Samenvatting Het Greencrowd-project Windturbine Casalduni heeft als doel financiering bijeen te brengen voor een 850-kW-windturbine in de provincie Benevento in de Zuid-Italiaanse deelstaat Campania. Crowdfunders kunnen geld uitlenen voor een periode van vijf jaar en kunnen jaarlijks 12% rente over hun inleg verwachten. Direct na afloop van de looptijd van de lening wordt de investering terugbetaald. Het streven is in totaal 100.000,- bijeen te brengen, waarmee de realisatie van het project doorgang kan vinden. Het gaat dus om de voorfinanciering van de windturbine. Het project is een initiatief van ontwikkelbedrijf Ventus Escelsus SRL, dat wordt gerund door een in Bari woonachtige Nederlander en een Nederlandse ondernemer. Dit bedrijf heeft inmiddels alle contracten en vergunningen gereed voor de bouw van een windturbine in de windrijke streek. De 850-kW en volledig gereviseerde tweedehands windturbine is van het type Vestas V52 en zal op een mast van 55 meter worden geplaatst. De turbine zal gezien het gunstige windaanbod op de locatie naar verwachting bijna twee miljoen kwh elektriciteit per jaar produceren. Naar Nederlandse maatstaven komt dit overeen met de elektriciteitsvoorziening voor 600 huishoudens. De boer van wie de grond wordt gepacht, ontvangt een vergoeding. Hiermee heeft hij voor de komende twintig jaar zicht op extra inkomen naast zijn oogst. Door het crowdfunden van de windturbine doet u niet alleen een rendabele investering, maar zorgt u ook voor een economische impuls voor de zuid-italiaanse streek. Bovendien draagt u bij aan de vrijwel volledige verduurzaming van de energievoorziening van het 1.500 inwoners tellende Casalduni. 2
Om het project extra aantrekkelijk te maken, kunnen crowdfunders bij een investering boven de 2.000,- op aanvraag bij de projectontwikkelaar gratis overnachten in een vakantie-appartement in de nabijheid van het project, zodat zij de windturbine in actie kunnen zien. Ventus Excelsus maakt gebruik van een regeling vanuit de Italiaanse overheid om productie van groene stroom te stimuleren: het Italiaanse staatsenergiebedrijf ENEL garandeert voor een periode van twintig jaar een goede vergoeding voor de geproduceerde energie. Aangezien de eigendomsoverdracht pas plaatsvindt wanneer de turbine compleet is opgeleverd, is het bouwrisico afgedekt. Dankzij een all-risk-verzekering wordt bij uitval van de turbine door een calamiteit nog 90% van de voorspelde energieproductie vergoed. Hiermee is het rendement voor de crowdfunders verzekerd. De eerste aandeelhouder van Ventus Excelsus heeft toegezegd een bankgarantie vanuit zijn andere Italiaanse firma af te geven ter hoogte van het totale crowdfundingbedrag. Tevens heeft de tweede aandeelhouder toegezegd een verpanding af te geven op de voorraden van zijn Nederlandse BV ter hoogte van het crowdfundingbedrag. Op basis van deze garanties, die worden afgegeven wanneer het crowdfundingbedrag bijeen is gebracht, krijgt het project een B-risico-rating. Greencrowd geeft de betaling pas af op het moment dat de genoemde bankgarantie binnen is. 3
Inhoudsopgave Samenvatting... 2 1. Aanleiding project... 5 2. Doel project... 5 3. Windenergie... 5 4. Windturbine Casalduni... 5 5. Crowdfunden... 6 6. Financieel rendement windturbine... 6 7. Financieel rendement crowdfunders... 7 8. Verzekering, garanties en risico s... 8 9. Proces bij investeren... 9 10. Namen en adressen... 9 11. Definities en afkortingen... 10 12. Bijlagen... 11 4
1. Aanleiding project De Italiaanse firma Ventus Excelsus S.R.L. isopgericht door twee Nederlandse ondernemers, waarvan één woonachtig is in Bari, Zuid-Italië. De ondernemers hebben een drive voor duurzame energie en zien de realisatie van een windturbine in Calsalduni, Beneveneto als een uitstekende mogelijkheid om de Zuid-Italiaanse regio een economische impuls te geven. Tevens zijn er vanuit de Italiaanse overheid gunstige stimuleringsregelingen voor duurzame energie in het leven geroepen. Dit laatste resulteert nu al in een sterke opkomst van windturbines in de windrijke regio s in Zuid-Italië. Ventus Excelsus is eind 2011 begonnen met de uitwerking van de business case voor een winturbine met een vermogen van 850 kw, waarvoor sinds 2008 het vergunningstraject door de grondeigenaar was ingezet. Sinds begin 2013 is de projectontwikkelaar in het bezit van de vergunningen voor plaatsing van de windturbine in de gemeente Casalduni. Om de financiering rond te krijgen, is de projectontwikkelaar voornemens een deel bijeen te brengen via crowdfunding. 2. Doel project Dit crowdfundingproject is erop gericht de financiering bijeen te brengen om de realisatie van de 850-kW-windturbine doorgang te laten vinden. De crowdfundingsom van 100.000,- zal door de projectontwikkelaar worden aangevuld met een bancaire lening om de windturbine te kunnen financieren. 3. Windenergie Windenergie heeft van alle vormen van duurzame energie over de gehele levenscyclus genomen (productie tot ontmanteling) de minste CO₂-uitstoot per opgewekte kwh. De windturbinetechnologie heeft de afgelopen jaren een sterke ontwikkeling doorgemaakt. Dit heeft geleid tot een steeds hogere kosteneffectiviteit. Windturbines op land zijn in veel gevallen al kostenconcurrerend met productiemiddelen van fossiele energie. 4. Windturbine Casalduni De locatie van de windturbine ligt in de gemeente Casalduni, provincie Benevento. Sinds 2008 heeft de grondeigenaar zich ingespannen om de vergunningen te bemachtigen waarmee de 850-kWwindturbine gerealiseerd kan worden. Eind 2012 is hiervoor de laatste stap gezet. Alle vergunningen zijn inmiddels afgegeven (zie bijlage A). De windturbine is van het type Vestas V52 (zie bijlage B) en heeft een ashoogte van 55 meter en een rotordiameter van 52 meter. Het betreft een tweedehands, volledig gereviseerde windturbine. Op basis van analyse van 3Tier is de geschatte windsnelheid op 50 meter hoogte 6,4 m/s met een onzekerheidsmarge van 1 m/s. 5
5. Crowdfunden Crowdfunden is het bij elkaar brengen van een investering door een (grote) groep mensen. Er zijn verschillende vormen van crowdfunding, waaronder doneren en investeren. Bij doneren schenkt iemand geld, bij investeren leent iemand geld uit. De partij die het geld ontvangt, zorgt ervoor dat deze lening wordt terugbetaald en keert jaarlijks een vooraf besproken rentepercentage uit. Crowdfunden is, naast een innovatieve manier van financieren, een proces dat extra waarde met zich meebrengt: het kan duurzame-energie-projecten voor een breed publiek tastbaar en beleefbaar maken. In het geval van de windturbine in Casalduni kunnen investeerders bij een bedrag boven de 2.000,- gebruikmaken van het vakantie-appartement van de ontwikkelaar in het nabijgelegen Bari. Tevens kunnen de crowdfunders de prestaties van hun windturbine via mobiele applicaties op afstand volgen. De leningen die investeerders beschikbaar stellen, worden aangegaan voor een looptijd van vijf jaar. Dit betekent dat investeerders vijf jaar lang rente ontvangen en na het vijfde jaar het investeringsbedrag retour krijgen. De jaarlijkse rente over de lening is 12%. 6. Financieel rendement windturbine Kosten In onderstaande tabel zijn de kosten voor de 850-kW-windturbine aangegeven. De totale turn-key kosten voor de windturbine zijn inclusief netaansluiting en constructiewerken (bijlage C). Jaarlijkse kosten betreffen uitgaven voor de all-risk-verzekering en beheerskosten (1,5%). De jaarlijkse kosten worden met 3% per jaar geïndexeerd. Onderdeel Bedrag Turn-key-oplevering 850-kW-turbine 1.020.000,- All-risk-verzekering 13.600,- Per jaar Beheerskosten 15.300,- Per jaar Opbrengsten Op basis van de kenmerken van de turbine en de prognose van gemiddelde windsnelheid en andere omgevingsparameters kan de energieopbrengst worden bepaald. Uit de berekening volgt een geschatte opbrengst van 1.968.500 kwh per jaar. Hierbij is rekening gehouden met opbrengstverliezen door eventuele storingen en elektrische transportverliezen. De minimaal gegarandeerde leveringsvergoeding door het Italiaanse staatsenergiebedrijf ENEL is 0,0806 per kwh in 2013 (bijlage D). De projectontwikkelaar heeft een aanvraag lopen voor een gegarandeerd vast teruglevertarief van 0,149 per kwh gedurende een periode van twintig jaar. De verwachting is dat hier op korte termijn uitsluitsel over komt. Op basis van het verwachte teruglevertarief van 0,149 is de jaarlijkse opbrengst 293.306,-. 6
Kosten versus opbrengsten Op basis van de hierboven genoemde parameters is de terugverdientijd van de windturbine circa zes jaar. Het IRR (projectrendement) over een projectlevensduur van 20 jaar is circa 15,8%. In onderstaande grafieken zijn de cashflow-ontwikkeling en de ontwikkeling van de netto contante waarde weergegeven. 4.000.000,00 3.000.000,00 2.000.000,00 1.000.000,00 0,00 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26-1.000.000,00-2.000.000,00 Ontwikkeling cashflow per jaar 2.000.000,00 1.500.000,00 1.000.000,00 500.000,00-500.000,00 0,00 0 5 10 15 20 25-1.000.000,00 Ontwikkeling netto contante waarde 7. Financieel rendement crowdfunders De crowdfunders ontvangen gedurende vijf jaar een rendement van 12% op hun inleg. Na vijf jaar krijgt de crowdfunder zijn inleg retour. 7
Totale balans Voorbeelden van rendement per investeringsbedrag Ontwikkeling geldstroom bij investering 8.000,00 6.000,00 4.000,00 2.000,00 - -2.000,00-4.000,00-6.000,00-8.000,00-10.000,00 1 2 3 4 5 Jaar 200,- investering 1.000,- investering 5.000,- investering 10.000,- investering Ontwikkeling geldstroom per investeringsbedrag 8. Verzekering, garanties en risico s Op het project wordt een all-risk-verzekering afgesloten (bijlage E) die de windturbine verzekert tegen vandalisme en calamiteiten. 8
Met de constructeur is een turn-key-contract overeengekomen (bijlage C). Dit houdt in dat het bouwrisico tot en met de oplevering bij de constructeur ligt. De projectontwikkelaar heeft toegezegd vanuit zijn andere Italiaanse firma een bankgarantie ter hoogte van de hoofdsom af te geven. Tevens is toegezegd dat een verpanding ter hoogte van de hoofdsom op de Nederlandse BV van de tweede aandeelhouder wordt afgegeven. Greencrowd geeft de betaling pas af op het moment dat de bankgarantie en de akte van verpanding binnen zijn. Op basis van deze garanties krijgt dit project een B-risicorating. 9. Proces bij investeren Om te investeren dient u enkele handelingen te verrichten. Nadat u bent ingelogd en een investeringsbedrag heeft bepaald, wordt automatisch een crowdfundingsovereenkomst gegenereerd. Deze dient u te ondertekenen en samen met een kopie van uw ID-bewijs retour te sturen naar het antwoordnummer van stichting Greencrowd (per e-mail is ook mogelijk). Zodra het totale benodigde bedrag is verzameld, ontvangt u een betaallink van stichting Greencrowd, waarmee u de feitelijke investering kunt afronden. Het kan dus een tijdje duren voordat u daadwerkelijk wordt verzocht te betalen. U ontvangt het eerste bedrag aan rente en aflossing exact een jaar nadat u de betaling heeft gedaan. Uw inleg ontvangt u retour, tegelijkertijd met de laatste rentebetaling, op de eerste dag dat de looptijd van uw tranche voorbij is. 10. Namen en adressen Initiatiefnemer Ventus Excelsus S.R.L. Viale Stazione 102 74019 Palagiano Verantwoordelijkheid crowdfunding Stichting Greencrowd Utrechtseweg 310, gebouw H02 6812 AR Arnhem www.greencrowd.nl 9
11. Definities en afkortingen 1. Stichting Greencrowd (Greencrowd) Stichting Greencrowd brengt Crowdfunders en Kredietnemers via haar website bij elkaar teneinde een Kredietovereenkomst tot stand te laten komen en verplicht zich tot het voeren van alle daaruit voortvloeiende administratieve en financiële afhandelingen. Stichting Greencrowd is statutair gevestigd en kantoorhoudend te Arnhem. Het staat Greencrowd steeds vrij voor de uitvoering van de door haar te verrichten werkzaamheden derden in te schakelen. Greencrowd is niet aansprakelijk voor schade die het gevolg is van tekortkomingen van die derden. 2. De Crowdfunder (Crowdfunder) De natuurlijk persoon die zijn privémiddelen of zakelijk vermogen beschikbaar stelt ten behoeve van de totstandkoming van de Kredietovereenkomst, dan wel de rechtspersoon die vanuit zijn onderneming zakelijk vermogen ter investering beschikbaar stelt. 3. De Kredietovereenkomst (Kredietovereenkomst), Crowdfundingovereenkomst of Investeringsovereenkomst De overeenkomst waarmee de Geldlening of Schuldbekentenis wordt bekrachtigd en waarin de betalingsvoorwaarden, rentes en verdere uit de Kredietovereenkomst voortvloeiende verplichtingen worden beschreven. 4. De Geldlening (Geldlening) Lening van geld waarbij rente over de af te lossen som moet worden betaald aan de uitlener of kredietverschaffer. 5. De Hoofdsom (Hoofdsom) De verschuldigde som geld uit hoofde van de Geldlening waarbij de lopende of vervallen rente buiten beschouwing wordt gelaten. 6. De Tranche (Tranche) Een deel van een totale geldsom. 10
12. Bijlagen A. Vergunningen gemeente Casalduni 11
12
B. Specificaties windturbine Vestas V52 13
14
15
16
17
C. Turn-key-contract windturbine 18
19
20
21
22
23
D. Vergoeding staatsenegiebedrijf ENEL 24
25
E. All-risk verzekering 26
27