belevenis Vulkaanpark... diep naar beneden en naar boven!

belevenis Vulkaanpark...... diep naar beneden en naar boven! Informatiecentrum

VOORWOORD Vulkaanpark Informatiecentrum Van harte welkom in het Vulkaanpark! Een vulkaangebied midden in Duitsland, in rust, maar niet uitgedoofd. Nog maar 13.000 jaar geleden ontstond Duitslands jongste vulkaangebied in het district Mayen-Koblenz, gelegen tussen Rijn en Moezel, door een uitbarsting van de Laacher See vulkaan. Het Vulkaanpark, een decentraal openluchtmuseum, bevindt zich vandaag de dag in deze regio. Vijf informatie- en belevingscentra, samen met talrijke natuur-, cultuuren industriemonumenten laten u op indrukwekkende wijze het vulkanisme zien, met daarbij het ontstaan van het landschap en de geschiedenis van 7.000 jaar ontginning van gesteente. Daal af in de onderaardse basaltlavakelder, 30 m onder de grond. Breng een bezoek aan de grootste Romeinse tufsteenmijn en bewonder de hoogste koudwatergeiser ter wereld. Wij wensen U veel plezier en spanning tijdens uw bezoek aan het Vulkaanpark. Uw Vulkaanpark-team INHOUD Vulkaanpark Informatiecentrum 3 & Lavakelders 4 5 Romeinse groeve Meurin 6 Terra Vulcania 7 8 IZ Vulkanpark GmbH Rauschermühle 6 56637 Plaidt Tel.: +49 26 32-98 75 0 info@vulkanpark.com www.vulkanpark.com Landschapsmonumenten Het Rauscherpark, Het Krufter Bachtal, De Karmelenberg, Romeins Grafmonument in Nickenich/Ochtendung, De Katzenberg 9 Het Mayense Mijngebied, Booser Doppelmaar, De Ettringer Bellerberg, De Ettringer Lay, De Kottenheimer Winfeld 10 De Museumslay, De Wingertsbergwand, De Eppelsberg, De Nastberg, De Hohe Buche 11 Wandelen... 12 Fietsen... 13 Vulkaanpark 14-15 Het informatiecentrum, gelegen tussen de plaatsjes Plaidt en Saffig, is de poort naar het Vulkaanpark. Hier kunt u vulkanisme beleven, en meer te weten komen over de geschiedenis van vulkanen van de oostelijke Eifel en de historische ontginning van gesteente. De tentoonstelling is zowel indrukwekkend als voor iedereen te begrijpen: aan de hand van originele stukken, zoals bijvoorbeeld een basaltbom, wordt het gehele scala van vulkanische gesteenten gepresenteerd. Grote lichtbeelden van vulkaanuitbarstingen laten op realistische wijze zien, wat er zich honderdduizenden jaren geleden in de oostelijke Eifel vermoedelijk heeft afgespeeld. Twee films met indrukwekkend beeldmateriaal en computeranimaties nemen de bezoeker mee op een tijdreis door de hete ontstaansgeschiedenis van de Eifel en de 7000 jaar oude geschiedenis van de ontginning van gesteente. Voor een bezoek aan het informatiecentrum hebt U ongeveer 1,5 uur nodig. 2 3

& Lavakelders LD LK GA Brauerstraße 1 56743 Mendig Tel.: +49 26 52-93 99 222 info@lava-dome.de www.lava-dome.de Geysir.info ggmbh Konrad-Adenauer-Allee 40 56626 Andernach Tel.: +49 26 32-95 800 80 info@geysir-andernach.de www.geysir-andernach.de Lavakelders bekrompen aangepast aan gehandicapten De kelders kunt u alleen bezichtigen tijdens een rondleiding In het Duitse Vulkaanmuseum, in de Eifelstad Mendig aan de Laacher See, kunt U in ongeveer 1,5 uur de spannende vulkaanwereld met al uw zintuigen waarnemen. Een multimediale vulkaanuitbarsting, een vulkaanwerkplaats en sprekende stenen geven kleine en grote bezoekers op speelse wijze een indruk van het thema vulkanisme. Draaiboeken van verleden en toekomst houden de bezoeker in de ronde bioscoop in spanning: wat zou er gebeuren als de Laacher See vulkaan vandaag opnieuw zou uitbarsten? Aansluitend verwacht de bezoeker 30 meter diep onder de stad Mendig een uniek landschap de Lavakelders. Het systeem van tunnels en schachten ontstond toen in de late middeleeuwen de bevolking van Mendig begon met de ontginning van de kostbare grijze basalt. De kelders, die via een trap met 150 treden of met de lift te bereiken zijn, kunt u alleen bezichtigen tijdens een rondleiding (van ongeveer 70 minuten). Wie bij geisers aan landen denkt als IJsland en de Verenigde Staten heeft zeker gelijk - maar de, met 60 meter, hoogste koudwatergeiser ter wereld vindt U in Duitsland, en wel in Andernach aan de Rijn. Bezoekers van de driedelige attractie Geysir Andernach wacht een programma van 3 uur. Eerst bezoekt u het belevingscentrum, in het Andernacher Rijnpark, voor een fascinerende virtuele reis, die tot 4.000 meter onder de grond leidt. Daar vandaan gaat u samen met een CO2-molecuul door de interactieve tentoonstelling, helemaal tot in de top van de geiserfontijn. Terwijl u door de tentoonstelling wandelt worden, naast de werking van een koudwatergeiser, ook thema s rond vulkanisme uitgelegd. Geniet van de aansluitende boottocht over de Rijn naar natuurreservaat Namedyer Werth. Daar maakt u de uitbarsting mee van de hoogste koudwatergeiser ter wereld, waarvan de fontein tot 60 meter hoogte reikt. 4 5

Romeinse groeve Meurin RB Römerbergwerk Meurin Nickenicher Straße An der B 256 56630 Kretz Tel.: +49 26 32-98 75 0 info@roemerbergwerk.de www.roemerbergwerk.de TV Terra Vulcania Mayen An den Mühlsteinen 7 56727 Mayen Tel: +49 26 51-49 15 06 terra-vulcania@mayenzeit.de www.terra-vulcania.de Bekrompen aangepast aan gehandicapten Mayense mijngebied niet aangepast aan gehandicapten De grootste Romeinse tufsteenmijn in dagbouw ten noorden van de Alpen kunt U in het Vulkaanpark bezichtigen. In de 2000 jaar oude Romeinse mijn Meurin, aan de B 256 bij Kretz, wordt witte tufsteen gewonnen, die afkomstig is van de enorme afzettingen van de Laacher See vulkaanuitbarsting. Een futuristische, vrijdragende halconstructie beschermt nu het unieke cultuurmonument. Bij een tocht door oude ontginningskamers en schachten worden bezoekers teruggeplaatst in de tijd van moeizaam ontginningswerk door de Romeinen. Een moderne film, die wordt vertoond in een ruimte, die de sfeer van een tunnel oproept, plaatst de toeschouwers midden in de Romeinse werkwereld. Op het terrein achter de mijn staat een steenhouwershut, een smidse en een originele, gereconstrueerde kraan. Hierdoor krijgt U een levendige indruk van de verdere, bovengrondse verwerking van vulkaangesteente. Voor een bezoek aan de Romeinse groeve Meurin hebt U ongeveer 1,5 uur nodig. Onder de titel De tijd van stenen geeft het belevingscentrum Terra Vulcania in Mayen aandacht aan 7.000 jaar geschiedenis van gesteenteontginning. Hier wordt de bezoeker zelf mijnwerker en maakt kennis met de inspanningen en gevaren, maar ook met het loon van het harde werk in het vulkanisch gesteente. Ook deze tentoonstelling is van indrukwekkend beeldmateriaal voorzien. Een mix van duimbioscopen, tekenfilms, realistische opnamen en computeranimaties laat zien, hoe de mens het door vulkaanuitbarstingen gevormde landschap gebruikte en steeds weer veranderde. Het landschap, dat u in de tentoonstelling heeft gezien, bevindt zich ook in de directe nabijheid: het openluchtmuseum in het Mayense mijngebied voert u naar een bizar mijnbouwlandschap met ontginningssporen uit verschillende tijdperken, het sculpturenpark Lapidea en de Silbersee (het Zilvermeer). Voor een bezoek aan Terra Vulcania en het mijngebied hebt U ongeveer 2 uur nodig. 6 7

1 HET RAUSCHERPARK Direct achter het informatiecentrum ligt het Rauscherpark. Hier stroomt het riviertje de Nette stevig bruisend over basaltcascades. Zichtbare sporen in het gesteente getuigen van de Romeinse ontginning. 2 HET KRUFTER BACHTAL Op indrukwekkende wijze zijn de tufsteenafzettingen van de Laacher See vulkaanuitbarsting behouden gebleven in het Krufter beekdal. Op deze plaats zijn de resten van een uitgestrekt gangensysteem. BI Deutsches Bimsmuseum Rübenacher Straße 41 a 56220 Kaltenengers Tel.: +49 26 31-222 27 info@bimsmuseum.de www.bimsmuseum.de 3 DE KARMELENBERG Op een rondweg langs deze vulkaan krijgt de bezoeker een kijk in vulkanisme en ontginning van gesteente. Op de bergtop, midden in de natuur, staat de Mariakapel uit de baroktijd. Bekrompen aangepast aan gehandicapten Het recentste hoogtepunt in het vulkaanpark is het museum van de puimsteenindustrie in Kaltenengers aan de Rijn. Een stilgelegde fabriek, waarin tot voor enkele jaren lichtbetonstenen werden geproduceerd, vertelt het ongeveer 150-jarige verhaal van een industrie die vanaf de jaren 60 van de negentiende eeuw met de uitvinding van de bimsstenen ons leven en een streek duurzaam veranderde. De puimsteen die in het Neuwieder Becken wordt ontgonnen, is een nalatenschap van de vulkaan van het meer Laacher See, die voor ongeveer 13.000 jaar het landschap van de vulkanische Oost-Eifel veranderde en ook in het Neuwieder Becken sporen achterliet. Terwijl de Romeinen voor ongeveer 2.000 jaar met puimsteen slechts in beperkte mate iets wisten aan te vangen, vormde dit vulkanische gesteente vanaf 1860 tot vandaag de basis voor een economische opleving die tot welvaart voor het Neuwieder Becken leidde. Voor een bezoek hebt U ongeveer 1 uur nodig. 4 15 5 Romeinse Grafmonumenten DE KATZENBERG In Nickenich en Ochtendung zijn Romeinse grafmonumenten ontdekt. Deze tumuli, ingewikkelde, ronde bouwwerken, zijn compleet van tufsteen gebouwd en getuigden van de welstand van de personen die er begraven werden. Op de Katzenberg stond de grootste laat- Romeinse hoge vesting van de Eifel. Ongeveer 70 m van de vestigingswand met verdedigingsgang, twee torens en een eveneens begaanbare klwerden opnieuw opgebouwd. Vulkanpark GmbH Info-Hotline: +49 26 32-98 750 www.vulkanpark.com 8 9

6 HET MAYENSE MIJNGEBIED 12 DE MUSEUMSLAY Een rondweg loopt door het imposante mijnlandschap met zijn bizar gevormde zuilen. Romeinse ontginningssporen bevinden zich hier pal naast een elektrische hijskraan uit de twintigste eeuw. In het openluchtmuseum met zijn talrijke historische overblijfselen zoals een mijnbouwkraan, een steenhouwershut krijgt u een indruk van de werkomstandigheden van de arbeiders in de steengroeven. 7 BOOSER DOPPELMAAR 13 DE WINGERTSBERGWAND De maren van Boos danken hun ontstaan aan het explosieve samenvloeien van heet magma en water. Vanaf de 25meter hoge Eifeltoren hebt U een uniek panoramisch uitzicht. De Wingertsbergwand is een over de hele wereld bekende vulkanologische ontsluiting van de Laacher See vulkaan. Hij laat op indrukwekkende wijze de kracht zien van de uitbarsting die 13.000 jaar geleden plaatsvond. 8 9 14 Bellerberg Vulkaan DE EPPELSBERG Klaus Breitkreutz De Ettringer Bellerberg en de Kottenheimer Büden vormen de westelijke en de oostelijke helling van de grote Bellerberg-vulkaan. Op de top van de Ettringer Bellerberg heeft u een prachtig uitzicht over de Eifel. De Eppelsberg, een typische vulkaan van de Oostelijke Eifel, was tot 230.000 jaar geleden actief. Door de moderne ontginning ontstond een uniek venster dat een diepe inkijk in het binnenste van de vulkaan mogelijk maakt. 10 DE ETTRINGER LAY 16 DE NASTBERG De Ettringer Lay is een uniek monument van de winning van gesteente uit de moderne tijd. Een rondweg leidt de bezoeker langs mijnbouwkranen, kraansokkels, rails en resten van gebouwen. De vulkaan Nastberg werd gevormd door het explosieve samenvloeien van gloeiend hete lava met water. Het unieke uitzicht in het Neuwieder bekken vanuit de top van de Nastberg rondt het bezoek af. 11 DE KOTTENHEIMER WINFELD 17 DE HOHE BUCHE In het sprookjesachtige mijnlandschap met indrukwekkende lavamuren, te bereiken via een rondweg, zijn talrijke mijnbouwkranen, kraansokkels en stutmuren getuigen van de bedrijvigheid van weleer. Van vulkaan tot romeinse brug in Trier - deze geschiedenis wordt door de vulkaan Hohe Buche verteld. Op de wandeling naar de Hohe Buche-vulkaan kijkt men in een lavastroom waarvan de basaltlava werd ontgonnen. Vulkanpark GmbH Info-Hotline: +49 26 32-98 750 www.vulkanpark.com 10 11

Wandelen... FIETSEN...... langs sprookjesachtige wegen De regio van het Vulkaanpark, het land van Rijn, Moezel en Eifel, nodigt uit om te wandelen. Een netwerk van sprookjesachtige wandelwegen en 26 uitgezette wandelroutes, doorkruist de regio en nodigt uit voor een ontdekkingstocht door dit heerlijke landschap. De wandelwegen, met afstanden van 7 tot 19 km, voeren door dichte bossen en het vulkaanlandschap, over hoogteplateaus en steile wijnbergen. U kunt genieten van spectaculaire uitzichten in het Rijn- en Moezeldal. Het Vulkanpfad, het Pellenzer Seepfad en de Booser Doppelmaartour zijn drie sprookjesachtige routes, die midden door het Vulkaanpark leiden. De kwalitatief hoogwaardige wandelroutes zijn als dagtocht, maar ook als wandeling voor een halve dag, speciaal op de gelegenheids- en genotswandelaar afgestemd. Vulkanpfad: 6,6 km 2.00 uren start: Hochsimmerhalle Ettringen Pellenzer Seepfad: 16 km 5:00 uren start: Romein grafmonument in Nickenich Booser Doppelmaartour: 9,1 km 2.40 start : départ: Booser Doppelmaar Meer informatie Tel. +49 261 108419 www.traumpfade.info... over het Vulkaanpark-fietspad Tijdens een fietstocht over het Vulkaanpark-fietspad, door het sprookjesachtige gebied van de oostelijke Eifel, krijgt U een indruk van het verleden en de ontstaansgeschiedenis van onze aarde. Het stadje Mayen is vertrekpunt van de 33 km lange fietsroute. Van hieruit fietst U via Mendig naar de Rijnoever in Andernach. De informatie- en belevingscentra van het Vulkaanpark liggen nabij het fietspad en een bezoek kan - door even van de route af te wijken - ideaal worden gecombineerd. De zoveel mogelijk autovrije routes zijn meestal geasfalteerde fietspaden, goed te berijden landwegen en kleinere straten. De hellingen in het traject zijn niet meer dan gemiddeld. Bijna parallel aan het Vulkaanpark-fietspad loopt de Pellenz-Eifel-spoorlijn. Fietsen kunnen in de trein worden meegenomen. Zodoende bestaat de mogelijkheid om etappes met de trein af te leggen of voor de terugweg de trein te nemen. Maar ook voor langeafstandfietsers komt het Vulkaanpark-fietspad in aanmerking, want het is uitstekend opgenomen in het uitgestrekte net van fietspaden van Rheinland-Pfalz. Meer Informatie www.radwanderland.de Vulkanpark GmbH Info-Hotline: +49 26 32-98 750 www.vulkanpark.com 12 13

VulkaaNpark IZ LD GA RB TV BI Vulkaanpark Informatiecentrum LK & Lavakelders Terra Vulcania 1 2 3 4 5 6 Het Rauscherpark Het Krufter Bachtal De Karmelenberg Romeinse grafmonumenten De Katzenberg Het Mayense mijngebied 7 8 9 10 11 12 Booser Doppelmaar Ettringer Bellerberg Kottenheimer Büden De Ettringer Lay De Kottenheimer Winfeld De Museumslay 13 14 15 16 17 De Wingertsbergwand De Eppelsberg Romeinse grafmonumenten De Nastberg De Hohe Buche 14 15

Vulkanpark GmbH Rauschermühle 6 56637 Plaidt Tel.: +49 26 32-98 75 0 info@vulkanpark.de www.vulkanpark.com/nl Informatiecentrum Duitsland Informatiecentrum Informatiecentrum