Op welke manier heeft men impact op de levensduur van hout en houten producten? Prof. Joris Van Acker Laboratorium voor Houttechnologie Faculteit Bio-ingenieurswetensschappen Universiteit Gent Coupure Links 653 9000 GENT SUSTECH sessie 5 november 2013: Concrete oplossingen om duurzame stappen te zetten: een dag op maat van de HOUTsector"
Gebruiksklassen Use classes
Biologische gebruiksklassen VOLGENS EN 335 Binnen en droog UC 1 Insecten Huisboktor (Hylotrupes)
Biologische gebruiksklassen VOLGENS EN 335 Binnen en soms vochtig UC 2 Houtrot bvb. Huiszwam (Serpula)
Biologische gebruiksklassen VOLGENS EN 335 Buiten en voor langere periodes > 20 % VG UC 3 Houtrot & blauwschimmels
Biologische gebruiksklassen VOLGENS EN 335 Buiten, in contact met grond of water UC 4 Houtrot + zachtrot
Biologische gebruiksklassen VOLGENS EN 335 Buiten, in contact met grond of water UC 4 Houtrot + zachtrot + termieten (Z Europa)
Biologische gebruiksklassen VOLGENS EN 335 In contact met zeewater UC 5 Zeeorganismen bvb. Teredo
Gebruiksklasse UC 4 - Buiten grondcontact of water - Duurzame houtsoorten - Heavy duty houtverduurzaming (creosoot, CCA, PCP, )
Gebruiksklasse UC 3 - Buiten geen grondcontact - Belang van klimaatsfactoren - Bescherming door constructie - Afwerking met verf,
Gebruiksklasse UC 2 - Binnenklimaat - Vocht hoge luchtvochtigheid, condensatie, lekkage - Verlaging risico
(1) Duurzaam hout - Beperkte levensduur inheemse soorten - Duurzame tropische soorten relatieve schaarste
Duurzaamheidsklassen LEVENSDUUR IN GRONDCONTACT Klasse I : > 25 jaar Klasse II : 15-25 jaar Klasse III : 10-15 jaar Klasse IV : 5-10 jaar Klasse V : < 5 jaar
Europese houtsoorten klasse 3 klasse 2 LORK EIK
Tropische houtsoorten klasse 1 klasse 3 AFZELIA MERANTI
(2) Houtverduurzaming - Lange traditie gebaseerd op efficaciteit - Gifgrenswaarden voor biociden - Traditioneel gericht op UC 4 - Moderne aanpak in functie van gebruiksklassen
Houtverduurzaming
Houtverduurzaming een sterk gecontroleerde sector Houtbescherming : onderworpen aan Construction Products Directive (CPD) technische specificaties bouw- en constructiematerialen Biocides Products Directive (BPD) homologatie / erkenning biocidestoffen Toepassing in België : drie pijlers VERKOOPSTOELATING HOMOLOGATIE TECHNISCHE GOEDKEURING
Houtverduurzaming Totale productie verduurzaamd hout in Europa: 6.5 miljoen m3 Bron: website WEI
Wat betekent houtverduurzaming in België? Totaal volume: ± 400.000 m³/jaar Behandelingsstations: een 40-tal met ATG (10 vacuumdruk) Houtverduurzamingsmiddelen: - CCA langzaam vervangen door Cu-organics - solventgebaseerde producten vervangen door emulsies van moderne actieve stoffen - niet meer toegelaten: Hg, PCP, lindane, aldrin, dieldrin - beperkt gebruik van creosoot
Biociden worden technisch ondersteund zodat de behandelingsstations goed werk leveren
Voor dit alles ook de impact op het milieu evalueren? Ecotox
(3) Houtmodificatie - Nieuwe houtsoorten - Biologische duurzaamheid? - Andere eigenschappen - Dimensionele stabiliteit - Verhoogde verweringsweerstand in buitenomstandigheden - Biocidevrije systemen - Gericht op gebruiksklasse 3
Houtmodificatie dimensionele stabiliteit
Houtmodificatie verweringsweerstand minder zwel-krimp minder belasting verf minder afbladdering
Houtmodificatie Nieuwe houtsoorten, merknamen:
Heat treatments ThermoWood MetsäWood, StoraEnso - Finland
Heat treatments ThermoWood MetsäWood, StoraEnso - Finland Beech TMT Beech
Heat treatments Plato Wood, the Netherlands
Chemical modification: Furfurylation Kebony, Norway
Chemical modification: Acetylation Accsys, the Netherlands
Chemical modification: Belmadur (DMDHEU) BASF - Adolf Münchinger, Germany
Hot oil treatments Oléobois, France
Hydrophobation: organosilicon Ongoing research e.g. SILEX project Dow Corning
(4) Innovative wood products - Engineered Wood Products (EWP) - Wood based panels (WBP) - Wood Polymer Composites (WPC) - Natural fibre composites (NFC)
Innovative wood products - Engineered wood products (EWP) - Glulam, LVL, LSL, PSL, I-joists
Innovative wood products - Wood based panels - Coated plywood - Tricoya
Innovative wood products - Wood Polymer Composites (WPC)
Innovative wood products - Wood Polymer Composites
Innovative wood products - Composieten met natuurlijke vezels - Vlas,.Bamboe
Levensduur in functie van gebruiksklasse Testen op een geïntegreerde manier en dit analoog voor - natuurlijke duurzaamheid - verduurzaamd hout - gemodificeerd hout - hydrofoob hout - plaatmaterialen en andere composieten
Laboratoriumproeven Zachtrot grondproeven
Laboratoriumproeven Basidiomycetenproeven
Veldproeven voor UC 4 In grondcontact kerkhofproeven
Veldproeven voor UC 4 In grondcontact kerkhofproeven
Veldproeven voor UC 3
Veldproeven voor UC 3
Vochtdynamiek bescherming UC3 Verweringsproeven van houtafwerkingssystemen
Vochtdynamiek bescherming UC3 Continuous Moisture Measurements - CMM
Levensduur Service Life Prediction (SLP)
Exposure dosage Microclimate Macroclimate Design Exposure dosage
Exposure dosage Exposure (dosage) Degree of exposure as potential indicator for decay Design usage can be linked to Use classes 1 to 5 Microclimate is not/less relevant for interior dry (UC1) and in soil and (sea) water (UC4/5)
Macroclimate Microclimate Design FIELD LEVEL Exposure dosage Single agent Quasi-continuous
Material resistance Moisture dynamics Inherent durability Biological agents Material resistance
Material resistance (Material) resistance Degree of resistance related to biological hazard Biological agents can be linked to Hazard classes 1 to 5 Moisture dynamics is not/less relevant for drywood insects (HC1) and soft rot / termites / sea organisms (HC4/5)
Inherent durability Moisture dynamics Biological agents LAB LEVEL Material resistance Multi- agent Quasi-continuous
Exposure dosage Material resistance
Related EU-project coordinated by BRE, UK Related national IWT-project coordinated by TCHN-CTIB
Joris.VanAcker@UGent.be Jan.VandenBulcke@UGent.be Imke.DeWindt@UGent.be All pictures are property of UGent - WOODLAB (or mentioned otherwise) It is not allowed to use them without permission