NATIONALE COMMISSIE VOOR DE EVALUATIE VAN DE WET VAN 3 APRIL 1990 BETREFFENDE DE ZWANGERSCHAPSAFBREKING (WET VAN 13 AUGUSTUS 1990)

NATIONALE COMMISSIE VOOR DE EVALUATIE VAN DE WET VAN 3 APRIL 1990 BETREFFENDE DE ZWANGERSCHAPSAFBREKING (WET VAN 13 AUGUSTUS 1990) VERSLAG TEN BEHOEVE VAN HET PARLEMENT 1 JANUARI 2006 31 DECEMBER 2007 AUGUSTUS 2008

INHOUDSTAFEL VOORWOORD 1. STATISTISCH VERSLAG 1. BESCHRIJVING A. S OCIAAL-DEMOGRAFISCHE GEGEVENS 1 1. De zwangerschapsafbrekingen naar de leeftijd van de vrouw 1-2 2. De zwangerschapsafbrekingen naar de burgerlijke staat 3 3. De zwangerschapsafbrekingen naar het aantal kinderen ter wereld gebracht 4 4. De zwangerschapsafbrekingen naar de woonplaats van de vrouw 5 4.1. Algemene gegevens 5 4.2. De vreemdelingen : indeling per werelddeel 6 5. Instellingen waar de zwangerschapsafbreking werd uitgevoerd 7 B. PSYCHO-SOCIALE GEGEVENS 8 6. Ingeroepen noodsituaties 8 C. MEDISCHE GEGEVENS 9 7. De meest gebruikte voorbehoedmiddelen gedurende de laatste maand 9 8. Oorzaak falen 10 D. MEDISCH-TECHNISCHE ASPECTEN VAN DE BEHANDELING 11 9. Methode van zwangerschapsafbreking 11 10. Verdoving 11 11. Opnameduur 12 12. Verwikkelingen 12

2. GEKRUISTE TABELLEN 1. Noodsituatie 13 1.1. Woonplaats van de vrouw en noodsituatie om materiële redenen (cat. C) 13 1.2. Woonplaats van de vrouw en het inroepen van persoonlijke redenen (cat. B) 13 1.3. Leeftijd en noodsituatie 14 1.4. Noodsituatie en burgerlijke staat 15 1.5. Noodsituatie en aantal kinderen 16-17 2. Voorbehoedmiddelen 18 2.1. Voorbehoedmiddelen en leeftijdscategorieën 18-19 2.2. Voorbehoedmiddelen en burgerlijke staat 20 2.3. Voorbehoedmiddelen en aantal kinderen 21-22 3. Methode van zwangerschapsafbreking 23 3.1. Methode van zwangerschapsafbreking en verwikkelingen 23 3.2. Methode van zwangerschapsafbreking en verdoving 24 3.3. Methode van zwangerschapsafbreking en leeftijdscategorieën 25 3.4. Methode van zwangerschapsafbreking en opnameduur 26 4. Opnameduur 27 4.1. Opnameduur en verdoving 27 4.2. Opnameduur en verwikkelingen 28 5. Ziekenhuis of centrum 29 5.1. Ziekenhuis of centrum, naar de woonplaats van de vrouw 29 5.2. Ziekenhuis of centrum, volgens leeftijdscategorieën 30 5.3. Ziekenhuis of centrum en verwikkelingen 31 5.4. Ziekenhuis of centrum en opnameduur 32 5.5. Ziekenhuis of centrum en methode van zwangerschapsafbreking 32 5.6. Ziekenhuis of centrum en verdoving 33 5.7. Ziekenhuis of centrum en zwangerschapsafbreking na 12 weken 33 BIJLAGE 1. Toelichting bij de sub-rubriek andere in het registratiedocument voor een zwangerschapsafbreking 34 BIJLAGE 2. Zwangerschapsafbrekingen na een periode van 12 weken 39

2. JAARVERSLAGEN VAN DE INSTELLINGEN VOOR GEZONDHEIDSZORG INLEIDING 43 1. NEDERLANDSTALIGE INSTELLINGEN Tabel - Nederlandstalige centra 45 Tabel - Nederlandstalige ziekenhuizen 45 2. FRANSTALIGE INSTELLINGEN Tabel - Franstalige centra 46 Tabel - Franstalige ziekenhuizen en klinieken 46 3. OVERZICHT Tabel - Centra 47 Tabel - Ziekenhuizen 47 3. ANALYSE VAN DE JAARVERSLAGEN VAN DE VOORLICHTINGSDIENSTEN 1. ANALYSE VAN DE JAARVERSLAGEN VAN DE NEDERLANDSTALIGE VOORLICHTINGSDIENSTEN A. CENTRA 48 1. Samenstelling en werking van de dienst 48 2. Toegepaste opvang- en hulpmethoden 49 3. Gevallen van opvang en hulp waarop dient gewezen te worden 51 4. Voorstellen om de preventie inzake ongewenste zwangerschappen te verbeteren 51 B. ZIEKENHUIZEN 54 1. Samenstelling 54 2. Toegepaste opvang- en hulpmethoden 54 3. Gevallen van opvang en hulp waarop dient te worden gewezen 56 en voorstellen om de preventie inzake ongewenste zwangerschappen te verbeteren

2. ANALYSE VAN DE JAARVERSLAGEN VAN DE FRANSTALIGE VOORLICHTINGSDIENSTEN 57 A. CENTRA 58 1. Samenstelling en werking van de dienst 58 2. Onthaal en begeleiding 58 3. Gevallen waarvan de opvang en begeleiding moeten worden worden vermeld 60 4. Voorstellen om de preventie van vrijwillige zwangerschapsafbreking te verbeteren 60 B. ZIEKENHUIZEN EN KLINIEKEN 62 1. Samenstelling 62 2. Werking van de dienst 63 3. Gesignaleerde onthaal- en begeleidingscases 64 4. Aanbeveling tot verbetering van het preventiebeleid 64 BESLUITEN 65 4. ONTVANGEN WERKEN I. RAPPORTEN 69 II. ALGEMENE ARTIKELEN EN WERKEN 71 SAMENSTELLING VAN DE NATIONALE EVALUATIECOMMISSIE ZWANGERSCHAPSAFBREKING 75 SAMENSTELLING VAN HET ADMINISTRATIEF KADER VAN DE NATIONALE EVALUATIECOMMISSIE 77

VOORWOORD Het Parlement gelieve hierbij het tiende verslag te vinden van de Nationale Evaluatiecommissie opgericht bij wet van 13 augustus 1990. De Commissie is belast met de evaluatie van de wet van 3 april 1990 betreffende de zwangerschapsafbreking, tot wijziging van de artikelen 348, 350, 351 en 352 van het Strafwetboek en tot opheffing van artikel 353 van hetzelfde Wetboek. Dit verslag heeft betrekking op de aangiften van de zwangerschapsafbrekingen die haar werden meegedeeld voor de jaren 2006-2007. Ter herinnering, de eerdere werkzaamheden van de Commissie maakten het voorwerp uit van de volgende mededelingen aan het Parlement : - in augustus 1992 werd het Parlement ingelicht over de stand van de werkzaamheden van de Commissie ; - in augustus 1993 verscheen het verslag over de registratie van 1 oktober tot 31 december 1992 ; - in augustus 1994 volgde het verslag over het jaar 1993 ; - in augustus 1996, 1998, 2000, 2002, 2004 en 2006 de verslagen respectievelijk over de registratie van 1994-1995, 1996-1997, 1998-1999, 2000-2001, 2002-2003 en 2004-2005. De omstandigheden waarin de Commissie aan het opstellen van het voorliggend Verslag heeft moeten werken zijn bijzonder : haar leden, aangeduid voor vier jaar bij koninklijk besluit van 29 december 2002 ( Belgisch Staatsblad van 16 januari 2003 ; het besluit trad in werking dezelfde dag ), vielen zonder mandaat vanaf 15 januari 2007. Haar werkzaamheden voor het onderzoek van de gegevens verzameld voor de jaren 2006 en 2007 zijn dus niet normaal kunnen verlopen. Anderzijds hebben de oproepen voor kandidaten, met het oog op de hernieuwing van de Commissie, gepubliceerd door de Senaat, onvoldoende respons gehad.

Tenslotte heeft een Koninklijk Besluit van 18 november 2008, gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad van 24 november 2008 ( 1 ste editie ) de mandaten van de leden benoemd op 29 november 2002, verlengd tot 31 december 2008. De leden hebben dus maar enkele dagen gehad om de intussen door het secretariaat verzamelde en behandelde gegevens te onderzoeken en van commentaar te voorzien. Deze omstandigheden verklaren waarom het huidig verslag niet kon worden overgemaakt aan de Kamers op 31 augustus laatstleden. De Commissie wil eens te meer benadrukken dat zij slechts beschikt over de inlichtingen haar gegeven door de betrokken artsen en inrichtingen. Dit verslag is, zoals de vorige, ingedeeld in drie delen. Het eerste bevat slechts cijfergegevens. Dit verslag bestaat uit twee onderdelen : het eerste geeft de beschrijving van de zogenoemde bruto sociaal-demografische, psycho-sociale en medische gegevens. Het tweede stelt de onderlinge correlaties vast tussen de brutogegevens. Het tweede deel betreft de gegevens, ingewonnen overeenkomstig de wet van 13 augustus 1990, bij de instellingen voor gezondheidszorg aan de hand van de jaarverslagen die ze aan de Commissie hebben gestuurd. Het derde deel bevat een synthese van inlichtingen, die de Nederlandstalige en Franstalige voorlichtingsdiensten in hun jaarverslagen aan de Commissie hebben overgemaakt. De voltallige Commissie wenst opnieuw uitdrukkelijk haar dank uit te spreken voor de bekwaamheid en blijvende toewijding van de administratieve personeelsleden die haar werden ter beschikking gesteld voor de registratie en de verwerking van de gegevens.

1. STATISTISCH VERSLAG

VOORAFGAANDE OPMERKINGEN De rubriek geen antwoord, vermeld in de tabellen, betekent dat het registratiedocument van een zwangerschapsafbreking dat door de arts werd overgemaakt geen antwoord op de betrokken rubriek bevat. De rubriek andere, vermeld in de tabellen bij de ingeroepen noodsituaties, de anticonceptiemethoden, de methoden voor zwangerschapsafbreking, de verdoving en de verwikkelingen, wordt gedetailleerd toegelicht in BIJLAGE 1. Bijkomende gegevens over de zwangerschapsafbrekingen na de periode van twaalf weken, worden verstrekt in BIJLAGE 2.