Reisgids Pisa Florence Siena Reisgids pagina 1 van 7 2009
Pisa In de Middeleeuwen was Pisa een van de vier maritieme republieken van Italië, samen met Venetië, Genua en Amalfi. In de 12e en 13e eeuw beleefde Pisa zijn glorietijd en veroverde de stadstaat onder andere Sardinië. In 1284 werd Pisa echter verslagen door Genua. In 1406 werd Pisa veroverd door de Florentijnen en was het definitief gedaan met de zelfstandigheid. Het behoorde later tot het Groothertogdom Toscane tot het in 1871 opging in Italië. Zie voor meer informatie: Republiek Pisa. De wellicht bekendste Pisaan ooit, Galileo Galilei, heeft zijn naam gegeven aan de internationale luchthaven van Pisa, de belangrijkste luchthaven van Toscane. Pisa is verder een vaste stopplaats voor treinen van Rome en verder richting Genua en Frankrijk en terug, en overstapplaats voor bestemming Florence. De toren van Pisa De (scheve) toren van Pisa is de vrijstaande klokkentoren (een campanile) bij de kathedraal van Pisa (Duomo di Pisa). De toren is een van de onderdelen van de Piazza dei Miracoli. Bouwmeesters waren Gugilmo en Buonanno. De bedoeling was een verticale toren te bouwen, maar kort na het begin van de bouw in augustus 1173 begon de toren al over te hellen. Doordat men loodrecht verder bouwde, is de toren niet alleen scheef maar ook krom. De toren is 55,86 meter hoog en het gewicht wordt geschat op 14 453 ton. De huidige helling is ongeveer 10%. De toren heeft 297 treden. Er wordt beweerd dat Galilei voorwerpen van de toren naar beneden liet vallen om de valeigenschappen te bestuderen. Dit is vermoedelijk niet juist. Op 27 februari 1964 vroeg de Italiaanse regering om hulp om te zorgen dat de toren niet om zou vallen. Op 7 januari 1990 werd de toren gesloten uit veiligheidsoverwegingen. Vervolgens werd hij gerestaureerd om de helling te verminderen. Na ruim tien jaar werk werd de toren weer voor het publiek geopend op 15 december 2001. In augustus 2004 heeft een evaluatie van experts uitgewezen dat de toren de eerstvolgende drie eeuwen niet zal instorten. De toren is opnieuw in veiligheid, stelde professor Carlo Viggiani van de universiteit van Napels in de Italiaanse media. Professor Michele Jamiolkowski, de ingenieur die de renovatiewerken leidde, voegde eraan toe dat de 800 jaar oude toren sinds mei 2008 weer stabiel is. Gedurende de laatste fase van de renovatie, die 28 miljoen euro kostte, hebben de experts de fundamenten van het gebouw versterkt en de toren 44 centimeter rechtop getrokken. De overhelling bedroeg in 1993 vier en halve meter. Nu is die gestabiliseerd op 4 meter. Met de moderne techniek is het wel mogelijk de toren helemaal recht te zetten, maar daar werd van afgezien omdat dat het toerisme geen goed zou doen. De toren heeft weer dezelfde inclinatie als in het jaar 1700. Deze zomer zullen het voor het eerst sinds 1935 alle zeven loges te zien zijn vanaf de dan opengestelde binnenplaats. Bouw De toren werd in drie stappen, over een periode van 200 jaar, opgebouwd. De constructie van de eerste verdiepingen begon op 9 augustus 1173. Na de bouw van de derde verdieping in 1178 ging de toren hellen. Werken aan de toren lagen daarna ongeveer 100 jaar stil, doordat de inwoners van Pisa in oorlog verwikkeld waren met Genua en Florence. Dit gaf de grond tijd om te zetten - was de toren in één keer afgebouwd dan was hij zeker omgevallen. In 1272 werd de bouw hervat door Giovanni di Simone. Toen al merkte men op dat de reeds gebouwde verdiepingen scheef stonden, en er werd dus besloten die scheefheid in de volgende verdiepingen te neutraliseren door aan de ene zijde meer mortel te gebruiken dan aan de andere. De bouw viel opnieuw stil in 1284. In 1372 werd de toren afgewerkt, met de bouw van de laatste, bovenste verdieping. De toren was toen al sterk naar de andere zijde gekanteld, en opnieuw werd besloten dit constructief op te lossen: de bovenste verdieping werd opnieuw recht gebouwd (hier waren ingrijpende wijzigingen voor nodig, zo heeft het opstapje bovenaan aan één zijde drie treden minder dan aan de tegenoverliggende kant). Galileo demonstreerde in 1609 bovenop deze klokkentoren hoe een telescoop werkt. Reisgids pagina 2 van 7 2009
Firenze / Florence Florence is de hoofdstad van Toscane en heeft bijna 400.000 inwoners. De grote rivier die door de stad stroomt is de Arno en daar zijn dan ook tientallen bruggen overheen gelegd. Florence is een van de belangrijkste kunststeden ter wereld. Het herbergt prachtige kunstwerken en gebouwen: de David van Michelangelo, de Santa Maria del Fiore met de koepel van Brunelleschi, de Ponte Vecchio met huizen aan de weerszijden van de brug, en niet te vergeten de Galleria degli Uffizi met een aantal van de belangrijkste renaissance-kunstwerken van Italiaanse, Hollandse, Vlaamse, Duitse en Spaanse meesters. Als u Florence wilt bezoeken, moet u proberen in de lente of de herfst te gaan; in de zomer is het er stikheet en barst het er van de toeristen, terwijl het in de herfst en de lente aangenaam warm is en niet al te druk bij de belangrijke bezienswaardigheden. Een bezienswaardigheid waar je wel altijd lang in de rij moet staan is het Uffizi-museum, het is handig om van te voren te reserveren als u erin wilt. Kerken 1. Santa Maria del Fiore, de dom van Florence en één van de meest bekende kerken ter wereld. De koepel die ontworpen is door de architect Brunelleschi geldt als een revolutionair ontwerp. In 1296 werd begonnen met de bouw en de kerk werd voltooid in 1471 met de koepel. De voorkant werd echter pas bemarmerd in de 19de eeuw. De binnenkant van de koepel is prachtig beschilderd en de kerk maakt van binnen een machtige indruk. De Campanile, oftewel klokkentoren, werd vooral gebouwd door Giotto di Bondone en werd versierd met beelden van Andrea Pisano en Donatello. 2. Or San Michele, (via Calzaiuoli) een kerk die ooit eens een tuin was, vandaar het Or (Orte is tuin in het Italiaans) in de naam Or San Michele. Het is een redelijk kleine kerk, maar daarom niet minder mooi. Vooral de beelden aan de buitenkant van de kerk zijn bijzonder. 3. Santa Croce, Fransiscanerkerk gekenmerkt door zijn vele grafmonumenten van onder meer Michelangelo, Macchiavelli en Galileo Galilei. De kerk heeft een redelijke soberheid van binnen. Verder is er in het klooster naast de kerk nog de Capella Pazzi die gebouwd is door Brunelleschi, en opvalt door haar helderheid en ruimte. 4. San Miniato al Monte, een kerk die boven de zuidelijke oever van de Arno ligt. Hij ligt op een heuvel, vandaar het al Monte. Het is waarschijnlijk de mooist gelegen kerk van Florence. De voorkant is versierd met groen en wit marmer en de binnenkant is een voorbeeld van soberheid met een aantal Byzantijnse elementen. 5. Santa Maria Novella, werd gebouwd in de 13de eeuw en is de eerste bezienswaardigheid die U tegenkomt als U via de trein Florence binnenkomt. Het is gotische kerk, wat U kunt zien aan de spitsbogen in het interieur van de kerk. Er is ook nog een wereldberoemd fresco van Masaccio: de drie-eenheid. in dit fresco ziet U dat het lineaire perspectief voor het eerst wordt gebruikt. 6. San Lorenzo, een grote basiliek gebouwd in de 15de eeuw, ook weer gebouwd door Brunelleschi. Het ontwerp voor deze kerk was revolutionair, en het was de eerste echte kerk die volgens de namiddeleeuwse architectuur werd gebouwd. Reisgids pagina 3 van 7 2009
5 6 1 2 3 Ponte Vecchio 4 Pleinen Piazza della Signoria, het plein voor het Palazzo Vecchio, waar een aantal kopieën staan van beroemde beeldhouwwerken, waaronder de David van Michelangelo. Piazza Santa Croce, het grootste plein van Florence, voor de Santa Croce. Hier hielden Fransiscanen vroeger preken en hield men wedstrijden tussen verschillende families. Piazzale Michelangelo, waar je het mooiste uitzicht over Florence hebt. Het is handig om al wat gezien te hebben van Florence, want het is leuk om dingen te herkennen waar U zelf geweest bent. Paleizen Palazzo Vecchio, oftewel Het oude paleis, dat gebouwd werd van 1299 tot 1314. Het is zeker één van de mooiste stadhuizen van Toscane. De buitenkant is streng en massief, de binnenkant is zeer gracieus bekleed met veel goud, beschilderingen en trappen. Palazzo Pitti, dat aan de overkant van de Arno ligt. Het was vroeger even de residentie van Reisgids pagina 4 van 7 2009
koning Victor Emmanuel II toen Florence de hoofdstad van Italië was. Nu is het een museum met belangrijke kunststukken en prachtige beschilderde plafonds. Palazzo Medici-Riccardi, het eerste renaissancepaleis van Florence. De buitenkant is opgebouwd in drie delen: ruwe steen, gladde steen, nog gladdere steen. In de binnenkant is vooral het hof in het midden met de arcaden zeer bijzonder. Musea Galleria degli Uffizi, het beroemdste en mooiste museum in Florence. U kunt er ongeveer een halve dag over doen om de meesterwerken te bekijken, en daarmee heeft U nog niet alles gezien. In het museum zijn vooral Italiaanse en Hollandse meesterwerken ondergebracht. Het huisvest schilderijen van onder andere: Giotto, Botticelli, da Vinci, Michelangelo, Rafaël, Titiaan, Caravaggio, Rubens, Rembrandt en nog veel meer. Museo San Marco, met onder andere werken van Fra Angelico. Bargello, een oud gemeentelijk paleis dat later politiebureau werd. Hier zijn beeldhouwwerken te zien van de grote meesters Donatello met zijn David, Michelangelo met de Dronken Bacchus en Giambologna met het Mercuriusbeeld. Galleria Dell'Accademia, het museum dat de wereldberoemde David van Michelangelo huisvest. Ook zijn hier zeer fraaie onafgemaakte beelden van Michelangelo te zien, waaraan U kunt zien hoe Michelangelo te werk ging. Parken Giardino di Boboli, een van de mooiste parken van Italië. Het ligt achter het Palazzo Pitti en is een oase van groen in Florence. Opvallende plekken in dit park zijn: De Viviaio di Nettuno, de Neptunusvijver De Fontana dell'oceano Grotta del Buontalenti, een soort van namaakgrot De Fontana di Bacchino, met het bekende beeld van de dwerg op de schildpad Bruggen De Ponte Vecchio, de beroemdste en oudste brug van Florence, en de enige die niet werd opgeblazen door de Duitsers. De brug is vooral bijzonder door de huisjes die er aan de zijkanten boven het water hangen. Vroeger waren er vooral veel slagers op de Ponte Vecchio, nu huizen er vooral veel juweliers. Overige bezienswaardigheden Paradijsdeuren Baptisterium Battistero di San Giovanni, het baptisterium (doopkapel) dat voor de Santa Maria del Fiore staat. Het is een erg bijzonder baptisterium, door de bronzen deuren die allerlei taferelen uit de bijbel voorstellen. Ook de binnenkant is zeer fraai versierd, vooral de koepel met de voorstelling van het leven van Johannes de Doper is zeer de moeite waard. Cappele Medicee, met de cryptes van de familie van de Medici's. Er staan cryptes gemaakt door Michelangelo en er zijn relikwieën te zien van verscheidene heiligen. De Cappele Medicee zit achter de kerk de San Lorenzo. Reisgids pagina 5 van 7 2009
Siena Siena was een Etruskische nederzetting en een kleine Romeinse stad. Tegen de vijfde eeuw n. Chr. werd het de zetel van een bisschop, maar pas vanaf de 12e eeuw begon het een stad van belang te worden, toen een autonome commune de eerdere aristocratische regering verving. De consuls die de republiek regeerden, begonnen langzaam maar zeker steeds meer ook het gewone volk of de poblani te omvatten, en de commune breidde haar territorium uit toen de omringende feodale adel in hun verstevigde kastelen zich onderwierpen aan de macht van de stad. De republiek van Siena, die intern worstelde tussen de adel en de volkspartij, werkte doorgaans in politieke oppositie met haar grote rivaal, Florence, en was in de 13e eeuw voornamelijk Ghibellijns, in tegenstelling tot de Welfse positie van Florence, wat de achtergrond vormde van de Divina Commedia van Dante. De universiteit van Siena, vermaard vanwege haar faculteiten van rechten en medicijnen, werd in 1203 opgericht. Tijdens de Middeleeuwen was Siena ook een rivaal van Florence op het gebied van de kunsten. De belangrijke laat-middeleeuwse of vroege renaissanceschilder Duccio (1253-1319) was afkomstig uit Siena, maar werkte in alle delen van het schiereiland. De wandschildering van "Goede Regering" door Ambrogio Lorenzetti in het Palazzo Pubblico is een magnifiek voorbeeld van laat-middeleeuwse/vroege-renaissancekunst, alsmede een weergave van de utopie van een stedelijke samenleving zoals men deze in die tijd voor ogen had. Siena werd zwaar gehavend door de zwarte dood van 1348 en heeft haar oude glorie nooit meer hervonden, mede omdat het de rivaliteit met Florence niet aankon. Tot 1557 behield Siena haar autonomie binnen Toscane. Siena's universiteit is nog altijd een van de belangrijkste universiteiten van Italië en de pittoreske stad blijft een belangrijk cultureel centrum, vooral voor de menswetenschappen. Sinds 1995 staat de historische binnenstad van Siena op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. Gebouwen Siena's kathedraal (Duomo di Siena), waarvan de bouw in de 12e eeuw werd aangevangen, is een van de grote voorbeelden van Italiaanse gotische architectuur. De belangrijkste façade ervan werd in 1380 voltooid. De klokkentoren en het doopvont ervan vormen een fraai geheel. Hierbinnen bevindt zich de bekende gotische achthoekige preekstoel, die door Nicola Pisano (1266-1268) is vervaardigd, ondersteund door leeuwen, en het labyrint dat in de vloer is ingelegd, en waar boetedoeners op hun knieën overheen kruipen. Onder de Duomo, in het doopvont, bevinden zich bas-reliëfs van Donatello, Ghiberti, Jacopo della Quercia en andere 15e eeuwse beeldhouwers. In het museum van de Opera del Duomo bevindt zich Duccio's beroemde Maestà (1308-1311). Het schelpvormige Piazza del Campo, het stadsplein, is een andere architectonische schat en staat erom bekend dat hier de Palio wordt gehouden. Het Palazzo Pubblico: voormalige zetel van de Signoria en de Podestà. Het elegantste gotisch paleis van Toscane (in 1297-1310 gebouwd, vergrotingen in de 14e eeuw) is op de benedenverdieping van natuursteen; de hogere verdiepingen zijn van baksteen evenals de aan de linkerkant oprijzende Torre del Mangia, 1338-48, door de gebroeders Rinaldo gebouwd met de karakteristieke stenen klokkentoren. Aan de voet van de toren bevindt zich de in 1352 (na de grote pest) bijgebouwde Cappella di Piazza met Reisgids pagina 6 van 7 2009
een fresco van Il Sodoma. Bij het middendeel van het paleis werd pas in 1680-81 een tweede symmetrische vleugel bijgebouwd. In de vestibule, in de Sala d'attesa, een Kroning van Maria, een hoofdwerk van Sano di Pietro uit 1445. In de volgende zaal een fresco door Il Sodoma, Verrijzenis, uit 1537. Het Palazzo Pubblico is een stadhuis en museum in Siena in Italië. Tegenwoordig is het nog in gebruik als stadhuis en is het Museo Civico er gevestigd. Het Palazzo Pubblico is de voormalige zetel van de Signoria en de Podestà. Het elegantste gotisch paleis van Toscane is in 1297-1310 gebouwd. Vergrotingen vonden plaats in de 14e eeuw. Het gebouw bestaat uit een benedenverdieping van natuursteen; de hogere verdiepingen zijn van baksteen evenals de aan de linkerkant oprijzende Torre del Mangia, gemaakt in 1338-1348 door de gebroeders Rinaldo. In het midden van het gebouw is het wapen van de familie Medici aangebracht. Het stadhuis heeft een karakteristieke stenen klokkentoren, de Torre del Mangia. Deze is slank van vorm en 102 meter hoog en kan worden beklommen waar een schitterend uitzicht over Siena wacht. Aan de voet van de toren bevindt zich de in 1352 (na de grote pest van 1348) bijgebouwde Cappella di Piazza uit 1352-1376, met een fresco van Il Sodoma. Hij is in 1468 verhoogd. Er zijn heiligenbeelden in de nissen te zien. Bij het middendeel van het paleis werd pas in 1680-1681 een tweede symmetrische vleugel bijgebouwd. In de vestibule, in de Sala d'attesa, ziet men een Kroning van Maria, een hoofdwerk van Sano di Pietro uit 1445. In de volgende zaal een fresco door Il Sodoma, Verrijzenis, uit 1537. De Torre del Mangia is een klokkentoren in de Toscaanse stad Siena die werd gebouwd van 1338 tot 1348 door de gebroeders Rinaldo. De toren staat aan het Piazza del Campo, het centrale plein van Siena, naast het Palazzo Pubblico. De toren is circa 102 meter hoog. Het onderste gedeelte is gebouwd in gotische stijl, net als het stadhuis, de bovenkant is anders. Aan de voet van de toren bevindt zich de in 1352 (na de grote pestepidemie) bijgebouwde Cappella di Piazza met een fresco van Il Sodoma. De toren is te beklimmen via een zeer nauwe trap. Boven is er een prachtig uitzicht over het plein en de stad. Credits: Samenstelling: wikitravel.org wikipedia.org Simon Beaumont Reisgids pagina 7 van 7 2009