gezond! 2008-2013 Tabellenboek Wijkgezondheidsprofielen Overvecht, Noordwest, Zuid, Zuidwest, Leidsche Rijn Asn 1
Inhoud 1 Inleiding Wijkgerichte aanpak 3 Gerichte keuzes 3 Wijken, subwijken en krachtwijken 3 2 Methode Databronnen 4 Verschillen in de gezondheid 5 3 Leeswijzer Tabellen van de wijken 6 8 Overzicht vragenlijsten en meetschalen 8 4 Tabellen van de wijken Overvecht 9 Noordwest 17 Zuid 26 Zuidwest 34 Leidsche Rijn 42 49 Overzicht vragenlijsten en meetschalen 55 2
1 Inleiding Wijken, subwijken en krachtwijken Dit tabellenboek bestaat uit vijf delen. Elk deel beschrijft de gezondheidstoestand in een bepaalde wijk, haar subwijken en eventuele krachtwijken (tabel 1). Hiervoor is gekozen omdat de bevolkingssamenstelling, en daarmee de gezondheidssituatie binnen de wijken vaak sterk verschilt. Wijkgerichte aanpak In het kader van het convenant gezond! werken Agis Zorgverzekeringen en de gemeente intensief samen aan een betere gezondheid van se inwoners. Hierbij geven we prioriteit aan inwoners van de aandachtswijken Noordwest, Overvecht, Zuid, Zuidwest en aan Leidsche Rijn als snelgroeiende nieuwbouwwijk. Daarbij kiezen we voor een wijkgerichte aanpak om in te kunnen spelen op de lokale gezondheidsen zorgsituatie. Gerichte keuzes De basis voor gezondheidsbevordering en zorg is inzicht in de gezondheidssituatie van de inwoners van de wijk. Dit tabellenboek bevat informatie over de gezondheid en over factoren die de gezondheid van ers beïnvloeden. Het tabellenboek Tabel 1. Wijkindeling Wijk Subwijken Krachtwijk(en) Overvecht Taagdreef/Zamenhofdreef, De wijk Overvecht is een krachtwijk Wolgadreef/Neckardreef, Amazonedreef en Zambesidreef/Tigrisdreef Noordwest Ondiep/2 e Daalsebuurt, Zuilen-Noord/Oost, Ondiep, Zuilen-Oost Zuilen-West, Pijlsweerd Zuid Nieuw Hoograven/Bokkenbuurt, Hoograven (Nieuw Hoograven/Bokkenbuurt + Oud Hoograven/Tolsteeg en Lunetten Oud Hoograven/Tolsteeg) is vooral samengesteld om beleidsmakers, wijkgezondheidswerkers en professionals in zorg en welzijn inzicht te geven in de gezondheid van de bewoners van deze wijken. Zuidwest Kanaleneiland, Transwijk, Dichterswijk/ Kanaleneiland (Kanaleneiland + Transwijk) Rivierenwijk Leidsche Rijn* Terwijde, Parkwijk/ t Zand, Langerak n.v.t. Bij dit tabellenboek horen wijkgezondheidsprofielen van Noordwest, Overvecht, Zuid, Zuidwest en Leidsche Rijn. U kunt deze profielen vinden op de website www.utrechtgezond.nl. * Leidsche Rijn had in 2008 nog geen subwijken. In plaats daarvan zijn drie hoofdbuurten samengesteld. Terwijde: Terwijde en Bedrijvengebied De Wetering, Parkwijk/ t Zand: Parkwijk/ t Zand en Hogeweide, Langerak: Langerak, Strijkviertel en Papendorp. 3
2 Methode Databronnen Zowel de gemeente als Agis Zorgverzekeringen hebben informatie over de gezondheid van de inwoners van. Voor gegevens over de gezondheid van volwassenen en ouderen is gebruikgemaakt van de Gezondheidspeiling 2008 van de gemeente. Data over de jeugd komen uit de monitor (2006-2007, 2008-2009) van de gemeente. Voor het zorggebruik van volwassenen en ouderen is gebruikgemaakt van de gegevens die Agis heeft over haar verzekerden. Gezondheidspeiling 2008 Informatie over de gezondheid, ziekte, leefgewoonten en leefomstandigheden zijn verkregen uit een enquête onder 7.430 ers van 16 jaar en ouder (aselecte steekproef). Om betrouwbare uitspraken te kunnen doen over de verschillende wijken is de steekproef gestratificeerd naar wijk. Hierbij zijn meer inwoners aangeschreven uit de wijken Noordwest, Overvecht, Zuid en Zuidwest. Ook in Leidsche Rijn zijn meer mensen bevraagd. Na herhaalde herinnering was de totale respons op de vragenlijst 54 procent. monitor De jeugdmonitor omvat een enquête over gezondheidsgerelateerde onderwerpen die in 2006 en 2007 werd uitgezet onder kinderen uit groep 7 en 8 van het reguliere basisonderwijs (BO 7/8) en in 2008 en 2009 onder leerlingen van de tweede en derde klas van het voortgezet onderwijs (VO 2/3). Deze schriftelijke vragenlijst wordt in de klas ingevuld. In het BO hebben 1.686 kinderen de vragenlijst ingevuld en in het VO 2.423 jongeren. Voor meer informatie over de monitor en de rapporten over de monitor van 2006-2007 en 2008-2009 kunt u terecht op de website: www.utrecht.nl/jeugdmonitor. Data Agis Zorgverzekeringen In dit tabellenboek zijn gegevens opgenomen over de zorgconsumptie, chronische aandoeningen en medicatieverstrekkingen van volwassenen en ouderen. Deze gegevens uit de Agis Health Database betreffen de door zorgaanbieders gedeclareerde zorgconsumptie bij Agis Zorgverzekeringen over 2008, behalve de gegevens over zorggebruik in het ziekenhuis. Deze kosten zijn gedeclareerd over 2007. De gegevens over 2008 zijn nog niet volledig, omdat ziekenhuisnota s na langere tijd worden gedeclareerd. Agis heeft een groot aandeel verzekerden in de aandachtswijken doordat ze van oudsher een ziekenfondsverzekering is. Bovendien zijn veel inwoners klant van de Gemeentelijke Sociale Dienst en daardoor automatisch verzekerd bij Agis. Hierdoor kan een goed beeld geschetst worden van deze wijken. De data zijn voor de hele stad minder representatief. Hierdoor zijn minder grote verschillen te zien tussen de wijk en. 4
Verschillen in gezondheid Data gemeente Om na te gaan of er verschillen in gezondheid bestaan tussen een wijk en, binnen de wijk en de subwijken, en tussen verschillende groepen in de wijk zijn er statistische toetsen uitgevoerd (tabel 2). Bij alle toetsen is een overschrijdingskans van 5% gehanteerd. Dit betekent dat er een kans is van 5% dat een verschil, dat volgens de toets statistisch significant is, toch op toeval berust. Alle verschillen in percentages tussen groepen zijn getoetst Data Agis Om verschillen in zorggebruik te kunnen weergeven, is het zorggebruik in de wijk en de subwijken vergeleken met de Agis norm. Dit is een landelijke norm die het verwachte zorggebruik weergeeft wanneer een populatie wordt gecorrigeerd voor leeftijd, geslacht, chronisch ziekte en wonen in een achterstandswijk. Verschillen zijn relevant beschouwd als het zorg-gebruik, gecorrigeerd voor bovenstaande populatiekenmerken, in de wijk of in een subwijk meer dan 10 procent hoger of lager is dan verwacht op basis van de Agis norm. met behulp van SPSS met behulp van de Complex sampleslikelihood-toets en de Chi-kwadraat-toets. Daarnaast is een post-hoc toets (adjusted standardized residual) uitgevoerd om te bepalen of groepen hoger of lager scoren ten opzichte van het gemiddelde percentage. 5
3 Leeswijzer Het tabellenboek is opgedeeld in zeven delen met tabellen over: Overvecht, Noordwest, Zuid, Zuidwest en Leidsche Rijn. Tot slot zijn er tabellen met de aandachtgroepen in Bij de jeugd is onderscheid gemaakt tussen kinderen uit groep 7 en 8 van de basisschool (BO 7/8) en jongeren uit de tweede en derde klas van het voortgezet onderwijs (VO 2/3). en een overzicht met gebruikte vragenlijsten en meetschalen. Per thema staat de prevalentie weergegeven voor: Tabellen van de wijken De tabellen zijn per wijk opgedeeld in de volgende secties: sociaaldemografische gegevens ervaren en lichamelijke gezondheid psychosociale gezondheid leefstijl fysieke en sociale leefomgeving: informatie- en voorzieningenbehoefte zorggebruik eerste lijn zorggebruik tweede lijn medicatieverstrekkingen Deze secties omvatten verschillende thema s waarbij, voor zover van toepassing, onderscheid is gemaakt in volwassenen (19-54 jaar), ouderen (55+) en jeugd. totaal (kolom 2) de wijk (kolom 3) aandachtsgroepen (kolom 4) de krachtwijk (kolom 5) de subwijken (kolom 6 en verder) Voor de jeugd zijn alleen de prevalenties voor totaal en de wijk weergegeven. Alle genoemde getallen zijn percentages, tenzij anders vermeld. Indien er niet getoetst kan worden omdat het verwachte aantal waarnemingen in een bepaalde groep te laag is, zijn de prevalenties lichtgrijs en cursief gedrukt. Wijk en krachtwijk (kolom 3 en 5) Voor elk onderwerp worden de wijk en eventuele krachtwijk(en) met vergeleken. Een betekent dat de prevalentie in de wijk of krachtwijk significant hoger is. Een betekent dat de prevalentie significant lager is in de wijk of krachtwijk dan in (tabel 2). 6
Subwijken (kolom 6, 7 en 8) De subwijken worden vergeleken met de totale wijk. Een betekent dat de prevalentie in de betreffende subwijk significant Als er op wijkniveau niet geanalyseerd kan worden door geringe aantallen, dan wordt dit met een verwijzing naar een voetnoot aangegeven. hoger is. Een betekent dat de prevalentie in de subwijk significant lager is dan gemiddeld in de wijk (tabel 2). Er kan dan gekeken worden naar de aandachtsgroepen in die achter in het tabellenboek staan. Tussen haakjes Verschil in zorggebruik Een teken geeft aan dat het zorggebruik in de wijk of subwijk staat per aandachtsgroep aangegeven hoe vaak een gezondheidsprobleem voorkomt in de wijk (in %). Voor de jeugd zijn de aandachtsgroepen alleen bepaald voor totaal. meer dan tien procent lager is dan verwacht. Een + teken wil zeggen dat het zorggebruik meer dan tien procent hoger is dan verwacht op basis van de Agis norm. zorggebruik in de wijk Bij de data over het zorggebruik worden de aandachtsgroepen in de wijk (kolom 4) In de wijk worden verschillende aandachtsgroepen onderscheiden (naar geslacht, etniciteit, opleidingsniveau en leeftijd) waarbij de prevalentie van een bepaald gezondheidsprobleem hoger op basis van leeftijd, etniciteit en geslacht onderscheiden. Hierbij staan groepen in de wijk aangegeven die meer dan tien procent hoger zorggebruik hebben dan verwacht op basis van de Agis norm. is dan gemiddeld in de wijk. 7
Tabel 2. Verschillen in gezondheid De pijlen geven aan ten opzichte van welke kolom getoets wordt. Zuidwest Krachtwijk Subwijken Kanaleneiland (+ Transwijk) Kanaleneiland Transwijk Dichterswijk/ Rivierenwijk Psychosociale gezondheid Matig/hoog risico stemmingsproblemen 44 47 Marokkaans (64), 54 57 48 41 Turks (64); LO (58); vrouw (52) Hoog risico stemmingsproblemen 5 9 * 12 13 10 8 Angststoornis (zelfrapportage) 5 6 *; **; *** 5 5 5 6 Depressie (zelfrapportage) 9 12 * 16 17 13 9 Psychische aandoeningen (Agis) (1) 5 5 5 5 4 5 Onvoldoende gevoel regie eigen leven 12 18 65-79 (20); 24 26 21 12 Marokkaans (24), Of totaal Per thema is een overzicht met aandachtsgroepen in opgenomen. Hierin staan groepen aangegeven op basis van etniciteit, opleidingsniveau, leeftijd en geslacht waarbij een bepaald gezondheidsprobleem vaker dan gemiddeld voorkomt in. Deze aandachtsgroepen kunnen als leidraad dienen in het geval er op wijkniveau niet getoetst kan worden op verschillen in gezondheid tussen groepen. Overzicht vragenlijsten en meetschalen Achter in dit tabellenboek staat een overzicht met uitleg over de gebruikte vragenlijsten en meetschalen per sectie. 8
gezond! 2008-2013 Tabellen Overvecht Asn 9
Gezondheid Overvecht Overvecht Subwijken Tabel 3. Bevolking Taagdreef/ Zamenhofdreef Wolgadreef/ Neckardreef Amazonedreef Zambesidreef/ Tigrisdreef Sociaaldemografische kenmerken Aantal inwoners * 294.742 31.044 6.497 8.970 6.063 9.514 Vrouw 51 (53) 52 (54) 51 (53) 51 (54) 54 (58) 50 (54) Leeftijdsopbouw * 0-11 jaar 14 14 10 16 13 16 12-17 jaar 5 6 4 7 6 7 18-34 jaar 35 (28) 28 (27) 37 (28) 25 (26) 21 (23) 29 (31) 35-54 jaar 27 (20) 25 (18) 22 (19) 25 (18) 25 (19) 26 (18) 55-64 jaar 8 ((11) 10 (9) 11 (11) 10 (11) 10 (9) 9 (8) 65-79 jaar 7 (13) 12 (12) 12 (14) 12 (13) 14 (13) 11 (10) 80 jaar en ouder 3 (5) 5 (5) 4 (4) 4 (4) 11 (11) 4 (3) Etniciteit * Nederlands 69 49 56 44 58 43 Marokkaans 9 (17) 21 (24) 14 (21) 28 (28) 17 (18) 22 (27) Turks 4 (9) 9 (11) 8 (13) 9 (11) 7 (8) 11 (13) Surinaams/Antilliaans 3 (2) 5 (3) 4(2) 5 (3) 5 (3) 6 (4) Overig Westers 10 9 10 7 8 9 Overig niet-westers 4 8 7 7 5 10 Samenstelling huishoudens * Alleenstaand 53 50 56 48 50 47 Eénoudergezin 5 9 6 9 11 10 Paar zonder kinderen 23 24 26 22 25 24 Paar met kinderen 19 19 13 21 17 21 Opleiding (volwassenen en ouderen) * LO 10 21 12 31 24 17 MAVO/LBO 21 32 28 43 30 29 HAVO/VWO/MBO 23 25 23 14 29 32 HBO/WO 46 23 37 13 17 23 Werk- en uitkeringssituatie Betaalde werkkring 65 50 54 49 40 54 Werkloos, werkzoekend, arbeidsongeschikt, bijstand 8 15 10 15 22 12 Moeite met rondkomen 23 34 22 34 36 42 Inkomen beneden modaal 50 63 51 73 72 57 Zorgverzekering Alleen basisverzekering 15 15 13 13 15 19 * Bron: Bestuursinformatie, bevolking van 2008. Deze data zijn niet getoetst. Percentages tussen haakjes gelden voor de populatie Agis verzekerden. 10
Gezondheid Overvecht vervolg Overvecht Subwijken Tabel 4. Gezondheid Taagdreef/ Zamenhofdreef Wolgadreef/ Neckardreef Amazonedreef Zambesidreef/ Tigrisdreef Stapeling gezondheidsproblemen 4-6 ongunstige indicatoren 20 34-29 36 41 33 7-11 ongunstige indicatoren 5 12-4 14 14 14 Ervaren gezondheid Matig tot slecht ervaren gezondheid 14 27 Marokkaans (49), LO (53), 17 28 34 28 55-64 (32), 80+ (52) Matig tot slecht ervaren gezondheid (BO 7/8) 13 16 Matig tot slecht ervaren gezondheid (VO 2/3) 17 20 Lichamelijke gezondheid Aandoening bewegingsapparaat (zelfrapportage) 24 36 LO (49), MAVO/LBO (42); 37 37 32 36 40-54 (43), 55-64 (51), 65-79 (54); * Hart- en vaatziekten (zelfrapportage) 7 12 LO (26); 65-79 (27), 8 15 16 12 80+ (44); * COPD (1) 5 5 5 6 6 5 Type 2 diabetes (1) 4 4 4 5 4 4 Hartaandoeningen (1) 5 5 4 5 9 3 Hoog cholesterol (1) 6 5 6 6 6 5 Min. 1 aandoening /ziekte <55 en 55 jaar (2) 50 59 53 62 61 58 77 80 85 83 71 80 Verhoogd voorkomend t.o.v. gemiddeld Perifeer vaatlijden, hoge bloeddruk, diabetes, astma/copd, darmstoornis, aandoeningen bewegingsapparaat # Gewrichtsslijtage, reuma, ernstige aandoening nek/ schouder Hoge bloeddruk, astma/ COPD, darmstoornis, gewrichtsslijtage Beroerte, kanker, perifeer vaatlijden, astma/copd, overspannenheid/nervositeit/stress Minimaal 1 ADL beperking (3) 13 17 LO (33) 14 16 24 16 Beperking gehoor en/of zicht 14 20 Vrouwen (27); ** 14 22 16 27 Migraine, hoge bloeddruk, ernstige aandoening aan rug, gewrichtsslijtage, ernstige aandoening nek/schouder, ernstige aandoening aan elleboog/pols/hand 11
Gezondheid Overvecht vervolg Overvecht Subwijken Tabel 4. Gezondheid Taagdreef/ Zamenhofdreef Wolgadreef/ Neckardreef Amazonedreef Zambesidreef/ Tigrisdreef Psychosociale gezondheid Matig/hoog risico stemmingsproblemen 44 51 Turks (81); LO (67) 45 49 58 52 Hoog risico stemmingsproblemen 5 8 LO (15); * 2 10 9 11 Angststoornis (zelfrapportage) 5 7 Vrouw (11); 40-54 (13); * 5 9 8 8 Depressie (zelfrapportage) 9 10 * 8 9 7 12 Psychische aandoeningen (1) 5 5 6 6 6 5 Onvoldoende gevoel regie eigen leven 12 17 LO (36), 40-54 (24), 12 17 23 19 80+ (41) Ongunstig psychisch welbevinden (VO 2/3) 17 16 Lage score op zelfvertrouwen (BO 7/8) 20 18 Negatieve score op zelfbeeld (VO 2/3) 15 14 Leefstijl Overgewicht (incl. obesitas) 39 51 Turks (70); LO (63); 55-64 51 57 51 47 (65), 64-79 (60) Obesitas 10 18 13 20 20 17 < 5 dagen per week ontbijten 16 24 19-39 (34) 22 24 24 27 Voldoet niet aan Nederlandse Norm Gezond Bewegen 38 44 Marokkaans (61), Surinaams/Antilliaans 44 47 36 45 (77), LO (60), 40-54 (53) Roken 25 29 MAVO/LBO (40); 28 29 30 29 40-54 (38) Overmatig alcoholgebruik 13 10 Man (14); * 11 7 13 9 Probleemdrinker 11 8 Man (10); * 13 8 6 5 Overgewicht (VO 2/3) 12 20 < 5 dagen per week ontbijten (BO 7/8) 14 27 < 5 dagen per week ontbijten (VO 2/3) 22 31 Sport weinig (BO 7/8) 17 27 Voldoet niet aan beweegnorm (VO 2/3) 38 46 Roken (ooit) (BO 7/8) 5 11 Roken (nu) (VO 2/3) 12 7 Alcoholgebruik (ooit) (BO 7/8) 39 17 Alcoholgebruik (ooit) (VO 2/3) 42 28 12
Gezondheid Overvecht vervolg Overvecht Subwijken Tabel 4. Gezondheid Taagdreef/ Zamenhofdreef Wolgadreef/ Neckardreef Amazonedreef Zambesidreef/ Tigrisdreef Fysieke leefomgeving Ontevreden woonomgeving 9 21 Overig niet-westers (41); 19-39 (27) Verhoogde ervaren (milieu)problemen in buurt t.o.v. Rommel op straat, slecht onderhouden wegen/ groen, geuroverlast 17 23 17 25 # Rommel op straat Slecht onderhoud van wegen/groen Schimmel- of vochtplekken in woning 36 31 Turks (35), Overig niet- 30 40 23 32 Westers (51); HBO/WO (43); 19-39 (48) Vindt eigen buurt niet leuk (BO 7/8) 11 19 Ontevreden eigen buurt (VO 2/3) 16 32 Sociale leefomgeving Matig/sterk eenzaam 35 46 Turks (75), Overig niet- 26 51 33 52 Westers (69) Sterk eenzaam 7 12 Turks (39), LO (19), 5 18 6 18 vrouw (15) Lage sociale buurtcohesie 58 77 *; *** 80 73 78 78 Mantelzorg (intensief) 9 10 * 10 9 9 11 Huiselijk geweld (ooit slachtoffer) 7 7 HAVO/VWO/MBO (13); 9 7 6 6 vrouw (10); * Chronisch ziek of verslaafd gezinslid (BO 7/8) 18 18 Langdurig ziek gezinslid (VO 2/3) 26 27 Ervaart problemen thuis (BO 7/8) 23 24 Ervaart problemen thuis (VO 2/3) 31 30 Rommel op straat, geuroverlast 13
Gezondheid Overvecht vervolg Overvecht Subwijken Tabel 4. Gezondheid Taagdreef/ Zamenhofdreef Wolgadreef/ Neckardreef Amazonedreef Zambesidreef/ Tigrisdreef Informatie- en voorzieningenbehoefte Verhoogde informatiebehoefte t.o.v. gemiddeld Bewegen, afvallen, stoppen met roken, verminderen spanning/ stress, slaapproblemen, omgaan met eenzaamheid, verbeteren woonomstandigheden, nek-/ rug-/schouderklachten, opvoeding kinderen # Reuma Bewegen Verminderen nek/rug/ schouderklachten Bewegen, verminderen stress, kanker, reuma, longaandoeningen, verminderen nek-/rug-/ schouderklachten, omgaan met eenzaamheid, verbeteren woonomstandigheden Verhoogde voorzieningenbehoefte Fysiotherapeut, infopunt # Fysiotherapeut, sociaal- Opvoed-/consultatiet.o.v. gemiddeld welzijn/zorg culturele activiteiten bureau, sociaal-culturele activiteiten Zorggebruik divers (zelfrapportage) Huisarts 71 78 Vrouw (82) 74 83 77 77 Fysiotherapeut 21 20 14 21 24 22 Oefentherapeut 3 3 **** 1 2 2 4 Diëtist 4 5 LO (13); *** 5 7 4 5 Thuiszorg 4 6 Vrouw (5); **;*** 8 5 8 6 Minimaal 1 zorgverlener GGZ 10 10 9 10 11 12 RIAGG/GGZ 4 3 *** 2 4 2 5 Algemeen maatschappelijk werk 2 3 ** 1 5 3 3 Centrum voor alcohol en drugs 1 1 1 0 1 1 Vrijgevestigd psycholoog 5 5 *;**;*** 7 4 4 5 Vrijgevestigd psychiater 2 2 ** 2 3 2 2 Sociaal psychiatrisch verpleegkundige/ Praktijkondersteuner-GGZ 2 2 **;*** 1 1 2 3 Grijs en cursief aangegeven percentages: geen toetsing mogelijk door te kleine aantallen in één of meerdere cellen. * Op etniciteit kan niet getoetst worden door te kleine aantallen. ** Op opleiding kan niet getoetst worden door te kleine aantallen. *** Op leeftijd kan niet getoetst worden door te kleine aantallen. **** Op geslacht kan niet getoetst worden door te kleine aantallen. # Niet getoetst op aandachtsgroepen. (1) Chronische aandoening bepaald aan de hand van medicatiegebruik (data Agis). Een persoon wordt aangeduid als chronisch ziek als hij/zij meer dan 180 standaard dagdoseringen van een bepaald medicijn gebruikt per jaar. niet getoetst op verschillen. (2) Eén of meer van de volgende ziekten/aandoeningen: Beroerte, hartinfarct, hartkwaal, perifeer vaatlijden, hoge bloeddruk, diabetes, kanker, astma/copd, darmstoornis, aandoeningen aan elleboog/pols/hand, rug, nek/schouder, gewrichtsslijtage, reuma, chronisch eczeem, psoriasis, incontinentie, migraine, depressiviteit, angststoornis, overspannenheid, geslachtsziekte (volwassenen), botontkalking (ouderen), ziekten van het zenuwstelsel (ouderen), duizeligheid met vallen (ouderen) en prostaatklachten (ouderen). (3) ADL: algemeen dagelijkse levensverrichtingen. 14
Zorggebruik Overvecht Overvecht Subwijken Tabel 5. Zorggebruik Taagdreef/ Zamenhofdreef Wolgadreef/ Neckardreef Amazonedreef Zambesidreef/ Tigrisdreef Zorggebruik huisarts Consult huisarts 73 73 71-74 - 72 73 Gemiddeld per consumerende 3,8 3,7 3,5 3,8 3,7 3,7 Lang consult huisarts 26 29 + Vrouwen, 40-54 32 + 30 + 29 + 27 Marokkaans, Turks, Surinaams Gemiddeld per consumerende 1,8 1,9 2,0 2,0 1,8 1,7 Visites huisarts 11 12-19-39 9-11 - 22 8 - Gemiddeld per consumerende 2,8 2,5 2,5 2,3 2,8 2,2 Telefonisch consult 43 44 40 43 50 + 44 + Gemiddeld per consumerende 2,5 2,6 2,5 2,4 3,0 2,5 Consult praktijkondersteuner 25 19-23 25-15 - 12 - Gemiddeld per consumerende 2,2 1,9 1,9 1,9 1,7 1,9 Avond Nacht Weekend 14 15 Marokkaans, Turks 11-16 + 19 15 + Gemiddeld per consumerende 1,3 1,3 1,2 1,3 1,3 1,3 Herhaalrecepten 57 58 56 59 65 55 Gemiddeld per consumerende 6,1 6,1 5,9 6,0 6,7 5,9 Zorggebruik Moeder en kind Kraamzorg 1 2 Marokkaans 2 + 2 + 1 2 + Verloskunde 3 3 + Marokkaans 3 3 2 + 4 + Zorggebruik GGZ Consult eerstelijnspsycholoog 1 0,7-0,7-0,5-0,9-0,7 - Gemiddeld per consumerende 0,05 0,03 0,04 0,02 0,04 0,03 15
Zorggebruik Overvecht vervolg Overvecht Subwijken Tabel 5. Zorggebruik Taagdreef/ Zamenhofdreef Wolgadreef/ Neckardreef Amazonedreef Zambesidreef/ Tigrisdreef Zorggebruik ziekenhuis Poliklinisch 46 43 50 52 57 + 50 Gemiddeld per consumerende 2,1 2,1 2,0 2,1 2,3 2,0 Oogheelkunde 9 8 10 10 13 + 9 Gemiddeld per consumerende 1,2 1,7 1,2 1,2 1,2 1,1 KNO 4 2 3-4 5 4 Gemiddeld per consumerende 1,2 1,5 1,3 1,2 1,2 1,2 Chirurgie 11 11 11 12-12 12 Gemiddeld per consumerende 1,4 1,7 1,4 1,5 1,4 1,4 Orthopedie 4 5 4 5 + 4 + 4 Gemiddeld per consumerende 1,2 1,0 1,1 1,2 1,3 1,2 Interne geneeskunde 8 11 8 + 9-11 + 8 Gemiddeld per consumerende 1,7 1,0 1,7 1,3 1,8 1,6 Cardiologie 8 7 8 9 11 7 Gemiddeld per consumerende 1,4 2,2 1,3 1,4 1,4 1,4 Neurologie 5 8 5 6 7 + 5 Gemiddeld per consumerende 1,2 1,0 1,3 1,2 1,3 1,2 Dermatologie 6 6 6 + 5-6 5 - Gemiddeld per consumerende 1,3 1,0 1,3 1,3 1,2 1,2 Gynaecologie 5 3 + 5 6 + 5 7 + Gemiddeld per consumerende 1,5 1,3 1,5 1,8 1,6 1,7 Dagopname 8 8 + 8 9 + 11 + 8 + Gemiddeld per consumerende 1,2 1,1 1,2 1,2 1,2 1,2 Klinisch 9 15 10 11 13 10 Gemiddeld per consumerende 1,4 1,5 1,3 1,3 1,4 1,3 Medicatieverstrekkingen Verstrekkingen medicatie totaal 81 83 Surinaams 82-83 - 86 + 80 Antidepressiva 11 12 11-13 - 14 + 11 Maagmiddelen 22 24 Marokkaans, Surinaams 22-25 27 + 22 Antibiotica 27 28 26 29 32 26 Cholesterolverlagers 14 14 Surinaams 14-15 16 + 11 De werkelijke aantallen zijn afgezet tegen de verwachte aantallen gebaseerd op de landelijke gegevens van de Agis populatie en gecorrigeerd voor leeftijd, geslacht, chronisch zieken en achterstandswijk. Hierbij geeft een - aan dat de werkelijke waarde meer dan 10% lager uitvalt dan de verwachte waarde, en een + dat de werkelijke waarde meer dan 10% hoger is uitgevallen dan de verwachte waarde. 16
gezond! 2008-2013 Tabellen Noordwest Asn 17
Gezondheid Noordwest Noordwest Krachtwijken Subwijken Tabel 3. Bevolking Zuilen Oost Ondiep Ondiep/ 2 e Daalsebuurt Zuilen Noord-Oost Zuilen West Pijlsweerd Sociaaldemografische kenmerken Aantal inwoners * 294.742 40.562 9.492 5.620 12.603 12.216 10.463 5.280 Vrouw 52 52 51 51 51 51 51 52 Leeftijdsopbouw * 0-11 jaar 14 11 14 10 8 14 11 9 12-17 jaar 5 5 6 5 4 6 4 3 18-34 jaar 35 (28) 41 (26) 35 (27) 36 (24) 36 (24) 34 (27) 45 (27) 49 (26) 35-54 jaar 27 (20) 25 (28) 27 (28) 25 (28) 23 (28) 27 (28) 24 (29) 24 (29) 55-64 jaar 8 (11) 8 (12) 8 (10) 11 (14) 9 (14) 9 (10) 8 (12) 7 (14) 65-79 jaar 7 (13) 8 (14) 7 (12) 10 (15) 9 (15) 8 (12) 7 (14) 7 (14) 80 jaar en ouder 3 (5) 2 (4) 2 (3) 2 (4) 2 (4) 3 (3) 2 (4) 1 (3) Etniciteit * Nederlands 69 68 59 71 71 60 76 66 Marokkaans 9 (17) 9 (13) 15 8 6 (10) 16 (21) 4 (7) 8 (15) Turks 4 (9) 6 (9) 8 6 6 (9) 7 (11) 3 (6) 8 (15) Surinaams/Antilliaans 3 (2) 3 (2) 5 3 3 (2) 5 (3) 3 (2) 3 (2) Overig Westers 10 10 8 9 11 5 10 12 Overig niet-westers 4 4 4 3 3 4 4 4 Samenstelling huishoudens * Alleenstaand 53 55 48 50 56 48 57 62 Eénoudergezin 5 5 7 8 6 7 3 4 Paar zonder kinderen 23 24 24 26 25 23 25 22 Paar met kinderen 19 15 23 16 13 20 16 12 Opleiding (volwassenen en ouderen) * LO 10 14 15 23 20 16 9 10 MAVO/LBO 21 26 27 31 24 28 30 20 HAVO/VWO/MBO 23 19 18 17 19 17 22 19 HBO/WO 46 40 40 30 37 39 39 52 Werk- en uitkeringssituatie Betaalde werkkring 65 62 62 53 58 62 65 59 Werkloos, werkzoekend, arbeidsongeschikt, bijstand 8 11 13 16 13 13 8 10 Moeite met rondkomen 23 27 34 34 33 30 21 20 Inkomen beneden modaal 50 62 66 80 69 62 54 62 Zorgverzekering Alleen basisverzekering 15 14 11 14 15 12 15 10 * Bron: Bestuursinformatie, bevolking van 2008. Deze data zijn niet getoetst. 18
Gezondheid Noordwest vervolg Tabel 4. Gezondheid Noordwest Zuilen Oost Krachtwijken Ondiep Ondiep/ 2 e Daalsebuurt Zuilen Noord-Oost Subwijken Zuilen West Pijlsweerd Stapeling gezondheidsproblemen 4-6 ongunstige indicatoren 20 23-22 35 29 20 20 24 7-11 ongunstige indicatoren 5 9-13 16 10 13 4 9 Ervaren gezondheid Matig tot slecht ervaren gezondheid 14 17 LO (41), 16 27 20 17 15 15 MAVO/LBO (25); 55-64 (29), 65-79 (48); * Matig tot slecht ervaren gezondheid 13 16 (BO 7/8) Matig tot slecht ervaren gezondheid (VO 2/3) 17 22 Lichamelijke gezondheid Aandoening bewegingsapparaat (zelfrapportage) 24 27 LO (47) MAVO/ LBO (37); 55-64 (51), 28 35 29 27 24 25 65-79 (54), 80+ (56); * Hart- en vaatziekten (zelfrapportage) 7 9 LO (21), MAVO/ LBO 4 14 14 6 7 11 (15); 55-64 (19), 65-79 (40), 80+ (31); * COPD (1) 5 6 6 7 6 6 5 4 Type 2 diabetes (1) 4 4 5 4 4 5 4 5 Hartaandoeningen (1) Hoog cholesterol (1) Min. 1 aandoening /ziekte <55 en 55 jaar (2) Verhoogd voorkomend t.o.v. gemiddeld 5 6 50 77 5 7 52 86 Perifeer vaatlijden <55: LO (81), MAVO/ LBO (66); Vrouw (57); 40-54 (67); * 55:*; ** # 4 6 51 78 6 8 69 84 Hartinfarct, migraine, astma/ COPD, reuma 6 8 57 83 Hartinfarct, hoge bloeddruk, perifeer vaatlijden, reuma 4 6 50 85 5 7 49 86 6 6 56 94 19
Gezondheid Noordwest vervolg Tabel 4. Gezondheid Noordwest Krachtwijken Subwijken Zuilen Oost Ondiep Ondiep/ 2 e Daalsebuurt Zuilen Noord-Oost Zuilen West Pijlsweerd Lichamelijke gezondheid (vervolg) Minimaal 1 ADL beperking (3) 13 18 80+ (52);* ** 35 15 25 25 5 22 Beperking gehoor en/of zicht 14 26 65-79 (39); 28 35 29 27 24 25 Vrouw (27) Psychosociale gezondheid Matig/hoog risico stemmingsproblemen 44 47 Turks (92); LO (61); 49 52 50 49 42 49 Vrouw (54) Hoog risico stemmingsproblemen 5 6 LO (18); * 7 9 8 9 3 3 Angststoornis (zelfrapportage) 5 6 40-54 (12); * 4 11 7 5 4 9 Depressie (zelfrapportage) 9 11 40-54 (23); * 14 11 11 12 9 12 Psychische aandoeningen (1) 5 5 4 5 5 5 4 6 Onvoldoende gevoel regie eigen leven 12 13 LO; 55-64 (22), 16 16 13 16 9 15 65-79 (31); * Ongunstig psychisch welbevinden (VO 2/3) 17 25 Lage score op zelfvertrouwen (BO 7/8) 20 18 Negatieve score op zelfbeeld (VO 2/3) 15 16 Leefstijl Overgewicht (incl. obesitas): 39 43 Surinaams/ 49 47 43 46 41 40 Antilliaans (75), Marokkaans (72); LO (65), MAVO/LBO (56); (47); 40-54 (53), 55-64 (64), 65-79 (73) Obesitas 10 12 LO (23), 12 18 14 14 9 12 MAVO/LBO (17); * < 5 dagen per week ontbijten 16 20 MAVO/LBO (27); 23 26 23 22 16 17 Man (25) Voldoet niet aan Nederlandse 38 38 80+ (80) 35 33 36 36 32 58 Norm Gezond Bewegen 20
Gezondheid Noordwest vervolg Tabel 4. Gezondheid Noordwest Krachtwijken Subwijken Zuilen Oost Ondiep Ondiep/ 2 e Daalsebuurt Zuilen Noord-Oost Zuilen West Pijlsweerd Leefstijl (vervolg) Roken 25 28 MAVO/LBO (43); 22 39 34 24 25 29 Man (33); 40-54 (39) Overmatig alcoholgebruik 13 11 * 11 11 14 9 10 14 Probleemdrinker 11 10 Man (16); * 10 12 12 7 10 15 Overgewicht (VO 2/3) 12 18 < 5 dagen per week ontbijten (BO 7/8) 14 26 < 5 dagen per week ontbijten (VO 2/3) 22 36 Sport weinig (BO 7/8) 17 24 Voldoet niet aan beweegnorm (VO 2/3) 38 43 Roken (ooit) (BO 7/8) 5 7 Roken (nu) (VO 2/3) 12 13 Alcoholgebruik (ooit) (BO 7/8) 39 37 Alcoholgebruik (ooit) (VO 2/3) 42 39 Fysieke leefomgeving Ontevreden woonomgeving 9 14 * 22 19 14 21 11 3 Verhoogde ervaren (milieu)problemen in buurt t.o.v. Rommel op straat, hondenpoep, geuroverlast # Rommel op straat, hondenpoep Rommel op straat, hondenpoep Rommel op straat, hondenpoep Rommel op straat, hondenpoep, geuroverlast Hondenpoep, geuroverlast, risico door industriële bedrijven Schimmel- of vochtplekken in woning 36 41 19-39 (51) 40 50 44 41 35 49 Vindt eigen buurt niet leuk (BO 7/8) 11 17 Ontevreden eigen buurt (VO 2/3) 16 23 Milieubelasting door verkeer 21
Gezondheid Noordwest vervolg Tabel 4. Gezondheid Noordwest Krachtwijken Subwijken Zuilen Oost Ondiep Ondiep/ 2 e Daalsebuurt Zuilen Noord-Oost Zuilen West Pijlsweerd Sociale leefomgeving Matig/sterk eenzaam 35 39 LO (57), MAVO/LBO 44 45 38 43 36 37 (47); 40-54 (52), 65-79 (65) Sterk eenzaam 7 10 LO (17); 65-79 (25) 9 12 9 11 8 11 Lage sociale buurtcohesie 58 73 *; *** 75 78 77 74 68 71 Mantelzorg (intensief) 9 10 40-54 (15), 10 9 9 11 7 7 55-65 (17); * Huiselijk geweld (ooit slachtoffer) 7 7 Vrouw (10); 11 8 7 8 7 8 19-39 (9); * Chronisch ziek of verslaafd gezinslid (BO 7/8) 18 18 Langdurig ziek gezinslid (VO 2/3) 26 30 Ervaart problemen thuis (BO 7/8) 23 20 Ervaart problemen thuis (VO 2/3) 31 32 Informatie- en voorzieningenbehoefte Verhoogde informatiebehoefte t.o.v. gemiddeld Verhoogde voorzieningenbehoefte t.o.v. gemiddeld # Verbeteren woonomstandigheden Park/groenstrook # Sociale activiteiten Park/groenstrook, huisarts, apotheek Park/groenstrook 22
Gezondheid Noordwest vervolg Tabel 4. Gezondheid Noordwest Krachtwijken Subwijken Zuilen Oost Ondiep Ondiep/ 2 e Daalsebuurt Zuilen Noord-Oost Zuilen West Pijlsweerd Zorggebruik divers (zelfrapportage) Huisarts 71 74 MAVO/LBO (80); 77 77 75 72 74 74 vrouw (83); 80+ (91);* Fysiotherapeut 21 23 30 24 20 30 19 27 Oefentherapeut 3 2 3 3 2 4 1 3 Diëtist 4 5 LO (13) ;*;*** 4 5 7 5 5 4 Thuiszorg 4 3 Vrouw (5); **;*** 3 3 3 4 2 3 Minimaal 1 zorgverlener GGZ* 10 14 17 19 15 14 10 19 RIAGG/GGZ 4 5 *** 7 5 5 6 3 10 Algemeen maatschappelijk werk 2 4 ** 5 4 4 4 4 4 Centrum voor alcohol en drugs 1 1 1 3 1 1 0 1 Vrijgevestigd psycholoog 5 5 *;*** 5 8 7 4 5 5 Vrijgevestigd psychiater 2 3 ** 4 4 3 4 1 4 Sociaal psychiatrisch verpleegkundige/ Praktijkondersteuner-GGZ 2 1 **;*** 4 0,4 0 3 1 1 Grijs en cursief aangegeven percentages: geen toetsing mogelijk door te kleine aantallen in één of meerdere cellen. * Op etniciteit kan niet getoetst worden door te kleine aantallen. ** Op opleiding kan niet getoetst worden door te kleine aantallen. *** Op leeftijd kan niet getoetst worden door te kleine aantallen. **** Op geslacht kan niet getoetst worden door te kleine aantallen. # Niet getoetst op aandachtsgroepen. (1) Chronische aandoening bepaald aan de hand van medicatiegebruik (data Agis). Een persoon wordt aangeduid als chronisch ziek als hij/zij meer dan 180 standaard dagdoseringen van een bepaald medicijn gebruikt per jaar. niet getoetst op verschillen. (2) Eén of meer van de volgende ziekten/aandoeningen: Beroerte, hartinfarct, hartkwaal, perifeer vaatlijden, hoge bloeddruk, diabetes, kanker, astma/copd, darmstoornis, aandoeningen aan elleboog/pols/hand, rug, nek/schouder, gewrichtsslijtage, reuma, chronisch eczeem, psoriasis, incontinentie, migraine, depressiviteit, angststoornis, overspannenheid, geslachtsziekte (volwassenen), botontkalking (ouderen), ziekten van het zenuwstelsel (ouderen), duizeligheid met vallen (ouderen) en prostaatklachten (ouderen). (3) ADL: algemeen dagelijkse levensverrichtingen. 23
Zorggebruik Noordwest Tabel 5. Zorggebruik Noordwest Zuilen Oost Krachtwijken Ondiep Ondiep/ 2 e Daalsebuurt Zuilen Noord-Oost Subwijken Zuilen West Pijlsweerd Zorggebruik huisarts Consult huisarts 73 75 Turks 78 + 77 76 77 + 73 73 Gemiddeld per consumerende 3,8 3,9 4,0 4,2 4,0 4,0 3,7 3,9 Lang consult huisarts 26 23 Turks 26 + 27 25 24 20-24 Gemiddeld per consumerende 1,8 1,7 1,8 1,7 1,7 1,7 1,6 1,9 Visites huisarts 11 11 18-34 11 13 + 13 + 11 9-11 + Gemiddeld per consumerende 2,8 2,7 2,7 2,7 2,9 2,5 2,4 2,9 Telefonisch consult 43 41 42 + 46 + 43 + 42 39-39 Gemiddeld per consumerende 2,5 2,4 2,4 2,7 2,7 2,3 2,2 2,6 Consult praktijkondersteuner 25 16 - Turks 25 23 18-18 - 5 30 + Gemiddeld per consumerende 2,2 2,3 2,1 2,3 2,4 2,1 2,2 2,7 Avond Nacht Weekend 14 15 13 16 + 16 + 13 13 18 + Gemiddeld per consumerende 1,3 1,3 1,2 1,3 1,3 1,2 1,2 1,4 Herhaalrecepten 57 60 + 59 + 64 + 63 + 60 59 58 Gemiddeld per consumerende 6,1 6,6 6,5 7,0 7,1 6,4 6,5 6,1 Zorggebruik Moeder en kind Kraamzorg 1 1 - Marokkaans 1 1 1-1 1-1 - Verloskunde 2 2 Marokkaans 2 2 2-3 2-2 - Zorggebruik GGZ Consult eerstelijnspsycholoog 1 1 1 1 1 1 1 1 Gemiddeld per consumerende 4,9 4,8 5,8 4,2 4,5 5,3 4,5 4,9 24
Zorggebruik Noordwest vervolg Tabel 5. Zorggebruik Noordwest Krachtwijken Subwijken Zuilen Oost Ondiep Ondiep/ 2 e Daalsebuurt Zuilen Noord-Oost Zuilen West Pijlsweerd Zorggebruik ziekenhuis Poliklinisch 46 48 Turks 50 54 52 51 46 46 Gemiddeld per consumerende 2,1 2,2 2,1 2,3 2,3 2,1 2,1 2,2 Oogheelkunde 9 9-8 - 8-9 - 9-9 9 Gemiddeld per consumerende 1,2 1,2 1,1 1,2 1,2 1,2 1,2 1,2 KNO 4 4 Turks, 18-34 5 + 5 5 5 + 4 4 Gemiddeld per consumerende 1,2 1,2 1,3 1,1 1,2 1,2 1,2 1,2 Chirurgie 11 11 12 15-14 12 10 10 - Gemiddeld per consumerende 1,4 1,4 1,4 1,4 1,4 1,4 1,4 1,4 Orthopedie 4 4 4 4 4 4 3-3 - Gemiddeld per consumerende 1,2 1,2 1,3 1,3 1,3 1,2 1,2 1,3 Interne geneeskunde 8 9 18-34 9 10 10 9 8 9 Gemiddeld per consumerende 1,7 1,8 1,8 1,7 1,9 1,6 1,6 2,1 Cardiologie 8 9 Turks, Mannen 8 11 11 8 8 9 + Gemiddeld per consumerende 1,4 1,4 1,3 1,4 1,4 1,3 1,4 1,6 Neurologie 5 5 + Turks 6 + 8 + 7 + 6 + 5 5 Gemiddeld per consumerende 1,2 1,2 1,2 1,2 1,3 1,3 1,2 1,2 Dermatologie 6 5-6 5-5 - 6 5-5 - Gemiddeld per consumerende 1,3 1,2 1,3 1,3 1,3 1,3 1,2 1,3 Gynaecologie 5 4 Marokkaans, 6 + 4 4-6 + 4 4-65-79 Gemiddeld per consumerende 1,5 1,5 1,6 1,6 1,5 1,6 1,6 1,3 Dagopname 8 8 + 8 + 9 + 9 + 9 + 9 + 7 - Gemiddeld per consumerende 1,2 1,2 1,2 1,2 1,2 1,2 1,2 1,2 Klinisch 9 10 9 12 11 10 9 10 Gemiddeld per consumerende 1,4 1,4 1,3 1,5 1,4 1,3 1,3 1,4 Medicatieverstrekkingen Verstrekkingen medicatie totaal 81 82 83 + 84 83 83 81 81 Antidepressiva 11 11 11 12 12 11 9-12 + Maagmiddelen 22 24 Marokkaans, Turks. 23 26 25 24 22-24 35-54 Antibiotica 27 30 31 29 + 29 31 + 30 + 25 - Cholesterolverlagers 14 16 14 19 + 18 + 14 15 17 De werkelijke aantallen zijn afgezet tegen de verwachte aantallen gebaseerd op de landelijke gegevens van de Agis populatie en gecorrigeerd voor leeftijd, geslacht, chronisch zieken en achterstandswijk. Hierbij geeft een - aan dat de werkelijke waarde meer dan 10% lager uitvalt dan de verwachte waarde, en een + dat de werkelijke waarde meer dan 10% hoger is uitgevallen dan de verwachte waarde. 25
gezond! 2008-2013 Tabellen Zuid Asn 26
Gezondheid Zuid Zuid Krachtwijk Subwijken Tabel 3. Bevolking Hoograven Oud Hoograven/ Tolsteeg Nieuw Hoograven/ Bokkenbuurt Lunetten Sociaaldemografische kenmerken Aantal inwoners * 294.742 26.171 14.492 8.108 6.384 11.679 Vrouw 52 52 53 54 52 50 Leeftijdsopbouw * 0-11 jaar 14 13 14 13 16 12 12-17 jaar 5 5 5 4 7 5 18-34 jaar 35 36 37 38 34 35 35-54 jaar 27 28 24 25 23 32 55-64 jaar 8 8 7 8 6 8 65-79 jaar 7 7 8 8 9 6 80 jaar en ouder 3 3 5 5 5 2 Etniciteit * Nederlands 69 71 67 83 49 76 Marokkaans 9 9 14 3 28 3 Turks 4 2 3 1 4 1 Surinaams/Antilliaans 3 4 4 2 5 4 Overig Westers 10 10 9 10 8 11 Overig niet-westers 4 5 4 3 6 5 Samenstelling huishoudens * Alleenstaand 53 54 51 52 50 57 Eénoudergezin 5 5 5 3 8 5 Paar zonder kinderen 24 24 26 27 24 21 Paar met kinderen 19 19 19 18 20 18 Opleiding (volwassenen en ouderen) * LO 10 8 9 4 18 7 MAVO/LBO 21 19 22 20 27 15 HAVO/VWO/MBO 23 22 23 23 21 21 HBO/WO 46 51 46 53 57 57 Werk- en uitkeringssituatie Betaalde werkkring 65 67 61 69 48 72 Werkloos, werkzoekend, arbeidsongeschikt, bijstand 8 6 6 3 12 7 Moeite met rondkomen 23 20 17 12 25 23 Inkomen beneden modaal 50 46 48 39 62 45 Zorgverzekering Alleen basisverzekering 15 12 14 15 12 10 * Bron: Bestuursinformatie, bevolking van 2008. Deze data zijn niet getoetst. Percentages tussen haakjes gelden voor de populatie Agis verzekerden. 27
Gezondheid Zuid vervolg Tabel 4. Gezondheid Zuid Krachtwijk Subwijken Hoograven Oud Hoograven/ Tolsteeg Nieuw Hoograven/ Bokkenbuurt Lunetten Stapeling gezondheidsproblemen 4-6 ongunstige indicatoren 20 21-22 16 35 19 7-11 ongunstige indicatoren 5 3-4 2 7 3 Ervaren gezondheid Matig tot slecht ervaren gezondheid 14 12 LO (36); 65-79 (28); * 13 8 24 11 Matig tot slecht ervaren gezondheid (BO 7/8) 13 23 Matig tot slecht ervaren gezondheid (VO 2/3) 17 19 Lichamelijke gezondheid Aandoening bewegingsapparaat (zelfrapportage) 24 22 55-64 (37), 23 17 35 20 65-79 (33), 80+ (65); *; ** Hart- en vaatziekten (zelfrapportage) 7 4 *;**;*** 3 3 5 5 COPD (1) 5 5 5 6 5 5 Type 2 diabetes (1) 4 4 5 4 5 3 Hartaandoeningen (1) 5 5 7 10 5 3 Hoog cholesterol (1) 6 6 6 8 5 6 Min. 1 aandoening /ziekte <55 en 55 jaar (2) 50 50 44 43 49 55 77 74 71 60 82 78 Verhoogd voorkomend # Gewrichtsslijtage t.o.v. gemiddeld Minimaal 1 ADL beperking (3) 13 15 *;** 17 12 21 12 Beperking gehoor en/of zicht 14 14 *;** 18 10 28 9 Psychosociale gezondheid Matig/hoog risico stemmingsproblemen 44 46 Vrouw (51) 43 40 50 49 Hoog risico stemmingsproblemen 5 6 *;*** 5 4 7 6 Angststoornis (zelfrapportage) 5 3 *; **; *** 3 0,5 9 2 Depressie (zelfrapportage) 9 7 * 5 4 8 8 Psychische aandoeningen (1) 5 Onvoldoende gevoel regie eigen leven 12 11 65-79 (23); MAVO/LBO (19) 12 8 19 11 28
Gezondheid Zuid vervolg Tabel 4. Gezondheid Zuid Krachtwijk Subwijken Hoograven Oud Hoograven/ Tolsteeg Nieuw Hoograven/ Bokkenbuurt Lunetten Psychosociale gezondheid (vervolg) Ongunstig psychisch welbevinden (VO 2/3) 17 11 Lage score op zelfvertrouwen (BO 7/8) 20 23 Negatieve score op zelfbeeld (VO 2/3) 15 11 Leefstijl Overgewicht (incl. obesitas): 39 38 LO (56), MAVO/LBO (54); 38 37 40 38 40-54 (48), 55-64 (60), 65-79 (59), 80+ (59); * Obesitas 10 11 LO (26), MAVO/LBO (23); 13 15 10 9 55-64 (22), 65-79 (26); * < 5 dagen per week ontbijten 16 15 Man (21); 40-54 (20);* 16 16 15 14 Voldoet niet aan Nederlandse 38 30 LO (61); 80+ (63); * 31 34 26 28 Norm Gezond Bewegen Roken 25 24 LO (43), MAVO/LBO (33); 24 23 25 24 Man (28); * Overmatig alcoholgebruik 13 9 Man (13); * 7 9 4 11 Probleemdrinker 11 11 Man (15); * 9 8 12 13 Sport weinig (BO 7/8) 17 17 Voldoet niet aan beweegnorm (VO 2/3) 38 41 Overgewicht (VO 2/3) 12 10 < 5 dagen per week ontbijten (BO 7/8) 14 17 < 5 dagen per week ontbijten (VO 2/3) 22 18 Roken (ooit) (BO 7/8) 5 4 Roken (nu) (VO 2/3) 12 9 Alcoholgebruik (ooit) (BO 7/8) 39 39 Alcoholgebruik (ooit) (VO 2/3) 42 39 Fysieke leefomgeving Ontevreden woonomgeving 9 7 *;*** 8 6 14 6 Verhoogde ervaren (milieu) problemen in buurt t.o.v. Geluidsoverlast # Aantasting van groen Rommel op straat Geluidsoverlast, watervervuiling, luchtvervuiling Schimmel- of vochtplekken in woning 36 40 HBO/WO; 19-39 ; * 35 36 34 44 29
Gezondheid Zuid vervolg Tabel 4. Gezondheid Zuid Krachtwijk Subwijken Hoograven Oud Hoograven/ Tolsteeg Nieuw Hoograven/ Bokkenbuurt Lunetten Fysieke leefomgeving (vervolg) Vindt eigen buurt niet leuk ((BO 7/8)) 11 10 Ontevreden eigen buurt (VO 2/3) 16 15 Sociale leefomgeving Matig/sterk eenzaam 35 33 Man (39); * 29 25 38 36 Sterk eenzaam 7 6 *; *** 5 4 7 7 Lage sociale buurtcohesie 58 60 HAVO, VWO, VMBO (70); 62 57 73 58 19-39 (69) Mantelzorg (intensief) 9 9 40-54 (13); * 8 8 10 10 Huiselijk geweld (ooit slachtoffer) 7 8 Vrouw (13); 40-54 (13); * 8 7 11 8 Chronisch ziek of verslaafd gezinslid (BO 7/8) 18 26 Langdurig ziek gezinslid (VO 2/3) 26 26 Ervaart problemen thuis ((BO 7/8)) 23 37 Ervaart problemen thuis (VO 2/3) 31 28 Informatie- en voorzieningenbehoefte Verhoogde informatiebehoefte # Verminderen stress t.o.v. gemiddeld Verhoogde voorzieningenbehoefte t.o.v. gemiddeld Tandarts, sportvoorziening # Tandarts, sportvoorziening Tandarts, sportvoorziening Bus-/tramhalte, tandarts Tandarts, sportvoorziening 30
Gezondheid Zuid vervolg Tabel 4. Gezondheid Zuid Krachtwijk Subwijken Hoograven Oud Hoograven/ Tolsteeg Nieuw Hoograven/ Bokkenbuurt Lunetten Zorggebruik divers (zelfrapportage) Huisarts 71 69 Vrouw (79); 65-79 (88), 72 68 79 67 80+ (95); * Fysiotherapeut 21 22 55-64 (34), 23 19 30 21 65-79 (34) Oefentherapeut 3 3 4 4 5 3 Diëtist 4 5 *;**;*** 6 4 9 4 Thuiszorg 4 4 **;*** 4 2 9 3 Minimaal 1 zorgverlener GGZ 10 13 12 10 16 14 RIAGG/GGZ 4 5 4 2 7 7 Algemeen maatschappelijk werk 2 3 ** 2 2 2 3 Centrum voor alcohol en drugs 1 1 1 1 2 1 Vrijgevestigd psycholoog 5 6 Vrouw (9); *;** 8 7 9 5 Vrijgevestigd psychiater 2 2 ** 1 2 1 3 Sociaal psychiatrisch verpleegkundige/ Praktijkondersteuner-GGZ 2 2 ** 2 1 3 1 Grijs en cursief aangegeven percentages: geen toetsing mogelijk door te kleine aantallen in één of meerdere cellen. * Op etniciteit kan niet getoetst worden door te kleine aantallen. ** Op opleiding kan niet getoetst worden door te kleine aantallen. *** Op leeftijd kan niet getoetst worden door te kleine aantallen. **** Op geslacht kan niet getoetst worden door te kleine aantallen. # Niet getoetst op aandachtsgroepen. (1) Chronische aandoening bepaald aan de hand van medicatiegebruik (data Agis). Een persoon wordt aangeduid als chronisch ziek als hij/zij meer dan 180 standaard dagdoseringen van een bepaald medicijn gebruikt per jaar. niet getoetst op verschillen. (2) Eén of meer van de volgende ziekten/aandoeningen: Beroerte, hartinfarct, hartkwaal, perifeer vaatlijden, hoge bloeddruk, diabetes, kanker, astma/copd, darmstoornis, aandoeningen aan elleboog/pols/hand, rug, nek/schouder, gewrichtsslijtage, reuma, chronisch eczeem, psoriasis, incontinentie, migraine, depressiviteit, angststoornis, overspannenheid, geslachtsziekte (volwassenen), botontkalking (ouderen), ziekten van het zenuwstelsel (ouderen), duizeligheid met vallen (ouderen) en prostaatklachten (ouderen). (3) ADL: algemeen dagelijkse levensverrichtingen. 31
Zorggebruik Zuid Tabel 5. Zorggebruik Zuid Krachtwijk Subwijken Hoograven Oud Hoograven/ Tolsteeg Nieuw Hoograven/ Bokkenbuurt Lunetten Zorggebruik huisarts Consult huisarts 73 96 + 77 + 75 78 + 75 + Gemiddeld per consumerende 3,8 4,2 4,4 4,0 4,6 4,0 Lang consult huisarts 26 25 27 24-30 + 22 - Gemiddeld per consumerende 1,8 1,6 1,7 1,5 1,8 1,5 Visites huisarts 11 16 + 20 + 27 + 15 + 9 - Gemiddeld per consumerende 2,8 2,9 3,0 3,3 2,7 2,4 Telefonisch consult 43 45 + 47 + 49 46 + 41 Gemiddeld per consumerende 2,5 2,5 2,5 2,6 2,5 2,3 Consult praktijkondersteuner 25 33 + Marokkaans, Vrouwen, 41 + 51 + 33 + 22 + 80+ Gemiddeld per consumerende 2,2 2,0 2,0 2,1 1,9 1,8 Avond Nacht Weekend 14 17 + Vrouwen, 55-64 19 + 18 19 + 14 Gemiddeld per consumerende 1,3 1,3 1,3 1,3 1,4 1,3 Herhaalrecepten 57 58 60 63 58 + 55 Gemiddeld per consumerende 6,1 6,5 6,5 6,9 6,2 6,5 Zorggebruik Moeder en kind Kraamzorg 1 1 1-1 2 + 1 - Verloskunde 2 2 3-2 3 + 1 - Zorggebruik GGZ Consult eerstelijnspsycholoog 1 1 1 1 1 2 Gemiddeld per consumerende 4,9 4,5 4,3 4,4 4,1 4,6 32
Zorggebruik Zuid vervolg Tabel 5. Zorggebruik Zuid Krachtwijk Hoograven Oud Hoograven/ Tolsteeg Subwijken Nieuw Hoograven/ Bokkenbuurt Lunetten Zorggebruik ziekenhuis Poliklinisch 46 45 51 51 51 45 Gemiddeld per consumerende 2,1 2,2 2,2 2,2 2,3 2,1 Oogheelkunde 9 9 18-34 11 11-10 9 Gemiddeld per consumerende 1,2 1,1 1,2 1,2 1,2 1,1 KNO 4 4 Marokkaans 4 4-5 + 4 - Gemiddeld per consumerende 1,2 1,2 1,2 1,2 1,2 1,2 Chirurgie 11 11-12 - 12 12-11 Gemiddeld per consumerende 1,4 1,4 1,4 1,4 1,5 1,4 Orthopedie 4 4 4 5 4 4 Gemiddeld per consumerende 1,2 1,1 1,2 1,1 1,3 1,1 Interne geneeskunde 8 8 10 10-10 8 + Gemiddeld per consumerende 1,7 2,0 1,8 1,5 2,1 2,0 Cardiologie 8 7 9 11 7 7 Gemiddeld per consumerende 1,4 1,4 1,4 1,4 1,5 1,4 Neurologie 5 5 6 5-6 5 Gemiddeld per consumerende 1,2 1,3 1,2 1,2 1,1 1,3 Dermatologie 6 6 6 6-6 6 Gemiddeld per consumerende 1,3 1,3 1,3 1,2 1,3 1,3 Gynaecologie 5 4 Marokkaans 5 + 4 + 6 + 4 - Gemiddeld per consumerende 1,5 1,5 1,6 1,8 1,6 1,5 Dagopname 8 7 35-54 8 9 8 + 7 Gemiddeld per consumerende 1,2 1,2 1,2 1,2 1,2 1,2 Klinisch 9 9 12 14 + 11 9 Gemiddeld per consumerende 1,4 1,4 1,4 1,4 1,4 1,4 Medicatieverstrekkingen Verstrekkingen medicatie totaal 81 82 + 55-64 83 + 84 + 82 + 80 Antidepressiva 11 11 + 55-64 11 + 10 + 12 + 11 Maagmiddelen 22 23 + Marokkaans 26 + 24 + 27 + 20 Antibiotica 27 28 29 30 29 25 Cholesterolverlagers 14 15 + 35-54 15 + 17 + 14 + 14 De werkelijke aantallen zijn afgezet tegen de verwachte aantallen gebaseerd op de landelijke gegevens van de Agis populatie en gecorrigeerd voor leeftijd, geslacht, chronisch zieken en achterstandswijk. Hierbij geeft een - aan dat de werkelijke waarde meer dan 10% lager uitvalt dan de verwachte waarde, en een + dat de werkelijke waarde meer dan 10% hoger is uitgevallen dan de verwachte waarde. 33
gezond! 2008-2013 Tabellen Zuidwest Asn 34
Gezondheid Zuidwest Zuidwest Krachtwijk Subwijken Tabel 3. Bevolking Kanaleneiland (+Transwijk) Kanaleneiland Transwijk Dichterswijk/ Rivierenwijk Sociaaldemografische kenmerken Aantal inwoners* 294.742 34.529 20.982 15.695 5.287 13.547 Vrouw 52 (53) 52 (52) 50 (51) 49 (49) 55 (57) 52 (55) Leeftijdsopbouw* 0-11 jaar 14 15 17 20 7 12 12-17 jaar 5 6 7 8 3 4 18-34 jaar 35 (28) 36 (30) 34 (31) 34 (34) 34 (21) 38 (24) 35-54 jaar 27 (20) 24 (17) 22 (16) 22 (16) 19 (14) 28 (22) 55-64 jaar 8 (11) 7 (8) 7 (7) 6 (6) 9 (13) 8 (13) 65-79 jaar 7 (13) 8 (11) 9 (9) 7 (7) 15 (22) 8 (18) 80 jaar en ouder 3 (5) 4 (4) 5 (3) 2 (1) 9 (18) 2 (4) Etniciteit* Nederlands 69 50 35 23 70 75 Marokkaans 9 (17) 22 (31) 31(37) 40 (45) 6 (8) 7 (14) Turks 4 (9) 11 (16) 16 (20) 19 (23) 7 (8) 3 (6) Surinaams/Antilliaans 3 (2) 3 (2) 4 (2) 4 (2) 3 (2) 3 (2) Overig westers 10 8 7 7 10 10 Overig niet-westers 4 6 8 8 5 3 Samenstelling huishoudens * Alleenstaand 53 52 52 49 59 52 Eénoudergezin 5 5 6 7 3 4 Paar zonder kinderen 23 27 25 20 37 28 Paar met kinderen 19 20 21 26 11 17 Opleidingsniveau (volwassenen en ouderen)* LO 10 19 24 29 16 14 MAVO/LBO 21 26 34 29 40 19 HAVO/VWO/MBO 23 19 23 23 25 15 HBO/WO 46 37 20 20 20 53 Werk- en uitkeringssituatie Betaalde werkkring 65 61 49 48 50 72 Werkloos, werkzoekend, arbeidsongeschikt, bijstand 8 10 14 17 9 6 Moeite met rondkomen 23 27 36 39 30 20 Inkomen beneden modaal 50 61 75 78 72 47 Zorgverzekering Alleen basisverzekering 15 19 25 29 18 14 * Bron: Bestuursinformatie, bevolking van 2008. Deze data zijn niet getoetst. Percentages tussen haakjes gelden voor de populatie Agis verzekerden. 35
Gezondheid Zuidwest vervolg Tabel 4. Gezondheid Zuidwest Krachtwijk Subwijken Kanaleneiland (+Transwijk) Kanaleneiland Transwijk Dichterswijk/ Rivierenwijk Stapeling gezondheidsproblemen 4-6 ongunstige indicatoren 20 26-35 37 33 19 7-11 ongunstige indicatoren 5 10-12 15 8 8 Ervaren gezondheid Matig tot slecht ervaren gezondheid 14 22 Turks (40), Marokkaans 26 28 23 18 (49), LO (46); 65-79 (41), 80+ (44) Matig tot slecht ervaren gezondheid (VO 2/3) 17 17 Lichamelijke gezondheid Aandoeningen bewegingsapparaat (zelfrapportage) 24 30 65-79 (53),80+ (62); LO 34 34 33 26 (46), MAVO/LBO (42) Hart en vaatziekten (zelfrapportage) 7 8 LO (18), MAVO/LBO (13) 9 10 8 6 Hartaandoeningen (1) 5 5 5 3 12 5 COPD (1) 5 5 4 4 6 6 Type 2 diabetes (1) 4 5 5 5 5 5 Hoog cholesterol (1) 6 6 5 3 10 8 Min. 1 ziekte/aandoening <55 en 50 55 <55; LO (76); Vrouw (61); * 58 60 60 54 55 jaar (2) 77 85 55: ** 86 87 87 83 Verhoogd voorkomend t.o.v. gemiddeld Diabetes, aandoeningen bewegingsapparaat, depressiviteit # Diabetes, aandoeningen bewegingsapparaat, depressiviteit, botontkalking Ernstige aandoening rug, depressiviteit Minimaal 1 ADL beperking (3) 13 23 ** 26 32 20 21 Beperking in gehoor en/of zicht 14 28 32 46 16 23 Psychosociale gezondheid Matig/hoog risico stemmingsproblemen 44 47 Marokkaans (64), Turks 54 57 48 41 (64); LO (58); Vrouw (52) Hoog risico stemmingsproblemen 5 9 * 12 13 10 8 Angststoornis (zelfrapportage) 5 6 *; **; *** 5 5 5 6 Depressie (zelfrapportage) 9 12 * 16 17 13 9 Psychische aandoeningen (1) 5 5 5 5 4 5 Onvoldoende gevoel regie eigen leven 12 18 65-79 (20); Marokkaans (24), Turks (23); LO (38), MAVO/LBO (39) 24 26 21 12 Diabetes 36
Gezondheid Zuidwest vervolg Tabel 4. Gezondheid Zuidwest Krachtwijk Subwijken Kanaleneiland (+Transwijk) Kanaleneiland Transwijk Dichterswijk/ Rivierenwijk Psychosociale gezondheid (vervolg) Ongunstig psychisch welbevinden (VO 2/3) 17 19 Negatieve score op zelfbeeld (VO 2/3) 15 16 Leefstijl Overgewicht (incl. obesitas) 39 43 Marokkaans (63), Turks 52 54 47 35 (68), overig niet-westers (56); LO (70), MAVO/LBO (57); 40-79 (59) Obesitas 10 13 Turks (26), overig niet- 15 15 15 12 westers (24); LO (27), MAVO/LBO (17); Vrouw (17) < 5 dagen per week ontbijten 16 20 Man (25) Marokkaans (36) 24 29 18 16 Voldoet niet aan beweegnorm 38 40 Turks (68); LO (55) 44 48 38 37 Roken 25 25 Turks (40); MAVO/LBO 25 20 34 26 (42); 40-54 (35) Overmatig alcoholgebruik 13 9 * 8 7 11 9 Probleemdrinker 11 9 Man (13); * 10 7 15 9 Overgewicht (VO 2/3) 12 17 < 5 dagen per week ontbijten (VO 2/3) 22 32 Voldoet niet aan beweegnorm (VO 2/3) 38 43 Roken (nu) (VO 2/3) 12 8 Alcoholgebruik (ooit) (VO 2/3) 42 26 Fysieke leefomgeving Ontevreden woonomgeving 9 16 Marokkaans (32), Turks (39) 25 29 18 9 Verhoogde ervaren (milieu)problemen in buurt t.o.v. Rommel op straat # Geluidsoverlast, rommel op straat Schimmel- of vochtplekken in woning 36 38 Turks (61), Surinaams/ Antilliaans (74); 19-39 (46) Vochtproblemen, geluidsoverlast, rommel op straat 42 44 37 35 Aantasting van groen 37
Gezondheid Zuidwest vervolg Tabel 4. Gezondheid Zuidwest Krachtwijk Subwijken Kanaleneiland (+Transwijk) Kanaleneiland Transwijk Dichterswijk/ Rivierenwijk Fysieke leefomgeving (vervolg) Ontevreden eigen buurt (VO 2/3) 16 19 Sociale leefomgeving Matig/sterk eenzaam 35 42 Marokkaans (62), Turks 54 59 47 32 (66); LO (56), MAVO/LBO (51); 80+ (76) Sterk eenzaam 7 10 Marokkaans (21), Turks 15 16 13 6 (32); LO (22) Lage sociale buurtcohesie 58 67 HAVO/VWO/MBO (82); 74 77 68 60 *** Mantelzorg (intensief) 9 9 * 11 13 7 11 Huiselijk geweld (ooit slachtoffer) 7 5 Vrouw (8); *; *** 4 5 3 6 Langdurig ziek gezinslid (VO 2/3) 26 22 Ervaart problemen thuis (VO 2/3) 31 26 Informatie- en voorzieningenbehoefte Verhoogde informatiebehoefte t.o.v. gemiddeld Verhoogde voorzieningenbehoefte t.o.v. gemiddeld Gezonde voeding, bewegen, diabetes, kanker, reuma, hart- en vaatziekten, slaapproblemen, omgaan met eenzaamheid, verbeteren woonomstandigheden, opvoeding kinderen, mogelijke vormen van zorg en hulp Bus-/tramhalte, park/ groenstrook, tandarts, fysiotherapeut, infopunt welzijn/zorg, sociaalculturele activiteiten, ontmoetingsplek, sportvoorziening, hulp bij persoonlijke verzorging # Gezonde voeding, bewegen, afvallen, stoppen met roken, verminderen spanning/stress, omgaan met depressie /eenzaamheid, verbeteren woonomstandigheden, nek-/ rug-/ schouderklachten, opvoeding kinderen # Tandarts, infopunt welzijn/zorg, sociaalculturele activiteiten, ontmoetingsplek Gezonde voeding, bewegen, afvallen, verminderen spanning/ stress, nek-/rug-/ schouder-klachten, slaapproblemen, depressie, eenzaamheid, verbeteren woonomstandigheden Bus-/tramhalte, tandarts, fysiotherapeut, infopunt zorg en welzijn, sociaalculturele activiteiten, ontmoetingsplek, sportvoorziening Park/groenstrook, sportvoorziening 38
Gezondheid Zuidwest vervolg Tabel 4. Gezondheid Zuidwest Krachtwijk Subwijken Kanaleneiland (+Transwijk) Kanaleneiland Transwijk Dichterswijk/ Rivierenwijk Zorggebruik divers (zelfrapportage) Huisarts 71 69 72 71 76 67 Fysiotherapeut 21 22 21 19 23 24 Oefentherapeut 3 4 5 5 6 4 Diëtist 4 7 *, **, *** 8 7 8 6 Thuiszorg 4 6 Vrouw (9); *; **; *** 8 7 9 6 Minimaal 1 zorgverlener GGZ 10 10 11 12 10 10 RIAGG/GGZ 4 5 *** 6 5 8 4 Algemeen maatschappelijk werk 2 3 ** 3 2 2 3 Centrum voor alcohol en drugs 1 2 1 1 0 3 Vrijgevestigd psycholoog 5 4 *, **, *** 2 1 3 5 Vrijgevestigd psychiater 2 2 ** 2 1 1 2 Sociaal psychiatrisch verpleeg-kundige/ Praktijkondersteuner-GGZ 2 3 3 5 0 2 Grijs en cursief aangegeven percentages: geen toetsing mogelijk door te kleine aantallen in één of meerdere cellen. * Op etniciteit kan niet getoetst worden door te kleine aantallen. ** Op opleiding kan niet getoetst worden door te kleine aantallen. *** Op leeftijd kan niet getoetst worden door te kleine aantallen. **** Op geslacht kan niet getoetst worden door te kleine aantallen. # Niet getoetst op aandachtsgroepen. (1) Chronische aandoening bepaald aan de hand van medicatiegebruik (data Agis). Een persoon wordt aangeduid als chronisch ziek als hij/zij meer dan 180 standaard dagdoseringen van een bepaald medicijn gebruikt per jaar. niet getoetst op verschillen. (2) Eén of meer van de volgende ziekten/aandoeningen: Beroerte, hartinfarct, hartkwaal, perifeer vaatlijden, hoge bloeddruk, diabetes, kanker, astma/copd, darmstoornis, aandoeningen aan elleboog/pols/hand, rug, nek/schouder, gewrichtsslijtage, reuma, chronisch eczeem, psoriasis, incontinentie, migraine, depressiviteit, angststoornis, overspannenheid, geslachtsziekte (volwassenen), botontkalking (ouderen), ziekten van het zenuwstelsel (ouderen), duizeligheid met vallen (ouderen) en prostaatklachten (ouderen). (3) ADL: algemeen dagelijkse levensverrichtingen. 39
Zorggebruik Zuidwest Tabel 5. Zorggebruik Zuidwest Krachtwijk Subwijken Kanaleneiland (+Transwijk) Kanaleneiland Transwijk Dichterswijk/ Rivierenwijk Zorggebruik huisarts Consult huisarts 73 74 + Marokkaans; 40-54 74 + 75 + 70 75 + Gemiddeld per consumerende 3,8 4,2 4,2 4,2 4,0 4,2 Lang consult huisarts 26 30 + Marokkaans; Turks 31 + 32 + 25 29 Gemiddeld per consumerende 1,8 1,9 2,0 2,0 2,0 1,8 Visites huisarts 11 10 - Marokkaans, Turks; 19-39 9-5 - 25 + 12 Gemiddeld per consumerende 2,8 2,5 2,3 2,0 2,6 2,8 Telefonisch consult 43 45 45 45 + 47 + 43 Gemiddeld per consumerende 2,5 2,4 2,4 2,3 2,7 2,4 Consult praktijkondersteuner 25 31 + Mannen; Marokkaans, 31 + 30 + 35 30 Turks Gemiddeld per consumerende 2,2 2,3 2,5 2,5 2,3 2,0 Avond Nacht Weekend 14 14 Turks 14 14 17 + 15 Gemiddeld per consumerende 1,3 1,2 1,3 1,2 1,3 1,2 Herhaalrecepten 57 56 55 51 67 + 61 Gemiddeld per consumerende 6,1 5,9 5,5 4,9 7,1 7,0 Zorggebruik moeder en kind Kraamzorg 1 2 Marokkaans 2 + 2,2 + 1 + 1 Verloskunde 2 3 + Marokkaans 4 + 4,7 + 1 + 2 Zorggebruik GGZ Consulten eerstelijnspsycholoog 1 0,8-0,6-0,6-0,8 1 + Gemiddeld per consumerende 4,9 5,6 6,0 6,4 5,2 5,0 40
Zorggebruik Zuidwest vervolg Tabel 5. Zorggebruik Zuidwest Krachtwijk Kanaleneiland (+Transwijk) Subwijken Kanaleneiland Transwijk Dichterswijk/ Rivierenwijk Zorggebruik ziekenhuis Poliklinisch 46 53 Vrouwen; 40-54 50 48 + 57 53 Gemiddeld per consumerende 2,1 2,2 2,2 2,1 2,4 2,3 Oogheelkunde 9 11 19-39 10 + 9 + 13 11 Gemiddeld per consumerende 1,2 1,2 1,2 1,2 1,2 1,2 KNO 4 5 + Marokkaans; 40-54 5 + 4 + 6 + 5 + Gemiddeld per consumerende 1,2 1,2 1,3 1,3 1,4 1,2 Chirurgie 11 12 13 14 13 12 Gemiddeld per consumerende 1,4 1,3 1,4 1,4 1,3 1,3 Orthopedie 4 4 4 + 4 + 5 4 Gemiddeld per consumerende 1,2 1,2 1,2 1,2 1,2 1,2 Interne geneeskunde 8 10 9 8 12 10 Gemiddeld per consumerende 1,7 1,9 1,8 1,8 1,8 1,9 Cardiologie 8 10 7 6 12-10 Gemiddeld per consumerende 1,4 1,4 1,4 1,3 1,4 1,4 Neurologie 5 6 + Turks 6 + 6 + 8 + 6 Gemiddeld per consumerende 1,2 1,2 1,3 1,3 1,2 1,2 Dermatologie 6 7 5 5 7 7 + Gemiddeld per consumerende 1,3 1,2 1,3 1,3 1,3 1,2 Gynaecologie 5 5 + Marokkaans 6 + 7 + 3-5 Gemiddeld per consumerende 1,5 1,6 1,7 1,7 1,5 1,6 Dagopname 8 9 7 7 9-9 Gemiddeld per consumerende 1,2 1,2 1,2 1,1 1,2 1,2 Klinisch 9 12 10 9 15 12 + Gemiddeld per consumerende 1,4 1,4 1,3 1,3 1,4 1,4 Medicatieverstrekkingen Verstrekkingen medicatie totaal 81 83 + 80+ 83 + 82 85 + 82 Antidepressiva 11 11 + 80+ 11 + 11 12 + 12 Maagmiddelen 22 24 + Turks 24 + 23 28 + 22 - Antibiotica 27 29 30 30 30 26 Cholesterolverlagers 14 14 80+ 13 10 23 18 De werkelijke aantallen zijn afgezet tegen de verwachte aantallen gebaseerd op de landelijke gegevens van de Agis populatie en gecorrigeerd voor leeftijd, geslacht, chronisch zieken en achterstandswijk. Hierbij geeft een - aan dat de werkelijke waarde meer dan 10% lager uitvalt dan de verwachte waarde, en een + dat de werkelijke waarde meer dan 10% hoger is uitgevallen dan de verwachte waarde. 41
gezond! 2008-2013 Tabellen Leidsche Rijn Asn 42
Gezondheid Leidsche Rijn Leidsche Rijn Hoofdbuurten ^ Tabel 3. Bevolking Terwijde Parkwijk/ t Zand Langerak Sociaaldemografische kenmerken Aantal inwoners * 294.742 18.909 5.801 9.101 3.696 Vrouw 52 (53) 50 (54) (53) (53) (58) Leeftijdsopbouw * 0-11 jaar 14 24 26 23 23 12-17 jaar 5 5 4 5 5 18-34 jaar 35 (28) 28 (33) 31 (37) 30 (33) 19 (33) 35-54 jaar 27 (20) 33 (20) 31 (16) 32 (21) 40 (27) 55-64 jaar 8 (11) 6 (8) 5 (7) 6 (7) 8 (15) 65-79 jaar 7 (13) 4 (7) 3 (7) 4 (5) 5 (13) 80 jaar en ouder 3 (5) 0,3 (1) 0,1 (1) 0,3 (0) 0,8 (2) Etniciteit * Nederlands 69 67 66 66 74 Marokkaans 9 (17) 6 (13) 7 (16) 8 (15) 3 (6) Turks 4 (9) 5 (11) 5 (11) 6 (13) 2 (6) Surinaams/Antilliaans 3 (2) 6 (5) 6 (5) 6 (5) 6 (5) Overig westers 10 9 9 9 10 Overig niet-westers 4 6 7 5 5 Samenstelling huishoudens * Alleenstaand 53 26 21 28 27 Eénoudergezin 5 5 4 6 4 Paar zonder kinderen 23 29 31 29 31 Paar met kinderen 19 39 44 37 38 Opleiding (volwassenen en ouderen) * LO 10 6 6 6 8 MAVO/LBO 21 20 12 22 24 HAVO/VWO/MBO 23 24 26 24 24 HBO/WO 46 50 55 50 45 Werk- en uitkeringssituatie Betaalde werkkring 65 79 82 80 75 Werkloos, werkzoekend, arbeidsongeschikt, bijstand 8 6 2 6 9 Moeite met rondkomen 23 15 13 16 16 Inkomen beneden modaal 50 25 27 27 Zorgverzekering Alleen basisverzekering 15 10 12 11 6 * Bron: Bestuursinformatie, bevolking van 2008. Deze data zijn niet getoetst. Percentages tussen haakjes gelden voor de populatie Agis verzekerden. ^ De hoofdbuurten zijn als volgt samengesteld: Terwijde; Terwijde, Bedrijvengebied De Wetering; Parkwijk/ t Zand: Parkwijk/ t Zand, Hogeweide; Langerak: Langerak, Strijkviertel, Papendorp. 43
Gezondheid Leidsche Rijn vervolg Tabel 4. Gezondheid Leidsche Rijn Hoofdbuurten # Terwijde Parkwijk/ t Zand Langerak Stapeling gezondheidsproblemen 4-6 ongunstige indicatoren 20 14 - - - 7-11 ongunstige indicatoren 5 2 - - - Ervaren gezondheid Matig tot slecht ervaren gezondheid 14 8 LO; vrouw, *; *** 7 9 8 Matig tot slecht ervaren gezondheid ((BO 7/8)) 13 10 Matig tot slecht ervaren gezondheid (VO 2/3) 17 16 Lichamelijke gezondheid COPD (1) 5 3 3 3 3 Type 2 diabetes (1) 4 2 2 1 2 Hartaandoeningen (1) 5 1 1 1 1 Hoog cholesterol (1) 6 3 3 3 3 Min. 1 ziekte/aandoening <55 en 55 jaar (2) 50 (,<55) 44 (,<55) Marokkaans; LO; Vrouw 32 39 38 77 ( 55) 73 ( 55) 61 80 73 Verhoogd voorkomend t.o.v. gemiddeld # Minimaal 1 ADL beperking (3) 13 9 **;***;**** 12 8 8 Beperking gehoor en/of gezicht 14 11 11 16 4 Psychosociale gezondheid Matig/hoog risico stemmingsproblemen 44 36 Turks, LO, Vrouw 32 40 32 Hoog risico stemmingsproblemen 5 2 *;**;*** 2 3 1 Angst (zelfrapportage) 5 3 *;**;*** 3 2 3 Depressie (zelfrapportage) 9 4 *;**;*** 2 4 5 Psychische aandoeningen (1) 5 3 3 3 3 Onvoldoende gevoel regie eigen leven 12 9 LO, MAVO/LBO 8 10 9 Ongunstig psychisch welbevinden (VO 2/3) 17 21 Lage score op zelfvertrouwen (BO 7/8) 20 12 Negatieve score op zelfbeeld (VO 2/3) 15 17 44
Gezondheid Leidsche Rijn vervolg Tabel 4. Gezondheid Leidsche Rijn Hoofdbuurten # Terwijde Parkwijk/ t Zand Langerak Leefstijl Overgewicht (incl. obesitas): 39 47 LO, MAVO/LBO; Man; *** 50 46 44 Obesitas 10 10 *;**;*** 9 12 6 < 5 dagen per week ontbijten 16 13 HAVO/VWO/MBO; Man 13 13 15 Voldoet niet aan Nederlandse Norm Gezond Bewegen 38 48 HBO/WO 58 45 43 Roken 25 22 MAVO/LBO; Man; *;*** 17 24 23 Overmatig alcoholgebruik 13 8 * 7 8 11 Probleemdrinker 11 7 Man; * 9 6 7 Overgewicht (VO 2/3) 12 15 < 5 dagen per week ontbijten (BO 7/8) 14 11 < 5 dagen per week ontbijten (VO 2/3) 22 27 Sport weinig (<1 uur per week) (BO 7/8) 17 22 Voldoet niet aan beweegnorm (VO 2/3) 38 40 Roken (ooit) (BO 7/8) 5 6 Roken (nu) (VO 2/3) 12 13 Alcoholgebruik (ooit) (BO 7/8) 39 35 Alcoholgebruik (ooit) (VO 2/3) 42 39 Fysieke leefomgeving Ontevreden woonomgeving 9 7 *;*** 6 9 4 Verhoogde ervaren (milieu)problemen in buurt t.o.v. # Schimmel- of vochtplekken in woning 36 15 *;*** 13 15 15 Vindt eigen buurt niet leuk (BO 7/8) 11 5 Ontevreden eigen buurt (VO 2/3) 16 20 Sociale leefomgeving Matig/sterk eenzaam 35 36 *** 29 38 41 Sterk eenzaam 7 5 *** 4 5 6 Lage buurtcohesie 58 52 *;*** 48 56 47 Mantelzorg (intensief) 9 7 *;*** 3 9 8 Huiselijk geweld (ooit slachtoffer) 7 4 Vrouw;*;*** 4 5 2 45
Gezondheid Leidsche Rijn vervolg Tabel 4. Gezondheid Leidsche Rijn Hoofdbuurten # Terwijde Parkwijk/ t Zand Langerak Psychosociale gezondheid (vervolg) Chronisch ziek of verslaafd gezinslid (BO 7/8) 18 26 Langdurig ziek gezinslid (VO 2/3) 26 21 Ervaart problemen thuis (BO 7/8) 23 23 Ervaart problemen thuis (VO 2/3) 31 29 Informatie- en voorzieningenbehoefte Verhoogde informatiebehoefte # t.o.v. gemiddeld Verhoogde voorzieningenbehoefte t.o.v. gemiddeld Bus-/tramhalte, sociaalculturele activiteiten, ontmoetingsplek, opvoed- /consultatiebureau # Bus-/tramhalte, tandarts, sociaalculturele activiteiten, sportvoorziening, ontmoetingsplek Park/groenstrook Zorggebruik divers (zelfrapportage) Huisarts 71 71 Vrouw (81); * 74 70 69 Fysiotherapeut 21 20 22 21 16 Oefentherapeut 3 2 0 2 3 Diëtist 4 5 3 5 6 Thuiszorg 4 2 4 1 2 Minimaal 1 zorgverlener GGZ* 10 8 4 9 8 RIAGG/GGZ 4 2 1 2 3 Algemeen maatschappelijk werk 2 2 0 3 2 Centrum voor alcohol en drugs 1 1 1 0 2 Vrijgevestigd psycholoog 5 4 3 4 4 Vrijgevestigd psychiater 2 1 1 1 2 Sociaal psychiatrisch verpleegkundige/praktijkondersteuner-ggz 2 2 1 2 4 Ontmoetingsplek Grijs en cursief aangegeven percentages: geen toetsing mogelijk door te kleine aantallen in één of meerdere cellen. * Op etniciteit kan niet getoetst worden door te kleine aantallen. ** Op opleiding kan niet getoetst worden door te kleine aantallen. *** Op leeftijd kan niet getoetst worden door te kleine aantallen. **** Op geslacht kan niet getoetst worden door te kleine aantallen. # Niet getoetst op aandachtsgroepen. (1) Chronische aandoening bepaald aan de hand van medicatiegebruik (data Agis). Een persoon wordt aangeduid als chronisch ziek als hij/zij meer dan 180 standaard dagdoseringen van een bepaald medicijn gebruikt per jaar. niet getoetst op verschillen. (2) Eén of meer van de volgende ziekten/aandoeningen: Beroerte, hartinfarct, hartkwaal, perifeer vaatlijden, hoge bloeddruk, diabetes, kanker, astma/copd, darmstoornis, aandoeningen aan elleboog/pols/hand, rug, nek/schouder, gewrichtsslijtage, reuma, chronisch eczeem, psoriasis, incontinentie, migraine, depressiviteit, angststoornis, overspannenheid, geslachtsziekte (volwassenen), botontkalking (ouderen), ziekten van het zenuwstelsel (ouderen), duizeligheid met vallen (ouderen) en prostaatklachten (ouderen). (3) ADL: algemeen dagelijkse levensverrichtingen. 46
Zorggebruik Leidsche Rijn Tabel 5. Zorggebruik Leidsche Rijn Terwijde Hoofdbuurten Parkwijk/ t Zand Langerak Zorggebruik huisarts Consult huisarts 73 77 + Vrouwen 78 + 77 + 76 + Gemiddeld per consumerende 3,8 3,9 3,6 3,9 4,1 Lang consult huisarts 26 26 + Vrouwen 34 + 24 22 - Gemiddeld per consumerende 1,8 1,8 2,1 1,7 1,6 Visites huisarts 11 4 5 + 4-5 - Gemiddeld per consumerende 2,8 2,8 3,3 2,5 2,3 Telefonisch consult 43 38 35-37 + 43 Gemiddeld per consumerende 2,5 2,2 2,0 2,4 2,1 Consult praktijkondersteuner 25 30 + Mannen, 35-64 30 + 26 + 45 + Gemiddeld per consumerende 2,2 2,3 2,6 2,1 2,4 Avond Nacht Weekend 14 13 Vrouwen 17 + 11-10 - Gemiddeld per consumerende 1,3 1,2 1,3 1,1 1,1 Herhaalrecepten 57 51 + Mannen 52 + 49 + 56 Gemiddeld per consumerende 6,1 6,2 6,9 6,0 5,5 Zorggebruik Moeder en kind Kraamzorg 1 2 2-2 + 1 - Verloskunde 2 3 + 4 4 + 2 Zorggebruik GGZ Consult eerstelijnspsycholoog 1 1 1 1 1 Gemiddeld per consumerende 4,9 4,6 4,0 4,7 5,6 47
Zorggebruik Leidsche Rijn vervolg Tabel 5. Zorggebruik Leidsche Rijn Terwijde Hoofdbuurten Parkwijk/ t Zand Langerak Zorggebruik ziekenhuis Poliklinisch 46 45 Vrouwen, 35-54 42 44 + 51 + Gemiddeld per consumerende 2,1 2,0 1,8 2,0 2,1 Oogheelkunde 9 8 8 + 7 10 Gemiddeld per consumerende 1,2 1,2 1,2 1,1 1,2 KNO 4 4 Vrouwen 3-4 5 + Gemiddeld per consumerende 1,2 1,2 1,2 1,2 1,2 Chirurgie 11 10 10 11 10 Gemiddeld per consumerende 1,4 1,4 Mannen 1,5 1,4 1,3 Orthopedie 4 3 3-3 5 + Gemiddeld per consumerende 1,2 1,2 1,2 1,3 1,2 Interne geneeskunde 8 7 + 80+ 6-6 + 8 + Gemiddeld per consumerende 1,7 1,6 1,2 1,6 2,3 Cardiologie 8 5 Vrouwen, 80+ 4 5 + 7 Gemiddeld per consumerende 1,4 1,4 1,5 1,4 1,4 Neurologie 5 5 + 4-5 + 6 + Gemiddeld per consumerende 1,2 1,3 Vrouwen 1,1 1,5 1,3 Dermatologie 6 5 4-5 5 Gemiddeld per consumerende 1,3 1,2 1,2 1,2 1,3 Gynaecologie 5 6 7 6 6 + Gemiddeld per consumerende 1,5 1,6 1,6 1,6 1,5 Dagopname 8 8 + 80+ 7 + 7 10 + Gemiddeld per consumerende 1,2 1,2 1,1 1,1 1,3 Klinisch 9 8 Vrouwen 7 8 + 11 + Gemiddeld per consumerende 1,4 1,3 1,2 1,3 1,2 Medicatieverstrekkingen Verstrekkingen medicatie totaal 81 78 35-54 80 + 77 79 - Antidepressiva 11 8 7 9 6 - Maagmiddelen 22 18 Mannen, 35-54 18 + 19 + 18 - Antibiotica 27 25 23-26 24 Cholesterolverlagers 14 10 + Mannen, 35-54 11 + 8 + 14 De werkelijke aantallen zijn afgezet tegen de verwachte aantallen gebaseerd op de landelijke gegevens van de Agis populatie en gecorrigeerd voor leeftijd, geslacht, chronisch zieken en achterstandswijk. Hierbij geeft een - aan dat de werkelijke waarde meer dan 10% lager uitvalt dan de verwachte waarde, en een + dat de werkelijke waarde meer dan 10% hoger is uitgevallen dan de verwachte waarde. 48
gezond! 2008-2013 Asn 49
4 gezondheid Tabel 6. Gezondheid Etniciteit Opleiding Leeftijd Geslacht (Kracht)Wijk Ervaren gezondheid Matig tot slecht ervaren gezondheid 14 Marokkaans (41), Turks (50) LO (43), MAVO/LBO (22) 40-54 (17), 55-64 (20), Vrouw (16) Zuidwest (22), Overvecht (27), Ondiep (27), 65-79 (33), 80+ (44) Kanaleneiland (26) Matig tot slecht ervaren gezondheid (BO 7/8) 13 Marokkaans, Turks Overvecht (19), Zuid (23) Matig tot slecht ervaren gezondheid (VO 2/3) 17 Turks (23) VMBO (19) Meisje (20) Lichamelijke gezondheid Min. 1 ziekte/ aandoening <55 en 55 jaar 50 77 Marokkaans (67), Turks (68) (volwassenen) LO (74 en 84), MAVO/LBO (60 en 81) Aandoeningen bewegingsapparaat 24 Turks (46) LO (45), MAVO/LBO (36) 40-54 (28), 55-64 (38), 65-79 (45), 80+ (60) Hart- en vaatziekten 7 Turks (21) LO (20), MAVO/LBO (13) 55-64 (13), 65-79 (25), 80+ (40) 40-54 (59), 80+ (94) Vrouw (57 en 84) Overvecht (59), Ondiep (69), Kanaleneiland (58) (volwassenen) Vrouw (26) Zuidwest (30), Overvecht (36), Ondiep (35), Kanaleneiland (34) Man (8) Noordwest (9), Overvecht (12), Ondiep (14) Minimaal 1 ADL beperking 13 * LO (28) 80+ (31) Vrouw (16) Kanaleneiland (26) Beperking gehoor en/of zicht 14 * LO (33) 80+ (28) Vrouw (17) Noordwest (26), Zuidwest (28), Overvecht (20), Ondiep (29), Kanaleneiland (32) Psychische gezondheid Matig/hoog risico stemmingsproblemen 44 Marokkaans (60), Turks (75) LO (59) Vrouw (51) Overvecht (51), Kanaleneiland (54) Hoog risico stemmingsproblemen 5 Marokkaans (20), Turks (21) LO (14), MAVO/LBO (8) 40-54 (8), 80+ (17) Zuidwest (9), Overvecht (8), Kanaleneiland (12) Angst (zelfrapportage) 5 * LO (9), MAVO/LBO (7) 40-54 (8) Overvecht (7), Ondiep (11) Depressie (zelfrapportage) 9 Marokkaans (17), Turks (29) LO (16) 40-54 (13) Zuidwest (12), Kanaleneiland (16) Onvoldoende gevoel regie eigen leven 12 Marokkaans (31), Turks (46) LO (30), MAVO/LBO (17) 40-64 (15), 65-79 (21), Zuidwest (18), Overvecht (17), Kanaleneiland (24) 80+ (27) Lage score op zelfvertrouwen (BO 7/8) 20 Meisje Ongunstig psychisch welbevinden (VO 2/3) 17 VMBO (22) 16+ (25) Noordwest (25) Negatieve score op zelfbeeld (VO 2/3) 15 VMBO (18) Meisje (20) * Op etniciteit kan niet getoets worden door te kleine aantallen. 50
gezondheid vervolg Tabel 6. Gezondheid Etniciteit Opleiding Leeftijd Geslacht (Kracht)Wijk Leefstijl Overgewicht (incl. obesitas): 39 Marokkaans (65), Turks (68) LO (64), MAVO/LBO (57) 40-54 (48), 55-64 (55), 65-79 (61), 80+ (55) Obesitas 10 Marokkaans (18), Turks (28) LO (24), MAVO/LBO (17) 40-54 (15), 55-64 (19), 65-79 (16) < 5 dagen per week ontbijten 16 Marokkaans (31), Turks (39), overig niet-westers (25) Voldoet niet aan Nederlandse Norm Gezond Bewegen 38 Marokkaans (48), Turks (61), Surinaams/Antilliaans (50) LO (23), MAVO/LBO (22), HAVO/VWO/MBO (20) Man (45) Leidsche Rijn (47), Overvecht (51), Kanaleneiland (52) Zuidwest (13), Overvecht (18), Ondiep (18), Kanaleneiland (15) Man (20) Noordwest (20), Overvecht (24), Ondiep (26), Kanaleneiland (24) LO (53) 40-54 (42), 80+ (60) Binnenstad (49), Leidsche Rijn (48), Overvecht (44) Roken 25 Turks (46) MAVO/LBO (37) Man (28) Overvecht (29); Ondiep (39) Overmatig alcoholgebruik 13 Nederlands autochtoon (14) HAVO/VWO/MBO (19) Man (15) Noordoost (20), Oost (20), Binnenstad (23) Probleemdrinker 11 Man (14) Oost (17) Overgewicht (VO 2/3) 12 Marokkaans (17), Turks (29) VMBO (19) Jongen (14) Noordwest (18), Overvecht (20), Zuidwest (17) < 5 dagen per week ontbijten (BO 7/8) 14 Marokkaans, Turks 13+ Noordwest, Overvecht < 5 dagen per week ontbijten (VO 2/3) 22 Marokkaans (34), Turks (36) VMBO (35) 16+ (39) Meisje (24) Noordwest (36), Overvecht (31), Zuidwest (32) Sport weinig (BO 7/8) 17 Marokkaans, Turks Meisje Noordwest, Overvecht Voldoet niet aan beweegnorm (VO 2/3) 38 Marokkaans (45), Turks (47) VMBO (45) Meisje (50) Overvecht (46) Roken (ooit) (BO 7/8) 5 12+ Roken (nu) (VO 2/3) 12 Nederlands autochtoon (15) 15 (16), 16+ (20) Alcoholgebruik (ooit) (BO 7/8) 39 Nederlands autochtoon, Surinaams/Antilliaans Jongen Noordoost, Oost, Binnenstad, Vleuten-de Meern Alcoholgebruik (ooit) (VO 2/3) Fysieke leefomgeving Ontevreden woonomgeving Verhoogde ervaren (milieu)problemen in buurt t.o.v. Schimmel- of vochtplekken in woning 42 Nederlands autochtoon (58), Surinaams/Antilliaans (57), overig (52) 9 36 Marokkaans (27), Turks (33), overig niet-westers (24) Marokkaans (46), Turks (51) HAVO/VWO (50) 15 (47) West (49), Noordoost (53), Oost (55), Vleuten- De Meern (49) LO (15), MAVO/LBO (11) HBO/WO (40) 19-39 (45) Man (10) Vrouw (38) Noordwest (14), Zuidwest (16), Overvecht (21), Ondiep (19), Zuilen-oost (22), Kanaleneiland (25) Noordwest, Overvecht, Ondiep, Zuilen-oost, Kanaleneiland Noordwest (41), Ondiep (50) 51
gezondheid vervolg Tabel 6. Gezondheid Etniciteit Opleiding Leeftijd Geslacht (Kracht)Wijk Fysieke leefomgeving (vervolg) Vindt eigen buurt niet leuk (BO 7/8) 11 Marokkaans Noordwest, Overvecht, Zuidwest Ontevreden eigen buurt (VO 2/3) 16 Surinaams/Antilliaans (24), Turks (21), overig (22) VMBO (19) Noordwest (23), Overvecht (22) Sociale leefomgeving Lage buurtcohesie 58 Overig niet-westers (84) MAVO/LBO (63), HAVO/VWO/MBO (62) Matig/sterk eenzaam 35 Marokkaans (56), Turks (69), Overig Westers (42), Overig niet-westers (54) 19-39 (65) Noordwest (73), Zuidwest (67), Overvecht (77), Ondiep (78), Zuilen-oost (75), Kanaleneiland (74) LO (54), MAVO/LBO (45) 40-54 (42), 65-79 (43) Man (37) Noordwest (39), Zuidwest (42), Overvecht (46), Ondiep (45), Kanaleneiland (54) Sterk eenzaam 7 Marokkaans (18), Turks (34) LO (15), MAVO/LBO (11) 40-54 (9) Noordwest (10), Zuidwest (10), Overvecht (12), Kanaleneiland (15) Mantelzorg (intensief) 9 Marokkaans (16) LO (13), MAVO/LBO (12) 40-54 (13), 64-79 (17) Vrouw (10) Huiselijk geweld (ooit slachtoffer) 7 Overig westers (13) 40-54 (11) Vrouw (9) Chronisch ziek of verslaafd gezinslid (BO 7/8) 18 Langdurig ziek gezinslid (VO 2/3) 26 Meisje (30) Ervaart problemen thuis (BO 7/8) 23 Zuid Ervaart problemen thuis (VO 2/3) 31 Nederlands autochtoon (33), overig (41) Meisje (35) 52
gezondheid vervolg Tabel 6. Gezondheid Etniciteit Opleiding Leeftijd Geslacht (Kracht)Wijk Zorggebruik Huisarts (zelfrapportage) 71 Marokkaans (82), LO (82), MAVO/LBO (78) 65-79 (84), 80+ (94) Vrouw (79) Overvecht (78) Surinaams/Antilliaans (85) Fysiotherapeut 21 65-79 (24), 80+ (28) Vrouw (25) Oefentherapeut 3 * Vrouw (4) Diëtist 4 Turks (12) LO (9), MAVO/LBO (8) 55-64 (7), 65-79 (12) Thuiszorg 4 Minimaal 1 zorgverlener GGZ* 10 40-54 (12) Vrouw (11) Ondiep (19), Zuilen-Oost (17) RIAGG/GGZ 4 * 40-54 (6) Algemeen maatschappelijk werk 2 * LO (5), MAVO/LBO (4) Centrum voor alcohol en drugs 1 * ** Vrijgevestigd psycholoog 5 Turks (13) HBO/WO (6) 19-39 (6) Vrouw (6) Vrijgevestigd psychiater 2 * MAVO/LBO (3) Sociaal psychiatrisch verpleegkundige/ Praktijkondersteuner-GGZ 2 * LO (4) 40-54 (3) * Op etniciteit kan niet getoetst worden door te kleine aantallen. ** Op leeftijd kan niet getoetst worden door te kleine aantallen. 53
zorggebruik Tabel 7. Zorggebruik Etniciteit Leeftijd Geslacht (Kracht)Wijk Zorggebruik huisarts Consult huisarts 73 Marokkaans (77), Turks (79) Leidsche Rijn (77), Hoograven (77), Kanaleneiland (75), Zuilen Oost (78) Lang consult huisarts 26 Marokkaans (30), Turks (32) 40-54 (28), 55-64 (31), Oost (29), Kanaleneiland (32), Overvecht (29) 65-79 (33) Visites huisarts 11 West (12), Zuid (16), Hoograven (9), Ondiep (13) Telefonisch consult 43 Overvecht (44), West (43), Ondiep (46) Consult praktijkondersteuner 25 Marokkaans (26), Turks (25) 40-54 (22), 80+ (39) Leidsche Rijn (30),Vleuten de Meern (40), Hoograven (47), Kanaleneiland (45) Avond Nacht Weekend 14 Turks (18) Zuid (17), Hoograven (19), Ondiep (16) Herhaalrecepten 57 Leidsche Rijn, Ondiep Zorggebruik moeder en kind Kraamzorg 1 Marokkaans (3) Vleuten De Meern (2) Verloskunde 2 Marokkaans (5) Kanaleneiland (4) Zorggebruik GGZ Consulten eerstelijnspsycholoog 1 Zorggebruik ziekenhuis Poliklinisch 46 Leidsche Rijn (45), Zuidwest (51) Oogheelkunde 9 19-39 (3) Leidsche Rijn (8) KNO 4 Marokkaans (4), Turks (4) Zuidwest (5), Kanaleneiland (5), Zuilen Oost (5) Chirurgie 11 Binnenstad (10) Orthopedie 4 Interne geneeskunde 8 Leidsche Rijn (7) Cardiologie 8 Turks (5) Neurologie 5 Turks (6) Leidsche Rijn (5), Zuidwest (6), Kanaleneiland (6), Ondiep (8) Dermatologie 6 Gynaecologie 5 Marokkaans (8) Zuidwest (4), Kanaleneiland (6), Overvecht (6) Dagopname 8 Leidsche Rijn (8), Ondiep (9), Overvecht (9) Klinisch 9 Medicatieverstrekkingen Verstrekkingen medicatie totaal 81 Man (71) Binnenstad (72), Zuid (82), Hoograven (83), Kanaleneiland (83) Antidepressiva 11 80+ (11) Man (8) Binnenstad (10), Zuid (11), Hoograven (11), Kanaleneiland (11) Maagmiddelen 22 Marokkaans (25), Turks (27) Man (19) Binnenstad (15), Zuid (23), Hoograven (26), Kanaleneiland (24) Antibiotica 27 Cholesterolverlagers 14 Binnenstad (9), Zuid (15), Hoograven (15), Kanaleneiland (13) 54
gezond! 2008-2013 Overzicht vragenlijsten en meetschalen Asn 55
6 Overzicht vragenlijsten en meetschalen Stapeling gezondheidsproblemen Om een beeld te krijgen van stapeling van gezondheidsproblemen zijn voor 11 leefgebieden indicatoren gebruikt uit de gezondheidspeiling. De 11 leefgebieden die zijn meegenomen: lichamelijke gezondheid, psychosociale gezondheid, coping (regie eigen leven), zorgbehoefte, overgewicht/voeding/ beweging, middelengebruik (roken/alcohol), fysieke omgeving, sociale contacten, dagbesteding, financiële positie en opleiding. Hierbij is gekeken op hoeveel leefgebieden inwoners van een bepaald gebied negatief scoren. Lichamelijke gezondheid ADL activiteit: Algemene Dagelijkse Levensverrichtingen; eten en drinken, gaan zitten en opstaan uit een stoel, in en uit bed stappen, aan- en uitkleden, zich verplaatsen naar een andere kamer op dezelfde verdieping, trap op- en aflopen, woning verlaten en binnen gaan, zich verplaatsen buitenshuis, het gezicht en handen wassen, zich volledig wassen. Psychische gezondheid Het risico op stemmingsproblemen is gemeten met de Kessler Psychological Distress Scale (10 items). Bij scores hoger dan 16 en 30 (op een schaal van 10-50) wordt het risico op stemmingsproblemen ingeschat als respectievelijk matig en hoog. Regie over eigen leven is gemeten met de Sense of Mastery Scale van Pearlin et al. (1981) bestaande uit 7 items (bijv. Ik heb weinig controle over de dingen die me overkomen ; Ik voel me vaak hulpeloos bij het omgaan met problemen van het leven ; Ik kan ongeveer alles als ik mijn zinnen erop gezet heb ). Negatieve score op zelfvertrouwen (BO 7/8) is bepaald aan de hand van drie vragen: Ben je tevreden met jezelf?, Ben je trots op jezelf? en Ben je tevreden met hoe je eruit ziet? Ongunstig psychisch welbevinden (VO 2/3) is bepaald aan de hand van de SDQ (Strength and Difficulties Questionnaire10). Op basis van de totaalscore op de SDQ kan een uitspraak gedaan worden over hoeveel leerlingen een verhoogd risico op psychosociale problematiek hebben. Deelgebieden van de SDQ zijn emotionele problemen, gedragsproblemen, hyperactief gedrag en aandachtstekort, sociale vaardigheden en relaties met leeftijdsgenoten. Negatieve score op zelfbeeld (VO 2/3) is bepaald aan de hand van tien vragen, zoals Ik sta positief ten opzichte van mezelf en Ik heb het gevoel dat ik een paar goede eigenschappen heb. De antwoorden zijn omgezet in een somscore die gunstiger is naarmate deze hoger is. Leerlingen die behoren tot de 15% met de laagste somscore hebben een negatieve score. 56
Overzicht vragenlijsten en meetschalen vervolg Leefstijl Overgewicht / obesitas is berekend op basis van zelgerapporteerde lengte en gewicht: (matig) overgewicht als 25 < BMI 30; Bijvoorbeeld: Heeft u wel eens behoefte gehad om minder te drinken? ; Heeft u wel eens geprobeerd met drinken te stoppen zonder dat het lukte?, Heeft u wel eens alcoholhoudende drank gedronken om uw zorgen te vergeten? ernstig overgewicht (obesitas) als BMI > 30. Voedingsnorm ontbijten is ontbijten op minimaal vijf dagen per week. Beweegnorm volwassenen is een half uur matig intensieve lichamelijke activiteit op tenminste vijf, bij voorkeur alle dagen van de week. Overmatig alcoholgebruik voor mannen is meer dan 21 glazen alcohol per week. Voor vrouwen meer dan 14 glazen alcohol per week. Problematisch alcoholgebruik is gemeten met de schaal van Candel (met afkappunt 3) bestaande uit zes vragen waarmee een indruk wordt verkregen van problemen rond alcohol drinken. Overgewicht (VO 2/3) is op basis van zelfgerapporteerde lengte en gewicht (Body Mass Index) berekend, waarna aan de hand van internationaal vastgelegde grenswaarden is vastgesteld welke leerlingen ondergewicht, een normaal gewicht of overgewicht rapporteren. Voedingsnorm ontbijten (BO 7/8 en VO 2/3) is ontbijten op minimaal vijf dagen per week. Sport weinig (BO 7/8) is minder dan één uur per week sporten buiten schooltijd. Voldoet niet aan beweegnorm (VO 2/3): de Nederlandse Norm Gezond Bewegen is voor jongeren van 12-17 jaar dagelijks minstens één uur matig intensief bewegen, waarbij de activiteiten minimaal twee keer per week gericht zijn op het verbeteren of handhaven van lichamelijke fitheid (kracht, lenigheid en coördinatie). Alcoholgebruik (ooit) (BO 7/8 en VO 2/3): deze kinderen hebben op de vraag of zij wel eens een drankje met alcohol hebben gedronken, één van de volgende antwoorden aangegeven: een paar keer een slokje; af en toe, maar niet elke week, of; elke week. 57
Overzicht vragenlijsten en meetschalen vervolg Fysieke leefomgeving Ontevreden over woonomgeving is op basis van rapportcijfer tevredenheid woning en woonomgeving (Score op een schaal van 1 tot 10); ontevreden is een rapportcijfer van 5 of lager. De items op de sociale eenzaamheidsschaal beschrijven gevoelens van sociale inbeddingen, het ontbreken van contacten met mensen waarmee men bepaalde gemeenschappelijke kenmerken deelt. De items op de emotionele eenzaamheidsschaal beschrijven gevoelens van verlatenheid en gemis. Emotionele eenzaamheid treedt op als iemand een hechte, intieme band mist met één Sociaal leefomgeving ander persoon, in de meeste gevallen een levenspartner. Sociale buurtcohesie is gemeten aan de hand van een score op 5 stellingen (1. De mensen in de buurt helpen elkaar, 2. De mensen in de buurt voelen zich verbonden met elkaar, 3. De mensen in de buurt zijn te vertrouwen, 4. De mensen in mijn buurt kunnen in het algemeen slecht met elkaar opschieten, 5. Ik ga liever niet om met de mensen die in mijn buurt wonen) en gebaseerd op afkappunten van Marjan Drukker, Universiteit Maastricht. Eenzaamheid is gemeten met de eenzaamheidsschaal van De Jong Gierveld (11 items). Een score van drie of hoger is indicatief voor eenzaamheid, een score van negen of hoger voor ernstige eenzaamheid. De schaal van De Jong Gierveld kan in twee subschalen van resp. 5 en 6 items worden opgedeeld. Intensieve mantelzorg geven is langer dan 3 maanden, of meer dan 8 uur per week mantelzorg geven. Huiselijk geweld is geweld dat door iemand uit de huiselijke kring wordt gepleegd (gezinsleden, familieleden, (ex)partners, huisvrienden). Slachtoffers en daders van geweld kunnen zowel vrouwen, kinderen als mannen zijn. Het kan gaan om: psychisch of emotioneel geweld, lichamelijk geweld, ongewenste seksuele toenadering, seksueel misbruik. Ervaart problemen thuis (BO 7/8 en VO 2/3) betekent ervaart thuis één of meer van de volgende problemen: vindt het thuis vaak ongezellig, voelt zich thuis vaak alleen staan, vindt dat er thuis veel ruzie is, wordt thuis geslagen of mishandeld, denkt wel eens over weglopen van huis. 58