SeniorFit. Voor een. lang& gezond leven

Vergelijkbare documenten
Nieuwsbrief Oktober 2013

Veterinary Care Nutrition. Gezondheidsvoeding van de dierenarts voor uw kat

Veterinary Care Nutrition. Gezondheidsvoeding van de dierenarts voor uw kat

Nieuwsbrief April 2014

Ik wilde het dit keer over de ouder wordende hond en hun problemen daarbij hebben.

Gastro-Intestinal Diet

Hartaandoeningen bij de hond

ORAL BAR VOOR DE HOND

De nieren bij kat en hond

Gastro-Intestinal Low Fat Diet

Uw oudere hond: voedingsgids voor honden van 7 jaar en ouder

RENAL DIET VOOR DE HOND

Diabetes mellitus bij hond en kat

Vet Care Nutrition. Gezondheidsvoeding op maat van uw dierenarts. Caring for their health through nutrition

Urinary S/O Diet Small Dog

CALM DIET VOOR DE KAT

Obesity Management Diet

Obesity Management Diet

Vet Care Nutrition van Royal Canin. Gezondheidsvoeding voor uw hond van de dierenarts

DIERENARTSENCENTRUM T DERDE OOR

FIBRE RESPONSE DIET. Droogvoeding Verpakking van 2kg, 7,5kg en 14kg

SKIN CARE DIET VOOR DE HOND

HYPOALLERGENIC DIET VOOR DE HOND

Nieraandoeningen bij kat en hond

SUIKERZIEKTE? Herken de symptomen! Informatie over veelvoorkomende symptomen en risicofactoren.

0 kg X-SMALL. Voor zeer kleine honden tot 4kg. Een innovatie in gezondheidsvoeding

Royal Canin (early) cardiac diet

Nieraandoeningen. Clinical Nutrition to Improve Quality of Life

SATIETY SUPPORT DIET VOOR DE KAT

De lever bij kat en hond

DE ZORG VOOR DE URINEWEGEN HOUDT NIET OP NA HET VERDWIJNEN VAN DE SYMPTOMEN SPECIAAL ONTWIKKELDE VOEDINGEN TER ONDERSTEUNING VAN DE URINEWEGEN

De PRO PLAN gezondheidscheck.

Diabetic. Waarschuwing Het Diabetic dieet is niet geschikt voor pups, teven tijdens dracht en lactatie en honden met een verhoogde energie-behoefte.

De gewrichten bij de kat

Mijn hond heeft gebitsproblemen wat nu?

HYPOALLERGENIC DIET VOOR DE KAT

HEPATIC DIET VOOR DE KAT

(Chronische) Nierfalen

DE ZORG VOOR DE URINEWEGEN HOUDT NIET OP NA HET VERDWIJNEN VAN DE SYMPTOMEN SPECIAAL ONTWIKKELDE VOEDINGEN TER ONDERSTEUNING VAN DE URINEWEGEN

Hypoallergenic Moderate Calorie Diet

Het gebit van de hond.

Droogvoeding Verpakking van 1,5kg en 3,5kg

De gewrichten bij kat en hond

Blaasgruis & Blaasstenen ALL AGES

Dierenkliniek Nesselande Nieuwsbrief Januari 2012

Urinary S/O Moderate Calorie Diet

Leveraandoeningen bij de hond en kat

Urinary S/O Moderate Calorie Diet

simply perfect hondenvoeding

Leveraandoeningen bij de hond

ANALLERGENIC DIET VOOR DE HOND

Sensitivity Control Diet voor de hond

Nieuwsbrief OKTOBER 2015

Herstel na ziekte of operatie bij hond en kat

(Risico op) ondervoeding

Nieraandoeningen bij kat en hond

productbrochure CaroCroc, sinds 1932 Gewoon Goed Wat geef ik mijn kat De breuken Productinformatie Caro Croc

OUDER worden is onvermijdelijk...

Gewrichtsproblemen bij de hond en kat

Diabetes en mondgezondheid

Voedselovergevoeligheid bij hond en kat

(Chronische) Nierfalen

Leveraandoeningen bij de kat en hond

Veterinary Care Nutrition. Gezondheidsvoeding van de dierenarts voor uw kitten

Overgewicht bij kat en hond

De Complete Tandverzorgingsgids voor Honden en Katten

Overgewicht bij kat en hond

HET IS WEER FEBRUARI!!!!

Mijn hond of kat krijgt dieetvoeding en heeft struviet wat nu?

De gewrichten bij de hond

Overmatig drinken en plassen is een vaak voorkomend symptoom bij de. hond. Het kan veroorzaakt worden door verschillende ziekten in het

Ga direct naar: Soorten hondenvoer Levensfases Hondenrassen Speciaal hondenvoer Checklist

Diabetes mellitus bij kat en hond

HERSTEL BIJ KAT EN HOND

Er zijn verschillende meetmethodes waarmee u kunt vaststellen of u een gezond gewicht hebt:

Overgewicht bij kat en hond

Nieuwsbrief Zomer 2012

Een ziekenhuisopname Wat kunt u doen?

Diabetes en mondgezondheid

Dieetvoeding

Dieet-plan overgewicht

OVERGEWICHT KAT Sonja van Leeuwen, kattengedragsadviseur

Pet Wellness Center. Welzijn voor uw huisdier. Puppy-plan

Mondzorg bij chemotherapie

EcoVit Brokkenoverzicht Kattenbrokken!

Gegevens eigenaar: Gegevens huisdier met gezondheidsproblemen:

Het hart bij de hond. Veterinary Diet

Snel, simpel en smakelijk

Gezond gewicht. Wat kunt u er zelf aan doen? altijd dichtbij. Vraag ons gerust om advies.

Stap dichter naar huis. Zo fit mogelijk blijven tijdens uw verblijf in het ziekenhuis

Herstel bij kat en hond

Een kitten in huis. een volwassen vlo

Voedings - overgevoeligheid

Stap dichter naar huis. Zo fit mogelijk blijven tijdens uw verblijf in het ziekenhuis

PRAKTISCH OVERGEWICHT BIJ HUISDIEREN

Husse. Nutrition Guide. Hond. Deel 1: Eten en drinken basis

Suikerziekte. bij honden en katten

Hoe kan ik voorkomen dat er ketonen ontstaan? Er zijn een aantal dingen die u kunt doen om te helpen verhoogde ketonenniveaus en DKA te voorkomen:

Voorkom onnodige achteruitgang in het ziekenhuis.

Transcriptie:

SeniorFit Voor een lang& gezond leven

Wat is het SeniorFit programma? Het SeniorFit programma geeft informatie en advies over de verzorging van uw ouder wordende kat of hond, zodat u hem zo lang mogelijk gezond en fit kunt houden. Gemiddeld spreken we van een ouder huisdier vanaf de leeftijd van 8 jaar, voor grote hondenrassen is dit iets eerder. De seniorperiode in het leven van een hond en kat is vergelijkbaar met de 55 plus leeftijd voor de mens, een periode waarin men gaat nadenken over een vervroegde pensioenering en plannen maakt voor de toekomst. Een fase die bol staat van de veranderingen en waarin gezondheid en welzijn meer dan ooit voorop staan. Deze brochure bevat informatie over de veranderingen die in deze levensfase van de hond en de kat plaatsvinden, geeft tips hoe u met die veranderingen kunt omgaan en geeft adviezen over aanpassingen in de verzorging van uw onmisbare kameraad. Gegevens van uw hond/kat* Naam: Geboortedatum: Ras: Gewicht: *omcirkel wat van toepassing is P.2

Inhoud p.4-5 p.6-7 p.8-9 p.10-11 p.10-11 p.12-13 p.14-15 p.16-17 p.16-17 p.16-17 De oudere hond en kat Leer de leeftijd van uw huisdier begrijpen Gezond ouder worden Hoe katten en honden op leeftijd raken en waar u op moet letten Voeding voor oudere huisdieren Het belang van uitgebalanceerde voeding Extra aandacht voor vacht en gebit Adviezen voor de verzorging van de oudere kat en hond Gedragsveranderingen Wat kunt u verwachten en wat is de oorzaak? In beweging blijven is belangrijk! Zo blijft uw huisdier fit Smakelijke voeding Smakelijke seniorvoedingen voor hond en kat Dieetoplossingen voor veelvoorkomende gezondheidsklachten Hoe speciale diëten een goede gezondheid kunnen waarborgen Een lang, gezond en fit leven met SeniorFit Waaruit bestaat het SeniorFit programma? Het SeniorFit Gezondheidscertificaat Een handig hulpmiddel voor iedereen P.3

De oudere hond en kat Hoe oud is uw hond? of Hoe lang heeft u de kat al? : het zijn vragen die mensen met huisdieren bekend in de oren zullen klinken. Bij het beantwoorden van die vragen gaan we meestal uit van mensjaren en leggen we vaak een relatie tussen de leeftijd van het huisdier met gebeurtenissen uit ons eigen leven. Bijvoorbeeld: We kregen onze hond Sandy ongeveer zes weken nadat we naar Zeist waren verhuisd en we wonen hier nu alweer acht jaar. Omgerekend naar mensjaren is Sandy geen acht, maar ergens tussen 55 en 65 jaar oud. Daarmee is een leeftijd bereikt waarop huisdieren meer risico lopen op gezondheidsproblemen die uiteindelijk van invloed kunnen zijn op hun levensverwachting. Gedurende de laatste decennia is de levensverwachting van katten en honden toegenomen. Een aantal factoren speelt daarbij een rol: grote vooruitgang op het gebied van diergeneeskundige kennis, apparatuur en diergeneesmiddelen, waardoor dierenartsen meer aandoeningen kunnen vaststellen en met succes kunnen behandelen. SeniorFit, een preventief gezondheidsprogramma voor de oudere hond en kat, helpt u om uw huisdier optimaal te verzorgen en hem een gezond en lang leven te bieden. WIST U DAT huisdieren met overgewicht een kortere levensverwachting hebben? kleinere hondenrassen doorgaans langer leven dan grotere? reuen en teven van hetzelfde ras gemiddeld even oud worden? gecastreerde katers gemiddeld vijf jaar, en gecastreerde poezen gemiddeld vier jaar ouder worden dan hun niet behandelde soortgenoten? P.4 betere kennis over de voedingsbehoeften van katten en honden en de beschikbaarheid van uitgebalanceerde, kwalitatieve diervoeding. betere verzorging door en meer kennis bij de eigenaar. Honden en katten zijn tegenwoordig lid van het gezin en eigenaars besteden veel tijd aan het gezond houden van hun huisdieren. Ze worden jaarlijks ingeënt, regelmatig ontwormd, de vacht en het gebit worden goed verzorgd, ze krijgen een verantwoorde voeding en de dierenarts wordt regelmatig bezocht. Ook worden steeds meer honden en katten verzekerd. de ontwikkeling van programma s voor preventieve gezondheidszorg, waardoor problemen in een vroeger stadium worden onderkend en eerder wordt gestart met de behandeling.

Kijk in de tabel hoe oud uw huisdier werkelijk is! Grootte van de hond Gewicht Seniorenleeftijd klein <10kg 11,48 jaar (+/- 1,86 jaar) middelgroot 10-24kg 10,19 jaar (+/- 1,56 jaar) groot 25-45kg 8,85 jaar (+/- 1,38 jaar) zeer groot >45kg 7,46 jaar (+/- 1,27 jaar) Vergelijkbare menselijke leeftijd Kattenleeftijd Honden tot 15kg Honden vanaf 45kg 20 jaar 2 1 2 28 jaar 3 2 3 52 jaar 9 6 7 64 jaar 12 11 9 80 jaar 16 15 10 100 jaar 20 20 11 Recordhouders: Bluey, een Australische sheepdog, is met 29 jaar en vijf maanden de oudst bekende hond. Hij leefde van 1910 tot 1939. De oudste kat is, voor zover bekend, Puss uit het Engelse graafschap Devonshire. Zij bereikte de eerbiedwaardige leeftijd van 36 jaar en één dag! P.5

Gezond ouder worden: de katten- en hondenmanier Katten en honden geven op een heel verschillende manier blijk van hun gevorderde leeftijd. Het ouder worden is bij katten op het eerste gezicht lastiger te herkennen dan bij honden. Uiterlijk verandert er meestal weinig. Wel zijn vaak gedragveranderingen waarneembaar, zoals: verminderde activiteit grotere behoefte aan warmte grotere behoefte aan rust en slaap toegenomen aanhankelijkheid Bij ouder wordende honden zijn fysieke veranderingen eenvoudiger waarneembaar: het haar wordt grijzer, voornamelijk rond de snuit en de ogen, en de vacht verliest meestal iets van haar glans de zintuigen (gezichtsvermogen, gehoor, reuk en smaak) gaan minder goed werken de hond wordt minder energiek, liggen/opstaan kost meer moeite oudere honden slapen en rusten meer Regelmatige controle Voor wie zijn huisdier iedere dag ziet en verzorgt, kan het lastig zijn te beoordelen of het uiterlijk of gedrag in de loop der tijd verandert. Door een regelmatige controle en registratie van de algehele gezondheidstoestand, het uiterlijk en het gedrag van uw huisdier, kunt u duidelijk zien hoe deze zaken zich ontwikkelen over een langere periode. Deze simpele controles kosten weinig tijd, maar vertellen u veel over de gezondheid van uw trouwe huisgenoot. Ook kan deze informatie nuttig zijn voor uw dierenarts in het geval van gezondheidsklachten. P.6

Hieronder volgen een aantal voorbeelden van zaken die u zelf regelmatig kunt controleren. Verder kunt u uw dierenarts vragen of er nog andere gegevens zijn die u specifiek voor uw huisdier in de gaten moeten houden. U kunt uw bevindingen achter in dit boekje noteren. 1. Algemeen Eten en drinken Het is belangrijk de eet - en drinkgewoonten van uw huisdier in de gaten te houden, zodat u eventuele veranderingen tijdig opmerkt. U kunt dit het beste als volgt doen: Noteer wanneer u begint met het SeniorFit programma wat uw huisdier op dat moment eet en drinkt: soort voeding (droog, blik, welk merk, tussendoortjes, melk etc), hoeveelheid, aantal maaltijden per dag, hoeveelheid water etc. Eventuele veranderingen bij volgende controles zijn dan makkelijker aan te geven, zoals: Bij het eten: eet uw hond of kat meer of minder dan voorheen, eet hij graag of met tegenzin, laat hij eten staan, heeft hij speciale voorkeuren, bijv. voor blikvoeding of droge brokjes, geeft hij na het eten over? Bij het drinken: drinkt uw hond of kat meer of minder dan voorheen, zoekt hij water op? Dagelijkse activiteiten Het is ook verstandig om een overzicht te hebben van de dagelijkse activiteiten van uw huisdier, zodat mogelijke veranderingen opgemerkt kunnen worden. U kunt dit het beste alsvolgt doen: Voor de hond: Noteer wanneer u begint met het SeniorFit programma hoeveel lichaamsbeweging en rust uw hond op dat moment heeft: hoe vaak laat u uw hond uit per dag, hoe lang, wat voor soort beweging (bv wandelen, spelen, rennen, sporten), hoeveel uur slaapt/rust uw hond per dag? Eventuele veranderingen bij volgende controles zijn dan makkelijker aan te geven, zoals: Activiteit: gaat uw hond minder vaak of minder lang mee uit, rent of speelt hij minder tijdens het uitlaten, wil hij minder graag mee, wil hij eerder naar huis? Uithoudingsvermogen: is uw hond sneller moe, hijgt hij meer? Manier van bewegen: loopt uw hond moeilijker, staat hij moeilijker op, springt hij niet graag meer? Rust: slaapt uw hond meer dan voorheen? Voor de kat: Noteer wanneer u begint met het SeniorFit programma eerst hoeveel lichaamsbeweging en rust uw kat op dat moment heeft: gaat uw kat naar buiten, zo ja: hoe lang en hoe vaak, hoeveel tijd per dag speelt uw kat, hoeveel uur slaapt/rust hij per dag? Eventuele veranderingen bij volgende controles zijn dan makkelijker aan te geven, zoals: Activiteit: gaat uw kat minder vaak en minder lang naar buiten, wil hij minder spelen? Uithoudingsvermogen: is uw kat sneller moe, hijgt zij meer? Manier van bewegen: loopt uw kat moeilijker, staat zij moeilijker op, springt zij niet makkelijk of niet graag meer? Rust: slaapt uw kat meer dan voorheen? P.7

Gezond ouder worden: de katten- en hondenmanier P.8 2. Verzorging Tijdens de verzorging van uw huisdier komen onderstaande punten regelmatig aan bod. Het is aan te bevelen uw oudere hond of kat hierop wat vaker te controleren. Uw dierenarts kan u aangeven wat voor uw huisdier belangrijk is en hoe en hoe vaak u deze controle het beste kunt doen. Ook deze gegevens kunt u achter in dit boekje noteren. Huid en vacht Controle op vlooien en andere parasieten bij het kammen/borstelen. Controle van de vacht op verkleuringen, kale plekken en andere veranderingen, de huid op beschadigingen, zwellingen etc. Gebit Controle op een slechte adem (stank uit de bek). Controle van de tanden en kiezen op de vorming van tandplak of tandsteen (bruine aanslag). Controle van het tandvlees op ontsteking (rode randjes langs de tanden en kiezen). Controle op loszittende tanden of kiezen. Controle of uw huisdier tijdens het eten moeite heeft met kauwen. Oren Controle op beschadiging, ontsteking (jeuk, roodheid, oorsmeer, stank), etc. Ogen Controle op beschadiging, ontsteking (rode slijmvliezen, uitvloeiing, tranen), etc. Nagels Controle op lengte (vooral de nagels die de grond niet raken) en beschadiging.

3.Gezondheid Tenslotte zijn er nog een aantal algemene zaken waar u op kunt letten: Laat uw huisdier regelmatig door uw dierenarts nakijken, minimaal één keer per jaar. Laat uw huisdier jaarlijks inenten. Ontworm uw huisdier minimaal vier keer per jaar. Controleer, indien van toepassing, de polis van uw huisdierenverzekering. P.9

Belang van de juiste voeding Een belangrijk onderdeel van de verzorging van uw huisdier is het geven van een uitgebalanceerde voeding die voldoende energie en alle benodigde voedingsstoffen bevat. Actieve pups en kittens hebben veel energie nodig voor het spelen en groeien. Als het dier eenmaal volgroeid is verandert de levensstijl en daarmee ook de voedingsbehoefte. De overgang naar de oude dag brengt opnieuw een verandering in de voedingsbehoefte van onze huisdieren. Voor de oudere hond Honden van acht jaar en ouder hebben gemiddeld 20% minder energie nodig dan hun jongere soortgenoten. Net als bij oudere mensen, hebben oudere honden bij een gelijk gewicht een hoger vetpercentage en minder spierweefsel. Daarnaast worden honden met het verstrijken van de jaren minder actief. Wanneer de voeding niet wordt aangepast, is de kans groot dat uw hond te zwaar wordt, doordat hij meer eet dan nodig. Een juiste balans tussen de energiedichtheid en de voedingswaarde, die is aangepast aan de levensfase waarin uw hond zich bevindt, is van groot belang. Er is tegenwoordig voldoende keus in goede seniorvoedingen, die speciaal voor oudere honden zijn samengesteld. Water is eveneens een onmisbaar bestanddeel van de voeding van een hond. Het is aan te raden de hoeveelheid water die uw hond drinkt in de gaten te houden. Als de hoeveelheid verandert of als u zich zorgen maakt over het drinkgedrag van uw hond, raadpleeg dan uw dierenarts. voedsel, waardoor zowel de spiermassa als de hoeveelheid vetweefsel in het lichaam kan afnemen, met gewichtsverlies tot gevolg. Overschakeling op een speciale senior- of dieetvoeding met hoogwaardige, lichtverteerbare eiwitten en speciaal geselecteerde vetten kan dit voorkomen en het gewicht van de kat op peil houden. Door regelmatig bezoek aan de dierenarts blijft u goed op de hoogte van het verloop in het gewicht van uw kat. SeniorFit tip Een achteruitgang in reuk en smaak kan bij ouder wordende katten leiden tot een verminderde eetlust. Geef in dat geval drie kleinere maaltijden per dag, zodat de voeding vers en smakelijk blijft. Ook opwarmen tot lichaamstemperatuur (tot maximaal 39 C), waardoor de geur en smaak van de voeding beter vrijkomen, kan helpen. Zorg ervoor dat het dier op een rustige plaats kan eten en geef hem een schoon, eigen bakje of schaaltje. Voor de oudere kat Veel katten blijven hun hele volwassen leven op een normaal gewicht, al neigen er een aantal vooral op middelbare leeftijd- naar overgewicht. Bij het ouder worden kunnen katten, in tegenstelling tot honden, P.10 nogal eens gewicht verliezen en te mager worden. Katten hebben op latere leeftijd namelijk meer moeite met de opname van eiwitten en vet uit het

Voeding en het verouderingsproces Net als de mens staan huisdieren bloot aan de schadelijke werking van vrije radicalen. Dit zijn agressieve vrije deeltjes die in het lichaam ontstaan bij normale processen zoals de stofwisseling en ademhaling, maar ook, in ergere mate, bij ziekte en het ouder worden. Vrije radicalen beschadigen lichaamscellen en kunnen onschadelijk worden gemaakt door antioxidanten.bepaalde natuurlijke voedingsstoffen, zoals vitamine E, C, luteïne en taurine, kunnen als antioxidant werken en zo de schadelijke werking van vrije radicalen in het lichaam neutraliseren. Voeding verrijkt met antioxidanten kan op deze manier helpen het verouderingsproces te vertragen en het natuurlijke afweersysteem te versterken en daarmee zorgen voor een gezonder leven van honden en katten. Voor advies over aanpassing van de voeding kunt u terecht bij uw dierenartspraktijk. P.11

Extra aandacht voor vacht en gebit Om er voor te zorgen dat uw oudere huisdier zich goed voelt en er gezond uitziet, is iets meer aandacht nodig dan toen hij nog jong was. Vooral met de verzorging van vacht en gebit hebben zowel katten als honden een beetje extra hulp nodig van u. Zorg voor huid en vacht Bij het ouder worden kan de vacht van katten en honden dunner worden en glans verliezen, terwijl de huid verdikt en minder elastisch wordt. Dit verandert niet alleen het uiterlijk van uw huisdier, de vacht voelt ook anders aan wanneer u het dier aait. Soms voelt de huid ruw aan en kunnen er wratten ontstaan. Daarom is het aan te bevelen extra aandacht te besteden aan de verzorging van de huid en vacht van uw oudere huisdier. Het attent zijn op langzame veranderingen en een vaste routine in de vachtverzorging zijn twee belangrijke voorzorgsmaatregelen. Gebitsverzorging Net als bij de mens, kunnen ook honden en katten last hebben van gebitsproblemen, met alle ongemakken en pijn vandien. Oudere huisdieren zijn hiervoor extra gevoelig. De problemen beginnen vaak met de vorming van tandplak en tandsteen op de tanden en kiezen. Indien dit niet tijdig wordt behandeld, kunnen ernstigere aandoeningen als tandvleesontsteking en abcessen ontstaan en kunnen tanden en kiezen verloren gaan. Hierbij is vaak een ingrijpende gebitsbehandeling door de dierenarts noodzakelijk, waarbij het dier volledig onder narcose moet. Ook hier geldt natuurlijk dat voorkomen altijd beter is dan genezen. Aangezien huisdieren niet kunnen vertellen dat ze kiespijn hebben, is van belang ze bij het eten goed in de gaten te houden, zodat eventuele problemen snel onderkend worden. De volgende signalen kunnen wijzen op een gebitsprobleem: P.12 SeniorFit tip 1. Geef uw huisdier een uitgebalanceerde seniorvoeding, zoals Royal Canin Senior Consult voor de hond en Mature of Senior voor de kat. Deze producten zijn verrijkt met linolzuur, zink, B vitaminen en biotine voor een gezonde huid en glanzende vacht. 2. Verzorg de vacht van uw huisdier minstens één keer per week met een zachte borstel. 3. Zorg voor een goede en regelmatige bescherming van uw huisdier tegen vlooien. 4. Inspecteer niet alleen de vacht, maar ook de huid van uw huisdier. Laat veranderingen in de conditie van de huid, zoals beschadigingen, bultjes of wratten, controleren door de dierenarts. 5. Zorg voor zachte slaapplaats voor uw huisdier en houd zijn nagels kort geknipt. voorzichtig eten of zelfs weigeren te eten het eten tijdens het kauwen uit de bek laten vallen het vermijden van droogvoer of het niet kunnen kauwen van droogvoer overmatig speekselen tijdens het eten

Tandenpoetsen Vanzelfsprekend kunt u tandenpoetsen het makkelijkste aanleren op jonge leeftijd, maar ook een ouder huisdier is nooit te jong om te leren. U kunt dit op de volgende manier proberen: Wen uw huisdier voorzichtig aan het poetsen door eerst met uw vinger de tanden te poetsen. Als dit moeilijk gaat kan u uw vinger met iets lekkers insmeren en hiermee de tanden en het tandvlees masseren. Herhaal dit vervolgens met een verbandgaasje om uw vinger of een speciale vingertandenborstel. Als dit goed gaat kunt u ook een speciale tandenborstel gebruiken. Gebruik hierbij eventueel een speciale tandpasta voor honden en katten. Beloon het dier altijd na het poetsen SeniorFit tip 1. Poets de tanden regelmatig om tandplak en tandsteen te voorkomen (bij voorkeur 5-7 keer per week). 2. Geef uw hond of kat droogvoer dat speciaal is samengesteld om het gebit te reinigen, zoals Royal Canin Senior Consult voor de hond en Mature of Senior voor de kat. 3. Geef regelmatig speciale snacks die helpen bij het voorkomen van tandplak, zoals Oral Bar Small Dog voor de kleine hond tot 10kg en Oral Bar voor de grote hond vanaf 10kg. P.13

Gedragsveranderingen Veranderingen in gedrag bij oudere katten of honden komen vaak voor en kunnen een lichamelijke, geestelijke of zelfs emotionele achtergrond hebben. Signaleer de veranderingen bij uw huisdier, zodat u indien nodig de verzorging kunt aanpassen. Verminderde activiteit Minder actief gedrag is een veelvoorkomend teken van ouder worden. Uw hond heeft misschien niet zo veel zin meer in lange wandelingen, uw kat zal minder lang buiten blijven. Zorg ervoor dat lig- en slaapplaatsen goed toegankelijk en comfortabel zijn en dat uw huisdier ongestoord kan rusten. Ook gewrichtsproblemen kunnen leiden tot een verminderde activiteit. Hierbij kunt u kunt het leven van uw huisdier vergemakkelijken door: het dier te beschermen tegen koude, natheid en tocht te zorgen voor een zachte slaap- of ligplaats, ook op houten- en tegelvloeren te voorkomen dat uw huisdier veel moet klimmen op bijvoorbeeld trappen, in bed, etc. te zorgen dat uw hond wel voldoende en regelmatig, maar niet te veel lichaamsbeweging krijgt overgewicht te voorkomen en te zware dieren te laten afvallen eventueel door uw dierenarts aanbevolen medicijnen of dieetvoeding volgens voorschrift te geven Minder goed zien en horen Naarmate het dier ouder wordt, kunnen het gehoor en het gezichtsvermogen minder worden. Wanneer uw hond of kat bijvoorbeeld niet meer direct komt als u hem roept, kan het zijn dat hij u niet goed gehoord heeft. Ook kan het dier zich onhandiger gaan gedragen omdat hij minder goed gaat zien. Tekenen hiervan zijn bijvoorbeeld het zich vaker ergens aan stoten, vaker struikelen en het minder goed inschatten van afstanden wanneer het dier ergens af of op wil springen. SeniorFit tip Het zorgen voor een constante omgeving en een dagelijkse regelmaat kan uw hond of kat helpen zich aan te passen aan een minder goed gehoor en minder goed zicht. P.14

Veranderend gedrag bij katten Katten van alle leeftijden, dus ook oudere dieren, kunnen door lichamelijke of gedragsproblemen onzindelijk worden of gaan sproeien. Wanneer een kat plotseling veel meer drinkt en plast dan normaal, kan er sprake zijn van een nieraandoening. Veel op de bak zitten, vaak kleine beetjes plassen en pijn bij het plassen zijn symptomen van een blaasonsteking. Raadpleeg uw dierenarts indien u dergelijke problemen constateert. Zorg in elk geval altijd voor een schone kattenbak, die zeker voor de oudere kat op een makkelijk toegankelijke plaats moet staan en niet te hoog moet zijn, zodat het dier er makkelijk in kan stappen. Indien u meerdere katten heeft, zijn meerdere kattenbakken aan te bevelen omdat niet alle katten hun toilet willen delen. In beweging blijven is ook belangrijk! Oudere honden moeten bewegen om fit te blijven. De benodigde hoeveelheid verschilt per kat en hond, maar in alle gevallen draagt beweging bij aan de lichamelijke en geestelijke gezondheid van uw huisdier. U kunt met uw dierenarts overleggen hoeveel en welk soort lichaamsbeweging voor uw kat of hond het meest geschikt is. Veranderend gedrag bij honden Blijf uw hond geestelijk alert houden, ook al is hij niet meer zo actief als voorheen. Stevige wandelingen in de frisse lucht, het aanleren van kleine trucjes en zoekspelletjes kunnen helpen om een oudere hond actief en levenslustig te houden. Een goed begrip van de veranderingen die in uw huisdier plaatsvinden, draagt bij aan een optimale verzorging. Bij oudere honden kan incontinentie soms een probleem worden. Hierbij kan een hond die altijd zindelijk was, plotseling in huis gaan plassen of urine gaan verliezen. Ook meer drinken en dus meer plassen komt relatief vaker voor bij oudere dieren. Dit soort klachten kan meerdere oorzaken hebben (bijvoorbeeld aandoeningen van de prostaat, nieren, urinewegen). U kunt het beste uw dierenarts om advies vragen wanneer uw hond deze symptomen vertoont. P.15

Voeding voor de oudere kat en hond Het kiezen van de juiste voeding voor de hond Bij de veranderende leefstijl van uw oudere hond hoort een bewuste voedingskeuze. De juiste voeding is een belangrijk element in de zorg voor oudere dieren. Een oudere hond wordt minder actief en heeft een lagere energiebehoefte. Dat wil niet zeggen dat het volstaat om gewoon minder van zijn normale voeding te geven. Minder eten leidt weliswaar tot een verminderde opname van energie, maar ook van belangrijke voedingsstoffen, wat een tekort aan bijvoorbeeld vitaminen en/of mineralen tot gevolg kan hebben. U kunt het beste aan uw dierenarts vragen welke voeding het meest geschikt is voor uw hond. De aanbevolen hoeveelheden staan vermeld op de verpakking, maar kunnen in overleg met de dierenarts worden aangepast. Als uw hond te zwaar is, kunt u hem via het SlimFit programma helpen met afvallen. afweersysteem en bescherming van de lichaamscellen tegen het ouder worden. Speciale ingrediënten ondersteunen daarnaast de spijsvertering, belangrijke organen als het hart, de nieren, de hersenen, de gewrichten en de spieren. En natuurlijk zijn ze extra smakelijk voor de meer kieskeurige eters. Gezonde oudere honden hebben meestal geen dieetvoeding nodig. Wel is het verstandig een speciale seniorvoeding te geven, zoals de Royal Canin Senior Consult voedingen voor de hond. Deze voedingen zijn speciaal ontwikkeld om er zeker van te zijn dat de oudere hond een uitgebalanceerde en gezonde voeding krijgt, afgestemd op de verminderde energiebehoefte en de veranderende stofwisseling tijdens het ouder worden. De stofwisseling gaat minder efficiënt verlopen en de werking van belangrijke organen zoals hart en nieren kan verminderen, evenals de weerstand. Andere ouderdomsgerelateerde veranderingen zijn gewrichtsproblemen, verlies van spierweefsel en gedragsveranderingen. De seniorvoedingen bevatten hoogwaardige eiwitten voor het behoud van gezonde spieren, aangepaste hoeveelheden vitaminen en mineralen en zijn extra P.16 licht verteerbaar. De speciale brokken helpen het gebit gezond te houden. Ook zijn ze verrijkt met antioxidanten voor de versterking van het natuurlijke

Het kiezen van de juiste voeding voor de kat Bij de veranderende leefstijl van uw oudere kat hoort een bewuste voedingskeuze. De juiste voeding is een belangrijk element in de zorg voor oudere dieren. De hoeveelheid energie in de voeding moet overeenstemmen met de energiebehoefte van uw huisdier. Daarnaast moet de voeding alle essentiele voedingsstoffen, als mineralen en vitaminen, in de juiste hoeveelheden en verhoudingen bevatten. Er zijn weliswaar oudere katten met overgewicht, maar het leeuwendeel is aan de magere kant doordat katten op latere leeftijd de eiwitten en vetten uit hun voeding minder efficient kunnen opnemen. U kunt het beste aan uw dierenarts vragen welke voeding het meest geschikt is voor uw kat. De aanbevolen hoeveelheden staan vermeld op de verpakking, maar kunnen in overleg met de dierenarts worden aangepast. Als uw kat te zwaar is, kunt u haar via het SlimFit programma helpen met afvallen. Gezonde oudere katten hebben meestal geen dieetvoeding nodig. Wel is het verstandig een speciale seniorvoeding te geven, zoals Royal Canin Mature en Senior. Deze voedingen zijn speciaal ontwikkeld om er zeker van te zijn dat de oudere kat een uitgebalanceerde en gezonde voeding krijgt, afgestemd op de minder efficiente stofwisseling van de kat tijdens het ouder worden. Het bevat bevat hoogwaardige eiwitten voor het behoud van gezonde spieren, aangepaste hoeveelheden vitaminen en mineralen en is extra licht verteerbaar. De speciale brokjes helpen het gebit gezond te houden. Het zorgt daarnaast voor een gezonde blaas, versterking van het natuurlijke afweersysteem en bescherming van de lichaamscellen tegen het ouder worden. En natuurlijk is Royal Canin Mature en Senior erg smakelijk, zodat ook uw kieskeurige oudere kat er graag van eet. Het SlimFit programma is een speciaal gewichtsverliesprogramma van de dierenarts, dat gebaseerd is op aanpassing van de voeding, de hoeveelheid beweging en het gedrag. Uw dierenarts of assistent(e) kan u hierover meer informatie geven. P.17

Dieetoplossingen voor gezondheidsklachten Speciale diëten kunnen een belangrijke rol spelen in de behandeling van ouderdomskwalen. Een vroege signalering van een probleem is voor uw huisdier de beste garantie op een succesvolle behandeling en voorkomt onnodig leed. Het nauwlettender observeren van oudere huisdieren kan een grote bijdrage leveren aan het snel onderkennen van eventuele problemen. Let hierbij vooral op de volgende veranderingen: ongebruikelijk gedrag veranderingen in de hoeveelheid voer en water die opgenomen worden uw huisdier probeert te voorkomen dat hij veel moet klimmen op bijvoorbeeld trappen, in bed, etc. toe- of afname van het gewicht verslechtering van de conditie van huid en/of vacht moeite met gaan liggen/opstaan slechte adem en tandplak/tandsteen Raadpleeg bij twijfel over de gezondheidstoestand van uw huisdier altijd uw dierenarts! P.18

De Royal Canin veterinaire diëten zijn volgens de laatste wetenschappelijke inzichten ontwikkeld door de dierenartsen en voedingsdeskundigen van over de hele wereld. Royal Canin onderzoekt en ontwikkelt dieetoplossingen voor diverse gezondheidsklachten bij honden en katten, zoals: leveraandoeningen suikerziekte (diabetes) nierproblemen aandoeningen aan de urinewegen postoperatieve zorg allergieën gewichtverlies maag-darmaandoeningen overgewicht hartaandoeningen gewrichtsaandoeningen en meer Een aantal van bovengenoemde gezondheidsproblemen komen in verhouding vaker voor bij oudere huisdieren. Speciale dieetvoeding vormt hierbij een belangrijk onderdeel van de behandeling. Overgewicht Hierbij kan het Royal Canin Satiety Support / Obesity Management Diet helpen het dier weer gezond op het juiste gewicht te krijgen, zeker als het SlimFit programma gevolgd wordt. Nieraandoeningen Hierbij is een speciaal nierdieet, zoals het Royal Canin Renal Diet, noodzakelijk. Gewrichtsaandoeningen Mobility Diet levert een actieve bijdrage aan de gezondheid van de gewrichten van kat en hond. Ondergewicht Hierbij is onderzoek door de dierenarts noodzakelijk om er zeker van te zijn dat het dier niets onder de leden heeft. Een speciale energierijke voeding, zoals het Royal Canin Recovery Diet, kan helpen het juiste gewicht weer terug te krijgen. Hartaandoeningen Hierbij kan een speciaal dieet, zoals het Royal Canin Cardiac Diet, onderdeel uitmaken van de behandeling. Uw dierenarts kan u meer informatie geven over dieetvoedingen voor hond en kat. P.19

Een lang, gezond en fit leven met SeniorFit Het SeniorFit programma is speciaal ontwikkeld om eigenaren van honden en katten in de leeftijd vanaf acht jaar informatie te bieden en advies te verstrekken. Uw dierenarts kan u meer vertellen over het Senior- Fit programma. Als u mee doet aan dit programma, ontvangt u dit SeniorFit dagboekje met veel praktische informatie over de verzorging van oudere huisdieren inclusief een speciaal Gezondheidsoverzicht waarop u de gezondheidstoestand van uw huisdier kunt bijhouden. De dierenarts of assistente kan u uitleggen hoe u dit Gezondheidsoverzicht het beste kunt invullen. Mogelijk raad de dierenarts periodiek bloedonderzoek aan als onderdeel van het SeniorFit programma. Sommige aandoeningen (bijv. nierziekten) kunnen namelijk worden vastgesteld door analyse van het bloed, al voordat er zich lichamelijke veranderingen voordoen. Daarnaast wordt bloedonderzoek toegepast om vast te stellen of een huisdier een narcose kan ondergaan. Het doel van het SeniorFit programma is het bevorderen van een gezond, fit en lang leven voor alle katten en honden en het helpen van u, de eigenaar, om dat te bereiken. Ontdek ook wat SeniorFit voor u en uw dierbare huisgenoot kan betekenen! Voor overleg met de dierenartsassistent(e) Er zijn een aantal gezondheidscontroles die u zelf thuis simpel kunt uitvoeren. Voor een goed inzicht raden wij u aan bij de start van het SeniorFit programma de huidige gegevens over uw huisdier te noteren op de volgende pagina. Eventuele veranderingen zijn dan goed te volgen. Uw dierenarts of assistant(e) kan u adviseren hoe en hoe vaak u deze controles bij uw huisdier moet doen. De assistent(e) kan u alle handelingen een keer voordoen bij uw eigen hond of kat. Vergeet niet om de data van alle P.20 controles in te vullen. Wanneer er geen bijzonderheden worden gevonden, kunt u dit aanvinken. Als u iets bijzonders aantreft, vul dan een kruis in en licht uw bevindingen toe in op de pagina ernaast onder Bijzonderheden, met vermelding van de datum. Neem altijd contact op met uw dierenarts wannneer er plotseling iets verandert in de gezondheid of het gedrag van uw huisdier of wanneer u iets niet vertrouwd. Wacht hiermee niet tot het volgende praktijkbezoek. De gezondheid van de gewrichten van uw kat of hond Het is belangrijk om de gezondheid van de gewrichten van uw huisdier goed te blijven volgen. Dit kunt u doen door met enige regelmaat antwoord te geven op onderstaande vragen. De resultaten van Royal Canin Mobility Diet zijn na drie tot zes weken zichtbaar. Wij raden u aan om de test te doen vóórdat u start met de dieetvoeding, dus als een soort nulmeting. Vul na zes weken opnieuw de test in, zodat u nauwgezet de voortgang kunt volgen. Het is raadzaam de test ook na deze zes weken nog met enige regelmaat in te vullen, bijvoorbeeld iedere drie maanden. Geef op een schaal van 1 t/m 5 aan in welke mate de situaties van toepassing zijn op uw huisdier. Schaal van 1 t/m 5 1 = nooit van toepassing 2 = soms van toepassing 3 = van toepassing 4 = vaak van toepassing 5 = altijd van toepassing

Gegevens eerste bezoek Gegevens hond/kat :... Eten en drinken Soort voeding (bijv. droog, blik, anders, merk):... Hoeveelheid per dag:... Aantal maaltijden per dag:... Tussendoortjes/snacks:... Hoeveelheid water per dag:... Verzorging* Huid en vacht:... Gebit:... Oren:... Ogen:... Nagels/poten:... Gezondheid laatste inenting:... laatste ontworming:... laatste vlooienbehandeling:... Eventuele ziektes*:... Gewrichten 1 2 3 4 5 Uw huisdier heeft moeite bij het opstaan en is stijver Uw huisdier heeft moeite met traplopen, springen, etc. Uw huisdier speelt minder en is minder actief dan voorheen Uw hond loopt kreupel Uw kat heeft moeite met het gebruik van de kattenbak en de krabpaal Totale score Lichaamsgewicht in kg * Alleen invullen bij bijzonderheden of indien van toepassing P.21

Gezondheidscontrole door eigenaar Algemeen Eten Drinken Activiteit / Beweging Uithoudingsvermogen Huid / Vacht Overig Gewrichten 1 2 3 4 5 Uw huisdier heeft moeite bij het opstaan en is stijver Uw huisdier heeft moeite met traplopen, springen, etc. Uw huisdier speelt minder en is minder actief dan voorheen Uw hond loopt kreupel Uw kat heeft moeite met het gebruik van de kattenbak en de krabpaal Totale score Lichaamsgewicht in kg Overige opmerkingen: P.22

Aangezien overgewicht een negatieve invloed heeft op de gezondheid van de gewrichten, kunt u ook het lichaamsgewicht van uw hond of kat invullen in de onderstaande tabel. Zo kunt u het gewicht van uw huisdier goed in de gaten houden. Wanneer u merkt dat de totaal score van de tests omhoog gaat, en u dus een achteruitgang waarneemt in de gezondheid van de gewrichten van uw hond of kat, raden wij u aan om contact op te nemen met uw dierenarts. Gewicht in kilogram 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 weken P.23

Gezondheidscontrole door eigenaar Algemeen Eten Drinken Activiteit / Beweging Uithoudingsvermogen Huid / Vacht Overig Gewrichten 1 2 3 4 5 Uw huisdier heeft moeite bij het opstaan en is stijver Uw huisdier heeft moeite met traplopen, springen, etc. Uw huisdier speelt minder en is minder actief dan voorheen Uw hond loopt kreupel Uw kat heeft moeite met het gebruik van de kattenbak en de krabpaal Totale score Lichaamsgewicht in kg Overige opmerkingen: P.24

Aangezien overgewicht een negatieve invloed heeft op de gezondheid van de gewrichten, kunt u ook het lichaamsgewicht van uw hond of kat invullen in de onderstaande tabel. Zo kunt u het gewicht van uw huisdier goed in de gaten houden. Wanneer u merkt dat de totaal score van de tests omhoog gaat, en u dus een achteruitgang waarneemt in de gezondheid van de gewrichten van uw hond of kat, raden wij u aan om contact op te nemen met uw dierenarts. Gewicht in kilogram 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 weken P.25

Gezondheidscontrole door eigenaar Algemeen Eten Drinken Activiteit / Beweging Uithoudingsvermogen Huid / Vacht Overig Gewrichten 1 2 3 4 5 Uw huisdier heeft moeite bij het opstaan en is stijver Uw huisdier heeft moeite met traplopen, springen, etc. Uw huisdier speelt minder en is minder actief dan voorheen Uw hond loopt kreupel Uw kat heeft moeite met het gebruik van de kattenbak en de krabpaal Totale score Lichaamsgewicht in kg Overige opmerkingen: P.26

Aangezien overgewicht een negatieve invloed heeft op de gezondheid van de gewrichten, kunt u ook het lichaamsgewicht van uw hond of kat invullen in de onderstaande tabel. Zo kunt u het gewicht van uw huisdier goed in de gaten houden. Wanneer u merkt dat de totaal score van de tests omhoog gaat, en u dus een achteruitgang waarneemt in de gezondheid van de gewrichten van uw hond of kat, raden wij u aan om contact op te nemen met uw dierenarts. Gewicht in kilogram 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 weken P.27

- Non contractual document - Photos: F. Duhayer - 02/2011. No representation, translation, adaptation or reproduction, even partial, is allowed by any means whatsoever, in any country, without prior express authorization; all violations may be prosecuted (Law of 11 March 1957).