikkeling en beheer certificatieschema Contact i.v.m. inhoudelijke eisen Certificerende instellingen (CI s) Uitvoeren audits Certificering Betalingen Contact i.v.m. audits / certificering Raad van Accreditatie Controle op werk SMK en CI s
SMK Ontwikkelt en beheert criteria voor duurzaam ondernemen en produceren Onafhankelijke intermediair (bedrijfsleven/ overheid/ onderzoek/ NGO s)
Certificeren Zie Milieukeur website: Stappenplan certificeren Aanmelden bij certificerende instelling (SGS / CGD / MPS-ECAS) Voor hele areaal van een bepaald product (tenzij contractteelt) 2 audits per jaar (begin/eind audit en teeltaudit)
Audits Begin audit (september-december): Controle plannen, opname voorraad gewasbeschermingsmiddelen, inschatting bonus / malus Teelt audit (mei/juni) Controle alle criteria Residu analyses Indien geen tekortkomingen: Milieukeur certificaat Eind audit (te combineren met begin audit na 1 e teeltjaar) Doorrekenen totaal verbruik gewasbescherming en bemesting
Kosten certificering producenten Eenmalig: Aanmelding (eenmalig): 250 per bedrijf óf 1000 per bestaande groep bedrijven Jaarlijks: 2 audits (offerte CI) Afdrachten SMK: 20 /ha Residu-analyses: 320 per 20 ha voorjaarsbloeiers / zomerbloeiers (2 analyses per 20 ha voorjaarbloeiers / zomerbloeiers (dit betreft een bol- en een bladanalyse) = 2 x 160 = 320 per 20 ha voorjaarsbloeiers / zomerbloeiers)
Certificering handelsbedrijven Handelsbedrijven dienen te voldoen aan: Algemene Eisen Milieukeur, o.a. Track & Trace Eisen verpakkingsmateriaal (zie V2.1 specifieke eisen bloembollen). Kosten Eenmalig: Aanmelding (eenmalig): 250 per bedrijf óf 1000 per bestaande groep bedrijven Jaarlijks: 2 audits (offerte CI) Afdrachten SMK: 500 / bedrijf