P r e e k e n l i t u r g i e. * Zingen Goedemorgen, welkom allemaal overgaand in NL 316: 1, 2, 4

Transcriptie

1 Doopsgezinde Gemeente Leeuwarden 4 september 2016 Organist: Gerben Bergstra: voorganger: Tjitske Hiemstra thema: Wortels en Vleugels - Woartels en Wjukken * Mededelingen en aansteken van de kaars * Bemoediging en groet * Zingen Goedemorgen, welkom allemaal overgaand in NL 316: 1, 2, 4 Goedemorgen, welkom allemaal. Ik met mijn en jij met jouw verhaal. Lachen, huilen, vrolijkheid en pijn. Alles mag er zijn. God, ik vraag je, kom in onze kring. Wees er bij, wanneer ik bid en zing. Ik met mijn en jij met jouw verhaal, verteld in mensentaal. 2. Het is niet aan de overzij. Wat zegt gij dan: wie zal voor mij de wijde oceaan bevaren, wie brengt van de overkant der zee de schat der diepe wijsheid mee, die 's levens raadsel kan verklaren? 4. Het woord van liefde, vrede en recht is in uw eigen mond gelegd, is in uw eigen hart geschreven. Rondom u klinkt de stem van God: vrijspraak, vertroosting en gebod, vlak vóór u ligt de weg ten leven. * Gebed * Zingen Bless the Lord, my soul NL 103 e (Engels, Frysk) Loovje God, myn siel en segenje syn namme, Loovje God, myn siel, dy t my it libben jout. 1

2 * Bijbellezing Psalm 1 * Zingen Tijd van vloek en tijd van zegen NL 845: Tiid fan treast en tiid fan triennen, tiid fan sjongen, tiid fan stinnen, tiid fan jachtsjen no of noait, tiid fan hoopjen dat noch oait. tiid fan swijen, doel ferjitte, nearne bliuwe, nimmen witte. Tiid fan krûpen, eangst, gemis, see fan tiid en iensumens. 3. Wie aan dit bestaan verloren nieuw begin heeft afgezworen wie het houdt bij wat hij heeft sterven zal hij ongeleefd. Tijd van leven om met velen brood en ademtocht te delen wie niet geeft om zelfbehoud, leven vindt hij honderdvoud. * Bijbellezing Lucas 14: Kunnen wij leerling zijn? * Zingen De bomen hebben wortels NL 807: 2, 3, 1 1. Een mens te zijn op aarde, is eens voorgoed geboren zijn, is levenslang geboortepijn. Een mens te zijn op aarde is leven van de wind. * Overdenking 2

3 Gemeente van Christus, Woartels en wjukken wij mensen staan geworteld in van alles: in de levensgeschiedenis van onze ouders, de plaats waar we geboren zijn, het gezin waarin we opgroeien, opleiding, vriendschappen, milieu en wat niet al overal zitten vertakkingen van die wortels en tegelijk zijn er ook wjukken, wat heeft ons in ons leven vleugels gegeven? Vandaag, begin september is het nieuwe seizoen weer begonnen, de scholen, de westhill, het werk Met onze wortels in het verleden, slaan we de vleugels uit naar de toekomst Vandaag gaat het thema over onze oriëntatie, onze keuze tussen verschillende wegen. We lazen psalm 1, de poort van de psalmen. Het heeft even geduurd voor ik van deze eerste psalm ben gaan houden Op het eerste gezicht, bij eerste horen zie je enkel een zwart-wit tekening over goede en slechte mensen, ofwel zondaars en rechtvaardigen en ik dacht is het leven zo simpel? Zijn er niet veel meer kleuren en is er niet een grote mate van grijs gebied tussen goed en slecht? Wat wil deze eerste psalm ons zeggen of leren De traditie heeft deze psalm niet zomaar vooraan gezet. Deze wachter psalm bewaakt de toegang tot een kostbaar boek vol emoties met zang en dichtwerk. Alsof we door die poort het beloofde land ingaan, waar we zitten aan stromend water en kunnen groeien en bloeien of zoals aan het einde van Deut. staat: Kies dan het leven! (Deut. 30) De psalm begint met gelukkig de mens die of letterlijker vertaald welzalig de man die In plaats van man vertaalt men nu mens, het geldt immers mannen en vrouwen En in plaats van welzalig kiezen de meeste vertalingen: Gelukkig ben je Behalve Willem Barnard, die in zijn gepeins bij psalmen zegt: ik heb iets tegen de vertaling met gelukkig, ik wil er niet aan. Het doet hem denken aan advertenties, waarin een gelukkig gezinnetje knus voor de TV zit of ontspannen aan het zonnige strand ligt. Barnard vindt die vertaling met gelukkig te blakend, te blij Zalig gesproken worden is iets anders. Kijkend naar de zaligsprekingen in het evangelie weten we één ding zeker, nl. dat de zaliggesprokenen eerder tegen het lot op tornen, dan dat ze met de stroom van voorspoed meedrijven. (vgl. Zalig de treurenden) De psalm gaat verder over de weg, de levensweg die je bewandelt en Barnard zou i.p.v. gelukkig de mens die willen vertalen met Hou vol, ga voort, jij die iets om te onthouden op onze levensreis Want waarin moeten we volhouden en voortgaan? Dan staat er driemaal NIET wat je niet moet doen. Niet te rade gaan bij slechte mensen, met wie kwaad doen niet staan op de weg van zondaars; niet met Ploert en Schender heulen, zegt Oosterhuis niet zitten in kringen van spotters In dat driemaal NIET zie je een beweging van eens even ergens te rade gaan, op die weg blijven staan en tenslotte erbij gaan zitten uiteindelijk zit je in de nesten We kennen het in het waarschuwen voor het glijdend pad/ glijdende schaal, eig. elke verslaving, waar je maar gevoelig voor bent of verkeerde vrienden doorgaand op die geleidelijke weg is het steeds moeilijker om om te keren! Hou vol om dát alles niet te doen, geniet van de Thora, verlang ernaar, verdiep je erin, vind daar je vreugde in dag en nacht. Hoe doen we dat? Huub Oosterhuis vertaalt dat voor mij als iets dat heel dichtbij komt. Hij noemt de essentie van Thora! 3

4 Hij vermijdt de termen gelukkig en welzalig, maar kiest voor goed en eindigt bij gezegend. Goed is dat je goede woorden overweegt en wil: heb je naaste lief die is als jij de vluchteling, de arme, doe hen recht. Prent ze in het hart van je verstand, die woorden zeg ze voor je uit gezegend ben je. Zo n mens: een boom, geplant, geworteld aan stromend water. In de tijd rijp: vol vruchten, niet één blad verdort, altijd groei en bloei (Psalm 1 laten horen op CD) Zo ben je mens; geworteld en staande met beide benen in de Thora, dat boek van Mozes, die poort naar beloofd land, omdat je voeling houdt met de bron Deze psalm 1 is een wijsheidspsalm vol gerijpte levenswijsheid, die raad geeft aan ons lezers en ook al hebben we de nodige ervaring opgedaan, dan nog is deze wijsheid weer goed om te horen. Zij opent voor ons de poort naar een bewuste levenswandel dit nieuw seizoen om onze vleugels uit te slaan Naast de wijsheid van deze eerste psalm hoorden we vandaag over het volgen van Jezus Een grote mensenmenigte trekt met hem mee en Jezus vertelt, dat discipelschap hoge eisen stelt! Dat het een ingrijpende keuze is, wat betreft de bestaande verhoudingen Ook hij maakt zogenaamd een poort, door die nauwe poort gaande kun je hem volgen Wie mij volgt, maar niet breekt met zijn vader en moeder en vrouw en kinderen en broers en zusters, ja, zelfs met zijn eigen leven, kan niet mijn leerling zijn. Dit moet je wel even wat vaker lezen Wat zegt, wat bedoelt Jezus hiermee? Wil hij zo al onze wortels doorsnijden? Geeft hij ons daarmee vleugels? In de oude vertaling staat in plaats van breken, zelfs haten wie niet haat zijn vader en moeder, vrouw en kinderen, broers en zusters. en dan ook nog in dat oosterse land, waar de familiebanden veel sterker waren, dan in de huidige tijd bij ons. Hoe moet je dat haten, dat breken hier duiden? Al zoekend kwam ik bij het volgende: Het gaat om het distantiëren (afstand scheppen) van je ouders en je familie om een eigen weg te gaan, het gaat om de innerlijke bevrijding van een al te nauwe band met familie. De moed om je eigen leven te leven, zoals God het heeft bedoeld. We lezen zelfs over een breken met je eigen leven dus ook innerlijke distantie tot jezelf krijgen, je eigen behoeftes en emoties. Door al onze menselijke gevoelens heen in een innerlijke ruimte komen. Leerling worden betekent die ruimte vullen met de liefde en barmhartigheid van Jezus, van God Lucas schreef in de spannende tijd van de eerste Christengemeenten, rond 70/80 na Chr. waarbij het volgen van Jezus niet simpel was, hij schrijft ook over je kruis dragen om hem te volgen En via 2 gelijkenissen maakt hij duidelijk dat je je eerst wel goed moet oriënteren. Hij heeft het over een toren bouwen bereken eerst de kosten of je wel genoeg geld hebt Hij spreekt over oorlog voeren bereken eerst of er wel kans is op overwinning Zo nuchter en zakelijk kun je met jezelf overleggen of je het leerling-zijn van Jezus áánkan! Jezus wil niet dat al die mensen een impulsief besluit nemen, maar dat ze van tevoren beseffen dat het je wat gaat kosten en dat je leefwijze ingrijpend zal kunnen veranderen. Je moet er bewust over nadenken! Zoals we bij onze gemeente een oriëntatiekring kennen, voor de mensen die lid willen worden en hun geloofsbelijdenis schrijven. Het is goed om je eerst een seizoen lang te oriënteren daarop. Hoe is God mijn leven binnengekomen, waar ben ik door hem of haar 4

5 aangeraakt, wat betekent leerling van Jezus zijn in mijn leven op welke wijze geeft de Geest mij vleugels. Zowel psalm 1 als Jezus vragen om het maken van een keuze, over de weg die je wilt bewandelen. Maar of we dat van tevoren allemaal kunnen overzien? Luther staat terecht in Worms, maar herroept zijn 95 stellingen niet en breekt met de paus, bisschoppen en keizer, om op die wijze dicht bij zijn eigen innerlijke ruimte te blijven, zoals hij de woorden van Jezus heeft geïnterpreteerd en vertaald in het Duits. Menno trok de deur van de pastorie achter zich dicht om de weg van Jezus te gaan. Hij breekt met de kerk en het priesterleven om al vluchtend op eigen authentieke wijze Jezus te volgen. Het begin van het nieuwe jaar is op zich niet zo n ingrijpend kruispunt als deze beide hervormers tegenkwamen, maar bij elk kruispunt in ons leven gaat het wel om een keuze. Deze Bijbelse passages kunnen ons bewust maken van onze geloofswortels, als boom aan stromend water! Tegelijk kunnen woorden en daden van Jezus ons vleugels geven en boven onszelf uittillen. Wie niet geeft om zelfbehoud, leven vindt hij honderdvoud Er is ons iemand voorgegaan, die niet de geijkte levensweg nam, maar een compleet eigen pad liep. Hij vraagt ons daarin zijn leerling te zijn en dat vol te houden, op die weg voort te gaan! Wat een uitdaging en wat een rijk beeld: een boom te zijn aan stromend water. Alles wat hij/zij doet komt tot bloei.dat dat zo moge zijn Gezegend ben je! Amen * Orgelspel * Open ruimte * Voorbeden, stil gebed en we sjonge it Us Heit 3. Jou ús hjoed ús deistich brea en ferjou wat wy misdiene, sa t ek wy ferjûn ha, Hear, al dy t skuldich foar ús stiene. 4. Lit oer ús gjin neare nacht, lied ús net yn blyn begearen. binne wy yn duvels macht, Hear, ferlos ús fan e kweade. 2. Bûch de folken nei jo wet lit jo ryk op ierde komme. byn jo wil ús op it hert en wy sykhelje ferromme. 5. God fan fier en hein, ús Heit, wûnder heimnis is jo namme, grut yn krêft en hearlikheid, oant yn alle tiden. Amen. * Collecte voor Inlia, Het Internationaal Netwerk van Lokale Initiatieven ten behoeve van Asielzoekers, is een organisatie, die zich inzet voor het bieden van hulp aan vluchtelingen en asielzoekers in nood. Zo nodig wordt voor opvang in noodsituaties gezorgd. Informatie: 5

6 * Slotlied Ga met God NL 416 We beginnen met zingen zodra de kinderen terug zijn in de kerk. 2. Hear, wês mei ús oant in oare kear, wol ús mei jo wjukken hoedzje, stypje as de stoarmen woedzje, Hear, wês mei ús oant in oare kear. 3. Hear, wês mei ús oant in oare kear, wol de wegen foar ús sljochtsje, ús net nei ús sûnden rjochtsje. Hear, wês mei ús oant in oare kear. 4. Ga met God en Hij zal met je zijn tot wij weer elkaar ontmoeten, in zijn Naam elkaar begroeten. Ga met God en Hij zal met je zijn. * Zegenbede Hear, wy freegje no, Jo seine op ús wei Hear, wy freegje Jo, wês mei ús eltse dei (2x) Amen 6

7 Vanavond om uur is er in onze vermaning een Taizé-viering. Iedereen is van harte welkom. Wilt u meer weten over onze gemeente en/of denkt u erover om lid te worden? Kom naar de Belangstellendenavond op 8 september! Geef u op voor onze Gemeenteweekend in Schoorl, september! Er liggen folders en in de Onderweg kunt u alle praktische informatie vinden. De agenda: 8 sept uur Belangstellendenavond Kerkenraadskamer 9 sept uur Workshop 'Jij bent muziek' Kerk 9 sept uur Mantrazingen 'lied van de ziel' Kerk 13 sept uur Mennokring Kerkenraadskamer 13 sept uur Broederkring Gemeentecentrum 13 sept uur Oriëntatiekring Kerkenraadskamer 14 sept uur Lekenprekers Kerkenraadskamer 14 sept uur Avondzusterkring Gemeentecentrum Speciale aandacht voor de Mennokring op 13 september. Kom eens kijken bij deze gezellige en ook serieuze kring van oudere zusters! En voor de Broederkring ook op 13 september die experimenteel aan het eind van de middag samen gaat komen en dan afsluit met een maaltijd in plaats van ermee te beginnen en dan s avonds serieus in gesprek te gaan. Volgende week zondag, 11 september, gaat zr. Hanna Bruin voor in de dienst. De collecte zal dan zijn voor de Actie verbouw Dopersduin. Viering 450 jaar Reformatie - zondag 11 september, uur Op 6 en 7 september 1566 heeft er een beeldenstorm plaatsgevonden in Leeuwarden en op 8 en 9 september waren de eerste (officiële) reformatorische diensten in de St. Vituskerk bij de Oldehove waarin voormalige priesters preekten. Dat is 450 jaar geleden. Nu, in 2016 willen wij als christenen uit verschillende tradities (lutheranen, calvinisten, rooms-katholieken en doopsgezinden) deze gebeurtenissen herdenken. De viering is op 11 september om uur in de Leeuwarder Bonifatiuskerk (Bonifatiusplein 20, 8921 JT Leeuwarden). Het kwartettenkoor onder leiding van Hendrik van der Meer werkt mee aan deze dienst. Bovenstaande mededelingen vindt u ook op 7

8 Geef kinderen wortels om te groeien en vleugels om uit te vliegen. 8