Patiënteninformatie Fast Track, versneld herstel na een dikke darm (colon) operatie rkz.nl
Inleiding U heeft met uw behandelend arts afgesproken dat u binnenkort een dikke darm operatie ondergaat. U neemt hierbij deel aan een versneld herstel programma. Dit versneld herstel programma rondom de operatie, ook wel Fast Track genoemd is een belangrijke ontwikkeling van de laatste jaren in de chirurgie van de dikke darm. Bij dit versneld herstel programma is het belangrijk om te beseffen dat het doel van dit versneld herstel programma niet is om u eerder te ontslaan uit het ziekenhuis. Het doel is om ervoor te zorgen dat u eerder hersteld bent van de operatie met minder complicaties (bijv. een longontsteking) met als resultaat dat u eerder in staat bent het ziekenhuis te verlaten en eerder weer uw leven kunt hervatten zoals voorheen. In tegenstelling tot de zorg zoals die vroeger werd gegeven heeft u een veel actievere rol in uw eigen herstel. Zo wordt er van u verwacht dat u direct na de operatie start met drinken, eten en uit bed gaat om te mobiliseren. Deze extra inspanning van u resulteert in een sneller herstel, immers rust roest. In de zorg zoals die vroeger werd gegeven hadden patiënten een veel passievere rol in hun eigen herstel. Zo lagen de patiënten de dagen na de operatie continue in bed en werd het dieet langzaam uitgebreid. Er is echter gebleken dat dit niet goed is en resulteert in een verlies van de spiermassa en kracht, toename van complicaties (bijv. longontstekingen en doorliggen) en een onnodig lang verblijf in het ziekenhuis. In het hierna volgend overzicht zullen enkele belangrijke elementen van het versneld herstel programma worden belicht. Voorbereiding op de operatie Voor de operatie is het van belang dat de darm niet vol zit met ontlasting daarom wordt u de dag voor opname gelaxeerd. Als de tumor in het laatste gedeelte van de dikke darm zit (het rectum) krijgt u een laxeermiddel (Picoprep) te drinken. Afhankelijk van het soort operatie krijgt u een klysma. U hoeft uw voeding de dagen voor de ingreep niet aan te passen. Het is juist belangrijk dat u in een goede voedingstoestand wordt geopereerd. Vroeger moesten patiënten vanaf de avond voor de operatie nuchter
Fast Track, versneld herstel na een dikke darm (colon) operatie blijven. Door een gebrek aan voeding de uren voor de operatie raakt de stofwisseling verstoord en kunnen er dorst- en hongergevoelens ontstaan. Om dit te voorkomen en te zorgen voor een optimale stofwisseling krijgt u de middag en avond voor de operatie en op de ochtend van de operatie pakjes pré-opdrank. Gebleken is dat patiënten die deze energierijke drank drinken minder infecties hebben na de operatie en eerder normale voeding verdragen doordat de darm eerder weer normaal functioneert na de ingreep. De operatie De operatie wordt verricht onder algehele narcose. In principe wordt de operatie uitgevoerd door middel van een kijkoperatie (laparoscopisch), indien nodig wordt overgegaan tot een open operatie. Bij de operatie verwijdert de chirurg het gedeelte van de dikke darm met de afwijking. Hierna worden de twee uiteinden van de dikke darm weer aan elkaar gehecht. Soms is het noodzakelijk om de aan elkaar gehechte darmuiteinden rust te gunnen om goed te kunnen genezen, dan dient er een (tijdelijk) stoma te worden aangelegd. Tijdelijk is 2 à 3 maanden. Ook als het niet mogelijk is om de darmuiteinden weer aaneen te sluiten wordt er een stoma aangelegd. Na de operatie Als u bijkomt uit de narcose heeft u een slangetje van de ruggenprik in de rug waardoor pijnstilling wordt gegeven. Dit wordt aangevuld met pijnstillende tabletten. In overleg met de pijnverpleegkundige wordt enkele dagen na de operatie het slangetje in de rug verwijderd. Met de ruggenprik kunt u gewoon het bed uit om te mobiliseren. De urine loopt af via een urine katheter. Ook dit slangetje wordt enkele dagen na de operatie verwijderd. De uren na de operatie brengt u door op de verkoever (uitslaap) kamer ter observatie. Na enkele uren gaat u weer terug naar uw eigen afdeling. Als u weer terug op de afdeling bent mag (moet) u zo snel mogelijk weer drinken en eten. Als u direct weer voeding tot u neemt, wordt het herstel van de werking van de darmen bevorderd.
Door de aanwezigheid van drinken of eten in de maag en darmen worden deze gestimuleerd en keert hun normale werking eerder terug. Het snel starten met drinken en eten zorgt eveneens voor een betere stofwisseling waardoor de wonden en de aansluiting van de darmdelen beter genezen. Snel weer eten en drinken na de operatie levert geen extra risico s op. Wanneer u misselijk bent of braakt is het belangrijk om snel hierna weer een poging te wagen om te drinken of te eten. Als extra ondersteuning krijgt u de dagen na de operatie nog een aantal pakjes drinkvoeding. Om de darm verder te stimuleren krijgt u de dag na de operatie, indien nodig, gedurende de rest van de opname een laxeermiddel. Als u weer op de afdeling bent, mag u direct uit bed komen, de verpleegkundige zal u daarbij helpen. De volgende dag stimuleren wij u zoveel als mogelijk uit bed te komen. Het snel weer uit bed komen en weer oplopen bevordert het herstel en voorkomt complicaties. Bij het bovenstaande geldt, hoe sneller en hoe meer u drinkt, eet en uit bed bent, hoe sneller het herstel vaak verloopt en hoe eerder u bent teruggekeerd op het niveau van voor de operatie. Ontslag uit het ziekenhuis Wanneer er geen complicaties optreden, kunt u gemiddeld binnen vier dagen na de operatie het ziekenhuis verlaten. Als er speciale thuishulp (wijkverpleging) nodig is, wordt dit vanuit het ziekenhuis geregeld. U krijgt een poliklinische afspraak mee wanneer u op controle moet komen bij uw behandelend specialist. Tijdens deze controle afspraak krijgt u tevens de uitslag van het weefsel onderzoek. Een dag nadat u het ziekenhuis heeft verlaten, belt een verpleegkundige u op om te vragen of alles naar wens gaat. U krijgt daarnaast een telefoonnummer mee van de afdeling zodat u contact kunt opnemen bij de volgende klachten: koorts (hoger dan 38 graden) ernstige/toenemende pijn in de buik aanhoudende misselijkheid/braken, waardoor u niet of nauwelijks kunt eten/drinken aanhoudende diarree (meer dan vijf keer per dag) of andere problemen met de ontlasting
Fast Track, versneld herstel na een dikke darm (colon) operatie Doelen Uit het voorafgaande zal het u duidelijk zijn geworden dat u een belangrijke bijdrage kunt leveren aan u eigen herstel. Om u verder te stimuleren worden hieronder een aantal doelen gegeven waarop u zich kunt richten gedurende de opname: De dag voor de operatie: s middags één pakje pré-op drank drinken s avonds één pakje pré-op drank drinken de ochtend van operatie twee pakjes pré-op drank drinken laxeren volgens schema De dag van de operatie: s morgens voor de operatie (gemiddeld twee uur van tevoren) twee pakjes pré-op drank drinken. s avonds na de operatie twee uur naast het bed in een stoel zitten. ongeveer 800 ml te drinken, inclusief twee pakjes drinkvoeding. De eerste dag na de operatie: gedurende zes uur uit bed, deels in de stoel zitten en deels oplopen 1500 ml drinken, inclusief drie pakjes drinkvoeding. De tweede dag na de operatie: gedurende zes uur uit bed, deels in de stoel zitten en deels oplopen normale voeding Vragen? Als u na het lezen van deze informatie nog vragen hebt kunt u bellen met de verpleegkundige van afdeling Chirurgie: telefoon 0251 26 56 85
Redactie: Afdeling Communicatie en Afdeling Chirurgie Vondellaan 13 1942 LE Beverwijk T : +31 (0) 251 26 5555 W : rkz.nl /RKZ.BrandwondencentrumBeverwijk /RodeKruisZH /company/rode-kruis-ziekenhuis Zorg van de Zaak Het RKZ maakt deel uit van het Zorg van de Zaak Netwerk. HD.90.0306-NL 2016-02