Hysteroscopie kijken in de baarmoeder
Hysteroscopie (kijken in de baarmoeder) Binnenkort komt u naar de Ommelander Ziekenhuis Groep voor een hysteroscopie. In deze folder vindt u informatie over deze behandeling. Wat is een hysteroscopie? Bij een hysteroscopie maakt de gynaecoloog gebruik van een speciaal instrument, de hysteroscoop. Dit is een holle buis (de schacht) waarin zich een tweede buis van ongeveer 4 mm dikte bevindt. Door deze tweede buis kan een lichtbundel heen en het is een ruimte om gas of vloeistof door te laten. De hysteroscoop kan worden aangesloten op een camera, zodat op een televisiescherm een afbeelding verschijnt van wat er te zien is. De hysteroscoop is dus een kijkbuis die de arts via de vagina en het baarmoederkanaal in de baarmoeder brengt, zodat hij direct de binnenkant van de baarmoeder kan bekijken. Hysteroscopie vindt plaats op de polikliniek of in dagbehandeling. Behandelingen gebeuren op de poliklinische OK, eventueel onder plaatselijk verdoving en op de dagbehandeling onder algehele narcose of een ruggenprik. Wanneer wordt een hysteroscopie gedaan? Een hysteroscopie wordt uitgevoerd om afwijkingen op te sporen of om die te behandelen. Zo kan gezocht worden naar oorzaken van abnormale menstruatie, postmenopauzaal bloedverlies, tussentijds bloedverlies uit de baarmoeder, onvruchtbaarheid, herhaalde vroeggeboorten of miskramen en ernstige menstruatiepijn. Met behulp van deze behandeling is het tevens mogelijk om een spiraal te verwijderen, waarvan de draadjes niet te vinden zijn. 2
Daarnaast kunnen met hysteroscopie afwijkingen in de baarmoederholte worden behandeld. Voorbeelden zijn: poliepen, vleesbomen, verklevingen of een in de wand vastgegroeid spiraal. Het is zelfs mogelijk om tijdens een hysteroscopie het slijmvlies van de baarmoeder geheel of gedeeltelijk te verwijderen. Uw arts heeft met u besproken wat in uw geval de reden is om een hysteroscopie te verrichten. Vóór de behandeling Planning van de hysteroscopie: De hysteroscopie vindt bij voorkeur niet plaats tijdens de menstruatie tenzij vloeien de reden is voor het onderzoek, dan kan het wel plaats vinden als u bloedverlies heeft. Als u een kinderwens heeft, wordt het onderzoek in de eerste helft van de cyclus gedaan (voordat de eisprong heeft plaats gevonden), zodat u niet zwanger bent tijdens het onderzoek. Want dat is natuurlijk niet de bedoeling. Hier moet u bij de afspraak rekening mee houden. Maatregelen tegen klachten na het onderzoek: Het onderzoek kan krampen van de baarmoeder opwekken. Dit veroorzaakt menstruatiepijn. Hiervoor kunt u twee Paracetamol tabletten innemen of een NSAID (zoals Ibuprofen, Naproxen, Aleve Femina). De uitvoering van de ingreep kan op 2 plekken plaats vinden. Op onze Poliklinische ok (POK) of op de operatiekamer. De gynaecoloog besluit waar de ingreep plaats gaat vinden. Bij een poliklinische ok wordt u eventueel plaatselijk verdoofd door de gynaecoloog en bent u ongeveer een uur bij ons op de poli, u mag direct na de ingreep naar huis.(zie folder: Poliklinische operatiekamer) Bij een ingreep op de operatiekamer moet u eerst langs de anesthesist en duurt de opname een aantal uren. 3
pre-operatief spreekuur Als u op de operatiekamer geopereerd wordt krijgt u een afspraak voor het anesthesiespreekuur. De anesthesist gaat aan de hand van uw medische gegevens na of het verantwoord is om u anesthesie te geven en bespreekt met u verschillende vormen hiervan. opname Op de dag van opname kunt u zich rechtstreeks melden op de afdeling. U heeft daar een kort gesprek met de verpleegkundige en u kunt dan ook eventuele vragen stellen of bijzonderheden vermelden. Ongeveer een halfuur tot een uur voor de behandeling krijgt u een bed toegewezen. U wordt daarna gevraagd operatiekleding aan te doen en nog even te plassen. Een anesthesioloog (=arts die de narcose geeft) zal tijdens de ingreep uw conditie bewaken. Hij doet dit onder andere via uw ogen en nagels. Het is daarom belangrijk dat u op de dag van de ingreep geen sieraden draagt of make-up heeft gebruikt. Ook nagellak en kunstnagels moeten verwijderd worden. De behandeling Eerst wordt inwendig onderzoek gedaan om de grootte en de stand van de baarmoeder te beoordelen. Daarna volgt het ontsmetten van de schaamlippen met een zeepachtige oplossing. Soms wordt een eendenbek (=speculum) ingebracht, zodat de baarmoedermond makkelijk in beeld gebracht kan worden. Indien er lokale verdoving (anesthesie)wordt verricht zal een eendenbek nodig zijn om dit te kunnen uitvoeren. Na inwerking van de lokale anesthesie kunt u hartkloppingen ervaren. Via het kanaal van de baarmoederhals wordt de hysteroscoop vervolgens ingebracht in de baarmoederholte, dit wordt vaak zonder eendenbek bereikt. 4
De voor- en achterwand van de baarmoeder liggen tegen elkaar. Om goed zicht te krijgen wordt daarom wat vloeistof door de hysteroscoop in de baarmoederholte ingebracht. Een hysteroscopie duurt 5 tot 30 minuten. Meestal is het in ongeveer 20 minuten klaar. Hysteroscopie wordt vaak in combinatie gedaan met een curettage (zie OZG folder Curettage). Myosure Voor poliepen en kleine vleesbomen in de baarmoederholte is er nu ook een nieuwe methode in ons ziekenhuis. Hierbij wordt met een hysteroscoop gekeken in de baarmoeder, er wordt dan door het werkkanaal van de hysteroscoop een klein instrumentje worden ingebracht waarmee de poliep of vleesboom wordt aangezogen en wordt weg geschraapt. Het weefsel wordt opgevangen en opgestuurd voor onderzoek. Bij deze nieuwe methode wordt de operatietijd korter en omdat alles wordt gedaan, terwijl de gynaecoloog ziet wat hij doet, zijn er minder risico s op complicaties. Na de behandeling vertelt de gynaecoloog u in het algemeen nog wat hij heeft gedaan. Na de behandeling naar huis U kunt nadat u voldoende hersteld bent van de ingreep en de anesthesie dezelfde dag weg naar huis. U mag na het onderzoek niet zelf rijden. Wij adviseren u om iemand te regelen om u op te laten halen met de auto. controle Meestal komt u een aantal weken na de hysteroscopie voor controle terug op de polikliniek. De gynaecoloog bespreekt dan met u de bevindingen van het onderzoek en de mogelijke verdere stappen. 5
klachten en mogelijke complicaties - bloedverlies Als de arts alleen in de baarmoeder heeft gekeken, kunt u na het onderzoek nog enkele dagen wat bloedverlies hebben. Mocht u meer bloedverlies hebben dan bij een normale flinke menstruatie, hetgeen bij een hysteroscopie zeer zelden voorkomt, dan moet u contact opnemen met de polikliniek gynaecologie. Heeft de arts ook een behandeling verricht, bijvoorbeeld een curettage, dan kunt u daarna soms een nog wat gevoelige onderbuik hebben. Houden deze klachten aan of nemen ze in hevigheid toe, dan moet u contact opnemen met de behandelend arts. - beschadiging Soms ontstaat tijdens de behandeling een wond of een gaatje in de wand van de baarmoeder. Dit heet perforatie. Meestal geneest het vanzelf. Een groter gat dan ± 3 cm moet soms operatief gesloten worden. In enkele gevallen is narcose nodig voor een laparoscopie (kijkoperatie) of zelfs een buikoperatie om te beoordelen of de beschadiging een bloeding in de buik heeft veroorzaakt. Deze complicatie is bij een diagnostische hysteroscopie gelukkig uitermate zeldzaam. - ontsteking Koorts en toenemende buikpijn kunnen wijzen op een ontsteking van de baarmoederholte en/of de eileiders. Behandeling met antibiotica is dan noodzakelijk. Dit is een complicatie die zeer zelden voorkomt. - overgevoeligheid U kunt overgevoelig blijken te zijn voor latex (handschoenen). Als u weet dat u ergens overgevoelig voor bent, vertelt u dit dan vóór het onderzoek aan de gynaecoloog. Een overgevoeligheidsreactie treedt zelden op. Klachten bij een overgevoeligheidsreactie kunnen zijn: duizeligheid, 6
hartkloppingen en een ziek gevoel. Soms treden verschijnselen pas op als u weer thuis bent. Neemt u bij deze klachten contact op met de polikliniek gynaecologie. gemeenschap Als er geen bloedverlies meer is, is er geen bezwaar tegen geslachtgemeenschap. werk U kunt na 1 à 2 dagen weer aan het werk. Luister naar uw lichaam baden/ zwemmen Zolang u helderrood bloedverlies heeft mag dit niet. Douchen mag wel Voordeel van de hysteroscopie De complicaties zijn zeldzaam. De hysteroscopie is de enige methode waarmee de binnenkant van de baarmoeder goed onderzocht kan worden. Wanneer bellen? U moet de arts of het ziekenhuis bellen, als u na de hysteroscopie last heeft van: hevig bloedverlies (meer dan een forse menstruatie); hevige buikpijn; koorts (38 graden of meer); duizeligheid, hartkloppingen en onwel bevinden. Vragen Mocht u nog vragen hebben, dan kunt u contact opnemen met de polikliniek Gynaecologie, via het algemene nummer van de OZG: 088 066 1000. 7
Ommelander Ziekenhuis Groep locatie Delfzicht locatie Lucas Jachtlaan 50, Delfzijl Gassingel 18, Winschoten Postbus 30.000 Postbus 30.000 9930 RA Delfzijl 9670 RA Winschoten Telefoon 088 066 1000 E-mail: info@ozg.eu Website: www.ozg.nl OZG (02-15) GYN 182 8