Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij West-Vlaanderen Koning Leopold III-laan 66, 8200 Brugge T 050 40 31 66 F 050 71 94 06 E info@pomwvl.be KBO nummer: 0881.702.779 _ www.pomwvl.be TEWERKSTELLINGSINITIATIEVEN VOOR KANSENGROEPEN IN WEST-VLAANDEREN, CIJFERBIJDRAGE 2013 1
2
WOORD VOORAF De sociale economie vervult een bijzondere rol in de economische streekontwikkeling van de provincie West-Vlaanderen. Rekening houdend met het gewijzigde decretale kader en de interne staatshervorming, zal het beleid van de Provincie op het vlak van de sociale economie rond een aantal pijlers worden georiënteerd. De uitvoeringsbesluiten van het Maatwerkdecreet en het Decreet Lokale Diensteneconomie zijn gestemd (vrijdag 19 december 2014). Ze zijn in voege sinds woensdag 1 april 2015. Het sociale economie landschap zal er geleidelijk anders gaan uitzien. In dat kader presenteren we dan ook graag de zevende editie van de inventaris Tewerkstellingsinitiatieven voor kansengroepen in West-Vlaanderen. Dit jaar werd gekozen voor een beperkte publicatie. Hierin vindt u alle cijfers en tabellen terug met arbeidsmarktcijfers over sociale economie voor de periode 2009 tot en met 2013. Over iedere werkvorm van de sociale economie zijn de cijfers beschikbaar tot op regionaal, arrondissementeel en gemeentelijk niveau, zodat elk lokaal bestuur of sociale economieorganisatie voor zijn specifiek werkgebied een helder overzicht ter beschikking krijgt. Verder vatten we de belangrijkste bevindingen samen. Voor specifieke informatie over elke werkvorm (definities en omschrijving) verwijzen we u graag naar onze vorige (en uitgebreide) editie van 2013 (met cijfergegevens over 2012). Deze is digitaal beschikbaar via de website www.pomwvl.be/data-studie-en-advies. We zijn ervan overtuigd dat deze uitgave opnieuw een handig instrument zal betekenen in uw dagdagelijks (professioneel) engagement. Uiteraard staan onze diensten altijd ter beschikking om verdere toelichting te geven waar gewenst. Jean de Bethune Gedeputeerde voor Sociale Economie Voorzitter POM West-Vlaanderen 3
INHOUDSTAFEL 1. WERKZOEKENDEN EN KANSENGROEPEN IN WEST-VLAANDEREN... 9 Tabel 1: Aantal kansengroepen (in % van alle nwwz), gemeenten van West-Vlaanderen, 2012-2013.... 10 Tabel 2: Evolutie van het aantal niet-werkende werkzoekenden naar kansengroep, West Vlaanderen en Vlaams Gewest, 2009-2013. 11 2. TEWERKSTELLINGSINITIATIEVEN VOOR KANSENGROEPEN... 12 Figuur 1: Vlaamse en federale tewerkstellingsinitiatieven voor kansengroepen.... 13 2.1. SOCIALE INSCHAKELINGSECONOMIE... 14 2.1.1. Plaatselijke werkgelegenheidsagentschappen (PWA s)...14 Tabel 3: Aantal personen tewerkgesteld volgens het PWA-statuut naar geslacht, gemeenten van West-Vlaanderen, 2009-2013.... 14 2.1.2. Arbeidszorg...15 Tabel 4: Aantal arbeidszorgmedewerkers in sociale werkplaatsen, arrondissementen van West-Vlaanderen, 2013.... 15 Tabel 5: Aantal arbeidszorgmedewerkers in sociale werkplaatsen, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, 2009-2013.... 15 Tabel 6: Aantal arbeidszorgmedewerkers naar sector, arrondissementen van West-Vlaanderen, 2013.... 15 Tabel 7: Aantal arbeidszorgmedewerkers naar sector, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, 2010-2013.... 16 2.1.3. Beschutte werkplaatsen...16 Tabel 8: Tewerkstelling in beschutte werkplaatsen, arrondissementen van West-Vlaanderen, 2013.... 16 Tabel 9: Tewerkstelling in beschutte werkplaatsen, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, 2009-2013.... 16 2.1.4. Sociale werkplaatsen...17 Tabel 10: Tewerkstelling (exclusief arbeidszorg) in sociale werkplaatsen, arrondissementen van West-Vlaanderen, 2013.... 17 Tabel 11: Tewerkstelling (exclusief arbeidszorg) in sociale werkplaatsen, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, 2009-2013.... 17 2.1.5. Invoegbedrijven...18 Tabel 12: Tewerkstelling in invoegbedrijven, arrondissementen van West-Vlaanderen, 2013.... 18 Tabel 13: Tewerkstelling in invoegbedrijven, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, 2009-2013.... 18 2.1.6. Art. 60 7 van de OCMW-wetgeving...19 Tabel 14: Aantal personen tewerkgesteld via art. 60 7 van de OCMW-wetgeving, arrondissementen van West-Vlaanderen, 2009-2013.... 19 2.1.7. Art. 61 van de OCMW-wetgeving...19 Tabel 15: Aantal personen tewerkgesteld via art. 61 van de OCMW-wetgeving, arrondissementen van West-Vlaanderen, 2009-2013.... 19 2.1.8. Werkervaringsprojecten...20 Tabel 16: Aantal begunstigden in werkervaringsprojecten (a), arrondissementen van West-Vlaanderen, 2013.... 20 Tabel 17: Aantal begunstigden in werkervaringsprojecten (a), West-Vlaanderen en Vlaams 4
Gewest, 2009-2013.... 20 2.1.9. GESCO-opleidingsprojecten...20 Tabel 18: Aantal doelgroepcursisten in de GESCO-opleidingsprojecten, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, 2009-2013.... 20 2.1.10. Brugprojecten...21 Tabel 19: Gemiddeld aantal leerlingen in een brugproject, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, 2010-2013.... 21 2.1.11. Invoeginterim...21 Tabel 20: Aantal begunstigden in invoeginterim, België, 2009-2013.... 21 2.1.12. Activiteitencoöperatie...21 Tabel 21: Werking van de activiteitencoöperaties, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, 2009-2013.... 21 2.2. Gesubsidieerde diensteneconomie... 22 2.2.1. Lokale diensteneconomie...22 Tabel 22: Tewerkstelling in lokale diensteneconomie, arrondissementen van West-Vlaanderen, 2013.... 22 Tabel 23: Tewerkstelling in lokale diensteneconomie, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, 2009-2013.... 22 2.2.2. Buitenschoolse kinderopvang...23 Tabel 24: Tewerkstelling in buitenschoolse kinderopvang, arrondissementen van West-Vlaanderen, 2013.... 23 Tabel 25: Tewerkstelling in buitenschoolse kinderopvang, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, 2009-2013.... 23 2.2.3. Stelsel van de dienstencheques...24 Tabel 26: Aantal werknemers in het stelsel van de dienstencheques, arrondissementen van West-Vlaanderen, 2009-2012... 24 2.3. Tewerkstellingsbevorderende maatregelen voor kansengroepen in het regulier economisch circuit... 24 2.3.1. Individuele Beroepsopleiding in de Onderneming...24 Tabel 27: Aantal gestarte IBO-contracten, arrondissementen van West-Vlaanderen, 2009-2013.... 24 Tabel 28: Aantal IBO ers naar kansengroep, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, 2009-2013.... 25 2.3.2. Tewerkstellingspremie voor 50-plussers...25 Tabel 29: Doelgroeptewerkstelling met tewerkstellingspremie voor 50-plussers, arrondissementen van West-Vlaanderen, 2009-2013.... 25 2.3.3. Vlaamse Ondersteuningspremie...26 Tabel 30: Aantal personen voor wie minimum één VOP werd uitbetaald, arrondissementen van West-Vlaanderen, 2009-2013.... 26 2.3.4. Regulier economisch circuit...26 Tabel 31: Doelgroeptewerkstelling van vijf tewerkstellingsbevorderende maatregelen in het REC, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, 2009-2013.... 26 2.3.5. SINE...27 Tabel 32: Gemiddelde tewerkstelling via SINE, arrondissementen van West-Vlaanderen, 2009-2013.... 27 3. SOCIALE ECONOMIE IN WEST-VLAANDEREN - VASTSTELLINGEN... 28 Figuur 2: Vlaamse en federale tewerkstellingsinitiatieven voor kansengroepen - absolute cijfers.... 29 5
Figuur 4: Kansengroepen (aantal en aandeel in % van totaal nwwz).... 32 Figuur 5: Evolutie kansengroepen (in relatieve en absolute cijfers, 2012-2013).... 33 Figuur 6: Tewerkstelling van kansengroepen in de sociale economie, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, 2012-2013.... 34 Figuur 8: Performantie van de regio s... 37 Exclusief stelsel van de dienstencheques... 37 Inclusief stelsel van de dienstencheques... 37 Figuur 9: Tewerkstelling van kansengroepen naar regio in de vijf werkvormen van sociale economie.... 38 Figuur 10: Tewerkstelling van kansengroepen naar regio in de vijf werkvormen van sociale economie.... 38 6
INLEIDING Hoe en waar worden werkzoekenden die het extra moeilijk hebben om een plaats te vinden op de reguliere arbeidsmarkt, de zogenoemde kansengroepen, (her)ingeschakeld op de arbeidsmarkt? Over hoeveel personen spreken we voor West-Vlaanderen en het Vlaamse Gewest? Wat is de omvang van de sociale economie in West-Vlaanderen? Deze zevende editie van de inventaris Tewerkstellingsinitiatieven voor kansengroepen in West-Vlaanderen gaat dieper in op bovenstaande vragen door een waaier van federale en Vlaamse tewerkstellingsinitiatieven voor kansengroepen onder de loep te nemen. De publicatie bevat uitgebreide tabellen over de periode 2009-2013 met cijfergegevens tot op regionaal, arrondissementeel en desgevallend ook gemeentelijk niveau. Volgende items komen aan bod: het aantal werkzoekenden uit de kansengroepen; de diverse tewerkstellingsinitiatieven om moeilijk te plaatsen werkzoekenden te activeren en hun effectief gecreëerde tewerkstelling voor personen uit de kansengroepen; de omvang van sociale economie in West-Vlaanderen. De tewerkstellingscreatie wordt telkens vermeld voor West-Vlaanderen en het Vlaamse Gewest. Dit laat toe het West-Vlaamse aandeel te berekenen in de totale tewerkstellingscreatie voor Vlaanderen. Waar nemen we het voortouw en waar kan een tandje worden bijgezet? Tot slot nog volgende bemerking: een job hoeft niet noodzakelijkerwijs voltijds te zijn om kansengroepen het gevoel te geven opnieuw 100% deel uit te maken van de samenleving. Alle tewerkstellingscijfers worden daarom in eerste instantie in personen uitgedrukt. Op de website van de POM West-Vlaanderen (www.pomwvl.be/data-studie-en-advies) kunt u deze publicatie (en vorige edities) digitaal raadplegen. 7
8
1. WERKZOEKENDEN EN KANSENGROEPEN IN WEST-VLAANDEREN Kansengroepen zijn werkzoekenden die het extra moeilijk hebben op de arbeidsmarkt of om een job te vinden in het regulier economisch circuit. De VDAB definieert vier categorieën kansengroepen: allochtonen 1, kortgeschoolden 2, personen met een arbeidshandicap en ouderen (50 jaar of ouder). In dit hoofdstuk bestuderen we bijkomend volgende vier groepen: jongeren (min 25-jarigen), langdurige werklozen van meer dan twee jaar en meer dan vijf jaar werkloos en vrouwen. In de beleidsnota sociale economie 2014-2019 focust Vlaams minister van Sociale Economie mevrouw Homans op drie specifieke doelgroepen, met name jongeren, 55-plussers en personen met een arbeidshandicap. Met deze vereenvoudiging hoopt de Vlaamse overheid de efficiëntie en de effectiviteit van het doelgroepenbeleid te verhogen. In de volgende edities zullen de cijfers deze focus weerspiegelen. 1 Kansengroep allochtonen (definitie VDAB): iedereen die voldoet aan minstens één van volgende voorwaarden: (1) een nationaliteit hebben die niet behoort tot één van de landen van de Europese Unie of IJsland, Noorwegen, Liechtenstein en Zwitserland, (2) een herkomst hebben die niet behoort tot één van de landen van de Europese Unie of IJsland, Noorwegen, Liechtenstein en Zwitserland. De herkomst wordt bepaald aan de hand van de historiek van nationaliteiten uit de kruispuntdatabank en gaat drie bewegingen terug. Voor deze studie moesten we een keuze maken en hielden we enkel rekening met het criterium van origine: vorige nationaliteit buiten de EU-27 en de Europese Vrijhandelsassociatie (EVA) landen (IJsland, Liechtenstein, Noorwegen en Zwitserland). In die zin is de definitie van allochtoon hier enigszins enger dan de afbakening die de VDAB hanteert. 2 Kansengroep kortgeschoolden (definitie VDAB): alle personen van wie het hoogst behaalde diploma één van de volgende is: getuigschrift van het lager onderwijs, getuigschrift van de tweede graad van het algemeen-, technisch-, kunst- of beroepssecundair onderwijs, getuigschrift deeltijds beroepssecundair onderwijs, getuigschrift leertijd (middenstandsopleiding), diploma of getuigschrift aan een buitenlandse instelling dat hier niet erkend is. 9
Tabel 1: Aantal kansengroepen (in % van alle nwwz), gemeenten van West-Vlaanderen, 2012-2013. Ouderen Jongeren Langdurige werklozen Laag- Vrouwen (>= 50 jaar) (< 25 jaar) geschoolden (a) (>= 2 jaar) (>= 5 jaar) Allochtonen (b) nwwz (a.c.) (d) 2012 2013 2012 2013 2012 2013 2012 2013 2012 2013 2012 2013 2012 2013 2012 2013 2012 2013 Beernem 51,9 47,2 23,8 21,3 31,2 32,5 43,8 44,1 23,8 20,6 10,0 8,4 4,2 5,6 17,3 17,8 260 286 Blankenberge 47,1 45,8 33,7 33,0 20,5 21,1 61,7 59,7 25,3 23,3 10,5 10,1 10,4 10,5 14,9 16,9 830 918 Brugge 45,1 44,1 23,8 22,6 25,0 24,8 48,0 45,2 22,3 20,3 7,9 7,4 13,8 14,6 14,1 14,8 3.258 3.618 Damme 56,9 55,2 33,3 29,9 27,0 25,4 43,7 39,8 23,6 19,4 10,9 8,0 4,0 4,0 20,1 15,9 174 201 Jabbeke 54,7 50,2 26,5 26,4 27,3 28,5 37,6 37,9 26,1 19,1 12,2 9,0 4,9 5,1 15,5 13,7 245 277 Knokke-Heist 48,1 46,9 32,7 33,2 17,3 17,7 41,8 39,3 23,3 19,8 10,4 8,6 12,3 13,6 11,6 11,4 722 781 Oostkamp 49,9 46,8 27,5 23,8 27,3 27,6 44,0 41,6 22,6 19,0 11,5 9,0 7,9 6,3 15,7 15,8 407 442 Torhout 49,5 47,2 25,8 26,9 24,4 25,5 48,9 47,2 25,1 22,2 11,2 9,7 7,3 6,8 24,7 23,0 438 487 Zedelgem 51,9 49,3 26,7 25,0 29,3 32,9 46,4 42,3 22,4 21,6 9,0 8,3 6,7 6,5 18,3 18,9 420 444 Zuienkerke 52,2 62,9 34,8 29,0 21,7 29,0 37,0 33,9 23,9 16,1 6,5 4,8 4,3 1,6 21,7 21,0 46 62 Diksmuide 50,8 44,7 27,2 26,8 30,2 28,2 51,4 48,8 21,4 21,4 5,8 6,5 6,3 7,9 19,5 18,4 364 369 Houthulst 49,0 47,1 28,6 28,1 27,7 29,9 52,9 55,2 24,8 27,1 12,1 11,8 4,9 2,3 22,8 24,0 206 221 Koekelare 52,5 50,9 27,8 26,0 27,8 30,6 53,2 52,6 26,6 23,1 10,1 8,1 1,9 1,7 21,5 20,8 158 173 Kortemark 48,9 46,9 26,0 23,0 29,1 29,2 55,5 51,0 22,5 22,6 10,1 9,1 4,4 4,1 20,3 21,4 227 243 Lo-Reninge 59,2 45,1 34,7 29,4 24,5 23,5 53,1 49,0 24,5 27,5 12,2 9,8 2,0 3,9 18,4 21,6 49 51 Heuvelland 44,7 44,3 34,0 32,8 20,2 23,0 52,1 45,9 23,4 25,1 11,2 9,3 5,3 3,8 19,7 19,1 188 183 Ieper 50,1 46,4 30,5 27,0 20,3 22,7 55,7 54,0 26,0 22,7 10,1 8,5 14,4 16,0 19,4 18,5 957 1.046 Langemark-Poelkapelle 53,9 51,9 33,1 30,4 27,3 32,3 51,9 55,1 24,0 27,8 8,4 10,8 7,8 12,7 19,5 20,3 154 158 Mesen 55,6 55,9 31,1 20,3 15,6 16,9 62,2 55,9 33,3 32,2 8,9 6,8 4,4 8,5 17,8 16,9 45 59 Poperinge 49,0 50,4 31,7 26,6 25,1 26,4 54,1 49,2 25,9 23,0 11,5 9,7 6,8 7,5 17,8 18,2 410 413 Vleteren 52,6 50,9 24,6 19,3 28,1 31,6 50,9 50,9 28,1 22,8 10,5 8,8 5,3 1,8 17,5 22,8 57 57 Wervik 50,5 48,3 25,0 23,0 27,6 27,9 57,8 56,1 23,2 21,8 9,6 7,7 10,6 11,0 16,7 16,0 521 574 Zonnebeke 57,3 54,7 33,2 31,1 23,1 24,0 53,3 49,3 26,1 24,9 11,1 10,2 4,5 4,4 25,6 22,2 199 225 Anzegem 56,3 54,6 37,5 31,3 20,7 25,0 51,2 46,1 33,6 26,4 17,2 13,7 5,5 4,9 15,6 13,0 256 284 Avelgem 50,2 50,0 29,5 26,3 24,7 25,6 56,4 50,8 27,3 22,2 13,2 9,8 8,4 10,5 13,7 11,3 227 266 Deerlijk 55,3 52,3 33,6 30,0 28,6 28,5 49,8 48,8 31,8 28,8 11,5 10,8 9,7 8,8 12,9 15,8 217 260 Harelbeke 50,8 49,3 28,4 27,8 24,6 23,0 56,0 51,4 27,8 24,9 11,8 10,3 16,0 18,0 13,4 12,8 655 726 Kortrijk 45,1 44,6 25,2 24,4 21,4 22,1 52,0 50,1 27,7 25,1 8,7 7,9 32,9 33,1 13,7 14,8 2.646 2.777 Kuurne 47,2 45,8 24,1 24,3 23,8 26,3 51,3 50,0 25,3 22,3 8,8 6,7 26,6 27,9 14,7 13,7 320 358 Lendelede 61,6 56,9 32,3 32,1 25,3 26,6 47,5 46,8 24,2 26,6 12,1 8,3 7,1 7,3 20,2 17,4 99 109 Menen 51,0 48,4 24,7 24,1 22,6 23,3 60,0 56,3 24,3 22,6 9,8 8,4 21,5 21,5 16,2 16,3 1.160 1.309 Spiere-Helkijn 53,6 44,7 17,9 19,1 28,6 26,6 53,6 54,3 21,4 24,5 6,0 4,3 2,4 2,1 6,0 5,3 84 94 Waregem 53,2 51,5 30,1 28,2 25,3 25,2 50,7 48,9 29,2 27,4 13,3 11,4 19,0 18,8 14,0 14,1 883 963 Wevelgem 53,4 50,7 29,0 26,6 28,0 27,1 54,6 50,7 27,9 22,9 11,3 9,4 11,6 13,3 15,6 15,7 700 759 Zwevegem 53,1 47,7 34,3 31,0 23,9 24,4 50,0 47,0 28,6 24,0 13,5 10,4 9,4 10,2 14,5 14,2 490 549 Bredene 45,9 44,4 27,5 24,4 21,8 25,5 56,2 53,5 25,3 24,5 10,9 10,0 11,7 12,0 17,6 18,0 505 550 De Haan 48,1 49,7 37,6 36,5 18,0 17,8 48,1 45,2 28,5 27,4 8,9 10,4 9,1 6,6 13,7 15,5 372 394 Gistel 45,6 44,9 28,5 25,6 25,3 27,6 52,7 51,6 28,8 24,4 12,8 11,5 6,8 5,1 12,8 16,0 281 312 Ichtegem 51,7 52,3 29,5 27,5 26,2 27,2 60,4 57,8 26,8 25,7 14,1 13,1 3,4 3,4 24,2 25,1 298 327 Middelkerke 44,4 44,3 34,1 32,8 20,0 22,2 56,7 54,0 28,3 26,4 11,7 10,9 7,0 7,5 16,3 16,8 540 576 Oostende 41,9 41,0 26,0 25,3 20,3 19,7 54,3 52,3 27,3 25,5 9,6 9,5 25,6 26,0 16,3 16,1 3.231 3.392 Oudenburg 52,1 49,5 30,5 29,8 24,7 27,4 47,9 45,7 27,9 22,6 13,2 10,1 6,3 6,7 13,2 15,4 190 208 Hooglede 50,6 50,8 30,1 23,5 30,1 30,5 50,0 46,5 18,1 15,0 7,8 4,3 8,4 7,5 13,9 12,8 166 187 Ingelmunster 53,4 49,5 26,0 24,8 26,5 29,3 57,4 52,7 30,4 23,4 14,2 12,6 16,7 15,3 18,1 18,0 204 222 Izegem 51,3 49,5 29,4 25,0 27,5 28,9 54,4 52,6 27,7 24,4 11,9 10,5 11,9 12,1 16,9 17,5 581 647 Ledegem 52,6 53,7 33,9 28,9 28,1 26,3 52,6 48,9 29,2 24,7 11,7 11,6 7,6 8,4 18,1 16,3 171 190 Lichtervelde 55,8 48,5 29,2 26,2 27,4 23,1 48,7 43,1 23,0 18,5 9,7 8,5 8,8 9,2 15,9 14,6 113 130 Moorslede 51,9 48,5 32,2 32,4 24,6 23,0 53,0 51,0 27,9 27,5 13,1 13,7 7,1 7,4 16,9 18,6 183 204 Roeselare 46,7 45,1 24,0 22,4 26,1 25,6 51,7 50,3 22,9 21,4 8,3 7,6 23,3 25,5 17,1 16,4 1.618 1.852 Staden 48,5 44,5 27,3 23,2 30,3 33,5 53,8 51,2 20,5 16,5 8,3 4,9 5,3 4,9 20,5 20,7 132 164 Ardooie 51,5 51,4 27,0 24,3 25,2 24,3 49,7 48,1 22,7 18,8 9,2 7,7 6,1 6,6 14,7 16,0 163 181 Dentergem 54,6 51,3 25,5 23,1 30,5 27,5 52,5 53,1 23,4 16,9 11,3 6,9 9,2 6,9 17,0 13,8 141 160 Meulebeke 51,8 50,9 29,1 22,9 24,6 27,1 56,3 56,5 29,1 24,8 13,6 11,7 11,6 11,7 21,1 21,0 199 214 Oostrozebeke 55,7 51,6 32,8 32,0 28,7 24,8 53,3 50,3 27,9 20,3 14,8 10,5 9,8 15,7 18,0 17,6 122 153 Pittem 53,0 49,6 26,0 22,6 28,0 30,4 51,0 49,6 19,0 15,7 11,0 7,0 13,0 9,6 15,0 13,9 100 115 Ruiselede 38,0 39,8 22,8 24,3 19,6 21,4 48,9 52,4 22,8 22,3 9,8 7,8 1,1 1,9 17,4 16,5 92 103 Tielt 50,4 49,7 26,2 24,7 23,2 24,7 50,9 51,4 22,0 17,9 8,6 7,0 16,5 18,3 23,0 22,0 405 469 Wielsbeke 56,4 56,5 30,2 30,6 26,7 27,8 60,4 57,4 28,7 26,4 14,9 12,0 12,4 11,6 13,9 18,1 202 216 Wingene 53,0 49,5 30,2 28,0 22,3 22,9 50,0 48,6 24,8 21,5 13,4 9,8 6,4 6,1 23,8 21,0 202 214 Alveringem 51,0 45,9 26,9 25,2 26,9 29,7 44,2 44,1 21,2 20,7 9,6 8,1 1,9 3,6 10,6 10,8 104 111 De Panne 42,6 42,4 31,4 28,9 20,6 20,7 59,2 58,5 22,5 21,4 8,0 7,2 11,8 14,2 11,8 12,6 373 429 Koksijde 46,1 45,4 35,5 34,5 18,6 20,0 47,6 46,6 25,8 25,4 9,7 8,8 10,4 10,5 11,6 11,4 527 571 Nieuwpoort 46,6 45,8 30,4 26,8 22,7 25,7 58,8 55,7 26,0 23,3 12,2 10,2 10,7 11,4 17,0 16,3 335 343 Veurne 46,5 43,2 24,7 23,5 28,0 27,7 52,3 55,3 21,0 20,1 8,2 7,2 5,8 4,9 18,9 20,1 243 264 Arr. Brugge 47,6 46,1 26,9 25,8 24,3 24,8 48,0 45,6 23,2 20,6 9,3 8,2 11,0 11,5 15,3 15,7 6.800 7.515 Arr. Diksmuide 50,7 46,9 27,7 26,1 28,8 28,9 53,0 51,2 23,3 23,1 9,1 8,5 4,7 4,8 20,6 20,8 1.004 1.056 Arr. Ieper 50,5 48,5 30,1 26,7 23,3 25,1 55,2 52,8 25,3 23,2 10,3 8,7 10,2 11,2 19,0 18,5 2.531 2.716 Arr. Kortrijk 49,9 48,1 27,6 26,2 23,5 24,0 53,5 50,7 27,5 24,6 10,7 9,1 21,5 21,8 14,4 14,6 7.737 8.454 Arr. Oostende 44,0 43,4 28,2 27,0 21,0 21,5 54,3 52,1 27,4 25,4 10,4 10,1 18,4 18,4 16,4 16,8 5.417 5.759 Arr. Roeselare 49,2 47,2 26,8 24,1 26,9 26,8 52,6 50,4 24,5 22,0 9,8 8,7 17,0 17,9 17,1 16,7 3.168 3.596 Arr. Tielt 52,0 50,5 27,9 25,8 25,0 25,6 52,7 52,1 24,5 20,3 11,6 8,9 10,9 11,6 19,2 18,8 1.626 1.825 Arr. Veurne 45,8 44,4 31,2 29,2 21,9 23,1 53,2 52,5 24,0 22,8 9,6 8,4 9,5 10,1 13,8 14,0 1.582 1.718 Regio Brugge 47,6 46,1 26,9 25,8 24,3 24,8 48,0 45,6 23,2 20,6 9,3 8,2 11,0 11,5 15,3 15,7 6.800 7.515 Regio Midden-West-Vlaanderen 50,1 48,3 27,2 24,7 26,2 26,4 52,6 51,0 24,5 21,4 10,4 8,8 14,9 15,8 17,8 17,4 4.794 5.421 Regio Oostende 44,0 43,4 28,2 27,0 21,0 21,5 54,3 52,1 27,4 25,4 10,4 10,1 18,4 18,4 16,4 16,8 5.417 5.759 Regio Westhoek 49,1 46,9 30,0 27,4 24,0 25,2 54,2 52,4 24,5 23,1 9,8 8,6 8,9 9,7 17,7 17,5 5.117 5.490 Regio Zuid-West-Vlaanderen 49,9 48,1 27,6 26,2 23,5 24,0 53,5 50,7 27,5 24,6 10,7 9,1 21,5 21,8 14,4 14,6 7.737 8.454 WEST-VLAANDEREN 48,2 46,6 27,9 26,2 23,7 24,3 52,4 50,1 25,5 23,0 10,1 8,9 15,4 15,8 16,1 16,2 29.865 32.639 VLAAMS GEWEST 47,3 46,3 25,3 23,8 22,0 22,1 49,0 47,1 25,7 24,4 9,3 8,6 25,6 25,6 13,0 13,2 204.437 221.901 (a) Laaggeschoold: geen diploma hoger secundair onderwijs, inclusief middenstandsopleiding en deeltijds beroepssecundair onderwijs. (b) Allochtoon: origine buiten EU-27 en EVA-landen. (c) Niet-werkende werkzoekenden met een arbeidshandicap: - nwwz met Vlaams Fondserkenning inzake tewerkstelling; - nwwz uit het buitengewoon onderwijs; - nwwz met beperkte of zeer beperkte geschiktheid. (d) Totalen kunnen verschillen als gevolg van afrondingen. Bron: VDAB, Verwerking: POM West-Vlaanderen. Langdurige werklozen Arbeidsgehandicapten Totaal aantal 10
Tabel 2: Evolutie van het aantal niet-werkende werkzoekenden naar kansengroep, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, 2009-2013. West-Vlaanderen Vlaams Gewest 2009 2010 2011 2012 2013 Evolutie 2012-2013 2009 2010 2011 2012 2013 Evolutie 2012-2013 2012 2013 Vrouwen 15.646 15.766 14.477 14.393 15.220 +5,7% 97.257 100.086 95.129 96.702 102.655 +6,2% 14,9% 14,8% Ouderen (>= 50 jaar) 8.511 9.015 8.681 8.324 8.551 +2,7% 49.323 52.439 50.918 51.787 52.910 +2,2% 16,1% 16,2% Jongeren (< 25 jaar) 7.335 7.268 6.441 7.084 7.947 +12,2% 45.344 45.349 41.090 44.940 49.140 +9,3% 15,8% 16,2% Laaggeschoolden (a) 17.183 17.230 15.421 15.639 16.357 +4,6% 103.651 105.131 97.693 100.098 104.483 +4,4% 15,6% 15,7% Langdurige werklozen (>= 2 jaar) 7.446 7.967 7.978 7.625 7.519-1,4% 47.618 51.299 52.536 52.642 54.198 +3,0% 14,5% 13,9% Langdurige werklozen (>= 5 jaar) 3.045 3.757 3.442 3.028 2.915-3,7% 19.741 22.530 20.689 19.106 19.184 +0,4% 15,8% 15,2% Allochtonen (b) 3.590 4.139 4.061 4.587 5.150 +12,3% 43.766 47.511 47.402 52.286 56.757 +8,6% 8,8% 9,1% Arbeidsgehandicapten (c) 5.635 5.297 4.867 4.808 5.285 +9,9% 30.788 29.880 27.858 26.623 29.220 +9,8% 18,1% 18,1% Alle nwwz 31.524 31.785 28.727 29.865 32.649 +9,3% 202.808 208.242 195.008 204.437 221.901 +8,5% 14,6% 14,7% (a) Laaggeschoold: geen diploma hoger secundair onderwijs, inclusief middenstandsopleiding en deeltijds beroepssecundair onderwijs. (b) Allochtoon: origine buiten EU-27 en EVA-landen. (c) Niet-werkende werkzoekenden met een arbeidshandicap: - nwwz met Vlaams Fondserkenning inzake tewerkstelling; - nwwz uit het buitengewoon onderwijs; - nwwz met beperkte of zeer beperkte geschiktheid. Bron: VDAB, Verwerking: POM West-Vlaanderen. Aandeel West- Vlaanderen in Vlaams Gewest 11
2. TEWERKSTELLINGSINITIATIEVEN VOOR KANSENGROEPEN In het vorige stuk bekeken we de omvang van de moeilijk plaatsbare werkzoekenden of kansengroepen in West-Vlaanderen. Het gamma aan (Vlaamse en federale) maatregelen om deze moeilijk plaatsbare werklozen (opnieuw) in te schakelen op de arbeidsmarkt is zeer uitgebreid. Om die veelheid van maatregelen enigszins te structureren, werden deze onderverdeeld in drie categorieën (zie figuur 1): 1. Sociale inschakelingseconomie of sociale tewerkstelling Onder de gemeenschappelijke noemer sociale inschakelingseconomie (SIE) plaatsen we die initiatieven die de activering van moeilijk te plaatsen werkzoekenden via een economische activiteit vooropstellen. De inschakeling (of herinschakeling) van kansengroepen vormt hier het doel, de economische activiteit is het middel om dit te bewerkstelligen. Vanuit een trajectbenadering - van minder naar méér aansluiting met, of doorstroming naar de reguliere arbeidsmarkt - onderscheiden we volgende werkvormen: Semi-formele sociale tewerkstelling: PWA of arbeidszorg; permanent gesubsidieerde tewerkstelling: sociale en beschutte werkplaatsen; degressief gesubsidieerde tewerkstelling: invoegbedrijven; tijdelijke tewerkstelling: tewerkstelling volgens art. 60 7 en art. 61 van de OCMW-wetgeving, de werkervarings-, opleidings- en brugprojecten, invoeginterim en de coaching naar zelfstandig ondernemerschap via de activiteitencoöperatie. 2. Gesubsidieerde diensteneconomie Tot gesubsidieerde diensteneconomie (GDE) rekenen we die maatregelen waarbij er vanuit de overheid een (gesubsidieerd) dienstenaanbod wordt uitgewerkt, dat aanvullend is op het bestaande reguliere aanbod en dat wordt gekoppeld aan de creatie van tewerkstelling voor hoofdzakelijk kansengroepen. De projecten lokale diensteneconomie, buitenschoolse kinderopvang en een gedeelte 3 van de activiteiten van de dienstencheques vallen onder deze noemer. In tegenstelling tot de sociale inschakelingseconomie, is het doel van deze werkvormen niet enkel en alleen de socioprofessionele inschakeling van kansengroepen, maar ook en evenwaardig, het aanbod van collectieve of individuele diensten aan de lokale gebruiker. 3. Tewerkstellingsbevorderende maatregelen in het regulier economisch circuit en SINE Ook in de reguliere bedrijven (REC) worden kansengroepen tewerkgesteld. De maatregelen waarbij dit met overheidsondersteuning gebeurt, vormen onze derde categorie van maatregelen om moeilijk te plaatsen werkzoekenden opnieuw in te schakelen op de arbeidsmarkt. In deze inventaris belichten we vijf loonkostenverlagende maatregelen, specifiek gericht op kansengroepen: IBO, IBO-interim, tewerkstellingspremie voor 50-plussers en de Vlaamse Ondersteuningspremie. Dan bestaat er ook nog een maatregel voor moeilijk inzetbare werklozen, zowel voor bedrijven die behoren tot het regulier economisch circuit, alsook voor sociale economiebedrijven: SINE (federale maatregel). Tot slot zijn er ook werkgevers die zónder een beroep te doen op specifieke tewerkstellingsbevorderende maatregelen kansengroepen aanwerven. De omvang van deze groep werknemers valt buiten deze studie. 3 Voor de berekening van de tewerkstelling van kansengroepen in het stelsel van de dienstencheques (DC) wordt enkel rekening gehouden met de tewerkstelling binnen de private non-profitbedrijven en de publieke ondernemingen omdat ervan kan worden uitgegaan dat zij (1) de focus leggen op de activering van de kansengroepen, (2) het systeem van de DC hanteren om kansengroepen tewerk te stellen en (3) werken volgens de waarden en de filosofie van de sociale economie. 12
In de volgende tabellen berekenen we voor elke maatregel in figuur 1 de gecreëerde tewerkstelling voor de kansengroepen. Vervolgens gaan we na hoeveel personen uit de kansengroepen er worden tewerkgesteld in de sector van de sociale economie in West-Vlaanderen. Figuur 1: Vlaamse en federale tewerkstellingsinitiatieven voor kansengroepen. Bron: POM West-Vlaanderen op basis van verschillende bronnen. 13
2.1. SOCIALE INSCHAKELINGSECONOMIE Semiprofessionele sociale tewerkstelling 2.1.1. Plaatselijke werkgelegenheidsagentschappen (PWA s) Tabel 3: Aantal personen tewerkgesteld volgens het PWA-statuut naar geslacht, gemeenten van West-Vlaanderen, 2009-2013. 2009 2010 2011 2012 2013 Gemeente M V T M V T M V T M V T M V T Beernem 16 31 46 15 26 41 16 25 40 15 20 34 10 19 29 Blankenberge 15 53 67 14 45 59 12 41 53 13 37 50 15 35 50 Brugge 41 94 135 41 92 134 34 77 111 37 67 105 37 56 93 Damme 2 23 25 3 21 23 1 19 19 2 18 20 1 16 17 Jabbeke 6 22 27 5 19 24 4 18 22 4 17 20 2 15 18 Knokke-Heist 7 27 34 6 22 28 5 19 25 5 17 22 4 16 19 Oostkamp 17 57 73 17 50 66 14 38 52 14 33 47 13 31 44 Torhout 7 36 43 8 31 39 7 28 35 7 21 28 6 18 24 Zedelgem 10 30 40 9 28 36 10 22 32 8 22 31 5 20 25 Zuienkerke 0 4 4 0 4 4 0 3 3 0 3 3 0 2 2 Diksmuide 5 28 33 5 23 28 6 21 27 7 20 26 7 19 25 Houthulst 9 26 34 9 23 32 7 20 27 8 20 27 9 20 28 Koekelare 7 27 35 8 27 35 7 23 30 5 17 23 4 13 17 Kortemark 8 24 32 7 20 27 7 15 22 6 16 22 7 13 20 Lo-Reninge 1 1 2 1 1 1 0 1 1 0 1 1 0 1 1 Heuvelland 1 15 16 2 13 15 2 11 13 1 9 11 1 9 10 Ieper 17 102 119 17 91 108 16 89 105 19 77 95 18 73 92 Langemark-Poelkapelle 5 12 17 3 11 14 2 11 13 2 10 13 2 10 12 Mesen 0 3 3 0 2 2 0 2 2 0 2 2 0 2 2 Poperinge 9 49 58 10 41 51 9 37 46 8 35 43 5 32 36 Vleteren 1 7 8 1 5 7 1 5 6 1 6 6 1 5 6 Wervik 16 56 72 12 49 60 12 43 55 12 41 53 12 34 45 Zonnebeke 3 22 25 3 23 25 2 20 22 4 16 20 3 12 15 Anzegem 7 26 34 7 29 35 7 25 32 6 24 31 6 22 28 Avelgem 8 26 34 7 23 31 6 21 27 5 20 25 2 22 24 Deerlijk 3 14 18 5 12 18 6 12 18 4 12 16 4 12 16 Harelbeke 14 48 62 13 44 57 12 36 48 8 35 43 8 32 40 Kortrijk 23 68 91 22 65 87 22 59 81 19 47 66 18 45 63 Kuurne 6 20 26 5 18 23 3 17 20 3 17 20 5 16 21 Lendelede 0 13 13 0 12 13 0 13 13 0 13 14 0 12 12 Menen 17 61 78 14 58 72 14 57 71 14 54 68 15 54 68 Spiere-Helkijn 1 5 6 1 5 6 0 3 3 0 3 3 0 3 3 Waregem 10 68 78 11 65 76 9 62 71 8 58 65 8 55 63 Wevelgem 8 35 43 9 33 42 9 26 35 7 20 27 7 21 28 Zwevegem 11 36 47 11 34 45 11 30 40 8 30 38 8 26 34 Bredene 9 14 22 9 14 22 12 14 26 12 15 27 12 14 27 De Haan 5 8 13 6 8 14 6 7 13 7 8 14 6 8 14 Gistel 8 33 41 9 29 38 7 27 34 8 24 31 7 23 30 Ichtegem 11 35 46 9 34 43 10 31 41 9 26 35 9 24 33 Middelkerke 14 21 34 15 17 32 15 17 33 12 17 28 10 15 24 Oostende 57 53 110 59 46 104 63 50 113 60 53 113 62 59 121 Oudenburg 8 26 34 7 24 32 7 23 30 7 21 28 7 19 26 Hooglede 4 12 16 4 10 14 4 9 12 4 8 12 3 6 8 Ingelmunster 1 17 18 1 15 17 1 15 16 1 15 16 2 13 15 Izegem 10 36 45 11 34 45 11 31 42 12 30 42 12 33 45 Ledegem 3 10 13 3 10 12 2 9 11 3 7 10 2 5 7 Lichtervelde 2 9 11 2 8 10 2 6 8 1 4 5 2 3 4 Moorslede 5 10 15 5 8 13 4 7 11 4 6 10 4 4 8 Roeselare 22 72 94 21 70 91 17 69 87 18 61 79 17 58 75 Staden 3 9 12 3 7 10 3 6 9 3 6 8 2 5 7 Ardooie 2 14 16 2 13 15 1 9 10 1 8 9 2 7 8 Dentergem 1 11 11 1 10 11 2 9 11 1 8 9 2 8 9 Meulebeke 2 13 14 1 14 15 2 14 16 1 13 14 2 13 14 Oostrozebeke 1 7 8 2 6 8 1 5 6 1 6 7 1 7 8 Pittem 2 12 14 2 9 11 2 7 8 2 7 9 1 6 6 Ruiselede 0 4 4 0 2 2 0 3 3 0 1 1 0 1 1 Tielt 5 18 23 4 17 21 4 16 20 4 14 19 3 12 15 Wielsbeke 4 26 31 5 23 28 6 23 29 4 23 27 5 24 29 Wingene 9 30 39 9 25 34 10 20 30 9 16 25 8 13 21 Alveringem 3 6 9 3 8 10 2 4 6 2 3 5 2 3 6 De Panne 8 11 18 6 9 16 6 10 16 7 10 17 7 8 15 Koksijde 4 12 16 3 10 13 3 9 12 4 5 9 3 7 10 Nieuwpoort 4 6 10 4 5 9 3 4 7 5 4 9 5 5 10 Veurne 5 7 13 4 9 13 5 7 12 5 6 11 5 4 9 Arr. Brugge 119 376 495 117 337 454 103 289 392 98 256 354 93 227 320 Arr. Diksmuide 30 106 136 30 94 124 26 80 106 25 73 97 27 65 91 Arr. Ieper 52 266 318 48 235 283 45 218 262 43 197 239 42 177 219 Arr. Kortrijk 111 419 530 104 398 502 98 360 459 77 333 410 82 318 399 Arr. Oostende 110 189 300 113 172 285 121 169 290 106 163 268 113 162 275 Arr. Roeselare 48 176 224 49 161 211 43 152 196 42 137 179 43 126 169 Arr. Tielt 26 134 160 26 119 146 27 105 132 21 96 118 23 88 111 Arr. Veurne 24 42 65 20 41 61 21 33 54 21 28 49 23 27 49 Regio Brugge 119 376 495 117 337 454 103 289 392 98 256 354 93 227 320 Regio Midden-West-Vlaanderen 74 310 384 76 281 356 71 257 328 63 233 296 65 214 279 Regio Oostende 110 189 300 113 172 285 121 169 290 106 163 268 113 162 275 Regio Westhoek 106 413 519 97 370 468 92 331 422 88 297 386 91 269 360 Regio Zuid-West-Vlaanderen 111 419 530 104 398 502 98 360 459 77 333 410 82 318 399 WEST-VLAANDEREN 521 1.707 2.228 507 1.559 2.066 484 1.406 1.891 432 1.282 1.714 443 1.189 1.633 VLAAMS GEWEST 2.803 6.471 9.273 2.715 5.895 8.610 2.657 5.355 8.011 2.346 4.777 7.123 2.441 4.353 6.794 BELGIË 6.364 14.191 20.555 6.099 12.665 18.764 5.924 11.584 17.508 5.257 10.585 15.841 5.449 9.773 15.222 Aandeel West-Vlaanderen in Vlaams Gewest 18,6% 26,4% 24,0% 18,7% 26,4% 24,0% 18,2% 26,3% 23,6% 18,4% 26,8% 24,1% 18,2% 27,3% 24,0% Aandeel West-Vlaanderen in België 8,2% 12,0% 10,8% 8,3% 12,3% 11,0% 8,2% 12,1% 10,8% 8,2% 12,1% 10,8% 8,1% 12,2% 10,7% 14
Bron: RVA, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 2.1.2. Arbeidszorg Tabel 4: Aantal arbeidszorgmedewerkers in sociale werkplaatsen, arrondissementen van West-Vlaanderen, 2013. Doelgroepwerknemers Omkaderingspersoneel Totale tewerkstelling Arr. Brugge 135 8 143 Arr. Diksmuide 30 4 34 Arr. Ieper 57 4 61 Arr. Kortrijk 141 9 150 Arr. Roeselare 68 4 72 Regio Brugge 135 8 143 Regio Midden-West-Vlaanderen 68 4 72 Regio Westhoek 87 8 95 Regio Zuid-West-Vlaanderen 141 9 150 WEST-VLAANDEREN 431 29 460 VLAAMS GEWEST 2.128 141 2.269 Aandeel West-Vlaanderen in Vlaams Gewest 20,3% 20,6% 20,3% Bron: Departement Werk en Sociale Economie, Verwerking: POM West-Vlaanderen. Tabel 5: Aantal arbeidszorgmedewerkers in sociale werkplaatsen, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, 2009-2013. West-Vlaanderen Vlaams Gewest 2009 2010 2011 2012 2013 2009 2010 2011 2012 2013 Doelgroepwerknemers 298 327 348 389 431 1.460 1.513 1.689 1.921 2.128 Omkaderingspersoneel 27 33 33 29 29 118 138 151 160 141 Totale tewerkstelling 325 360 381 418 460 1.578 1.651 1.840 2.081 2.269 Bron: Departement Werk en Sociale Economie, Verwerking: POM West-Vlaanderen. Opmerking: De cijfergegevens van het VSAWSE tonen ons de tewerkstelling in arbeidszorg verbonden aan sociale werkplaatsen (tabel 4 en 5). In tabel 6 hieronder vindt u - dankzij het registratiesysteem van de Ronde Tafel Arbeidszorg - tewerkstellingsgegevens voor alle segmenten van arbeidszorg. Tabel 6: Aantal arbeidszorgmedewerkers naar sector, arrondissementen van West-Vlaanderen, 2013. Algemeen Geestelijke gezondheidszorg VAPH welzijnswerk en onafhankelijk Sociale economie Totaal Arr. Brugge 81 0 120 84 285 Arr. Diksmuide 0 0 0 22 22 Arr. Ieper 69 0 0 47 116 Arr. Kortrijk 147 11 71 50 279 Arr. Oostende 0 0 0 10 10 Arr. Roeselare 96 55 0 102 253 Arr. Veurne 0 0 0 2 2 Regio Brugge 81 0 120 84 285 Regio Midden-West-Vlaanderen 96 55 0 102 253 Regio Oostende 0 0 0 10 10 Regio Westhoek 69 0 0 71 140 Regio Zuid-West-Vlaanderen 147 11 71 50 279 WEST-VLAANDEREN 393 66 191 317 967 VLAAMS GEWEST 2.248 864 733 1.879 5.724 Aandeel West-Vlaanderen in Vlaams Gewest 17,5% 7,6% 26,1% 16,9% 16,9% VAPH: Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap. Bron: Ronde Tafel Arbeidszorg, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 15
Tabel 7: Aantal arbeidszorgmedewerkers naar sector, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, 2010-2013. West-Vlaanderen Vlaams Gewest 2010 2011 2012 2013 2010 2011 2012 2013 Geestelijke gezondheidszorg 413 441 417 393 2.020 2.462 2.524 2.248 VAPH 63 60 59 66 741 740 742 864 Algemeen welzijnswerk en onafhankelijk 193 162 156 191 386 436 474 733 Sociale economie 207 287 329 317 1.377 1.969 2.005 1.879 Totaal 876 950 961 967 4.524 5.607 5.745 5.724 VAPH: Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap. Bron: Ronde Tafel Arbeidszorg, Verwerking: POM West-Vlaanderen. Permanent gesubsidieerde tewerkstelling 2.1.3. Beschutte werkplaatsen Tabel 8: Tewerkstelling in beschutte werkplaatsen, arrondissementen van West-Vlaanderen, 2013. Anderen (SINE, MTPW, Plan activa, ) Pmah: Personen met een arbeidshandicap; SINE: Sociale inschakelingseconomie MTPW: Moeilijk te plaatsen werklozen. Bron: VLAB vzw, Verwerking: POM West-Vlaanderen. Tabel 9: Tewerkstelling in beschutte werkplaatsen, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, 2009-2013. MTPW: Moeilijk te plaatsen werklozen. Bron: Departement Werk en Sociale Economie op basis van ingediende jaarrekeningen, Verwerking: POM West-Vlaanderen. Totaal doelgroepwerknemers Totale tewerkstelling Pmah Validen Arr. Brugge 349 0 67 349 416 Arr. Ieper 552 23 129 575 704 Arr. Kortrijk 1.769 320 446 2.089 2.535 Arr. Oostende 283 6 47 289 336 Arr. Roeselare 963 37 193 1.000 1.193 Arr. Veurne 335 2 48 337 385 Regio Brugge 349 0 67 349 416 Regio Midden-West-Vlaanderen 963 37 193 1.000 1.193 Regio Oostende 283 6 47 289 336 Regio Westhoek 887 25 177 912 1.089 Regio Zuid-West-Vlaanderen 1.769 320 446 2.089 2.535 WEST-VLAANDEREN 4.251 388 930 4.639 5.569 VLAAMS GEWEST 16.747 633 2.968 17.380 20.348 Aandeel West-Vlaanderen in Vlaams Gewest 25,4% 61,3% 31,3% 26,7% 27,4% West-Vlaanderen Vlaams Gewest 2009 2010 2011 2012 2013 2009 2010 2011 2012 2013 In personen Personen met een arbeidshandicap 3.968 4.106 4.143 4.216 4.251 15.772 16.295 16.563 16.763 16.747 Anderen (SINE, MTPW, Plan activa, ) 460 474 463 417 388 570 608 582 654 633 Validen 938 971 973 975 930 2.967 3.060 3.134 2.993 2.968 Totaal doelgroepwerknemers 4.428 4.580 4.606 4.633 4.639 16.342 16.903 17.145 17.417 17.380 Totale tewerkstelling 5.366 5.551 5.579 5.608 5.569 19.309 19.963 20.279 20.410 20.348 In VTE Personen met een arbeidshandicap 3.434 3.577 3.549 3.629 3.634 14.200 14.665 14.854 14.987 14.916 Anderen (SINE, MTPW, Plan activa, ) 419 428 416 374 351 534 561 536 597 581 Validen 867 895 890 898 861 2.740 2.826 2.893 2.753 2.738 Totaal doelgroepwerknemers 3.853 4.005 3.964 4.003 3.985 14.734 15.226 15.391 15.584 15.497 Totale tewerkstelling 4.720 4.900 4.854 4.900 4.846 17.474 18.052 18.283 18.338 18.235 16
2.1.4. Sociale werkplaatsen Tabel 10: Tewerkstelling (exclusief arbeidszorg) in sociale werkplaatsen, arrondissementen van West-Vlaanderen, 2013. In personen In VTE Doelgroepwerknemers Omkaderingspersoneel Totale tewerkstelling Doelgroepwerknemers Omkaderingspersoneel Totale tewerkstelling Arr. Brugge 321 72 393 252,6 44,8 297,4 Arr. Diksmuide 57 13 70 52,5 12,0 64,5 Arr. Ieper 130 24 154 105,0 17,3 122,3 Arr. Kortrijk 286 52 338 243,1 43,2 286,3 Arr. Oostende 58 11 69 56,7 10,9 67,6 Arr. Roeselare 189 33 222 154,4 23,8 178,2 Regio Brugge 321 72 393 252,6 44,8 297,4 Regio Midden-West-Vlaanderen 189 33 222 154,4 23,8 178,2 Regio Oostende 58 11 69 56,7 10,9 67,6 Regio Westhoek 187 37 224 157,5 29,3 186,8 Resoc Zuid-West-Vlaanderen 286 52 338 243,1 43,2 286,3 WEST-VLAANDEREN 1.041 205 1.246 864,3 152,0 1.016,3 VLAAMS GEWEST 5.254 1.108 6.362 4.518,0 849,1 5.367,1 Aandeel West-Vlaanderen in Vlaams Gewest 19,8% 18,5% 19,6% 19,1% 17,9% 18,9% VTE: Voltijdse Equivalenten; VIA: Vlaanderen in Actie Tewerkstelling zonder arbeidszorg: doelgroepwerknemers, doelgroepwerknemers kringloop, doelgroepwerknemers supported employment, doelgroepwerknemers VIA, doelgroepwerknemers SINE. Bron: Departement Werk en Sociale Economie, Verwerking: POM West-Vlaanderen. Tabel 11: Tewerkstelling (exclusief arbeidszorg) in sociale werkplaatsen, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, 2009-2013. West-Vlaanderen Vlaams Gewest 2009 2010 2011 2012 2013 2009 2010 2011 2012 2013 Doelgroepwerknemers - in personen 859 924 952 1.017 1.041 4.511 4.883 5.066 5.270 5.254 Doelgroepwerknemers - in VTE 729 782 798 845 864 3.965 4.281 4.399 4.542 4.518 Omkaderingspersoneel - in personen 179 186 196 205 205 994 1.063 1.110 1.154 1.108 Omkaderingspersoneel - in VTE 137 140 145 153 152 780 827 855 886 849 Totale tewerkstelling - in personen 1.038 1.110 1.148 1.222 1.246 5.505 5.946 6.176 6.424 6.362 Totale tewerkstelling - in VTE 866 922 943 998 1.016 4.745 5.109 5.255 5.429 5.367 VTE: Voltijdse Equivalenten. Bron: Departement Werk en Sociale Economie, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 17
Degressief gesubsidieerde tewerkstelling 2.1.5. Invoegbedrijven Tabel 12: Tewerkstelling in invoegbedrijven, arrondissementen van West-Vlaanderen, 2013. In personen In VTE Invoegbedrijven, dienstenchequeondernemingen Invoegbedrijven, dienstenchequeondernemingen Commerciële invoegbedrijven Totaal Commerciële invoegbedrijven Totaal Arr. Brugge 1 29 30 1 29 30 Arr. Ieper 6 2 8 4 2 6 Arr. Kortrijk 8 28 36 4 25 29 Arr. Oostende 16 10 26 10 10 20 Arr. Roeselare 0 9 9 0 9 9 Arr. Tielt 0 1 1 0 1 1 Arr. Veurne 0 0 0 0 0 0 Regio Brugge 1 29 30 1 29 30 Regio Midden-West-Vlaanderen 0 10 10 0 10 10 Regio Oostende 16 10 26 10 10 20 Regio Westhoek 6 2 8 4 2 6 Regio Zuid-West-Vlaanderen 8 28 36 4 25 29 WEST-VLAANDEREN 31 79 110 18 75 94 VLAAMS GEWEST 698 662 1.360 393 587 980 Aandeel West-Vlaanderen in Vlaams Gewest 4,4% 11,9% 8,1% 4,6% 12,9% 9,6% VTE: Voltijdse Equivalenten. Bron: Departement Werk en Sociale Economie, Verwerking: POM West-Vlaanderen. Tabel 13: Tewerkstelling in invoegbedrijven, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, 2009-2013. West-Vlaanderen Vlaams Gewest 2009 2010 2011 2012 2013 2009 2010 2011 2012 2013 Invoegbedrijven, dienstenchequeondernemingen 263 188 100 63 31 1.919 1.837 1.484 1.124 698 Commerciële invoegbedrijven 139 121 142 119 79 938 838 766 733 662 Totale tewerkstelling (in personen) 402 309 242 182 110 2.857 2.675 2.250 1.857 1.360 Totale tewerkstelling (in VTE) 280 219 189 147 94 1.830 1.712 1.490 1.269 980 VTE: Voltijdse Equivalenten. Bron: Departement Werk en Sociale Economie, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 18
Tijdelijke tewerkstelling 2.1.6. Art. 60 7 van de OCMW-wetgeving Tabel 14: Aantal personen tewerkgesteld via art. 60 7 van de OCMW-wetgeving, arrondissementen van West-Vlaanderen, 2009-2013. 2009 2010 2011 2012 2013 MH MI Totaal MH MI Totaal MH MI Totaal MH MI Totaal MH MI Totaal Arr. Brugge 29 207 236 51 228 279 68 223 291 81 247 328 81 266 347 Arr. Diksmuide 0 14 14 0 18 18 0 19 19 0 25 25 1 21 22 Arr. Ieper 38 75 113 45 79 124 41 74 115 36 97 133 28 91 119 Arr. Kortrijk 87 384 471 129 415 544 163 368 531 171 354 525 142 419 561 Arr. Oostende 77 328 405 116 309 425 129 284 413 155 310 465 154 318 472 Arr. Roeselare 39 137 176 44 145 189 62 140 202 67 159 226 57 186 243 Arr. Tielt 4 54 58 13 47 60 15 47 62 16 49 65 17 69 86 Arr. Veurne 5 41 46 7 44 51 17 37 54 15 41 56 14 53 67 Regio Brugge 29 207 236 51 228 279 68 223 291 81 247 328 81 266 347 Regio Midden-West-Vlaanderen 43 191 234 57 192 249 77 187 264 83 208 291 74 255 329 Regio Oostende 77 328 405 116 309 425 129 284 413 155 310 465 154 318 472 Regio Westhoek 43 130 173 52 141 193 58 130 188 51 163 214 43 165 208 Regio Zuid-West-Vlaanderen 87 384 471 129 415 544 163 368 531 171 354 525 142 419 561 WEST-VLAANDEREN 279 1.240 1.519 405 1.285 1.690 495 1.192 1.687 541 1.282 1.823 494 1.423 1.917 VLAAMS GEWEST 1.666 6.559 8.225 2.267 6.927 9.194 2.835 6.669 9.504 3.091 6.836 9.927 2.773 7.106 9.879 BELGIË 3.562 16.723 20.285 4.248 17.519 21.767 5.495 17.068 22.563 6.210 17.297 23.507 5.674 17.824 23.498 Aandeel West-Vlaanderen in Vlaams Gewest 16,7% 18,9% 18,5% 17,9% 18,6% 18,4% 17,5% 17,9% 17,8% 17,5% 18,8% 18,4% 17,8% 20,0% 19,4% Aandeel West-Vlaanderen in België 7,8% 7,4% 7,5% 9,5% 7,3% 7,8% 9,0% 7,0% 7,5% 8,7% 7,4% 7,8% 8,7% 8,0% 8,2% MH: personen met recht op financiële maatschappelijke hulp. MI: personen met recht op maatschappelijke integratie. Bron: POD Maatschappelijke Integratie, Armoedebestrijding, Sociale Economie en Grootstedenbeleid, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 2.1.7. Art. 61 van de OCMW-wetgeving Tabel 15: Aantal personen tewerkgesteld via art. 61 van de OCMW-wetgeving, arrondissementen van West-Vlaanderen, 2009-2013. 2009 2010 2011 2012 2013 MH MI Totaal MH MI Totaal MH MI Totaal MH MI Totaal MH MI Totaal Arr. Brugge 0 0 0 0 0 0 1 0 1 4 4 8 12 5 17 Arr. Diksmuide 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Arr. Ieper 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Arr. Kortrijk 1 16 17 1 13 14 7 18 25 6 15 21 6 13 19 Arr. Oostende 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 Arr. Roeselare 0 0 0 0 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Arr. Tielt 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Arr. Veurne 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Regio Brugge 0 0 0 0 0 0 1 0 1 4 4 8 12 5 17 Regio Midden-West-Vlaanderen 0 0 0 0 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Regio Oostende 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 Regio Westhoek 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Regio Zuid-West-Vlaanderen 1 16 17 1 13 14 7 18 25 6 15 21 6 13 19 WEST-VLAANDEREN 1 16 17 1 14 15 8 18 26 10 19 29 18 19 37 VLAAMS GEWEST 3 33 36 9 37 46 15 49 64 18 40 58 28 51 79 BELGIË 61 363 424 76 308 384 111 402 513 116 381 497 108 404 512 Aandeel West-Vlaanderen in Vlaams Gewest 33,3% 48,5% 47,2% 11,1% 37,8% 32,6% 53,3% 36,7% 40,6% 55,6% 47,5% 50,0% 64,3% 37,3% 46,8% Aandeel West-Vlaanderen in België 1,6% 4,4% 4,0% 1,3% 4,5% 3,9% 7,2% 4,5% 5,1% 8,6% 5,0% 5,8% 16,7% 4,7% 7,2% MH: personen met recht op financiële maatschappelijke hulp. MI: personen met recht op maatschappelijke integratie. Bron: POD Maatschappelijke Integratie, Armoedebestrijding, Sociale Economie en Grootstedenbeleid, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 19
2.1.8. Werkervaringsprojecten Tabel 16: Aantal begunstigden in werkervaringsprojecten (a), arrondissementen van West-Vlaanderen, 2013. In personen In VTE Werkervaringdoorstroming Werkervaring- GESCO Totaal Werkervaringdoorstroming Werkervaring- GESCO Totaal Arr. Brugge 89 61 150 74 52 127 Arr. Diksmuide 36 31 67 31 28 59 Arr. Ieper 44 30 74 32 26 58 Arr. Kortrijk 172 59 231 140 52 192 Arr. Oostende 13 9 22 11 8 19 Arr. Roeselare 30 11 41 23 9 32 Arr. Tielt 10 1 11 9 1 9 Arr. Veurne 2 2 4 2 2 4 Regio Brugge 89 61 150 74 52 127 Regio Midden-West-Vlaanderen 40 12 52 31 10 41 Regio Oostende 13 9 22 11 8 19 Regio Westhoek 82 63 145 65 57 121 Regio Zuid-West-Vlaanderen 172 59 231 140 52 192 WEST-VLAANDEREN 396 204 600 321 179 500 VLAAMS GEWEST 3.126 1.983 5.109 2.640 1.728 4.369 Aandeel West-Vlaanderen in Vlaams Gewest 12,7% 10,3% 11,7% 12,2% 10,4% 11,4% (a) Werkervaringsprojecten = werkervaring-doorstroming + GESCO-werkervaring. VTE: Voltijdse Equivalenten; GESCO: Gesubsidieerde Contractuelen Bron: Departement Werk en Sociale Economie, Verwerking: POM West-Vlaanderen. Tabel 17: Aantal begunstigden in werkervaringsprojecten (a), West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, 2009-2013. West-Vlaanderen Vlaams Gewest 2009 2010 2011 2012 2013 2009 2010 2011 2012 2013 WEP-plus - in personen 271 5 -- -- -- 2.527 51 -- -- -- WEP-plus - in VTE 227 5 -- -- -- 2.005 46 -- -- -- Werkervaringsprojecten - in personen 352 654 631 591 600 2.932 5.514 5.500 5.140 5.109 Werkervaringsprojecten - in VTE 303 560 534 491 500 2.443 4.639 4.656 4.378 4.369 Totale tewerkstelling - in personen 623 659 631 591 600 5.459 5.565 5.500 5.140 5.109 Totale tewerkstelling - in VTE 530 565 534 491 500 4.448 4.685 4.656 4.378 4.369 (a) Werkervaringsprojecten = werkervaring-doorstroming + GESCO-werkervaring. VTE: Voltijdse Equivalenten. Bron: Departement Werk en Sociale Economie, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 2.1.9. GESCO-opleidingsprojecten Tabel 18: Aantal doelgroepcursisten in de GESCO-opleidingsprojecten, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, 2009-2013. 2009 2010 2011 2012 2013 WEST-VLAANDEREN 129 205 303 538 517 VLAAMS GEWEST 1.517 2.453 2.641 3.367 4.613 Aandeel West-Vlaanderen in Vlaams Gewest 8,5% 8,4% 11,5% 16,0% 11,2% Bron: Vlaams Subsidieagentschap voor Werk en Sociale Economie, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 20
2.1.10. Brugprojecten Tabel 19: Gemiddeld aantal leerlingen in een brugproject, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, 2010-2013. Schooljaar 2010-2011 Schooljaar 2011-2012 Schooljaar 2012-2013 Schooljaar 2013-2014 ROP Brugge 30 34 39 35 ROP Midden-West-Vlaanderen 16 15 20 21 ROP Oostende 30 24 33 31 ROP Westhoek 23 24 16 10 ROP Zuid-West-Vlaanderen 109 109 113 113 WEST-VLAANDEREN 208 205 222 208 VLAAMS GEWEST 873 896 983 970 Aandeel West-Vlaanderen in Vlaams Gewest 23,8% 22,9% 22,6% 21,4% Gemiddelde van tien meetpunten (maandelijks). ROP: Regionaal overlegplatform Totalen kunnen verschillen als gevolg van afrondingen. Bron: Departement Onderwijs en Vorming, Dienst Beroepsopleiding, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 2.1.11. Invoeginterim Tabel 20: Aantal begunstigden in invoeginterim, België, 2009-2013. 2009 2010 2011 2012 2013 Personen met recht op maatschappelijke hulp 1 2 5 1 0 Personen met recht op maatschappelijke integratie 3 3 2 3 1 Totaal aantal begunstigden 4 5 7 4 1 In Vlaanderen en West-Vlaanderen waren er geen begunstigden. Bron: POD Maatschappelijke Integratie, Armoedebestrijding, Sociale Economie en Grootstedenbeleid, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 2.1.12. Activiteitencoöperatie Tabel 21: Werking van de activiteitencoöperaties, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, 2009-2013. West-Vlaanderen Vlaams Gewest 2010 2011 2012 2013 2009 2010 2011 2012 2013 Aantal infosessies totaal 27 25 16 15 50 81 81 72 73 Aantal werkzoekenden op infosessie 216 179 128 154 433 964 748 707 897 Aantal intakegesprekken 61 75 60 65 168 350 312 250 277 Aantal mensen actief in traject 48 56 57 56 181 241 274 260 246 waarvan traject gestart vóór jaar X 13 23 29 32 71 98 123 127 121 waarvan traject nieuw gestart in jaar X 35 33 28 24 110 143 151 133 125 Totaal in facturatiefase in jaar X 17 43 49 51 46 121 192 202 193 Uitstroom in jaar X 26 28 25 30 81 119 146 139 111 zelfstandig hoofdberoep 6 11 16 21 20 29 56 55 64 loontrekkend + zelfstandig bijberoep 4 3 1 2 6 9 14 16 8 ziekte-uitkering + zelfstandig bijberoep 1 1 0 0 4 3 1 0 0 werkloos + zelfstandig bijberoep 0 3 2 0 0 0 4 10 0 loontrekkend 4 2 2 2 8 19 26 23 11 langdurig ziek/zwangerschap 2 0 0 0 1 9 4 3 1 uitgeschreven als werkzoekende 0 0 0 0 2 3 1 1 1 werkloos of onbekend 9 8 4 5 40 47 40 31 26 Aandeel in functie van afgeronde trajecten (uitstroom) uitstroom naar werk 58% 71% 84% 83% 47% 50% 69% 75% 75% uitstroom zelfst. statuut (hoofd-/bijberoep) 42% 64% 76% 77% 37% 34% 51% 58% 65% terugkeer naar werkloosheid of onbekend 35% 29% 16% 17% 49% 39% 27% 22% 23% overige (ziekte, zwanger, uitgeschreven, ) 8% 0% 0% 0% 4% 10% 3% 3% 2% De West-Vlaamse activiteitencoöperatie Gusto is pas eind 2009 gestart. Bron: Vlaamse activiteitencoöperaties, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 21
2.2. Gesubsidieerde diensteneconomie 2.2.1. Lokale diensteneconomie Tabel 22: Tewerkstelling in lokale diensteneconomie, arrondissementen van West-Vlaanderen, 2013. In personen In VTE Doelgroepwerknemers Omkaderingspersoneel Totale tewerkstelling Doelgroepwerknemers Omkaderingspersoneel Totale tewerkstelling Arr. Brugge 102 30 132 76 22 99 Arr. Diksmuide 3 1 4 2 1 3 Arr. Ieper 35 7 42 28 6 35 Arr. Kortrijk 139 34 173 110 28 138 Arr. Oostende 35 13 48 32 10 42 Arr. Roeselare 30 9 39 26 7 33 Arr. Veurne 4 2 6 3 2 5 Regio Brugge 102 30 132 76 22 99 Regio Midden-West-Vlaanderen 30 9 39 26 7 33 Regio Oostende 35 13 48 32 10 42 Regio Westhoek 42 10 52 34 9 43 Regio Zuid-West-Vlaanderen 139 34 173 110 28 138 WEST-VLAANDEREN 348 96 444 278 77 355 VLAAMS GEWEST 2.562 626 3.188 2.083 471 2.554 Aandeel West-Vlaanderen in Vlaams Gewest 13,6% 15,3% 13,9% 13,6% 16,4% 13,9% VTE: Voltijdse Equivalenten. Bron: Departement Werk en Sociale Economie, Verwerking: POM West-Vlaanderen. Tabel 23: Tewerkstelling in lokale diensteneconomie, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, 2009-2013. West-Vlaanderen Vlaams Gewest 2009 2010 2011 2012 2013 2009 2010 2011 2012 2013 Doelgroepwerknemers - in personen 261 295 334 351 348 1.713 2.206 2.329 2.452 2.562 Doelgroepwerknemers - in VTE 214 237 266 277 278 1.447 1.840 1.910 1.997 2.083 Omkaderingspersoneel - in personen 63 84 94 100 96 358 530 611 626 626 Omkaderingspersoneel - in VTE 52 71 78 82 77 269 399 456 470 471 Totale tewerkstelling - in personen 324 379 428 451 444 2.071 2.736 2.940 3.078 3.188 Totale tewerkstelling - in VTE 266 307 343 359 355 1.715 2.238 2.365 2.467 2.554 VTE: Voltijdse Equivalenten. Totalen kunnen verschillen als gevolg van afrondingen. Bron: Departement Werk en Sociale Economie, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 22
2.2.2. Buitenschoolse kinderopvang Tabel 24: Tewerkstelling in buitenschoolse kinderopvang, arrondissementen van West-Vlaanderen, 2013. In personen In VTE Arr. Brugge 104 54 Arr. Diksmuide 23 12 Arr. Ieper 47 24 Arr. Kortrijk 58 29 Arr. Oostende 93 43 Arr. Roeselare 64 33 Arr. Tielt 60 32 Arr. Veurne 37 21 Regio Brugge 104 54 Regio Midden-West-Vlaanderen 124 64 Regio Oostende 93 43 Regio Westhoek 107 56 Regio Zuid-West-Vlaanderen 58 29 WEST-VLAANDEREN 486 246 VLAAMS GEWEST 3.124 1.573 Aandeel West-Vlaanderen in Vlaams Gewest 15,6% 15,7% VTE: Voltijdse Equivalenten. Totalen kunnen verschillen als gevolg van afrondingen. Bron: Departement Werk en Sociale Economie, Verwerking: POM West-Vlaanderen. Tabel 25: Tewerkstelling in buitenschoolse kinderopvang, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, 2009-2013. In personen In VTE 2009 2010 2011 2012 2013 2009 2010 2011 2012 2013 WEST-VLAANDEREN 476 480 481 469 486 245 246 247 240 246 VLAAMS GEWEST 3.103 3.096 3.064 3.093 3.124 1.574 1.569 1.554 1.563 1.573 Aandeel West-Vlaanderen in Vlaams Gewest 15,3% 15,5% 15,7% 15,2% 15,6% 15,6% 15,7% 15,9% 15,3% 15,7% VTE: Voltijdse Equivalenten. Bron: Departement Werk en Sociale Economie, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 23
2.2.3. Stelsel van de dienstencheques Tabel 26: Aantal werknemers in het stelsel van de dienstencheques, arrondissementen van West-Vlaanderen, 2009-2012 Tewerkstelling van kansengroepen Totale tewerkstelling 2009 2010 2011 2012 2013 2009 2010 2011 2012 2013 Arr. Brugge 1.950 2.252 2.808 3.072 2.887 3.197 3.408 4.249 4.803 4.913 Arr. Diksmuide 214 274 239 258 249 551 667 714 749 760 Arr. Ieper 203 227 396 408 256 1.175 1.217 1.683 1.882 1.520 Arr. Kortrijk 1.801 2.032 2.067 2.150 2.054 5.132 5.347 6.183 6.340 5.506 Arr. Oostende 591 614 664 677 764 1.233 1.162 1.254 1.504 1.516 Arr. Roeselare 1.763 1.736 1.868 1.686 1.385 3.169 3.337 4.141 3.695 2.793 Arr. Tielt 286 379 137 134 360 945 1.454 247 293 1.904 Arr. Veurne 45 97 0 0 36 574 678 9 11 769 Regio Brugge 1.950 2.252 2.808 3.072 2.887 3.197 3.408 4.249 4.803 4.913 Regio Midden-West-Vlaanderen 2.049 2.115 2.005 1.820 1.745 4.114 4.791 4.388 3.988 4.697 Regio Oostende 591 614 664 677 764 1.233 1.162 1.254 1.504 1.516 Regio Westhoek 462 598 635 666 541 2.300 2.562 2.406 2.642 3.049 Regio Zuid-West-Vlaanderen 1.801 2.032 2.067 2.150 2.054 5.132 5.347 6.183 6.340 5.506 WEST-VLAANDEREN 6.853 7.611 8.179 8.385 7.991 15.976 17.270 18.480 19.277 19.681 VLAAMS GEWEST 29.245 33.284 34.256 32.884 31.069 72.281 81.667 87.621 88.979 88.985 BELGIË 43.819 48.971 50.169 48.140 44.530 120.324 136.915 149.827 151.137 149.782 Aandeel West-Vlaanderen in Vlaams Gewest 23,4% 22,9% 23,9% 25,5% 25,7% 22,1% 21,1% 21,1% 21,7% 22,1% Aandeel West-Vlaanderen in België 15,6% 15,5% 16,3% 17,4% 17,9% 13,3% 12,6% 12,3% 12,8% 13,1% Om de tewerkstelling van kansengroepen in de dienstenchequeondernemingen te ramen wordt enkel rekening gehouden met de tewerkstelling in de private non-profitondernemingen en deze in de publieke ondernemingen. Zie voetnoot 3 pagina 12. Verdeling volgens de exploitatiezetel van de onderneming. Bron: RVA, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 2.3. Tewerkstellingsbevorderende maatregelen voor kansengroepen in het regulier economisch circuit 2.3.1. Individuele Beroepsopleiding in de Onderneming (IBO) Tabel 27: Aantal gestarte IBO-contracten, arrondissementen van West-Vlaanderen, 2009-2013. 2009 2010 2011 2012 2013 Laaggeschoold Totaal Laaggeschoold Totaal Laaggeschoold Totaal Laaggeschoold Totaal Laaggeschoold Totaal Arr. Brugge 196 472 215 544 240 630 221 626 218 694 Arr. Diksmuide 41 123 34 117 25 78 40 117 39 119 Arr. Ieper 83 223 70 197 69 167 54 154 44 151 Arr. Kortrijk 174 400 152 442 121 397 132 395 119 368 Arr. Oostende 159 370 176 416 120 311 140 352 151 383 Arr. Roeselare 75 239 96 246 106 337 98 290 138 364 Arr. Tielt 47 133 36 119 33 118 31 102 32 117 Arr. Veurne 48 106 45 119 46 113 41 129 75 174 Regio Brugge 196 472 215 544 240 630 221 626 218 694 Regio Midden-West-Vlaanderen 122 372 132 365 139 455 129 392 170 481 Regio Oostende 159 370 176 416 120 311 140 352 151 383 Regio Westhoek 172 452 149 433 140 358 135 400 158 444 Regio Zuid-West-Vlaanderen 174 400 152 442 121 397 132 395 119 368 WEST-VLAANDEREN 823 2.066 824 2.200 760 2.151 757 2.165 816 2.370 VLAAMS GEWEST 4.022 10.470 4.346 11.801 4.307 12.067 4.126 11.818 4.085 12.539 Aandeel West-Vlaanderen in Vlaams Gewest 20,5% 19,7% 19,0% 18,6% 17,6% 17,8% 18,3% 18,3% 20,0% 18,9% Verdeling naar arrondissement en regio op basis van bedrijfsvestiging. Deze cijfers wijken af van de gegevens op basis van de regio van de dossierbeheerder. Bron: VDAB, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 24
Tabel 28: Aantal IBO ers naar kansengroep, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, 2009-2013 (a) (b). 2009 2010 2011 2012 2013 2009 2010 2011 2012 2013 Laaggeschoolden 820 837 769 757 821 4.022 4.346 4.363 4.171 4.125 Ouderen 50 63 60 59 70 273 352 349 283 496 Langdurige werkzoekenden > 1 jaar 259 336 308 313 400 1.399 2.129 2.361 2.456 2.638 Pmah 161 161 156 159 160 710 799 828 791 859 Allochtonen 141 169 191 198 180 1.325 1.528 1.846 1.826 1.665 Totaal 2.046 2.171 2.162 2.169 2.380 10.470 11.801 12.251 11.979 12.723 (a) Op basis van de regio van de dossierbeheerder. (b) Toestand op 31 december 2013. Vanaf 2012 worden ook de C-IBO's meegeteld. Elke werkzoekende (hoog- of laaggeschoold, langdurig of recent werkzoekend, jong of oud, ) kan een individuele beroepsopleiding op de werkvloer volgen. De groep andere betreft dus alle werkzoekenden in een IBO-statuut die niet tot de kansengroepen (de vijf vermelde categorieën) behoort. Pmah: Personen met een arbeidshandicap. Bron: VDAB, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 2.3.2. Tewerkstellingspremie voor 50-plussers Tabel 29: Doelgroeptewerkstelling met tewerkstellingspremie voor 50-plussers, arrondissementen van West-Vlaanderen, 2009-2013 (a). 2009 2010 2011 2012 2013 Arr. Brugge 129 149 109 152 176 Arr. Diksmuide 14 14 25 23 15 Arr. Ieper 39 23 33 31 42 Arr. Kortrijk 107 127 121 175 175 Arr. Oostende 39 61 38 56 74 Arr. Roeselare 74 90 71 89 129 Arr. Tielt 59 46 44 32 73 Arr. Veurne 29 31 14 35 32 Regio Brugge 129 149 109 152 176 Regio Midden-West-Vlaanderen 133 136 115 121 202 Regio Oostende 39 61 38 56 74 Regio Westhoek 82 68 72 89 89 Regio Zuid-West-Vlaanderen 107 127 121 175 175 WEST-VLAANDEREN 490 541 455 593 716 VLAAMS GEWEST 2.137 2.436 1.851 2.404 3.149 Aandeel West-Vlaanderen in Vlaams Gewest 22,9% 22,2% 24,6% 24,7% 22,7% (a) Op basis van de data waarover de VDAB eind juni 2014 beschikte. Cijfers kunnen afwijken van de cijfers uit vorige editie door premies die laattijdig worden geregistreerd of geannuleerd. Bron: VDAB, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 25
2.3.3. Vlaamse Ondersteuningspremie (VOP) Tabel 30: Aantal personen voor wie minimum één VOP werd uitbetaald, arrondissementen van West-Vlaanderen, 2009-2013. 2009 2010 2011 2012 2013 Arr. Brugge 401 466 500 569 572 Arr. Diksmuide 65 74 83 86 82 Arr. Ieper 120 144 168 188 178 Arr. Kortrijk 408 493 553 602 574 Arr. Oostende 145 174 224 240 209 Arr. Roeselare 298 324 443 446 405 Arr. Tielt 143 161 186 193 178 Arr. Veurne 54 65 78 95 99 Regio Brugge 401 466 500 569 572 Regio Midden-West-Vlaanderen 441 485 629 639 583 Regio Oostende 145 174 224 240 209 Regio Westhoek 239 283 329 369 359 Regio Zuid-West-Vlaanderen 408 493 553 602 574 WEST-VLAANDEREN 1.634 1.901 2.235 2.419 2.297 VLAAMS GEWEST 7.537 8.693 10.016 10.985 10.454 BELGIË 7.964 9.164 10.537 11.570 10.993 Aandeel West-Vlaanderen in Vlaams Gewest 21,7% 21,9% 22,3% 22,0% 22,0% Aandeel West-Vlaanderen in België 20,5% 20,7% 21,2% 20,9% 20,9% Bron: VDAB, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 2.3.4. Regulier economisch circuit (REC) Tabel 31: Doelgroeptewerkstelling van vijf tewerkstellingsbevorderende maatregelen in het REC, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, 2009-2013. West-Vlaanderen Vlaams Gewest 2009 2010 2011 2012 2013 2009 2010 2011 2012 2013 IBO (laaggeschoolde IBO's) 820 837 769 757 821 4.022 4.346 4.363 4.171 4.125 IBO-interim 3 2 0 0 0 84 51 19 16 4 Instapopleiding 19 25 20 5 (a) 191 168 118 60 (a) Tewerkstellingspremie 50+ (b) 490 541 455 593 458 2.137 2.436 1.851 2.404 3.149 VOP 1.634 1.901 2.235 2.419 2.297 7.537 8.693 10.016 10.985 10.454 (a) Instapopleiding wordt vanaf 2013 niet meer gestart. (b) Premie 50+: momentopname eind juni 2014. Bron: VDAB, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 26
2.3.5. SINE (Sociale inschakelingseconomie) Tabel 32: Gemiddelde tewerkstelling via SINE, arrondissementen van West-Vlaanderen, 2009-2013. 2009 2010 2011 2012 2013 Arr. Brugge 404 384 345 347 294 Arr. Diksmuide 50 47 38 39 38 Arr. Ieper 207 228 227 208 215 Arr. Kortrijk 585 588 593 578 627 Arr. Oostende 176 168 157 137 126 Arr. Roeselare 311 311 301 294 273 Arr. Tielt 118 105 109 109 107 Arr. Veurne 25 25 23 14 19 Regio Brugge 404 384 345 347 294 Regio Midden-West-Vlaanderen 429 416 410 403 380 Regio Oostende 176 168 157 137 126 Regio Westhoek 282 300 288 261 272 Regio Zuid-West-Vlaanderen 585 588 593 578 627 WEST-VLAANDEREN 1.876 1.856 1.793 1.727 1.698 VLAAMS GEWEST 7.070 7.343 7.212 7.032 7.057 BELGIË 11.093 11.626 11.400 10.953 10.876 Aandeel West-Vlaanderen in Vlaams Gewest 26,5% 25,3% 24,9% 24,6% 24,1% Aandeel West-Vlaanderen in België 16,9% 16,0% 15,7% 15,8% 15,6% Jaargemiddelden. In personen uitgedrukt. Bron: RVA, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 27
3. SOCIALE ECONOMIE IN WEST-VLAANDEREN - VASTSTELLINGEN Uit de definitie van het toenmalige VOSEC (Vlaams Overleg Sociale Economie) blijkt dat sociale economie niet mag verengd worden tot het domein van de tewerkstelling van kansengroepen ( sociale inschakelingseconomie ), maar zich ook situeert op andere gebieden waar noch de staat - publieke sector - noch de markt - private sector - een antwoord op hebben 4. Sociale economie (VOSEC): een verscheidenheid van bedrijven en initiatieven die in hun doelstellingen de realisatie van bepaalde maatschappelijke meerwaarden vooropstellen en hierbij de volgende basisprincipes respecteren: voorrang van arbeid op kapitaal, democratische besluitvorming, maatschappelijke inbedding, transparantie, kwaliteit en duurzaamheid. Bijzondere aandacht gaat ook naar de kwaliteit van interne en externe relaties. Zij brengen goederen en diensten op de markt en zetten hun middelen economisch efficiënt in met de bedoeling continuïteit en rentabiliteit te verzekeren. Als sociale economie beschouwen we bijgevolg de sociale inschakelingseconomie samen met de gesubsidieerde diensteneconomie (zie figuur 2) 5. Door gebruik te maken van diverse gegevensbronnen, werd voor iedere maatregel uit figuur 2 de gecreëerde tewerkstelling van kansengroepen berekend. In onderstaande overzichten worden alle gegevens samengebracht. Dit laat ons toe te becijferen hoeveel werknemers die behoren tot de kansengroepen worden tewerkgesteld in de sociale economie in West-Vlaanderen. We tellen hiervoor de tewerkstelling van kansengroepen binnen de twaalf werkvormen van de sociale inschakelingseconomie (SIE) samen met de tewerkstelling binnen de drie werkvormen van de gesubsidieerde diensteneconomie (GDE). Om niet dubbel te tellen, corrigeren we voor de invoegtewerkstelling binnen de dienstencheque-ondernemingen. Voor de volledigheid plaatsen we in het eerste overzicht ook de tewerkstellingscijfers voor de vier tewerkstellingsbevorderende maatregelen in het Regulier Economisch Circuit (REC) die aan bod kwamen. Omdat we nooit exact weten hoeveel kansengroepen er worden tewerkgesteld in het reguliere bedrijfsleven maken we bewust geen optelsom over de drie categorieën - SIE, GDE en REC - heen. Ook de tewerkstelling via SINE tellen we niet verder op. SINE kan gecumuleerd worden met andere werkvormen in de SIE en in de GDE. De tewerkstelling gecreëerd door deze maatregel werd dus voor een groot gedeelte reeds meegerekend in de cijfers voor SE. 4 http://www.socialeeconomie.be/definitie 5 Dit schema werd bij de opmaak van de eerste studie (maart 2005) afgetoetst aan de visie van prof. dr. Ides Nicaise, onderzoeker aan het Hoger Instituut voor de Arbeid (HIVA) in Leuven. Tot 2014 kan dit schema nog als kapstok dienen voor het overzicht van sociale economie in West-Vlaanderen. Vanaf dan zal het overzicht van sociale economie er anders gaan uitzien. 28
Figuur 2: Vlaamse en federale tewerkstellingsinitiatieven voor kansengroepen (absolute cijfers). Bron: POM West-Vlaanderen op basis van verschillende bronnen. 29
Tabel 33: Tewerkstelling van kansengroepen in West-Vlaanderen en het Vlaamse Gewest, 2012-2013. West-Vlaanderen Vlaams Gewest Aandeel West- Vlaanderen in Vlaams Gewest Evolutie 2012-2013 Berekening 2012 2013 2012 2013 2012 2013 West- Vlaanderen Vlaams Gewest Plaatselijke werkgelegenheidsagentschappen 1.714 1.633 7.123 6.794 24,1% 24,0% -4,7% -4,6% Arbeidszorg 961 967 5.745 5.724 16,7% 16,9% +0,6% -0,4% Semi-formele sociale tewerkstelling a 2.675 2.600 12.868 12.518 20,8% 20,8% -2,8% -2,7% Beschutte werkplaatsen 4.633 4.639 17.417 17.380 26,6% 26,7% +0,1% -0,2% Sociale werkplaatsen 1.017 1.041 5.270 5.254 19,3% 19,8% +2,4% -0,3% Permanent gesubsidieerde tewerkstelling b 5.650 5.680 22.687 22.634 24,9% 25,1% +0,5% -0,2% Invoegbedrijven 182 110 1.857 1.360 9,8% 8,1% -39,6% -26,8% Degressief gesubsidieerde tewerkstelling c 182 110 1.857 1.360 9,8% 8,1% -39,6% -26,8% Art. 60 7 van de OCMW-wetgeving 1.823 1.917 9.927 9.879 18,4% 19,4% +5,2% -0,5% Art. 61 van de OCMW-wetgeving 29 37 58 79 50,0% 46,8% +27,6% +36,2% Werkervaringsprojecten 591 600 5.140 5.109 11,5% 11,7% +1,5% -0,6% GESCO-opleidingsprojecten 538 517 3.367 4.613 16,0% 11,2% -3,9% +37,0% Brugprojecten 222 208 983 970 22,6% 21,4% -6,3% -1,3% Invoeginterim 0 0 0 0 nvt nvt nvt nvt Activiteitencoöperatie 57 56 260 246 21,9% 22,8% -1,8% -5,4% Tijdelijke tewerkstelling d 3.260 3.335 19.735 20.896 16,5% 16,0% +2,3% +5,9% Sociale inschakelingseconomie a + b + c + d = A 11.767 11.725 57.147 57.408 20,6% 20,4% -0,4% +0,5% Lokale diensteneconomie 351 348 2.452 2.562 14,3% 13,6% -0,9% +4,5% Buitenschoolse kinderopvang 469 486 3.093 3.124 15,2% 15,6% +3,6% +1,0% Stelsel van de dienstencheques (non profit en publieke sector) 8.385 7.991 32.884 31.069 25,5% 25,7% -4,7% -5,5% Gesubsidieerde diensteneconomie (incl. stelsel van de dienstencheques) B 9.205 8.825 38.429 36.755 24,0% 24,0% -4,1% -4,4% Gesubsidieerde diensteneconomie (excl. stelsel van de dienstencheques) C 820 834 5.545 5.686 14,8% 14,7% +1,7% +2,5% Invoegtewerkstelling in combinatie met dienstencheques e 63 31 1.124 698 5,6% 4,4% -50,8% -37,9% TEWERKSTELLING VAN KANSENGROEPEN IN DE SOCIALE ECONOMIE (incl. stelsel van de dienstencheques) A + B - e 20.909 20.519 94.452 93.465 22,1% 22,0% -1,9% -1,0% TEWERKSTELLING VAN KANSENGROEPEN IN DE SOCIALE ECONOMIE (excl. stelsel van de dienstencheques) A + C 12.587 12.559 62.692 63.094 20,1% 19,9% -0,2% +0,6% IBO (laaggeschoolde IBO) 757 821 4.171 4.125 18,1% 19,9% +8,5% -1,1% IBO-interim 0 0 16 4 0,0% 0,0% +0,0% -75,0% Tewerkstellingspremie voor 50-plussers 593 458 2.404 3.149 24,7% 14,5% -22,8% +31,0% Vlaamse Ondersteuningspremie 2.419 2.297 10.985 10.454 22,0% 22,0% -5,0% -4,8% SINE 1.727 1.698 7.032 7.057 24,6% 24,1% -1,7% +0,4% Bron: Diverse bronnen, Verwerking: POM West-Vlaanderen. Tabel 34: Tewerkstelling van kansengroepen in de sociale economie, regio s van West-Vlaanderen, 2013. Regio Midden- West- Vlaanderen Regio Zuid- West- Vlaanderen Niet toe te wijzen aan een regio Regio Regio Provincie West- Berekening Regio Brugge Oostende Westhoek Vlaanderen Plaatselijke werkgelegenheidsagentschappen 320 279 275 360 399 1.633 Arbeidszorg 285 253 10 140 279 967 Semi-formele sociale tewerkstelling a 605 532 285 500 678 2.600 Beschutte werkplaatsen (doelgroepwerknemers) 349 1.000 289 912 2.089 4.639 Sociale werkplaatsen (doelgroepwerknemers, excl. arbeidszorg) 321 189 58 187 286 1.041 Permanent gesubsidieerde tewerkstelling b 670 1.189 347 1.099 2.375 5.680 Invoegbedrijven 30 10 26 8 36 110 Degressief gesubsidieerde tewerkstelling c 30 10 26 8 36 110 Art. 60 7 van de OCMW-wetgeving 347 329 472 208 561 1.917 Art. 61 van de OCMW-wetgeving 17 0 1 0 19 37 Werkervaringsprojecten 150 52 22 145 231 600 GESCO-opleidingsprojecten (doelgroepcursisten) 517 517 Brugprojecten (1) 35 21 31 10 113 208 Invoeginterim 0 0 0 0 0 0 Activiteitencoöperatie 56 56 Tijdelijke tewerkstelling d 549 402 526 363 924 573 3.335 Sociale inschakelingseconomie a + b + c + d = A 1.854 2.133 1.184 1.970 4.013 573 11.725 Lokale diensteneconomie (doelgroepwerknemers) 102 30 35 42 139 348 Buitenschoolse kinderopvang 104 124 93 107 58 486 Stelsel van de dienstencheques (non-profit en publieke sector) 2.887 1.745 764 541 2.054 7.991 Gesubsidieerde diensteneconomie (2) B 3.093 1.899 892 690 2.251 0 8.825 Invoegtewerkstelling in combinatie met dienstencheques e 1 0 16 6 8 31 TEWERKSTELLING VAN KANSENGROEPEN IN DE SOCIALE ECONOMIE (2) A + B - e 4.946 4.032 2.060 2.654 6.256 573 20.519 (1) Door de specifieke manier van meten, is de som van de West-Vlaamse regio's niet gelijk aan het cijfer voor West-Vlaanderen. Bron: Diverse bronnen, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 30
Tabel 35: Tewerkstelling van kansengroepen in de sociale economie, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, 2009-2013. Berekening West-Vlaanderen Vlaams Gewest 2009 2010 2011 2012 2013 2009 2010 2011 2012 2013 Plaatselijke werkgelegenheidsagentschappen 2.228 2.066 1.891 1.714 1.633 9.273 8.610 8.011 7.123 6.794 Arbeidszorg n.b. 876 950 961 967 n.b. 4.524 5.607 5.745 5.724 Semiformele sociale tewerkstelling a (2.228) 2.942 2.841 2.675 2.600 (9.273) 13.134 13.618 12.868 12.518 Beschutte werkplaatsen (doelgroepwerknemers) 4.428 4.580 4.606 4.633 4.639 16.342 16.903 17.145 17.417 17.380 Sociale werkplaatsen (doelgroepwerknemers, excl. arbeidszorg) 859 924 952 1.017 1.041 4.511 4.883 5.066 5.270 5.254 Permanent gesubsidieerde tewerkstelling b 5.287 5.504 5.558 5.650 5.680 20.853 21.786 22.211 22.687 22.634 Invoegbedrijven 402 309 242 182 110 2.857 2.675 2.250 1.857 1.360 Degressief gesubsidieerde tewerkstelling c 402 309 242 182 110 2.857 2.675 2.250 1.857 1.360 Art. 60 7 van de OCMW-wetgeving 1.519 1.690 1.687 1.823 1.917 8.225 9.194 9.504 9.927 9.879 Art. 61 van de OCMW-wetgeving 17 15 26 29 37 36 46 64 58 79 Werkervaringsprojecten 623 659 631 591 600 5.459 5.565 5.500 5.140 5.109 GESCO-opleidingsprojecten (doelgroepcursisten) 129 205 303 538 517 1.517 2.453 2.641 3.367 4.613 Brugprojecten (1) 173 208 205 222 208 938 873 896 983 970 Invoeginterim 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Activiteitencoöperatie 0 48 56 57 56 181 241 274 260 246 Tijdelijke tewerkstelling d 2.461 2.825 2.908 3.260 3.335 16.356 18.372 18.879 19.735 20.896 Sociale inschakelingseconomie a + b + c + d = A (10.378) 11.580 11.549 11.767 11.725 (49.339) 55.967 56.958 57.147 57.408 Lokale diensteneconomie (doelgroepwerknemers) 261 295 334 351 348 1.713 2.206 2.329 2.452 2.562 Buitenschoolse kinderopvang 476 480 481 469 486 3.103 3.096 3.064 3.093 3.124 Stelsel van de dienstencheques (2) 6.853 7.611 8.179 8.385 7.991 29.245 33.284 34.256 32.884 31.069 Gesubsidieerde diensteneconomie (incl. stelsel van de dienstencheques) B 7.590 8.386 8.994 9.205 8.825 34.061 38.586 39.649 38.429 36.755 Gesubsidieerde diensteneconomie (excl. stelsel van de dienstencheques) C 737 775 815 820 834 4.816 5.302 5.393 5.545 5.686 Invoegtewerkstelling in combinatie met dienstencheques e 263 188 100 63 31 1.919 1.837 1.484 1.124 698 TEWERKSTELLING VAN KANSENGROEPEN IN DE SOCIALE ECONOMIE (incl. stelsel van de dienstencheques) A + B - e (17.705) 19.778 20.443 20.909 20.519 (81.481) 92.716 95.123 94.452 93.465 TEWERKSTELLING VAN KANSENGROEPEN IN DE SOCIALE ECONOMIE (excl. stelsel van de dienstencheques) A + C (11.115) 12.355 12.364 12.587 12.559 (54.155) 61.269 62.351 62.692 63.094 (1) Vanaf 2010: gemiddelde op basis van tien meetpunten. Voorheen: vier meetpunten. (2) Geraamde tewerkstelling van kansengroepen op basis van type onderneming (non profit en publieke sector). Bron: Diverse bronnen, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 31
Welke kansengroepen zijn er in West-Vlaanderen? Om hoeveel personen gaat het? Figuur 4: Kansengroepen (aantal & aandeel in % van totaal NWWZ) - Van alle categorieën kansengroepen maken de laaggeschoolden al vijf jaar op rij de grootste groep uit. Hoewel hun aandeel in de West-Vlaamse werkloosheidscijfers de voorbije vijf jaar gestaag afnam, maakten ze in 2013 nog altijd meer dan de helft van alle nwwz in West-Vlaanderen uit (50,1%), tegenover slechts 47,1% in het Vlaamse Gewest. - Naast de laaggeschoolden (50,1%), nemen ook de arbeidsgehandicapten (16,2%), de ouderen (26,2%), de jongeren (24,3%) en de werklozen die minstens 5 jaar werkloos zijn (8,9%) in 2013 nog altijd een groter aandeel van de West-Vlaamse werkloosheidscijfers uit dan in Vlaanderen het geval is. - De allochtonen zijn beduidend minder sterk vertegenwoordigd in de groep van alle nwwz in West-Vlaanderen (15,8% in West-Vlaanderen ten opzichte van 25,6% in Vlaanderen) maar hun aantal is tussen 2012 en 2013 in West-Vlaanderen sterker toegenomen dan in Vlaanderen (+12,3% in West-Vlaanderen tegenover +8,6% in Vlaanderen). 32
Figuur 5: Evolutie kansengroepen (in relatieve en absolute cijfers, 2012-2013). - Door de verslechterende conjunctuur en in combinatie met activeringsmaatregelen van de overheid kwamen er op één jaar tijd in West-Vlaanderen 9,3% nwwz bij ten opzichte van +8,5% in Vlaanderen (van 29.865 nwwz in 2012 naar 32.649 in 2013 voor West-Vlaanderen). - Voor drie categorieën van kansengroepen is de toename van het aantal nwwz tussen 2012 en 2013 opvallend groter dan het West-Vlaamse gemiddelde: de allochtonen (+12,3%), de jongeren (+12,2%) en de arbeidsgehandicapten (+9,9%). - Bij de langdurige werklozen nam het aantal nwwz daarentegen af. De grootste daling doet zich voor bij de werkzoekenden die langer dan vijf jaar werkloos zijn, hun aantal verminderde met 3,7%. 33
Hoeveel personen uit de kansengroepen werden met deze maatregelen bereikt? Hoeveel personen op de arbeidsmarkt werden via sociale economie (her)ingeschakeld op de arbeidsmarkt in West- Vlaanderen? Figuur 6: Tewerkstelling van kansengroepen in de sociale economie, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, 2012-2013. Figuur 7: Evolutie van de (West-)Vlaamse sociale economie 2012-2013 - EXCLUSIEF het stelsel van de dienstencheques Figuur 7: Evolutie van de (West-)Vlaamse sociale economie 2012-2013 - INCLUSIEF het stelsel van de dienstencheques 34
- In 2013 stelde de sociale economie (exclusief dienstencheques) in West-Vlaanderen 12.559 personen uit de kansengroepen tewerk. Dit komt overeen met 3,1% van de bezoldigde tewerkstelling in West-Vlaanderen. De sociale economie - zonder het stelsel van de dienstencheques - is daarmee in West-Vlaanderen van een vergelijkbare grootteorde in termen van tewerkstelling als bijvoorbeeld de West-Vlaamse textielsector (10.016 werknemers op 31 december 2013) of de West-Vlaamse voedingssector (15.791 werknemers per 31 december 2013). - De sociale economie - met de tewerkstellingscijfers van de kansengroepen tewerkgesteld binnen het stelsel van de dienstencheques - bedroeg 20.519 personen in 2013, een aandeel van 5,1% van de totaal bezoldigde tewerkstelling in West-Vlaanderen. - In Vlaanderen bedroeg het aandeel van de sociale economie in de totale bezoldigde tewerkstelling 2,9% in 2013 (4,3% voor de cijfers inclusief dienstencheques). - De tewerkstellingscijfers EXCLUSIEF het stelsel van de dienstencheques geven de volgende evolutie weer: de tewerkstelling van kansengroepen in de sociale economie in West-Vlaanderen bleef status quo tussen 2012 en 2013, namelijk een totaal van 12.559 werknemers of amper 28 personen minder dan vorig jaar. In Vlaanderen nam de tewerkstelling van kansengroepen lichtjes toe met 0,6%. - De tewerkstellingscijfers INCLUSIEF het stelsel van de dienstencheques tonen een evolutie van -1,9% voor West-Vlaanderen en -1% voor Vlaanderen. De beperkte daling is zo goed als volledig op het conto van de dienstencheques te schrijven. De daling van de tewerkstelling binnen het publieke en non-profitluik van de dienstencheques in West-Vlaanderen bedraagt -4,7%. In Vlaanderen dalen de cijfers van de dienstencheques ook sterk (-5,5%), maar wordt het geheel deels gecompenseerd door een opmerkelijke toename van de GESCO-opleidingsprojecten (doelgroepcursisten) die met 37% stegen. Deze laatste groep steeg in 2013 echter niet in West-Vlaanderen (-3,9%), maar kende in 2012 al een markante toename van 77,5%. - De tewerkstellingsevolutie tussen 2012 en 2013 varieert sterk van werkvorm tot werkvorm. Algemeen valt op dat zowel voor de gesubsidieerde diensteneconomie als de sociale inschakelingseconomie de tewerkstellingsgroei in Vlaanderen (+2,5%) groter is dan deze in West- Vlaanderen (+1,7%). Voor de sociale inschakelingseconomie is de tewerkstellingsgroei tussen 2012 en 2013 lichtjes negatief (-0,4%) in West-Vlaanderen (ten opzichte van +0,5% in Vlaanderen). - In de top vijf op basis van tewerkstellingscreatie voor kansengroepen, vinden we net als in 2012 volgende werkvormen terug: beschutte werkplaatsen (4.639 doelgroepwerknemers), art. 60 7 (1.917), PWA (1.633), sociale werkplaatsen (1.041) en arbeidszorg (967). Deze vijf werkvormen staan samen in voor 81,2% van de tewerkstelling van kansengroepen in de sociale economie (zonder het stelsel van de dienstencheques) in West-Vlaanderen in 2013. - De maatwerkbedrijven zijn goed voor een tewerkstelling van 5.680 doelgroepwerknemers in 2013, bijna de helft van de volledige tewerkstelling in de sociale economie in West-Vlaanderen, zijnde 45,2%. Op Vlaams niveau daarentegen, hebben de maatwerkbedrijven slechts een aandeel van 35,8% in de totale tewerkstelling van de sociale economie. De hogere West-Vlaamse score is te verklaren door het feit dat de West-Vlaamse beschutte werkplaatsen gemiddeld groter zijn dan de beschutte werkplaatsen in de rest van Vlaanderen (580 in West-Vlaanderen in vergelijking met 260 doelgroepwerknemers voor Vlaanderen). 35
Hoe performant is West-Vlaanderen? - Met een aandeel van 19,9% in de Vlaamse tewerkstelling van kansengroepen is de sociale economie meer dan behoorlijk vertegenwoordigd in West-Vlaanderen 6. Dit aandeel ligt ook hoger dan het aandeel van West-Vlaanderen in de bezoldigde tewerkstelling (18,6%) of in de beroepsbevolking (18,2%). West-Vlaanderen speelt een prominente rol inzake activering en tewerkstelling van kansengroepen. Ten opzichte van 2012 is het West-Vlaamse aandeel evenwel lichtjes gedaald (van 20,1% in 2012 naar 19,9% in 2013). - West-Vlaanderen heeft een bijzonder hoog aandeel in de Vlaamse tewerkstelling in art. 61 (46,8%; echter het betreft hier zeer lage aantallen), beschutte werkplaatsen (26,7%), PWA (24%), de activiteitencoöperatie (22,8%) en brugprojecten (21,4%). Voor deze werkvormen scoort West-Vlaanderen hoger dan voor sociale economie in zijn geheel. Maatregelen zoals invoeg, GESCO-opleiding, werkervaring, LDE, BKO en AZ zijn dan weer relatief minder sterk aanwezig. 6 Inclusief de dienstencheques is het aandeel van de West-Vlaamse sociale economie in de Vlaamse sociale economie 22%. 36
Hoe is sociale economie (geografisch) verdeeld in West-Vlaanderen? Figuur 8: Verdeling van tewerkstelling en NWWZ naar regio. Exclusief stelsel van de dienstencheques Inclusief stelsel van de dienstencheques - De uitbouw van sociale economie binnen West-Vlaanderen verschilt sterk van regio tot regio én verschilt sterk naargelang het stelsel van de dienstencheques wordt meegenomen of niet. - De regio Zuid-West-Vlaanderen springt er bovenuit met 34,2% van de West-Vlaamse tewerkstelling van kansengroepen in de sociale economie (exclusief dienstencheques). Dit aandeel is beduidend hoger dan het aandeel van de regio in het totale aantal niet-werkende werkzoekenden in West- Vlaanderen (26%) of in de West-Vlaamse bezoldigde tewerkstelling (27%). In de regio Oostende is de sociale economie het minst aanwezig. - In de regio Brugge is sociale economie (16%) veel minder aanwezig in vergelijking met het aandeel van de Brugse regio inzake bezoldigde tewerkstelling (25%) of het aantal niet-werkende werkzoekenden (23%). - Indien het stelsel van de dienstencheques mee in rekening wordt genomen (de rechterfiguur), dan wijzigt het beeld voornamelijk voor de regio s Brugge en Midden-West-Vlaanderen. Deze stijgen in hun aandeel tewerkstelling van kansengroepen in de sociale economie van 16% naar 24% voor regio Brugge en van 18% naar 20% voor Midden-West-Vlaanderen. Een grote verklaring is dat de cijfers van de dienstencheques geteld worden volgens exploitatiezetel van de organisatie (en niet volgens plaats van tewerkstelling van de werkenden). De regio Brugge huisvest een paar grote spelers in de dienstenchequesector. 37
Figuur 9: Tewerkstelling van kansengroepen naar regio in de vijf werkvormen van sociale economie. Figuur 10: Tewerkstelling van kansengroepen naar regio in de vijf werkvormen van sociale economie. Tot slot geven de figuren 9 en 10 een beeld van de verdeling over de regio s van West-Vlaanderen van de tewerkstelling van kansengroepen in de vijf grootste werkvormen van de sociale economie. Zuid-West-Vlaanderen genereert de grootste tewerkstelling in West-Vlaanderen met 2.829 doelgroepwerknemers (40%), gevolgd door Midden-West-Vlaanderen (1.482 werknemers of 21%), de Westhoek (1.289 werknemers of 18%), Brugge (1.087 werknemers of 15%) en ten slotte Oostende (418 werknemers of 6%). Het grote aandeel van Zuid-West-Vlaanderen is te verklaren door de aanwezigheid van de grootste beschutte werkplaats van Vlaanderen, WAAK, met 1.511 doelgroepwerknemers. Dit is meteen goed voor 45% van de totale doelgroeptewerkstelling in de beschutte werkplaatsen in West-Vlaanderen en meer dan de helft van de doelgroeptewerkstelling in de regio. Ook voor de werkvormen LDE en invoegbedrijven vertegenwoordigt de regio Zuid-West- 38