[Uitzending 271: Deuteronomium 1:36 t/m 4:2]

[Uitzending 271: Deuteronomium 1:36 t/m 4:2] In de vorige uitzending hebben we gezien en gelezen dat de HERE aanwezig was in Egypte en in de woestijn. Al die jaren is Hij nabij geweest, zoals een vader zijn kind draagt, totdat de Israëlieten, in Kades-Barnea, zijn aangekomen (vs.31). De HERE doet geen half werk! Maar, ondanks alles geloven en vertrouwen de Israëlieten niet (vs.32). Dat deden zij eerder bij de Schelfzee wel deed. De constatering van het ongeloof wordt gevolgd door een herinnering aan Gods leiding door de wolkkolom. We horen Mozes in Deut.1:32 zeggen: Maar wat ik ook zei, het hielp niets. U weigerde de HERE, onze God, te geloven, hoewel Hij u de hele weg had geleid en de beste kampplaatsen voor u had uitgezocht. s Nachts was er een zuil van vuur en overdag de wolk. Deuteronomium 1 vers 34 t/m 38: Toen de HERE uw klachten hoorde, werd Hij toornig. Hij zei: Ik zweer dat geen mens van deze generatie in leven zal blijven om het goede land te zien, dat Ik hun vaders heb beloofd. De enige uitzondering is Kaleb, de zoon van Jefunne. Hij krijgt vanwege zijn trouw aan de HERE een stuk van het beloofde land dat hij eerder als spion heeft verkend, als erfdeel. Ook op mij werd de HERE vertoornd wegens uw gedrag. Hij zei: Ook u mag het beloofde land niet in! In uw plaats zal Jozua, de zoon van Nun, het volk het land binnenleiden. Bereid hem goed voor op zijn leiderstaak. Kaleb en Jozua waren anders dan de rest van het volk. Zij waren de verspieders die de HERE geloofden en een nauwkeurig en goed verslag uitbrachten. We zullen later zien (in het Boek Jozua) dat Jozua een bijzondere man is. Jozua is de man die Mozes als leider gaat opvolgen. Waarom werd hij gekozen? Omdat hij een man is met ervaring en vooral, omdat hij een man is die volledig op de HERE vertrouwt. Ook Kaleb bracht een goed verslag uit. Ook hij geloofde God op Zijn Woord. Geloof en vertrouwen op de HERE is essentieel voor een leider in Gods Koninkrijk. TTB - NL - TWR - CW 1

Jozua en Kaleb geloofden God en willen in Zijn spoor verdergaan. Luisteraar, dit is ook een punt voor ons om over na te denken. Gelooft u de HERE op Zijn Woord en wilt u in Zijn spoor verder gaan? Deuteronomium 1 vers 39: Ik zal het land aan uw kinderen geven, van wie u zei dat zij in de woestijn zouden sterven. We weten uit Num.14:29 dat de HERE de leeftijd instelde op 20 jaar. Allen die 20 jaar en ouder waren stierven in de woestijn. De mensen die nu het beloofde land zullen binnentrekken waren jonger dan 20 jaar. Hun ouders hadden geweigerd het land binnen te trekken. Daarbij zullen zij zeker gedacht hebben aan de veiligheid van zichzelf en hun kinderen. Maar, de echte reden van hun weigering was het feit dat zij de HERE niet vertrouwden. Nu staat de generatie van 20 jaar en jonger aan de grens van het beloofde land en zij zijn wel bereid het beloofde land binnen te trekken. Tegen de ouderen zei Mozes, Deuteronomium 1 vers 40: Maar voor de oudere generatie geldt: keer u om en ga terug door de woestijn in de richting van de Rietzee. Toen gaf het volk toe: Wij hebben gezondigd! Wij zullen het land wel binnentrekken en ervoor vechten, zoals de HERE, onze God, ons heeft opgedragen. Zij maakten zich klaar voor de strijd en dachten dat het een gemakkelijke verovering zou worden. Nadat het volk Israël had geweigerd bij Kades-Barnea het land binnen te trekken staan ze nu voor een dilemma. Zij moeten terug, de vreselijke woestijn weer in. Zij realiseerden zich dat zij hebben gezondigd, en besluiten na alles wat er is gebeurd, het beloofde land toch binnen te trekken. Zij maakten zich klaar voor de strijd en dachten dat het een gemakkelijke verovering zou worden. Maar dat feest gaat niet door! Deuteronomium 1 vers 42 t/m 46: Maar de HERE zei tegen mij (Mozes): Houd hen tegen, want Ik ga niet met hen mee. Als zij gaan, worden zij door hun vijanden verslagen. TTB - NL - TWR - CW 2

Ik heb het u toen gezegd, maar u wilde niet luisteren. Integendeel, u trotseerde het bevel van de HERE en trok toch het bergland in om strijd te voeren. Maar de Amorieten die daar woonden, sloegen terug. Zij achtervolgden u als bijen en doodden de Israëlieten van Seïr tot Chorma. Toen u terugkeerde en huilde voor het aangezicht van de HERE, wilde Hij niet meer naar u luisteren. Daarom zijn wij een lange tijd in Kades gebleven. Het volk reageert afwijzend. Zij richten zich niet tot God, maar tot Mozes met een schuldbelijdenis: Wij hebben gezondigd tegen de HERE. Een dergelijke belijdenis wordt in de Bijbel meestal positief opgevat, maar er is nu geen besef van de ernst van de zonde en van de situatie. Ook negeren de Israëlieten in hun reactie dat de HERE voor hen zou strijden, ze gaan het zelf doen. Zonder het antwoord van Mozes af te wachten maakt iedereen zich klaar voor de strijd. Vlak er voor waren er nog allerlei onoverkomelijke bezwaren, maar nu wordt het voor gemakkelijk gehouden het land te veroveren (vs.41). Mozes krijgt van de HERE te horen dat ze niet mogen optrekken en vechten, want Hij zal niet met hun mee gaan. Als ze toch gaan, zullen ze verslagen worden (vs.42). Mozes brengt de boodschap over, maar er wordt niet naar hem geluisterd. De Israëlieten doen wat ze al eerder deden (vs.26): ze zijn ongehoorzaam en eigenwijs. Ze worden door arrogantie en overmoed gedreven en besluiten toch op te trekken (vs.43). Zoals voorzegd, is de afloop negatief. Na de dramatische afloop komen de Israëlieten voor het aangezicht van de HERE. Zij huilden en hadden berouw. Waarom heeft de HERE dit laten gebeuren? Laten we luisteren naar wat de apostel Paulus schrijft in 2 Korinthiërs 7 vers10: Soms gebruikt God verdriet om een radicale ommekeer in ons leven te laten komen en ons te redden. Maar gewoon, werelds verdriet leidt tot de dood. Huilden de Israëlieten omdat zij God ongehoorzaam waren geweest? Nee! Zij huilden omdat de Amorieten hen verslagen hadden en achtervolgd. Ze waren afgegaan als een gieter en er waren doden gevallen. En waarom? Omdat zij niet naar de HERE hadden geluisterd. TTB - NL - TWR - CW 3

Weet u, luisteraar, wanneer een misdadiger wordt gepakt en zich realiseert wat er is gebeurd, komen er vaak tranen. Maar welk soort tranen zijn dat? Huilt hij omdat hij een misdadiger is? Ik hoop het, maar er is een grote kans dat hij huilt omdat hij is gearresteerd. Zal zijn arrestatie leiden tot een verandering van zijn leven? In het vervolg laten de Israëlieten zien dat er bij hen niet veel is veranderd. Zij moeten de gevolgen van hun ongehoorzaamheid dragen. Zij moeten een lange tijd in Kades blijven. En daarna? Keer u om en ga terug door de woestijn in de richting van de Rietzee. Mozes gaat verder met zijn terugblik op de omzwervingen van het volk Israël. Deuteronomium 2 vers 1 en 2: Vervolgens gingen wij via de woestijn terug in de richting van de Rietzee, want dat had de Here mij opgedragen. Wij zwierven een lange tijd rond in de omgeving van de berg Seïr. De oudere generatie mag het beloofde land niet in. Ongeloof en ongehoorzaamheid zijn geen goedkope zonden, maar worden streng gestraft. Als Gods volk niet beantwoordt aan Gods verkiezing en roeping deelt het niet automatisch in Zijn zegen, maar kan het oordelen over zich afroepen. Verkiezing brengt een grote verantwoordelijkheid met zich mee. De HERE stelt zijn kinderen vaak op de proef om te zien of zij leven uit het geloof. Als zij niet beantwoorden aan zijn doel, kan Hij straffen, maar toch blijft Hij trouw aan Zijn beloften. De Israëlieten komen eerst bij de Edomieten en daarna bij de Moabieten. Vanwege de familierelatie mogen deze volken niet vijandig bejegend worden. Deuteronomium 2 vers 3 t/m 5: Eindelijk zei de HERE: U bent hier nu lang genoeg geweest. Trek in noordelijke richting. Breng het volk ervan op de hoogte dat het door het land zal trekken dat aan zijn broeders, de Edomieten, de afstammelingen van Ezau, die in Seïr wonen, behoort. De Edomieten zullen bang voor u worden, maar u mag geen vijandelijkheden uitlokken! Ik heb hun het land rond de berg Seïr in bezit gegeven. TTB - NL - TWR - CW 4

In Genesis 36 hebben we gelezen dat Ezau in Seïr woonde en dat Edom Ezau is. Jacob verkreeg het eerstgeboorterecht en God gaf hem en zijn afstammelingen het Beloofde Land. Ezau ging naar Seïr en nu wordt duidelijk dat de HERE dit gebied aan de afstammelingen van Ezau in bezit heeft gegeven. Het is gelegen in het gebied waar de in de rotsen uitgehouwen stad Petra is gesticht. Ook vandaag kunnen we de stad en het gebied nog steeds bezoeken. De HERE zegt Israël dat zij geen vijandelijkheden mogen uitlokken met de Edomieten. Waarom niet? Ik heb hun het land rond de berg Seïr in bezit gegeven. Daarin is een actuele les voor vandaag te vinden. God heeft de grenzen van de volken vastgesteld (Hand.17:26). De meeste oorlogen ontstaan omdat grenzen van landen en volken niet worden gerespecteerd. Een andere les die we hier vinden is dat de HERE altijd Zijn beloften houdt. In de verzen die we niet lazen zien we dat de HERE Zijn toezegging aan de nakomelingen van Ezau bevestigt. Deuteronomium 2 vers 6 en 7: Betaal hun voor het water en voedsel dat u gebruikt. De HERE, uw God, heeft u gezegend en beschermd gedurende de veertig jaar die u in de woestijn rondzwierf, Hij hielp u en in al die tijd bent u niets tekort gekomen. De Israëlieten krijgen toestemming voedsel en drinkwater van de Edomieten te kopen, ze mogen het niet zomaar nemen. Dan volgt er in één regel een samenvatting van de 40 jaar in de woestijn. De HERE wist van alle beproevingen, al die jaren ging de HERE met hen mee. Mozes kon in alle eerlijkheid zeggen: U bent niets tekort gekomen. Wat een wonder! Het is hetzelfde als wat David beschreef in Psalm 23 toen hij op zijn leven terugkeek: De HERE is mijn herder, dus heb ik alles wat ik nodig heb! Hoe kon hij dat zeggen? Het vervolg van Psalm 23 laat het zien, David ontving van de HERE alles wat hij nodig had. God geeft genoeg om te leven en dat doet Hij vandaag nog steeds. Ja maar, zal iemand zeggen, er zijn nog steeds mensen op de wereld die honger lijden. Ja, dat is verdrietig en daar moeten wij alles aan doen. TTB - NL - TWR - CW 5

Wij? Ja, u wilt toch niet beweren dat de HERE er niet voor gezorgd heeft dat er genoeg voedsel op de wereld is voor alle mensen? Het probleem is dat wij mensen niet instaat zijn (beter gezegd: niet willen) dat het voedsel eerlijk verdeeld wordt onder alle mensen. Als ik denk aan onze supermarkten en aan de tijd dat ik in een sloppenwijk liep dan schaam ik mij. Ik schaam mij als ik zie wat in onze welvaart economie allemaal wordt weggegooid. Nee, wij moeten de HERE niet de schuld geven van de honger op deze wereld. Deuteronomium 2 vers 9, 18 en 19: Toen waarschuwde de HERE ons: Val de Moabieten niet aan, want ook van hun land krijgt u niets. Ik heb dat land aan de nakomelingen van Lot gegeven. Vandaag zal Israël de grens van Moab bij Ar overschrijden en het land van de Amorieten binnentrekken. Val hen echter niet aan, want Ik zal u niets van hun land geven. Ik heb het aan de nakomelingen van Lot gegeven. De HERE heeft de grenzen van de volken vastgesteld en houdt altijd Zijn beloften. Israël moet de grenzen van de Moabieten en de Amorieten respecteren. De HERE heeft dat land aan de nakomelingen van Lot gegeven. Deuteronomium 2 vers 24: Toen zei de HERE: Steek de rivier de Arnon over en trek het land binnen van de Amoriet Sichon, die koning van Chesbon is. Verover zijn gebied en trek tegen hem ten strijde. Net als in vers 13 volgt na de volkenkundige uiteenzetting een opdracht, ditmaal om de Arnon over te steken. Hierdoor komen de Israëlieten in het woongebied van de Amorieten. Er begint nu iets nieuws, want de HERE verklaart dat Hij Sichon, de koning van Chesbon, en zijn land in de macht van Israël overgeeft. Het heeft alles te maken met het gericht dat de HERE over de Amorieten voltrekt (Gen.15 en Deut.9), ook al wordt dat hier niet genoemd. Nu mag Israël land in bezit nemen en de koning uitdagen voor de strijd. Verover zijn gebied en trek tegen hem ten strijde. Nu Israël de Arnon oversteekt, begint de HERE schrik en vrees op de volken te leggen. TTB - NL - TWR - CW 6

Niet alleen de Amoriet Sichon, maar alle volken, ook die ten westen van de Jordaan, zullen beven en sidderen voor Israël. Daarmee wordt duidelijk gemaakt dat de volken van schrik verlamd zullen zijn en overwonnen kunnen worden omdat de HERE, de God van Israël, aan de strijd deelneemt. Israël trekt om de gebieden van Moab en Ammon heen en mag hun land niet in bezit nemen. In de volgende verzen vertelt Mozes over de voorstellen die hij heeft gedaan aan koning Sichon. Deuteronomium 2 vers 26 t/m 29: Vanuit de woestijn Kermedot stuurde ik boodschappers met een vreedzaam voorstel naar koning Sichon van Chesbon. Laat ons door uw land trekken, zeiden wij. Wij zullen op de hoofdweg blijven en de velden aan weerszijden van de weg niet betreden. Wij zullen alles betalen wat wij eten en drinken. Het enige dat wij willen, is dat u ons door uw land laat trekken. De Edomieten in Seïr en de Moabieten, die Ar als hoofdstad hebben, gaven ons ook toestemming door hun gebied te trekken. Wij zijn op weg naar het land aan de overkant van de Jordaan. Dat land heeft de HERE, onze God, ons gegeven. In plaats van Israël toestemming te geven door zijn land te trekken, trok Sichon met gewapende troepen tegen hen uit. Deuteronomium 2 vers 30 t/m 32: Maar koning Sichon weigerde omdat de HERE hem koppig maakte zodat Hij Sichon aan Israël kon uitleveren. Dat is ook gebeurd. Toen zei de HERE tegen mij: Ik ben begonnen u het land van koning Sichon te geven, neem het in bezit. Koning Sichon verklaarde ons toen de oorlog en trok zijn troepen samen bij Jahas. Maar, de HERE voorkwam dat Zijn volk werd vernietigd. We lezen in vers 33: Maar de HERE, onze God, leverde hem aan ons uit. Wij veroverden alle steden en lieten niemand in leven, ook de vrouwen en de kinderen niet. Vaak wordt later in de tijd naar deze geschiedenis verwezen om het volk Israël eraan te herinneren wat God voor hen had gedaan. TTB - NL - TWR - CW 7

Daarmee was deze gebeurtenis een bemoediging om het volk te laten zien dat de HERE met hen was en dat Hij zich aan Zijn beloften houdt. Luisteraar, ook al begrijpen wij de HERE in Zijn handelen niet altijd, Hij is ook vandaag met Zijn volk en met Zijn kinderen. Soms laat Hij toe dat wij in moeilijke omstandigheden komen (vaak brengen wij onszelf in moeilijke omstandigheden). Toch wil de HERE juist in moeilijke omstandigheden ons helpen om standvastig te blijven en op Hem te vertrouwen. Mogelijk om ons voor te bereiden op een bijzondere taak of om anderen te helpen op hun weg door het leven. Deuteronomium 3 vers 1 en 2: Daarna trokken wij in de richting van het land Basan, waar Og koning was. Hij rukte op met zijn hele leger en raakte slaags met ons bij Edreï. Maar de HERE zei mij dat wij niet bang voor hem hoefden te zijn. Zijn hele volk en al zijn land geef Ik u, zei de HERE mij. U moet met hem hetzelfde doen als met koning Sichon van de Amorieten bij Chesbon. De HERE laat de volken voelen dat Hij de Enige is waarmee rekening moet worden gehouden. Angst en beven valt over de steden van koning Og. Deuteronomium 3 vers 3 t/m 5: De HERE hielp ons in de strijd tegen koning Og en zijn volk en wij doodden hen allen. Wij veroverden al zijn 60 steden, de hele streek van Argob in het koninkrijk van Og in Basan. Het waren 60 sterke steden met hoge muren en stevige poorten, plus nog veel onversterkte steden. Het feit dat Israël (met de hulp van de HERE) in staat was dit grote en goed versterkte koninkrijk te overwinnen was het bewijs dat het een strijd van God was. Voor Israël was het een enorme bemoediging, ze moesten vechten tegen versterkte steden met hoge muren en reuzen. Hoe ik dit laatste weet? Let eens op de afmetingen van het bed van koning Og. Want koning Og van Basan was de laatste van de Refaïeten. Zijn bed, dat wordt bewaard in Rabba, een Ammonitische stad, was van ijzer en was ruim 4 meter lang en bijna 2 meter breed (Deut.3:11). In de verzen 12 t/m 20 volgt een beschrijving van de verdeling van het land en de instructies voor de stammen Gad, Ruben en de halve stam Manasse. TTB - NL - TWR - CW 8

Zij mogen zich pas in hun gebied vestigen nadat de HERE ook de andere stammen heeft laten overwinnen. Wanneer zij het land dat de HERE, uw God, hun aan de overkant van de Jordaan heeft gegeven, hebben veroverd, mag u teruggaan naar uw eigen land hier. Na een korte bemoediging aan het adres van Jozua somt Mozes in de verzen 23 t/m 29 zijn persoonlijke ervaringen op met de Here God en de reden waarom hij het Beloofde Land niet mocht binnengaan. Deut.3:26 en 27, Maar de HERE was vertoornd op mij wegens u en luisterde niet naar mij. Praat er niet meer over, beval Hij mij, maar klim naar de top van de berg Pisga, vanwaar u elke richting uit kunt kijken, dan zult u het land in de verte zien liggen. Maar zelf mag u de Jordaan niet oversteken. Mozes moet Jozua voorbereiden als opvolger en hem bemoedigen (Deut.3:28) hij moet het volk naar de overkant leiden om het land te veroveren dat u vanaf de bergtop zult zien. Het hele volk is nu gereed om het Beloofde Land binnen te trekken. Maar voordat zij dat doen, herinnert Mozes hen aan de ervaringen in de woestijn en bindt hen op het hart om gehoorzaam te zijn aan HERE die hen liefheeft. Deuteronomium 4 vers 1 en 2: Israël, luister goed naar de wetten die ik u nu leer. Gehoorzaam deze als u wilt blijven leven en het land dat de HERE, uw God, uw voorouders heeft gegeven, wilt binnentrekken en veroveren. Voeg hier geen wetten aan toe en zwak ze niet af. Gehoorzaam ze, want zij zijn afkomstig van de HERE, uw God. In de volgende uitzending lezen we verder in Deut.4: 3 t/m 49 TTB - NL - TWR - CW 9