Inleiding Auteurs- en naburige rechten Artistieke Prestatie Een (gunstig) fiscaal regime: Enkele aandachtspunten Hoofd- beroep Zelfstandige Auteurs - en naburige rec hten Werknemer Occasionele prestatie Kosten- vergoeding Arbeids - Bijberoep overenkomst 1bis KVR Vrijwilliger Reëel Rechts treeks SBK Inleiding Inleiding Sinds Wet 16 juli 2008 Sinds Wet 16 juli 2008 (Gunstig) fiscaal regime auteursrechten Rechtszekerheid over kwalificatie inkomsten uit auteurs- en naburige rechten Regeling die aansluit bij specifieke situatie kunstenaar o Wisselende en onzekere inkomsten o Jarenlange tijdsinvestering zonder periodieke inkomsten o (Gunstig) fiscaal regime auteursrechten Maar Veel vragen omtrent toepassingsmodaliteiten o Cfr. bes lis s ingen Diens t Voorafgaande Bes lis s ingen (Rulingcommissie) o Cfr. Circ ulaire fis c ale adminis tratie En vaak wordt het auteursrechtelijk kader uit het oog verloren. 1
Wat is beschermd? Wat is beschermd? Voorwerp: Werken van letterkunde of kunst Ruim te interpreteren Indicatieve opsomming toneel, muziek, choreografie, cinematografie, teken-, schilder-, bouw-, beeldhouwkunst, fotografie, toegepaste kunst, maar ook vertalingen, bewerkingen, muziekarrangementen, en databanken, computerprogramma s, Beschermingsvoorwaarden Concrete vorm o Welbepaalde vorm maar vastlegging niet vereist o Niet: ideeën, principes, methodes, Oorspronkelijkheid (originaliteit) Eigen intellectuele schepping van de auteur Hoe te beschermen Wie is beschermd? Geen vormvereiste! Maar Registratie kan nuttig zijn o i-depot o Registratie beheersvennootschap o Notaris Voor bewijs datum Auteur = natuurlijke persoon die de auteursrechtelijke creatie daadwerkelijk tot stand brengt of bracht Vermoeden van houderschap: wiens naam vermeld is Geen rechtspersoon Rechtspersonen kunnen wel verkrijgen via overdracht (afstand of licentie) 2
Wie is beschermd? Hoe lang duurt de bescherming? Samenwerking tussen verschillende auteurs? Postume werken, Afgeleide rechthebbenden Erfgenamen Beheersvennootschap Andere rechthebbenden Bescherming ontstaat van rechtswege Tot 70 j aar na overl ij den van de auteur Specifieke regels voor Werken in samenwerkingsverband Anonieme werken Postume werken Soorten rechten Soorten rechten - Divulgatierecht - Vaderschapsrecht - Integriteitsrecht Morele rechten Auteursrecht Vermogensrechten - Reproductierecht - Recht tot mededeling aan het publiek Morele rechten Divulgatierecht: recht om bekend te maken, om te beslissen of iets af/klaar is of niet Vaderschap: recht op naamsvermelding, gebruik pseudoniem of recht anonimiteit Recht op integriteit o Recht zich te verzetten tegen wijzigingen o Afstand mogelijk maar bescherming eer of reputatie o Rechtsmisbruik? 3
Soorten rechten Vermogensrechten Reproductie o In enge z in Materieel of tastbaar Verveelvoudigen ongeacht de wijze en vorm Direct of indirect, tijdelijk of duurzaam, volledig of gedeeltelijk o In ruime zin Adaptatie en vertaling Verhuur en uitlening distributie Soorten rechten Publieke mededeling Traditioneel o In het openbaar een werk aan het publiek kenbaar maken o In niet tastbare (efemere) vorm, niet duurzaam karakter Maar ook o Kabeldoorgifte o On-demand o Uitzending via satelliet Naburige rechten Soorten rechten Exclusieve rechten, MAAR Uitzonderingen Restrictief te interpreteren Met of zonder recht op vergoeding o Zuivere: citaatrecht, actualiteitsverslaggeving, werk op openbare plaats, karikatuur,.. o Met recht op vergoeding: thuiskopie, reprografie, openbare uitlening, Uitvoerende kunstenaars: artistieke prestaties, interpretaties van een werk Producenten: vastlegging van fonogram of film Omroeporganisaties: uitzendingen => // auteursrechten 4
Portretrecht Recht op afbeelding = niet auteursrecht Toelating voor afbeelding + gebruik Schadevergoeding => clausules: zie www.kunstenloket.be Beheer van auteursrechten Beheersvennootschappen Beheersvennotschappen Beheersvennotschappen Geen plicht! Massa-exploitatie Tak en Beheren, innen en Opsporen onrechtmatig gebruik Verplicht collectief beheer: vergoedingsrechten + doorgifte via de kabel 5
Beheersvennootschappen Beheersvennootschappen Vergoedingsrechten Thuiskopie (uitgebreid: vroeger enkel geluids- en AV-werken) Reprografie Openbare lening Billijke vergoeding voor uitvoerende kunstenaars, producenten bij openbare uitvoering en uitzending via de omroep Aansluiting = fiduciaire eigendomsoverdracht Waarop letten als CC? Kan ik als auteur zelf nog mijn rechten innen, en bijvoorbeeld factureren in auteursrechten? Wie is allemaal auteursrechthebbende? Auteurscontracten Principes Auteurs- en naburige rechten vaak onderwerp van overdracht Overdracht = algemene term Afstand of cessie (vgl. Verkoop) Licentie of concessie (vgl. Afstand o Exclusief of niet exclusief o Wat is overdraagbaar? Vermogensrechten Morele rechten in principe niet 6
Auteurscontracten Auteurscontracten Algemene regels Algemene regels Vereiste schriftelijk bewijs t.a.v. de auteur Restrictieve interpretatie: bij twijfel in voordeel auteur Expliciete vermelding per exploitatiewijze Duur Vergoeding Geografische reikwijdte => Vrij onderhandelbaar Verbod overdracht nog onbekende exploitatievormen Beperkte geldigheid i.v.m. toekomstige werken Beperkte tijd Bepaald genre Exploitatieplicht Verplichting werk binnen redelijke termijn te exploiteren => voorbeeldcontracten: zie www.kunstenloket.be Auteurscontracten Auteurscontracten Management Vergoedingen Variabel of vast => invloed op kaspositie Of combinatie beiden Wie is al dan niet rechthebbende? Rekening houden bij bv. uitkoopsom Geografisch gebied? Wereldwijd of niet? Rechten en verplichtingen Naamsvermelding Wat bij detecteren inbreuk? Audit? Management Duur van de overeenkomst In tijd Aantal opvoeringen, Betalingsmodaliteiten? Kwartaal/semester/ Interesten bij niet-tijdige betaling? Beëindiging en ontbinding 7
Principes De wet van 16 juli 2008 Steeds meer groeiende aandacht voor de vergoeding in auteurs- en naburige rechten Art. 17, 1, 5 WIB 92 Inkomsten uit cessie of concessie auteurs- en naburige rechten, alsook wettelijke en verplichte licenties Kwalificatie als roerend inkomen Tot een bedrag v an 57.270 euro (Ij. 2015) Wat als dit bedrag overschreden wordt? Roerend, beroeps- of divers inkomen Principes Art. 4 KB/WIB Forfaitaire kostenaftrek Reële kostenaftrek blijft mogelijk 50% eerste schijf 0 15.270 euro 25 % schijf 15.270 30.540 euro Wat indien hierboven? Formaliteiten inhouding Aangifte 273S binnen de 15 dagen na betaling auteursrechten en storting aan ontvangstkantoor Fiche 281.45 en samenvattende opgave 325.45 => Voor 30 juni kalenderjaar volgend op kalenderjaar waarin betaling => Geen verplichting fiche te overhandigen aan auteur, maar wel zinvol voor deze laatste rv-on-web.be En wat als internationaal? Zie DVB (formulier 276R) 8
Ben ik altijd verplicht de roerende voorheffing in te houden? Ja, tenzij Wanneer je betaalt aan een beheersvennootschap Wanneer de betaling gebeurt aan Belgische Vennootschap => Dus er moet wel een inhouding gebeuren bij de betaling aan een vzw? Praktijk DVB Onderzoek in drie fasen Auteursrechtelijk beschermd werk in de zin Wetboek Economisch Recht? Voorwerp cessie of concessie? Overeenkomst of factuur? Vloeien inkomsten voort uit cessie of concessie? juist, en pleine concurrence, at arms lenght Circulaire nr. 36/2014 d.d. 4 september 2014 Auteursrechtelijk beschermd werk in de zin Wetboek Economisch Recht? Vloeien inkomsten voort uit cessie of concessie werk? Splitsing vergoeding prestaties en vergoeding cessie of concessie? Prestatie aanleiding tot werk letterkunde of kunst Deze rechten voorwerp cessie of concessie in gevolge schriftelijke overeenkomst Vergoeding duidelijk gespecifieerd in contract? Circulaire nr. 36/2014 d.d. 4 september 2014 Indien contract in verdeelsleutel voorziet => Er wordt verwezen naar verdeelsleutel (Minister: overeenkomstig de werkelijkheid ) Indien contract in globale vergoeding voorziet (en melding van cessie of concessie) => Geacht gratis te zijn overgedragen of verleend Indien contract enkel in vergoeding voor cessie of concessie voorziet => Volledige vergoeding geacht betrekking te hebben op cessie of concessie Indien contract geen melding maakt van cessie of concessie => kosteloos 9
Vergoedingen voor de prestatie Artistieke Prestatie Hoe kunnen we de prestatie dan vergoeden? Zelfstandige Werknemer Occasionele prestatie Kosten- vergoeding? Hoofd- beroep Arbeids - Bijberoep overenkomst 1bis KVR Vrijwilliger Reëel Rechts treeks SBK Vergoedingen voor de prestatie Vergoedingen voor de prestatie Art. XI. 167 Specifiëringsplicht: vergoeding, duur en reikwijdte per exploitatievorm Geen overdracht nog onbekende exploitatievormen Maar Hier kan van worden afgeweken voor o Werken in uitvoering arbeidsovereenkomst of statuut o To t u itv o e r in g b e s te llin g Indien uitdrukkelijk in overdracht is voorzien Kan bij wijze van cao worden bepaald En wat met de RSZ? Statuut minstens gelijkwaardig aan sociaal statuut zelfstandigen Naburige rechten in kader Arbeidsovereenkomst? RSZ + Cass. 15 september 2014: dienstbetrekking basis dan sociale bijdragen verschuldigd. (gedurende dienstbetrekking en samen met loon betaald geweest) Inkomsten uit auteursrechten en daarnaast zelfstandige activiteit => Geen onderwerping RSVZ voor inkomen uit exploitatie Enkel inkomen uit auteurs- en/of naburi ge rechten en geen ander statuut minstens gelijkwaardig. => Sociaal statuut zelfstandige 10
Vergoedingen voor de prestatie En wat met de KVR? Artistieke prestaties In opdracht Forfaitaire kostenvergoeding Vrij van SZ en Belastingen Maxima 122,24 euro/dag 2.444,74 euro/jaar Max 30 kalenderdagen per jaar Max 7 opeenvolgende bij dezelfde opdrachtgever kunstenaarskaart In afwachting: verklaring op eer www.kunstenloket.be Of maak een afspraak bij een consulent voor persoonlijk of telefonisch advies: 02/204 08 00 of www.kunstenloket.be/contact Blijf bij! Schrijf je in op onze newsletter en blijf op de hoogte van onze infosessies en nieuwtjes. Volg ons! www.facebook.com/kunstenloket of www.twitter.com/kunstenloket 11