Voortgangsrapport 2014

VVBAD Voortgangsrapport 2014 Statiestraat 179 2600 Berchem T +32 3 281 44 57 vvbad@vvbad.be www.vvbad.be

2 VVBAD Voortgangsrapport 2014

Inhoud Inhoud 3 Cijferoverzicht 7 1 Ledenaantallen 7 2 Overzicht besturen 7 3 Overzicht studiedagen 8 4 Studiedagen waarbij de VVBAD mede-organisator was 9 5 META, tijdschrift voor bibliotheek & archief: Doelstellingen 10 6 META, tijdschrift voor bibliotheek & archief: Inhoud 10 7 Website 10 Voortgangsrapportering 11 1 De VVBAD organiseert een structureel overleg tussen de verschillende deelsectoren uit de informatiesector 11 1.1 De structuur van de eigen organisatie weerspiegelt de intersectorale werking van de vereniging. 11 1.2 De Raad van Bestuur stimuleert de samenwerking tussen de deelsectoren. 11 2 De VVBAD komt op voor de belangen van de informatiesector 13 2.1 De VVBAD verenigt een representatief aantal leden uit de verschillende deelsectoren. 13 2.2 De VVBAD volgt het archief-, bibliotheek- en informatiebeleid op en dit op Vlaams, nationaal en Europees vlak. Ze behartigt hierbij de belangen van haar leden en van de sector. Ze heeft daarbij in het bijzonder aandacht voor nieuwe sectoren actief op hetdomein van informatiebeheer. 13 2.3 De VVBAD werkt aan het imago van de sector bij beleids- en opiniemakers. 17 3 De VVBAD streeft naar professionalisering van de informatiesector 17 3.1 De VVBAD volgt de tendensen in de sector en communiceert hierover naar haar leden en naar de sector. De vereniging zorgt voor een aanbod gericht op alle medewerkers uit de sector. Ze heeft in het bijzonder aandacht voor innovatieve ontwikkelingen. 17 3.2 De VVBAD ziet toe op de ontwikkeling van de beroepsopleidingen en hun afstemming op het werkveld. 19 3.3 De VVBAD besteedt zorg aan haar interne werking. 20 4 De VVBAD informeert over de ontwikkelingen in de sector en over haar eigen werking 21 4.1 De VVBAD informeert over de ontwikkelingen in de sector. 21 4.2 De VVBAD communiceert over haar eigen werking. 22 4.3 De vereniging optimaliseert de interne communicatie. 22 3 VVBAD Voortgangsrapport 2014

4 VVBAD Voortgangsrapport 2014

Woelig vaarwater Rari nantes in gurgite vasto De VVBAD is een bloeiende vereniging voor en door haar leden. De VVBAD behartigt de belangen van haar leden zoals uit dit jaarverslag duidelijk blijkt. Enkele punten wil ik in hier al speciaal belichten. Voor wat betreft besparingen staan we in onze ruime sector nog maar aan het begin. In 2014 werd al duidelijk dat de VVBAD het vanaf nu waarschijnlijk met 20 procent minder overheidssubsidies moet stellen. Dat is voor een stevige vereniging als de onze geen ramp maar we zullen de gevolgen voelen. Ook de Koninklijke Bibliotheek, het rijksarchief en de wetenschappelijke instellingen zullen het met 20 procent minder moeten stellen. Voor de openbare bibliotheken wordt een besparing van 5 procent voorzien. Dat is heel erg: juist op een moment met veranderende taken en mogelijkheden moet er in onze sector geïnvesteerd, niet bespaard worden. Het ergste van al voor de openbare bibliotheken is misschien nog dat de subsidies niet geoormerkt in het Gemeentefonds terechtkomen. In principe mag dat geen probleem opleveren als die subsidies weer netjes uit het gemeentefonds in de openbare bibliotheken terechtkomen, maar toch: wat een onzekerheid brengt dit teweeg! Nog in het vaarwater van de besparingen besliste de Provincie Antwerpen de enige universitaire opleiding voor Informatie en Bibliotheekwetenschap (IBW) niet verder te subsidiëren. Dat was voor de Universiteit Antwerpen de druppel die de emmer deed overlopen: zij besliste dat in het lopende academiejaar 2014-2015 voor de laatste keer voltijds in te richten. In het academiejaar 2015-2016 kunnen de studenten die zich voor het deeltijdse traject inschrijven hun opleiding nog afmaken. In 2016-2017 is er geen IBW-opleiding meer. Daarom reageerde de VVBAD snel en accuraat: de VlIR werd aangeschreven en in 2015 wordt op initiatief van de VVBAD overleg gehouden om actief mee te zoeken naar oplossingen. De VVBAD doet mee met Hart boven Hard. Dat is de burgerbeweging die mensen en verenigingen samenbrengt die zich zorgen maken over de geplande besparingen van de Vlaamse en federale besparingen. We volgen op, nemen deel aan de platformvergaderingen en zorgen dat de bibliotheek- en archiefsector vermeld wordt. Het had niet te maken met besparingen maar het Vlaams Overlegorgaan inzake Wetenschappelijk Bibliotheekwerk (VOWB) ging in 2014 in vereffening. Een gedeelte van de werking ging over naar de vzw Elektron die nu eenduidig de aankoopcentrale voor informatiebronnen is. Het projectwerk ging over naar VVBAD die daarvoor een projectgroep OWB (Overleg Wetenschappelijke Bibliotheken) oprichtte. Er zijn twee lopende projecten: het depotproject (waar we na de biomedische wetenschappen nu uitkijken naar een ander onderwerpsgebied) en het OK!PI2- project waarbij statistische gegevens verzameld worden in Vlaanderen over bibliotheken in het hoger onderwijs en over bibliotheken van wetenschappelijke instellingen. Een projectgroep is nieuw voor de VVBAD en we moeten begin 2015 een kleine aanvulling maken in de statuten en het huishoudelijk reglement van de VVBAD. Vanuit de VOWB kwam er een budget mee van iets meer dan 60.000 euro waarmee onze vereniging een goede start met het projectwerk kan maken. Ik richt heel graag en met veel vertrouwen de blik op 2015. Begin 2015 is er de uitgestelde Focus op het imago waar de resultaten van het imago-onderzoek voorgesteld worden. Reikhalzend kijken we met zijn allen uit naar Informatie aan Zee. We stomen op volle kracht vooruit om met deze veertiende versie van Informatie (en ondertussen al de vierde editie in Oostende) tot een ongezien aantrekkelijke versie te komen. Het voorliggende jaarverslag 2014 geeft een volledig overzicht van de werking van onze vereniging in het voorbije jaar. Als voorzitter ben ik trots op onze vereniging vooral omwille van de slagkracht die jarenlang werd uitgebouwd door de uitgebreide en actieve medewerking van haar leden en dat met een uitmuntende werkend en vlot draaiend en gedreven secretariaat onder de leiding van een uitstekende en gemotiveerde coördinator. Dank! Patrick Vanouplines VVBAD-voorzitter 5 VVBAD Voortgangsrapport 2014

6 VVBAD Voortgangsrapport 2014

Cijferoverzicht 1 Ledenaantallen Archief 199 Openbare bibliotheken 393 (Hoge)schoolbibliotheken 74 Wetenschappelijke bibliotheken 230 Studenten, werkzoekenden, gepensioneerden 67 Bedrijven 13 Sectie niet gespecifieerd 101 Totaal 1077 Nieuwe leden 65 Aantal werkende leden 189 Aantal leden dat voor het eerst een bestuursfunctie opnam 21 2 Overzicht besturen Secties: AHD: Archief en Hedendaags Documentbeheer HSB: sectie Hogeschoolbibliotheken OB: sectie Openbare Bibliotheken WDI: sectie Wetenschappelijke en Documentaire Informatie Redactie META Redactie Wegwijzer voor bibliotheken en documentatiecentra Commissies: EVB: overlegplatform Erfgoedbibliotheken Vlaanderen OKBV: Overleg Kunstbibliotheken Vlaanderen Werkgroepen, vakgroepen en themagroepen Raad van Bestuur o Jury Ger Schmookprijs o Stuurgroep imago-onderzoek bibliotheek en archief o Werkgroep Informatie aan Zee AHD o Werkgroep Lokaal Overheidsarchief (WLOA) Subwerkgroep Selectielijst Gemeenten Subwerkgroep Selectielijst OCMW s Subwerkgroep Selectielijst Polders en Wateringen Subwerkgroep Modellastenboek Geautomatiseerd Archiefbeheersysteem Projectgroep Key Performance Indicators o Werkgroep Privaatrechtelijk Archief (WPA) o Werkgroep Automatisering (WAU) o Werkgroep Wetgeving en Beleid (WWB) OB o Vakgroep Jeugdbibliothecarissen (VJB) o Vakgroep Muziek- en Filmbibliothecarissen (VMF) HSB o Themagroep Handelswetenschappen & Bedrijfskunde o Themagroep Industriële Wetenschappen en Technologie o Themagroep Onderwijs o Themagroep Sociaal-Agogisch werk o Themagroep Verpleegkunde o Themagroep Vertalers-tolken 7 VVBAD Voortgangsrapport 2014

3 Overzicht studiedagen Datum Studiedag Instelling Plaats Organisator Aantal deelnemers studiedag 20140116 Studiereis Rotterdam Rotterdam OB-VMF 16 15 1 META 2014/2 8 VVBAD Voortgangsrapport 2014 AHD OB HSB WDI OKBV Andere Leden Score 20140313 Marketingplan VVBAD Berchem VVBAD 16 3 5 4 1 3 16 8.66 20140317 Algemene ledenvergadering Vlaams Parlement Brussel VVBAD 82 18 16 13 12 8 15 82 META VVBAD 2014/4 20140425 META-fuif De Afkikker Gent VVBAD 7 2 5 3 20140513 Omgaan met onderzoeksdata Universiteit Antwerpen Antwerpen WDI 41 1 1 1 35 2 1 32 8.49 20140515 Leeszaalmedewerkers FARO Brussel AHD-WLOA 43 26 2 1 9 5 27 7.24 META 2014/5 20140523 Jaarlijkse afsluiter en studiebezoek OKBV: Musea Brugge Brugge OKBV 10 1 8 1 10 META 2014/5 Musea Brugge en Cultuurbibliotheek 20140527 Ken je klant! Studiedag gebruikersonderzoek en communicatie MAD-faculty (KHLim - PXL) - Campus C-Mine Verslag Genk HSB 64 15 28 16 3 45 8,42 META 2014/6 201406 Studiereis Berlijn Berlijn VVBAD 44 22 7 11 1 13 44 7,59 META 2014/8 20140604 Bij de Archivaris op Schoot: Architectuurarchief van de Provincie Antwerpen Antwerpen AHD, FAAD 15 7 2 6 15 META 2014/7 Architectuurarchief van de Provincie Antwerpen. 20140605 Sociale media als informatiebron 20140606 Archiefles begrepen? Workshop lesgeven aan archiefvormers 20140613 Ten strijde met sociale media VSPW Gent Gent VVBAD 19 7 6 5 1 17 8,33 Ellipsgebouw Brussel AHD-WAU 21 16 1 4 20 8.16 META 2014/6 VVBAD Berchem VVBAD 13 2 6 1 3 1 13 8,29

20140627 Gratis bezoek aan Kazerne Dossin - uitsluitend voor VVBADleden 20140920 Feestelijke viering Prof. dr. Gustaaf Janssens 20141104 Competenties van de Bib Aan Huis-vrijwilliger 20141119 Overlegplatform voor erfgoedbibliotheken in Vlaanderen 20141128 De openbare bibliotheek heruitvinden. Workshop 20141205 Bezoek expo 'Heilige boeken' + open bestuursvergadering OKBV 20141205 Bij de Archivaris op Schoot: het archief van het Vlaams Parlement Kazerne Dossin Mechelen VVBAD 23 6 6 2 3 6 23 8.29 Salons George Leuven AHD 16 15 1 15 Locus Brussel Socius / LOCUS / 15 12 3 OB Provinciale Bibliotheek Hasselt Vlaamse 49 6 4 3 26 10 36 8,19 Limburg Erfgoedbibliotheek vzw / VVBAD Koninklijke Bibliotheek Brussel OB 38 36 2 34 Erfgoedbibliotheek Antwerpen OKBV 17 1 4 6 3 3 13 META Hendrik Conscience 2015/2 Huis van de Vlaamse Brussel AHD, FAAD 22 19 1 2 22 Volksvertegenwoordigers 4 Studiedagen waarbij de VVBAD mede-organisator was 21 maart: Staat van het Boek, Brussel, Vlaams Parlement, organisator: BoekenOverleg 2 december: Aan de slag met cijfers. Studiedag over gebruikersonderzoek bibliotheken en cultuur- en gemeenschapscentra, Universiteit Antwerpen, organisator: Universiteit Antwerpen in samenwerking met LOCUS, VVBAD en VVC, artikel in META 2014/9 9 VVBAD Voortgangsrapport 2014

5 META, tijdschrift voor bibliotheek & archief: Doelstellingen Verenigingsblad Vakblad Imago Streefcijfers 25% 50% 25% Verhouding 33% 58% 9% Om de cijfers te berekenen, bekeken we hoeveel rubrieken en hoeveel pagina s ingevuld werden als vakblad, verenigingsblad. Van beide cijfers namen we het gemiddelde. 6 META, tijdschrift voor bibliotheek & archief: Inhoud AHD EBV OB OKBV HSB WDI Intersect. VVBAD Verhouding 19% 5% 25% 2% 5% 10% 31% 2% Het aandeel van elke sectie in META werd op dezelfde manier berekend. De klassieke indeling per sectie werd behouden. Een bijdrage kan enkel intersectoraal zijn van zodra ze drie of meerdere secties, waaronder zeker AHD, binnen de VVBAD aanbelangt. 7 Website Paginaweergaven Unieke paginaweergaven Totaal 419 022 345 213 Algemeen 64 379 55 716 Vacatures 97 648 76 824 Activiteiten 4 316 3 054 META 5 190 3675 Thema s 26 670 20 865 Opleidingen 19 022 14 843 Sectoren 9 150 7 331 10 VVBAD Voortgangsrapport 2014

Voortgangsrapportering 1 De VVBAD organiseert een structureel overleg tussen de verschillende deelsectoren uit de informatiesector Operationele doelstellingen bij strategische doelstelling 1 1.1 De structuur van de eigen organisatie weerspiegelt de intersectorale werking van de vereniging. Terugkerende acties: In de Raad van Bestuur zijn alle secties en commissies vertegenwoordigd (procesmatig), Algemeen voorzitter: Parick Vanouplines (2014-2017) Ondervoorzitter: Hermione L Amiral (2014-2017) Algemeen secretaris: Myriam Lemmens (2014-2017) Penningmeester: Hedwig Van den Bossche (2012-2015) Leden: AHD: Noël Geirnaert, Tom Haeck HSB: Sissi Loostermans, Stijn Meersseman OB: Geert Puype, Carol Vanhoutte, Miet Withofs Erfgoedbibliotheken: An Renard, OKBV: Johan Eeckeloo WDI: Rik Van Nuffel Ann De Meulemeester Bruno Vermeeren neemt als vertegenwoordiger vanuit het secretariaat deel aan de vergaderingen van de RvB. De vereniging organiseert in het voorjaar een Algemene Ledenvergadering met bijzondere aandacht voor inhoudelijke en informele intersectorale uitwisseling (projectmatig). De voorjaarsalgemene ledenvergadering van de VVBAD op 17 maart vond plaats in het Vlaams Parlement in Brussel, met open bestuursvergaderingen in de voormiddag en een inhoudelijke sessie in de namiddag, met hierbij de lancering van de besparingsmonitor en een debat met politici in aanloop naar de verkiezingen. Verder was er ook een bezoek aan het parlementair informatiecentrum. Zie Tabel 4 voor een overzicht van deelnemers. Op 13 maart 2015 heeft de Algemene Ledenvergadering plaats in de Senaat in Brussel. De vergadering staat in het teken van overleg met de beroepsverenigingen en belangenbehartigers actief in Franstalig België. 1.2 De Raad van Bestuur stimuleert de samenwerking tussen de deelsectoren. Terugkerende acties: Initiatieven die de deelsectoren overstijgen, zijn een vast agendapunt op de vergaderingen (procesmatig), De VVBAD organiseert in oneven jaren het evenement Informatie aan Zee op zo'n manier dat uitwisseling tussen de deelsectoren gestimuleerd wordt (projectmatig), In het najaar werd de organisatie van Informatie aan Zee opgestart. De werkgroep die het programma opstelt, werd samengesteld met vertegenwoordigers uit secties en commissies van de vereniging. De call for papers werd opgesteld en ruim verspreid, zowel digitaal als via META. Potentiële deelnemers aan de beurs werden aangeschreven. Themawoorden voor Informatie aan Zee 2015 zijn: Totaal digitaal, Iedereen online, Cijfers en letters, Digitaal en openbaar, Vijf minuten gekte. 11 VVBAD Voortgangsrapport 2014

Werkgroep Informatie aan Zee Coördinator: Bruno Vermeeren (VVBAD) Secretaris: Julie Hendrickx (VVBAD) Leden: David Coppoolse (Vlaamse Erfgoedbibliotheek), Ingrid De Pourcq (KMSKA, OKBV), Dirk Desaever (AP Hogeschool, HSB), Hermione L Amiral (Archief van de Senaat, RvB), Hedwig Van den Bossche (OB Gent, OB), Inge Van Nieuwerburgh (UGent, WDI), Caroline Vleugels (Stadsarchief Leuven, WAU) De VVBAD organiseert in even jaren het evenement Focus op... zodanig dat uitwisseling tussen de deelsectoren gestimuleerd wordt (projectmatig), In februari ging het onderzoek naar het imago van bibliotheek en archief van start. De VVBAD kreeg hiervoor de opdracht van de Vlaamse overheid. De vereniging werkte samen met het onderzoeks- en expertisecentrum Memori en nodigde ook FARO en LOCUS uit om deel uit te maken van de stuurgroep. Er kwam een publieksbevraging die zoveel mogelijk buiten de sector verspreid werd. Er kwamen een duizendtal reacties. In zes focusgroepen werden de resultaten van die enquête uitgediept. Het was de bedoeling om de resultaten van het onderzoek in september voor te stellen op de studiedag Focus op het Imago van Bibliotheek en Archief. Het onderzoek verliep echter moeizamer dan verwacht. Vooral de samenstelling van de focusgroepen bleek niet eenvoudig. Daardoor moest de studiedag uitgesteld worden. Focus op het Imago van Bibliotheek en Archief is nu gepland op 2 februari 2015 in het Congresen erfgoedcentrum Lamot in Mechelen. Op deze studiedag presenteren we de resultaten van het onderzoek We gaan op zoek naar het imago dat we als sector willen nastreven, onderzoeken welke acties we zelf kunnen ondernemen om ons imago te verbeteren en formuleren beleidsaanbevelingen voor de toekomst. Over het onderzoek verschijnt ook nog een artikel in META. Stuurgroep imago-onderzoek bibliotheek en archief: Voorzitter: Patrick Vanouplines (VUB, voorzitter VVBAD) Secretaris: Bruno Vermeeren (VVBAD) Leden: Klaartje Brits (VVBAD), Maja Coltura (LOCUS, later vervangen door Herlinde De Vos), Bart De Nil (FARO), Herlinde De Vos (LOCUS vervangster voor Maja Coltura), Johan Eeckeloo (Koninklijk Muziekconservatorium Brussel, OKBV), Lynn Moerenhout (Agentschap Sociaal-cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen), Willy Van de Vijver (Stadsarchief Mechelen, AHD), Sofie Vandroemme (Hogeschool Gent, HSB), Carol Vanhoutte (OB Kortrijk, OB), Eva Vleugels (UAntwerpen, WDI), Steven Wellens (Memori), Eva Wuyts (Vlaamse Erfgoedbibliotheek) De VVBAD organiseert in even jaren een studiereis naar het buitenland voor deelnemers uit verschillende deelsectoren (projectmatig). Van 18 tot en met 21 juni gingen 44 bibliothecarissen van openbare en hogeschoolbibliotheken op studiereis naar Berlijn. Een gedeeld en soms ook specifiek programma bracht inzicht in de manier waarop de Berlijnse bibliotheken georganiseerd zijn. Een hartelijk ontvangst en kennismaking met de Deutsche Gründligkeit, perfect georganiseerd door Klaartje Brits. > http://www.vvbad.be/activiteit/studiereis-berlijn Zie Cijferoverzicht 3 voor een overzicht van deelnemers. De VVBAD organiseert een informele activiteit die de uitwisseling tussen de deelsectoren bevordert (projectmatig) Op 27 juni waren alle leden uitgenodigd voor een bezoek aan de Kazerne Dossin in Mechelen. Na een bezoek aan het vernieuwde museum gaf professor Herman van Goethem, Algemeen Directeur, een woordje uitleg over Kazerne Dossin en de verhouding tussen het museum en de archieven. An Verscuren, KU Leuven, stelde het archief van de Grote Raad Van Mechelen (1746-1869) voor. Als afsluiter was er de presentatie van het nieuwste S@P-jaarboek Macht en onmacht. De rol van archieven in oorlog en bij rechtsherstel door Hans Berende, voorzitter van de Stichting Archiefpublicaties. Het is onzeker of de VVBAD deze actie in de toekomst nog zal organiseren. Eind 2014 kwam immers het bericht dat de overheid 20% bespaart op de subsidies aan de vereniging. De 12 VVBAD Voortgangsrapport 2014

vereniging zal dus moeten besparen en schrappen in de acties die zij onderneemt. Er zijn momenteel geen plannen voor een gelijkaardige activiteit in 2015. Naar aanleiding van het 90-jarige bestaan van META organiseerde de vereniging op 25 april in Gent een fuif. Zie Cijferoverzicht 3 voor een overzicht van deelnemers. 2 De VVBAD komt op voor de belangen van de informatiesector Operationele doelstellingen bij strategische doelstelling 2 2.1 De VVBAD verenigt een representatief aantal leden uit de verschillende deelsectoren. Terugkerende acties: De VVBAD organiseert geregeld campagnes om nieuwe leden te werven (projectmatig), Zie Cijferovezicht 1 In 2014 nam de vereniging een nieuw systeem voor ledenbeheer in gebruik. De nadruk lag daarbij in eerste instantie op een goede conversie van de bestaande gegevens. Het systeem dient niet alleen voor ledenbeheer, maar fungeert ook als kennisbank over de sector. Naar aanleiding van de opgelegde besparingen, voerde de vereniging eind 2014 een campagne om leden te werven voor de laatste twee maanden van het jaar. Ook begin 2015 wordt nog enkele keren een algemene oproep gelanceerd. Zodra de medewerkers voldoende vertrouwd zijn met het nieuwe CRM-systeem zal het ingezet worden voor gerichte ledenwervingscampagnes. De VVBAD neemt initiatieven om leden bij haar werking te betrekken (projectmatig), Zie Cijferoverzicht 3 en 4 voor een overzicht van activiteiten. Tijdens de Algemene Ledenvergadering van het voorjaar organiseerden de verschillende besturen open vergaderingen waarop alle leden welkom zijn. De VVBAD evalueert de representativiteit van de vereniging (procesmatig). Zie Cijferoverzicht 1 en 2 Eind 2013 ging de vzw Vlaams Overlegorgaan inzake Wetenschappelijk Bibliotheekwerk (VOWB) in vereffening. De activiteiten met betrekking tot de aanschaf van elektronische informatie worden voortgezet door de vzw Elektron, terwijl de VVBAD zal instaan voor de continuering en uitbreiding van het projectwerk. In de loop van 2014 werd daartoe de structuur voor een nieuwe afdeling binnen de vereniging uitgewerkt: de projectgroep Overleg Wetenschappelijke Bibliotheken. Vanaf 2015 moet deze operationeel worden. In de toekomst wil de Vereniging van Religieus-wetenschappelijke Bibliothecarissen nauwer samenwerken met de VVBAD. Een gezamenlijke studiedag in 2015 over elektronische informatie voor beginners vormt de eerste stap. Tot slot komt er in 2015 ook een nieuwe werkgroep binnen het Overleg Kunstbibliotheken Vlaanderen (OKBV). De International Association Music Libraries-Flanders (IAML-F) zal de Vlaamse muziekbibliotheken samenbrengen. 2.2 De VVBAD volgt het archief-, bibliotheek- en informatiebeleid op en dit op Vlaams, nationaal en Europees vlak. Ze behartigt hierbij de belangen van haar leden en van de sector. Ze heeft daarbij in het bijzonder aandacht voor nieuwe sectoren actief op het domein van informatiebeheer. Terugkerende acties: De VVBAD onderhoudt contacten met de overheden (in het bijzonder met het Agentschap Sociaal- Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen, met het Agentschap Kunsten & Erfgoed en met het departement Onderwijs) en de politieke wereld (procesmatig), 13 VVBAD Voortgangsrapport 2014

Structureel: Sectorraad Kunsten en Erfgoed van de Strategische Adviesraad voor Cultuur, Jeugd, Sport en Media: Noël Geirnaert Sectorraad Sociaal-Cultureel Werk van de Strategische Adviesraad voor Cultuur, Jeugd, Sport en Media: Geert Puype, Miet Withofs Occasioneel: 28 maart, overleg Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen: Carol Vanhoutte, Patrick Vanouplines 4 september, overleg Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen: Bruno Vermeeren, Carol Vanhoutte 14 oktober, gesprek met CD&V-fractie, Vlaams Parlement, Bruno Vermeeren 20 oktober, gesprek N-VA-fractie, Vlaams Parlement, Carol Vanhoutte, Bruno Vermeeren 21 oktober, overleg kabinet Cultuur, Brussel, Carol Vanhoutte, Patrick Vanouplines, Bruno Vermeeren 6 november, overleg kabinet Onderwijs, Brussel, Patrick Vanouplines, Bruno Vermeeren De VVBAD volgt de vakpers in binnen- en buitenland (procesmatig), Zie Cijferoverzicht 5 en 6 Het vakblad META bevat een nieuwsrubriek van 4 pagina s per nummers waar de actualiteit in de sector op de voet gevolgd. In de rubriek Over de grens is er in het bijzonder aandacht voor het buitenland. De VVBAD volgt de actualiteit inzake wet- en regelgeving (procesmatig), Zie Cijferoverzicht 5 en 6 Als neerslag van deze actie verschenen in 2014 volgende artikels in META: Google Books geen inbreuk op Amerikaans auteursrecht, META 2014/1 Beroep tegen KB s tot uitvoering Archiefwet verworpen, META 2014/2 Bevolkingsregister raadplegen voortaan eenvoudiger, META 2014/3 Eerste uitvoeringsbesluit Archiefdecreet vastgelegd, META 2014/3 Jeugdboekenweek 15-30 maart 2014, META 2014/3 Btw-rommeltje, META 2014/4 Nieuw decreet trekt bijkomend 39 gemeenten aan om lokale cultuurambities waar te maken, META 2014/4 Nieuws vanuit het Vlaams Parlement: het Topstukkendecreet, META 2014/4 Bibliotheken mogen games uitlenen, META 2014/5 Meer btw-rommel, META 2014/5 Nieuwe bibliotheekwet in Nederland, META 2014/5 Unieke objecten en verzamelingen Eerste Wereldoorlog op Topstukkenlijst, META 2014/5 Eerste uitvoeringsbesluit bij Vlaams Archiefdecreet, META 2014/6 Bart Sas en Julie Hendrickx, De indeling en subsidiëring van culturele archiefinstellingen bij het regionale niveau, META 2014/8 Joris Deene, Mag ik werken uit mijn collectie digitaliseren en verspreiden?, META 2014/9 De VVBAD stelt naar aanleiding van verkiezingen memoranda (projectmatig), In 2013 al had de VVBAD haar memorandum voorgelegd aan de politieke partijen. Hun reacties werden gebundeld in een artikel in META 2014/2 en op de Algemene Ledenvergadering in maart organiseerde de VVBAD een politiek debat.met Bart Caron (Groen), Jean-Jacques De Gucht (Open Vld), Paul Delva (CD&V), Marius Meremans (N-VA). Het werd gemodereerd door Jo Buelens (Erasmushogeschool).. Het regeerakkoord had belangrijke wijzigingen in petto. In META 6 verscheen een overzicht van de relevante passages voor de bibliotheek- en archiefsector in Vlaanderen In het najaar Had de VVBAD nog overleg met het nieuwe kabinet Cultuur en met de regeringspartijen N-VA en CD&V. Ook met het kabinet Onderwijs was er een eerste kennismaking. De VVBAD formuleert, wanneer nodig, standpunten namens de sector (projectmatig), Het jaar ging van start met lobbywerk in het Europees Parlement. Samen met Civic Agenda, initiatiefnemer voor deze Europes campagne, ronselden medewerkers en bestuursleden van de VVBAD stemmen van Europarlementsleden voor een Schriftelijke Verklaring over de 14 VVBAD Voortgangsrapport 2014

essentiële rol van openbare bibliotheken. Eind 2013 had de VVBAD al een campagne opgestart met de slogan Laat Verhofstadt en Dehaene tekenen voor de bib. Uiteindelijk plaatsten 214 MEP s hun handtekening onder de verklaring. In het voorjaar lanceerde de Europese bibliotheekvereniging Eblida een e-boekcampagne The right to e-read. Een petitie moest Europese schaal handtekeningen verzamelen voor een leenrecht voor e-boeken. De VVBAD speelde hierop in, onder meer door een affiche mee te sturen met META 5 en via de website promotiemateriaal ter beschikking te stellen van Vlaamse bibliotheken. Er kwam een behoorlijke respons van de Vlaamse bibliotheekgebruikers, maar jammer genoeg kon Eblida hierover geen cijfers aanleveren. In de jaarlijkse bevraging van de bibliotheken in de Besparingsmonitor brengt de VVBAD in kaart hoe de bibliotheken blijvend getroffen werden door de lokale besparingsmaatregelen. Dit jaar kwamen er 87 reacties op de bevraging, d.i. zo n 25 procent van de bibliotheken. Reeds in het Jaarverslag van 2013 werd gemeld dat de helft van de openbare bibliotheken, bij het opstellen van hun begroting moet rekening houden met een ernstige besparing, sommige tot 20 procent toe. De uitvoerige resultaten verschenen in een artikel in META. Het voorstel om de kortingen op boeken aan banden te leggen, haalde het regeerakkoord. Minister Gatz verwacht daarvoor een voorstel vanuit de sector en kijkt naar het Boekenoverleg, waar naast Bibnet/LOCUS en de VVBAD ook organisaties als Boek.be en het Vlaams Fonds voor de Letteren deel van uitmaken. Een gereglementeerde boekenprijs is onderwerp van besprekingen voor het begin van 2015. Omdat de bibliotheek een basisvoorziening moet blijven ondertekende VVBAD in september, naast vele andere culturele actoren, de alternatieve Septemberverklaring van de burgerbeweging Hart boven Hard. Deze werd op 22 september overhandigd aan het Vlaams parlement,. De vereniging bleef de overlegvergaderingen en de workshops van Hart boven Hard opvolgen. De bestuurlijke hervormingen die de Vlaamse regering plant, hebben een grote impact op de openbare bibliotheken. Om de gevolgen in kaart te brengen en indien mogelijk oplossingen voor te stellen, organiseerde de sectie Openbare Bibliotheken in november een workshop. Met de input van de workshop wordt in 2015 een discussietekst gelanceerd, die met de sector en relevante stakeholders besproken zal worden. Als neerslag van deze actie verschenen in 2014 volgende artikels in META: Europees Parlement: ruime steun voor bibliotheken, META 2014/1 Politiek vraagt betrouwbare cijfers, META 2014/2 Bruno Vermeeren, Wie bouwt er mee?, META 2014/2 Bruno Vermeeren, Auteursrecht: een balans uit evenwicht, META 2014/2 Voor het recht op e-lezen! Een e-boekenbeleid voor Europese bibliotheken, META 2014/4 Carol Vanhoutte, E-boeken in de bib: Stem voor!, META 2014/5 Aanbevelingen vanuit het Cutureel-erfgoedoverleg, META 2014/5 Bruno Vermeeren, Minister zonder budget, META 2014/6 What s in it for me? Het regeerakkoord doorgelicht, META 2014/6 VVBAD ondertekent Verklaring van Lyon op IFLA-congres, META 2014/7 Geert Puype, Openbare bibliotheken opnieuw slachtoffer van gemeentelijke besparingen, META 2014/7 Bruno Vermeeren, Het einde van het Vlaamse bibliotheekbeleid. De erfenis van Rika De Backer verkwanseld?, META 2014/8 De VVBAD ontwikkelt en onderhoudt contacten met andere bovenlokale organisaties met wie de vereniging standpunten kan delen of uitwisselen (procesmatig), Structureel: Belgische Vereniging voor Documentatie (ABD-BVD): Marc Van den Bergh, Dominique Vanpée Vlaamse Erfgoedbibliotheek, Algemene Vergadering en Raad van Bestuur: Bruno Vermeeren Occasioneel: 15 VVBAD Voortgangsrapport 2014

28 januari, Mediawijs.be, Vree Mediawijze Dag, KVS, Brussel, Carol Vanhoutte 7 februari, overleg Bibnet-VVBAD, Bussel, Bruno Vermeeren 26 februari, overleg Vlaams Fonds voor de Letteren-VVBAD, Bruno Vermeeren 4 september, overleg Bibnet-VVBAD, Brussel, Bruno Vermeeren 12 november, overleg LOCUS-VVBAD, Brussel, Carol Vanhoutte, Bruno Vermeeren De VVBAD neemt actief deel aan relevante intersectorale overlegorganen, zoals het BoekenOverleg, het Cultureel-erfgoedoverleg en het Intersectoraal Overleg Cultuur (ISOC). De VVBAD neemt actief deel aan internationale netwerken die opkomen voor de belangen van de informatiesector. De nadruk ligt hierbij in de eerste plaats op het Europese niveau (procesmatig). Nationaal, structureel: BoekenOverleg, forum & kerngroep: Bruno Vermeeren Coördinatiecommissie Bibliotheekopleidingen (Cocobi): Myriam Lemmens, Patrick Vanouplines (voorzitter), Bruno Vermeeren (secretaris) Cultureel-erfgoedoverleg: Bruno Vermeeren Europeana Vlaanderen: Julie Hendrickx, Bruno Vermeeren Felnet: Marc Van de Bergh, Bart Goossens Forum van de bibliothecarissen van de Federale Overheidsdiensten en van de Federale Wetenschappelijke Instellingen: Fleur De Jaeger, Imke Hansen, Laurent Meese Intersectoraal Overleg Cultuur (ISOC): Bruno Vermeeren Overleg Vlaamse Overheidsbibliotheken: Claudine Huyghe, Hilde Van Nijen Samenwerkingsverband Auteursrecht & Samenleving, kerngroep & stuurgroep: Bruno Vermeeren Internationaal, structureel: Astrid Lindgren Memorial Awards: Simone Janssens Eblida: Bruno Vermeeren International Association of Music Libraries, Archives and Documentation Centres (IAML): Johan Eeckeloo (ondervoorzitter) Internationaal, occasioneel: Eblida-Naple Annual Conference 2014, Athene, Ann De Meulemeester De VVBAD is vertegenwoordigd op het World Library and Information Congress van IFLA en op het internationale archiefcongres van ICA. IFLA 2014, Lyon: Sissi Loostermans, Eva Simon, Hedwig Van den Bossche, Rita Van de Wiele Als neerslag van deze actie verscheen in 2014 volgend artikel in META: Rita Van de Wiele, IFLA 2014. 16-22 augustus - Lyon, META 2014/8 De VVBAD ontwikkelt en onderhoudt contacten met de pers (projectmatig). De VVBAD kwam in 2014 geregeld in de pers. Coördinator Bruno Vermeeren werd geciteerd in een artikel over de vergrijzing in de bibliotheeksector (Rimpels bedreigen bibliotheken, De Standaard, 10/1/2014). Het Laatste Nieuws maakte kort melding van de studiereis naar Berlijn (Schepen Van Overmeire laat zich inspireren door 14 topbibliotheken: Een glijbaan in de bib, waarom niet?, Het Laatste Nieuws, 30/8/2014). De VVBAD werd ook vermeld als ondertekenaar van de alternatieve septemberverklaring van Hart boven Hard (Een alternatieve septemberverklaring, De Morgen, 22/9/2014). Naar aanleiding van het regeerakkoord schreef Bruno Vermeeren een opiniestuk over de impact van de bestuurlijke hervormingen in de bibliotheeksector (De bib in de leer bij baron von Münchhausen, De Standaard, 29/9/2014). Een dagje later mocht hij bij Hautekiet op Radio 1 komen uitleggen wat mensen zoal doen in de bibliotheek, tegenwoordig. Naar aanleiding van het stopzetten van de opleiding IBW verspreide de VVBAD samen met studenten van de opleiding een persbericht. Dat was de aanleiding voor een nieuwsbericht op Radio 2 Antwerpen op 3 november, waar Bruno Vermeeren kort geïnterviewd werd en voor een artikel in De Morgen, (Universiteit Antwerpen schrapt bibliotheekopleiding, De Morgen, 6/11/2014). Ook de Nederlandse vakbladen Informatie Professional en Archievenblad besteedden aandacht aan de problematiek (Edwin Mijnsbergen, Opleidingen Informatie- en Bibliotheekwetenschap in Nederland en Vlaanderen dreigen te verdwijnen, Informatie Professional 2014/9, p. 10-11; 16 VVBAD Voortgangsrapport 2014

VVBAD protesteert tegen opheffing IBW, Archievenblad, 2014/10, p. 7). In Bibliotheekblad kwam de VVBAD twee maal uitgebreid aan bod. Het Nederlandse vakblad had aandacht voor de impact van de geplande bestuurlijke hervormingen en van de besparingen op de bibliotheeksector (Elselien Dijkstra, Vlaamse bibliotheken: zorg over verminderde zichtbaarheid, Bibliotheekblad 2014/11, p. 10-12; Elselien Dijkstra: Grote onzekerheid voor Vlaamse bibliotheken in 2015, Bibliotheekblad 2014/11, p. 24-27). 2.3 De VVBAD werkt aan het imago van de sector bij beleids- en opiniemakers. Terugkerende acties: De VVBAD verspreidt META, tijdschrift voor bibliotheek & archief bij stakeholders van de informatiesector in Vlaanderen (procesmatig), Ontvingen in 2014 META: De kabinetten van de minister-president, de minister van Cultuur, de minister van Bestuurszaken, de minister van Innovatie, de minister van Onderwijs De agentschappen Sociaal-Cultureel Werk en Kunsten & Erfgoed De leden van de Commissie Cultuur in het Vlaams Parlement De studiediensten van de Vlaamse partijen De belangrijkste Vlaamse kranten De VVBAD werkt met evenementen zoals Informatie aan Zee en Focus op... aan de uitstraling van de sector (projectmatig), Zie operationele doelstelling 1.2 voor toelichting bij deze acties. De VVBAD stimuleert haar leden om deel te nemen aan evenementen voor het brede publiek (projectmatig). De Openbare Bibliotheek van Herzele werd verkozen tot de Beste Bibliotheek van Vlaanderen en Brussel. De NBD Biblion Award werd aan de winnaar uitgereikt tijdens een feestelijk evenement in het Vlaams Parlement in Brussel, op 29 maart. Nationaal, structureel: Stuurgroep Erfgoeddag: Julie Hendrickx Als neerslag van deze actie verschenen in 2014 volgende artikels in META: Sint-Niklaas start Voorleestoer, META 2014/1 De Voorleestoer, Sint-Niklaas 14 oktober 2013, META 2014/1 Gedichtendag 2014, META 2014/2 Doe mee aan de Week van de Fair Trade, META 2014/3 Zuiddag work for change: ook de bib!, META 2014/4 Herzele: De Beste Bibliotheek van Vlaanderen en Brussel, META 2014/4 Bibliotheekweek wordt 30, META 2014/5 Julie Hendrickx, 30 jaar Bibliotheekweek. Hieperdepiep!, META 2014/6 Week van de Fair Trade 2014: Doet jouw bibliotheek ook mee?, META 2014/7 Voorleesweek 2014: Voorlezen van 0 tot 99, META 2014/8 3 De VVBAD streeft naar professionalisering van de informatiesector Operationele doelstellingen bij strategische doelstelling 3 3.1 De VVBAD volgt de tendensen in de sector en communiceert hierover naar haar leden en naar de sector. De vereniging zorgt voor een aanbod gericht op alle medewerkers uit de sector. Ze heeft in het bijzonder aandacht voor innovatieve ontwikkelingen. Terugkerende acties: De VVBAD organiseert studiedagen en studiereizen (projectmatig), Zie Cijferoverzicht 3 en 4 In 2015 zijn er plannen voor onder meer: 17 VVBAD Voortgangsrapport 2014

2 februari: Focus op het imago van bibliotheek en archief, Lamot, Mechelen 13 maart: Algemene Ledenvergadering, Senaat, Brussel 20 maart: OKBV studiebezoek aan Limburgse bibliotheken 28 april: Van tatertaal tot ABC, studiedag vakgroep Jeugdbibliothecarissen 30 april: studiedag metadata-uitwisseling, werkgroep Automatisering 6 mei: Werken met elektronische informatie. Ook voor mij, studiedag VRB en VVBAD 29 mei: interne vorming verandermanagement Mei/juni: studiedag Hogeschoolbibliotheken rond creativiteit 17-18 september: Informatie aan Zee, Kursaal Oostende Najaar: studiedag over tutorials van de sectie Wetenschappelijke en Documentaire Informatie 7 december: reorganisatie en verandermanagement, studiedag sectie Archief en Hedendaags Documentbeheer De VVBAD organiseert in de oneven jaren het intersectorale evenement Informatie aan Zee, een congres over ICT-gerelateerde innovatie in de sector (projectmatig), Zie operationele doelstelling 1.2 voor toelichting bij deze actie. De VVBAD organiseert in de even jaren het intersectorale evenement Focus op... (projectmatig), Zie operationele doelstelling 1.2 voor toelichting bij deze actie. De VVBAD organiseert om de twee jaar een internationale studiereis (projectmatig), Zie Cijferoverzicht 3 voor een overzicht van de deelnemers Zie operationele doelstelling 1.2 voor toelichting bij deze actie. De VVBAD reikt jaarlijks de Ger Schmookprijs uit, die een werk bekroont dat een thema uit de sector op een heldere en diepgaande manier behandelt (projectmatig). De VVBAD stelt een jaarlijkse prijs in ter aanmoediging van een collega in de archief-, bibliotheek- of documentaire informatiesector. De prijs is genoemd naar Ger Schmook (1898-1985), destijds directeur van de Stedelijke Bibliotheken van Antwerpen, voorzitter van de VVBAD en belangrijke promotor van het openbare bibliotheekwezen in Vlaanderen. De prijs wordt afwisselend toegekend aan een werk over een thema uit de archiefsector, ingediend in de oneven jaren en een werk over een thema uit de bibliotheek- en documentatiesector, ingediend in de even jaren. In 2013 werden er zes werken ingestuurd vanuit de archiefsector. De jury, onder voorzitterschap van Patrick Vanouplines, was van oordeel dat geen enkel werk in aanmerking kwam voor de prijs. Tijdens de Algemene Ledenvergadering van 17 maart kregen twee werken wel een eervolle vermelding. Een eerste vermelding is er voor Charis Verbelen voor haar masterproef De kunst van het bewaren, vernietigen is de kunst. Hedendaags documentbeheer in de Vlaamse Opera. Richtlijnen en advies voor de dienst dramaturgie. In deze verhandeling bestudeerde Charis het dynamisch archief van de dienst dramaturgie van de Vlaamse Opera. De tekst is volgens de jury helder en goed geschreven in een duidelijke taal en ze beschouwt het als een model voor een masterproef. Een tweede eervolle vermelding is er voor Timo Van Havere. De droom van een archivaris. Een analyse van de constructie van het stadsarchief van Gent en zijn collecties tussen 1800 en 1930 wil duidelijk maken hoezeer het Gentse stadsarchief de sporen draagt van de wensen en verwezenlijkingen van de Gentse stadsarchivarissen tussen 1800 en 1930. Een zeer aantrekkelijk onderwerp volgens de jury, dat de vinger op de wonde legt en een andere blik werpt op wat archivarissen doen. De jury bestond uit Godfried Kwanten, Marc Nelissen, Petra Vanhoutte. Patrick Vanouplines zat de vergadering voor en Tom Van Hoye nam verslag. > www.vvbad.be/over-vvbad/ger-schmookprijs In 2014 konden werken ingediend worden over de bibliotheeksector. 18 VVBAD Voortgangsrapport 2014

De VVBAD neemt deel aan initiatieven die de professionalisering van de sector kunnen bevorderen (projectmatig), Begin 2014 werden in een Gebruikersonderzoek bij de Vlaamse en Brusselse openbare bibliotheken, cultuur- en gemeenschapscentra voor het eerst zowel bezoekers, niet-bezoekers als afhakers bevraagd. De sectie Openbare Bibliotheken was vertegenwoordigd in de stuurgroep van het onderzoek. De resultaten ervan werden aan elke individuele gemeente en bibliotheek bezorgd. Hoe met deze cijfers aan de slag te gaan, was onderwerp van een studiedag op 2 december i.s.m. Universiteit Antwerpen. Nationaal, structureel Het Belgische Blauwe Schild: Hilde De Bruyne Denktank Jeugd en werkgroep leesbevordering LOCUS: An Steppe Inspiratiegroep Vlaams e-boekplatform: Bruno Vermeeren Kwaliteitslabel collectiebeherende cultureel-erfgoedorganisaties: Ingrid De Pourcq Redactieraad S@P jaarboek Oorlog en archieven: Michel Vermote, Gerd De Coster Stichting Lezen: Simone Janssens Stuurgroep gebruikersonderzoek bibliotheken en cultuur- en gemeenschapscentra: Bruno Vermeeren Stuurgroep Groene Apen (milieuzorg lokaal cultuurbeleid): Bruno Vermeeren Stuurgroep Literair Erfgoed: Julie Hendrickx 3.2 De VVBAD ziet toe op de ontwikkeling van de beroepsopleidingen en hun afstemming op het werkveld. Terugkerende acties: De VVBAD neemt een actieve rol op binnen de Coördinatiecommissie Bibliotheekopleidingen (Cocobi) (procesmatig), Patrick Vanouplines, voorzitter VVBAD is voorzitter van Cocobi; Bruno Vermeeren, coördinator VVBAD is secretaris Cocobi. De VVBAD is betrokken bij de organisatie van beroepsopleidingen in Vlaanderen (procesmatig). Adviesraad Gespecialiseerde Master Archivistiek: Erfgoedbeheer en Hedendaags Documentbeheer: Johan Vannieuwenhuyse Coördinatieteam archiefopleiding Bibliotheekschool Gent: Michel Vermote De VVBAD werkt mee aan functie-, competentie- en opleidingsprofielen voor de sector (projectmatig), In het voorjaar van 2014 werden beroepscompetenties voor twee beroepsprofielen uitgetekend voor de Bibliotheekmedewerker/Informatiebemiddelaar en de bibliotheekdeskundige/informatiedeskundige. Voor beide profielen is er inmiddels een inschalingsadvies, maar ze zijn voorlopig nog niet erkend door de Vlaamse overheid. Werkgroep Beroepskwalificatiedossiers bibliotheeksector: Carol Vanhoutte, Patrick Vanouplines, Bruno Vermeeren In het voorjaar werkte de VVBAD nog mee aan het dossier voor een masteropleiding dat de Post-Academische Vorming (PAVO) Informatie- en Bibliotheekwetenschappen (IBW) opstelde. In de zomer echter besliste de academische overheid van de Universiteit Antwerpen om IBW niet langer in te richten. Dit academiejaar is het laatste jaar waarin nieuwe studenten de opleiding kunnen aanvatten. Na 31 jaar houdt de opleiding Informatie- en Bibliotheekwetenschap dus op te bestaan. Dat leidde tot groot protest in de sector. Een petitie opgezet door studenten van de opleiding en ondersteund door de VVBAD verzamelde ruim 1700 handtekeningen tegen het stopzetten. De VVBAD protesteerde bij de Universiteit Antwerpen en vroeg de Vlaamse Interuniversitaire Raad om een initiatief te nemen, om ook in de toekomst een universitaire bibliotheekopleiding in Vlaanderen te voorzien. Werkgroep Masterdossier Informatie- en Bibliotheekwetenschap: Bruno Vermeeren De VVBAD nam ook deel aan de discussies over de beroepenstructuur in de socio-culturele sector. Werkgroep Beroepenstructuur socio-culturele sector: Bruno Vermeeren 19 VVBAD Voortgangsrapport 2014

In 2015 start de VVBAD het werk op aan beroepskwalificatiedossiers voor de archiefsector. Een startvergadering is voorzien op 31 maart 2015. De VVBAD was ook vertegenwoordigd in de stuurgroep van het project Oscar Verbreding. Oscar is een instrument voor de erkenning en waardering van competenties die mensen verwerven binnen het sociaal-cultureel werk, bv. door het volgen van vormingen of het werken als vrijwilliger. Met het project wilde Socius, het steunpunt voor het sociaal-cultureel volwassenenwerk, samen met partners zoals LOCUS en de VVBAD, nagaan of Oscar ook binnen het lokaal cultuurbeleid kon gebruikt worden. Hiertoe werden een aantal pilootprojecten en vormingsmomenten opgezet. Het eindrapport verschijnt begin 2015. De VVBAD informeert over de (beroeps)opleidingen voor de informatiesector in Vlaanderen (projectmatig), Zie http://www.vvbad.be/themas/opleidingen Als neerslag van deze actie verschenen in 2014 volgende artikels in META: Nicolas Janssen en Julie Henrickx: Het kritisch herbekijken van de inhoud van het programma is en constante in de geschiedenis van IBW, META 2014/1 Het team achter de Master-na-Master Archivistiek: Erfgoed- en Hedendaags Documentbeheer, META 2014/4 META 7 was een themanummer onderwijs Het einde van IBW, META 2014/8 Bruno Vermeeren, Het verdict, META 2014/9 Studenten overhandigen handtekeningen tegen stopzetting bibliotheekopleiding, META 2014/9 De VVBAD informeert over bijscholingen voor de informatiesector in Vlaanderen (procesmatig). In 2014 werden op de VVBAD-website: 100 activiteiten aangekondigd door 46 organisaties. 3.3 De VVBAD besteedt zorg aan haar interne werking. Terugkerende acties: De VVBAD evalueert haar werking voortdurend (procesmatig), Van (bijna) elke studiedag en activiteit is er een evaluatie (zie Tabel 4) De VVBAD organiseert geregeld een interne vorming voor haar bestuursleden en voor haar staf (projectmatig), Op 13 maart organiseerde de VVBAD een interne vorming voor bestuursleden over het opstellen van een marketingplan. De vereniging organiseert ook in 2015 een interne vorming voor bestuursleden. Deze vindt plaats op 29 mei en handelt over veranderingsmanagement of succesvolle veranderingsprocessen. De VVBAD streeft naar geregelde vernieuwing van haar besturen (procesmatig), Zie Cijferoverzicht 1 De VVBAD streeft naar duurzaamheid in haar werking (procesmatig). De vereniging houdt in haar aankoopbeleid rekening met duurzaamheid. Vanaf 2014 wordt het tijdschrift META onder een biologisch afbreekbare wikkel verstuurd kan worden. De vereniging is vertegenwoordigd in de stuurgroep van het project Groene Apen over milieuzorg in het lokale cultuurbeleid, een initiatief van Ecolife en LOCUS en ondertekende een engagementsverklaring voor een projectaanvraag voor een gelijkaardig project voor de cultureel-erfgoedsector, getrokken door Ecolife en FARO. Als neerslag van deze actie verschenen in 2014 volgende artikels in META: Peggy De Prins, Zorg om duurzaam HRM, META 2014/1 Draaiboek milieuzorg in het lokaal cultuurbeleid, META 2014/9 20 VVBAD Voortgangsrapport 2014

4 De VVBAD informeert over de ontwikkelingen in de sector en over haar eigen werking Operationele doelstellingen bij strategische doelstelling 4 4.1 De VVBAD informeert over de ontwikkelingen in de sector. Terugkerende acties: De VVBAD publiceert META, tijdschrift voor bibliotheek & archief als vakblad voor de informatiesector in Vlaanderen (procesmatig), Zie Cijferoverzicht 5 en 6 META vierde in 2014 zijn 90e jaargang. In 1922 verscheen de allereerste editie van De Bibliotheekgids. Omdat van 1943 tot 1945 het tijdschrift niet verscheen waren we in 2014 pas aan onze 90e editie. Om dit te vieren stelden we een nieuwe rubriek voor die inzoomde op het interessantste, leukste of opvallendste van negen decennia. De verkiezingen van 25 mei waren prominent aanwezig in deze jaargang. Enerzijds de aanloop naar we vroegen de politieke partijen welke punten zij uit ons memorandum wilden realiseren de komende beleidsperiode anderzijds de perikelen achteraf: de gevolgen van de interne staatshervorming, het decreet Lokaal Cultuurbeleid, de provinciebesturen die ontdaan worden van hun persoonsgebonden bevoegdheden en de weerslag daarvan op structuren, financiering en mensen Ook op andere vlakken was het woelig. Zo vierden we in META 2014/1 nog het dertigjarige bestaan van de postgraduaatsopleiding Informatie- en Bibliotheekwetenschap aan de Universiteit Antwerpen. Tien maanden later moesten we in META 2014/8 het jammerlijke einde van IBW aankondigen. Met een themanummer (2014/7) zoomden we trouwens dieper in op het bibliotheek- en archiefonderwijs. Onderwijs is altijd al een belangrijk onderwerp geweest voor de VVBAD zeiden we toen en het zou ondertussen als een mantra in uw oor moeten weerklinken: Bibliotheken en archieven hebben nood aan een drieledige opleidingsstructuur. META verschijnt 9x per jaar: februari, maart, april, mei, juni, augustus, oktober, november, december Formaat: 210 x 297 mm (A4) Oplage: 1400 exemplaren Druk: offset, full colour De VVBAD bouwt een interactieve website uit met nuttige informatie voor en over de informatiesector in Vlaanderen (procesmatig), Zie Cijferoverzicht 7 De VVBAD vormt de redactie van de Wegwijzer voor bibliotheken en documentatiecentra (procesmatig), Samen met uitgeverij Politeia geeft de VVBAD deze losbladige publicatie uit. De Wegwijzer is een praktijkgericht handboek voor al wie op het terrein met informatiebeheer bezig is. Een onafhankelijke redactieraad actief binnen de VVBAD werkte een gestructureerde inhoud uit en zorgt voor de verdere aan- en bijsturing van het handboek. In 2014 verschenen er vier nieuwe afleveringen. Nieuwe onderwerpen waren onder andere E-books in Vlaamse openbare bibliotheken, E-books in wetenschappelijke instellingen, Kosten bij openbare bibliotheken, Mediawijze bibliotheken, Leercentra, Opensource, Aantal aanvullingen: 4 Aantal abonnees: 377 De VVBAD onderhoudt de Vlaamse Archief-, Bibliotheek- en Documentatiegids (Vlabidoc) (procesmatig), Aantal abonnees: 97 De VVBAD publiceert verslagen van de activiteiten die de vereniging organiseert, hetzij online, hetzij via haar tijdschrift (projectmatig). Zie Cijferoverzicht 4 en http://www.vvbad.be/activiteiten/archief 21 VVBAD Voortgangsrapport 2014

De VVBAD publiceert losstaande publicaties bij een gepaste aanleiding (projectmatig). Naar aanleiding van de pensionering van Staf Janssens, archivaris van het Koninklijk Paleis en sinds jaar en dag gewaardeerd bestuurslid van de VVBAD, publiceerde de vereniging het eenmalige personality magazine STAF. Onder impuls van Johan Vannieuwenhuyse (Provinciaal Archief West-Vlaanderen) en Noël Geirnaert (Stadsarchief Brugge) maakte Julie Hendrickx een selectie van zijn publicaties en verzamelde zij getuigenissen over Staf. Marc Engels zorgde voor de lay-out, op basis van het sjabloon van META, maar met de voetnoten uit Bibliotheek- & archiefgids. Staf Janssens mocht het eerste exemplaar ontvangen tijdens een diner te zijner ere op 20 september in Leuven. 4.2 De VVBAD communiceert over haar eigen werking. Terugkerende acties: De VVBAD publiceert op regelmatige tijdstippen een elektronische nieuwsbrief om de sector te informeren over haar werking (procesmatig), Aantal abonnees: 2751 Aantal nrs: 25 De VVBAD publiceert META, tijdschrift voor bibliotheek & archief als ledenblad (procesmatig). Zie Cijferoverzicht 5 en 6 De VVBAD communiceert via sociale media over haar eigen werking (procesmatig). Fans op Facebook: 589 Volgers op Twitter: 399 Leden groep LinkedIn: 406 Gebruik Slideshare: 44928 views in 2014 Gebruik Flickr: In 2014 publiceerde de VVBAD op Flickr fotosets over: De studiereis naar Berlijn; De Algemene Ledenvergadering in het Vlaams Parlement Vakantiefoto s (ingestuurd door leden voor Signalement, de fotorubriek van META). 4.3 De vereniging optimaliseert de interne communicatie. Terugkerende acties: De VVBAD ontwikkelt haar interne communicatie (projectmatig), De VVBAD ontwikkelt en onderhoudt een platform voor interne communicatie (procesmatig). Het platform voor interne communicatie atrium.vvbad.be is uitgerold. De afdeling beslist zelf hoe het platform gebruikt wordt. 22 VVBAD Voortgangsrapport 2014