Tips voor gezonde ogen Signalen van een oogziekte Gezond eten voor je ogen Buiten spelen móét Ogen en Uv-straling Tips voor lensdragers Veilig klussen
Liefde voor ogen Onze ogen zijn kwetsbaar. Maar in plaats van lief voor ze te zijn, nemen de meeste mensen hun ogen juist voor lief Pas als er iets mis mee is, realiseren we ons hoe belangrijk onze ogen eigenlijk zijn. En dan is het vaak al te laat. Ik ben dan ook blij dat onze folder onder uw aandacht is gekomen. Hierin vertellen we u graag meer over het herkennen van een oogziekte en het beschermen van uw ogen. Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen? Neem dan gerust contact met ons op. Edith Mulder Directeur van het Oogfonds
Ken de signalen van een oogziekte Achteruitgang van het zicht door een oogziekte gaat meestal zo geleidelijk, dat het niet direct wordt opgemerkt. En zelfs als dat wel gebeurt, worden de klachten vaak genegeerd. Niet verstandig, want verlies van het zicht is vaak onherstelbaar. Bezoek daarom bij een wijziging of uitval van het gezichtsveld zo snél mogelijk een arts. Alarmsignalen van een oogziekte: Pijn aan de ogen Regelmatig flitsen of vlekken zien Zicht dat in korte tijd erg achteruitgaat Dubbelzien met één oog Rechte lijnen als golven zien Telkens meer licht nodig hebben om goed te zien Minder details kunnen waarnemen Verder is het verstandig om je ogen regelmatig te laten controleren als: er in je familie hoge oogdruk/glaucoom voorkomt je diabetes hebt je ouder dan 55 jaar bent Online Oogtest Het Oogfonds heeft in samenwerking met oogartsen een online Oogtest ontwikkeld. Deze laagdrempelige thuistest geeft direct een indicatie of onderzoek door een deskundige nodig is. Doe de online Oogtest op www.oogfonds.nl/oogtest
Gezond eten voor je ogen Dat gezond eten goed is voor het lichaam is algemeen bekend. Wat maar weinig mensen weten is dat dit ook geldt voor je ogen. Bij leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD, de grootste oorzaak van blijvende slechtziendheid en blindheid in Nederland) zijn antioxidanten van belang. Deze stoffen, zoals vitamine C en E en zogenaamde spoorelementen zoals zink, zijn van nature aanwezig in onder andere groente en fruit. Wat ze doen is vrije radicalen tegengaan. Dit zijn agressieve stoffen die schade kunnen veroorzaken aan cellen en weefsels. Antioxidanten helpen dus beschadiging voorkomen en verlagen zo het risico op maculadegeneratie. Alcohol onttrekt juist antioxidanten aan het lichaam. Verder zijn hoge concentraties van verzadigde vetten en cholesterol mogelijk ook betrokken bij het ontstaan van beschadiging door vrije radicalen. Voedingssupplementen Hoge doseringen van bepaalde voedingssupplementen kunnen de achteruitgang van het zicht vertragen bij mensen in een voorstadium van LMD. Deze supplementen kunnen het beste in overleg met een oogarts worden ingenomen.
Stoppen met roken Schadelijke stoffen in tabak hebben een slechte invloed op de gezondheid van het oog. Roken bevordert een versnelde veroudering van de lens en kan zorgen voor rokerscataract. Roken veroorzaakt een afname van de hoeveelheid beschermende antioxidanten in het lichaam. Daardoor neemt de kans op een oogziekte toe. De meest voorkomende oogaandoeningen in Nederland - maculadegeneratie, glaucoom en staar - komen aanzienlijk vaker voor bij rokers dan bij niet-rokers. Leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD) komt zelfs vijf keer zo vaak voor bij mensen die meer dan een pakje sigaretten per dag roken. Dat risico blijft verhoogd tot zelfs vijftien jaar nadat iemand gestopt is met roken. Buiten spelen móét, het doet je ogen goed! Bijziendheid (myopie) bij kinderen neemt enorm toe in Nederland. Dit lijkt gemakkelijk op te lossen met een bril. Maar kinderen met -6 of sterker hebben op latere leeftijd een kans van 1 op 3 om ernstig slechtziend of blind te worden! Gelukkig zijn er mogelijkheden om dit zoveel mogelijk te voorkomen: minimaal twee uur per dag buiten zijn en minder lang achtereen dichtbij kijken, zoals op beeldschermen. Meer weten? Ga naar www.gezondekinderogen.nl
Ogen en Uv-straling Dat Uv-straling schadelijk is voor de huid, weten de meeste mensen wel. Dat hetzelfde geldt voor ogen is helaas nauwelijks bekend. De schade merk je ook niet meteen, maar op latere leeftijd kan dit het verschil betekenen tussen goed blijven zien of slechtziend worden. Zonder goede bescherming kan Uv-straling namelijk permanente schade aan de ogen veroorzaken. Blootstelling aan overmatige Uv-straling verhoogt het risico op staar (cataract) en recent onderzoek noemt ook leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD). Deze netvliesaandoening is de grootste oorzaak van blijvende achteruitgang van het zicht. Net als voor huidkanker geldt dat het effect optreedt na een opeenstapeling van schades over een lange periode. Kinderogen extra kwetsbaar Kinderen zijn kwetsbaarder voor veel licht en Uv-straling. Hun pupil is groter en hun ooglens bevat minder beschermend pigment dan die van volwassenen. Zonder goede bescherming kan te veel zonlicht zelfs leiden tot permanente schade aan de ogen. Een goede zonnebril is daarom juist voor kinderen erg belangrijk.
Hoe jonger het kind, hoe kwetsbaarder de ogen. Vooral met baby s is het daarom oppassen geblazen. Hun gezicht dient te allen tijde in de schaduw te blijven en geadviseerd wordt om hun ogen te beschermen met een goede zonnebril en een hoedje met een brede rand. Wintersport Uv-straling kan in de besneeuwde bergen tien keer hoger zijn dan in Nederland. Bescherm uw ogen tijdens de wintersport daarom goed met een goede skibril of zonnebril. Wat is een goede zonnebril? Een goede zonnebril beschermt de ogen tegen Uv-straling. Een zonnebril hoeft niet duur te zijn om je ogen goed te beschermen. Het Oogfonds adviseert om bij het kopen van een zonnebril wel te letten op de volgende punten: De zonnebril geeft 100% Uv-bescherming (dit staat meestal aangegeven op een sticker of in de beschrijving van de zonnebril als UV400 of 100% Uv-filter). Het montuur is groot genoeg en sluit goed aan op het gezicht om te voorkomen dat het Uv-licht de ogen via de boven-, onder- of zijkant kan bereiken. Lichtabsorptie van minimaal 75% wordt aangeraden. Om hiervan verzekerd te zijn, kun je in de zomer het beste kiezen voor een zonnebril met de Europese CE markering 3. Meer weten? Ga naar www.oogfonds.nl/zonnebril
Tien tips voor lensdragers Bij onjuist gebruik kunnen contactlenzen voor ernstige oogproblemen zorgen. Volg daarom altijd deze tips voor het veilig dragen van lenzen: 1. Zeer goede hygiëne 2. Gebruik lenzenvloeistof één keer en gooi het dan weg 3. Volg de richtlijnen voor het gebruik van de lenzen 4. Gebruik lenzen nooit langer dan aangegeven 5. Zorg voor schone handen bij het in- en uitdoen 6. Vervang iedere drie maanden het contactlensdoosje 7. Draag geen lenzen tijdens het slapen 8. Draag geen lenzen tijdens het zwemmen 9. Controle door een erkende optometrist of lensspecialist 10. Draag contactlenzen niet continu, maar doe ze iedere dag een paar uur uit en draag dan een bril Bezoek bij pijn en/of roodheid die niet binnen 12 uur na het uitdoen van de lenzen verdwijnt, zo spoedig mogelijk een arts! Kom in beweging! Lichaamsbeweging zorgt voor een goede bloedvoorziening in het netvlies. En voor een betere werking van het hart, wat hoge bloeddruk kan voorkomen. Hoge bloeddruk is schadelijk voor alle bloedvaten, dus ook voor die in het oog en de oogzenuw. Regelmatig bewegen is daarnaast essentieel voor een gezond gewicht en om diabetes te voorkomen. Diabetes leidt op lange termijn vaak tot slechtziendheid door beschadiging van het netvlies.
Veilig klussen Een simpele splinter kan veel pijn en blijvende schade aan het oog aanrichten. Tijdens klussen waarbij stof of splinters vrijkomen, is een goede beschermbril dan ook onmisbaar. De meeste veiligheidsbrillen zijn gemaakt van poly-carbonaat, een geharde kunststof. De brillen bieden niet alleen bescherming aan de voorkant, maar ook aan de boven-, onder- en zijkant. Een normale bril is open aan de zijkant en gemaakt van breekbaar glas. Deze beschermt de ogen dus niet en kan als het glas breekt zelfs extra schade veroorzaken. Draag je een bril? Koop dan een veiligheidsbril die je over je gewone bril kunt dragen. Of schaf een veiligheidsbril met correctieglazen aan. Draag altijd een veiligheidsbril als stof, splinters of andere deeltjes vrijkomen Controleer of de veiligheidsbril voldoet aan de Europese veiligheidsnorm EN166 Vervang de veiligheidsbril als het zicht verslechtert door slijtage Lassen Een veiligheidsbril biedt geen bescherming tijdens het lassen. Hierbij komt namelijk een zeer grote dosis ultraviolette straling (Uv-straling) vrij. Zonder goede bescherming veroorzaakt deze straling lasogen. De buitenste laag cellen van het hoornvlies raakt dan beschadigd. Lasogen zijn zeer pijnlijk. Draag tijdens het lassen daarom altijd een laskap of lashelm. Deze moet voldoen aan de Europese veiligheidsnorm EN 169.
Vuurwerk kijken? Vuurwerkbril op Iedere jaarwisseling belanden meer dan tweehonderd mensen in Nederland op de Eerste Hulp met oogletsel door vuurwerk. Degenen die geluk hebben kunnen na een korte behandeling naar huis. Voor degenen met zwaarder letsel is nieuwjaar het begin van een zware periode met veel pijn, ziekenhuisbezoeken en operaties. De helft van de slachtoffers steekt zelf geen vuurwerk af Meer dan de helft van de slachtoffers is minderjarig 25% van alle vuurwerkslachtoffers raakt gewond aan zijn of haar ogen Vuurwerk afsteken? Of ernaar kijken? Draag een vuurwerkbril. Deze kost slechts een paar euro en voorkomt veel ellende. Een vuurwerkbril sluit goed aan op het gezicht, zodat vuurwerk de ogen niet kan bereiken. Daarbij is het materiaal van belang: polycarbonaat is onbreekbaar. Vuurwerkbrillen zijn onder andere verkrijgbaar bij het Oogfonds, opticiens, vuurwerkverkooppunten en ziekenhuizen. Meer info op www.oogfonds.nl/vuurwerkbril
Help mee! Het Oogfonds wil de enorme groei van het aantal mensen met een oogziekte stoppen en de maatschappij toegankelijker maken voor slechtzienden en blinden. Met hulp van onze donateurs maken we onmisbaar wetenschappelijk onderzoek naar oogziektes mogelijk. Wij ontvangen geen geld van de overheid en zijn dus afhankelijk van donateurs. Iedere gift, groot of klein, maakt een verschil. Samen zorgen we voor een zichtbaar betere toekomst! Help mee en doneer op www.oogfonds.nl of op rekening NL21 INGB 0000 0039 10.
5062 Postadres Postbus 2086 3500 GB Utrecht 030-254 57 11 info@oogfonds.nl www.oogfonds.nl IBAN: NL21 INGB 0000 0039 10