Actualisatie Vervoerplan U-OV 2014

Actualisatie Vervoerplan U-OV 2014 Inleiding Vanaf 8 december 2013 verzorgt Qbuzz onder de merknaam U-OV het openbaar vervoer in de regio Utrecht. Qbuzz heeft hiervoor bij het Bestuur Regio Utrecht het Vervoerplan 2014 ingediend. In het plan is aangegeven, dat het in de loop van 2014 wordt geactualiseerd. Het plan wordt om de volgende redenen geactualiseerd: We hebben de eerste ervaringen opgedaan met de lijnvoering en de dienstregeling en willen waar mogelijk gesignaleerde knelpunten en problemen zo snel mogelijk oplossen. De Leidseveertunnel gaat dicht, maar wel later dan eerst werd aangenomen. In het Vervoerplan stond nog 1 juni. Dat is uitgesteld tot 1 september 2014. Via de Jaarhinderplanning van de gemeente Utrecht hebben we inzicht gekregen in de infrastructurele werkzaamheden, die gevolgen kunnen hebben voor het ontwerp en de uitvoering van het openbaar vervoer. In deze actualisatie doen wij voorstellen voor een aantal lijnwijzigingen en (tijdelijke) uitbreidingen. Wijzigingen van de lijnen 55 en 74 gaan al in per 12 juli 2014. Voor de overige is het voorstel dat te doen met ingang van de winterdienstregeling op 1 september 2014. Knelpunten en problemen v.a. 8 december 2013 Al snel na 8 december 2013 is geconstateerd, dat er op een aantal lijnen problemen met de rijtijd waren. Om daar goed inzicht in te krijgen hebben wij in januari de grootste knelpunten geanalyseerd. Op grond daarvan is per 15 maart al een aantal wijzigingen doorgevoerd. De gevolgen voor de reiziger bleven beperkt tot een verschuiving van de vertrektijden met één tot enkele minuten. Eén van de oorzaken van de rijtijdproblemen ligt bij de achterdeuren van de gelede bussen. Als de bus vol is kunnen de veiligheidssensoren geblokkeerd zijn, waardoor de deuren niet kunnen worden gesloten. Er wordt nog gewerkt aan een oplossing hiervoor. Lijn De relaties Centraal Rijnsweerd/Uithof staat al jaren onder druk vanwege het groeiende OV-gebruik en de beperkte capaciteitsuitbreidingen die het bus-systeem op de korte termijn biedt; juist ook door alle huidige werkzaamheden. De komende jaren worden de effecten door werkzaamheden op dit traject niet minder. Met de komst van de Uithoflijn in 2018 en de inzet van dubbelgeleed busmaterieel op lijn wordt uiteindelijk voldoende capaciteit geboden voor het comfortabel vervoeren van de reizigers. Tot die tijd betekent dit dat er keuzes gemaakt moeten worden om de urgentste knelpunten aan te pakken en het vervoer voor de meeste reizigers zo goed mogelijk te faciliteren. Voor andere reizigers betekent dit soms extra reistijd of overstappen. Met het vervoerplan 2014 zijn er een aantal wijzigingen doorgevoerd op lijn 12 en lijn (voorheen lijn 11) om het vervoer te verbeteren en de omgevingshinder op kosteneffectieve wijze te verminderen. Met lijn 12 zijn inmiddels goede resultaten behaald in de ochtendspits, maar een aantal knelpunten resteren en vragen verdere aandacht. Voor een analyse van de problemen kunnen we op dit moment alleen beschikken over chipkaartgegevens. Bijv. gegevens over het gebruik van de QB-pas ontbreken. We proberen wel informatie te krijgen over het aantal passen en de woon- en werkplekken van gebruikers om enigszins te kunnen inschatten op welke lijnen wordt gereisd. 1

In de eerste plaats hebben we voor de analyse gekeken naar het aantal instappers op lijn in de weken 2 t/m 7 van 2014 (zie tabel 1). Het aantal is in week 5 lager door tentamens en vakantie van studenten van de UU. Het verschil tussen de weken daarvoor en daarna kan verklaard worden door de verhuizing van de faculteit Maatschappij en Recht van de HU van de Heidelberglaan (lijn 12) naar de Daltonlaan (lijn ). Het totaal aantal instappers op lijn 12 is daardoor afgenomen met gemiddeld ca. 1.200 per richting per dag. Week Instappers Lijn Lijn 12 02 85.441 93.773 03 85.783 80.451 04 84.587 89.8 05 79.031 66.767 06 97.946 81.871 07 95.912 82.140 Tabel 1 We hebben de gegevens van week 6 verder geanalyseerd om inzicht te krijgen in de herkomst en bestemming van reizigers. De resultaten staan in tabel 2. Herkomst/bestemming lijn gem. werkdag week 62014 1-VdM 2-Pw 3-UW 4-CS 5-BS 6-Rw 7-Uh 1 Vleuten/De Meern 427 181 180 853 98 40 68 2 Parkwijk 20 766 78 20 46 3 Utrecht West 733 144 71 150 4 Centraal Station 807 1.483 666 5 Binnenstad 158 490 1.151 6 Rijnsweerd 13 166 7 De Uithof 34 Totaal 427 201 336 2.352 1.5 2.117 2.1 Tabel 2 Uit de tabel kunnen de volgende conclusies worden getrokken: Ruim 700 reizigers maken gebruik van de doorgaande verbinding van west naar oost en reizen van de gebieden 1, 2 en 3 naar de gebieden 5, 6 en 7. Het aantal reizigers op de rechtstreekse verbinding van lijn tussen Leidsche Rijn en Rijnsweerd/De Uithof is (nog) beperkt: 114 reizigers op de relatie van de gebieden 1 en 2 met gebied 7. Een groot aantal reizigers gebruikt lijn nog voor een reis van Utrecht Centraal naar De Uithof: 666 reizigers op de relatie van gebied 4 met 7. Naar aanleiding van de klachten over volle bussen op lijn hebben we op basis van de herkomsten en bestemmingen in het drukste uur (van 8:00 tot 9:00) in de drukste richting Vleuterweide Utrecht Centraal Rijnsweerd De Uithof de bezetting van de bussen bepaald. Het resultaat staat in de grafiek van figuur 1. De bovenkant van de blauwe kolom geeft de bezetting bij aankomst op de halte verminderd met het aantal uitstappers op die halte, de bovenkant van de rode kolom geeft de bezetting bij vertrek van de halte. Uit de grafiek blijkt, dat de gemiddeld hoogste bezetting op het traject Utrecht CS De Uithof (775 reizigers) veel hoger is dan op het traject Vleuterweide Utrecht CS (433 reizigers). We hebben daarom ons verdere onderzoek beperkt tot het gedeelte Utrecht CS De Uithof. Overigens is de 2

bezetting op lijn 12 tussen Utrecht Centraal en De Uithof bijna twee keer zo groot als op lijn tussen Utrecht Centraal en Rijnsweerd/De Uithof, nl. 1.487 reizigers. 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0 Lijn a Bezetting gem. werkdag wk 06 2014 - ochtendspits 8-9 Figuur 1 Voor gelede bussen gaan we uit van een inzetcapaciteit van 70 reizigers. Weliswaar kunnen er meer reizigers in, maar zo houden we ruimte om fluctuaties in het aantal reizigers op te vangen. Van 8:00 tot 9:00 worden er 16 ritten met gelede bussen gereden. Gemiddeld blijft de bezetting onder de 50 reizigers. Dat zou gezien de capaciteit van de bussen geen probleem zijn ook als rekening wordt gehouden met een groter aantal reizigers vanwege QB-pas e.d. en een fluctuatie in het aantal. Er moet echter wel bedacht worden, dat een groot deel van de reizigers een bestemming heeft in De Uithof terwijl maar de helft van de ritten doorgaat. Om de gevolgen daarvan te onderzoeken hebben we ook een herkomst-bestemmingstabel gemaakt voor de periode van 8:00 tot 9:00 (zie tabel 3). Herkomst/bestemming lijn gem. werkdag week 62014 ochtendspits 8-9 1-VdM 2-Pw 3-UW 4-CS 5-BS 6-Rw 7-Uh 1 Vleuten/De Meern 36 33 21 103 12 6 14 2 Parkwijk 2 15 108 10 4 10 3 Utrecht West 5 104 15 14 34 4 Centraal Station 125 360 120 5 Binnenstad 11 76 123 6 Rijnsweerd 2 14 7 De Uithof 3 Totaal 36 35 41 315 173 462 318 Tabel 3 Uit deze tabel kunnen we afleiden, dat van de hoogste bezetting van 775 reizigers op de halte Neude 301 reizigers naar De Uithof reizen. Deze maken gebruik van de lange lijn. De overige 474 reizigers kunnen zowel de lange als de korte lijn gebruiken. Bij een 50-50 verdeling betekent dat de bussen van de lange lijn een gemiddelde hoogste bezetting hebben van 301 + 474/2 = 538, ofwel ruim 67 per bus. De bezetting ligt erg dicht bij de eerdergenoemde inzet capaciteit van 70 reizigers per bus. 3

Daaruit mag geconcludeerd worden, dat de kans zeer groot is, dat de bussen van de lange lijn erg vol zijn. Van de 301 reizigers hadden er 120 op Utrecht Centraal ook kunnen kiezen voor lijn 12. Dan resteert een hoogste bezetting van 775 120 = 655 reizigers, waarvan er 181 gebruik maken van de lange lijn. Als de resterende 474 reizigers in een 50-50 verdeling gebruik maken van de lange en de korte lijn resulteert dit in een hoogste bezetting van 181 + 474/2 = 418, ofwel ruim 52 per bus. Uit chipkaart-gegevens van week 4 blijkt dat ongeveer de helft van de instappers op Utrecht Centraal is overgestapt van een andere Qbuzz-lijn en daarvan ongeveer 20% (50-60 instappers) van één van de lijnen op het traject Nijenoord Utrecht Centraal. Een rechtstreekse lijn van de Nijenoord via de binnenstad en Rijnsweerd naar De Uithof is voor deze reizigers een comfortabel en snel alternatief. Een dergelijke lijn ontlast ook lijn op het traject tussen de binnenstad en De Uithof. We willen de lijn voortzetten, die met het Vervoerplan 2014 is ingezet. Dat betekent, dat wij er vooral tijdens de spitsuren voor zorgen, dat zoveel mogelijk reizigers van lijn 12 gebruik maken, zeker nu daar capaciteit is vrijgekomen door de verhuizing van de HU-faculteit. Tevens willen we zoveel mogelijk reizigers buiten Utrecht Centraal en de binnenstad om leiden. Op basis van de voorgaande analyse stellen we daarom voor om met ingang van 1 september 2014 in de ochtendspits zie figuur 2 lijn 4x per uur van Utrecht Centraal naar De Uithof te rijden (i.p.v. nu 8x lijn ) en daarnaast 4x per uur lijn van de Nijenoord via de binnenstad en Rijnsweerd naar De Uithof. Lijn rijdt 8x per uur van Vleuten NS naar Rijnsweerd Zuid en 8x per uur van P+R De Uithof naar Vleuten NS. Op het traject De Meern Oost Utrecht Centraal rijdt naast lijn 4x keer per uur een korte lijn. 4X/U 24 UTRECHT CENTRAAL - DE MEERN OOST (extra) 4X/U DE MEERN OOST - UTRECHT CENTRAAL 8X/U VLEUTEN, STATION - RIJNSWEERD ZUID 8X/U DE UITHOF - VLEUTEN, STATION 4X/U UTRECHT CENTRAAL - DE UITHOF 4X/U NIJENOORD - DE UITHOF P+R OCHTENDSPITS NIJENOORD VLEUTEN, STATION DE MEERN OOST UTRECHT CENTRAAL CENTRUMZIJDE RIJNSWEERD ZUID DE UITHOF UTRECHT CENTRAAL JAARBEURSZIJDE Figuur 2 In de middagspits worden de diensten in omgekeerde richting aangeboden. De daluren blijven ongewijzigd. In het OV-streefbeeld 2020 van het Bestuur Regio Utrecht is een tweede Oost-Westverbinding tussen Leidsche Rijn en Rijnsweerd/De Uithof opgenomen. Deze lijn moet Utrecht Centraal en de drukke route door de binnenstad ontlasten. De lijn volgt de route van lijn tot De Meern Oost en loopt vervolgens via Papendorp Anne Frankplein Vondellaan Albatrosstraat Rubenslaan Waterlinieweg naar Rijnsweerd en De Uithof. Het instellen was voorzien per eind 2015, maar het BRU heeft gevraagd na te gaan of deze lijn al per september 2014 kan worden ingesteld. 4

Om een aantal redenen stellen wij voor deze lijn nu nog niet in te stellen. In de eerste plaats verwachten wij op basis van de chipkaartgegevens (zie het voorgaande) van lijn nog weinig reizigers op deze directe verbinding, zelfs als rekening houden met reizigers op andere directe verbindingen, die deze lijn ook biedt. Verder wordt het station Vaartsche Rijn pas per eind 2015 geopend. Verder moet de infrastructuur op een aantal punten worden aangepast en de verwachting is, dat dit niet tijdig voor 1 september gereed is. Tenslotte is er in 2014 onvoldoende financiële ruimte meer om deze lijn te bekostigen. Resumerend hebben wij in onderstaande tabel 4 per HB relatie van de huidige aangegeven welke lijn(-en) reizigers in de ochtendspits kunnen gebruiken. Lijnkeuze op basis van herkomst/bestemming lijn 1-VdM 2-Pw 3-UW 4-CS 5-BS 6-Rw 7-Uh 1 Vleuten/De Meern 2 Parkwijk k k k 3 Utrecht West k k 4 Centraal Station 12 5 Binnenstad Tabel 4 6 Rijnsweerd Om optimaal gebruik te maken van de beschikbare capaciteit op de verschillende lijnen worden de reizigers uitgebreid geïnformeerd over de nieuwe opzet en de reismogelijkheden. Aandachtspunt voor de communicatie is dat het aantal ritten van Utrecht Centraal naar het WKZ en P+R De Uithof afneemt. De verwachting is, dat die ritten zeker in eerste instantie erg druk zullen zijn. Voor die relatie kunnen reizigers ook gebruik maken van lijn 12 en in De Uithof overstappen op één van de doorgaande lijnen naar het WKZ. Door de gewijzigde lijnvoering gaan maximaal 900 reizigers meer gebruik maken van lijn 12. Door de verhuizing van de HU-faculteit is op deze lijn capaciteit voor 1.200 extra reizigers vrijgekomen. Er resteert mogelijk zelfs nog capaciteit om zo nodig een deel van de flexritten van lijn 12 in te zetten op lijn naar De Uithof. In het voorgaande is met name aandacht besteed aan de spitsuren. In de daluren, s avonds en in het weekeinde zijn er voor zover wij dat op dit moment hebben kunnen nagaan niet of nauwelijks problemen. Wel zijn er aanwijzingen, dat de bezetting van de bussen in de vroege avonduren nog hoog is. We onderzoeken of het nodig en mogelijk is om in die periode extra ritten te rijden. Overig Al per zomerdienstregeling op 12 juli 2014 wordt een aantal andere zaken aangepast. Dat betreft in de eerste plaats de route van lijn 55 in Maartensdijk. Er is besloten toch weer de route te rijden zoals 7 De Uithof 5

voorheen lijn 138 deed, omdat de nieuwe route qua infrastructuur een omgeving toch niet geheel voldeed. Verder is besloten om voor 2014 de ritten van lijn 74 die in de daluren nu nog beginnen en eindigen op Nieuwegein, Stadscentrum door te trekken naar Vianen, busstation Lekbrug. Sluiting Leidseveertunnel Volgens de huidige planning wordt de Leidseveertunnel met ingang van 1 september 2014 afgesloten. Vanwege de afsluiting zijn de lijnen 5 en 26 al met ingang van 8 december 2013 op Utrecht Centraal geknipt in een oostelijk deel vanaf busstation Centrumzijde en een westelijk deel vanaf busstation Jaarbeurszijde. In het vervoerplan hebben wij al aangegeven dat als de tunnel wordt afgesloten lijn 1 wordt geknipt in de nieuwe lijnen 1 en 21. Lijn 1 verbindt busstation Centrumzijde met Overvecht Noord, lijn 21 busstation Jaarbeurszijde met Hoograven. Behalve lijn 1 rijden nu nog de lijnen 7 en door de tunnel. De lijnen 7 en bieden de verbinding van het zuidwestelijk en het westelijk deel van de stad met het stadscentrum. De ritten van lijn 7 gaan van het busstation Centrumzijde verder als lijn 5 richting binnenstad. De ritten van lijn gaan verder via de binnenstad naar Rijnsweerd en De Uithof. We hebben gegevens van de lijnen 5 en 26, die vooruitlopend op de afsluiting van de tunnel met ingang van 8 december zijn geknipt op Utrecht Centraal. De lijnen 25 en 26 aan de westkant van de stad hebben nu een eindpunt op busstation Jaarbeurszijde. Dit heeft tot reacties van reizigers geleid, omdat hun doorgaande verbinding is verbroken, hun reistijd naar de binnenstad is toegenomen of zij meer tijd kwijt zijn aan overstappen op een lijn aan de centrumzijde. Om te bepalen of het ook effect heeft gehad op het aantal reizigers hebben wij een vergelijking gemaakt tussen de chipkaarttransacties vóór (gemiddelde werkdag november 2013) en na 8 december (gemiddelde werkdag week 4 2014) en gekeken naar het aantal uitstappers op Utrecht Centraal Jaarbeurszijde. Dat aantal lijkt met ongeveer 20% te zijn afgenomen, maar het blijkt, dat meer reizigers uitstappen op de halte Jaarbeursplein. Het totaal aantal reizigers is gelijk gebleven. We hebben voor de periode na 8 december week 4 van 2014 genomen, omdat we van die week chipkaart-gegevens hebben over het aantal reizigers dat van de lijnen 25 en 26 aan de Jaarbeurszijde is overgestapt op een U-OV-lijn aan de centrumzijde. Van de bijna 500 reizigers op een werkdag stapt 26% over op een bus van een andere U-OV-lijn. Op zaterdag is dat ruim 15%. Een enkele reiziger stapt op de halte Jaarbeursplein al over op lijn 1 of de tram. We hebben niet kunnen vaststellen, dat reizigers bijv. al op de halte Graadt van Roggenweg zijn overgestapt op lijn 7 richting centrumzijde om zo het lopen door de stationshal te vermijden. Dezelfde overstapanalyse hebben we gemaakt voor lijn 7. Van de ruim 1.100 reizigers van lijn 7 op een werkdag stapt 54% over op een bus van een andere U-OV-lijn. Op zaterdag is dat 40%. Bij het onderzoek naar alternatieven voor de lijnen 7 en spelen nog twee factoren een rol. In de eerste plaats moet rekening worden gehouden met de beperkte capaciteit van de busstations aan de centrumzijde en de Jaarbeurszijde, die het niet mogelijk maakt eindpunten zonder meer van de ene naar de andere zijde te verplaatsen. Verder mag een alternatief niet tot een toename van het aantal dienstregelinguren (dru s) leiden of er moet elders worden bespaard. Voor lijn 7 zijn er na het sluiten van de Leidseveertunnel drie alternatieven: De route verleggen naar de Daalsetunnel. Alle verbindingen blijven in stand. De route is per richting 600 à 700m langer, in rijtijd richting Centraal 7 min., richting Kanaleneiland 8 min. incl. extra rijtijd door de vertraging die wordt opgelopen door werkzaamheden in de Daalsetunnel en het Paardenveld en de verkeerssituatie op de Catharijnesingel/ 6

Vredenburgknoop. Deze bedraagt tenminste 5 min. per richting. Met de gemeente vindt nog overleg plaats over mogelijke maatregelen om de doorstroming op deze route te verbeteren. Overigens betreft het een routewijziging voor de duur van iets meer dan een jaar, daarna gaat lijn 7 alsnog naar Jaarbeurszijde. Het eindpunt verplaatsen van de centrumzijde naar de Jaarbeurszijde. De verbinding met busstation Centrumzijde en de doorkoppeling met lijn 5 (en daarmee de verbinding met het centrum) worden verbroken. De route is per richting ca. 500 meter korter, in rijtijd 1 à 2 minuten. De route verleggen naar de Bleekstraat. De verbinding met de omgeving Ravellaan wordt verbroken. De route is per richting ca. 1.600 meter langer, in rijtijd ca. 6 min. Risico voor deze route is de eventuele vertraging bij beurzen. Overigens betreft het een routewijziging voor de duur van iets meer dan een jaar, daarna gaat lijn 7 alsnog naar Jaarbeurszijde. Alles afwegende en rekening houdend met de beperkte financiële ruimte voor 2014 stellen wij voor om lijn 7 per 1 september naar de Jaarbeurszijde te verleggen. Daarmee komt in ieder geval voor anderhalf jaar de verbinding van Kanaleneiland met de binnenstad te vervallen, zoals dat al langer het geval is met de verbinding vanuit Oog in Al en grote delen van Leidsche Rijn. Om in de verbinding te voorzien stellen wij een winkelpendeldienst voor van Utrecht Centraal Jaarbeurszijde naar de binnenstad via de route Croeselaan Westplein Daalsetunnel Weerdsingel St Jacobsstraat Vredenburg Daalsesingel en terug naar Jaarbeurszijde met de haltes Rozenstraat, Vredenburg en Utrecht Centraal Jaarbeurszijde. Deze pendeldienst rijdt tijdens algemene winkelopeningstijden. Dat is op maandag 13:00 18:00, dinsdag, woensdag en vrijdag 09:00 18:00, donderdag 09:00 21:00, zaterdag 09:00 17:00, zondag 12:00 17:00. Totaal 57 uur per week winkels open. Voor de pendeldienst gaan wij uit van tenminste een kwartierdienst om te voorkomen, dat reizigers lang moeten wachten. Op de pendeldienst worden standaardbussen ingezet om te voorkomen, dat te weinig capaciteit wordt geboden en reizigers extra lang moeten wachten. Verder zijn standaardbussen goed toegankelijk en bieden plaats voor meerdere boodschappenwagens, kinderwagens, rollators en dergelijke. Voor lijn zijn er na het sluiten van de Leidseveertunnel twee alternatieven: De route verleggen naar de Daalsetunnel. Alle verbindingen blijven in stand. De route is per richting 400m langer, in rijtijd richting Centraal 6 min., richting Kanaleneiland 7 min. incl. extra rijtijd door de vertraging die wordt opgelopen door werkzaamheden in de Daalsetunnel en het Paardenveld en de verkeerssituatie op de Catharijnesingel/Vredenburgknoop. Deze bedraagt tenminste 5 min. per richting. Met de gemeente vindt nog overleg plaats over mogelijke maatregelen om de doorstroming op deze route te verbeteren. Overigens betreft het een routewijziging voor de duur van iets meer dan een jaar, daarna gaat lijn alsnog naar Jaarbeurszijde. Het eindpunt verplaatsen van de centrumzijde naar de Jaarbeurszijde. De route wordt per richting ca. 100 meter langer, in rijtijd ca. 1 à 2 min. mede door de aanwezigheid van verkeerslichten. Een keuze voor dit alternatief zou betekenen, dat het in het voorgaande beschreven voorstel voor lijn herzien moet worden. Conform het uitgangspunt in het Vervoerplan 2014 stellen we de route van lijn te verleggen naar de Daalsetunnel. Mochten er geen doorstromingsmaatregelen worden genomen en er toch extra vertraging optreedt kan alsnog besloten worden lijn per december 2014 naar de Jaarbeurszijde te verleggen. 7

Jaarhinderplanning In de Jaarhinderplanning geeft de gemeente Utrecht aan waar in 2014 gewerkt wordt aan de infrastructuur. Een aantal projecten kan gevolgen hebben voor het ontwerp en de uitvoering van het openbaar vervoer. Helaas is de informatie qua tijdsplanning en uitvoeringswijze onvoldoende gedetailleerd om de gevolgen te kunnen inschatten. Onze inzet, o.a. in het Kernteam Bereikbaarheid is om de gevolgen zoveel mogelijk te beperken en (grote) omleidingen en vervallen van haltes te voorkomen. Voor de periode van 1 september t/m 13 december 2014 willen wij op een aantal projecten hieronder nader ingaan. Wij verwachtten, dat er geen verandering zal zijn in de hinder die wordt ondervonden van de werkzaamheden in het stationsgebied. De situatie van de busstations Centrumzijde en Jaarbeurszijde is ongewijzigd. Zoals hiervoor al aangegeven kan met name lijn hinder ondervinden van de werkzaamheden aan de Daalsetunnel en het Paardenveld. In het najaar is de kruising Briljantlaan Smaragdplein gedurende zes weken volledig afgesloten. De lijnen 8 en 47 moeten worden omgeleid via de Socrateslaan en de Rijnlaan. Wij stellen voor een pendeldienst in te stellen tussen Tolsteeg en haltes op de Rijnlaan. De reden, dat we een pendeldienst willen instellen is, dat Tolsteeg dan alleen nog langs de rand wordt bediend en de loopafstanden zeer groot worden. Weliswaar rijdt lijn 15, maar de capaciteit is klein door inzet van taxibusjes. Bovendien heeft deze lijn geen geschikte overstappunten op de lijnen 8 en 47, wanneer deze zijn omgeleid. Als de lijnen worden omgeleid vervallen voor lijn 8 de haltes Slotlaan, Robijnlaan, Smaragdplein, Tolsteegplantsoen en Vondellaan. De drukste zijn het Smaragdplein met ruim 800 en Tolsteegplantsoen met bijna 200 instappers per dag. Voor lijn 47 vervallen de haltes Rijnhuizenlaan, Smaragdplein, Tolsteegplantsoen en Vondellaan. Het aantal instappers op die lijn is veel lager. Voor de pendeldienst zijn twee mogelijke varianten. In de eerste plaats een lange variant Rijnlaan Smaragdplein t Goylaan v.v., die het gehele gebied bestrijkt. Bij een kwartierdienst maandag t/m zaterdag overdag en een halfuurdienst avond/zondag wordt overdag met 2 bussen gereden, avond zondag met één bus. De tweede variant is een korte variant Rijnlaan Smaragdplein v.v., die alleen de omgeving Smaragdplein bedient en de hele week een kwartierdienst rijdt. Dat kan met de inzet van één bus. Gezien het aantal te verwachten reizigers moet een midibus (ca. 15 zitplaatsen) worden ingezet. Wij stellen de korte variant voor, omdat de belangrijkste haltes worden bediend en niet zoals in de lange variant een onnodig lang traject over de t Goylaan moet worden gereden om te kunnen keren. Bovendien zijn de exploitatiekosten lager. Voor de pendeldienst moeten tijdelijke haltes worden aangelegd, één op de Waalstraat nabij de Rijnlaan, in twee richtingen bij de kruising Rotsoord Briljantlaan Saffierlaan en in één richting bij de kruisingen Opaalweg Robijnlaan en Robijnlaan Smaragdplein/Topaaslaan Tenslotte: de kwantiteiten We hebben voor een werkdag een globale berekening gemaakt van de effecten van de wijzigingen op het aantal dru s en daarmee op de financiële omvang: Door de knip van lijn 1 neemt het aantal dru s af. Daarmee is in de kwantiteiten rekening gehouden vanaf 1 september. Lijn 7 wordt verlegd naar de Jaarbeurszijde. Daardoor neemt het aantal dru s naar schatting af met 6,4 uur op een werkdag. Daarmee is nog geen rekening gehouden. Door de wijzigingen van de lijnen, en neemt het aantal dru s naar schatting af met 11,8 uur op een werkdag. Ook daarmee is nog geen rekening gehouden. 8

Lijn wordt verlegd naar de Daalsetunnel. Daardoor neemt het aantal dru s naar schatting toe met uur op een werkdag. Daarmee is vanaf 1 september gedeeltelijk rekening gehouden, nl. met 16 uur. Per saldo neemt het aantal dru met 12 toe. Op een werkdag neemt het aantal dru s per saldo toe met 6 af. De wijzigingen van de lijnen 7 en vanwege de Leidseveertunnel werken ook door op zaterdag en zondag. Daardoor zal het aantal dru s voor die dagsoorten iets toenemen. Rekening houdend met afname op werkdagen en toename op zaterdag en zondag verwachten wij dat het aantal dru s per saldo ongeveer gelijk blijft. De bus voor de pendeldienst Tolsteeg wordt op werkdagen 20 uur, op zaterdag 19 uur en op zondag 18 uur ingezet. In totaal 137 inzeturen per week. De kosten voor een midibus bedragen 60,- per uur. De kosten voor de pendeldienst bedragen derhalve 137 * 60 = 8.220 per week. De rijtijd voor de winkelpendel bedraagt voor het traject Jaarbeurszijde Vredenburg 10 minuten, voor het traject Vredenburg Jaarbeurszijde 12 minuten. Daarbij is ook rekening gehouden met vertragingen rond Paardenveld. Voor een kwartierdienst worden 2 bussen ingezet. De in- en uitruktijd bedraagt 0,5 uur per bus per dag. Totaal 7 uur per week. Het aantal inzeturen bedraagt 2 x 57 + 7 = 121 inzeturen per week. De kosten per inzet uur 85,-. De totale kosten per week bedragen 10.5 per week. 9