Word specialist in opvoeding, onderwijs en talentontwikkeling MASTER PEDAGOGISCHE WETENSCHAPPEN
Bepaal de toekomst van nieuwe generaties Hoe ontwikkelt een kind of jongere zich optimaal? Bestaat het ideale onderwijssysteem? Als masterstudent Pedagogische wetenschappen ga je diep in op pedagogische vraagstukken. Pedagogiek gaat over opvoeden, ontplooiing en onderwijs. Je houdt je bezig met kinderen en jongeren: hun cognitief, sociaal en emotioneel functioneren en de rol van hun brein. Ook kijk je naar hun lichamelijke en mentale ontwikkeling en naar de omgeving waarin ze opgroeien. Je benadert opvoeding en onderwijs vanuit verschillende wetenschappelijke theorieën en kijkt kritisch naar methoden die in de praktijk worden toegepast. Aan de VU draait studeren om breed wetenschappelijk inzicht en om praktische vaardigheden. Zo leer je denken én doen. Je specialiseert je in een van de twee trajecten (Orthopedagogiek of Onderwijspedagogiek en Theoretische pedagogiek) en krijgt veel mogelijkheden om jouw individuele talenten te ontplooien. Na je master kun je in veel domeinen terecht, zoals het onderwijs, jeugdzorg, zorg voor mensen met een verstandelijke beperking, jeudgbeleid, preventie of onderzoek. Als pedagoog heb je een belangrijke maatschappelijke rol. Pedagogische vraagstukken raken persoonlijke levens en bepalen voor een groot deel de toekomst van nieuwe generaties.
Hoe ziet het masterprogramma eruit? De master Pedagogische wetenschappen duurt één jaar in voltijd of twee jaar in deeltijd. Al het onderwijs is Nederlandstalig en vindt overdag plaats. De master start in september. Heb je jouw masterdiploma op zak, dan ben je Master of Science in de Pedagogische wetenschappen. Kies jouw mastertraject Binnen de master Pedagogische wetenschappen kies je voor een van de twee trajecten: Orthopedagogiek (Orthopedagogiek klinisch, Exceptional Learning, Jeugdbescherming), of Onderwijspedagogiek en Theoretische pedagogiek. Verderop in deze brochure lees je er meer over. Stage en these Tijdens je masteropleiding volg je werkcolleges, schrijf je zelfstandig een masterthese en loop je een praktijkstage, bijvoorbeeld bij een jeugdinstelling, school of schoolbegeleidingsdienst. Door jouw vakkennis concreet toe te passen gaat de theorie echt leven. Voor het eerst ben je zelfstandig bezig met je vak; daarbij word je intensief begeleid. Je studeert af op je stage en op een onderzoeksthese. Pak het vliegtuig! Tijdens je master kun je naar het buitenland. Pedagogische wetenschappen heeft een aantal vaste stageplaatsen in onder meer Zuid-Afrika, Turkije, Suriname, Curacao en Aruba.
PEDAGOGIEK BRENGT DISCIPLINES SAMEN een greep uit de ONDERZOEKSGEBIEDEN We geloven sterk in een interdisciplinaire benadering. Want processen in opvoeding, onderwijs en leren of ze nu normaal of afwijkend verlopen worden nog interessanter als we ze verbinden aan processen in het brein en het lichaam. Daarom leer je hoe je als pedagoog kennis en inzichten uit de psychologie, filosofie, psychiatrie en geneeskunde kunt gebruiken. De plek voor brein en leren De VU beschikt over een uniek breincentrum: het Centrum Brein en Leren Amsterdam. Als student Pedagogische wetenschappen pluk je daar de vruchten van. Neuropsychologen en pedagogen onderzoeken er welke hersenprocessen horen bij de ontwikkeling van een kind. Hun werk kunnen we koppelen aan de onderwijspraktijk. Met kennis over het brein ontdekken we welk onderwijs echt past bij een kind. De VU helpt je op weg Pedagogische wetenschappen aan de VU werkt intensief samen met de praktijk van opvoeding, onderwijs, jeugd- en gehandicaptenzorg, geestelijke gezondheidszorg en jeugdbescherming. Dat biedt studenten veel extra kansen. Er is een grote keus aan stagemogelijkheden. Via onderzoeksprojecten kom je op verschillende praktijkplekken. En je krijgt college van docenten die direct kunnen laten zien hoe theorie en praktijk met elkaar verbonden zijn. GEHECHTHEID Na negen maanden zwangerschap komt niet alleen een kind ter wereld, ook een vader en een moeder worden geboren. Hoe raken ouders en kinderen op elkaar ingespeeld? Wat als een ouder psychische problemen heeft, of het kind een lichamelijke of verstandelijke beperking? Verschillen op school De multiculturele samenleving in Nederland heeft gevolgen voor het onderwijs. Wat betekent het om verschillende culturen en religies op één school te hebben? Hoe breng je leerlingen verdraagzaamheid bij? En hoe voorkom je etnische eilandjes binnen scholen? Ontwikkeling en het brein De werking van het menselijk brein geeft inzicht in de manier waarop cognitieve, mentale en sociale vaardigheden kunnen worden ontwikkeld. Hoe zorg je ervoor dat een kind zijn talenten optimaal ontplooit? Wat is er nodig om zelfevaluatie en sociale cognities te laten ontwikkelen? Hoe leren kinderen het beste lezen en rekenen en hoe stimuleer je wetenschappelijke interesse en nieuwsgierigheid? Trauma: de consequenties voor kinderen Soms zijn gezinnen voor kinderen een onveilige plek. Kinderen kunnen geconfronteerd worden met geweld tussen hun ouders of slachtoffer worden van mishandeling. Kan dit worden voorkomen? Wat zijn de gevolgen voor de geestelijke gezondheid van een kind, en hoe kan een kind geholpen worden?
kies een richting die bij jou past Bij de VU kies je zelf je richting. Je ontwikkelt je tot orthopedagoog, tot onderwijspedagoog of tot pedagoog gericht op onderzoek, advies of beleid. De richtingen binnen het traject Orthopedagogiek bevatten meestal een praktijkstage bij een instelling. Ook kun je met dat traject een diagnostiekaantekening verwerven en jezelf klaarstomen voor een vervolgopleiding tot erkend orthopedagoog of GZ-psycholoog. Mastertraject Orthopedagogiek: accent klinisch Orthopedagogiek gaat over opvoedingsproblemen. Soms lopen opvoeders en kinderen vast door omstandigheden. Opvoeding kan ook misgaan als opvoeders niet weten hoe ze moeten opvoeden, of overbelast zijn. Soms moet de opvoeding worden overgenomen, bijvoorbeeld in een pleeggezin of instelling voor 24-uurs zorg. Orthopedagogen zijn academische professionals in de praktijk van hulpverlening en zorg. Als orthopedagoog vergaar je niet alleen wetenschappelijke kennis over opvoedingsprocessen en opvoedingsproblemen; je leert ook hoe je deze kennis verantwoord toepast en overbrengt op opvoeders, leerkrachten en andere professionals. Je werkt met de beste, bewezen effectieve methoden voor diagnostiek en behandeling. Mastertraject Orthopedagogiek: accent jeugdbescherming Binnen de jeugdbescherming is grote behoefte aan goed opgeleide mensen die het gat kunnen opvullen tussen werkvloer en management. Deze variant van Orthopedagogiek is specifiek gericht op effectieve hulp en ondersteuning in de jeugdbescherming en het ontwikkelen en evalueren van effectieve werkvormen daarvoor. Als je dit mastertraject hebt gevolgd, behoor je tot de top binnen dit vakgebied. Je krijgt les van vooraanstaande hoogleraren uit het internationale veld. De opleiding brengt jou direct in contact met hoog aangeschreven deskundigen binnen de jeugdbescherming. Je kunt een eenjarige variant met een reguliere stage binnen de jeugdbescherming volgen, of een deeltijdvariant (twee jaar) als je een opleidingsplaats weet te verwerven bij een instelling voor jeugdbescherming. Mastertraject Orthopedagogiek: accent exceptional learning Iedereen leert anders. Deze variant richt zich op het leerproces van zowel getalenteerde kinderen als kinderen of jongeren met een leerprobleem. Denk aan specifieke leerproblemen (bijvoorbeeld dyslexie) of aandachtsproblemen (ADHD of andere stoornissen). Je bestudeert verschillende praktijkvelden, van opvoeding tot regulier en speciaal onderwijs. Ook kijk je naar de biologische, (neuro)psychologische en sociale processen die in onderlinge interactie het gedrag bepalen. Kennis daarover breng je in de praktijk, bijvoorbeeld op een school. Ben je afgestudeerd in deze richting, dan kun je gaan werken bij onderwijsinstellingen, pedagogische centra of een universiteit.
MASTERTRAJECT ONDERWIJSPEDAGOGIEK en theoretische pedagogiek In het traject Onderwijspedagogiek en theoretische pedagogiek kijk je met een creatieve en analytische bril naar onderwijs en theorie. Tijdens vakken Onderwijspedagogiek leer je hoe je concreet bijdraagt aan onderwijsvernieuwing. Na jouw master kun je onderwijs kritisch analyseren, ontwerpen, beoordelen, adviseren en ondersteunen. Ervaring in de onderwijskundige praktijk doe je op tijdens je stage bij bijvoorbeeld een schooladvies- en begeleidingsdienst, een landelijk pedagogisch centrum, een instituut voor leerplanontwikkeling, een lerarenopleiding, een gemeentelijk onderwijsbureau of bij het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Bij Theoretische Pedagogiek leer je een mening vormen over actuele maatschappelijke discussies. Denk aan onderwerpen als bemoeienis van de overheid bij gezinsopvoeding, bijzonder onderwijs of morele opvoeding. De combinatie van Onderwijspedagogiek en Theoretische pedagogiek in één mastertraject bied je de kans om theorie en praktijk op verschillende manieren te verbinden. Je kunt bijvoorbeeld gaan werken als onderzoeker, ontwikkelaar, adviseur, begeleider of als manager op het terrein van onderwijs. Als VU-alumnus ben je bovendien extra gekwalificeerd voor begeleiding, ontwikkeling en nascholing in het Ontwikkelingsgericht Onderwijs (OGO).
Registraties waarmee je verder komt Sabine Krah, masterstudent Onderwijspedagogiek en Theoretische pedagogiek Kies je het traject Orthopedagogiek? Tijdens de opleiding kun je je kwalificeren voor de registratie NVO-basis- Orthopedagoog en voor de Basisaantekening Diagnostiek. Deze registraties krijg je op grond van een bepaald vakkenpakket en een klinische stage. Ze openen de deur voor klinische vervolgtrajecten. Ook andere vervolgtrajecten zijn mogelijk. Denk aan opleidingen tot NVO Orthopedagoog-Generalist, GZ-psycholoog en Schoolpsycholoog. Verder kun je in combinatie met een werkplek een therapie-opleiding doen. Als student Onderwijspedagogiek en Theoretische pedagogiek leer je op een wetenschappelijke manier kritisch te kijken naar het onderwijs en de huidige onderwijsvernieuwingen. De opleiding motiveert, activeert, biedt ruimte voor interactie en eigen inbreng van studenten. Docenten zijn betrokken en stimuleren je om je eigen visie op onderwijs te ontwikkelen. Naast het brede aanbod van actuele kennis en prikkelende literatuur, is er aandacht voor de ontwikkeling van onderzoeksvaardigheden en een sociaal-culturele wetenschappelijke houding. Het is een geweldige start van je carrière als onderwijs- en theoretische pedagoog! Nanieke Helmers, Masterstudent richting Orthopedagogiek De VU besteedt veel aandacht aan het koppelen van studie aan de praktijk. Door de vele contacten met diverse instellingen komt het voor dat ervaringsdeskundigen hun verhaal doen tijdens de colleges. Daarnaast heb je als student bij enkele vakken de mogelijkheid een instelling te bezoeken. Goed voor je netwerk én inzicht in de praktijk.
CHARLOTTE TOE LAER, MASTERSTUDENT RICHTING ONDERWIJSPEDAGOGIEK en Theoretische pedagogiek neem een kijkje over de grens Tijdens je master kun je naar het buitenland. Pedagogische wetenschappen heeft een aantal vaste stageplaatsen in onder meer Zuid-Afrika, Turkije en Suriname. Ook zijn er mogelijkheden om stage te lopen in Noord-Amerika en op diverse Europese universiteiten. Ik heb voor de VU gekozen omdat hier de studies Onderwijskunde en Pedagogiek worden gecombineerd. Ik volg nu de specialisatie Onderwijspedagogiek. Ik heb hiervoor gekozen omdat ik niet met het kind zelf, maar met de omgeving wil werken. In deze richting kijk je naar de situatie in de klas, op scholen en hoe je deze situaties kunt optimaliseren.
VERDER KIJKEN Als pedagoog ben je getraind om vanuit verschillende academische disciplines te denken. Daarom zijn pedagogen in trek voor hogere beleidsof kaderfuncties of voor praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek, voornamelijk bij instanties die zich bezighouden met opvoeding en onderwijs. Hierbij kun je denken aan jeugdzorgorganisaties, schoolbegeleidingsdiensten, landelijke onderzoeksinstituten en pedagogische centra. Maar ook aan de overheid, van lokaal tot landelijk niveau.
TOELATINGSEISEN Kiki Haring, masterstudent Richting Orhtopedagogiek Met een bachelordiploma Pedagogische wetenschappen van de VU of van een andere universiteit kun je direct instromen in de master Pedagogische wetenschappen. Met een bachelor Psychologie kun je ook instromen zonder veel extra vakken te volgen, zeker als je vakken hebt gevolgd op het gebied van diagnostiek en psychopathologie. Heb je een universitair diploma van een aan de pedagogiek verwante universitaire opleiding, dan gaat de examencommissie na of je voldoende kennis en vaardigheden hebt opgedaan om aan de master Pedagogische wetenschappen te kunnen beginnen. Pedagogische wetenschappen aan de VU vind ik vooral erg veelzijdig. Je leert niet alleen over kinderen, maar ook over alles wat daar omheen gebeurt in het gezin, de buurt, op school en het beleid dat in Nederland gevoerd wordt. De opleiding aan de VU is erg leuk omdat het een relatief kleine opleiding is waarbij je als individu benaderd wordt door docenten en niet als iemand uit de massa. PREMASTERCLASS Kom je van het hbo en heb je een relevante vooropleiding (denk aan Pabo, SPH, MWD), dan kom je in aanmerking voor de premasterclass. Dit is een voorbereidend jaar op de master. De premaster start in september.
MEER WETEN? www.psy.vu.nl/masterpedagogiek Details over de opleiding Informatie over aanmelding en toelatingseisen Beroepsmogelijkheden CONTACTGEGEVENS Vrije Universiteit Amsterdam Faculteit der Psychologie en Pedagogiek Van der Boechorststraat 1 1081 BT Amsterdam T (020) 598 8897 E voorlichting.fpp@vu.nl www.vu.nl/opleidingen Voor algemene informatie over studeren aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Kom een dagje meelopen! Meld je aan op www.vu.nl/ mastermeeloopdag Communicatie & Marketing VU 22505/29_ nov2013. Foto: C&M. Omslag: HH; Sabine Joosten. Aan de inhoud van deze brochure kunnen geen rechten worden ontleend.