PDPO III: OKW Leader - SW stad-platteland Platteland Plus Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland. 12 januari 17 Agriflanders
PDPO III PDPO III is de Vlaamse omzetting van het Europees beleid rond plattelandsontwikkeling (= de tweede pijler van het Europese Gemeenschappelijke Landbouwbeleid (GLB)) PDPO III loopt van 2014 2020 met uitvoering van betalingen tot eind 2023 PDPO = programmadocument voor plattelandsontwikkeling
Overzicht van de maatregelen binnen PDPO III en de beheersdienst Steun voor opleiding in de landbouw (naschoolse vorming) (DLV) Demonstratieprojecten (DLV) Kratos advies op maat (DLV) Steun aan investeringen op het landbouwbedrijf (DLV) Projectsteun voor innovaties in de landbouw (DLV) Steun voor verwerking en afzet van land- en tuinbouwproducten (DLV) Steun aan niet-productieve investeringen op het landbouwbedrijf (DLV) Overnamesteun voor jonge landbouwers (DLV)
Overzicht van de maatregelen binnen PDPO III (2) Steun voor ontwikkeling van kleine landbouwbedrijven (DLV) Inrichting in functie van Natura 2000 (ANB) Versterken omgevingskwaliteit en vitaliteit van het platteland (VLM) Bebossing (ANB) Herbebossing (ANB) Aanleg van een boslandbouwsysteem (agroforestry) (DLV) Steun voor oprichting van producentenorganisaties (DLV) Agromilieu- klimaatmaatregelen (DLV en VLM (beheerovereenkomsten))
Overzicht van de maatregelen binnen PDPO III (3) Hectaresteun voor de omschakeling naar en de voortzetting van de biologische productiemethode (DLV) Steun voor de oprichting en werking van EIP-operationele groepen (DLV en EIP-Netwerk) Plattelandsontwikkeling door samenwerking met de stedelijke omgeving (VLM) Versterken omgevingskwaliteit en vitaliteit van het platteland door samenwerking (VLM) Leader (VLM)
7 gebiedsgerichte maatregelen binnen PDPO III Versterken omgevingskwaliteit en vitaliteit van het platteland door investering Versterken omgevingskwaliteit en vitaliteit van het platteland door samenwerking Samenwerking met de stedelijke omgeving Leaderwerking Opmaak Lokale Ontwikkelingsstrategie (LOS) Werking Plaatselijke groepen Samenwerkingsprojecten Uitvoering LOS
Platteland Plus programma Vlaamse en provinciale subsidie Thema s staan omschreven in het provinciaal plattelandsbeleidsplan
Versterken omgevingskwaliteit en vitaliteit van het platteland door investeringen Bestaat uit 5 deelthema s op Vlaams niveau: Beleving op het platteland kansen geven met respect voor de streekidentiteit De open ruimte vrijwaren en ontwikkelen Aandacht voor kwetsbare groepen op het platteland Leefbare dorpen Naar een functioneel wegennet op het platteland
Beleving op het platteland kansen geven met respect voor de streekidentiteit Bevorderen toeristische activiteiten (oa fiets/wandel/ruiterroutes, bezoekerscentra/landbouwthematiek, interactieve tools) Instandhouding/opwaardering landelijk erfgoed (oa cultuurhistorisch, immaterieel, natuurlijk, streekidentiteit, landschapsherstel) Duurzame energie en klimaatadaptatie (oa waterretentie, creatie van overstromingsgebieden, vergisters)
De open ruimte vrijwaren en ontwikkelen Gebiedsgerichte oefening mbt economische activiteiten in leegstaande gebouwen op het platteland, uitmondend in Herbestemming van boerderijen Landschapsinpassing van een site na sloop
Aandacht voor kwetsbare groepen op het platteland Investeringen rond armoede in de landbouw- en plattelandsgemeenschap Armoede in de landbouw- en plattelandsgemeenschap
Leefbare dorpen Investeringsprojecten die kaderen in de lokale voedselstrategieën Volkstuinen, ecologische moestuincomplexen, pluktuinen, CSA Food hubs Oude agrarische infrastructuur herbestemmen naar nieuwe gebruiksfuncties, bijv. naar zorgfuncties, Herbestemmen van semi-publiek dorpspatrimonium naar nieuwe gebruiksfuncties Bouwen en renoveren van multifunctionele gebouwen Dorpskernvernieuwingen met aan participatief traject Inrichten of herinrichten van ontmoetingsplaatsen voor de lokale bevolking gecombineerd met een participatief traject.
Naar een functioneel wegennet op het platteland Inrichting van plattelandswegen rekening houdende met de functietoekenning Opmaak functietoekenningsplannen landelijke wegen Visieontwikkeling/heropwaardering trage wegen gekoppeld aan een realisatie
Projecten kunnen via een projectoproep per provincie ingediend worden Wie kan er projecten indienen? Alle gemeentelijke overheden (incl. OCMW, verzelfstandigde agentschappen, intergemeentelijke samenwerkingsverbanden,...) Provincies(*) en provinciale verzelfstandigde agentschappen Vzw's Stichtingen Publiekrechtelijke rechtspersonen met uitzondering van de Vlaamse gemeenschap, het Vlaamse Gewest en de verzelfstandigde agentschappen van de Vlaamse gemeenschap en het Vlaamse Gewest; (*) provinciale diensten zijn beperkt per provincie tot 5% van het budget
Maximaal 65% subsidie Enkel investeringsprojecten zijn subsidiabel (investeringskosten, externe prestaties en inkomsten) Uitzondering: Gebiedsgerichte oefening Functietoekenningsplannen Visieontwikkeling rond trage wegen Dit zijn dienstverleningsprojecten (investeringskosten, personeels-en overheadkosten, werkingskosten, externe prestaties en inkomsten) De projecten moeten gelegen zijn in het afgebakend plattelandsgebied (= donkergroene gemeenten) Tenzij de locatie van uitvoering over verschillende aangrenzende gemeenten loopt, dan moet er min. 1 gemeente in plattelandsgebied liggen.
Financiering van zuivere studies komt niet in aanmerking Uitgezonderd Gebiedsgerichte oefening met betrekking tot economische activiteiten in leegstaande gebouwen op het platteland Opmaak van functietoekenningsplannen Hier moet er geen realisatie aan gekoppeld worden!
Versterken omgevingskwaliteit en vitaliteit van het platteland door samenwerking Bestaat uit 8 deelthema s op Vlaams niveau: Proefprojecten Milieu / biodiversiteit Klimaat Armoede in de landbouw- en plattelandsgemeenschap Landbouw gerelateerde sociaal economieprojecten Toeristische proefprojecten met landbouwlink Samenwerking tussen kleinschalige marktdeelnemers rond voorzieningen, hulpbronnen, plattelandstoerisme
Versterken omgevingskwaliteit en vitaliteit van het platteland door samenwerking (2) Samenwerking in de korte toeleveringsketen i.v.m plaatselijke markten en afzetbevorderingsactiviteiten Gezamenlijke acties m.b.t. klimaatmitigatie, adaptatie, milieuprojecten Samenwerking in de toeleveringsketen rond biomassa (m.b.t. voeding, energieproductie, industriële processen) Diversificatie landbouwactiviteiten naar gezondheidszorg, sociale integratie, gemeenschapslandbouw, onderricht milieu/voedsel
Versterken omgevingskwaliteit en vitaliteit van het platteland door samenwerking (3) Samenwerking rond erfgoed Samenwerking rond armoede
1.Proefprojecten Milieu / biodiversiteit Klimaat Armoede in de landbouw- en plattelandsgemeenschap Landbouw gerelateerde sociaal economieprojecten Toeristische proefprojecten met landbouwlink Voorwaarden: zijn experimentele projecten resultaten worden verspreid
2. Samenwerking tussen kleinschalige marktdeelnemers rond voorzieningen, hulpbronnen, plattelandstoerisme. Plattelandstoerisme eventueel gecombineerd met streekidentiteit Kleinschalige- recreatieve structuren (bijv. minicampings of jeugdverblijven op een landbouwbedrijf) Kwalitatief onthaal, communicatie en samenwerking in een streek met aandacht voor het educatieve aspect (met inbegrip van de landbouwthematiek) Zorgtoerisme op het platteland.
3. Samenwerking ikv toeleveringsketen, afzet, markten Volgende projecten zijn mogelijk: maatschappij en landbouwer dichter bij elkaar brengen, innovatieve projecten rond landbouwverbreding korte ketenprojecten upgraden boerenmarkten opzetten van ondernemersnetwerken om aan gezamenlijke distributie en promotie te doen van korte ketenproducten afzetbevorderende acties (promotie, publiciteit, ) Creatieve en laagdrempelige projecten rond voedseloverschotten van lokaal en op het platteland geproduceerd voedsel Voorwaarden: Korte toeleveringsketen: max. één intermediair tussen landbouwer en consument Lokale markten: productie en afzet binnen een straal van 50 km.
4. Gezamenlijke acties mbt. Klimaatmitigatie, adaptatie, milieuprojecten Mogelijke projecten: Rond agrobiodiversiteit Landschapsherstel door landbouwers Projecten rond lokale energiecoöperaties die in eigen energiebehoefte voorzien Vergroten van draagvlak, betrokkenheid en participatie rond klimaatgerelateerde problemen Adaptief faunabeheer Loket onderhoud buitengebied: opstellen/bijwerken van de plannen.
5. Samenwerking in de toeleveringsketen rond de levering van biomassa mogelijke projecten: Opmaak beheerplan K.L.E. Projecten rond lokaal en regionaal biomassastromen uit landschapsbeheer te valoriseren, eventueel gekoppeld aan energieproducten
6. Diversificatie van landbouwactiviteiten naar Ondersteunen van sociaal-economieprojecten die landbouwgerelateerd zijn Groene zorg CSA (community supported agriculture) Diversificatie van landbouwactiviteiten naar activiteiten rond welzijnszorg, sociale integratie of voorlichting/informering over milieu en voedsel
7. Samenwerking rond erfgoed Mogelijke projecten: projecten over zowel immaterieel als materieel erfgoed projecten ter versterking van cultuur-historische streekidentiteit waarbij erfgoed geplaatst wordt in een hedendaagse context
8. Samenwerken rond armoede Projecten rond: de oprichting van een zorgboerderij voor sociaal zwakkeren het oprichten van een sociaal restaurant/winkel onderbescherming mobiliteits- of voedselarmoede rond gezonde voeding stimuleren van het verenigingsleven optimalisatie van de communicatie en toegang tot welzijnsvoorzieningen.
Projecten kunnen via een projectoproep per provincie ingediend worden Voorwaarde is wel samenwerking tussen min. 2 verschillende organisaties. (promotor copromotor ofwel promotor partner met telkens een samenwerkingsovereenkomst) Wie kan er projecten indienen? Alle gemeentelijke overheden (incl. OCMW, verzelfstandigde agentschappen, intergemeentelijke samenwerkingsverbanden,...) Provincies(*) en provinciale verzelfstandigde agentschappen Vzw's Stichtingen
Wie kan er projecten indienen? (vervolg) Vennootschappen en verenigingen met een winstoogmerk Publiekrechtelijke rechtspersonen met uitzondering van de Vlaamse gemeenschap, het Vlaamse Gewest en de verzelfstandigde agentschappen van de Vlaamse gemeenschap en het Vlaamse Gewest; (*) provinciale diensten zijn beperkt per provincie tot 5% van het budget Voor het deelthema 3: Samenwerkingen tussen kleinschalige marktdeelnemers rond voorzieningen, hulpbronnen en plattelandstoerisme kunnen enkel micro-ondernemingen (**) indienen. Voor dit deelthema: Diversificatie landbouwactiviteiten naar gezondheidszorg, sociale integratie, gemeenschapslandbouw, onderricht milieu/voedsel kunnen ook micro-ondernemingen (**) projecten indienen ** is een onderneming waar minder dan 10 personen werken en jaaromzet < 2 miljoen Euro
65% subsidie (afwijkingen zijn niet mogelijk) Enkel dienstverleningsprojecten zijn subsidiabel (investeringskost <50% van de totale projectkost) Volgende kostensoorten zijn subsidiabel: werkingskosten, personeelskosten, overheadkosten, externe prestaties, bijdrage in natura en beperkte investeringskosten. Inkomsten moeten in mindering gebracht worden. Kunnen uitgevoerd worden in heel Vlaanderen uitgezonderd de grootsteden en de centrumsteden (rode steden op de kaart)
Accenten provinciale plattelandsbeleidsplannen m.b.t. OKW West-Vlaanderen Nemen alle Vlaamse thema s over van beide maatregelen rond omgevingskwaliteit Vennootschappen en verenigingen met een winstoogmerk kunnen geen projecten indienen Investeringsprojecten krijgen max. 30% subsidie met een maximale steun van 300.000 euro Investeringsprojecten rond multifunctionele ontmoetingshuizen en kinderopvanginitiatieven kunnen max. 150.000 euro ontvangen
Accenten provinciale plattelandsbeleidsplannen m.b.t. OKW Oost-Vlaanderen OKW-inv. Ontmoetingsruimten (gebouwen) krijgen max. 33% subsidie met een max. cofinanciering van 150.000 euro Thema 2: open ruimte vrijwaren en ontwikkelen Thema 5: naar een functioneel wegennet op het platteland OKW-sw. Alle thema s behalve thema 1 (proefprojecten), thema 2 (toerisme) en thema 7 (erfgoed) Micro-ondernemingen, vennootschappen en verenigingen met een winstoogmerk kunnen geen projecten indienen
Accenten provinciale plattelandsbeleidsplannen m.b.t. OKW Antwerpen Omgevingskwaliteit en Platteland plus zetten in op dezelfde thema s. Bij OKW wordt de nadruk gelegd op de agrarische focus van de projecten en op investeringsprojecten. Alle Vlaamse thema s werden behouden, behalve het thema naar een functioneel wegennet op het platteland. Alle soorten begunstigde die volgens het Vlaams PDPO III subsidieerbaar zijn, komen hier ook in aanmerking
Accenten provinciale plattelandsbeleidsplannen m.b.t. OKW Vlaams-Brabant Alle Vlaamse thema s worden behouden Alle soorten begunstigde die volgens het Vlaams PDPO III subsidieerbaar zijn, komen hier ook in aanmerking uitgezonderd de vennootschappen en verenigingen met een winstoogmerk
Accenten provinciale plattelandsbeleidsplannen m.b.t. OKW Limburg OKW- inv. Thema: naar een functioneel wegennet op het platteland wordt niet weerhouden OKW- sw. Alle Vlaamse thema s zijn weerhouden
Platteland Plus Samenwerking tussen de provincies en de Vlaams overheid Max. 65% subsidie Gelijkaardige thema s zoals beide maatregelen van OKW Thema s worden door de provincies in de provinciale plattelandsbeleidsplannen omschreven Locatie van uitvoering: staat ook in de provinciale plattelandsbeleidsplannen Oproepen via de provincie (samen gelanceerd met OKW) Investerings- en dienstverleningsprojecten zijn subsidiabel investeringsprojecten (investeringen, externe prestaties, werkingskosten en inkomsten) Dienstverleningsprojecten (investeringen, externe prestaties, werkingskosten, personeelskosten, overheadkosten en inkomsten)
Accenten in de provinciale plattelandsbeleidsplannen m.b.t. P+ West-Vlaanderen Dorpskernvernieuwingen (met de nadruk op de inrichting van openbare ruimten als ontmoetingsplekken) max. 30% subsidie met een maximale steun van 300.000 euro begunstigden: gemeenten en gemeentelijke verzelfstandigde agentschappen Locatie: alle rurale West-Vlaamse gemeenten die in aanmerking komen voor OKW aangevuld met een aantal deelgemeenten met een bevolkingsdichtheid lager dan 350 inw/km²
Accenten in de provinciale plattelandsbeleidsplannen m.b.t. P+ Oost-Vlaanderen Samenwerking is verplicht Inrichten of verfraaien van multifunctionele ontmoetingsplaatsen (buitenruimten) op buurtniveau Max. 65% cof en een maximale cofinanciering van 50.000 euro Projecten rond erfgoed en toerisme Uitvoering mogelijk in alle licht- en donkergroene gemeenten
Accenten in de provinciale plattelandsbeleidsplannen m.b.t. P+ Antwerpen Platteland Plus speelt in op dezelfde thema s van OKW, maar de focus is breder Hier kunnen ook projecten die omwille van hun locatie niet in aanmerking komen voor subsidie bij OKW, ingediend worden bij P+ Hier komt het thema: naar een functioneel wegennet op het platteland enkel in aanmerking voor innovatieve projecten rond trage wegen. Alle Vlaamse begunstigden van de maatregelen OKW, komen ook bij P+ in aanmerking voor subsidie
Accenten in de provinciale plattelandsbeleidsplannen m.b.t. P+ Vlaams-Brabant Soorten projecten: landbouwverbreding, toeristische regiowerking gebiedsgerichte projecten die door Vlaanderen reeds goedgekeurd (vb. de Merode, Vlaamse rand rond Brussel, ) aanvullende projecten op de maatregel OKW Uitvoeringsgebied : de hele provincie uitgezonderd de stad Leuven
Accenten in de provinciale plattelandsbeleidsplannen m.b.t. P+ Limburg Projecten die een belangrijke bijdrage kunnen betekenen voor de plattelandseconomie. (tewerkstelling en economische meerwaarde) Acties met betrekking tot toerisme, recreatie en streekproducten; Acties met betrekking tot ondernemerschap op het platteland; Acties met betrekking tot detailhandel en diensten op het platteland. Uitvoeringsgebied: Volledige provincie Limburg uitgezonderd de steden Hasselt en Genk
Meer info omtrent de maatregelen van omgevingskwaliteit en P+ Provincie West-Vlaanderen: Kristof Verhoest kristof.verhoest@west-vlaanderen.be Provincie Oost-Vlaanderen: Katrien De Merlier katrien.de.merlier@oost-vlaanderen.be Provincie Limburg: Jan Noelmans jan.noelmans@limburg.be Provincie Vlaams-Brabant: Eva Roeykens eva.roeykens@vlaamsbrabant.be Provincie Antwerpen: Tinne Van Looy tinne.vanlooy@provincieantwerpen.be
Link naar het provinciaal plattelandsbeleidsplan Provincie West-Vlaanderen: http://www.west-vlaanderen.be/overdegrens/documents/plattelandsprogramma%2014%2020%2020160225.pdf Provincie Oost-Vlaanderen: http://www.oost-vlaanderen.be/docs/nl/56/1456020160126%20uitvoeringsplan%20voor%20het%20oostvlaamse%20platteland.pdf Provincie Vlaams-Brabant: http://www.vlaamsbrabant.be/binaries/2016_geactualiseerd_plattelandsbeleidsplan_tcm5-99021.pdf Provincie Limburg: http://platteland.limburg.be/webfiles/limburg/leven/platteland/provinciaal_plattelandsontwikkelings plan_2014_2020.pdf Provincie Antwerpen: PDPO-projecten - Provincie Antwerpen Via google: provinciaal plattelandsbeleidsplan + naam provincie opgelet de geactualiseerde versie van 2016 nemen!
Samenwerking met de stedelijke omgeving Doelstellingen Een gedragen en actuele ontwikkelingsstrategie Dynamisering van het betrokken gebied Sterke thematische focus Lokale voedselvoorziening, hernieuwbare energie en klimaatadaptatie Initiatief komt uit het plattelandsgebied Minstens 1 partner komt uit de stedelijke omgeving Enkel in provincies Antwerpen, West- en Oost- Vlaanderen
LEADER-werking in perspectief Begin jaren 90: nood aan gebiedspecifieke ontwikkeling binnen de EU: LEADER - Liaison Entre Actions de Dévelopment de L Economie Rurale = Specifieke MANIER VAN WERKEN om vanuit een lange termijnvisie een regio te ontwikkelen Publiek privaat partnerschap Publiek-privaat partnerschap Netwerkvorming Gebiedsgericht Bottomup Innovatief Samenwerking Multi-sectoraal en geïntegreerd
LEADER binnen Vlaanderen Vlaanderen: LEADER I (1993-1995): Hageland LEADER II (1994-1999): Westhoek & Meetjesland LEADER+ (2000-2006): 5 Leadergebieden LEADER (2007-2013): 10 Leadergebieden LEADER (2014-2020): 12 Leadergebieden
Leader+
LEADER 2014-2020 Min. 5% van PDPO III budget (33,6 miljoen Euro) 50 % Europese cofinanciering 4 maatregelen: Opmaak Lokale Ontwikkelingsstrategieën Werking Plaatselijke Groepen Uitvoering Lokale Ontwikkelingsstrategieën Samenwerking binnen LEADER
Opmaak lokale ontwikkelingsstrategieën Selectie is gebeurd door Vlaamse regering op 22 mei 2015 Opmaakvergoeding van maximaal 20.000 euro per ontwikkelingsstrategie Drie thema s per Leadergebied Projectoproepen tot 2020 op basis van eigen selectiecriteria (cfr. LOS en draaiboek) Plaatselijke Groep is zelf verantwoordelijk
Werking Plaatselijke Groepen Plaatselijke groep bestaat uit publieke en private organisaties > of = 50% privaat Aanstelling van een coördinator Aanspreekpunt voor het gebied Procedures zijn uitgeschreven in een draaiboek Actief na goedkeuring lokale strategie (begin 2015) Projectoproepen: frequentie, bekendmaking, beoogde projecten Selectie: beoordeling, beslissing Opvolging: controle, evaluatie Dynamisering van het gebied: vorming, communicatie
Uitvoering lokale ontwikkelingsstrategieën Plattelandsprojecten goedgekeurd door PG en die uitvoering geven aan ontwikkelingsplan Max. 65% cofinanciering Uitvoering binnen het Leadergebied Leader is prioritair ten opzichte van OKW
THEMA S W-VL O-VL LIM VL-B ANT Streekidentiteit MWV WH WL ML VLA HAG PAJ KO KZ Leefbare dorpen WL ML VLA KM HAS HAG PAJ Armoede en kwetsbaarheid MWV WH HAG MAK KO KZ Landbouw- en natuureducatie VLA KM HAS MAK KO Bodem- en waterbeheer KM HAS Kennisoverdracht en innovatie MWV WH Agrobiodiversiteit KZ Duurzame energie en klimaatadaptatie PAJ Open ruimte vrijwaren en ontwikkelen MAK Startende en rurale ondernemers ML Streekproducten en lokale voedselstrategieën WL
Samenwerkingsprojecten Samenwerking tussen Leadergebieden Interterritoriaal (binnen België) Transnationaal (binnen EU of met derde landen) Project moet passen binnen de lokale ontwikkelingsstrategie Max. 95% cofinanciering Indiening vanaf voorjaar 2016 Adviezen door PMC en Vlaamse werkgroep Beslissing door Vlaams minister bevoegd voor Plattelandsbeleid
Website Leader West-Vlaanderen: www.west-vlaanderen.be/leader Leader Oost-Vlaanderen: www.plattelandsloket.be Leader Antwerpen: www.rurant.be Leader Limburg www.limburg.be/leader Leader Vlaams-Brabant www.pajottenland.be www.hagelandplus.be
Contactgegevens Leadercoördinatoren Westhoek: Wouter.Bertier@west-vlaanderen.be Midden-West-Vlaanderen: pieter.santens@west-vlaanderen.be Meetjesland: Annelies.Waegeman@oost-vlaanderen.be Vlaamse Ardennen: Roeland.Cappon@oost-vlaanderen.be Grensregio Waasland: Andy.Bourriez@oost-vlaanderen.be Pajottenland+: jos.huwaert@pajottenland.be Hageland+: Pierrebernard.vanacker@vlaamsbrabant.be Kempen-Zuid: Kristien.Vanlommel@rurant.provant.be Kempen-Oost: Kristien.Vanlommel@rurant.provant.be MarkAante Kempen+: miel.gilis@rurant.provant.be Haspengouw: davy.froyen@limburg.be Kempen-Maasland: karel.leysen@limburg.be
Meer info over de gebiedsgerichte maatregelen? De beheersdienst: Nadine Vantomme nadine.vantomme@vlm.be 02/543 69 67 Voor de maatregelen rond omgevingskwaliteit en platteland plus Davy De Dobbeleer davy.dedobbeleer@vlm.be 02/543 69 52 Leader en samenwerking met de stedelijke omgeving
www.vlm.be