Schaakles Paardvorken nader 1 of 21
Inhoudstafel 1 Regels voor het ontdekken van paardvorken...3 1.1 Naamgeving...3 1.1.1 Vorkbaar koppel...3 1.1.2 Paardcirkel : lokatie van alle mogelijke paardzetten...4 1.2 Wanneer vormen 2 stukken een vorkbaar koppel?...5 1.2.1 Tabel overzicht :...5 1.2.2 Voorbeeld : Rechte lijnen (3 of 1 velden )en diagonalen (2 of 0 velden)...5 1.2.3 Voorbeeld : 2 lijnen : 3 1 of 2x2 vierkantje...6 1.2.4 Voorbeeld : 2 lijnen met lijn tussen 4 2 of 3x3 vierkantje...7 1.3 Opmerking : stukken van een vorkbaar koppel staan altijd op zelfde kleur!...8 1.4 Hoe kan je zien wanneer je gevorkt kan worden in volgende zet van je tegenstander?...8 1.4.1 Opmerking : Vorkbaar koppel en paard hebben in dit geval zelfde kleur!...8 1.5 Hoe kan je zien wanneer je gevorkt kan worden in 2 volgende zetten van je tegenstander?...8 1.5.1 Opmerking : Vorkbaar koppel en paard hebben in dit geval verschillende kleur!...8 2 Procedure voor bepaling of je vorkbaar bent in 1 (paard)zet...9 2.1 Bepaal de kleur waarop een vijandelijk paard staat....9 2.2 Zoek naar 2 stukken die op zelfde kleur staan als de kleur van het paard...9 2.3 Zijn ze vorkbaar?...9 2.4 Vormt elk van die stukken een vorkbaar koppel met het paard?...9 3 Procedure voor bepaling of je vorkbaar bent in 2 (paard)zetten...10 3.1 Bepaal de kleur waarop het paard staat....10 3.2 Zoek naar 2 stukken die op verschillend kleur staan als de kleur van het paard...10 3.3 Zijn ze vorkbaar?...10 3.4 Vormt het vorkveld van die stukken een vorkbaar koppel met het paard?...10 4 Je bent aan zet : Procedure voor bepaling of je de tegenstander kan vorken....11 5 Je bent aan zet : Procedure voor bepaling of je bij je volgende zet de tegenstander kan vorken....11 6 De regels anders geformuleerd...11 7 Toepassingen in echte partijen...12 7.1 Toepassing : Steinitz Zukertort (Wenen 1882)...12 7.2 Toepassing : Polgar(2676) Svidler (2695) : Scheveningen 2001...13 7.2.1 Beginstelling : wit aan zet...13 7.2.2 Vorkbaar in 2 zetten!...14 7.3 Yifan Hou vs Ruan Lufei (Chinese Championship 2006)...15 7.4 Carlssen vs Short (Essent 2004)...16 8 Opgaven...17 8.1 Licht gewijzigde schaakpuzzel...17 8.2 Nyren Taimanov ( Liverpool 1952)...18 8.3 Steinitz Minckwitz ( Baden-Baden 1870)...19 8.4 Braeckmans Jan Rigaux : (Zilver Toren 2008)...20 8.5 Huzmann Kasparov : (European Club Cup 2003)...21 2 of 21
1 Regels voor het ontdekken van paardvorken 1.1 Naamgeving 1.1.1 Vorkbaar koppel 3 of 21
1.1.2 Paardcirkel : lokatie van alle mogelijke paardzetten 4 of 21
1.2 Wanneer vormen 2 stukken een vorkbaar koppel? Vanuit de paardcirkel kan volgende afgeleid worden : 2 stukken op rechte (dus horizontale of verticale ) lijnen : 3 vakken of 1 vak tussen. 2 stukken op diagonale lijnen : 2 vakken of 0 vak tussen. 2 stukken op Mixed lijnen : 3 + 1 ofwel 4 + 2 1.2.1 Tabel overzicht : 2 stukken op Aantal vakjes geheugensteuntje Rechte lijnen 3 of 1 vakjes ertussen 3 1 beginnen Diagonalen 2 of 0 vakjes ertussen 1 aftrekken Naast elkaar liggende lijnen 3-1 tellen 3 1 tellen 2 lijnen met lijn ertussen lijnen 4 2 tellen 1 optellen 1.2.2 Voorbeeld : Rechte lijnen (3 of 1 velden )en diagonalen (2 of 0 velden) 5 of 21
1.2.3 Voorbeeld : 2 lijnen : 3 1 of 2x2 vierkantje Kijk naar 3 vakjes + 1 links/rechts of kijk naar 2x2 vierkantje. 6 of 21
1.2.4 Voorbeeld : 2 lijnen met lijn tussen 4 2 of 3x3 vierkantje Kijk naar 4 vakjes + 2 links/rechts of kijk naar 3x3 vierkantje. 7 of 21
1.3 Opmerking : stukken van een vorkbaar koppel staan altijd op zelfde kleur! Een loper vorken met een pion is dus moeilijk aangezien de mogelijkheid bestaat dat de loper de pion kan dekken. 1.4 Hoe kan je zien wanneer je gevorkt kan worden in volgende zet van je tegenstander? 1. de 2 stukken zijn vorkbaar 2. elk van die 2 stukken vormt samen met het vijandelijk paard een vorkbaar koppel. 1.4.1 Opmerking : Vorkbaar koppel en paard hebben in dit geval zelfde kleur! Dit kan via de paardcirkel afgeleid worden. 1.5 Hoe kan je zien wanneer je gevorkt kan worden in 2 volgende zetten van je tegenstander? 1. de 2 stukken zijn vorkbaar 2. Het vorkveld vormt samen met het vijandelijk paard een vorkbaar koppel. 1.5.1 Opmerking : Vorkbaar koppel en paard hebben in dit geval verschillende kleur! Dit kan via de paardcirkel afgeleid worden. 8 of 21
2 Procedure voor bepaling of je vorkbaar bent in 1 (paard)zet Stel : Je bent aan zet. Hoe kan ik zien of ik me moet verdedigen voor een vork in de volgende zet van mijn tegenstander? 2.1 Bepaal de kleur waarop een vijandelijk paard staat. Deze kleur is namelijk dezelfde als de vorkbare stukken! (zie paardcirkel) 2.2 Zoek naar 2 stukken die op zelfde kleur staan als de kleur van het paard Aangezien vorkbare koppels steeds zelfde kleur hebben (zie paardcirkel) 2.3 Zijn ze vorkbaar? Door gebruik te maken van bovenstaande tabel. Indien nee : geen probleem, stukken zijn niet vorkbaar Indien ja : zie volgende vraag. 2.4 Vormt elk van die stukken een vorkbaar koppel met het paard? Zo ja : opletten geblazen! Verifieer of vorkveld gedekt staat! Verifieer of de verdediger van het vorkveld niet kan genomen/weggejaagd worden! 9 of 21
3 Procedure voor bepaling of je vorkbaar bent in 2 (paard)zetten 3.1 Bepaal de kleur waarop het paard staat. Deze kleur is namelijk dezelfde als de vorkbare stukken! 3.2 Zoek naar 2 stukken die op verschillend kleur staan als de kleur van het paard Aangezien vorkbare koppels steeds zelfde kleur hebben. 3.3 Zijn ze vorkbaar? Indien nee : geen probleem Indien ja : zie volgend 3.4 Vormt het vorkveld van die stukken een vorkbaar koppel met het paard? Zo ja : opletten geblazen! Verifieer of vorkveld gedekt staat! Verifieer of de eerste van de 2 paardzetten wel kan gezet worden. (Staat dat veld gedekt, misschien staat er een ander stuk van de tegenstander, ) 10 of 21
4 Je bent aan zet : Procedure voor bepaling of je de tegenstander kan vorken. Gelijkaardig als bij Procedure voor bepaling of je vorkbaar bent in 1 zet 5 Je bent aan zet : Procedure voor bepaling of je bij je volgende zet de tegenstander kan vorken. Gelijkaardig als Procedure voor bepaling of je vorkbaar bent in 2 zetten Verifieer of je eerste van de 2 paardzetten wel kan zetten (Staat dat veld gedekt, misschien staat er een eigen stuk, ) 6 De regels anders geformuleerd Indien je een vorkbaar koppel hebt kan je zien aan de kleur waarop het vijandelijk paard staat of je in EEn (zelfde kleur) of twee (verschillende kleur) zetten kan gevorkt worden. Of Indien je tegenstander een vorkbaar koppel heeft kan je zien aan de kleur waarop je paard staat of je in EEn (zelfde kleur) of twee (verschillende kleur) zetten kan vorken. 11 of 21
7 Toepassingen in echte partijen 7.1 Toepassing : Steinitz Zukertort (Wenen 1882) Wat speelt zwart? Zwart mag NIET Ph6 spelen want 1. Txh6 gxh6 2. Pxf6 : vork met schaak! 12 of 21
7.2 Toepassing : Polgar(2676) Svidler (2695) : Scheveningen 2001 7.2.1 Beginstelling : wit aan zet 1. Dd6-Tc8 2. a3 13 of 21
7.2.2 Vorkbaar in 2 zetten! 3. a5?? 4. Nd5... Rc7 5. Pe7 met vork! 14 of 21
7.3 Yifan Hou vs Ruan Lufei (Chinese Championship 2006) 1.Kh2- Kc7? 2.Txe8-Txe8 3. f7!! 1-0 15 of 21
7.4 Carlssen vs Short (Essent 2004) Zwarte koning staat schaak. K mag niet naar f8 : 1.Kf8-Ta8+ 2. Ke7-Pf5 vork! 16 of 21
8 Opgaven 8.1 Licht gewijzigde schaakpuzzel Wat speelt zwart? Zwart moet opletten : Er dreigt Pb6 vork maar ook 1. TxPc6 Dxc6 maar dan de paardvork : 2. Pxe7 dus zwart moet Ta6 zetten. 17 of 21
8.2 Nyren Taimanov ( Liverpool 1952) Wat kan wit spelen? Wit mag niet Dxf4 spelen omdat dan Ta1+, gevolgd door paardvork via Pd4. 18 of 21
8.3 Steinitz Minckwitz ( Baden-Baden 1870) Wit staat schaak. Mag wit Ke1 spelen? Nee, omdat dan 1. DxLc4 Dxc4 2. Pe3 = paardvork! 19 of 21
8.4 Braeckmans Jan Rigaux : (Zilver Toren 2008) Wat is een goed veld voor zwart? Pe7 gevolgd door Pd5 ( Dit voorbeeld is gezet om in te zien dat vorkregels ook op 2 pionnen kunnen toegepast worden. ) 20 of 21
8.5 Huzmann Kasparov : (European Club Cup 2003) Wat speelt wit? Wit speelt Txd5. Indien D*d5 dan Pe7 :vork! 21 of 21