A Aanmaning Is de betalingstermijn verlopen en heeft de schuldenaar (debiteur) nog niet betaald? Dan stuurt de schuldeiser een aanmaning. Dit is een schriftelijke sommatie om het verschuldigde bedrag alsnog binnen een nieuw vastgesteld termijn te voldoen. Een aanmaning kan ook door een incassobureau of gerechtsdeurwaarder worden gestuurd. Aanzegging Een aanzegging is een gerechtelijke bekendmaking. Voorbeelden zijn een aanzegging van een openbare verkoop of een aanzegging tot ontruiming. Advocaat Een advocaat voert de procedure bij de rechtbank. Hij is verantwoordelijk voor de rechtszaak en zorgt ervoor dat alle benodigde documenten op tijd bij de rechtbank liggen. Ook voert hij het woord tijdens de rechtszitting. Arbitrage Is een vorm van geschillenbeslechting waarbij niet de rechter, maar één of meer door de partijen zelf aangewezen scheidsrechters (arbiters) een uitspraak doen. Arrest Een arrest is een beslissing van de rechter. Een arrest wordt uitgesproken door een rechter van een gerechtshof of van de Hoge Raad. Een uitspraak van een rechter van een rechtbank of een kantongerecht wordt een vonnis genoemd. Een deurwaarder is wettelijk verplicht een vonnis of arrest uit te voeren. Aanhangig maken Is het opstarten van een procedure bij de rechter. In een strafproces gebeurt dat door een dagvaarding of een oproep van de officier van justitie en in een civiel proces door een dagvaarding van de eiser aan de andere partij of een verzoekschrift aan de rechter. Aanleg Is de benoeming van de rechterlijke instantie waar de behandeling van een zaak plaatsvindt. De rechtbank is de eerste aanleg, het gerechtshof de tweede aanleg oftewel de hogerberoepsinstantie. Absolute competentie of bevoegdheid Bij het uitbrengen van een dagvaarding spelen in het algemeen twee vragen een rol. Ten eerste moet altijd worden vastgesteld welke 'soort' rechter bevoegd is om een zaak te behandelen. In de meeste gevallen zal het dan gaan om vast te stellen of men bij de 'gewone' rechter of bij de kantonrechter moet zijn. Dit is de vraag van de absolute competentie. Ten tweede moet men vaststellen in welk arrondissement de rechter dient te worden benaderd. Dit is de vraag van de relatieve competentie. Akte Een akte is een ondertekend geschrift dat als bewijs kan dienen. Arrondissement Is een rechtsgebied. Nederland is verdeeld in negentien arrondissementen, met elk een rechtbank en een arrondissementsparket. Aanhangig maken Als een zaak "aanhangig wordt gemaakt" betekent dit dat een zaak voorgelegd wordt aan de rechter.
Ambtshandeling Een ambtshandeling is een handeling die door een deurwaarder wordt verricht. Meestal wordt van die handeling verslag gedaan in een officieel document. Zo n officieel document wordt een exploot of een proces-verbaal genoemd. Voorbeelden van zulke documenten zijn: een dagvaarding en een derdenbeslag. A-nummer Het A-nummer is het nummer waaronder een persoon ingeschreven staat bij de gemeentelijke basisadministratie ( GBA ) ofwel het bevolkingsregister. Iedereen heeft een eigen uniek nummer. B Beschikking In een gerechtelijke procedure die gestart wordt met een verzoekschrift (bijvoorbeeld echtscheiding, alimentatie of bewind) heet de uitspraak van de rechter een beschikking. Een uitzondering hierop is een verzoek tot een faillissement. Die uitspraak heet vonnis. Een beschikking is een uitspraak van de rechter gericht op één persoon of groep personen. Beslag Een deurwaarder kan beslag leggen op bepaalde zaken. Dit kan alleen na het verkrijgen van een executoriale titel zoals dwangbevel, vonnis of beschikking. Voorbeelden hiervan zijn beslag op roerende zaken maar ook op loon of beslag op een bankrekening. Beslag vrije voet (BVV) Iedere Nederlander moet kunnen voorzien in de kosten van het levensonderhoud. Dat is vastgelegd in de wet. Op het bedrag dat nodig is voor levensonderhoud mag de deurwaarder geen beslag leggen. Dat bedrag wordt ook wel de "beslagvrije voet" genoemd. De beslagvrije voet verschilt per persoon, iedereen heeft immers verschillende inkomsten en uitgaven. Om de beslagvrije voet te kunnen berekenen zal de deurwaarder aan de schuldenaar vragen om informatie over de inkomsten en uitgaven. Krijgt de deurwaarder deze informatie niet, dan mag de deurwaarder uitgaan van een standaardbedrag dat wettelijk is vastgelegd voor het levensonderhoud. Heeft de schuldenaar een partner met inkomen en geeft de schuldenaar ook geen informatie aan de deurwaarder over het inkomen van deze partner en kan de deurwaarder hier ook niet op een andere manier weet van hebben, dan mag de deurwaarder het wettelijk bepaalde bedrag ook nog eens halveren. Het is dus heel belangrijk om de deurwaarder de gevraagde informatie te geven. Betekening Het langsbrengen en persoonlijk overhandigen van een officieel document door een deurwaarder wordt een "betekening" genoemd. Degene voor wie het stuk bedoeld is, hoeft niet zelf aanwezig te zijn. De deurwaarder mag het officiële document ook overhandigen aan een huisgenoot of het in een gesloten enveloppe de brievenbus doen. Voorwaarde is wel dat dat gebeurt op het officiële adres van degene voor wie het document bestemd is. Voorbeelden van documenten die door deurwaarders betekend worden zijn vonnissen van de rechtbank, dagvaardingen en beslagen. Als een deurwaarder zegt een officieel document in persoon overhandigd te hebben of op een andere manier op een adres achtergelaten te hebben, zal een rechter ervan uitgaan dat dat ook echt zo is. Bevel Een ambtelijke handeling van een gerechtsdeurwaarder waarbij door middel van het betekenen van een exploot het bevel wordt gedaan om binnen een bepaalde termijn iets te doen bijv. te ontruimen en/of te betalen of juist iets niet te doen (bijv. overlast veroorzaken).
BTAG BTAG is de afkorting van Besluit Tarieven Ambtshandelingen Gerechtsdeurwaarders. Dit besluit is gebaseerd op de Gerechtsdeurwaarderswet en op het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering. In dit Besluit wordt onder andere geregeld welke kosten een deurwaarder in rekening mag brengen voor de handelingen die de deurwaarder verricht. Buitengerechtelijk Buitengerechtelijke handelingen houden in dat je zonder tussenkomst van rechter of dwangmiddelen probeert een zaak op te lossen. Buitengerechtelijke kosten Als een deurwaarder een vordering incasseert maakt de deurwaarder kosten. Er zijn verschillende soorten kosten. Eén van die soorten zijn de buitengerechtelijke kosten, dat zijn de kosten die een deurwaarder maakt voor het incasseren van een schuld nog voordat rechter is ingeschakeld. Bodem procedure Is een term die gebruikt wordt om de normale procedure bij de rechtbank aan te geven ten opzichte van een kort geding. C Cessie(akte van -) Is een akte waarbij de overdracht van een schuld of vordering aan een ander plaatsvindt. Comparitie van partijen Bij een comparitie van partijen moeten de partijen op bevel van de rechter persoonlijk verschijnen voor de rechter. De rechter wil hiermee inlichten verkrijgen over het geschil. De rechter bepaalt de datum waarop een comparitie van partijen plaatsvindt. Competentie Er is sprake van een absolute en relatieve competentie. De absolute competentie bepaalt welke soort rechter bevoegd is: Rechtbank ( sector kanton ), Hof of de Hoge Raad? De relatieve competentie geeft aan welke rechter in welke plaats bevoegd is bijvoorbeeld de rechter in Den Haag of Rotterdam. Conclusie van antwoord Is een schriftelijke verweer van de gedaagde (ook wel schuldenaar of debiteur) op de inhoud van de dagvaarding. Conclusie van dupliek Is een reactie van de gedaagde partij op de conclusie van repliek van de eisende partij. Conclusie van repliek Is een reactie van de eisende partij op de conclusie van antwoord van de gedaagde partij. Conservatoir beslag Het beslag dat tot doel heeft verhaalobjecten veilig te stellen in het geval dat er niet beschikt wordt over een executoriale titel en er gevreesd moet worden voor verduistering van het verhaalsobject, via een advocaat wendt men zich tot de president van de rechtbank om verlof te krijgen voor conservatoir beslag, (presidiale titel). Constatering Een vaststelling door de deurwaarder van hetgeen hem uit eigen waarneming bekend wordt, ofwel wat hij zelf constateert, daarvan wordt door hem een akte opgemaakt, het zogeheten proces-verbaal van constatering, een proces-verbaal van constatering kan bijvoorbeeld dienen
als (aanvullend) bewijsstuk. Convenant Is een overeenkomst, bijvoorbeeld een echtscheidingsconvenant, een overeenkomst waarin exechtgenoten hun afspraken neerleggen omtrent allerlei zaken die de echtscheiding betreffen zoals alimentatie, bezoekregeling kinderen, verdeling schulden en baten. Let op: een convenant heeft slechts werking tussen de partijen die de overeenkomst sluiten dus niet ten aanzien van derden (schuldeisers). Cumulatief beslag Hiervan is sprake als er meer dan één beslag is gelegd op hetzelfde, bijvoorbeeld op het loon van iemand. De bedragen waarvoor in de verschillende zaken beslag wordt gelegd worden bij elkaar opgeteld waarna de eerste beslaglegger verdeelt naar rato, dat wil zeggen iedere schuldeiser ontvangt naar verhouding. Bijvoorbeeld een vordering van een aannemer op een bepaalde debiteur bedraagt 1.000,00 en de vordering van een garagebedrijf 500,00 en er wordt maandelijks 300,00 ontvangen in het kader van het beslag, dan krijgt de aannemer 2/3 en dus 200,00 en het garagebedrijf dus 100,00. Curator 1. Is een persoon die door de rechtbank wordt aangewezen om op te treden namens iemand die handelingsonbekwaam is (onder curatele is gesteld). 2. In faillissementen is de curator degene die het vermogen van degene die failliet is gegaan te gelde maakt en verdeelt over de schuldeisers. Cassatie Is het in beroep gaan bij de Hoge Raad tegen een beslissing van een lagere rechter. Civiel recht Is het recht dat betrekking heeft op geschillen tussen burgers onderling, tussen bedrijven onderling of tussen burgers en bedrijven. Het civiel recht wordt ook burgerlijk recht of privaatrecht genoemd. Conclusie van repliek Is datgene wat de eiser aanvoert ter weerlegging van hetgeen de gedaagde in de conclusie van antwoord heeft gesteld. D Dagvaarding Een dagvaarding is een schriftelijke oproep aan een gedaagde (schuldenaar of debiteur) om voor het gerecht te verschijnen. Debiteur Een debiteur of schuldenaar is degene die een bedrag verschuldigd is van de eiser (opdrachtgever van ons kantoor). Derdenarrest, Derdenbeslag Het leggen van beslag door een deurwaarder op zaken (bijvoorbeeld loon of een appartement enz.) van de schuldeigenaar die zich onder een derde bevinden, het leggen van beslag onder een derde is een ambtelijke handeling waarvan de deurwaarder een proces-verbaal opmaakt. Derdenbeslag Een beslag op goederen of gelden van de schuldenaar die onder derden berusten. Bijvoorbeeld beslag op loon, een uitkering of goederen die iemand anders voor de schuldenaar bewaart. Het derdenbeslag wordt gelegd door een gerechtsdeurwaarder in opdracht van de schuldeiser.
Descente Is een gerechtelijke plaatsopneming. De rechter bepaalt in dat geval in een procedure dat hij de plaats waar het geschil betrekking op heeft zal bezichtigen om zich beter oordeel te kunnen vormen. Deurwaarder, Gerechtsdeurwaarder Een deurwaarder wordt benoemd door de Kroon en is belast met een aantal wettelijke taken. Voorbeelden hiervan zijn het uitbrengen van dagvaardingen, exploten, het verrichten van ontruimingen, inbeslagnemingen en executoriale verkopen. Een toegevoegd kandidaat-deurwaarder is zelf niet benoemd door de Kroon, maar hij is toegevoegd aan een benoemde deurwaarder onder wiens verantwoordelijkheid hij de deurwaarderstaken uitvoert. Een toevoeging wordt verleend door de minister van Justitie voor onbepaalde tijd of voor een bepaalde periode. Dossier Een verzameling van gegevens van de opdrachtgever en de debiteur die op een bepaalde zaak of persoon betrekking hebben. Dupliek Is een tweede schriftelijke reactie van gedaagde (debiteur) op het eerste weerwoord (repliek) van de eiser. Dwangbevel Is een ten uitvoer te leggen bevel om te betalen zonder dat rechtelijke tussenkomst vereist is, dwangbevelen kunnen slechts door bepaalde organen worden uitgevaardigd. Dwangsom Is een bedrag dat iemand moet betalen als hij niet voldoet aan een verplichting die de rechter hem heeft opgelegd. E Eenmanszaak Is een onderneming waarbij het privé-vermogen en het vermogen van de zaak van de ondernemer een geheel vormen, schuldeisers kunnen zich op het totale vermogen verhalen en inschrijving in het handelsregister is noodzakelijk. Eis Is de vordering van de schuldeiser op de schuldenaar. Eiser Is degene die de gerechtelijke procedure start. Executie Het uitvoeren van vonnissen, beschikkingen, dwangbevelen en akten. Voorbeelden hiervan zijn een beslag roerende zaken met openbare verkoop, een ontruiming of een derdenbeslag. Executiegeschil Is een geschil omtrent de tenuitvoerlegging van een executoriale titel, bijvoorbeeld van een vonnis. Als, als de geëxecuteerde het niet eens is met de tenuitvoerlegging kan hij zich wenden tot de rechtbank. Daar wordt de zaak niet inhoudelijk nog eens beoordeeld, er wordt alleen gekeken of de tenuitvoerlegging ongegrond of onrechtmatig is. Bijvoorbeeld of een bepaald beslag op zaken gelegd mag worden.
Executoriaal beslag Is een handeling van de deurwaarder om bepaalde voorwerpen of gelden aan de macht van de verliezende partij te onttrekken zodat daarmee degene die door de rechter in het gelijk is gesteld zijn voorwerpen terug krijgt of zijn schuld betaald krijgt. Executoriale fase De fase waarin de tenuitvoerlegging plaatsvindt van een vonnis, beschikking, authentieke akte of dwangbevel. Executoriale titel Is de vorm waarin een afschrift van een rechterlijk vonnis is opgemaakt, zodat de gerechtsdeurwaarder het vonnis ten uitvoer kan leggen. Een vonnis in executoriale vorm begint altijd met de woorden "In naam der koningin". Exploot Dit is de algemene benaming voor een ambtelijk stuk van de deurwaarder dat is afgegeven aan een betrokkene persoonlijk of op zijn woonadres achtergelaten per gesloten envelop. Enquête Is een zitting waarin de rechter getuigen hoort in een civiele zaak. Eerste aanleg Het gerecht waar iemand begint met een procedure. Meestal is dat de rechtbank. F Faillissement Een faillissement is een gerechtelijk beslag op het vermogen van een schuldenaar. Op aanvraag van de schuldenaar zelf of van een of meer schuldeisers spreekt de rechtbank in een vonnis het faillissement uit. In het vonnis benoemt de rechter een curator en een rechtercommissaris. De curator beheert de failliete boedel en is belast met de vereffening van de schulden. De rechter-commissaris houdt toezicht op de curator. Faillissementsrekest Is een verzoekschrift waarin schuldeisers de rechter verzoeken om het faillissement van een natuurlijke persoon of rechtspersoon uit te spreken. G Gedaagde De gedaagde in een gerechtelijke procedure is degene tegen wie een eis wordt gericht. Gemeentelijke basisadministratie (GBA) De administratie waarin iedere gemeente de gegevens van haar bewoners bijhoudt: geboortedatum, geboorteplaats, huwelijksgegevens, verblijfsgegevens en historische verblijfsgegevens (oude adressen). GBA-gegevens worden niet zomaar aan derden verstrekt in verband met de privacy. Aan deurwaarders worden de gegevens wel verstrekt ten behoeve van het uitbrengen van een dagvaarding. Hier is immers sprake van algemeen belang, namelijk dat geschillen aan de rechter kunnen worden voorgelegd en daarvoor zijn juiste adresgegevens noodzakelijk. Gerechtsdeurwaarder Zie deurwaarder.
Gerechtsdeurwaarderswet Is de wet waarin het ambt van de gerechtsdeurwaarder is geregeld, de bevoegdheden, verplichtingen, benoeming en ontslag, nevenwerkzaamheden, tuchtspraak enz. Gerechtelijke fase Is de procedure voor een rechter. De gerechtelijke procedure begint meestal met een dagvaarding en eindigt meestal met een vonnis. Griffier Is de persoon die een verslag maakt van de zitting en de rechter ondersteunt bij het schrijven van een vonnis. Griffierecht Is het bedrag dat aan een gerecht moet worden betaald wanneer men een civiele of bestuursrechtszaak start ter vergoeding van de kosten van de rechter, griffie enz. Grondwet In de grondwet staan de grondrechten en plichten van burgers, en de bevoegdheden van het parlement, de ministers en de Koningin. Er staat in hoe gemeenten en provincies moeten functioneren, hoe wetten worden gemaakt en hoe de rechtspraak in zijn werk gaat. Grosse Is het afschrift van het vonnis dat de partij die in het gelijk gesteld is, ontvangt. Geïntimeerde Is de partij die in de dagvaarding door de appellant (de procespartij die in hoger beroep gaat) opgeroepen wordt om voor een hoger gerecht te verschijnen. Gemachtigde Is iemand die als vertegenwoordiger namens een partij optreedt in de gerechtelijke procedure (bijvoorbeeld een gerechtsdeurwaarder). Geopposeerde Is de tegenpartij in een civiele procedure. Gerekestreerde Is de wederpartij van de verzoeker in een verzoekschriftprocedure. H Hernieuwd bevel Is een bevel dat dient te worden gedaan omdat het vorige bevel dateert van meer dan één jaar geleden. Een hernieuwd bevel is in dat geval voorgeschreven voor bijvoorbeeld het uitvoeren van een ontruiming of het leggen van beslag op onroerende zaken. Hoger beroep Wanneer een van de partijen die betrokken is bij een procedure het niet eens is met de uitspraak, kan hij zich in veel gevallen wenden tot een 'hogere' rechter, die een zaak opnieuw gaat beoordelen aan de hand van de ingebrachte bezwaren. Om tegen bijvoorbeeld de uitspraak van een kantonrechter hoger beroep in te kunnen stellen, dient een vordering echter wel een bedrag van tenminste 1.750,00 te belopen. Hoofdelijke aansprakelijkheid Iemand die hoofdelijke aansprakelijk is, is samen met een of meer anderen voor het geheel
aansprakelijk voor een bepaalde schuld. Dat betekent dat ieder hoofdelijk aansprakelijk is en individueel voor het geheel kan worden aangesproken. Bijvoorbeeld twee personen hebben met elkaar een rekening bij de bank. Er is bij de overeenkomst bepaald dat beide schuldenaren hoofdelijk aansprakelijk zijn en er ontstaat een debetsaldo. De ene schuldenaar heeft helemaal geen geld, de andere wel. De bank kan het debetsaldo nu geheel op de ene schuldenaar verhalen en die schuldenaar die in dit geval de gehele schuld betaald heeft, heeft vervolgens een vorderingsrecht op de andere schuldenaar voor wat betreft de helft van de schuld. Hoofdsom Is de verschuldigde geldsom, exclusief de daarop berekende rentes en toeslagen voor gemaakte kosten. Hulpofficier van Justitie Is een hogere politieman met een speciale opleiding en speciale bevoegdheden die bij het binnentreden van een woning assisteert. Hoge Raad Hoogste rechtscollege in Nederland. De Hoge Raad stelt niet zelf de feiten vast, maar bekijkt of het gerechtshof bij zijn beslissing het recht goed heeft toegepast. I Incasso (minnelijk) Is het innen van een geldvordering zonder tussenkomst van een rechter (buitengerechtelijk). Ingebrekestelling Is een schriftelijke verklaring van de schuldeiser aan zijn schuldenaar. In deze verklaring staat dat de schuldenaar in gebreke is en hij formeel aansprakelijk wordt gesteld voor de schade die de schuldeiser lijdt door het uitblijven van de presentatie. Insolventie Is de staat waarin een persoon of onderneming niet aan zijn financiële verplichtingen kan voldoen. Dit gaat soms vooraf aan een faillissement. Immateriële schade Is schade die wordt veroorzaakt door verdriet, smart of geestelijk gemis. Deze schade is (in tegenstelling tot materiële schade) niet direct in geld uit te drukken. De vergoeding die wordt uitgekeerd om immateriële schade te vergoeden heet smartengeld. J Jurisprudentie Is het geheel van uitspraken van rechters. De jurisprudentie vormt een richtlijn voor de rechtspraak in latere, soortgelijke gevallen. Justitia, Vrouwe Justitia Is de godin der gerechtigheid in het oude Rome. Vaak afgebeeld op met blinddoek, weegschaal en zwaard. K Kantonrechtersformule Afspraken tussen de kantonrechters over de wijze waarop de hoogte van een vergoeding bij een ontbinding van een arbeidsovereenkomst wordt berekend.
Kort geding Is een procedure om in een spoedeisende zaak snel een beslissing van de rechtbank te krijgen. Dit is een voorlopige uitspraak. Hierna kunnen de partijen alsnog naar de rechtbank gaan om de zaak voor te leggen (de 'bodemprocedure'). Klacht Heeft u een geschil met uw deurwaarder of een klacht? Leg dit dan schriftelijk- voor aan het gerechtsdeurwaarderkantoor. Dit kantoor neemt uw klacht in behandeling en bericht u over de afhandeling ervan. Komt u er samen niet uit? Dan kunt u uw klacht indienen bij de Kamer van Gerechtsdeurwaarders. (zie ons klachtenreglement) Kracht van gewijsde Een vonnis heeft kracht van gewijsde als daartegen geen beroep meer mogelijk is. L Lijdelijk In het civiele recht is 'de rechter lijdelijk'. Dat betekent dat hij alleen beslist op de geschilpunten die de partijen zelf naar voren brengen en een afwachtende houding aanneemt. In het strafproces en het bestuursproces is de rechter daarentegen leidend. Hij onderzoekt de zaak die aan hem wordt voorgelegd. Loonbeslag Loonbeslag is een vorm van derdenbeslag: een beslag onder de werkgever op het loon van de schuldenaar. Een loonbeslag wordt door de deurwaarder, in opdracht van een schuldeiser, uitgevoerd. M Mediation Is een alternatieve methode om geschillen buiten de rechter om op te lossen. Ministerieplicht Houdt in dat een gerechtsdeurwaarder in principe verplicht is zijn medewerking te verlenen aan een handeling waartoe alleen hij bevoegd is. Minnelijk (incasso) In het minnelijke incassotraject (ook wel buitengerechtelijk genoemd) proberen de partijen zonder tussenkomst van de rechter of dwangmiddelen tot een oplossing van de zaak te komen. Minnelijk schikking Er wordt een akkoord bereikt zonder tussenkomst van de rechter. Materiële schade Is schade die direct in geld is uit te drukken. Magistratuur Zijn alle leden van de rechterlijke macht, dus rechters (zittende magistratuur) en de leden van het Openbaar Ministerie (staande magistratuur). Meineed Is een valse eed. Getuigen die opzettelijk niet de waarheid spreken bij de rechtbank, maken zich schuldig aan meineed.
Memorie van antwoord Is datgene wat de gedaagde aanvoert tegen hetgeen de eiser stelt in een appèlprocedure in civiele zaken. Memorie van grieven Is datgene wat de eiser vordert in een hoger beroepprocedure. N Niet-ontvankelijk Betekent niet vatbaar voor berechting. De niet-ontvankelijkheid wordt bepaald door de rechter, bijvoorbeeld omdat een zaak te lang heeft gelegen of omdat de termijn waarbinnen het beroep binnen had moeten zijn, is overschreden. In het strafrecht kan ook het Openbaar Ministerie niet ontvankelijk zijn als bijvoorbeeld de opsporing en vervolging niet fatsoenlijk zijn verlopen. Nietigverklaring Is het oordeel van de rechter dat een vorige uitspraak van een lagere rechter niet geldig is. In het strafrecht kan een dagvaarding ook nietig worden verklaard. O Openbaar exploot Is een exploot dat moet worden betekend aan iemand zonder bekende woon- of verblijfplaats. Dit exploot wordt betekent aan het parket van het openbaar ministerie bij het gerecht van de plaats waar de zaak dienen moet. Daarnaast wordt een verkorte versie van het exploot gepubliceerd in de krant. De oproepingstermijn voor dagvaarding is drie maanden. In het geval dat er geen woon- of verblijfplaats in Nederland bekend is, maar wel in Europa, wordt het exploot betekend conform de regelgeving opgenomen in onder andere de Europese Betekeningsverordening. Ontruiming Bij een ontruiming wordt een vonnis ten uitvoer gelegd waarin de schuldenaar is veroordeeld tot ontruiming. Een veroordeelde schuldenaar die geen gehoor geeft aan het bevel te ontruimen, kan gedwongen worden ontruimd, tot ontruiming is slechts een gerechtsdeurwaarder bevoegd ( artikel 556 lid 1 Rv ), desnoods met behulp van de 'sterke arm' (politie). Een ontruiming heft de schuld van de debiteur niet op. De geldvordering blijft gehandhaafd vermeerderd met alle kosten. Onherroepelijk Houdt in niet te herroepen, niet te veranderen. Een uitspraak is onherroepelijk als de rechtzoekende geen beroep of cassatie meer kan instellen, bijvoorbeeld omdat de termijn waarbinnen men beroep moet instellen verlopen is. De zaak is dan helemaal afgedaan. Opposant Is de procespartij die verzet aantekent na kennisname van een vonnis dat hem aangaat, maar dat in zijn afwezigheid is uitgesproken (verstekvonnis). Openbare registers Zijn door de overheid bijgehouden registers zoals het faillissementsregister en het huwelijksgoederenregister. Deze zijn door iedereen in te zien. Onroerende zaak Onder een onroerende zaak valt volgens het Nieuw Burgerlijk Wetboek: de grond, nog niet gewonnen delfstoffen, beplantingen, gebouwen en werken die duurzaam met de grond zijn verbonden. Een huis is dus een voorbeeld van een onroerende zaak. Sinds enkele jaren
worden, na uitspraken van rechters daarover, ook andere zaken als onroerende zaken gezien. Het gaat dan om zaken die voorbestemd zijn om ergens langere tijd te verblijven, ook al zijn ze verplaatsbaar. Voorbeelden daarvan zijn portocabins, stacaravans en containers en dergelijke. Overbetekening Als een deurwaarder beslag heeft gelegd, brengt de deurwaarder de schuldenaar daarvan op de hoogte door een officieel document langs te brengen bij de schuldenaar. Die handeling van de deurwaarder wordt "overbetekenen" genoemd. Degene voor wie het stuk bedoeld is, hoeft echter niet aanwezig te zijn. De deurwaarder mag het officiële document ook afgeven aan een huisgenoot of anders in een gesloten enveloppe in de brievenbus doen. Voorwaarde is wel dat dat gebeurt op het officiële adres van degene voor wie het document bestemd is. P Parate executie Het recht van parate executie volgt rechtstreeks uit de wet, er hoeft niet eerst een titel te zijn voor er tot executie kan worden overgegaan. Pandhouders en hypotheekhouders hebben dit recht. President De voorzitter van een rechtbank, een gerechtshof en van de Hoge Raad heet president. Ook de rechter die een zitting van een rechtbank of hof voorzit wordt president of voorzitter genoemd. Proceskosten Proceskosten zijn kosten die gemaakt worden bij een gerechtelijke procedure. Kosten die een schuldeiser maakt, kunnen bijvoorbeeld de kosten zijn voor het inschakelen van een deurwaarder, van getuigen, van deskundigen, van tolken, maar kunnen ook de buitengerechtelijke incassokosten omvatten. Ook de kosten van de rechtbank, zoals het griffierecht, vallen onder de proceskosten. In principe betalen de schuldenaar en de schuldeiser elk hun eigen kosten. Maar het kan ook zijn dat de rechter beslist dat degene in wiens nadeel besloten wordt ook de kosten van de tegenpartij moet betalen. Parket Is het kantoor van het openbaar ministerie in de hoofdplaats van een rechtbank (arrondissementsparket) of van een gerechtshof (ressortsparket). Op de arrondissementsparketten werken de officieren van justitie en ondersteunend personeel onder leiding van een hoofdofficier van justitie. Op de ressortsparketten werken de advocatengeneraal en parketmedewerkers onder leiding van een hoofdadvocaat-generaal. Daarnaast is er in Rotterdam een landelijk parket met aan het hoofd een officier van justitie. Het parket bij de Hoge Raad der Nederlanden onder leiding van de Procureur-Generaal bij de Hoge Raad maakt geen deel uit van het openbaar ministerie. Persisteren Is volharden bij een eis of stelling of wel de eis onveranderd handhaven ondanks hetgeen de tegenpartij aanvoert. Plaatsopneming Is een bezichtiging door de rechter op de plaats waar de oorzaak van het geschil zichtbaar is of het geschil zich afspeelt. In een civiele procedure wordt dit descente genoemd, in het strafproces schouw. Pleidooi Is het mondeling toelichten op het in het geding ingenomen standpunt.
Proces-verbaal 1. is een schriftelijk verslag van hetgeen op rechtszittingen aan de orde is gekomen. 2. is een officieel schriftelijk verslag van een gerechtsdeurwaarder met feiten die deze heeft waargenomen. Proceskostenveroordeling Is het bedrag dat de verliezende partij moet betalen aan de winnende partij als compensatie voor de kosten die gemaakt zijn voor een gemachtigde en griffierechten. Als er niet echt sprake is van winnen of verliezen (zoals in het personen- en familierecht) worden de kosten gecompenseerd. Dat betekent dat ieder zijn eigen kosten draagt. Q R Rechtelijke macht Bestaat uit rechters en officieren van justitie. De rechters worden tot de zittende magistratuur gerekend en de officieren van justitie tot de staande magistratuur. De rechter blijft zitten tijdens de zitting, de officier van justitie voert staande het woord. Rechtsmiddel Is een middel waarmee de uitspraak van een rechter kan worden aangetast. De mogelijkheid om een rechtsmiddel te gebruiken is meestal aan een wettelijke termijn gebonden. Indien binnen die termijn het rechtsmiddel wordt aangewend, wordt de zaak opnieuw in behandeling genomen. Voorbeelden van rechtsmiddelen zijn hoger beroep, verzet en cassatie. Rechtspersonen Dit zijn organisaties die zelfstandig aan het economische en juridische verkeer deelnemen. Zij hebben zelfstandig rechten en zijn aan te spreken op hun verplichtingen. Registergoederen Dit zijn goederen waarvoor bij overdracht of vestiging inschrijving in het daartoe bestemde register vereist is bijvoorbeeld onroerende zaken en in Nederland te boek gestelde schepen en luchtvaartuigen. Repliek Repliek is het antwoord van de eiser op de conclusie van antwoord van de gedaagde in de gerechtelijke procedure. Requirant Is degene die een vordering indient. Roerende zaken Dit zijn stoffelijke objecten (dingen). Rol Een lijst van de zaken die op de zitting worden behandeld, waarbij aangegeven wordt welke stukken uitgewisseld moeten worden tussen partijen.
Rolbericht Is een door de rolafdeling aan de opdrachtgever gezonden bericht omtrent hetgeen zich op de zitting voor de rechter heeft afgespeeld, wat de eerstvolgende zittingsdatum is, welke van de partijen dan aan zet is en wat die partij dan moet doen. Rolzitting Zitting in civiele zaken waar procedurele beslissingen worden genomen en de stukken van de partijen worden uitgewisseld. Rekest Is een verzoekschrift. Royeren Betekent schrappen of doorhalen. Het afbreken van een lopende procedure omdat er een oplossing is bereikt. Relatieve competentie Geeft aan in welke plaats in Nederland een procedure gestart moet worden. (Zie ook competentie) Reconventie Is een tegeneis, een door de gedaagde tegelijk met de conclusie van antwoord ingediende vordering. S Salaris gemachtigde Het salaris van de gemachtigde in een procedure. Het salaris is verschuldigd op het moment dat de dagvaarding is betekend. Een van de partijen kan worden veroordeeld tot betaling van het salaris van de gemachtigde van de ander. De hoogte van het salaris is afhankelijk van het belang van de zaak en de hoeveelheid werkzaamheden die zijn verricht. Er wordt een standaard tarief gehanteerd dat gebaseerd is op afspraken die zijn gemaakt met kantonrechters. Een kantonrechter heeft de bevoegdheid het salaris te matigen en het salaris dekt over het algemeen niet het werkelijke honorarium. Schuldenaar De schuldenaar is degene die een betaalverplichting jegens een opdrachtgever niet is nagekomen. Sommatie Een sommatie is een aanmaning tot betaling. Substantiëringsplicht De plicht die de eiser heeft om niet alleen de eis, maar ook de door de gedaagde partij tegen de eis aangevoerde verweren en de gronden daarvoor, in de dagvaarding te vermelden. Surséance van betaling Is een wettelijk uitstel van betaling. Schikking Is een tussentijdse overeenkomst tussen partijen waarmee het conflict is opgelost voordat de civiele of bestuursrechter een uitspraak heeft gedaan.
T Titel Juridische basis bijvoorbeeld een vonnis, notariële akte, dwangbevel of beschikking Toevoeging Is een beslissing van de Raad voor Rechtsbijstand waarmee een rechtzoekende voor een bepaalde procedure een raadsman wordt toegewezen. Tussenvonnis Is een vonnis waarbij de rechter geen eindbeslissing geeft, maar bijvoorbeeld een bewijsopdracht of onderzoek beveelt waarvan de beslissing van de zaak afhankelijk kan zijn. U Uitvoerbaar bij voorraad Indien in een titel de veroordeling uitvoerbaar bij voorraad is verklaard, betekent dat, dat de tenuitvoerlegging kan aanvangen en worden voortgezet ongeacht of er een rechtsmiddel (bijvoorbeeld hoger beroep of verzet) tegen wordt ingesteld. V Vennootschap onder firma (V.O.F.) Twee of meer vennoten voeren samen een bedrijf onder een gemeenschappelijke naam, een v.o.f. dient te worden ingeschreven in het handelsregister, een v.o.f. heeft een eigen vermogen, maar is geen rechtspersoon. Dat betekent dat schuldeisers van de zaak zich zowel op het vermogen van de zaak als op de privé-vermogens van de vennoten kunnen verhalen. Vennoten zijn hoofdelijk aansprakelijk voor vennootschapsschulden. Verschotten Dat zijn de kosten die zijn gemoeid met de exploten, informatiekosten en het griffierecht. Verstek Verstek laten gaan betekent dat je niet op komt dagen bij de rechter, ondanks dat je daartoe een verzoek hebt gehad van een deurwaarder. Het gevolg van verstek laten gaan is vaak dat een rechter in jouw nadeel beslist. Verzet Verstek laten gaan betekent dat je niet op komt dagen bij de rechter, ondanks dat je daartoe een verzoek hebt gehad van een deurwaarder. Het gevolg van verstek laten gaan is vaak dat een rechter in jouw nadeel beslist. Het is mogelijk om in dat geval alsnog opnieuw naar de rechter te gaan, dat noem je in verzet gaan. In verzet gaan kan niet altijd. Het is verstandig juridische hulp in te roepen als je van plan bent in verzet te gaan. Verzoekschrift Er is een aantal procedures die niet met een dagvaarding beginnen, maar met een verzoekschrift. In de wet treft je in die gevallen meestal de woorden verzoek of verzoekschrift aan, een verzoekschrift is vormvrij, een voorbeeld is een verzoek tot echtscheiding. Vonnis Een vonnis is een beslissing van een rechter in dagvaardingsprocedures.
Vordering Is het totaal van de hoofdsom, vermeerderd met rentes en toeslagen voor de gemaakte kosten in de betreffende zaak. Voorlopige voorziening Een voorlopige beslissing in spoedeisende zaken die gezien kan worden als voorschot op de eindbeslissing of als tijdelijke regeling tot de eindbeslissing er is. Bijvoorbeeld de voorlopige regeling bij wie de kinderen verblijven tijdens de behandeling van de echtscheidingsprocedure. W Wettelijke rente De rente die wettelijk verschuldigd is bij het te laat betalen van de geldsom. WSNP De Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen biedt natuurlijke personen (personen waarbij geen sprake is van een eigen bedrijf) met financiële problemen een perspectief op een schuldenvrije toekomst. Dit is een traject vergelijkbaar met het faillissement. Een rechter beslist over het doorgaan van de sanering, hoogte van het aflossingsbedrag en de duur van de sanering. Belangrijke voorwaarden voor toelating zijn dat de schulden ter goeder trouw zijn ontstaan en dat een vrijwillig akkoord over afbetaling niet meer mogelijk is. X Y Z