Tijd: 'Met al die aantijgingen denkt de gewone Vlaming dat het allemaal gefoefel is' 09-03-2013 Pag. 8 Dat de N-VA het ACW verdacht maakt, heeft volgens Kris Peeters een gevaarlijke schandaalsfeer in Vlaanderen gecreëerd. 'Waar zijn we in hemelsnaam mee bezig?' Maar dat wil volgens hem nog niet zeggen dat alle bruggen zijn opgeblazen. 'Wat is er aan het gebeuren? Hoe is dat toch mogelijk?' Dat was de eerste reactie van Vlaams minister-president Kris Peeters (CD&V) op het ontslag van zijn federale partijgenoot Steven Vanackere. 'Er waren heel wat insinuaties, maar ik wil niet zeggen dat dit de fout van de media of de N-VA of van welke andere partij dan ook is. Toppolitici spelen zoals topvoetballers in een match met toeschouwers, tegenstanders en ploegmaten. En op zo'n voetbalveld gebeurt van alles. Maar toppolitici zijn ook maar mensen. Als iets fout gaat, moet dat aangekaart worden. Maar vandaag wordt met een enorme snelheid en diepte op toppolitici ingehakt alsof ze allemaal van teflon en beton zijn.' Op het partijbestuur hebt u erop aangedrongen dat het ACW voor transparantie zou zorgen. Is het ACW mee verantwoordelijk voor het feit dat hun eerste man in de regering geslachtofferd is? Kris Peeters: 'Steven Vanackere is zelf tot dat besluit gekomen. Hij is een intelligent en integer man. Misschien dat hij net daarom die stap heeft gezet. Hij kon er niet meer tegen. Didier Reynders zegt wel dat hij dat niet gedaan zou hebben. Het cynisme heeft zijn grenzen. Hoe is een en ander in de media gekomen, denkt u?' (Bij CD&V denken ze dat Reynders een grote rol heeft gespeeld in het ACW-bashen, red.). De communicatie van het ACW is - en ik druk mij voorzichtig uit - niet optimaal verlopen. Het is positief dat de contracten nu toch zijn vrijgegeven. Nu zijn ACW en Belfius blijkbaar tot de conclusie gekomen dat de commerciële deal een bijstelling behoefde. Als je de film zou terugdraaien, denk ik dat het ook anders had kunnen worden aangepakt. Maar wat zijn we daar mee?' Heeft de commotie in essentie niet te maken met de vaststelling dat het ACW als enige aandeelhouder nog langs de kassa passeert van de bank die met belastinggeld moest worden gered?
Peeters: 'We hebben verschrikkelijke dingen meegemaakt met de bankencrisis. De banken zijn gered omdat we anders helemaal in de dieperik zouden zitten. Zelf ben ik geconfronteerd met de Gemeentelijke Holding. Die heeft meegedaan aan die reddingsoperatie maar heeft boven zijn gewicht gespeeld. Ik denk dat er nog actoren boven hun gewicht hebben gespeeld. Niet omdat ze dat graag wilden, maar omdat ze zijn uitgenodigd in de ring te stappen om die bank te redden. Ze hebben dat gedaan, al waren ze liever uit de ring gebleven. De gevolgen waren zwaar. Wij hebben 500 miljoen euro verloren met de Gemeentelijke Holding en Arco is in vereffening. Dat wordt allemaal snel vergeten.' Akkoord, maar uiteindelijk heeft de belastingbetaler de banken wel gered. Peeters: 'We moeten niet rond de pot draaien. De belastingbetaler heeft die banken recht gehouden. Maar de belastingbetaler had nog meer moeten ophoesten als de banken niet zouden gered zijn. Nu zijn er de naweeën. We moeten die in alle openheid en transparantie afhandelen.' '800.000 Arco-coöperanten en veel andere mensen zijn door Dexia en Fortis hun geld kwijtgespeeld. Zij voelen nu sympathie voor diegenen die het ACW aanpakken. Die strategie is iets te doorzichtig. Maar er zijn spanningen, dat klopt. Wat gaat er gebeuren als de Raad van State de staatswaarborgen voor de Arco-coöperanten afwijst? Dit is een dossier... Als je niet oplet, gaat het volledig de verkeerde kant uit.' Bij de redding van de banken is een politieke deal gesloten om het ACW en Ethias te helpen. Is daar niet de voedingsbodem gelegd voor het ongenoegen van de belastingbetaler? Peeters: 'Die analyse klopt niet. Er zijn geen politieke deals gemaakt. Er is niet onder tafel geritseld. Het was geen donnant-donnant. Nee, dat denk ik niet. Als het zo zou zijn, moet alles boven komen. De mensen zijn daar terecht zeer gevoelig voor.' Toen de N-VA de aanval op het ACW opende, is CD&V in de bres gesprongen. Was u niet bezorgd dat CD&V daardoor als de christelijke arbeiderspartij zou worden gezien? Peeters: 'Ja, want dat zijn we niet. We zijn een brede volkspartij.' Biedt het ontslag van Vanackere de mogelijkheid om dat beeld te corrigeren? Peeters: 'Dat ontslag is heel jammer, maar we moeten onze strategie nu verder uitbouwen en de partij meer dan ooit op de kaart zetten.' En wat is die strategie? Peeters: 'Bewijzen dat onze ministers in de Vlaamse en de federale regering het verschil maken. Daarnaast bereidt de partij zich voor op de sociaaleconomische bevoegdheden die naar Vlaanderen komen door de zesde staatshervorming. Dat zal geen ruk naar rechts zijn. De Vlaamse ministers Jo Vandeurzen, Hilde Crevits en Joke Schauvliege staan voor een warme samenleving. En die zijn heus niet gestopt met werken.'
Johan Vande Lanotte (sp.a) denkt toch dat CD&V met het wegvallen van de ACW-flank in de federale regering een meer rechtse koers zal varen. Peeters: 'En Vande Lanotte is dan de enige die nog opkomt voor de linkse kiezer. Er zijn zoveel doorzichtige politieke spelletjes dat ik me afvraag: moet er nog zand zijn? Didier Reynders is een meester in zulke politieke spelletjes. Hij haalt dan de voorpagina's, maar wat is de toegevoegde waarde?' 'Een ruk naar rechts is niet aan de orde. Ik laat mij niet in een hoek duwen waar we niet thuis horen. CD&V kan maar als volkspartij verder gaan als we zowel de linkse als de rechtse lijnen meenemen. Waar we absoluut voor gaan, is het middenveld. Dat is trouwens nog altijd het grootste deel van het voetbalveld.' 'Je moet het middenveld niet ophemelen, maar de vraag welke rol nog is weggelegd voor dat middenveld wordt één van de belangrijke politieke discussies. Zeker na de zesde staatshervorming zal elke partij moeten zeggen welke rol zij voor het middenveld in Vlaanderen weggelegd ziet.' Het middenveld zelf vreest dat het in Vlaanderen niet meer dan een adviserende rol mag spelen. Peeters: 'Op het federale niveau zitten de sociale partners mee in de beheersorganen omdat het deels over hun geld gaat, namelijk de bijdragen die op de lonen worden betaald. De vraag is of we dat in Vlaanderen anders zullen organiseren. Wat zal de rol van de sociale partners zijn in het beheer van een Vlaamse sociale zekerheid? Daar gaat het om. Het middenveld zal zelf ook moeten aantonen wat zijn toegevoegde waarde is. Want ook al is het middenveld het grootste deel van het voetbalveld, als er op dat middenveld niets gebeurt, moet je met lange ballen werken.' Het middenveld staat met de ACW-saga zwakker dan ooit. Peeters: 'Het stoort mij dat er over fraude en schriftvervalsing wordt gesproken. Je moet dan verdomd stevig in je schoenen staan, want het is een zware aantijging. Als het niet klopt, welke schade heb je dan aangericht? Hoe wil je het middenveld een plaats geven in Vlaanderen, als je ze eerst verdacht maakt? Het ACW en de andere vrijwilligersorganisaties hebben heel wat envergure. De Vlaming die al die aantijgingen hoort, denkt dat het allemaal gefoefel is. Waar zijn we in hemelsnaam mee bezig? We moeten in Limburg 10.000 jobs zoeken, we moeten de zesde staatshervorming voorbereiden. En ondertussen vraagt de gewone Vlaming zich af waar we in hemelsnaam mee bezig zijn.' Bart De Wever zegt dat het niet zijn intentie is om het middenveld onderuit te halen. Peeters: 'Als een topvoetballer een pas geeft in de voeten van de tegenstander, kan hij zeggen dat dat niet zijn bedoeling was. Maar je slikt wel een tegendoelpunt. Bon, wat gebeurd is, is gebeurd. We moeten nu vooruit kijken.' Rond de jaarwisseling gaf uw partij blijk van een herwonnen zelfvertrouwen. Met Kris Peeters hebben we iemand die verkiezingen kan winnen, klonk het.
Peeters: 'Excuseer me, wat is de vraag?' Of u de verkiezingen zal winnen? Peeters: 'Er is een sterk team en ik ben tot boegbeeld gebombardeerd. Maar bij hoge zee zit de boeg voor een hele tijd onder water. (lacht) Ik wil zeker niet naast mijn schoenen gaan lopen. Maar ja, ik ga die uitdaging met veel vertrouwen aan. Ik ben wel niet naïef: er staat veel op het spel en er moet nog een hele weg worden afgelegd. Maar het zelfvertrouwen is er. En wat wordt onderschat: een partij die wordt aangepakt, sluit de gelederen en gaat er voor. Daar staan we nu.' Er wordt zelfs niet uitgesloten dat u kandidaat-premier zal zijn. Peeters: 'Wij willen de verkiezingen winnen en zowel op Vlaams als op federaal niveau een rol van betekenis spelen. En ja, ik heb gezegd dat ik het minister-presidentschap evenwaardig vind aan het premierschap en dat ik het liefst minister-president ben. Maar het is aanmatigend om daar nu al iets over te zeggen. De N-VA is in de peilingen momenteel de grootste partij. Vraag het aan Bart De Wever: wordt hij premier en minister-president en ook nog burgemeester van Antwerpen?' Zijn antwoord is dat hij al een post heeft, die van burgermeester van Antwerpen. In 2014 wil hij zijn project realiseren. Peeters: 'Wel, ik kan hetzelfde antwoord geven. Ik wil ook het Vlaamse project realiseren. (lacht)' Nu we het over De Wever hebben. Hij vraagt zich af of u nog een bondgenoot bent om een Copernicaanse revolutie te realiseren. Of is het één tegen allen? Peeters: 'Het is toch al te doorzichtig als Bart De Wever zegt dat hij Calimero is en dat ze hem buiten zullen zetten. Laat me toch even de puntjes op de i zetten. Ik wil nu de zesde staatshervorming uitvoeren. Daarna komt de zevende staatshervorming. Die kan voorbereid worden in de nieuwe Senaat van de deelstaten. We zullen daar dan op het gepaste moment over onderhandelen. Wat de methode betreft, mag dat voor mij gebeuren op basis van grondwetsartikel 35, waarbij de deelstaten beslissen wat ze nog samen willen doen. Maar je kan niet zeggen dat de verkiezingen over de zevende staatshervorming moeten gaan als de zesde nog niet op het terrein is uitgevoerd. Ik ga voor de Copernicaanse omwenteling, geen revolutie. Ik probeer pragmatisch stappen vooruit te zetten.' 'De Copernicaanse omwenteling is ook vooral een omwenteling in de geesten. Dat het zwaartepunt bij de deelstaten komt te liggen, hebben sommigen, zoals Didier Reynders, nog altijd niet door. Vlaanderen is goed voor 60 procent van de bevolking, 70 procent van het bruto binnenlands product en 80 procent van de export. Een federale minister moet dan toch goed opletten als hij zegt dat de grootste deelstaat van België moet bijdragen, of dat er anders iets zwaait.' Zijn tussen CD&V en N-VA de bruggen opgeblazen?
Peeters: 'Sommigen vroegen zich af waar nog de zeven verschillen zaten tussen CD&V en N- VA. Die zijn er dus duidelijk wel. Maar we hebben ook raakpunten. In mijn partij wordt soms wel eens vergeten dat wij samen met de N-VA in een kartel hebben gezeten. Toen bestond de beeldspraak van een race, waarbij we de eerste kilometer samen zouden lopen. Zullen we na de verkiezingen van 2014 ook nog een deel samen lopen, dat is de vraag. Ik sluit dat niet uit.' Er komt veel op u af en het gaat alleen maar crescendo. Hoe houdt u het vol? Peeters: 'Politiek is een zeer curieus vak, maar je gaat er ook niet van dood. Het is niet levensbedreigend. Het is belangrijk om ook eens te kunnen ontspannen. Ik doe graag aan sport, al is ook dat niet zonder risico. Zoals toen ik de olympische triatlon deed en als een lijdende Christus uit het water kwam (lacht). WIM VAN DE VELDEN 2013 Mediafin