Dienst hartziekten De pacemaker Informatiebrochure voor de patiënt
WAT IS EEN PACEMAKER? Een pacemaker bestaat uit 2 delen : 1. De batterij (of impulsgenerator), die een elektrische prikkel afgeeft. 2. Eén of twee geleiders (of elektroden) die de impulsgenerator met het hart verbindt en de prikkel tot aan de hartspier geleidt. De impulsgenerator is een metalen doosje dat dunner is dan 2 cm en een gemiddelde doorsnede heeft van 5 à 6 cm. De elektrode is een soepele metalen draad van ± 60 cm lang, omgeven door kunststof (silicone). De ingreep wordt door de geneesheer uitgevoerd onder een plaatselijke verdoving. copyright AZ SINT-ELISABETH ZOTTEGEM www.sezz.be juli 2016
WAAROM? Het hart bestaat uit de rechter en de linker voorkamer en de rechter en de linker kamer. Door een elektrische prikkel trekt de hartspier samen en pompt daardoor het bloed verder naar het lichaam. Door een afwijking in het elektrische geleidingssysteem van het hart is het mogelijk dat de bloedsomloop trager gaat stromen, wat door een té trage hartslag tot bewusteloosheid kan leiden. Hier kan de pacemaker een oplossing brengen door het hart terug sneller te doen kloppen en op die manier de bloedcirculatie te bevorderen. 2 Hartziekten de pacemaker - update 2016
VOORZORGEN EN MAATREGELEN Enkele uren vóór de ingreep mag U niet eten, drinken en roken. Als de ingreep s middags doorgaat, mag U ontbijten. Alle medicijnen mag U verder blijven innemen zoals U gewoon was. Om de huid efficiënt te ontsmetten en om de pleisters beter te laten kleven, worden de haartjes ter hoogte van het sleutelbeen weggeschoren. Zorg ervoor dat U nog naar het toilet bent geweest. Sieraden, bril en vals gebit worden verwijderd. Er wordt een elektrocardiogram (E.C.G.) gemaakt en U krijgt een onderhuidse inspuiting om flebitis (ontsteking van de bloedvaten) te voorkomen. 3 Hartziekten de pacemaker - update 2016
DE UITVOERING U wordt met uw bed naar de operatiezaal gebracht en daar op de operatietafel geïnstalleerd. U moet er een speciale muts en schort aandoen, omwille van de strikte hygiëne in het operatiekwartier. Om infecties te voorkomen, wordt de huid op de plaats van de ingreep goed ontsmet. Dit gebeurt ter hoogte van het sleutelbeen. Om besmetting te voorkomen, wordt U afgedekt met groene doeken en draagt het personeel speciale kledij. Er wordt steeds 1 dosis antibiotica toegediend via het infuus om infectie ter hoogte van de pacemaker te voorkomen. U krijgt een inspuiting met verdovingsvloeistof op de plaats waar de insnede gemaakt wordt. Een ader onder het sleutelbeen wordt opgezocht en via deze ader wordt de geleider tot in de punt van de rechterkamer gebracht bij een éénkamer pacemaker. Bij een tweekamer pacemaker wordt ook een geleider geplaatst in de rechter voorkamer. De elektrode nestelt zich daar vast aan de binnenzijde van de hartspier. Daarna wordt aan het andere uiteinde de impulsgenerator bevestigd. Deze generator bevindt zich onder het sleutelbeen. 4 Hartziekten de pacemaker - update 2016
Soms kan er contraststof worden gebruikt om de aders beter in beeld te brengen. Een pacemaker wordt onder het sleutelbeen geplaatst, dit kan zowel links als rechts. Soms wordt er een klein luchtledig flesje geplaatst, dat het beetje bloed, dat U verliest door deze ingreep, zal wegzuigen of soms wordt een gewichtje op de wonde geplaatst tegen het nabloeden. Tenslotte wordt de huid gehecht en met een steriel verband afgedekt. Tijdens de ingreep behoudt U het bewustzijn. Na de ingreep verblijft U een tijdje op de recovery ( dit is de ontwaakzaal). 5 Hartziekten de pacemaker - update 2016
FOLLOW-UP: DEZELFDE DAG Van de recovery gaat U terug naar de afdeling of naar de dienst hartbewaking. Uw hartritme en de werking van de pacemaker wordt er constant gevolgd op een monitor. Er zal een elektrocardiogram genomen worden. Dezelfde dag blijft U, voorzien van 1 hoofdkussen, plat liggen in bed, met uw arm onbeweeglijk in een draagdoek. Het is noodzakelijk dat U rustig blijft liggen om de elektroden de mogelijkheid te geven zich in de hartspier vast te hechten. Urineren en ontlasten kan gebeuren in bed met behulp van een verpleegkundige. s Avonds krijgt U een lichte maaltijd. 6 Hartziekten de pacemaker - update 2016
FOLLOW-UP: DE VOLGENDE DAGEN s Anderdaags zal er eventueel een bloedafname gebeuren of een electrocardiogram gemaakt worden. U wordt gewassen in bed, daarna mag U rechtzitten en even opstaan voor het opmaken van uw bed. Als er een flesje wordt geplaatst, wordt het weggenomen na ongeveer 1 tot 2 dagen. De hechtingen worden na 7 à 10 dagen verwijderd. De kinesist zal dagelijks voor voldoende beweging van de onderste ledematen zorgen. Indien U pijn heeft, moet U ons verwittigen. Dit kan door pijnmedicatie verholpen worden. 7 Hartziekten de pacemaker - update 2016
WAT DAARNA? Aanvankelijk zal U moeten wennen aan de knobbel onder uw huid. Mocht de wonde pijn doen, rood zien of een zwelling vertonen ; raadpleeg uw arts. De cardioloog zal ervoor zorgen dat U na 3 weken terug op consultatie komt. U mag gedurende 1 maand geen wagen besturen. De eerste 6 weken, moet U vermijden zwaar werk te verrichten, vb. heffen met de arm. Vermijd elektromagnetische velden (zwaar elektrisch gereedschap, draaiende motoren, radarinstallaties, enz ), alsook de apparatuur op vliegvelden. Een eventuele storing kunt U herkennen aan duizeligheid, neiging tot flauwvallen of een niet te onderdrukken hikken. Neem desgevallend contact op met uw arts. Het is hierbij belangrijk zelf uw polsfrequentie te meten. Er wordt U meegedeeld op welke frequentie de pacemaker is ingesteld. De levensduur van de pacemaker bedraagt gemiddeld 10 jaar. Leven met een pacemaker = zo gewoon mogelijk leven 8 Hartziekten de pacemaker - update 2016
G o d v eerdegemstraat 69 TEL: 0032 9 364 81 1 1 E MAIL: a zstelisabeth.zottegem@sezz. b e 9620 Zo t t egem FA X : 0032 9 364 89 00 WEBSITE : www.sezz.be