Doopsgezinde Gemeente Leeuwarden 29 januari 2017 Organist: Gerben Bergstra: voorganger: Tjitske Hiemstra thema: Alle mensen streven naar geluk * Mededelingen en aansteken van de kaars * Bemoediging en groet * Zingen Longing for light, we wait in darkness NL 1005: 1 (EN), 2 (Frysk), 4 (NL) 2. Langjend nei rêst, pleagje ús soargen langjend nei hoop, ha wy fertriet. Inkeld jo wurd kin ús befrije. Meitsje_ús jo stim dy sprekt Kristus ús ljocht, skyn yn ús hert, brek troch it tsjuster Kristus ús ljocht, Skyn yn Gods bern, hjir yn jo hûs. 4. Zoekend naar troost zijn velen dakloos, zoekend naar warmte zijn velen koud. Maak ons een huis van levende stenen, schuilplaats door U gebouwd. Christus, ons licht, schijn door ons heen, schijn door het duister. Christus, ons licht, schijn ook vandaag, hier in uw huis. * Gebed * Zingen Behüte mich, Gott NL 16B Behoedzje my, God, ik fertrou op Jo, Jo wize de wei nei t libben. By Jo is freugde, freugde yn oerfloed. 1
* Bijbellezing Psalm 37 een aantal verzen uit Altijd hetzelfde lied van Gerard Swüste * Zingen Here Jezus, om uw woord NL 314: 1 3. O Gij glans der heerlijkheid, licht uit licht, uit God geboren, maak ons voor uw heil bereid, open hart en mond en oren, dat ons bidden en ons zingen tot de hemel door mag dringen. * Bijbellezing Matteus 5: 1-12 Toen hij de mensenmassa zag, ging hij de berg op. Daar ging hij zitten met zijn leerlingen om zich heen. Hij nam het woord en onderrichtte hen: Gelukkig wie nederig van hart zijn, want voor hen is het koninkrijk van de hemel. Gelukkig de treurenden, want zij zullen getroost worden. Gelukkig de zachtmoedigen, want zij zullen het land bezitten. Gelukkig wie hongeren en dorsten naar gerechtigheid, want zij zullen verzadigd worden. Gelukkig de barmhartigen, want zij zullen barmhartigheid ondervinden. Gelukkig wie zuiver van hart zijn, want zij zullen God zien. Gelukkig de vredestichters, want zij zullen kinderen van God genoemd worden. Gelukkig wie vanwege de gerechtigheid vervolgd worden, want voor hen is het koninkrijk van de hemel. Gelukkig zijn jullie wanneer ze je omwille van mij uitschelden, vervolgen en van allerlei kwaad betichten. Verheug je en juich, want je zult rijkelijk worden beloond in de hemel; zo immers vervolgden ze vóór jullie de profeten. * Zingen Gelukkig de mens Tussentijds lied 59 2
Allen Zusters Allen Broeders Allen 2. Gelukkig de mens die droefheid ontmoet en door zijn blijmoedigheid wonderen doet. 3. Gelukkig de mens die, zuiver van hart, gewapend met eerlijkheid eigenwaan tart. 4. Gelukkig de mens die niet eerder zwicht tot hij in gerechtigheid vrede hier sticht. 5. Gelukkig de mens die dit heeft volbracht en ons in de duisternis licht heeft gebracht. 6. Gelukkig de mens die Hem kan verstaan die ons in die mens'lijkheid voor is gegaan. * Overdenking Gelukkig zijn. We streven allen naar geluk, ieder op eigen wijze. Maar wat is geluk. - Overkomt geluk ons? Is het toeval, valt het ons toe? een soort van genade? - Heeft geluk te maken met een goede relatie met je innerlijk, met je goddelijke kern, met je ziel? Door mediteren en reflecteren je bewust worden van je diepere zelf? - Is ons geluk ook verbonden met het horen en naleven van Jezus woorden in daden? Genoeg vragen om ons vandaag samen op te concentreren. De christelijke filosoof Boëthius beschreef in het jaar 500 de klassieke leer over het geluk als: Geluk is een volmaakte toestand waarin je gehele bagage met elkaar in evenwicht is. Je bent gelukkig wanneer je diepste begeerten en verlangens tot rust zijn gekomen. Wanneer je in harmonie bent met jezelf, vrede hebt gevonden in je ziel, rust in je gemoed, vreugde in je hart en een gevoel van welbehagen in je lichaam. In de loop van de tijd veranderen de accenten op geluk. In onze tijd zeggen er ook mensen, dat je geluk kunt maken. Ga maar joggen, dat brengt een stroom van gelukshormonen op gang. Dat maakt gelukkig! Bezoek een welnessweekend en laat je verwennen, dan komt het geluk vanzelf. Geluk is echter niet te koop. Geluk heeft veel meer te maken met je innerlijke houding en met je interpretatie van alles wat jou overkomt. In de zaligsprekingen van Matteüs prijst Jezus 8 bijzondere categorieën mensen gelukkig. Mensen die treuren, barmhartig zijn, vrede stichten, zachtmoedig zijn, hongeren en dorsten naar gerechtigheid. Passen zij wel bij het plaatje van streven naar geluk in deze tijd? Of in alle tijden? Jezus baseert zich o.a. op psalmteksten en we lazen vandaag uit psalm 37 over geduld en vertrouwen. Maak je niet zo druk over mensen die kwaad doen, maar volg jij de weg van de Levende, laat je niet van de wijs brengen, heb maar vertrouwen. Regelmatig horen we over het land bezitten, of wonen in het land. Dat wil zeggen: vaste grond onder de voeten, een woonplaats hebben. Dat is het toekomstvisioen van Genesis, tot de terugkeer uit de ballingschap. Er zal land zijn, er zal vrede komen. Dit komt terug bij de 3e zaligspreking: Gelukkig de zachtmoedigen, want zij zullen het land bezitten. 3
In onze wereld is vaker agressiviteit en woede de basis van handelen, dan zachtheid, kwetsbaarheid en mildheid. Ik hoef op dit moment geen voorbeeld te noemen, want die ziet u dagelijks op t.v. In Oergong las ik vrijdag een tekst rond zachtmoedigheid als tegenhanger. De zachtheid van water holt de hardheid van steen uit. Buigzaamheid overwint onbuigzaamheid. De zwakke houdt langer vol dan de sterke. Degenen die buigen houden het nog lang uit nadat de onbuigzamen al lang gebroken zijn. Velen weten dat, maar weinigen leven ernaar. Bij de zaligsprekingen gaat Jezus als een tweede Mozes de berg op, de plek van bijzondere nabijheid van God. Op de berg komen we in contact met onze eigen kracht, met het potentieel dat in ons binnenste zit. Het tilt ons uit boven de mist van het alledaagse leven, waarin we vaak vergeten, dat we eig. kinderen van het licht zijn De zaligsprekingen rond geluk zie ik als vensters, die uitzicht bieden op een andere werkelijkheid. Het is geen utopie, maar het zijn mogelijkheden tot geluk, die wij vaak niet meteen zien of opmerken. De bergrede zet wat wij onder geluk verstaan op zijn kop. Wie zegt nou tegen een treurende. gelukkig ben je, want je wordt getroost. Je zult maar huilen en vol verdriet zijn om je geliefde, om je ouders of soms zelfs je kind, je broer of zus, verlies van je gezondheid, van je werk, je gemiste kansen. Je staart in de leegte en weet niet hoe verder. Je treurt en huilt dikke tranen en Jezus prijst je gelukkig. omdat je je niet afsluit, je verdriet niet wegstopt achter een harnas. Je blijft openstaan voor wat er op je afkomt, mensen die met je meelopen en troostend nabij kunnen zijn, waar je kunt huilen en rouwen en steeds opnieuw je verhaal vertellen. Liefde en lijden, ze zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Wie zegt nou tegen barmhartigen. gelukkig ben je, je zult barmhartigheid ondervinden. Ik denk aan het boek voor de maand van de spiritualiteit over Compassie. Rosita Steenbeek reist naar Lampedusa, waar ze spreekt met de arts die zich al 25 jaar ontfermt over vluchtelingen en migranten. Er staat van alles in, maar één heel klein verhaal tekent voor mij de grote barmhartigheid, het meevoelen met de ander. Een meisje uit Soedan kwam aan met haar katje, dat ze had meegenomen op haar odyssee, dat katje wat het enige wat ze had. Wanhopig was ze toen ik het van haar moest afnemen. De Italiaanse wetten schrijven een halfjaar quarantaine voor vanwege hondsdolheid. Maar daarna hebben we een paspoort voor de poes geregeld, hebben haar op het vliegtuig gezet en nu zijn ze herenigd in Duitsland. Dit verhaal staat voor mij misschien wel voor al die zaligsprekingen. Wat maakt dit poesje uit op alle leed wat er is in de wereld. maar misschien maakt dit voor dit meisje wel het verschil in gelukkig zijn en of ze ooit weer mensen kan vertrouwen of niet. Barmhartig zijn rond klein geluk. Maakt het tegelijk ook heel groot. Met de dertigers zijn we laatst bezig geweest met het boek en filmpje de kracht van kwetsbaarheid van Brené Brown. Jezus zaligsprekingen herken ik hierin: Gelukkig ben je in de kracht van je kwetsbaarheid, als je je niet verschanst; het gaat niet om hebben, maar om zijn. Je mag treuren, wees 4
maar zacht en moedig tegelijk, heb een diep verlangen naar gerechtigheid. Wees barmhartig, heb maar een warm hart, kom maar op voor de vrede op eigen kwetsbare wijze. Bij tijd en wijle is dit doodeng. en niet alleen in tijden van vervolging. In deze tijd waarin de buitenkant van mensen zozeer voorop lijkt te staan, waar we stoer, zeker en zakelijk moeten zijn om te kunnen scoren, besef ik ook dat we hier in de gemeente proberen een verschil te maken, waar de zachte kant er mag zijn en gezien mag worden. In die zin kan de oude benaming van schuilkerk een geuzennaam zijn voor deze tijd. In kerk en Oergong mag je er zijn met je twijfels, je zachte en kwetsbare kanten, je hoeft geen façade op te houden. Hier kun je even schuilen en tot jezelf komen, opladen en herbronnen om er later weer helemaal te zijn voor anderen in deze wereld. Wat een geluk, deze schuilplaats midden in de stad (en dat ik daar mag werken). Het slot van het evangelie van Matteüs vindt plaats op een berg. Evenals de zaligsprekingen. Jezus zegt dan: Ga op weg. en houd dit voor ogen: ik ben met jullie, alle dagen tot aan de voltooiing van deze wereld. We hoeven het niet alleen te doen, wat een geluk. Er is een kracht die met ons meegaat en ons vasthoudt! Amen * Orgelspel * Open ruimte * Voorbeden, stil gebed en we sjonge it Us Heit 2. Bûch de folken nei jo wet lit jo ryk op ierde komme. byn jo wil ús op it hert en wy sykhelje ferromme. 3. Jou ús hjoed ús deistich brea en ferjou wat wy misdiene, sa t ek wy ferjûn ha, Hear, al dy t skuldich foar ús stiene. 4. Lit oer ús gjin neare nacht, lied ús net yn blyn begearen. binne wy yn duvels macht, Hear, ferlos ús fan e kweade. 5. God fan fier en hein, ús Heit, wûnder heimnis is jo namme, grut yn krêft en hearlikheid, oant yn alle tiden. Amen. * Collecte voor het onderhoud gebouwen 5
Onze kerk is vorig jaar gerestaureerd. Dat heeft veel gekost. Daarnaast brengt het onderhoud van de kerk en de overige gebouwen jaarlijks de nodige kosten met zich mee. U wordt gevraagd om onder andere via collectes uw financiële steentje bij te dragen. * Slotlied God, schenk ons de kracht NL 418: 1-3 We beginnen met zingen zodra de kleinsten terug zijn in de kerk. 2. Niemand kan alleen, Heer, uw zegen dragen: zegen drijft ons heen naar wie vrede vragen. Wat Gij schenkt wordt meer naar gelang wij delen, horen, helpen, helen, - vruchtbaar in de Heer 3. Vrede, vrede laat Gij in onze handen, - dat wij die als zaad dragen door de landen, zaaiend dag aan dag, zaaiend in den brede, totdat in uw vrede ons hart rusten mag. * Zegenbede Hear, wy freegje no, Jo seine op ús wei Hear, wy freegje Jo, wês mei ús eltse dei (2x) Amen * * * *** * * * Mededelingen Lezing Erik Borgman op zondag 5 februari van 15.00-17.00 uur (flyer + opgave achter in de kerk). Iona-zangmiddag o.l.v. Hindrik van der Meer op zondag 12 februari van 15.00-16.30 en om 17.00 uur korte viering (flyer + opgave achter in de kerk). Belangrijke gemeente-avond op woensdag 15 februari om 19.30 uur (uitnodiging volgt binnenkort). Een kloosterweekend te gast bij Gemeenschap de Hooge Berkt in Bergeijk van 24-26 maart. Graag snel opgeven bij Tjitske. Ook achter in de kerk: het Jaarverslag 2015/2016 om mee te nemen. Geniet ervan! Agenda: 1 feb. 10.00 uur Bijbelkring Kerkenraadskamer 1 feb. 19.30 uur De Verscheurde Mens - filosofie Alain de Botton deel 1 Gemeentecentrum 2 feb. 10.00 uur Nieuwe Collegianten Kerkenraadskamer 3 feb. 20.15 uur Jubileumconcert 'Het hoofd van Haydn' Kerk 5 feb. 15.00 uur Lezing Erik Borgman Kerk 6