Kritische succesfactoren voor goede examenkwaliteit
Toelichting bij het overzicht van kritische succes factoren voor goede examenkwaliteit In opdracht van het project Focus op standaarden in Examinering heeft IVA Onderwijs een overzicht gemaakt van kritische succesfactoren voor goede examen kwaliteit. Deze kritische succesfactoren zijn ook opgenomen in de digitale versie van de Procesarchitectuur Examinering. Scholen vinden per procesgebied concrete informatie die zij kunnen gebruiken om de kwaliteit van hun examinering te verbeteren. Waarde kritische succesfactoren Het overzicht van kritische succesfactoren helpt scholen alle betrokkenen bij examinering bewust te maken van hun kwaliteit. Een school kan het overzicht gebruiken als een checklist of quickscan (waar staan we?) of inzetten als instrument bij interne audits en een plaats geven in de jaarplanning. Colofon Tekst : IVA Onderwijs Redactie : MBO Raad Vormgeving : Bestwerk.nl Datum : maart 2013 Deelnemers van de conferentie Focus op Examinering gaven aan het waardevol te vinden dat de succesfactoren op een deugdelijke manier tot stand zijn gekomen, op basis van literatuuronderzoek en analyse van inspectiebestanden. Het overzicht is compact, leesbaar en concreet. De onderzoekers hebben de kern weten te pakken, gaf een deelnemer aan. Een andere deelnemer merkte op dat een school het toezichtkader van de Inspectie van het Onderwijs naast deze kritische succesfactoren moet leggen. Met het voldoen aan inspectiestandaarden is immers de basiskwaliteit op orde.
Totstandkoming Status IVA Onderwijs heeft het overzicht van kritische succesfactoren ontwikkeld op basis van een literatuuronderzoek naar relevante documenten (beleidsdocumenten, rapportages van onderzoeken en brieven van het ministerie) over examinering. Het rapport van dit onderzoek vindt u op www.examineringmbo.nl. In dit onderzoek kwamen gepercipieerde succesfactoren voor de verschillende procesgebieden van de Procesarchitectuur Examinering naar voren. Daarnaast heeft het onderzoeksbureau op basis van een analyse van inspectiebestanden de belangrijkste inzichten over examenkwaliteit aan het overzicht toegevoegd. Hierbij hebben de onderzoekers vooral gekeken op welke examen standaarden scholen goed en minder goed scoren. Ook van deze analyse is een apart rapport beschikbaar op www.examineringmbo.nl. Het overzicht van kritische succesfactoren is getoetst aan de praktijk via interviews met onderwijsteams en examenfunctionarissen in mbo-instellingen. Deze interviews geven aanwijzingen voor oorzaken van voldoende of onvoldoende examenkwaliteit en mogelijke verbeteracties. In de interviews lag het accent meer op hoe mensen in de praktijk examinering vormgeven en verbeteren. Op basis van deze interviews heeft IVA Onderwijs het overzicht van kritische succesfactoren verrijkt met ervaringen uit de praktijk. Deze ervaringen vindt u in een aparte publicatie op www.examineringmbo.nl. Leeswijzer IVA Onderwijs heeft concepten van het overzicht in een inter actieve sessie voorgelegd aan het Cinopnetwerk examinering en de klankbordgroep van het project Focus op standaarden in Examinering. In een conferentie zijn de succesfactoren gevalideerd. De structuur van de Procesarchitectuur Examinering is het uitgangspunt voor het overzicht van kritische succesfactoren. De succesfactoren gaan over opleidingen (management en examencommissie) en zijn dus niet specifiek op instellingsniveau geformuleerd.
examenvisie examenreglement handboek examinering kaders Kaders stellen Ks Kaders stellen de landelijk verplichte kaders (WEB, inspectiestandaarden, kwalificatiedossiers) kent; Le Leren een helder onderscheid maakt tussen ontwikkelingsgerichte (formatieve) toetsen en kwalificerende. Leren Bespreken Verzamelen leerresultaten Beslissen over examenvraag de landelijke verplichte kaders (WEB, inspectiestandaarden, kwalificatiedossiers) uitdraagt en hierop stuurt; KADERS STELLEN De uitwerking van de kaders op opleidingsniveau is consistent met op cohortenniveau rekening houdt met de levenscyclus van geldende kaders; een heldere visie uitdraagt over instellings specifieke standaarden (over samenwerking met het bedrijfsleven, toepassen van examen profielen, inkoop van examenproducten en -diensten, procedures) en deze vastlegt; een adequate verbinding kan leggen tussen landelijke kaders en serviceproducten, instellingsspecifieke standaarden en decentrale uitvoering; LEREN De overgang tussen ontwikkelingsgerichte toetsen de landelijke en instellingskaders. zorgt dat de examencommissieleden en andere betrokkenen bij examinering voldoende deskundig zijn en goed kunnen functioneren. De aanwezigheid en het uitdragen van extern en examinering is gemarkeerd. voorgeschreven documenten zoals het toezichtkader bve 2012, een examenreglement en kwalificatiedossiers en overige documenten zoals een visiedocument inzake examinering (intern),, examenprofielen, handboek examinering, scholingsplan, beschrijving van taken voor examencommissieleden, notulen MT en examencommissie(s) en de inrichting van een heldere examenorganisatie. Een verplichte beschrijving op basis van welk examen en overige eisen een opleiding het diploma verstrekt en een beschrijving voor studenten waarin staat welke beoordeling hoe zwaar meetelt voor het behalen van het diploma.
Construeren en vaststellen Construeren inkopen/ construeren Inkopen Cv Construeren en vaststellen de voordelen van verdere standaardisatie van processen en producten weet te benutten; Ex Examineren overweegt waar de beoordeling het best kan plaatsvinden; Kwaliteitsborging procesgebied / Uitvoeren Beoordelen Examineren resultaat uitvoeren beoordelen CONSTRUEREN EN het werkveld betrekt bij de constructie of vaststelling van ; zorgt dat de constructeurs en vaststellers voldoende deskundig zijn; het leerbedrijf voorbereidt op de afname; zorgt voor de deskundigheid van examinatoren. EXAMINEREN VASTSTELLEN Het instrumentarium voldoet inhoudelijk zorgt dat de kwalificerende toetsen voldoende dekkend zijn, aan toetstechnische eisen voldoen en voorzien zijn van een cesuur; zorgt dat elk examen voorzien is van adequate informatie voor de deelnemer, van een beschrijving van afnamecondities en een beoordelingsvoorschrift. De examenprocessen van afname en aan de uitstroomeisen beoordeling zijn en voldoet aan deugdelijk. toetstechnische eisen. Overzicht van inkoopmogelijkheden, beschikbaarheid en naleving van het, toetsmatrijzen, kwalificatiedossiers, toezichtkader 2012 bve, procedure voor het vaststellen van een cesuur, informatieverschaffing aan betrokkenen over uitvoering en beoordeling van het examen, werkafspraken tussen constructeurs en vaststellers, resultaatanalyses voorafgaande jaren of andere beschikbare evaluaties, scholingsplan. De aanwezigheid van adequate examen instrumenten voorzien van beoordelings voorschriften en heldere instructies voor studenten en beoordelaars, een passende examenplaats en de aanwezigheid van deskundige beoordelaars.
Kwaliteitsborging procesgebied / om te diplomeren Di Kb Kwaliteitsborging Kwaliteitsborging Evaluatie procesgebieden Evaluatie processen (producten) de slaag/zak-beslissing en het verlenen van vrijstellingen op correcte wijze toepast; zich vergewist van de integrale kwaliteit van de examinering; Evaluatie deskundigheid actoren de bewijslast archiveert; toeziet op de naleving van processen en procedures; correcte diploma s uitreikt. zich verzekert van deskundigheid van betrokkenen; DIPLOMEREN De diplomering is onafhankelijke deskundigen betrekt bij de borging van de examenkwaliteit; administratieve processen archiveert; KWALITEITS- BORGING deugdelijk en geborgd. zo nodig verbetermaatregelen treft; De kwaliteitscyclus verantwoording aflegt aan belanghebbenden. van examinering is geborgd en afgestemd met de algemene kwaliteitszorg. Beschikbaarheid van resultatenanalyses, gegevens uit (steekproefgewijze) dubbele beoordelingen, een adequate registratie van oordelen op de examenonderdelen en de vastlegging van de besluiten die hierop gebaseerd zijn en een registratie van aanpassing van beoordelingsresultaten. Studenttevredenheidsevaluaties, werkveldtevredenheids evaluaties, verbeterplannen, scholingsplannen, notulen, kwaliteitsverslagen, auditrapportages en examenverslagen.
input: WEB / KD / SEP examenvisie examenreglement handboek examinering kaders Kaders stellen Procesarchitectuur Examinering Ontwikkelen examinering Leren Bespreken Verzamelen leerresultaten Beslissen over examenvraag Inschrijven student Examen aanmelding Examenaanbod Construeren en vaststellen Construeren inkopen/ construeren Inkopen Match Centraal ontwikkelde Examineren Kwaliteitsborging procesgebied / Uitvoeren Beoordelen resultaat uitvoeren beoordelen Kwaliteitsborging procesgebied / om te diplomeren