Nummer Onderwerp : B-1.10.2007 : Verordening Wet Inburgering Korte inhoud : Per 1 januari is de nieuwe Wet Inburgering (WI) ingegaan. De Wet Inburgering Nieuwkomers (WIN) komt hiermee te vervallen. Er is een nieuwe Verordening Wet Inburgering gemaakt met daarin opgenomen het gemeentelijk beleid met betrekking tot inburgering. Aan de raad het verzoek deze verordening vast te stellen. De verordening en de toelichting daarop zijn reeds in uw bezit. Uithuizen, 19 april 2007. AAN DE RAAD. Wet Inburgering 1. Algemeen Per 1 januari 2007 is de nieuwe Wet Inburgering (WI) in werking getreden. Deze wet vervangt de Wet Inburgering Nieuwkomers (WIN) die per 1 januari 2007 is komen te vervallen. Omdat pas in december 2006 bekend was hoe de nieuwe WI er uit zou gaan zien, hebben gemeenten tot 1 april 2007 de tijd gekregen om de juiste maatregelen te treffen zodat de wet goed kan worden uitgevoerd. Daarom wordt er nu nieuw uitvoeringsbeleid geformuleerd. Dit uitvoeringsbeleid dient te worden vastgesteld in een verordening. In tegenstelling tot de WIN staat in de nieuwe WI de eigen verantwoordelijkheid van de inburgeraar centraal. Onder de oude wet bestond alleen de verplichting om deel te nemen aan een inburgeringstraject. Onder de nieuwe wet wordt van de inburgeraar gevraagd om niet alleen deel te nemen, maar ook het inburgeringsexamen te behalen op een vastgesteld niveau. Er is dus niet alleen sprake van een inspanningsverplichting maar ook van een resultaatverplichting. 2. Doelgroep Onderstaande vreemdelingen zijn inburgeringsplichtig:? Nieuwkomers? Oudkomers? Geestelijke bedienaren Nieuwkomers: Vreemdelingen in de leeftijd vanaf 16 jaar tot 65 jaar die:? na inwerkingtreding van de wet Inburgering voor een niet tijdelijk doel tot Nederland worden toegelaten;? op de dag voorafgaand aan de inwerkingtreding van de Wet inburgering nieuwkomer was in de zin van de Wet Inburgering Nieuwkomers.
2 Oudkomers: Vreemdelingen in de leeftijd vanaf 16 jaar tot 65 jaar die voor inwerkingtreden van de Wet inburgering in Nederland woonden, maar geen acht jaar in Nederland hebben gewoond tijdens de leerplichtige leeftijd en evenmin diploma s hebben waaruit blijkt dat zij beschikken over voldoende kennis van de Nederlandse taal en samenleving. Geestelijke bedienaren: Een geestelijk bedienaar is een persoon (oudkomer of nieuwkomer) die een geestelijk, godsdienstig of levensbeschouwelijk ambt bekleedt, arbeid verricht als geestelijk voorganger, godsdienstleraar of zendeling, dan wel ten behoeve van een kerkgenootschap of een ander genootschap op geestelijke of levensbeschouwelijke grondslag werkzaamheden van overwegend godsdienstige, geestelijke of levensbeschouwelijke aard verricht. 3. Inburgeringsplicht De inburgeringsplicht houdt in dat de betrokken persoon voldoende kennis van de Nederlandse taal en van de Nederlandse samenleving moet verwerven. De inburgeringsplicht is resultaatgericht. Dat betekent dat alleen het deelnemen aan het examen niet meer voldoende is. Het resultaat is bepalend. Zowel nieuw- als oudkomers zijn verplicht het inburgeringsexamen op een voor hen vastgesteld niveau te behalen. Een inburgeringsvoorziening die door de gemeente wordt aangeboden leidt toe naar een inburgeringsexamen en omvat het eenmaal kosteloos afleggen van het examen. 4. Inburgeringsvoorziening gemeente Op grond van artikel 19 van de Wet Inburgering is de gemeente verplicht een inburgeringsvoorziening aan te bieden aan de inburgeringsplichtige die: a. houder is van een verblijfsvergunning als bedoeld in artikel 28 of 33 van de Vreemdelingenwet 2000 ( asielmigranten ) of b. geestelijk bedienaar is. Daarnaast kan de gemeente op grond van dit artikel een inburgeringsvoorziening aanbieden aan de inburgeringsplichtige die: a. algemene bijstand ontvangt of een uitkering op grond van een van de sociale zekerheidswetten of regelingen of b. oudkomer is, en zelf geen inkomsten uit tegenwoordige arbeid, algemene bijstand of uitkering geniet. Voor deze laatste categorie moet de gemeente in de verordening doelgroepen aanwijzen van inburgeringsplichtigen waaraan bij voorrang een inburgeringsvoorziening kan worden aangeboden. Dit is opgenomen in artikel 3 van de Verordening Wet Inburgering. 5. Vrijwillige inburgering? Inburgeringsbehoeftigen Mensen die genaturaliseerd zijn en EU-onderdanen hebben geen inburgeringsplicht maar kunnen wel inburgeringsbehoeftig zijn. Op hen is de Regeling Vrijwillige Inburgering van toepassing. De gemeente kan ook hen een inburgeringsvoorziening aanbieden. De gemeente is hiertoe echter niet verplicht. Voorgesteld wordt om hierop geen actief beleid voeren. Het is namelijk niet moge-
3 lijk om vooraf in te schatten wie deze mensen zijn en om hoeveel mensen het gaat. Naar verwachting zullen in de gemeente Eemsmond zeer weinig inburgeringsbehoeftigen zijn. Mochten inburgeringsbehoeftigen zich toch melden bij de gemeente, dan kan de gemeente alsnog op individuele basis besluiten deze mensen een aanbod te doen. 6. Taken gemeente De gemeente heeft drie taken: 1. het verstrekken van informatie aan inburgeraars; 2. het aanbieden van inburgeringsvoorzieningen aan inburgeraars (zowel inburgeringsplichtigen als vrijwillige inburgeraars); 3. het handhaven van de inburgeringsplicht van inburgeringsplichtigen. 6.1 Informeren De gemeente moet in een verordening vastleggen op welke manier zij de mensen die moeten inburgeren gaat informeren. Voorgesteld wordt om in de verordening vast te leggen om informatie te verstrekken door middel van:? een informatie en adviespunt bij de gemeente (centrale balie en contactpersoon WI op afdeling Sociale zaken);? het verstrekken van één of meerdere informatiefolders of brochures (bijvoorbeeld de informatiebrochure Hoe moet ik inburgeren? van de frontoffice inburgering);? informatie op de gemeentelijke site, met tevens een verwijzing naar landelijke websites. 6.2 Handhaven Van vreemdelingen wordt verwacht dat zij zelf in hun eigen inburgering investeren. Een prikkel om de inburgering met goed gevolg af te ronden is dat het slagen voor het inburgeringsexamen een voorwaarde is geworden voor het verkrijgen van een vergunning voor onbepaalde tijd of een zelfstandige vergunning voor voortgezet verblijf. Ook naturaliseren kan pas als iemand het inburgeringsexamen heeft behaald. Er zijn echter inburgeringsplichtigen voor wie inburgering geen vanzelfsprekendheid is. Daarom moet de inburgeringsplicht indien nodig kunnen worden afgedwongen. De gemeente krijgt de bevoegdheid om te handhaven en zonodig boetes op te leggen. De hoogte van de boetes voor alle strafbare gedragingen moeten worden vastgelegd in een verordening. Voorgesteld wordt om bij het vaststellen van de hoogte van de boetes aansluiting te zoeken bij het handhavingsregime van de Wet werk en bijstand (WWB) en dit op te nemen in de verordening. 6.3 Faciliteren De gemeente krijgt de mogelijkheid om bepaalde groepen inburgeringsplichtigen een inburgeringsvoorziening aan te bieden. De gemeente is daarbij verplicht een aanbod te doen aan nieuw- en oudkomers met een asielachtergrond. Voor de overige inburgeringsplichtigen moet de gemeente in de gemeentelijke verordening aangeven welke groepen zij bij voorkeur een aanbod doet (kanbepaling). Voorgesteld wordt om dit op basis van de volgende criteria te doen:
4? de mate waarin inburgering van belang is om in het eigen levensonderhoud te kunnen voorzien;? motivatie om in te burgeren;? inburgeringsplichtigen in een achterstandsituatie;? het hebben van een opvoedingstaak. In de toelichting op de verordening worden bovenstaande keuzes gemotiveerd. 7. Financiële consequenties 7.1 Rijksbijdrage voor de invoering van de wet Alle gemeenten hebben voor de invoering van de WI eenmalig een vast bedrag en een aan het aantal inwoners en minderheden gerelateerd bedrag gekregen. Het vaste bedrag bedraagt 37.768,-. Het gerelateerde bedrag bedraagt voor de gemeente Eemsmond 19.395,-. Dit betekent dat de gemeente Eemsmond in totaal een bedrag van 57.163,- heeft ontvangen voor de implementatie van de WI. Dit bedrag is eind 2006 ontvangen. De volgende kosten kunnen gefinancierd worden uit dit budget: de kosten van de extra uren medewerker inburgering, een aandeel in de kosten voor het adviesbureau in verband met de aanbesteding en een aandeel in de kosten voor de geschatte extra personele inzet bij de Regioraad in verband met de begeleiding voor, tijdens en na de aanbesteding. 7.2 Rijksbijdrage voor de gemeentelijke taken: informeren, handhaven en faciliteren De rijksbijdrage voor de gemeentelijke taken bestaat uit 3 componenten: een vast, een variabel en een prestatieafhankelijk deel. Het vaste deel: Het vaste deel is bedoeld voor de invulling en ontwikkeling van de informerende rol van de gemeente. Gedurende de eerste 5 jaar na invoering van de wet ontvangen gemeenten hiervoor een bijdrage. Voor 2007 ontvangt de gemeente Eemsmond hiervoor een bedrag van 737,-. Het variabele deel: Het variabele deel is bedoeld voor de bekostiging van de handhaving van de inburgeringsplicht van inburgeringsplichtigen die geen inburgeringsvoorziening van de gemeente krijgen aangeboden en voor het aanbieden van inburgeringsvoorzieningen aan geestelijk bedienaren (in de gemeente Eemsmond niet van toepassing). Voor dit variabele deel heeft Eemsmond voor de periode 2007 t/m 2009 een voorschotbedrag ontvangen van 793,-. Het prestatieafhankelijke deel: Het prestatieafhankelijke deel van de Rijksbijdrage is bedoeld voor het aanbieden van een inburgeringsvoorziening aan de inburgeringsplichtigen die in de gemeentelijke verordening zijn aangewezen. Er zijn twee voorschotvergoedingen: 1. Voor de groep uitkeringsgerechtigden geldt een vergoeding van 4.005,-. 2. Voor de groep oudkomers zonder inkomsten uit werk of uitkering en asielmigranten geldt een vergoeding van 5.950,-.
5 In de Wet is verder vastgelegd dat mensen die een inburgeringsvoorziening krijgen aangeboden een eigen bijdrage moeten betalen van 270,-. In bijgaande verordening is de inning daarvan geregeld. Elk jaar moet de gemeente een prognose opgeven van het aantal inburgeringstrajecten dat zij denkt aan te bieden. Voor 2007 is door de gemeente Eemsmond een prognose opgegeven van 14 trajecten voor uitkeringsgerechtigden en 4 voor oudkomers. In totaal dus 18 trajecten. Het aantal van 14 trajecten van uitkeringsgerechtigden is gebaseerd op ervaringsgegevens uit voorgaande jaren. Het aantal van 4 voor trajecten voor oudkomers is puur een schatting omdat deze gegevens (nog) onbekend zijn. Voor alle trajecten samen is een indicatief budget toegezegd door het Ministerie van Justitie van 49.116,-. Dit budget wordt in het eerste kwartaal van 2007 definitief gemaakt en zal vervolgens worden overgemaakt in de vorm van een voorschot. Dit voorschot zal worden afgerekend na drie jaar (2007 t/m 2009) op basis van de werkelijk uitgezette inburgeringstrajecten. 8. Aanbesteden inburgeringstrajecten In Regioraadverband aanbesteden Omdat alle gemeenten in Noord Groningen te maken hebben met de invoering van de nieuwe WI en hiervoor een verordening op moeten stellen is besloten om dit gezamenlijk op te pakken. De meeste gemeenten in Noord Groningen zitten met hun geschatte inburgeringstrajecten boven het bedrag van de Europese aanbestedingsnorm (dat geldt ook voor de gemeente Eemsmond). Daarom is aanbesteden noodzakelijk. In het portefeuillehoudersoverleg jeugdbeleid van 22 februari 2007 is besloten dat de Regioraad gemachtigd wordt als aanbestedende dienst en dat de kosten met betrekking tot de aanbesteding evenals ambtelijke en geschatte extra personele inzet bij de Regioraad gefinancierd kunnen worden uit het door gemeenten ontvangen invoeringsbudget Wet Inburgering. De kosten hiervan komen uit op 0,22 per inwoner. Dat betekent voor de gemeente Eemsmond een bedrag van 3.672,90. Waarschijnlijk zullen de gemeenten Hoogezand, Sappemeer, Slochteren en Haren ook meedoen met de aanbesteding. In dat geval zullen de kosten per gemeente lager uitvallen. 9. Intrekken boeteverordening WIN Onder de oude Wet Inburgering Nieuwkomers (WIN) is in 2005 de boeteverordening WIN opgesteld. Met de komst van de WI dient deze verordening ingetrokken te worden. Dit is in artikel 13 van de Verordening Wet Inburgering opgenomen. 10. Ter informatie: generaal pardon Naar verwachting zal het kabinet nog dit jaar 2007 het generaal pardon doorzetten. Dit zal van grote invloed zijn op het aantal inburgeraars in Nederland. Naar schatting zal dit voor de gemeente Eemsmond betekenen dat er ongeveer 25 extra inburgeringsplichtigen bij komen. Hiermee is tot nu toe nog geen rekening gehouden. De verwachting is dat het Rijk de budgetten bij zal stellen wanneer duidelijk wordt dat het generaal pardon doorgaat.
6 11. Communicatie Aan de cliëntenraad is begin april 2007 een concept Verordening Wet Inburgering verstuurd. De cliëntenraad is verzocht om een schriftelijke reactie op deze verordening te geven. Op 13 april 2007 heeft de cliëntenraad telefonisch contact opgenomen met de afdeling Sociale zaken. De cliëntenraad had onvoldoende tijd om een schriftelijke reactie te geven, maar heeft telefonisch aangegeven dat zij instemmen met de verordening Wet Inburgering zoals is voorgesteld. De verordening Wet Inburgering zal worden bekendgemaakt op grond van artikel 139 Gemeentewet door middel van het gemeentenieuws en de internetsite van de gemeente Eemsmond. In overleg met de afdeling communicatie zal gekeken worden of hierover ook een persbericht uit kan gaan. Voorstel: Wij stellen u het volgende voor:? De Verordening Wet Inburgering van de afdeling Sociale Zaken vast te stellen.? De Verordening Wet Inburgering bekend maken op grond van artikel 139 Gemeentewet door middel van het gemeentenieuws en de internetsite van de gemeente Eemsmond.? De boeteverordening WIN, vastgesteld op 21 april 2005, onder nr. B-3.08.2005, in te trekken (artikel 13 Verordening Wet Inburgering). Burgemeester en wethouders Van de gemeente Eemsmond, J. van Dijk, waarnemend burgemeester drs. H.J.J. Groothuis, secretaris