Instantie Rechtbank van Eerste Aanleg te Leuven Onderwerp Aftrek voorbelasting - Holdingvennootschap - Beheersdiensten Datum 26 maart 2004 Copyright and disclaimer Gelieve er nota van te nemen dat de inhoud van dit document onderworpen kan zijn aan rechten van intellectuele eigendom, die toebehoren aan bepaalde betrokkenen, en dat er u geen recht wordt verleend op die desbetreffende rechten. M&D Seminars wil u met dit document de nodige informatie verstrekken, zonder dat de in dit document vervatte informatie bedoeld kan worden als een advies. Bijgevolg geeft M & D Seminars geen garanties dat de informatie die dit document bevat, foutloos is, zodat u dit document en de inhoud ervan op eigen risico gebruikt. M&D Seminars, noch enige van haar directieleden, aandeelhouders of bedienden zijn aansprakelijk voor bijzondere, indirecte, bijkomstige, afgeleide of bestraffende schade, noch voor enig ander nadeel van welke aard ook betreffende het gebruik van dit document en van haar inhoud. M&D Seminars oktober 2004 M&D CONSULT BVBA HUBERT-FRERE-ORBANLAAN 47 9000 GENT TEL 09/224 31 46 FAX 09/225 32 17 E-mail: info@mdseminars.be www.mdseminars.be
Vonnis van de Rechtbank van Eerste Aanleg te Leuven dd. 26.03.2004 De Fiscale Koerier 2004/435 Aftrek voorbelasting - Holdingvennootschap - Beheersdiensten De holdingvennootschap, die zich rechtstreeks of onrechtstreeks mengt in het beheer van de vennootschappen waarin zij deelneemt, moet haar recht op aftrek van voorbelasting uitoefenen rekening houdend met volgende principes: de voorbelasting die wordt geheven op de goederen en diensten die de vennootschap toelaat financiële, administratieve, technische en commerciële diensten te verrichten, komt voor aftrek in aanmerking; de BTW verschuldigd op diensten die door derden worden geleverd met het oog op de verwerving van nieuwe deelnemingen, komt slechts voor aftrek in aanmerking wanneer aan deze vennootschappen naderhand diensten worden verstrekt die aan BTW zijn onderworpen. De BTW gedragen om louter financiële deelnemingen te verwerven zonder dat aan deze vennootschappen diensten worden geleverd, is volgens de rechtbank niet aftrekbaar; de voorbelasting die betrekking heeft op uitgaven gedaan n.a.v. de verkoop van deelnemingen kan worden afgetrokken in de mate dat de deelnemingen worden verkocht aan ondernemingen die door de belastingplichtige worden gecontroleerd en waaraan na de verkoop nog belaste diensten worden geleverd; de BTW op de uitgaven die worden gedaan met het oog op het verwerven van deelnemingen die uiteindelijk niet worden overgenomen, komt niet voor aftrek in aanmerking. Voor deze uitgaven bewijst de belastingplichtige niet dat ze zijn gedaan met het oog op het verrichten van belaste handelingen; de BTW die wordt geheven over de kosten voor een kapitaalverhoging, betreft kosten die worden gemaakt voor zowel de belaste als niet-belaste activiteiten. De BTW op deze kosten komt slechts voor aftrek in aanmerking in evenredigheid van de verhouding tussen de belaste en niet-belaste activiteiten. VOLLEDIGE TEKST Rol nr: 02/535 A TELINDUS GROUP nv., met maatschappelijke zetel te 1040 Brussel, Ijzerlaan 24, ingeschreven in het handelsregister te Brussel onder het nummer 441505, gekend als BTW-belastingplichtige onder het nummer 422.674.035, met exploitatiezetel te 3001 Heverlee, Geldenaakse Baan 335, ingeschreven in het handelsregister te Leuven onder het nummer 65603; - eiseres, ter zitting vertegenwoordigd door meester Vandebergh, advocaat te 3550 Heusden- Zolder, Pater Beckersstraat 10; Tegen: De Belgische Staat;, Federale Overheidsdienst Financiën, Administratie van de ondernemingsen inkomensfiscaliteit, Sector BTW, Controlecentrum Leuven, 3001 Leuven, Philipssite 3A, bus 1 (4de verdieping); - verweerster, ter zitting vertegenwoordigd door meester Coryn loco meester de Neéff, advocaat te 3000 Leuven, Rijschoolstraat 1; De rechtbank doet uitspraak in deze zaak die op de zitting van 30 januari 2004 werd behandeld en op tegenspraak in beraad werd genomen. Gelet op de artikelen 2-9-34-36-37-40 en 41 van de wet van 15 juni 1935 op het taalgebruik in gerechtszaken. Gezien de gedinginleidende dagvaarding op 19 februari 2002 betekend door het ambt van Francis Davidts, gerechtsdeurwaarder met standplaats te Leuven. Gezien de neergelegde conclusies en stukken.
Gehoord de advocaten van partijen op de openbare zitting van 30 januari 2004. I. De feiten Eiseres is BTW-belastingplichtige. Na een controle over de periode van 1 januari 1998 tot 31 december 1999 werden door de administratie een aantal overtredingen vastgesteld die in een correctieopgave werden opgenomen. Na discussie ging eiseres akkoord met een aantal opmerkingen van de administratie. Voor deze punten waarmee eiseres akkoord was werd een correctieopgave door eiseres voor akkoord onderteken. Met een aantal andere punten was eiseres niet akkoord. Voor deze punten werd op 6 augustus 2001 een correctieopgave naar eiseres gestuurd voor 376.028,12 euro BTW en een boete van 37.580,65 euro. Eiseres ging niet akkoord met deze correctieopgave. Bij schrijven d.d. 18 januari 2002 deelde eiseres mee dat zij overging tot betaling van de bedragen van 376.028,12 euro en 37.580,65 euro, vermeerderd met 72.192,94 euro, intresten berekend tot 20 januari 2002. In het schrijven wordt vermeld dat "deze betaling wordt uitgevoerd zonder enige schulderkentenis, noch akkoord, en zonder nadelig gevolg voor onze vennootschap". In verband met tijdens de controle gedane vaststellingen werd op 10 maart 2003 een procesverbaal opgesteld. II. De vorderingen Eiseres vordert de terugbetaling van het betaalde bedrag, 485.801,73 euro, "verhoogd met de intresten sedert de datum van betaling". III. Beoordeling 1. De door de eiseres uitgeoefende activiteiten werden tijdens de controle door eiseres zelf als volgt omschreven: - bepalen van de algemene strategie van de groep Telindus op commercieel vlak en inzake externe groei; - beslissingen nemen betreffende uitbreiding/inkrimping van de activiteiten van de binnenlandse en buitenlandse dochtervennootschappen; - beslissingen nemen betreffende aankopen/afstoten participaties in vennootschappen; - personeelspolitiek voor de Telindus vennootschappen (binnen- en buitenland); - voeren personeelsadministratie voor groepsfilialen; - verrichten juridische diensten (vnl. onderhandelen contracten) voor groepsfilialen; - financiële en administratieve organisatie van de filialen; - opzetten van een gestandaardiseerd boekhoudplan voor de vennootschappen van de groep en van richtlijnen voor een gestandaardiseerde boekhouding; - interne controle op de rapportering en de boekhouding van de filialen; - inrichten van cursussen voor intern en extern gebruik in verband met computertechnologie. De NV TELINDUS GROUP (eiseres) is de holdingmaatschappij van de "groep Telindus". Deze groep bestaat uit verschillende vennootschappen waarvan de NV TELINDUS de belangrijkste werkmaatschappij is. Eiseres heeft in essentie drie verschillende activiteiten (zie schrijven d.d. 6 augustus 2001 van de administratie aan eiseres): a) de eigenlijke holdingactiviteiten (aankoop en verkoop van financiële deelnemingen) en financiële opbrengsten; b) activiteiten van het opleidingscentrum; c) diensten van administratieve en bestuurlijke aard die worden verleend d.m.v. de personeelsdienst, de juridische dienst en een audit afdeling (beheersdiensten). Deze diensten worden verleend aan allerlei vennootschappen waarin eiseres via NV TELINDUS participeert of
die zij via NV TELINDUS controleert. De facturatie gebeurt aan NV TELINDUS dat op haar beurt doorfactureert naar de "kleindochtervennootschappen". 2. Voor de activiteiten van het opleidingscentrum (b) aanvaardt verweerster de volledige aftrek van de BTW. 3. Voor de holdingactiviteiten (b) aanvaardt verweerster geen aftrek van de BTW. 4. Voor de beheersactiviteiten (c) maakt de administratie een onderscheid tussen enerzijds deze waarbij eiseres optreedt in het kader van het beheer van deze vennootschappen en die behoren tot haar normale taak als holding en het verlenen van diensten die niet behoren tot het beheer van de vennootschappen. Voor de eerste wordt geen aftrek van de BTW aanvaard, voor de tweede wel. Voor de kosten die zonder onderscheid en tegelijk zowel voor de handelingen als holding als voor andere handelingen worden gebruikt dient met het oog op de opsplitsing een verhouding te worden vastgesteld. 5. Samengevat kan volgens de administratie het recht op aftrek als volgt worden uitgeoefend (zie schrijven d.d. 6 augustus 2001 van de administratie aan eiseres): - holdingactiviteiten/financiële opbrengsten: geen recht op aftrek en een percentage (11,38 % voor 1999 en 11,80 % voor 1998) van niet aftrekbare BTW voor de gemeenschappelijke kosten - andere diensten: recht op aftrek. 6. Een holdingvennootschap wiens enig doel is de deelneming in andere ondernemingen, zonder dat deze vennootschap zich direct of indirect mengt in het beheer van die ondernemingen, heeft niet de hoedanigheid van BTW-plichtige, zodat zij ook geen recht op aftrek heeft. Dit ligt anders wanneer de deelneming gepaard gaat met een directe of indirecte inmenging in het beheer van de vennootschappen waarin wordt deelgenomen. Een inmenging in het beheer van de vennootschappen waarin wordt deelgenomen. Een inmenging in het beheer van de dochterondernemingen, die gepaard gaat met handelingen die op grond van art. 2 van de Zesde Richtlijn aan BTW zijn onderworpen, zoals administratieve, financiële, commerciële en technische diensten, die een holding ten behoeve van haar dochterondernemingen verricht, moet als een economische activiteit in de zin van art. 4, lid 2 van die richtlijn worden beschouwd. (H.v.J., 27 september 2001). 7. Krachtens artikel 45 1 BTW-Wetboek mag elke belastingplichtige in aftrek brengen de belasting geheven van de aan hem geleverde goederen en verleende diensten in de mate dat hij die goederen en diensten gebruikt voor het verrichten van belaste handelingen. In beginsel dient er een rechtstreeks en onmiddellijk verband te bestaan tussen een bepaalde handeling in een eerder stadium, en een of meer in een later stadium verrichte handelingen waarvoor recht op aftrek bestaat, opdat aan de belastingplichtige een recht op aftrek van de voorbelasting kan worden toegekend en de omvang van dat recht kan worden bepaald. Het recht op aftrek van de BTW vooronderstelt dat de voor de verwerving van goederen of diensten gedane uitgaven zijn opgenomen in de prijs van de handelingen in een later stadium waarvoor een recht op aftrek bestaat. Die uitgaven moeten dus een onderdeel zijn van de kosten van de in een later stadium verrichte handelingen waarbij van die goederen en diensten gebruik wordt gemaakt en waarvoor recht op aftrek bestaat. Er bestaat geen rechtstreeks en onmiddellijk verband tussen de diverse door een holding gebruikte diensten bij de verwerving van een deelneming in een dochteronderneming, en een of meer in een later stadium verrichte handelingen waarvoor recht op aftrek bestaat. Die uitgaven maken geen deel uit van de kosten van in een later stadium verrichte handelingen waarbij genoemde diensten worden gebruikt. De kosten van die diensten maken daarentegen deel uit van de algemene kosten van de belastingplichtige, en zijn als zodanig bestanddelen van de prijs van de producten van een onderneming. Er is derhalve in beginsel een rechtstreekse en onmiddellijke samenhang tussen dergelijke diensten en de volledige bedrijfsactiviteit van de belastingplichtige.
Indien de holding zowel handelingen uitvoert waarvoor een recht op aftrek bestaat als handelingen waarvoor dat recht niet bestaat, kan hij enkel het gedeelte van de BTW aftrekken dat evenredig is aan het bedrag van eerstbedoelde handelingen (H.v.J., 27 september 2001) De BTW geheven op diensten waarvan de holding gebruik maakt bij de verwerving van een deelneming in een dochteronderneming, waar de holding geen handelingen stelt die aan BTW zijn onderworpen komt niet voor aftrek in aanmerking. Deze dienst wordt immers niet gebruikt voor het verrichten van belaste handelingen. 8. In casu staat vast dat eiseres administratieve, financiële, commerciële en technische diensten verricht voor diverse (klein)dochterondernemingen. Dit werd door de administratie uitdrukkelijk erkend in haar schrijven d.d. 6 augustus 2001. Het feit dat deze diensten door eiseres gefactureerd worden aan NV TELINDUS, dat op haar beurt deze diensten doorfactureert aan de (klein)dochteronderneming doet hieraan geen afbreuk. Het betreft diensten die door eiseres verricht worden en aan eiseres betaald worden. Evenmin doet het feit dat eiseres geen rechtstreekse deelneming heeft in de (klein)dochteronderneming maar hierin participeert via een door haar gecontroleerde vennootschap hieraan afbreuk De kosten voor het verwerven van de deelneming in de (klein)dochter werden door eiseres gemaakt en zijn kosten die rechtstreeks en onmiddellijk samenhangen met de volledige bedrijfsactiviteit van eiseres. De BTW geheven op de diensten waarvan eiseres gebruik maakte om, ook onrechtstreeks, participaties te verwerven in ondernemingen waarvoor verschillende administratieve, financiële, commerciële en technische diensten worden verricht, ook al worden deze aan NV TELINDUS gefactureerd, komt dan ook voor aftrek in aanmerking. 9. Eiseres maakte ook kosten voor de verwerving van participaties (rechtstreeks of onrechtstreeks) in vennootschappen waarvoor zij geen handelingen stelt die aan BTW zijn onderworpen, maar die louter financiële deelnemingen zijn. De op deze kosten geheven BTW komt niet voor aftrek in aanmerking. Tevens maakte eiseres kosten voor deelnemingen die uiteindelijk niet gerealiseerd werden. Eiseres bewijst niet dat deze kosten gemaakt werden met het oog op het verrichten van belaste handelingen. De op deze kosten geheven BTW komt niet voor aftrek in aanmerking. 10. Eiseres heeft ook kosten gemaakt die betrekking hadden op de verkoop van deelnemingen. Deze kosten vertonen een rechtstreekse en onmiddellijke samenhang met de volledige bedrijfsactiviteit van eiseres in de mate dat de deelnemingen verkocht worden aan ondernemingen die door eisers gecontroleerd worden en eiseres ook na de verkoop van deze deelnemingen nog belastende handelingen blijft verrichten voor de onderneming waarvan de deelneming verkocht werd. Dan blijft eiseres deze onderneming immers onrechtstreeks controleren, en vertonen de kosten van deze onrechtstreekse deelneming een rechtstreekse en onmiddellijke samenhang met de belaste handelingen die eiseres voor deze onderneming verricht. 11. De kosten voor de kapitaalverhoging zijn kosten die gemaakt worden zowel voor de activiteiten die voor aftrek in aanmerking komen, als voor de activiteiten die niet in aanmerking komen. De BTW op deze kosten komt slechts in aanmerking voor aftrek in evenredigheid van deze activiteiten. Hetzelfde is trouwens het geval voor kosten die betrekking hebben op de beide activiteiten. 12. Partijen dienen op grond van de hierboven uiteengezette principes een afrekening op te maken. Hiertoe wordt de zaak naar de bijzondere rol verzonden teneinde partijen toe te laten de zaak met betrekking tot deze afrekening in staat te stellen. OM DEZE REDENEN, DE RECHTBANK Rechtsprekende op tegenspraak en in eerste aanleg: Verklaart de vordering ontvankelijk.
Verwijst de zaak naar de bijzondere rol teneinde de partijen toe te laten een afrekening op te stellen op grond van de in het motiverend gedeelte weergegeven principes en de zaak verder in staat te stellen. Houdt de beslissing met betrekking tot de kosten aan. Aldus gedaan en uitgesproken in de openbare terechtzitting van de twaalfde kamer der rechtbank van eerste aanleg, zitting houdende te Leuven op vrijdag 26 maart 2004, waar zetelden: - de heer L. Willekens, rechter; - mevrouw G. Deroost, e.a. adjunct-griffier.