Wat & Hoe 2013-2014 Examengids basis Wat gaan wij doen? & Hoe doen we dat? Wat kan jij doen? & Hoe doe je dat? Wat kun je verwachten? & Hoe bereid je je voor? Hilfertsheem-Beatrix Lieven de Keylaan 58 1222 LH Hilversum Tel. 035 683 15 57 info@hilfertsheem.nl www.hilfertsheem.nl
Tips van mevrouw Goossen Tip van de heer Haenen (algemeen directeur van CVO) Misschien overbodig, maar even een variant op wat ik vaak zei bij de opening van het examen: Natuurlijk bereid je je goed voor. Als je dat hebt gedaan en je weet iets even niet, raak dan niet in paniek, maar blijf kalm en heb vertrouwen in jezelf. Dan komt het vast wel weer naar boven. 1. Kort en Vaak - deel de stof in kleine porties in. - leer steeds kort - herhaal het regelmatig - gebruik je markeerstift (wat is belangrijk of wat zit er nog niet goed in? Laat dat oplichten. - Vink af wat je al hebt gedaan (dat geeft een voldaan en rustgevend gevoel!) 2. Maak een samenvatting met woorden en beelden. Je hersenen moeten dan aan het werk om er weer een geheel van te maken. Hoe actiever je hersenen hoe meer kans dat je het opslaat. (Schrijf dus geen hele zinnen over. De hersenen zijn dan niet actief.) Een hart onder de riem van mevrouw van den Boom Lieve leerlingen van 4ZW, 4TN, 4EC en 4TOP, zet hem op!!!. Na goede resultaten, weer een stap verder in je leven, op naar een nieuwe vervolgschool, een nieuw niveau... na een heerlijke vakantie met de gedachte "ik ben geslaagd"!!! 1
Inhoudsopgave Inleiding 4 Samen slagen! 6 Wat kan jij doen? 7 Wat doe ik als ik last heb van examenstress? 9 Hoe kunnen mijn ouders/verzorgers mij helpen? 10 Hoe kan ik me goed voorbereiden? 11 Hoe bereid ik me voor op multiple choice vragen? 13 Hoe kan ik vragen het best beantwoorden? 15 Rooster week 14 Hoe ziet de examentraining eruit? 18 Hoe ziet het CSPE eruit en welke regels gelden er voor mij? 25 Hoe ziet het CSPE rooster eruit? 26 Welke hulpmiddelen mag ik gebruiken 27 Wat zijn de belangrijke zaken bij het CE? 29 Belangrijke data 30 Hoe ziet het CE-rooster eruit? 31 Wat voor cijfers heb je nodig om te slagen? 32 Aantekeningen 34 2
Tip van mevrouw Elzinga Zorg dat je voldoende beweegt tussen de examens door. Zeg het sporten niet af maar probeer het zo te plannen dat zowel lichaam als geest scherp zijn voor het examen. 3
Beste examenkandidaten, We zijn trots dat we jullie de examengids 2013-2014 kunnen aanbieden. In deze gids vinden jullie allerlei praktische zaken zoals het rooster van het CE, de belangrijke data rond het examen, de toegestane hulpmiddelen, een overzicht van handige sites rondom het oefenen van examenopgaven en nog veel meer. Genoeg redenen om de gids goed door te kijken. Jullie kunnen in deze gids ook meer te weten komen over het voorkomen van examenstress, jullie krijgen handige tips voor een juiste aanpak van je examenopgaven en voor het examen in het algemeen en jullie leren bijvoorbeeld handige trucs om Duitse en Engelse teksten zo goed mogelijk te lezen. Volgens ons best handig als je examen moet doen. Wat willen we bereiken? Wij willen dat jullie slagen voor het vmbo, liefst met mooie cijfers om een fantastische toekomst tegemoet te gaan. Wij willen jullie daar samen met je ouder(s) zoveel mogelijk bij ondersteunen. We hebben vertrouwen in jullie. Jullie kunnen het! Willen en kunnen hebben veel met elkaar te maken. Als je wilt slagen, als je mooie cijfers wilt halen, als je graag wilt doorstuderen op het MBO College, ben ik ervan overtuigd dat je kunt slagen. We gunnen jullie het diploma van harte maar jullie zullen het uiteindelijk toch vooral zelf moeten doen. Simpel door ervoor te gaan, hard te werken, je koppie erbij te houden en vertrouwen te houden. O ja, en ook door goed uitgerust het examen in te gaan. Tot de diploma-uitreiking! Wij verheugen ons erop. Mede namens alle medewerkers, H. Strankinga, directeur van Hilfertsheem-Beatrix Tip van mevrouw Strankinga Een goede planning geeft rust en vertrouwen. 4
5
Samen Slagen Dit is het motto voor de examentrainingsperiode op Hilfertsheem-Beatrix in 2014. Wij hebben voor dit motto gekozen omdat we jullie graag goed willen voorbereiden op het examen en er voor jullie willen zijn als het even tegenzit of als er vragen zijn. Ook jouw ouder(s) hebben we daarbij nodig. Samen moet het gaan lukken! Alle schoolonderzoeken zijn bijna afgerond en de laatste inspanning richting het Centraal Eindexamen is begonnen. Wij willen graag dat jullie het CSPE en het CSE zo goed mogelijk doen. Liefst met mooie cijfers. In 2012 is de zak/slaagregeling door de minister verzwaard. Je moet nu voor alle theorievakken gemiddeld minimaal een 5,5 staan. Hilfertsheem-Beatrix heeft er voor gekozen de organisatie en inhoud van de examenvoorbereiding dit jaar net als vorig jaar gezamenlijk aan te pakken. Dinsdag 8 april hebben we de officiële aftrap van de examentrainingsperiode met een ontbijt voor alle eindexamenleerlingen en hun docenten in onze kantine. Jullie ontvangen dan je examentraining map waarin alle nuttige informatie per vak een plaats gaat krijgen. We wensen alle examenkandidaten heel veel succes met het CSPE en CSE. Samen gaan we slagen! 6
Wat kan jij doen? Hard werken maar er is nog meer. Je kunt op internet heel veel informatie en oefenmateriaal vinden. Je kunt dus thuis zelf aan de slag. Hieronder vind je een opsomming van handige sites: www.examen.nl Op deze site vind je in begrijpelijke taal wat je moet leren voor het examen. Genoeg mogelijkheden om thuis aan de slag te gaan!! Www.examen.nl vindt dat je wel wat hulp kunt gebruiken. Je vindt er oefenexamens, de examenstof, het rooster en nog veel meer. Het is namelijk zo dat er veel onderwerpen zijn, die niet worden getoetst op je centraal schriftelijk eindexamen. Deze onderwerpen worden dan bijvoorbeeld alleen gevraagd in het schoolexamen! Dat scheelt weer! www.hilfertsheem.nl Op de website van Hilfertsheem-Beatrix vind je de examenstof voor alle vakken. Onder Agenda vind je PTA 2012-2014 waar alle onderdelen van het Centraal Examen worden genoemd. www.examenblad.nl Examenprogramma alle vakken + syllabi Syllabi alle vakken Rooster Regelgeving www.digitrainer.nl Je kunt hier een digitaal examen oefenen. Je docent kan je de inloggegevens verstrekken. In een aantal stappen word je klaargestoomd voor het digitale examen: 1. De nulmeting: Bepaalt het startniveau van de leerling. 2. De oefentoetsen: Op basis van de nulmeting oefent de leerling examenvragen op zijn of haar eigen niveau. Als het oefenen goed gaat, krijgt de leerling steeds moeilijkere vragen, tot het examenniveau bereikt is. 3. Het oefenexamen: als het niveau bereikt is kan een leerling een oefenexamen maken. www.studyflow.nl Oefenexamens voor vmbo-t Analyse van je gemaakte examen www.examenbundel.nl 7
QuickScan Oefenexamens (KB + GL/TL) Examenbundels Samengevat www.eindexamensite.nl helpt je met de voorbereiding voor het examen. Al die vakken! Jaren op school gezeten, en dan moet het in een paar uur gebeuren. Er hangt veel vanaf. Een punt te laag en je moet het volgend jaar allemaal opnieuw doen... Examenrooster (voor TL) Examenprogramma Oefenexamens voor Nederlands BB, KB, TL Uitleg Hulpmiddelen Examenrooster BB en KB worden door Hilfertsheem-Beatrix gemaakt. www.cito.nl/onderwijs/voortgezeton derwijs/... of www.google.nl (Zoek op CITO centraal examen) Voor alle BB- en KB-vakken (Nederlands, Engels, Duits, wiskunde, economie, biologie, natuur- en scheikunde1, maatschappijleer2) kun je hier voorbeeld examens vinden. Je kunt niet oefenen!! Een demoversie voor wiskunde KB en natuur- en scheikunde1 (BB) vind je ook op deze site. Voor het CSPE vind je alle opgaven onder het kopje schriftelijke en praktische examens vmbo Examen 2013, 2012, 2011. Tip van mevrouw Kuipers Bereken van tevoren welk cijfer je minimaal moet halen om een voldoende te staan. Dat kan een hoop stress wegnemen. 8
Wat doe ik als ik last heb van examenstress? Maak het eindexamen niet spannender dan nodig is. Fouten maken mag. Waarom hebben potloden anders dan een gummetje? Je mag slagen, het moet niet. Bepaal vooraf hoeveel tijd je in de voorbereidingen wilt steken. Je kunt altijd meer doen maar er zijn grenzen. Maak een strakke planning waar je met jezelf afspreekt wat je wanneer doet. Ken de kracht van ontspanning door inspanning. Een uurtje hard lopen, naar muziek luisteren of fietsen levert soms meer op dan een uurtje studeren. Op tijd naar bed. Leer te kijken naar wat goed gaat. Oefening baart kunst. Liever 3 x 15 minuten aan het werk dan 1x 45 minuten. Concentreer je op de kansen en niet op mogelijke tegenslagen. Een ontspanningsoefening of ademhalingsoefening doet wonderen. Praten over je stress helpt. Zeg minstens drie keer per dag, ik kan het!! 9
Hoe kunnen mijn ouders/verzorgers mij helpen? Jij weet dit het beste, bespreek dus met je ouder(s) eventueel wat je prettig vindt. Geef ook aan wat je niet prettig vindt. Vraag aan je ouder(s) als je het prettig vindt om overhoord te worden. Geef je ouder(s) je examenrooster en vraag of ze je op tijd wakker maken. Als je achter de broek gezeten moet worden, kun je jouw ouder(s) vragen om dit te doen. Workshop examenvrees in de periode van de Examentraining Er zijn leerlingen die erg tegen het examen op zien. Voor deze leerlingen is er een training om te leren omgaan met spanningen, zodat ze zich meer ontspannen met de opdrachten kunnen bezig houden en daardoor overeenkomstig hun capaciteiten presteren. De training is erop gericht hun controlerend vermogen op dit punt te verhogen zodat de leerling zelf leert om te gaan met spanningen. Gevoel is veranderbaar. Dit kun je teweeg brengen door anders te gaan denken. Gevoelens worden in een situatie niet door de situatie bepaald maar door de gedachten. Er zijn twee groepen die de training kunnen volgen. Per groep zal er twee/ drie maal een lesuur ingeroosterd worden. Is er behoefte aan meerdere momenten dan kunnen we dit in overleg met de leerlingen afspreken. De leerlingen die afgelopen jaar al bij een aantal momenten zijn geweest gaan verder met de volgende onderwerpen: Examenrooster bespreken Cijfers berekenen Does en dont s Waar kun je informatie vinden De leerlingen die voor de eerste keer deelnemen aan de training gaan de eerste bijeenkomst de volgende onderwerpen bespreken: Inventariseren waar je bang voor bent Hoe en wat je denkt, bepaal je zelf Ontspanningsoefeningen en hoe ga je om met spanningen Je ontvangt meer informatie van mevrouw Vijftigschild. 10
Hoe kan ik me goed voorbereiden? Planning voorbereiding examens In vijf stappen je planning maken. 1. Aan welke vakken wil je nog werken? 2. Schrijf op wat je per vak wilt gaan doen (bijv. samenvatting maken, oud examen oefenen, opdrachten maken over ) en hoeveel tijd dit je per onderdeel kost. Tel alle tijd die je nodig hebt op. Aan welke vakken wil ik werken? Wat wil ik gaan doen? Hoeveel tijd heb ik nodig? Biologie Samenvatting maken van longen en hart 2 uur Proefexamen maken 2 uur Proefexamen nakijken 1,5 uur Samen met Nancy geneticaopdrachten maken 3 uur Nederlands 2 Schrijfopdrachten maken 2 uur Schrijfopdrachten nakijken met Josha 1 uur Totaal aantal uur 11,5 uur 3. Kijk in je agenda. Tel alle beschikbare tijd op die je nog vrij hebt tot aan de examens en tijdens de examenperiode. Neem alleen de tijd dat je ook echt kan werken en houd rekening met lessen, workshops, baantje, sportclub, examens, ontspanning ed. Beschikbare tijd week 18 vrijdag Totaal 3 uur 7 uur 3 uur 3 uur 16 uur 4. Vergelijk de tijd die je nodig denkt te hebben met de tijd die je hebt. Als de tijd die je hebt te weinig is moet je prioriteiten stellen. (Dus de zaken die minder belangrijk zijn streep je door, zo houd je de belangrijkste zaken over) 5. Zet nu je activiteiten die je wilt gaan doen in je agenda, precies van wanneer tot wanneer. (Je kan ook op het planningsformulier van blz. 12 gebruiken, maar zet dan wel eerst je andere activiteiten erin). Zorg voor variatie in wat je doet en ook voor pauzes. Als je het in je mobieltje zet kan je ook nog een alarm er aan toevoegen, dan word je herinnerd aan wat je wilde doen. 11
Planningschema, week Vul het plan in en noteer met +/- of dit plan is gerealiseerd. Tijd Plan Maandag +/- Plan Dinsdag +/- Plan Woensdag +/- 08.00 09.00 10.00 11.00 12.00 13.00 14.00 15.00 16.00 17.00 18.00 19.00 20.00 21.00 22.00 Tijd Plan +/- Plan vrijdag +/- Plan zaterdag +/- 08.00 Tijd: 09.00 10.00 11.00 12.00 13.00 14.00 15.00 Plan Zondag +/- 16.00 Tijd: 17.00 18.00 19.00 20.00 21.00 22.00 12
Hoe bereid ik me het beste voor op multiple choice vragen? Antwoorden van Meerkeuzevragen (VMBO) 1. 2. 3. 4. Het antwoord zelf formuleren Wegstrepen Kiezen Later op terugkomen! Snelle oplossing a) Lees de vraag en kijk nog niet naar de antwoordmogelijkheden. b) Leg je hand (of een papiertje) op de antwoordmogelijkheden en bedenk eerst zelf het antwoord. Lees de antwoordmogelijkheden door. Zit jouw antwoord er (ongeveer) bij? Kies dat antwoord. Klaar! Als je twijfelt Streep de mogelijkheden door die het zeker niet zijn. Tips: Vaak zijn er één of twee onzinantwoorden. Streep die door. Soms zijn er ook antwoorden waarvan één stukje wel klopt, maar een ander stukje niet. Die kun je ook doorstrepen. Kiezen uit de mogelijkheden die nog over zijn a) Lees de vraag en de antwoorden die je niet hebt doorgestreept nog een keertje heel goed door. b) Staan er belangrijke woorden in de vraag, die ook in de antwoorden staan? c) Kijk welk antwoord het meest volledig is en kies dat. Als je het écht niet weet. a) Zet een kruisje bij de vraag zodat je er later op terugkomt. Ga verder met de volgende vraag. b) Aan het eind van je examen ga je terug naar de vragen met een kruisje. c) Lees die vragen nog eens heel goed. Bekijk de antwoorden die je nog niet hebt doorgestreept. Denk er nu niet te lang meer over na, kies wat er het eerste bij je opkomt. 13
Tip van mevrouw van Luijn Wanneer je een uittreksel of een samenvatting moet maken is het handig om gebruik te maken van een mindmap. Ik heb voor jullie een voorbeeld gemaakt over je vervolgopleiding. In het midden zet je het onderwerp. Dan zoek je de belangrijkste punten op en die schrijf je erbij. Je kunt ook afbeeldingen gebruiken. Op deze manier krijg je een overzichtelijke samenvatting. Succes met het leren voor je examen! Beloningen Beloon jezelf na een succesvolle dag of een week studeren. Het kan je zelfvertrouwen een boost geven en een welkome afwisseling zijn. Zelfs lekker uit eten gaan of iets gaan drinken met vrienden kan een goede beloning zijn. 14
Hoe kan ik vragen het best beantwoorden? 1. Zoek eerst de vraag (sla de tekst erboven nog even over) 2. Lees de vraag goed door. Onderstreep of highlight de belangrijke woorden. Hoeveel punten krijg je voor de vraag? Wat is de vraag? 3. Wat voor soort vraag is het? feit- of beschrijfvraag? ordenvraag verbandvraag eigen meningvraag berekenvraag Vertel (in je hoofd); wat wordt er precies gevraagd? 4. Heb je de tekst die boven de vraag staat écht nodig om de vraag te beantwoorden? Zo nee, geef meteen antwoord. Klaar! 5. Wat weet ik er al vanaf? over welke leerstof gaat het? voor je verder leest: wat zou het antwoord (ongeveer) kunnen zijn volgens jou? Het antwoord voorspellen en aanpak bedenken 6. Hoe ga je het aanpakken? Bijvoorbeeld: welke stappen moet ik maken? een tekening of schema maken. 7. Kijk nu naar de informatie boven de vraag. Highlight of onderstreep de stukjes die je echt nodig hebt om de vraag te kunnen beantwoorden. De informatie boven de vraag bekijken 15
8. Schrijf het antwoord op. De vraag beantwoorden 9. Lees de vraag en je antwoord allebei nog een keer goed door. De vraag beantwoorden Check de volgende dingen: Heb je antwoord gegeven op de hele vraag? Heel soms vraagt men twee dingen tegelijk in één vraag. Heb je woorden/zinnen/cijfers die zijn gehighlight of onderstreept uit de bron in je antwoord opgenomen? Is de uitkomst realistisch Als je het een rare uitkomst vindt, maak dan een nieuwe berekening. Als die wel realistisch is streep je het eerste antwoord (+ de berekening) door. Tips van mevrouw Willeman Trek kleren aan waar je je lekker in voelt, die je zelfvertrouwen geven, weet dat j er goed uit ziet. Zie je het even niet meer zitten... ga rechtop zitten, rek je een beetje uit, glimlach en adem diep uit. Het klinkt gek maar dat ontspant, probeer het maar. 16
Tip van mevrouw Veerman Laat je niet druk of zenuwachtigmaken door de mensen thuis of klasgenoten voordat het examen begint. Je hebt tenslotte goed geleerd en dan komt het echt goed! Tip van de heer van Giessen Lees de vraag goed voordat je iets opschrijft. 17
Hoe ziet de examentraining eruit? Beste leerling, Vanaf 8 april start de examentraining. Dit is je speciale rooster. Welke onderwerpen kun je in dit rooster vinden? Mentorles (zodat je al je vragen aan je mentor kunt stellen) Examenvreestraining in lokaal 203 Data van herkansingen (hiervoor krijg je een apart rooster) CSPE voor BB en KB (staat ook op blz. 26) Examentraining Thieme voor TL Verplichte lessen (herhalen van de leerstof): alle witte blokken! De oranje blokken zijn de keuzelessen* (= onderdelen oefenen) *Keuzelessen (oranje blokken) Je gaat samen met je docent kijken welke lessen je gaat volgen. Noteer ze goed in dit rooster. Laat je rooster ook zien aan je ouder(s)/verzorger(s). Vergeet niet om elke dag de roosterwijzigingen te bekijken! Elke week van de EXAMENTRAINING hebben we een thema centraal gesteld. Een voorbeeld: week 15 heeft als thema AFTRAP = het begin van een wedstrijd, het begin van de examentraining is het ontbijt. In de lessen in week 15 staan woorden centraal: aftrap is een zelfstandig naamwoord. Hieronder zie je de weekthema s. Verder lees je waar de docenten aandacht aan besteden in hun lessen: woord, vraag, teksten, etc. week 15 de aftrap week 16 de opbouw week 17 de aanval week 18 de rust week 19 de 2 e helft week van het woord Aftrap: ontbijt:8 april lessen: woorden staan centraal week van de vraag Lessen: hoe zijn de examenvragen opgebouwd? week van de teksten Lessen: hoe zet je de aanval in op examenteksten? week van rust week van de vakantie puntjes op de i! Na de rust: spel aanpassen sprintje trekken wedstrijd controleren richting het doel (dus de puntjes op de i) 18
Rooster week 14: 31 maart t/m 4 april In de examengids hebben we de roosters vanaf 31 maart opgenomen voor alle 4 e klas leerlingen, omdat er in deze week CSPE is ingeroosterd. 4EC2 week 14 Les 1 Les 2 Les 3 Les 4 Les 5 Les 6 (7) wi ec 31 maart had KeteL/BosM 208 OggeN 102 WirhJ 204 les 7 ml Wirth 204 1 april 2 april 3 april vrijdag 4 april vrij vrij vrij vrij ml Wirth 204 ec WirhJ 204 had KeteL/BosM 208 ne WiegM 204 DekkS 204 19 en EeD 202 had KeteL/BosM 208 En had KeteL 208 had KeteL 208 Inhalen HO, PO, ed. (uitnodiging vakdocent) had KeteL 208 wi OggeN 102 week 15 Les 1 Les 2 Les 3 Les 4 Les 5 Les 6 7 april DaamJ 201 DaamJ 201 Ne BB En BB ml WiegM 004 EeD 202 ec WirhJ 204 8 april WirhJ 204 ontbijt 9 april 10 april vrijdag 11 april Ne BB WiegM 204 En BB EeD 202 CSPE KeteL / RodrR 208 Examen vrees training VijfL 203 week 16 Les 1 Les 2 Les 3 Les 4 Les 5 Les 6 CSPE KeteL/RodrR 208 14 april 15 april 16 april 17 april vrijdag 18 april DaamJ 201 DaamJ 201 OggeN 208 ec WirhJ 204 Ne BB WiegM 004 herkansingen (rooster volgt) ml WirhJ 204 wi BB OggeN 102 En BB EeD 202 Ne BB WiegM 204 wi BB OggeN 102 rek ec WirhJ 204 En BB EeD 202 ec WirhJ 208 Examen vrees training VijfL 203 inhalen presentatie En 202 vrij vrij vrij vrij vrij vrij
week 17 Les 1 Les 2 Les 3 Les 4 Les 5 Les 6 21 april vrij vrij vrij vrij vrij vrij 22 april wi BB DaamJ 201 OggeN 208 Ne BB WiegM 004 En BB EeD 202 ec WirhJ 204 uitdelen voorlopige cijferlijst 23 april 24 april vrijdag 25 april ml WirhJ 204 DaamJ 201 Ne BB WiegM 204 wi BB OggeN 102 En BB EeD 202 ec WirhJ 208 Examen vrees training VijfL 203 Reageren op voorlopige cijferlijst week 18 Les 1 Les 2 Les 3 Les 4 Les 5 Les 6 28 april meivakantie t/m 5 mei Goede Vakantie!! week 19 Les 1 Les 2 Les 3 Les 4 Les 5 Les 6 5 mei 6 mei 7 mei 8 mei vrijdag 9 mei vrij vrij vrij vrij vrij vrij wi BB DaamJ 201 OggeN 208 Ne BB WiegM 004 ml WirhJ 204 DaamJ 201 En BB EeD 202 Ne BB WiegM 204 wi BB OggeN 102 ec WirhJ 204 En BB EeD 202 ec WirhJ 208 Examen vrees training VijfL 203 week 20 Les 1 Les 2 Les 3 Les 4 Les 5 Les 6 12 mei ec WirhJ 204 wi BB OggeN 102 rek 13 mei 14 mei 15 mei wi BB OggeN 102 Ne BB WiegM 004 En BB EeD 104 20 ec WirhJ 204 Start CSE Nederlands KB 11.00 12.30 uur vrij KuipD/WiegM 201 208 Zie CSE rooster op blz. 32 Start CSE economie 09.00 10.00 uur WirhJ 208 Zie CSE rooster op blz. 32 (BB+KB) Vanaf dit moment afspraak maken met vakdocenten vrij
4TN2 week 14 Les 1 Les 2 Les 3 Les 4 Les 5 Les 6 31 maart en EeD 202 ml KokW 003 wi tb DankP 001 tb KokW 002 nsk1 DankP 003 1 april 2 april vrij vrij vrij vrij tb KokW 001 tb KokW 001 ne WiegM 204 DekkS 204 tb KokW 001 En Inhalen HO, PO, ed. (uitnodiging vakdocent) tb KokW 001 tb KokW 001 3 april tb KokW 003 wi tb DankP 001 tb KokW 001 vrijdag 4 april nsk1 DankP 003 tb DankP 004 En week 15 Les 1 Les 2 Les 3 Les 4 Les 5 Les 6 7 april en EeD 202 ml KokW 003 wi BB vrij vrij vrij 8april 9 april ml KokW 003 ontbijt tb DankP 001 tb KokW 001 Ne BB WiegM 004 wi BB En BB EeD 202 Examen vrees training VijfL 203 10 april wi BB nsk1 DankP 004 vrijdag 11 april week 16 Les 1 Les 2 Les 3 Les 4 Les 5 Les 6 14 april DaamJ 201 wi BB DaamJ 004 Ne BB WiegM 004 nsk1 DankP 003 ml KokW 003 15 april CSPE DankP / KokW / RontE 001/004 16 april herkansing CSPE KokW / DankP / BrouR 001/004 inhalen presentatie En 202 17 april vrij vrij CSPE KokW / RontE / DankP 001/004 Eind: 16.20 uur vrijdag 18 april vrij vrij vrij vrij vrij vrij 21
4TN2 (vervolg) week 17 Les 1 Les 2 Les 3 Les 4 Les 5 Les 6 21 april vrij vrij vrij vrij vrij vrij 22 april 23 april 24 april vrijdag 25 april uitdelen voorlopige cijferlijst Ne BB WiegM 204 wi BB wi BB En BB EeD 202 nsk1 DankP 004 Examen vrees training VijfL 203 Reageren op voorlopige cijferlijst week 18 Les 1 Les 2 Les 3 Les 4 Les 5 Les 6 28 april meivakantie t/m 5 mei Goede vakantie!! week 19 Les 1 Les 2 Les 3 Les 4 Les 5 Les 6 5 mei 6 mei 7 mei vrij vrij vrij vrij vrij vrij Ne BB WiegM 204 wi BB En BB EeD 202 Examen vrees training VijfL 203 8 mei wi BB nsk1 DankP 004 vrijdag 9 mei week 20 Les 1 Les 2 Les 3 Les 4 Les 5 Les 6 12 mei En BB EeD 204 wi BB DaamJ 004 Ne BB WiegM 004 nsk1 DankP 003 ml KokW 003 13 mei 14 mei 15 mei vrij Ne BB WiegM 004 En BB EeD 104 nsk1 DankP 003 Start CSE Nederlands KB 11.00 12.30 uur KuipD/WiegM 201 208 Zie CSE rooster op blz. 32 Start CSE natuur-/scheikunde 1 09.00 10.00 uur DankP 208 Zie CSE rooster op blz. 32 (BB+KB) Vanaf dit moment afspraak maken met vakdocenten vrij 22
4ZW2 week 14 Les 1 Les 2 Les 3 Les 4 Les 5 Les 6 (7) wi 31 maart zwb/vz RossE/LuijM 010 Ne WiegM 104 OggeN 102 1 april 2 april 3 april vrijdag 4 april vrij vrij vrij vrij Ne WiegM 204 bi BeusM 105 En bi BeusM 105 En zwb/vz WetsM 003 LuijM 004 ml WetsM 104 LuijM 106 Inhalen HO, PO, ed. (uitnodiging vakdocent) zwb/vz WetsM 010 LuijM 010 ml LuijM 204 Les 7 t&m JongP 014 vrij vrij vrij vrij zwb/vz WetsM/LuijM 010 week 15 Les 1 Les 2 Les 3 Les 4 Les 5 Les 6 wi 7 april zwb/vz RossE/LuijM 010 Ne WiegM 104 OggeN 102 8 april ml WetsM 105 LuijM 010 ontbijt bi BeusM 105 9 april CSPE zwb Groep A LuijM/RossE/WetsM(DerkG) 010 10 april CSPE zwb Groep B LuijM/RossE/WetsM/BosM 010 vrijdag 11 april En bi BeusM 105 week 16 Les 1 Les 2 Les 3 Les 4 Les 5 Les 6 14 april Ne WiegM 201 wi OggeN 102 rek 15 april 16 april 17 april vrijdag 18 april wi DaamJ 201 OggeN 208 herkansing bi BeusM 105 En ml WetsM 004 LuijM 003 wi OggeN 102 Ne WiegM 204 Examen vrees training VijfL 203 inhalen presentatie En 202 vrij vrij vrij vrij vrij vrij 23
4ZW2 (vervolg) week 17 Les 1 Les 2 Les 3 Les 4 Les 5 Les 6 21 april 22 april 23 april 24 april vrijdag 25 april vrij vrij vrij vrij vrij vrij wi DaamJ 201 OggeN 208 Reageren op voorlopige cijferlijst bi BeusM 105 CSPE vz VijfL/DerkG/LuijM/RossE/BosM/WetsM 010 uitdelen voorlopige cijferlijst En ml WetsM 004 LuijM 003 wi OggeN 102 En Ne WiegM 204 bi BeusM 105 week 18 Les 1 Les 2 Les 3 Les 4 Les 5 Les 6 28 april meivakantie t/m 5 mei Goede Vakantie!! week 19 Les 1 Les 2 Les 3 Les 4 Les 5 Les 6 5 mei vrij vrij vrij vrij vrij vrij 6 mei wi DaamJ 201 OggeN 208 bi BeusM 105 7 mei 8 mei vrijdag 9 mei En ml WetsM 004 LuijM 003 wi OggeN 102 En Ne WiegM 204 bi BeusM 105 week 20 Les 1 Les 2 Les 3 Les 4 Les 5 Les 6 12 mei Ne WiegM 106 wi OggeN 102 rek 13 mei 14 mei 15 mei vrijdag 16 mei wi OggeN 102 bi BeusM 105 vrij Vanaf dit moment afspraak maken met vakdocenten vrij vrij vrij vrij vrij vrij vrij Start CSE Nederlands 09.00 10.00 uur WiegM/KuipD 201/208 Zie CSE rooster op blz. 32 24
Hoe ziet het CSPE eruit en welke regels gelden er voor mij? Mededelingen voor het CSPE Lees het rooster aandachtig en noteer wanneer je op school moet zijn, wanneer je ongeoorloofd afwezig bent, kost het je een herkansing. Als iets niet klopt of je hebt vragen, neem dan contact op met je teamleider. Zorg dat je 15 minuten voordat het examen begint aanwezig bent. Wanneer je te laat bent (je mag maximaal 30 minuten te laat komen) moet je je eerst melden bij de teamleider. In geval van ziekte moet je dit voor het begin van het examen melden bij de conciërge en een briefje inleveren bij de teamleider met daarop de dag van je ziekte en ondertekend door je ouder(s). Je kunt dan deelnemen aan het tweede tijdvak van het praktijkexamen. Leerlingen met een beperking of leerlingen die korter dan 6 jaar in Nederland zijn, hebben een tijdsverlenging van 30 minuten over het gehele examen (in overleg met vakdocent). Wijzigingen vind je op het roosterbord, kijk er iedere dag even op. Informatie over de examens: op de website van de school. Regels tijdens het CSPE Je mag alleen de spullen meenemen die je nodig hebt bij het examen. Je mag tijdens het examen toegestane hulpmiddelen gebruiken. Zie Welke hulpmiddelen mag ik gebruiken? (blz.32) Het is niet toegestaan jassen, tassen, etui, correctievloeistof/roller en mobiele telefoons mee te nemen (laat je mobiele telefoon thuis of in je kluis). Zorg voor rust tijdens het examen (medeleerlingen mogen geen last van je hebben). Je mag de examenruimte niet verlaten zonder toestemming van de docent. Lever zowel de opgaven als je examenwerk in. Let op: lever geen kladwerk in. Schrijf met pen, je mag niet met potlood schrijven. Als je klachten hebt over de gang van zaken tijdens het examen, laat dit dan weten aan de docenten die aanwezig zijn. Je kunt na afloop ook contact opnemen met de teamleider. 25
Hoe ziet het CSPE rooster eruit? CSPE Handel en Administratie BB 2014 Dag Klas Onderdeel Lokaal Docent Maandag 24 maart In de les Donderdag 10 april Les 1 t/m 6 Maandag 14 april Les 1 t/m 6 4EC2 4EC2 4EC2 Uitleg examen + indeling leerlingen onderdeel D Onderdeel A, B, C, D, E Onderdeel D opdracht 15 t/m 17 Indeling maakt docent per leerling 30 minuten 208 KeteL 208 208 KeteL, RodrR KeteL, RodrR CSPE Verzorging BB 2014 Dag Klas Onderdeel Lokaal Docent Maandag 24 maart In de les Dinsdag 22 april Les 1 t/m 5 4ZW2 Uitleg examen 010 4ZW2 Onderdeel A t/m H 010 LuijM RossE LuijM RossE VijfL (1-4) DerkG (5-6) WetsM BosM CSPE Zorg en welzijn breed BB 2014 Dag Klas Onderdeel Lokaal Docent Maandag 24 maart In de les Woensdag 9 april Les 1 t/m 5 Donderdag 10 april Les 1 t/m 5 4ZW2 Uitleg examen + indeling groepen 010 4ZW2 groep A 4ZW2 groep B Onderdeel A t/m E 010 Onderdeel A t/m E 010 LuijM RossE LuijM RossE WetsM Res DerkG LuijM RossE WetsM BosM 26
CSPE techniek breed BB 2014 Dag Klas Onderdeel Lokaal Docent Maandag 24 maart In de les Dinsdag 15 april Les 1 t/m 4 Groep A start les 1 Groep B start les 2 Woensdag 16 april Les 2 t/m 6 Groep B start les 2 Groep A start les 3 Donderdag 17 april Les 3 t/m 7 4TN2 Uitleg examen + indeling groepen 001 KokW 4TN2 4TN2 4TN2 Onderdeel B + C 001 004 Onderdeel A + B 001 004 Onderdeel C 001 004 DankP KokW RontE KokW BrouR DankP KokW RontE DankP 27
Welke hulpmiddelen mag ik gebruiken? Vak Leerweg Hulpmiddel Alle vakken Geen etui Geen correctievloeistof/roller Alle schriftelijke examens BB en KB Basispakket, bestaande uit: Schrijfmateriaal elektronische rekenmachine (zie A) Alle leerwegen Woordenboek Nederlands (zie B) Engels en Duits Alle leerwegen Woordenboek naar en vanuit de vreemde taal (zie C) wiskunde Alle leerwegen Naast of in plaats van de geometrische driehoek: een windroos nask1 Alle leerwegen Door CEVO goedgekeurd CSPE BB en KB GL en TL informatiemateriaal (zie D) De informatie over de benodigde materialen, grondstoffen, gereedschappen en/of hulpmiddelen bij de praktische opdrachten van het CSPE wordt elk jaar in de instructie voor de examinator meegedeeld. Het gebruik van een woordenboek Nederlands is bij deze praktische examens niet toegestaan. A. rekenmachine Bij wiskunde KB en GL/TL, nask1 KB en GL/TL moet de rekenmachine naast de grondbewerkingen tevens beschikken over toetsen voor pi, x tot de y e macht, x kwadraat, 1/x en sin/cos/tan in graden (en hun in versen). Bij de overige vakken en bij alle vakken BB zijn de grondbewerkingen optellen, aftrekken, vermenigvuldigen en delen voldoende. Meer mogelijkheden mag, maar:de rekenmachine mag niet één of meer van de volgende eigenschappen hebben: lichtnetaansluiting tijdens het examen, opladen tijdens het examen, schrijfrol, alarm of ander geluid, alfanumeriek (letters op scherm), grafieken weergeven, zend- of ontvanginstallatie. B. woordenboek Nederlands Een eendelig verklarend woordenboek Nederlands is toegestaan bij alle schriftelijke examens; dus niet: bij CSPE s (ook niet bij de minitoetsen). Wel: bij CSE's beroepsgericht in de gemengde leerweg. In plaats van het eendelig woordenboek Nederlands mag ook gebruik gemaakt worden van een 28
woordenboek van Nederlands naar een vreemde taal (bijvoorbeeld naar de thuistaal van de kandidaat). Een digitaal woordenboek is niet toegestaan. Waar de spelling van het Nederlands wordt beoordeeld, zijn alleen schrijfwijzen volgens de huidige officiële spellingsregels toegestaan. C. woordenboek Engels en Duits Bij Engels en Duits is een woordenboek naar én een woordenboek vanuit de moderne vreemde taal toegestaan, in één band of in twee afzonderlijke delen. Een woordenboek naar de vreemde taal is zinvol bij centrale examens die een onderdeel schrijfvaardigheid bevatten: GL/TL Engels, computerexamens Engels en Duits BB en KB. Een digitaal woordenboek is niet toegestaan D. informatieboek bij nsk1 Bij het centraal examen nask1 in alle leerwegen heeft de kandidaat op het centraal examen informatiemateriaal nodig. Goedgekeurd zijn: Voor BB: Binas vmbo basis, informatieboek nask1, (ISBN 978.90.01.80067-3 - 2 e editie) Voor KB en GL/TL: Binas vmbo kgt, informatieboek voor nask1 en nask2 (ISBN 978.90.01.80069.7) De 1 e editie Binas is in 2013 niet toegestaan. 29
Wat zijn de belangrijke zaken bij het Centraal schriftelijk Eindexamen? Mededelingen voor het Centraal Schriftelijk Eindexamen Lees het rooster aandachtig en noteer wanneer je op school moet zijn, als je ongeoorloofd afwezig bent, kost het je een herkansing. Als iets niet klopt of je hebt vragen, neem dan contact op met je teamleider. Zorg dat je 15 minuten voordat het examen begint aanwezig bent. Wanneer je te laat bent (je mag max. 30 min te laat komen, anders mag je geen examen doen en heb je een herkansing) moet je je eerst melden bij de teamleider. In geval van ziekte moet je dit voor het begin van het examen melden bij de conciërge en een briefje inleveren bij de teamleider met daarop de dag van je ziekte en ondertekend door je ouder(s). Je kunt dan deelnemen aan het tweede tijdvak (16, 17, 18 juni) De uitslag is dan 25 juni. Voor leerlingen met een beperking of leerlingen die korten dan 6 jaar in Nederland zijn: je hebt tijdsverlenging van 30 minuten. De lokalen vind je op het roosterbord, kijk er iedere dag even op. Het rooster en de mededelingen over het examen staan ook op de website. Informatie over de examens en de antwoorden: http://examen.nl en op de website van de school. Regels tijdens het Centraal Schriftelijk Eindexamen Je mag alleen de spullen meenemen die je nodig hebt bij het examen, dus bijvoorbeeld geen etui. Je mag alleen toegestane hulpmiddelen gebruiken tijdens het examen. Dus bijvoorbeeld geen typex. Zie hoofdstuk Hulpmiddelen. Jassen, tassen, etui en telefoon e.d. in je kluisje of op de gang. In de examenruimte zoek je bij binnenkomst je naamkaartje op en je gaat op deze plek zitten. Je mag geen hulp vragen aan de docenten. Je mag geen spullen meenemen uit de examenruimte. Zorg voor rust tijdens het examen (medeleerlingen mogen geen last van je hebben). Als je naar het toilet moet, steek je je vinger op. De surveillant begeleidt je dan naar het toilet. Je mag de examenruimte niet verlaten zonder toestemming van de docent. Je mag vertrekken als de helft van de examentijd voorbij is. De docent moet daarvoor eerst toestemming geven. Lever zowel de opgaven als je examenwerk in. Als je klachten hebt over de gang van zaken tijdens het examen, laat dit dan weten aan de docenten die aanwezig zijn. Je kunt na afloop ook contact opnemen met de teamleider. 30
Belangrijke data 2 april start CSPE 8 april 08.30 uur start examentraining 08.30-09.00 uur mentorles, 09.00-09.30 uur ontbijt 14 april herkansingen voor TL (apart rooster) 16 april herkansingen voor BL en KL (apart rooster) 23 april ontvang je voorlopige cijferlijst. 24 april kun je tot 10.00 uur wijzigingen doorgeven over je cijfers aan mevrouw Veldman. 8 april t/m 13 mei interne examentraining voor BL 8 april t/m 12 mei interne examentraining voor KL 8 april tot 15 april en 17 april t/m 12 mei interne examentraining voor TL 15 april en 16 april externe examentraining biologie en economie voor TL. 14 mei start CSE KL Nederlands vanaf 11.00 uur (rooster in examengids) 14 mei start CSE TL Nederlands vanaf 13.30 uur (rooster in examengids) 15 mei start CSE BL nask1 en economie vanaf 09.00 uur (rooster in examen gids) vrijdag 16 mei CSE BL Nederlands vanaf 09.00 uur (rooster in examengids) 11 juni is de examenuitslag. Vanaf 14.00 uur word je gebeld door de mentor. Je wordt s middags om 16.00 uur verwacht op school, je krijgt dan een voorlopige cijferlijst Herkansingen: tweede tijdvak is 16 juni t/m 18 juni, voor CSPE basis en kader kan dit ook eerder zijn, je wordt dan gebeld. Woensdag 25 juni uitslag tweede tijdvak. Je wordt tussen 11.00-12.00 uur gebeld. 26 juni is de diploma-uitreiking: 16.00 uur: 4ZW1, 4ZW2 en 4TN1, 4TN2 16.30 uur: 4EC1, 4EC2, 4TOP, Entree 1 juli inleveren van de boeken en je kluissleutel volgens een rooster. Je krijgt nog een aparte brief hierover. Ben je je kluissleutel kwijt dan moet je 5,00 meenemen bij het inleveren van je boeken. Tip van mevrouw Caverlé Doe ontspanningsoefeningen voor je examen. Zodat je rustig aan je examen kunt beginnen. 31
Hoe ziet het examenrooster CSE eruit? Centraal Examen VMBO BB 2014 Datum 4EC2 4TN2 4ZW2 Donderdag 15 mei 09.00-10.00 uur Economie lokaal 208 Vrijdag 16 mei 09.00-10.00 uur Nederlands lokaal 201-208 Nask1 lokaal 208 Nederlands lokaal 201-208 Nederlands lokaal 201-208 Dinsdag 20 mei 09.00 10.00 uur Biologie lokaal 208 Woensdag 21 mei 09.00-10.00 uur Engels lokaal 208-201 Donderdag 22 mei 09.00-10.30 uur Wiskunde lokaal 208-201 09.00 10.00 uur Maatschappijleer 2 lokaal 201 Engels lokaal 208-201 Wiskunde lokaal 208-201 Engels lokaal 208-201 Wiskunde lokaal 208-201 Maatschappijleer 2 lokaal 201 DankP WirhJ WiegM KuipD BeusM LuijM EeD KeijP DaamJ WirhJ OggeN KokW Maandag 26 mei lesuur 5 en 6 Oefenen rekentoets Lokaal 201 Oefenen rekentoets Lokaal 201 Oefenen rekentoets Lokaal 201 DaamJ Dinsdag 27 mei 09.00 10.30 uur Herkansing rekentoets Lokaal 208-201 Herkansing rekentoets Lokaal 208-201 Herkansing rekentoets Lokaal 208-201 DaamJ BeusM RossE LuijM Centraal Examen VMBO KB 2014 Datum 4EC1 4TN1 4ZW1 Woensdag 14 mei 11.00 12.30 uur Nederlands lokaal 201 + 208 Maandag 19 mei 11.00 13.00 uur Wiskunde lokaal 208 + 201 Dinsdag 20 mei 11.00 12.30 uur Engels lokaal 208 + 203 Nederlands lokaal 201 + 208 Wiskunde lokaal 208 + 201 Engels lokaal 208 + 203 Nederlands lokaal 201 + 208 Wiskunde lokaal 208 + 201 Engels lokaal 208 + 203 KuipD WiegM DaamJ KokW KeijP BeusM NB: Leerlingen die extra tijd hebben, mogen 30 minuten langer werken. 32
Wat voor cijfers heb je nodig om te slagen? Je bent geslaagd als a. al je eindcijfers 6 of hoger zijn, b. al je cijfers gehaald bij je centraal examen gemiddeld een 5,5 zijn, (dit betreft de CE-cijfers van alle bij de uitslag betrokken vakken. Dus: ook het cspe telt één keer mee. Cijfers voor vakken zónder CE (maatschappijleer 1 vmbo) tellen niet mee.) c. je ten hoogste één 5 hebt en al je andere eindcijfers 6 of hoger zijn d. je ten hoogste één 4 hebt en al je andere eindcijfers 6 of hoger waarvan ten minste één 7 of hoger e. je voor twee vakken een 5 hebt en al je andere eindcijfers 6 of hoger waarvan ten minste één 7 of hoger en f. je voor de vakken lichamelijke opvoeding en het kunstvak uit het gemeenschappelijke deel, de maatschappelijke stage en in de gemengde en de theoretische leerweg voor het sectorwerkstuk de kwalificatie 'voldoende' of 'goed' hebt. Bij de uitslagbepaling onder c, d en e wordt het cijfer voor het beroepsgerichte vak in de basisberoepsgerichte en kaderberoepsgerichte leerweg meegerekend als twee eindcijfers. Je cijfer voor maatschappijleer 1 telt mee in de uitslagregeling. Een 7 voor maatschappijleer 1 levert compensatie op. (Het telt niet mee met de regeling dat je een 5,5 gemiddelde moet hebben voor je CE-vakken. Je doet er immers geen CE voor.) Een 3 als eindcijfer voor een vak mag niet. Bij BB en KB mag je nu een extra vak doen (bij GL/TL kon dat al) buiten de sector (bijvoorbeeld economie bij techniek). Dat kan dan als compensatie-7 tellen en op de cijferlijst geplaatst worden als je het nodig hebt. En je mag het weglaten als het de uitslag negatief zou beïnvloeden. Herkansen en inhalen Heb je vakken gemist tijdens het centraal examen en had je daarvoor een geldige reden dan mag je die vakken, als dat roostertechnisch lukt, alsnog inhalen (maar meer dan twee vakken op één dag mag niet). Je mag één vak herkansen. In de kader- en basisberoepsgerichte leerweg mag je ook nog het praktijkexamen herkansen. 33
Aantekeningen 34
Hilfertsheem-Beatrix Lieven de Keylaan 58 1222 LH Hilversum Tel. 035 683 15 57 Fax 035 685 82 97 E: info@hilfertsheem.nl I: www.hilfertsheem.nl 35