Opmerkingen, vragen over en voorstellen tot aanpassing van het b&w voorstel en de concept regelingen en verordeningen m.b.t. de bijzondere bijstand en minimabeleid m.i.v. 2015. De volgorde welke wij hierbij willen behandelen is allereerst het voorstel aan b&w en dan achtereenvolgens de conceptverordeningen en de daarbij behorende toelichtingen. En dan van onze kant nog een aantal Algemene opmerkingen. Voorstel aan B&W Pagina 1 1.Inleiding In het midden van pagina 1 de Inleiding wordt aangegeven, dat het onderzoek hoe het gesteld is met de armoede en armoedebeleid in Purmerend, vanwege het tijdsaspect wordt uitgesteld. Maar dat de uitkomst van dit onderzoek, dat dan gehouden gaat worden in 2015, de richting zal gaan bepalen voor de toekomst vanaf 2016. Onze vraag: Dat houdt dus ook in, dat de nu vastgestelde regelingen kunnen c.q. moeten worden aangepast? Het is inderdaad mogelijk dat de bijzondere bijstand / minimabeleid (op accenten) wordt aangepast. 2. De wijzigingen 2.1. Verruiming individuele bijzondere bijstand Her Rijk heeft sinds 2013 structureel extra middelen beschikbaar gesteld voor de intensivering armoede en schuldenbeleid. Voor de intensivering in 2014 heeft het college reeds het besluit genomen voor het aanstellen van een preventiemedewerker en voor het instellen van een vangnetbudget. Onze vraag: Geldt dit vangnetbudget ook voor mensen die in de schulden komen bij c.q. door het zorgbeleid? Bij vangnetbudget moet gedacht worden aan calamiteiten waarin direct iets geregeld moet worden, maar waarin op dat moment nog geen voorliggende voorziening voor handen is. Het moet dus wel gaan om (acute) noodsituaties. Pagina 1 van 11
Pagina 2 In het financieel meerjarenperspectief 2015 2018 is een bedrag opgenomen van 320.000 per jaar voor de intensivering armoede en schuldenbeleid. Over de invulling hiervan dient nog nader geadviseerd te worden. Opmerking: De cliëntraad gaat er van uit bij deze advisering betrokken te worden. Is dit zo? Dit college voorstel betreft een concept en moest op het moment dat het naar de cl. Raad ging nog beoordeeld worden door team financiën. Hieruit blijkt dat het bedrag in de algemene middelen is opgenomen en voor 2015 de vangnetregeling en preventiemedewerker nog is opgenomen. Als het armoedebeleid wordt herijkt, zal de cl. Raad hierbij zeker betrokken worden. Pagina 3 In de 5 e alinea staat het volgende vermeld; De gemeente levert aan M rdoen een bestand aan van de uitkeringsgerechtigden en op grond daarvan wordt aan de mensen (dus zonder indienen van aanvraag) vouchers verstrekt voor sportieve en culturele activiteiten. Verder kunnen mensen (niet uitkerings gerechtigden) digitaal of schriftelijk een aanvraag indienen. Onze vraag: Zijn dat in dit geval de zelfde mensen met inkomens hoger dan 110% van de toepasselijke bijstandsnorm? Aan welke normen moeten zij voldoen? Dan hopen wij dat de communicatie, informatieverstrekking en uitvoering vanuit M rdoen naar de klanten beter verloopt dan in de jaren 2013/2014. Het verbaast ons dan ook, dat zonder overleg met de Cliëntenraad WWB, juist vanwege de opgedane ervaringen, de werkzaamheden door het Bureau M rdoen ook het komend jaar 2015 (zonder contract) te laten uitvoeren. Voor de sportieve en culturele activiteiten was een draagkrachtpercentage van 120% van toepassing voor de overige regelingen bedroeg het draagkrachtpercentage 110%. Voor inkomens die hier boven liggen wordt een draagkrachtberekening gemaakt en het meerdere wordt in mindering gebracht op de vergoeding. Voor bijdragen in natura zoals het diplomazwemmen voor kinderen vanaf 5 jaar geldt dat men binnen de draagkracht van 110% moet blijven. Pagina 2 van 11
Als er klachten/opmerkingen zijn over M rdoen, dan horen we dat graag. Bijna 2.000 huishoudens maken gebruik van de regelingen. Voor 2015 heeft de gemeente besloten zo weinig mogelijk veranderingen door te voeren in verband met alle wetswijzigingen en de daaraan gekoppelde werkzaamheden. Dus zoveel mogelijk uitgaan van het huidige beleid en alleen wijzigen waar dit (wettelijk) noodzakelijk is, rekening houdende met zoveel mogelijk maatwerk. 2.2.2 Er wordt een vergoeding van het eigen risico van de collectieve aanvullende Zorgverzekering geregeld. Onder aan de pagina staat bij; PS: De vergoeding eigen risico kan niet in de collectieve aanvullende zorgverzekering geregeld worden. Onderzocht wordt of dit belegd kan worden bij Bureau M rdoen. Onze vraag; Op grond van welke regeling kan deze uitvoering dan wel worden ingevuld? De vergoeding eigen risico van 200, wordt geregeld via een declaratieregeling art. 108 gemeentewet (vorm van minimabeleid). Pagina 4 2.2.3.1 Over de bedragen en berekeningen hebben wij nog wat vragen, welke wij bij de mondelinge toelichting uitgelegd willen hebben. Mondelinge toelichting Pagina 5 2.4 Nieuw: Individuele studietoeslag De studietoelage wordt in de jaren 2016, 2017 en 2018 verhoogd, omdat er dan meer middelen beschikbaar worden gesteld. Onze vraag: wordt de administratie en de uitvoering voor de studietoelage door een extern bureau c.q. bedrijf uitgevoerd? Bijvoorbeeld M rdoen? Pagina 3 van 11
Deze regeling wordt uitgevoerd door afdeling Werk & Welzijn van de gemeente Purmerend. Pagina 7 Zowel hier in het voorstel te besluiten, als elders in het b&w voorstel wordt aangegeven, dat er conceptbeleidsregels declaratieregeling en concept beleidsregels bijzondere bijstand zijn bijgevoegd. Wij hebben ze niet kunnen ontdekken. In onze mail van 6 oktober jl. hebben we aangegeven dat deze nog niet zijn bijgevoegd. Modelverordening individuele inkomenstoeslag Pagina 1 Artikel 3 Standpunt en inzet Cliëntenraad WWB; Voor de Cliëntenraad WWB is het belangrijk om armoede te bestrijden. We zijn dan ook voor een ruimhartige inzet van de individuele toeslag: Inkomensgrens voor de toeslag: 130% van het wettelijk minimumloon. Verlaging dient in ieder geval te worden voorkomen. Uw reactie is helder. De regeling is bedoeld voor mensen met een langdurig laag inkomen. Discussie kan bestaan over tot welk percentage er nog sprake is van een laag inkomen. Er komen echter geen extra financiële middelen voor de individuele inkomenstoeslag. Er is dan ook geen financiële ruimte voor aanpassingen. Onderaan de pagina 1 De geïndexeerde voor 2014 bedragen naar onze mening: Alleenstaande 371, Alleenstaande ouder 475, Gezin 530, Pagina 4 van 11
Uitgangspunt is de norm per 1 januari (2014) Norm echtpaar: 1.354,54 Echtpaar (39%) 529, All. ouder (35% 475, Alleenst. (27%) 366, Toelichting modelverordening individuele inkomenstoeslag Pagina 4 Begrip referteperiode; Is dit uit te leggen c.q. toe te lichten met een voorbeeld? Dit staat overigens ook in de huidige langdurigheidstoeslag. Iemand dient op 1 februari 2015 een aanvraag in voor ind. ink. toeslag. De referteperiode is 5 jaar. Er wordt dus teruggekeken over de afgelopen 60 maanden dus tot 1 februari 2010, of de belanghebbende gedurende die periode een laag inkomen heeft gehad. Pagina 5 Artikel 3 Laag inkomen In de toelichting hierover staat aangegeven: Gaat het inkomen van een persoon gedurende (een deel van) de referte periode de toepasselijke bijstandsnorm maandelijks met ongeveer 5 of meer eens, enz. Het bedrag van ongeveer 5 houdt dus in, dat dat ook 4,25 kan bedragen? Dat klopt. Afstemmingsverordening Participatiewet, IOAW en IOAZ Pagina 2 Even een vraag dit vanwege de kleuren? Wordt hier het eerste genoemde artikel 3. Horen van belanghebbende. Wel of niet opgenomen? Pagina 5 van 11
Sorry voor de onduidelijkheid ivm kleuren. Het horen van de belanghebbende wordt niet opgenomen in de verordening. Overigens wordt wel verwacht dat de belanghebbende over het algemeen op de hoogte is van de afstemming voordat de brief wordt ontvangen (reactie wordt als het goed is ook al in de brief opgenomen). Pagina 3 3. Derde categorie: 18/ het niet naar vermogen proberen algemeen geaccepteerde arbeid te 4/c verkrijgen eens, enz.. Wie bepaald wat algemeen geaccepteerde arbeid is? Naar vermogen benadrukt, dat er te allen tijde rekening gehouden moet worden met iemands fysieke en psychische vermogens. Er is alleen sprake van maatwerk als naar vermogen gedegen is beoordeeld en meegewogen in het traject naar werk of activering. In principe is elke betaalde baan algemeen geaccepteerde arbeid. Natuurlijk moet er wel gekeken worden naar de persoonlijke omstandigheden (maatwerk). Hiervoor is zeker aandacht. Overigens vinden er altijd gesprekken plaats tussen de casemanager en de klant en worden er afspraken gemaakt. Wat dat betreft kan een maatregel ook niet zomaar uit de lucht komen vallen en moet bovendien gemotiveerd worden waarom een maatregel wordt opgelegd. Pagina 4 Wij zijn van mening, dat de variant van artikel 9 niet moet worden opgenomen. Wat met groen aangegeven staat onder artikel 10 wordt dat alleen opgenomen wanneer de variant van artikel 9 wordt opgenomen? De variant wordt inderdaad niet opgenomen in de verordening. Pagina 6 van 11
Pagina 5 Bovenaan de pagina staat dik gedrukt In de huidige verordening staat Artikel 8 lid 1 enz., enz.. Volgens de kleur groen staat dit in modelverordening, niet opgenomen. Is dit juist? Artikel 8 lid 2 en 3 zijn geel gekleurd komen dus uit de Participatiewet. Is dit juist? Waarom geplaatst na artikel 11? Enigszins verwarrend. Onderaan de pagina 5 ook weer Huidig kleur groen. Wordt dus niet opgenomen. Is dit juist? Pagina 6 Bij het blokje Huidig artikel 14 onze zelfde opmerking c.q. vraag. Bij het blokje Huidig artikel 15 onze zelfde opmerking c.q. vraag. Het betreft hier een ruw concept, waarover ook binnen de organisatie nog gesproken moest worden. De kleurtjes werken verwarrend. Artikel 11 gaat over tekortschietend besef. Er wordt een nieuw model geïntroduceerd door de afstemming te koppelen aan het benadelingsbedrag. In de huidige verordening (dat was artikel 8 etc) was dit altijd standaard 100%. De grijze/groene blokjes komen in principe niet meer terug in de nieuwe verordening. Algemene opmerkingen Hierbij nog een aantal algemene opmerkingen. Goede informatievoorziening: Cruciaal is dat de informatievoorziening optimaal is. Het kan niet zo zijn, dat iemand niet weet dat hij iets moet melden en daardoor de uitkering verlaagd wordt. Hoe worden de mensen voorgelicht? Komt er een speciale nieuwsbrief van de gemeente? Het lijkt de Cliëntenraad WWB, dat daar wel aandacht aan geschonken moet worden. Alle mensen zullen informatie ontvangen over de wijzigingen die er aan komen. De verordeningen zijn op zich niet nieuw, maar soms zitten er wel nieuwe Pagina 7 van 11
aspecten in die van belang kunnen zijn. Er zijn namelijk nog veel meer veranderingen, zoals de invoering van de kostendelersnorm en de wijziging van de alleenstaande oudernorm naar de norm alleenstaande en de invoering van de alleenstaande ouderkop, die uitgevoerd gaat worden door de belastingdienst per 1 januari 2015. Op deze maatregelen kunnen wij geen invloed uitoefenen, maar ze moeten wel goed uitgelegd worden aan de betrokkenen die dat aangaat. Hiervoor is dus zeker aandacht. Er komt in ieder geval gerichte schriftelijke informatie. Wederhoor: Er dient gezorgd te worden, dat een bijstandsgerechtigde altijd de kans krijgt om zijn verhaal te laten horen, voordat de uitkering gekort of gestopt wordt. Dat is ook het uitgangspunt van de afdeling. Intercollegiale toets: Er dient geregeld te worden, dat een collega altijd de beslissing toetst bij stopzetting van de uitkering. Bij een beëindiging van de uitkering zijn intern altijd meerdere collega s betrokken. Het is aan de organisatie hoe zij haar werkzaamheden inzet. Een uitkeringsgerechtigde heeft altijd de mogelijkheid/ het recht, om in bezwaar te gaan als hij/zij het niet eens is met de beëindiging van de uitkering. Duidelijk definitie begrippen: Er dient te worden gezorgd dat gebruikte begrippen duidelijk zijn, bijvoorbeeld wat wordt verstaan onder algemeen of zorgvuldig of redelijk. Dit is helaas niet altijd zo strak te benoemen. Het gaat om maatwerk. De afspraken die met elkaar gemaakt worden moeten duidelijk zijn. We hebben niet de indruk dat dit in de praktijk een probleem is. Niet te zwaar straffen: Er dient geregeld te worden, dat bij korten of stoppen het duidelijk is wat de gevolgen zijn voor de betreffende persoon. Pagina 8 van 11
Het volledig stoppen van de uitkering van 3 maanden moet vermeden worden. De wet biedt de mogelijkheid van maximaal 1 maand. Gespreide korting heeft in deze altijd de voorkeur. De afdeling Werk & Welzijn zit er niet om te straffen en als het enigszins kan worden voorkomen, dan zal dat zeker worden gedaan. Aan de uitkering zitten echter verplichtingen/voorwaarden die moeten worden nagekomen. Bij recidive biedt de wet de mogelijkheid van minder dan 3 maanden stopzetting van de uitkering, maar een hogere straf dan de eerste overtreding. Er dient dus opgelet te worden, dat de straf dus niet te hoog is. Inkeerregeling: Er dient een eenvoudige, laagdrempelige beroepsprocedure te zijn. Ondersteuning: In ieder geval de mogelijkheid om noodzakelijke scholing te krijgen. Oude verordening Re integratie Hierbij een aantal vergelijkingen met de nieuwe verordening: Artikel 10 Premie bij uitstroom de 1000, wordt verlaagd in de nieuwe verordening. Klopt, het participatiebudget daalt en moet verdeeld worden over meerdere zaken. Er is voor gekozen om de uitstroompremie, die in de regio overigens niet wordt toegepast te verlagen naar 750,. Artikel 11 Premie bij inkomsten uit arbeid staat niet in de nieuwe verordening. Klopt. Er wordt nog onderzocht hoe hiermee om te gaan. Eén ding is zeker er komt een vrijlatingsregeling. Artikel 12 Onkostenvergoeding vrijwilligers staat niet in de nieuwe verordening Deze is alsnog opgenomen in de verordening. Artikel 13 Overige vergoedingen staat niet in de nieuwe verordening Pagina 9 van 11
Kunt u aangeven; Waarom het genoemde bedrag bij artikel 10 in de nieuwe verordening is verlaagd? Nieuwe verordening Re integratie Artikel 8: Punt 3: premie 300, voor 36 uren werken, dat is 50, per maand. Is dit correct? Punt 4: de premie is afhankelijk van het gemiddeld aantal uren dat is gewerkt. Is dit correct? Artikel 14: De uitstroompremie wordt verlaagd naar 750,. Vanwaar deze bezuiniging? Hoofdstuk 4; Slotbepalingen. Deze bestaat uit 4 keuzes; 1. Intrekken oude verordening 2. Bij gebruik van een toegekende voorziening onder bepaalde voorwaarden voor de duur van een aantal maanden toch voortgezet. 3. Het college kan besluiten of een voorziening wordt voortgezet. 4. De oude re integratieverordening blijft van toepassing t.a.v. een voortgezette voorziening. Artikel 5 in de toelichting Bij het volgen van een werkstage kan er een onkostenvergoeding worden gegeven. Volgens welke criteria wordt er vergoed? Is de vergoeding voor bijvoorbeeld werkkleding, reiskosten, kinderopvang? De gemeenten in Zaanstreek Waterland hebben met elkaar afgesproken om gezamenlijk één re integratieverordening op te stellen, die door alle gemeenten wordt gebruikt. De reden hiervoor is dat we samen één arbeidsmarktregio vormen en op die manier ook gebruik gaan maken van de werkgevers. Het is dan belangrijk dat we zoveel mogelijk dezelfde voorwaarden hanteren. Werkstage: Uw voorbeelden kloppen. Pagina 10 van 11
Verordening Tegenprestatie Pagina 6, artikel 3. De gemeente kan werkzaamheden ook buiten de gemeentegrenzen inzetten. Wordt aan de mensen, die hier voor in aanmerking komen de onkosten vergoed? Bijvoorbeeld reiskosten. We hopen natuurlijk dat dit niet voor hoeft te komen, maar het kan niet zo zijn dat als er kosten gemaakt moeten worden deze niet zouden worden vergoed. Dit hangt echter van de omstandigheden af. Voorbeelden maatschappelijke nuttige werkzaamheden. Bezoek aan eenzame ouderen, bijvoorbeeld boodschappen halen voor hulpbehoevende ouderen. Hierbij zet de Cliëntenraad WWB grote vraagtekens; Denk aan mensen die dement zijn en hun pinpas afgeven of niet meer weten hoeveel geld ze hebben meegegeven. Dit kan tot nare situaties leiden. Dan is het volgens ons noodzakelijk, dat bij het oppassen van kinderen, degene(n) die dat doen in het bezit moeten zijn van een bewijs van goed gedrag. Want niet iedereen is geschikt om op kinderen te passen! Wij zijn het helemaal met u eens, hier dienst zeer voorzichtig en wellicht terughoudend mee omgegaan worden. Dit zijn de door de leden van de Cliëntenraad aangegeven opmerkingen etc. van het b&w voorstel en het aantal conceptverordeningen met toelichtingen, welke wij mochten ontvangen. Tijdens onze gezamenlijke bespreking op donderdagmiddag 30 oktober a.s. willen wij dit stuk aan de orde stellen. Wellicht komen er nog vragen etc. wanneer er verdere toelichting van jullie kant wordt gegeven. Purmerend, 24 oktober 2014. Pagina 11 van 11