Rapportage toezicht Drank- en Horecawet 2014 19 maart 2015 Frans van Zoest, Projectleider Dirk Klein, BOA coordinator Deze notitie kijkt terug op het toezicht op de Drank- en Horecawet in 2014 zoals dat door de BOA s van de regionale BOA pool van FrisValley is geregistreerd.
Hoeveel controles? In 2014 zijn 371 controles gedaan, dit was 23% meer dan in 2013 (302). Net als in 2013 waren de meeste controles in de commerciële horeca (2014: 45%; 2013: 40%). In 2013 was het toezicht naast de horeca vooral gericht op supermarkten (25% controles). In 2014 lag de nadruk naast de horeca op sportverenigingen (19% controles). Evenementen kregen zowel in 2013 als 2014 ongeveer 10% van de controles. Dit is meer dan het lijkt, aangezien het aantal risico evenementen veel kleiner is dan het aantal horeca gelegenheden en supermarkten. In het projectplan FrisValley is als doel gesteld dat de toezichtsdruk (aantal controles/aantal verstrekpunten) in 2013 zou verdubbelen en vanaf 2014 zou verdrievoudigen ten op zichte van 2011-2012, toen de NVWA nog het toezicht deed. In die periode werden door de NVWA ongeveer 150 controles per jaar in de regio uitgevoerd. Ervan uitgaande dat het aantal hotspots ongeveer gelijk is gebleven, kan geconcludeerd worden dat de verdubbeling in 2013 is gehaald. In 2014 was de toezichtsdruk grofweg 2,75 maal hoger dan in 2011-2012. Daarmee zijn we een heel eind gekomen richting een verdrievoudiging ten opzichte van de NVWA-tijd. Hierbij moet wel opgemerkt worden dat de Boa s van gemeenten meer diverse controles uitvoeren dan de NVWA, die vooral gericht was op leeftijdsgrenzen. Figuur 1 In figuur 2 is te zien dat het aantal controles in 2014 in het voorjaar en najaar hoger was dan in de winter en zomer. De commerciële horeca heeft daarbij voortdurend de aandacht gehad. Ook is goed te zien dat in de thema periodes extra toezicht is gehouden in betreffende sectoren: in juli en augustus zijn relatief veel evenementen bezocht tijdens de thema periode evenementen. Hetzelfde geldt voor controles in de sport in het najaar tijdens de campagne Hou het fris!. Figuur 2 Uit onderstaande tabel is op te maken dat het aantal controles in elke gemeente het aantal inwoners volgt. Voor de kleine gemeentes loopt dat soms wat uit de pas, maar dat heeft te maken met de kleine aantallen. Bovendien wordt er vaak met 2 of 3 BOA s gecontroleerd. Het lage aantal controles in Wageningen heeft te maken met het feit dat de gemeente Wageningen pas sinds medio 2014 over een DHW BOA beschikt. Tabel 1: aantal en % controles in gemeenten in vergelijking met % inwoners Totaal % controles % inwoners Ede
112 30% 31% Veenendaal 59 16% 18% Barneveld 55 15% 15% Nijkerk 46 12% 12% Rhenen 43 12% 5% Woudenberg 32 9% 4% Scherpenzeel 14 4% 3% Wageningen 5
1% 11% Renswoude 5 1% 1% Totaal 371 100% 100% Hoeveel overtredingen? In totaal zijn in 2014 165 overtredingen geconstateerd (figuur 3 en 4). Waar meer werd gecontroleerd, werden ook meer overtredingen gevonden. Figuur 3 Figuur 4 In 45% van alle controles werd een overtreding geconstateerd. Dat is zowel absoluut als relatief ruim meer als in 2013. Toen werd in 35% van de controles een overtreding gevonden (106 in totaal). Dit betekent niet dat de wet in 2014 minder werd nageleefd dan in 2013. Het is te verklaren door het feit dat. In 2013 veel gemeenten ervoor kozen om het veld te laten wennen aan het gemeentelijke toezicht en vooral in te zetten op contact met ondernemers en preventief toezicht.. Per 1 januari de leeftijdsgrens naar 18 jaar is gegaan, wat erg wennen is geweest voor ondernemers en jongeren.. Er ontstaat al werkenderwijs steeds beter zicht op de hotspots die er toe doen. Dat leidt tot effectiever toezicht maar ook meer geconstateerde overtredingen. Wie beter weet waar hij zoeken moet, vindt meer. In mei 2014 hebben alle gemeenten het regionale nalevingsbeleid vastgesteld en dat ook gebruikt als einde van een periode van gewenning aan gemeentelijk toezicht en de 18 jaar.
Het is te verwachten dat het % overtredingen komende jaren daalt door betere naleving bij gelijkblijvend toezicht. Welke regels overtreden? De top 10 van artikelen van de DHW/APV waarop overtredingen worden geconstateerd waren in 2014 vergelijkbaar met die van 2013. In 24% van de gevallen ging het om jongeren die in de openbare ruimte in bezit waren van alcohol (artikel 45). Overige artikelen van de DHW die relatief veel werden overtreden waren: Artikel 3. Zonder vergunning het horeca / slijtersbedrijf uitoefenen Artikel 20. Verstrekken zwak alcoholhoudende dranken of sterke drank aan personen van wie niet is vastgesteld dat deze de leeftijd van 16 jaar respectievelijk 18 jaar hebben bereikt Aanwezigheid personen <16 jaar in een slijtlokaliteit zonder toezicht persoon > 21 jaar. Geen aanduiding leeftijdsgrenzen bij de toegang of aanduiding niet goed leesbaar. Toelaten personen in kennelijke staat van dronkenschap of onder invloed van andere psychotrope stoffen. Verbod dienst te doen onder invloed Artikel 24. Leidinggevende op vergunning/aanhangsel vermeld is niet aanwezig. Geen leidinggevende die vermeld is op vergunning of aanhangsel of barvrijwilliger aanwezig. Personen <16 jaar slijten of tappen. Artikel 25. Verbod op illegale aanwezigheid van alcoholhoudende drank. Toelaten dat alcoholhoudende drank in voor publiek geopende ruimte wordt genuttigd. Verbod/beperking verstrekking alcoholhoudende drank in verordening genoemde inrichtingen. Verbod toegangsleeftijd bezoekers geregeld in verordening. Verbod/beperking verstrekken zwakalcoholhoudende drank uit in
verordening genoemde locaties. Verbod prijsacties genoemd in verordening Welke maatregelen? Het aantal maatregelen dat in 2014 is genomen (104) is lager dan in 2013 (115). Wel is een verschuiving te zien naar zwaardere maatregelen. Waar in 2013 7 boete rapporten werden opgemaakt, waren dat er in 2014 29. Daarbij werd in 2014 ingevoerd dat er pas boete rapporten worden opgemaakt nadat de burgemeester heeft aangegeven voornemens te zijn een bestuurlijke boete op te leggen. In 2013 werden de boete rapporten veelal niet omgezet in een bestuurlijke boete. Hoewel daar geen cijfers over zijn is de indruk dat dit in 2014 meestal wel is gebeurd. Daarnaast is in 2014 driemaal een Last onder dwangsom opgelegd, eenmaal een Last onder bestuursdwang en eenmaal is besloten tot een sluiting. Deze maatregelen kwamen in 2013 niet voor. Deze tendens naar doorpakken bij notoire overtreders past bij het beeld dat gewenningsperiode medio 2014 wat de meeste gemeenten betreft wel voorbij was, dat er meer inzicht bij gemeenten is over de echte hotspots en dat er een betere samenwerking is tussen toezichthouder en het bestuur. Figuur 5 Conclusie Het gezamenlijke toezicht in de deelnemende gemeenten heeft in 2014 aan de opzet voldaan: we hebben het toezicht rond de D&H wet gezamenlijk binnen FrisValley integraal uitgevoerd. Onze conclusie op basis van de bovenstaande gegevens en cijfers is dat hieraan op een positieve manier gevolg is gegeven. Ook in 2015 zijn we voortvarend aan de slag gegaan om dit beleid op dezelfde manier in gezamenlijkheid voort te zetten. U zult hier uiteraard t.z.t. ook weer de cijfers over ontvangen. Duidelijk blijkt dat een gezamenlijke aanpak mogelijk is en werkt!