KUSTWACHT VOOR DE NEDERLANDSE ANTILLEN & ARUBA

KUSTWACHT VOOR DE NEDERLANDSE ANTILLEN & ARUBA JAARVERSLAG 2005

INHOUDSOPGAVE VOORWOORD COMMANDANT KUSTWACHT...3 1 RESULTATEN...6 1.1 Opsporing drugs en vuurwapens... 6 1.2 Opsporing illegale immigratie... 12 1.3 Toezicht visserij... 17 1.4 Toezicht milieu... 19 1.5 Toezicht marien milieu... 21 1.6 Toezicht scheepvaart... 23 1.7 Dienstverlenende taken... 25 1.7.1 Nood-, spoed- en veiligheidsverkeer... 25 1.7.2. Bestrijding internationaal terrorisme... 25 1.7.3 Search & Rescue... 26 2 OPERATIES... 30 2.1 Inzet naar hoofdtaken... 30 2.2 Organieke middelen... 31 2.3 Defensiemiddelen ten behoeve van de Kustwacht... 34 2.4 Interim walradars... 37 3 PERSONEEL & SCHOLING... 39 3.1 Inleiding... 39 3.2 Rechtspositie... 39 3.3 Integriteit... 40 3.4 In-, door- en uitstroom personeel... 41 3.5 Opleidingen... 44 3.6 Arbeidsomstandigheden en bedrijfsveiligheid... 45 4 MATERIEEL & INFRASTRUCTUUR... 48 4.1 Organiek materieel... 48 4.2 Infrastructuur... 49 4.3 Overig materieel... 50 5 FINANCIËLE VERANTWOORDING... 53 5.1 Inleiding... 53 5.2 Algemeen... 53 5.3 Mutaties op de begroting 2005... 54 5.4 Realisatie 2005 t.o.v. herziene begroting 2005... 55 5.4.1 Lokaal personeel... 56 5.4.2 Defensiepersoneel... 57 5.4.3 Overige personele exploitatie... 57 5.4.4 Materiële exploitatie... 58 5.4.5 Investeringen... 58 5.4.6 Inzet defensiemiddelen... 61 6 EXTERNE COMMUNICATIE... 63 6.1 Media... 63 6.2 Website... 64 6.3 Arbeidsmarktcommunicatie... 65 6.4 Evenementen... 66 7 (INTER)NATIONALE SAMENWERKING... 68 Toelichting operationele inzet Kustwachteenheden (bijlage)... 71 (Foto voorpagina: de cutter Panter met een Superrhib) 2

VOORWOORD COMMANDANT KUSTWACHT Het jaar 2005 was een zeer succesvol jaar voor de Kustwacht. Op praktisch alle resultaatgebieden zijn goede tot zeer goede resultaten geboekt. Vooral op het gebied van de bestrijding van drugstransporten was 2005 een recordjaar. Hoewel de totale hoeveelheid onderschepte drugs (7.231 kg) de hoeveelheid van het recordjaar 2002 niet overtrof, was er wel sprake van een record aantal succesvolle drugsonderscheppingen en is er nooit eerder door de Kustwacht zo veel harddrugs (cocaïne en heroïne) onderschept: 6.346 kg. Bovendien zijn in het jaar 2005 meer illegalen op zee aangehouden dan in elk ander jaar: 356. Een exacte uitleg voor de successen is moeilijk te geven, maar het is duidelijk dat de verhoogde inspanningen van de Kustwacht hebben geleid tot dit betere resultaat. Een gedetailleerde beschrijving van alle operationele resultaten van de Kustwacht vindt u in hoofdstuk 1 van dit jaarverslag. De in 2004 ingezette Beleidsintensivering werpt steeds meer vruchten af. Deze intensivering richt zich op de verbetering van de effectiviteit van de Kustwacht in het kader van de totale rechtshandhavingketen en daarbinnen voornamelijk op de drugsgerelateerde opsporingstaak van de organisatie. Op personeelsgebied vonden belangrijke wijzigingen plaats: door het uitvoeren van een dubbele IKO-opleiding zijn 30 nieuwe Kustwachters opgeleid voor de operationele taken. Daarnaast zijn in het verslagjaar enkele cruciale vacatures ingevuld: Hoofd Personeel & Scholing, Hoofd steunpunt Aruba en een voorlichter. Tevens is voor de duur van ca. 18 maanden een medewerker rechtspositie aangesteld, die de opdracht heeft om bestaande knelpunten in de verschillende rechtsposities in kaart te brengen, oplossingsrichtingen te genereren en deze bespreekbaar te maken binnen de landen. Het totaal aantal personeelsleden van de Kustwacht is daarmee gegroeid tot 190. Hoewel de organisatie daarmee in kwantitatieve zin goed is gevuld, is dat in kwalitatieve zin nog niet het geval. Daarvoor is tijd en energie nodig. De Kustwacht zal in de komende jaren uitgebreid in het personeel moeten investeren door intensieve begeleiding, opleidingen en voortdurende aandacht voor attitude en integriteit. De details van de vele personele ontwikkelingen vindt u in hoofdstuk 3. Ook op materieelsgebied waren er belangrijke ontwikkelingen. Een grote stap voorwaarts was de installatie van twee (interim) radarsystemen op Curaçao en Bonaire. De radarbeelden van deze radars waren in het Rescue en coördinatiecentrum van de Kustwacht te zien, wat tot een aantal detecties en daadwerkelijke onderscheppingen heeft geleid. De installatie van het definitieve en complete radarsysteem voor de Benedenwindse eilanden in 2006 zal de detectiemogelijkheden van de Kustwacht nog verder vergroten. Een andere ontwikkeling was de levering van 6 nieuwe Superrhibs, waardoor het totaal op 9 is gekomen. De invoering van de eerste batch ging met kinderziektes gepaard, waarvoor inmiddels oplossingen zijn gevonden. De tweede batch is van een aanzienlijk betere kwaliteit. De introductie van de Superrhibs maakt het mogelijk ook de eilanden Bonaire, Sint Eustatius en Saba frequenter daadwerkelijk aan te doen met Kustwachteenheden. Overige bijzonderheden over het materieel staan beschreven in hoofdstuk 4. 3

In het verslagjaar is veel aandacht besteed aan externe communicatie. Er werd een record aantal persberichten uitgegeven en de website werd goed bezocht. De positieve uitstraling van de Kustwacht vertaalde zich naar een zeer grote respons op gestelde vacatures. Voor de laatste Initiële Kustwachtopleiding meldden zich ca. 400 personen voor de beschikbare 20 opleidingsplaatsen. Details over de externe communicatie staan beschreven in hoofdstuk 6. Voor het werk van de Kustwacht is een hechte samenwerking met de andere diensten en met de internationale partners van cruciaal belang. Ook op het gebied van samenwerking heeft de Kustwacht belangrijke vorderingen gemaakt. De ondertekening van een MOU tussen Nederland en Colombia voor intensievere samenwerking in de bestrijding van drugstransporten, de ondertekening van een samenwerkingsovereenkomst met de vrijwilligers reddingsorganisatie SARFA van Aruba en de bijdrage aan de oprichting van een werkgroep Terroristisch Incident Response Plan (TIRP) waren hiervan de meest in het oog springende resultaten. U leest erover in hoofdstuk 7. Ook in 2005 is de ondersteuning door Defensie en in het bijzonder de Koninklijke marine van groot belang geweest voor het goed functioneren van de Kustwacht. Buiten de gebruikelijke personele en materiele ondersteuning en de inzet defensiemiddelen heeft de Koninklijke marine in 2005 aanvullende ondersteuning geboden door het leveren van Maritime Security Teams aan boord van de stationsschepen, teneinde effectiever te kunnen boarden in de TTW s van de Nederlandse Antillen en Aruba. Daarnaast zijn mariniers veelvuldig ingezet met de Squire radars, teneinde - vooruitlopend op de opbouw van de walradarketen vanuit steeds wisselende lokaties bepaalde delen van het zeegebied rondom Curaçao en Bonaire met radar te bewaken. Door alle ontwikkelingen is de Kustwacht in het verslagjaar in staat gebleken een sprong voorwaarts te maken, de organisatie krijgt nieuw elan. De organisatie blijkt in de praktijk steeds beter in staat de uitvoering van het primaire proces (opsporing en toezicht op zee) te sturen. Prestaties van gezagvoerders worden onderling vergeleken en met hen besproken. Bovendien is de organisatie steeds beter in staat de interne processen te verbeteren, onderlinge prestaties te vergelijken en hieruit lering te trekken wat leidt tot meer output. De gecombineerde effecten van al deze inspanningen, verbeterde samenwerkingsvormen en capaciteitsuitbreidingen hebben er niet alleen toe geleid dat 2005 een succesvol jaar is geworden, doch geven ons het vertrouwen dat de Kustwacht ook in de toekomst uitstekend zal kunnen functioneren. DE COMMANDANT KUSTWACHT VOOR DE NEDERLANDSE ANTILLEN & ARUBA, F. Sijtsma Commandeur 4

HOOFDSTUK 1 RESULTATEN 5

1 RESULTATEN In dit hoofdstuk worden de in 2005 behaalde resultaten per taakgebied weergegeven. De resultaatmeting wordt als volgt gehanteerd: als maat voor de effectiviteit van het kustwachtoptreden staat de verhouding tussen het aantal geopende cases en het aantal succesvol afgesloten cases centraal. Een geopende case is een maritieme situatie waarbij, na evaluatie van de informatie, tot inzet van de kustwachtmiddelen of die van derden wordt overgegaan. Tevens wordt de meerjarige ontwikkeling per taakgebied geschetst. Indien het resultaat zonder inmenging van de Kustwacht niet of slechts gedeeltelijk behaald zou zijn, wordt de case geteld als effect van de kustwachtinspanning. Als resultaatvol geldt dat de missie in preventieve of repressieve zin gehaald is. In bijlage 1 wordt toegelicht hoe deze resultaten geïnterpreteerd dienen te worden. 1.1 OPSPORING DRUGS EN VUURWAPENS Gedurende het jaar 2005 is de Kustwacht betrokken geweest bij 25 succesvolle onderscheppingen van drugs. Hierbij zijn in totaal 32 kg heroïne, 6.314 kg cocaïne en 885 kg marihuana in beslag genomen. Slechts in 2002 werd gemeten in kilogrammen een grotere hoeveelheid onderschept. Desalniettemin heeft in 2005 een record aantal onderscheppingen (cases) plaatsgevonden en is de grootste jaarhoeveelheid hard drugs (cocaïne en heroïne) onderschept. Wapentransporten zijn niet vastgesteld. Bij de drugsacties is tweemaal een vuistvuurwapen in beslag genomen. Per geografisch gebied worden in chronologische volgorde de succesvolle acties uiteengezet. Aruba Tussen 12 en 17 januari worden aan de oostzijde van Aruba verschillende balen drugs (cocaïne en heroïne) in zee en aan land aangetroffen en in beslaggenomen. Het betreft in totaal 6 balen drugs met een gewicht van 207 kg (199 kg cocaïne, 2 kg marihuana en 6 kg heroïne). Het transport is niet waargenomen, wel worden individuen aan land gesignaleerd die kennelijk de partij op komen halen. Deze worden niet aangehouden. Op 3 mei wordt het vaartuig Janey geboard ter hoogte van Savaneta op Aruba. Bij controle aan boord wordt een gebruikershoeveelheid marihuana in beslag genomen. De schipper is aangehouden. Op 19 mei onderschept de Kustwacht in samenwerking met de Sectie Georganiseerde Criminaliteit van het KPA op Aruba bij een geplande actie een drugstransport. Door het KPA worden uiteindelijk 22 kg marihuana, 38 kg cocaïne, 7 kg heroïne en twee auto s in beslag genomen. Vijf verdachten worden 6

aangehouden. Op 12 juni wordt op verzoek van Centrale Post Politie (CPP) Aruba uitgevaren m.b.t. een melding van aangespoelde balen drugs. Twee balen drugs waren reeds aangespoeld op de oostkust nabij Santo di Cacho; later vist de Kustwacht in de nabijheid daarvan nog een baal met 25 kg cocaïne uit zee. Deze balen worden gerelateerd aan een incident met het vaartuig La Flecha op 7 juni te Curaçao; hierbij werden toen geen drugs aangetroffen. Vijf personen zijn aangehouden en de boot is in beslag genomen. Op 17 juli worden twee minderjarige jongens in een kajak aangehouden ter hoogte van de Commandeursbaai op Aruba, zij blijken een gebruikershoeveelheid marihuana bij zich te hebben. Op 22 juli assisteert de Kustwacht de KPA bij een inspectie aan boord van het vaartuig Indio de los Mares in de haven van Barcadera op Aruba. Hierbij wordt 500 gr. marihuana in beslag genomen, drie bemanningsleden worden aangehouden. Op 7 augustus wordt op Aruba, in samenwerking met het RST en het KPA, een vangst verricht van 18 kg cocaïne, 6 kg heroïne en 28 kg marihuana, afkomstig van een Venezolaanse go fast ; zes verdachten worden aangehouden. Op 14 november ontvangt steunpunt Aruba de melding dat een drugsaanlanding zou plaatsvinden ter hoogte van Boca Prins of Andicuri op Aruba. Er wordt op geacteerd, doch zonder resultaat. Op 16 november wordt door de Guarda Nos Costa gemeld dat een baal drugs drijvend is aangetroffen nabij Andicuri; later treft de Kustwacht nog een tweede baal aan. Enige uren daarna worden nog eens vijf balen aangetroffen ter hoogte van de inhammen in de buurt van Conchi. De zeven balen bevatten 125 kg marihuana, 37 kg cocaïne en honderd slikkerbolletjes met in totaal 1 kg heroïne. Op 27 november treft een KW-patrouille nabij Aruba ter hoogte van Parkietenbos twee zwemmende mannen aan die vanaf het rif richting de wal zwemmen. Deze mannen, een Arubaan en een Colombiaan, hebben 4 balen drugs in hun bezit. De twee mannen worden aangehouden en de 4 balen in beslag genomen en overgedragen aan de politie. De balen bevatten 33 kg cocaïne en 60 kg marihuana. Op 30 november wordt op Aruba een klein contact gedetecteerd, waarna de cutter Jaguar naar de plek van het contact wordt gedirigeerd. Dit leidt tot de aanhouding van 33 illegalen die worden aangetroffen op een wit bootje, type Yola. In de 7

bagage van één van de verdachten worden twee plastic zakjes met in totaal 1 kg cocaïne aangetroffen. De man wordt aangehouden. Bonaire Op 29 maart ontvangt het RCC van de politie op Bonaire een melding van een vermoedelijke aanlanding van verdovende middelen met een vaartuig ter hoogte van Bopec. Door de politie worden aan land twee personen aangehouden, waarbij 1,2 kg cocaïne in beslag wordt genomen. Kort daarna wordt de bestuurder van het vissersvaartuig Sendy door de Kustwacht aangehouden ter hoogte van Klein Curaçao. Curaçao Op 31 maart neemt de cutter Panter na achtervolging, ter hoogte van Boca Pos Spanjo, een vaartuig, type yola in beslag, de drie opvarenden ervan zijn in zee gesprongen en worden vervolgens niet aangetroffen. Uit zee worden enkele pakketten met cocaïne gevonden, totaalgewicht 159 kg. Op 13 april wordt het Venezolaans visbarkje Mariela del Carmen door de Kustwacht opgebracht naar de Rimasteiger op Curaçao. Na grondig onderzoek door personeel van de douanerecherche en Kustwacht worden aan boord 19 balen cocaïne aangetroffen, met een totaalgewicht van 291 kg. De verdovende middelen worden in beslaggenomen en de bemanning van het vaartuig wordt door de douane aangehouden. Tijdens een werkbezoek van een delegatie van de Kustwacht NA&A aan het hoofdkwartier van de Venezolaanse Kustwacht enige weken na deze vangst, wordt medegedeeld dat op basis van door het RCC op Curaçao verstrekte informatie in de stad Punto Fijo de woning van één van de opvarenden van het hiervoor genoemde barkje Mariela del Carmen is onderzocht; hierbij is 130 kg cocaïne in beslaggenomen. Op 4 mei wordt een i.s.m. RST, douanerecherche en KPC voorbereide actie uitgevoerd; hierbij worden verdachte activiteiten aan de wal waargenomen nabij San Juan op Curaçao. Kort daarna wordt een ongeïdentificeerde go fast gedetecteerd die richting open zee vaart. Na een achtervolging, waarbij ook schoten worden gelost, wordt de go fast tot stoppen gedwongen. Twee opvarenden worden vervolgens aangehouden, zij hadden vermoedelijk een drugsaanlanding gepleegd te Playa Hundu of Playa Manzalinja. Later worden zeven balen met 233 kg cocaïne in moeilijk begaanbaar terrein ( knoek ) aangetroffen. Acht personen die in de nabije omgeving zijn aangetroffen, worden eveneens aangehouden. In de nacht van 6 op 7 augustus wordt met behulp van de interim walradar een boot, type Yola, in een vroeg stadium op haar traject vanuit Venezuela waargenomen en door een Superrhib gevolgd. Ter hoogte van Jan Thiel op Curaçao wordt dit vaartuig onderschept, waarbij 150 kg cocaïne wordt aangetroffen. Drie personen worden aangehouden. Op 16 augustus wordt het barkje Nelly del Valle, varende onder Venezolaanse vlag opgebracht naar de haven van Curaçao. Bij nader onderzoek aan boord wordt 132 kg coca?ne aangetroffen. Zeven bemanningsleden worden gearresteerd. 8

Bij een gezamenlijke actie van de Kustwacht en douane op Curaçao wordt op 6 oktober bij een onderzoek op het fruitbarkje Osrabel, varende onder Venezolaanse vlag en afgemeerd aan de Kleine Werf te Scharloo, drie pakken met 3 kg heroïne aangetroffen, verborgen in een brandstoftank. De kapitein, de eigenaar en een bemanningslid van Osrabel worden aangehouden. Op 7 oktober wordt op Curaçao, tijdens een gezamenlijke actie met de douane, in de machinekamer van het fruitbarkje San Marcos III een revolver gevonden. De kapitein wordt aangehouden. Op 23 oktober wordt nabij Curaçao m.b.v. de walradar een boot met een verdacht vaarpatroon gedetecteerd. De boot is vermoedelijk afkomstig uit Venezuela. De cutter Panter wordt ingezet. Ter hoogte van Oostpunt verliest de cutter echter het contact op de scheepsradar. Even later wordt de boot, van het type Yola, aan wal aangetroffen. De daders zijn dan al het land opgevlucht. In de boot worden 122 kg cocaïne en 4 kg heroïne aangetroffen. Er worden geen aanhoudingen verricht. Sint Maarten Op 25 augustus wordt nabij Simpson Bay te St. Maarten een boarding uitgevoerd bij een vaartuig Ezy Goin (sportvisser), varende onder Amerikaanse vlag; hierbij wordt 23 kg cocaïne in beslaggenomen. De twee opvarenden worden aangehouden. Op 6 september wordt door een patrouille van het steunpunt St. Maarten een pistool zonder patronen in beslag genomen. Het vuurwapen behoorde vermoedelijk toe aan een trio dat in de nacht ervoor een poging tot diefstal had gepleegd op een jacht in Simpson Bay. Toen het daarbij werd ontdekt, sprong het trio in zee en zwom naar de kant, waarbij het pistool werd achtergelaten in een kajak die vastzat aan het jacht. De daders zijn niet achterhaald. Op 8 september wordt door de Kustwacht aan boord van het zeiljacht First Edition, varende onder Britse vlag, afgemeerd in Great Bay te Sint Maarten, 111 pakken met 414 kg marihuana ontdekt. Eén bemanningslid wordt aangehouden. Bij nadere onderzoeking van jacht worden nog eens 48 pakken met 195 kg marihuana ontdekt, in totaal wordt derhalve 609 kg marihuana onderschept. Op 4 oktober worden de sleepboot Troll, varende onder Dominicaanse vlag, en de door haar voortgesleepte trekschuit Windbuild 303 in de TTW van de bovenwindse eilanden aan een boarding onderworpen. Vervolgens worden de sleepboot en trekschuit naar St. Maarten begeleid en grondig doorzocht. Het onderzoek aan boord van de trekschuit levert twaalf pakketten, inhoudende 38 kg marihuana op. Een bemanningslid van de Troll wordt aangehouden. Saba Op 16 februari ontdekt de helikopter van het stationsschip (Lynx) ten zuiden van Saba een overload tussen twee vaartuigen. Eén van deze vaartuigen, de go fast Lolita, wordt daarna aangehouden. Tijdens deze actie worden drie balen met cocaïne met een totaalgewicht van ruim 89 kg uit het water gehaald. Drie verdachten m.b.t. deze zaak worden op Saba aangehouden. De go fast wordt in beslaggenomen. 9

Internationale wateren Een drietal onderscheppingen vond plaats in internationale wateren. Op 25 juni onderschept het stationsschip Hr.Ms. Van Speijk na een gezamenlijke actie van Kustwacht en KM in internationale wateren 1.800 kg cocaïne aan boord van het vrachtschip D Mary, dat onder de vlag van Saõ Tomé en Príncipe vaart. Aan deze operatie wordt in een eerder stadium deelgenomen door een cutter en de Fokker F-60 en wordt verder gebruik gemaakt van de interim walradar. Acht bemanningsleden worden aangehouden. Op 21 juli wordt in internationale wateren het Venezolaanse barkje Madre Querida geboard, dit gebeurt op grond van het extraterritorialiteitsbeginsel met toestemming van de vlaggenstaat Venezuela, waarbij nauw wordt samengewerkt met de Amerikaanse en Venezolaanse kustwacht en internationale inlichtingen- en opsporingsdiensten. De F-60 heeft langdurig de positie van het vaartuig kunnen vasthouden, waarna een cutter de aanhouding uitvoert. Hierbij wordt circa 792 kg cocaïne en 5 kg heroïne aangetroffen. Zes personen worden aangehouden. Het in beslaggenomen vaartuig, de verdovende middelen en de arrestanten worden later overgedragen aan de Venezolaanse autoriteiten, hetgeen door Venezuela als voorwaarde was gesteld bij het verlenen van toestemming om het schip te mogen boarden. Op 27 augustus wordt door de Fokker F-60 en met gebruikmaking van de interim walradar het koopvaardijschip Sea Atlantic, varende onder Boliviaanse vlag, o.a. in de TTW gevolgd. Uiteindelijk wordt in internationale wateren een boarding uitgevoerd aan boord van dit schip door het US LEDET team van het stationsschip Hr.Ms. Van Amstel. Hierbij wordt in totaal 2.040 kg cocaïne in beslag genomen. Negen bemanningsleden worden aangehouden. De geopende en succesvolle acties binnen dit taakgebied zijn kwantitatief als volgt te splitsen: 10

Taakgebied Drugs (incl. vuurwapens) verslagjaar 2005 Locatie TW AUA TW CUR TW BON TW SXM TW EUX TW SABA Overig* TOTAAL Melding Inzet of assistentie valide 39 34 5 17 2 2 19 118 niet-valide 0 0 0 0 0 0 0 0 wel 39 31 5 17 2 2 17 113 niet 0 3 0 0 0 0 2 5 Effectiviteit 39/39 31/34 5/5 17/17 2/2 2/2 17/19 113/118 Reactievermogen 100% 91% 100% 100% 100% 100% 89% 96% Ongewenste situatie Geconstateerd Ongewenste situatie Beëindigd wel 10 8 1 4 0 1 3 27 niet 29 23 4 13 2 1 14 86 wel 10 8 1 4 0 1 3 27 niet 29 23 4 13 2 1 14 86 Effectiviteit optreden 10/10 8/8 1/1 4/4 1/1 3/3 27/27 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% (*) in internationale wateren Het hoge aantal niet-geconstateerde ongewenste situaties (86 gevallen) laat zich als volgt verklaren. In dergelijke situatie ontvangt de Kustwacht meldingen van vermoedelijke drugsaanlandingen. Deze meldingen komen uit zeer verschillende bronnen. Als valide beoordeelde meldingen resulteren in de regel in inzet van Kustwachteenheden. Indien niets wordt geconstateerd, is het moeilijk vast te stellen of de vermeende aanlanding heeft plaatsgevonden. Mogelijk was de ontvangen melding onjuist en/of onvoldoende specifiek. Nadat in 2004 door de Kustwacht een kleine 1.200 kg aan verdovende middelen werd onderschept, is in 2005 meer dan het zesvoudige hiervan door de Kustwacht of met assistentie van de Kustwacht in beslag genomen. Hoewel uit het volgende hoofdstuk blijkt dat de Kustwacht meer presence op zee heeft kunnen leveren en zich voorts in algemene zin verder heeft ontwikkeld, blijft het immer moeilijk een analyse te geven waarom een bepaalde hoeveelheid verdovende middelen is onderschept. Een belangrijk deel van de onderschepte drugs is in internationale wateren in beslag genomen, waarbij niet onomstotelijk vast stond wat de bestemming van de partijen was. De aanhoudende effort die wordt gestoken in de intensivering van de samenwerking met zowel nationale als internationale partners en de zich gestaag verbeterende informatiepositie levert concrete resultaten op. Meerjarig bezien ziet het beeld er als volgt uit. In de eerste tabel wordt het aantal succesvolle cases weergegeven, in de tweede grafiek de hoeveelheden onderschepte verdovende middelen. 11

30 8000 25 7000 20 15 10 Elders Sint Maarten Curacao Aruba 6000 5000 4000 5 3000 0 2000 1999 2001 2003 2005 1000 Figuur 2-1a: aantal succesvolle acties 0 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 Figuur 2-1b: in beslag genomen hoeveelheden (kg) Gescheiden naar type drug en onderverdeeld naar trimester is het beeld als volgt. Drugs 2005 1 jan 30 apr 1 mei 31 aug 1 sep 31 dec Cumulatief Cocaïne 870 kg 5.251 kg 193 kg 6.314 kg Heroïne 6 kg 18 kg 8 kg 32 kg Marihuana 2 kg 51 kg 832 kg 885 kg Andere - - Totaal drugs 878 kg 5.320 kg 1.033 kg 7.231 kg 1.2 OPSPORING ILLEGALE IMMIGRATIE In het kader van de controle van de bepalingen van de Landsverordening Toelating en Uitzetting hebben de varende en vliegende eenheden van de Kustwacht voor de Nederlandse Antillen en Aruba in het jaar 2005 diverse keren voorkomen dat personen het grondgebied van de Nederlandse Antillen en Aruba op illegale wijze zijn binnengekomen. Dit optreden wordt geïnitieerd op basis van meldingen. Deze kunnen zijn: eigen waarnemingen van de varende of vliegende eenheden van de Kustwacht waarnemingen door het RCC met behulp van de interim walradars verzoeken van andere diensten, bijv. Politie (anonieme) telefonische tips Voor wat betreft het territorium van de Nederlandse Antillen hebben de varende eenheden van de Kustwacht diverse keren opgetreden tegen schippers van kleine buitenlandse vaartuigen die zich schuldig hebben gemaakt of betrokken zijn geweest bij de mensensmokkel over zee. Mensensmokkel is sinds 2003 als misdrijf strafbaar gesteld in de Nederlandse Antillen; op Aruba is het wetgevingstraject hiervoor nagenoeg afgerond. 12

Een belangrijk instrument voor de controle op dit gebied is het toekennen van de status van ontschepingsambtenaar aan het Kustwachtpersoneel door de regeringen van de Nederlandse Antillen en Aruba. De nodige voorstellen daartoe zijn reeds ingediend bij de respectievelijke ministers van Justitie van de Nederlandse Antillen en Aruba. a. Illegale immigratie op de Nederlandse Antillen In totaal hebben zich op de Nederlandse Antillen in het jaar 2005 negenentwintig meldingen van aanlandingen van illegale vreemdelingen voorgedaan waarbij varende eenheden van de Kustwacht een rol hebben gespeeld bij de aanhouding. Van deze meldingen speelden zich 21 op Sint Maarten af en 8 op Curaçao. Enkele aanhoudingen op Curaçao konden plaatsvinden door signaleringen van de interim walradars. In totaal zijn hierbij 170 illegale vreemdelingen aangehouden: 136 op Sint Maarten en 34 op Curaçao. De door de Kustwacht aangehouden illegale vreemdelingen werden ter verzekering van hun vertrek uit de Nederlandse Antillen aan het Bureau Vreemdelingen Toezicht van de Politie overgedragen. In 9 van de 29 gevallen werd ook de kapitein van de buitenlandse vaartuigen waarmee de illegale immigranten werden vervoerd aan de Politie overgedragen. Het land van herkomst van de op Curaçao aangehouden illegale immigranten betrof: Colombia : 11 Venezuela : 22 Nederland : 1 Het land van herkomst van de op St. Maarten aangehouden illegale immigranten betrof: Haïti : 108 Dom. Rep. : 7 Sint Vincent : 3 Antigua : 2 Dominica : 2 U.S.A : 2 Roemenië : 1 Zuid Afrika : 1 Trinidad & Tobago : 1 Onbekend : 9 Van 9 personen kon de nationaliteit niet worden vastgesteld, door het ontbreken van identiteitsdocumenten. In vergelijking met het jaar 2004 laten de cijfers op Curaçao een lichte stijging en op Sint Maarten een forse stijging zien. Steunpunt 2004 2005 Curaçao 24 34 St. Maarten 99 136 Tabel 2-1: aantal aanhoudingen per steunpunt Hierna worden per steunpunt en in chronologische volgorde de aanhouding van illegalen nader uiteengezet. 13

Curaçao St. Maarten Datum Locatie Aantal 19/01 Spaanse Water 6 24/05 Sta Martha 4 7/06 Daaibooi 5 5/07 3nm uit de kust 4 10/08 Jan Thiel 2 6/11 Jan Thiel 10 18/11 Fuikbaai 3 Totaal 34 Tabel 2-2: aanhoudingen Curaçao Datum Locatie Aantal 31/05 Great Bay 3 26/06 Great Bay 63 28/06 Little Bay 10 30/06 Lagoon 6 1/07 Simpson Bay 13 31/07 Simpson Bay 2 19/08 Maho Beach 9 7/09 Great Bay 7 7/11 Simpson Bay 1 22/11 Simpson Bay 2 1/12 Simpson Bay 7 2/12 Simpson Bay 13 Totaal 136 Tabel 2-3: aanhoudingen St. Maarten In het kader van ondersteuning van de landsdiensten hebben KW eenheden op Curaçao, op verzoek van de Immigratiedienst, tweemaal buitenlandse vaartuigen met uit de Nederlandse Antillen verwijderde illegalen aan boord, naar het gebied buiten de TTW begeleid. Dit ter verzekering van het vertrek van deze illegalen uit het grondgebied van de Nederlandse Antillen. Het ging hierbij om 4 personen van Venezolaanse nationaliteit. b. Illegale immigratie op Aruba In totaal hebben zich op Aruba in het jaar 2005 33 meldingen van aanlandingen van illegale vreemdelingen voorgedaan waarbij varende eenheden van de Kustwacht een rol hebben gespeeld bij de aanhouding. In totaal zijn hierbij 186 illegale vreemdelingen aangehouden. De door de Kustwacht aangehouden illegale vreemdelingen werden ter verzekering van hun vertrek uit Aruba aan het Bureau Vreemdelingen Toezicht van de Politie overgedragen. In 8 van de 33 gevallen werd ook de kapitein van deze buitenlandse vaartuigen waarmee de illegale immigranten werden vervoerd aan de politie overgedragen. Tijdens de carnavalsperiode is een speciale actie uitgevoerd met het KPA, douane en Warda Nos Costa. Het land van herkomst van de illegale immigranten betrof: Colombia : 152 Venezuela : 22 Peru : 6 Dom. Rep. : 6 In vergelijking met het jaar 2004 zijn er iets meer personen aangehouden binnen dit taakgebied. Steunpunt 2004 2005 Aruba 167 186 Tabel 2-4: aantal aanhoudingen Aruba 14

Hieronder wordt voor Aruba in chronologische volgorde de aanhouding van 186 illegalen nader uiteengezet. Aruba Datum Locatie Aantal 29/01 Brisas del Mar 4 6/02 Commandeursbaai 15 6/02 Isla de Oro 20 7/02 TTW/ San Nicolas Baai 25 15/03 Commandeursbaai 19 13/03 Rodgers Beach 22 20/04 Santana di Cacho 20 2/11 Paardenbaai 1 27/11 Parkietenbos 1 30/11 Commandeursbaai 33 29/12 Rodgers Beach 26 Totaal 186 Tabel 2-5: aanhoudingen Aruba In het kader van ondersteuning van de landsdiensten hebben KW-eenheden, op verzoek van de Immigratiedienst, achttien maal buitenlandse vaartuigen met uit Aruba verwijderde illegalen aan boord, naar het gebied buiten de TTW begeleid. Dit ter verzekering van het vertrek van deze illegalen uit het grondgebied van Aruba. Deze verwijdering betrof: 111 Colombianen, 4 Peruanen, 9 Venezolanen, 3 Amerikanen en een Cubaan. De geopende en succesvolle acties binnen dit taakgebied zijn kwantitatief als volgt te splitsen. 15

Taakgebied Illegale immigratie verslagjaar 2005 Locatie TW AUA TW CUR TW BON TW SXM TW EUX TW SABA EFZ AUA EFZ CUR & BON EFZ SSS TOTAAL Melding 0 0 0 0 0 0 valide 33 8 21 62 niet-valide 0 0 0 0 Inzet of assistentie wel 33 8 20 61 niet * 0 0 1 1 Effectiviteit 33/33 8/8 20/21 61/62 Reactievermogen 100% 100% 95% 98% Ongewenste of noodsituatie Geconstateerd wel 11 7 12 30 niet 22 1 8 31 Ongewenste of noodsituatie Beëindigd wel 11 7 12 30 niet 22 1 8 31 Effectiviteit optreden 11/11 7/7 12/12 30/30 100% 100% 100% 100% * In dit geval kwam de melding bij de Kustwacht binnen enkele uren nadat de aanlanding van illegale personen reeds had plaatsgevonden. Na evaluatie werd geconcludeerd dat inzet van een Kustwacht eenheid niet meer nuttig was. Meerjarig bezien ziet het beeld er als volgt uit. 400 350 300 250 200 150 100 50 0 Sint Maarten Curacao Aruba 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 Figuur 2-2:opsporing illegale immigranten (aantal personen) Onderverdeeld naar trimesters is het beeld als volgt: 1 jan 30 apr 1 mei 31 aug 1 sep 31 dec Cumulatief Illegale immigranten 128 122 106 356 16

1.3 TOEZICHT VISSERIJ In het verslagjaar 2005 heeft de tendens van geringe aantallen overtredingen binnen dit taakgebied nabij de eilanden van de Nederlandse Antillen en Aruba zich voortgezet. Van de in totaal zeven constateringen van illegale visserij, hebben er vijf in de EFZ en territoriale wateren van Aruba plaatsgevonden. In vier gevallen daarvan is door de Kustwacht verbaliserend opgetreden. Dit resulteerde uiteindelijk in door het OM opgelegde boetes van ca. AFL 50.000. De overtredingen zijn gepleegd door twee Venezolaanse en twee lokale vissers. De controlewerkzaamheden verliepen naar tevredenheid, op één incident na. Op 9 juni heeft de cutter Panter getracht enkele Venezolaanse treilers aan te houden, waarbij enkele waarschuwingsschoten zijn gelost. Deze vaartuigen zijn echter ontkomen. Op 30 november zijn twee Venezolaanse vissers aangehouden voor het illegaal vissen in de TTW van Aruba. Deze vissers, zgn. longliners, werden ca. 3 ½ zeemijl uit de Arubaanse kust gedetecteerd. De vissers zijn beboet met bedragen van resp. AFL 15.000 en 17.000. Het visgerei is in beslag genomen. Een recidiverende Arubaanse visser is zijn vergunning ontnomen. Twaalf Venezolaanse vissers beschikken over een vergunning om te vissen in de wateren nabij Curaçao en Bonaire. Op deze vergunningen wordt uitsluitend de duur en het visgebied vermeld, er zijn geen richtlijnen voor het gebruik van vistuig, vangstquota en het soort vis dat mag worden bevist; dit zou volgens de vigerende wetgeving wel vastgelegd moeten zijn. Dit bemoeilijkt het effectief houden van toezicht door de Kustwacht. De cutter Panter De geopende en succesvolle acties binnen dit taakgebied zijn kwantitatief als volgt te splitsen. 17

Taakgebied Illegale visserij verslagjaar 2005 Locatie TW AUA TW CUR TW BON TW SXM TW EUX TW SABA EFZ AUA EFZ CUR & BON Melding 0 0 0 0 0 EFZ SSS TOTAAL valide 4 1 1 1 7 Niet-valide 0 0 0 0 Inzet of assistentie wel 4 1 1 1 7 niet 0 0 0 0 0 Reactievermogen 4/4 1/1 1/1 1/1 7/7 100% 100% 100% 100% 100% Ongewens te situatie Geconstateerd Ongewenste situatie Beëindigd Effectiviteit optreden Wel 4 1 1 1 7 Niet 0 0 0 0 0 wel 4 1 1 1 7 niet 0 0 0 0 0 4/4 100% 1/1 100% 1/1 100% 1/1 100% 7/7 100% Onderverdeeld naar eiland en type overtreding: Eiland aantal cases geen vergunning verboden vissoort verboden vistuig Sanctie (PV s) Aruba 5 5 0 0 4 Curaçao 1 1 0 0 0 Bonaire 0 0 0 0 0 St. Maarten 1 1 0 0 1 Saba 0 0 0 0 0 St. Eustatius 0 0 0 0 0 Totaal 7 7 0 0 5 Meerjarig bezien ziet het beeld er als volgt uit. 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Saba Zonder lokatie Sint Maarten Curacao Aruba 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 Figuur 2-3:toezicht visserij (aantal cases) 18

1.4 TOEZICHT MILIEU Gedurende dit verslagjaar vonden de meeste constateringen van verontreiniging van het oppervlaktewater, zowel in de havens als daarbuiten, op Curaçao plaats, nl. 21 keer. In vier gevallen is verbaliserend opgetreden. Als gevolg van de vele en aanhoudende regenval op alle eilanden, in het bijzonder in de eerste vier maanden, zijn vele oliesporen en vlekken in de omgeving van walinstallaties, oliedepots, scheepswerven en laad-/lossteigers vastgesteld, in totaal 10. Het aantal lozingen door schepen nabij Curaçao bleef in dit verslagjaar beperkt tot zeven gevallen, op Aruba tot vijf. Van de in totaal 36 constateringen van verontreiniging kon het relatief hoge aantal van 14 constateringen niet worden gelinkt aan een dader. Tijdens de dagelijkse patrouilles heeft de Kustwacht extra aandacht besteed aan de vervuiling van kust en stranden, veelal veroorzaakt door vuilstort vanaf schepen. Op Sint Maarten hebben zich 8 gevallen van verontreiniging voorgedaan, veroorzaakt door schepen, walinstallaties alsook van onbekende herkomst. De vrij frequente verontreiniging door het water- en energiebedrijf te St. Maarten, reeds in eerdere rapportages gemeld, heeft ertoe geleid dat de milieudienst, het OM en de dienstleiding van het bedrijf in het verslagjaar meerdere malen met elkaar om de tafel hebben gezeten teneinde dit probleem op te lossen. 19

Een bijzondere constatering vond plaats op 13 december. De AS-355 helikopter nam tijdens een patrouille in het zeegebied gelegen tussen het oostelijke deel van Curaçao en het eiland Klein Curaçao een grote vlek waar op het water. Het genomen monster liet zien dat het een vreemde substantie betrof. De kleur van de op olie lijkende stof was koperachtig tot bruin en bevatte evenwel geen sporen van olie. Het duurde enkele dagen voordat de brei, die zich in westelijke richting voortbewoog, voorbij Curaçao en Aruba was afgedreven. De monsters zijn door het landslaboratorium en de stichting Carmabi op Curaçao onderzocht, alsook naar het TNO in Nederland voor analyse opgestuurd. Momenteel is de herkomst en aard van de substantie nog niet bekend. Het zinken van de bark Ball Head in Great Bay op Sint Maarten zorgde op 29 november voor de nodige consternatie. In de vroege ochtenduren ontdekte het steunpuntpersoneel op Sint Maarten vracht en olie, drijvende op het water in de Great Bay, ter hoogte van Bobby s Marina. Als gevolg van onoplettendheid van de bemanning tijdens reparatiewerkzaamheden aan de lenspomp maakte de 47 voet metende bark water en kwam tot zinken. Het vaartuig lag aan de kade aldaar afgemeerd. De Kustwacht assisteerde door het aanbrengen van een drijvend oliescherm om de olievlek/vracht heen en wist hiermee erger te voorkomen. Een kleine twee weken later vervuilt de Lion Share hetzelfde gebied. Tijdens reparatie van de brandstofpomp van het megajacht, wordt de bedieningsschakelaar in de machinekamer abusievelijk in de verkeerde stand gezet en raakte behoorlijk wat olie in het water. De geopende en succesvolle acties binnen dit taakgebied zijn kwantitatief als volgt te splitsen. Taakgebied Milieu verslagjaar 2005 Locatie TW AUA TW CUR TW BON TW SXM TW EUX TW SABA Overige TOTAAL Melding valide 5 21 2 8 36 niet-valide 0 0 0 0 0 Inzet of assistentie wel 5 19 2 8 34 niet 0 2 0 0 2 Effectiviteit 5/5 19/21 2/2 8/8 34/36 Reactievermogen 100% 90% 100% 100% 94% Ongewenste situatie Geconstateerd Ongewenste situatie Beëindigd Effectiviteit optreden Wel 4 17 2 5 28 Niet 1 2 0 3 6 wel 4 15 2 5 26 Niet 1 4 0 3 8 4/4 100% 15/17 88% 2/2 100% 5/5 100% 26/28 93% 20

Onderverdeeld naar eiland en type overtreding: Eiland aantal cases verontreiniging vanaf de wal verontreiniging door schepen onbekende herkomst Sanctie (PV s) Aruba 5 2 2 1 1 Curaçao 21 5 7 9 4 Bonaire 2 1 0 1 0 St. Maarten 8 2 3 3 3 Saba 0 0 0 0 0 St. Eustatius 0 0 0 0 0 Totaal 36 10 12 14 8 Meerjarig bezien ziet het beeld er als volgt uit. 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Bonaire Zonder lokatie Sint Maarten Curacao Aruba 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 Figuur 2-4: toezicht milieu 1.5 TOEZICHT MARIEN MILIEU Na in 2004 het toezicht binnen dit taakgebied te hebben geïntensiveerd, zijn ook dit jaar vele overtredingen vastgesteld. De meldingen en constateringen betroffen dit verslagjaar in het bijzonder de speervisserij. Op Curaçao, Aruba en St. Maarten betrof het resp. 22, 30 en 7 gevallen. Dit resulteerde in 35 processen-verbaal (7/24/4), waarbij telkens vangst en jachtwapen in beslag zijn genomen. De verantwoordelijke minister op Aruba heeft tijdens het verslagjaar laten weten voornemens te zijn de speervisserij in bepaalde delen van de Arubaanse wateren te gaan legaliseren. Tot op heden is dit nog niet geëffectueerd. In zeven gevallen is opgetreden tegen beschadiging van koraalriffen als gevolg van het ankeren met vaartuigen en het vangen van beschermde vissoorten. De constateringen van speervisserij op Aruba zijn veelal heterdaad gevallen, op Curaçao daarentegen gebeurt dit meestal na meldingen van derden, o.a. natuurliefhebbers, diveshops etc. Gevolg hiervan is dat de dader in zulke gevallen vaak reeds is verdwenen als de Kustwacht ter plaatse komt. Een ander argument waardoor op Curaçao binnen dit taakgebied minder vaak verbaliserend wordt opgetreden, is de prioriteitstelling bij de 21

taakuitvoering: in enkele gevallen kregen inzet binnen de taakgebieden drugs of illegale immigratie voorrang. Op Bonaire beschikt een aantal Park rangers over de bevoegdheid van buitengewoon agent van politie (BAVPOL), waardoor zijn in staat zijn op te treden tegen wetsovertreders. Tijdens het verslagjaar zijn diverse gezamenlijke patrouilles door de Kustwacht en de Park rangers uitgevoerd, o.a ter controle op de naleving van de marien milieuvoorschriften. De Curaçaose tegenhanger van de Park rangers, CARMABI, heeft de BAVPOL bevoegdheid niet. De geopende en succesvolle acties binnen dit taakgebied zijn kwantitatief als volgt te splitsen. Taakgebied Marien Milieu verslagjaar 2005 Locatie TW AUA TW CUR TW BON TW SXM TW EUX TW SABA Overige TOTAAL Melding valide 32 25 7 64 niet-valide 0 0 0 0 Inzet of assistentie wel 31 15 7 53 niet 1 10 0 11 Effectiviteit 31/32 15/25 7/7 53/64 Reactievermogen 97% 60% 100% 83% Ongewenste situatie Geconstateerd Ongewenste situatie Geëindigd Effectiviteit optreden wel 31 10 7 48 niet 0 5 0 5 wel 31 10 7 48 niet 0 5 0 5 31/31 100% 10/10 100% 7/7 100% 48/48 100% Onderverdeeld naar eiland en type overtreding: Eiland aantal cases speervisserij beschadiging marien milieu beschermde zeedieren sanctie (PV s) Aruba 32 30 0 2 24 Curaçao 25 22 3 0 7 Bonaire 0 0 0 0 0 St. Maarten 7 5 0 2 4 Saba 0 0 0 0 0 St. Eustatius 0 0 0 0 0 Totaal 64 57 3 4 35 22

Meerjarig bezien ziet het beeld er als volgt uit. 70 60 50 40 30 20 10 0 Bonaire Zonder lokatie Sint Maarten Curacao Aruba 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 Figuur 2-5: toezicht marien milieu 1.6 TOEZICHT SCHEEPVAART Controle op de naleving van de lokale maritieme regelgeving met betrekking tot de vereiste scheepsdocumenten, veiligheidsuitrusting van vaartuigen als ook het vaargedrag bij de bootbestuurders, is - binnen de capaciteit die de Kustwacht besteedt aan de nietdrugsgerelateerde opsporing en toezicht (20%) - in de loop van dit verslagjaar aanmerkelijk toegenome n. Het aantal geconstateerde overtredingen, voornamelijk op Curaçao (136) en Aruba (276), zijn gelijkelijk over het verslagjaar verdeeld. Op Aruba leverde dit echter veel meer PV s op (266) dan op Curaçao (90). Op Curaçao houdt men het vooralsnog meer bij waarschuwingen en het terugsturen van de overtreder naar de wal. De overtredingen betroffen het niet in orde hebben van de vereiste scheepspapieren (Curaçao 119 en Aruba 205 keer) of het vertonen van gevaarlijk vaargedrag (Curaçao 12 en Aruba 39 keer), dan wel mankementen aan de veiligheidsuitrusting van schip c.q opvarende (Curaçao: 5, Aruba 31 stuks). De waterscooters (Sea Doo s) hebben in dit verslagjaar wederom de nodige aandacht opgeëist. Op 12 augustus vond een dodelijk ongeval plaats waarbij een Sea Doo tegen een zeiljacht aan botste in de Piscaderabaai te Curaçao. In totaal zijn 80 overtredingen geconstateerd m.b.t. Sea Doo s, het merendeel evenwel van administratieve aard. Een mogelijke positieve ontwikkeling is het initiatief van een groot aantal eigenaren van Sea Doo s op Curaçao die het voornemen hebben om met lokale toezichthouders in overleg te treden. Doel hiervan is te komen tot meer veiligheid op het water. Zowel op Bonaire als op Sint Maarten viel een lichte stijging van het aantal overtredingen te noteren (8 resp. 17 gevallen). Het verlenen van hulp aan vaartuigen met o.a. motorpech komt vaak voor op St. Maarten. Tot slot is bijzondere aandacht besteed aan het juist afmeren of ankeren door vaartuigen. Alhoewel de eilanden over steeds betere faciliteiten daartoe beschikken, 23

moest de Kustwacht in de loop van dit jaar met regelmaat optreden tegen het foutief ankeren of afmeren aan navigatieboeien. Een Kustwachtpatrouille ondervraagt recreanten op zogenaamde Sea Doo s De geopende en succesvolle acties binnen dit taakgebied zijn kwantitatief als volgt te splitsen. Taakgebied Scheepvaart verslagjaar 2005 Locatie TW AUA TW CUR TW BON TW SXM TW EUX TW SABA Overige TOTAAL Melding valide 276 136 8 17 437 niet-valide 0 0 0 0 0 Inzet of assistentie wel 276 129 8 16 429 niet 0 7 0 1 8 Effectiviteit 276/276 129/136 8/8 15/17 428/437 Reactievermogen 100% 95% 100% 88% 98% Ongewenste situatie Geconstateerd Ongewenste situatie Beëindigd Effectiviteit optreden wel 275 128 8 15 426 niet 1 1 0 1 3 wel 275 128 8 15 426 niet 1 1 0 1 0 275/275 100% 128/128 100% 8/8 100% 15/15 100% 426/426 100% 24

Onderverdeeld naar eiland en type overtreding: Eiland aantal cases geen/onjuiste scheepsdocumenten gevaarlijk vaargedrag (veiligheids-) uitrusting niet compleet Sanctie (PV s) Aruba 276 205 39 31 266 Curaçao 136 119 12 5 90 Bonaire 8 8 0 0 3 St. Maarten 17 13 1 2 15 Saba 0 0 0 0 0 St. Eustatius 0 0 0 0 0 Totaal 437 345 52 38 374 Meerjarig bezien ziet het beeld er als volgt uit. 500 450 400 350 300 250 200 150 100 50 0 Kolom 5 Zonder lokatie Sint Maarten Curacao Aruba 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 Figuur 2-6: toezicht scheepvaart 1.7 DIENSTVERLENENDE TAKEN 1.7.1 Nood-, spoed- en veiligheidsverkeer Het Rescue and Coordination Center (RCC) van de Kustwacht draagt zorg voor afhandeling van nood-, spoed- en veiligheidsverkeer. Alle wettelijk voorgeschreven verbindingsmiddelen zijn geïnstalleerd in het operatiecentrum. Door vertraging bij de verwerving van leaselijnen, die zorg moeten dragen voor de verbinding naar Sint Maarten, is het RCC op Curaçao nog niet in staat om al het VHF nood- spoed en veiligheidsverkeer rond de Bovenwinden te coördineren. Tot het moment waarop deze verbinding operationeel wordt, vermoedelijk in de eerste maanden van 2006, zal het VHF nood- spoed en veiligheidsverkeer voornamelijk in de gaten gehouden worden door het Kustwacht steunpunt op Sint Maarten, de Cutter Poema of het stationsschip. Daarnaast kunnen een tweetal VHF oproepkanalen door het RCC worden gevolgd met een back up systeem. 1.7.2. Bestrijding internationaal terrorisme De drie landen van het Koninkrijk hebben in de Gemeenschappelijke verklaring over intensivering van de samenwerking bij de bestrijding van internationaal terrorisme 25

(2001) afspraken gemaakt over terrorismebestrijding. De versterking van de samenwerking op het gebied van politie en justitie is een belangrijk onderdeel van de gemeenschappelijke verklaring. Binnen dat kader hebben de landen onder meer afgesproken zorg te dragen voor een definitieve regeling voor de Kustwacht NA&A (Rijkswet) en te bezien op welke wijze, naast haar huidige taken, de Kustwacht ook een effectieve rol kan spelen bij de bestrijding van terrorisme. In haar huidige takenpakket is de Kustwacht actief op minimaal twee terreinen die gerelateerd zijn aan terrorismebestrijding: de opsporing van drugs en de bestrijding van illegale immigratie. Deze illegale activiteiten vormen immers financieringsbronnen voor terroristen. Daarnaast levert de Kustwacht op verzoek van de beide Directies Scheepvaart van de Nederlandse Antillen en Aruba een bijdrage aan de invoering van de International Ship and Port Facility Code (ISPS-code) ter beveiliging van de zeescheepvaart en havens. Deze code is sedert 1 juli 2004 van kracht. De bijdrage van de Kustwacht bestaat o.a uit het inrichten van een meldpunt in het Rescue and Coordination Centre (RCC) waar schepen "security" incidenten of terroristische dreigingen in de territoriale wateren van het betrokken land kunnen melden. Nederlands Antilliaanse en Arubaanse vaartuigen maken voor hun meldingen gebruik van het zgn. Ship Security Alert System (SSAS). In de vijfde voortgangsrapportage m.b.t bovengenoemde gemeenschappelijke verklaring (augustus 2005), is aangegeven dat door de daarvoor in aanmerking komende diensten een terrorisme bestrijdingsplan wordt ontwikkeld, waarbij het Openbaar Ministerie de trekkersrol zal vervullen. Hiertoe is in september 2005 een werkgroep Terroristisch Incident Respons Plan (TIRP) opgericht, hiervan maakt de Kustwacht deel uit. Vanuit de opdracht van de werkgroep TIRP hebben de veiligheidspartners op Curaçao hun eigen plannen waar nodig verder op elkaar afgestemd. In het vervolgens door de werkgroep TIRP ontwikkelde plan zijn de gemeenschappelijke kaders voor de diensten nader uitgewerkt. Per dienst zal een nadere concretisering plaatsvinden in de vorm van monodisciplinaire draaiboeken, waarin de te nemen maatregelen worden beschreven. Het OM coördineert de onderlinge samenhang van deze plannen. Beoogd wordt het monodisciplinaire plan voor de Kustwacht in het eerste kwartaal van 2006 gereed te hebben. 1.7.3 Search & Rescue Net als in voorgaande jaren, werden ook dit jaar (eind april te Curaçao en eind september te Isla Margaritha) met Venezuela SAR-oefeningen opgezet en uitgevoerd. Het aantal opsporings- en reddingsacties binnen de SAR-regio van de Kustwacht is vrij constant. Slechts bij hoge uitzondering is de Kustwacht in samenwerking met de civiele reddingsorganisaties niet succesvol in het redden en vinden van mensen. Deze activiteiten vormen een wezenlijke veiligheidsgarantie voor het watertoerisme. In 2005 zijn 191 SAR-cases door de Kustwacht geopend waarbij in totaal 305 personen betrokken waren. Hierbij zijn naast de eigen Kustwachteenheden zowel reddingsboten van de CITRO, de SARFA, de Sea Rescue Foundation te Sint Maarten (SRF) als 26

passerende (civiele) eenheden ingezet. Uiteindelijk zijn 114 cases succesvol afgerond (50 maal nabij Aruba, 8 maal nabij Bonaire, 31 maal nabij Curaçao, 22 maal nabij Sint Maarten en 3 maal buiten het eigen SAR gebied). Het verschil tussen de 191 initiële cases en de 114 afgeronde cases is te verklaren aan de hand van volgende voorbeelden. een visser wordt overdue (hij is niet aangekomen op het verwachte tijdstip) gemeld, doch loopt later toch op eigen kracht binnen; een motorstoring wordt op eigen kracht verholpen of de boot wordt gesleept door een collega; een duiker komt op eigen kracht weer aan land; een ander RCC neemt de case over; een brandmelding blijkt in werkelijkheid grote rookontwikkeling te zijn bij het opstarten van een diesel. Valse meldingen en loos alarm komen weinig voor: in totaal 3 keer. Tevens is 12 maal assistentie aan buitenlandse RCC s verleend. In totaal zijn bij al deze acties 14 mensen levend en 7 dood uit het water gehaald. Er is één persoon niet teruggevonden. Ter preventie worden de zaken immer in de publiciteit gebracht. Ook wordt altijd nauw contact onderhouden met familieleden van betrokkenen. Uit deze contacten wordt met regelmaat waardering voor de inspanningen ontvangen. Gedurende het jaar zijn oefeningen gehouden met de reddingsbrigades van CITRO (Curaçao) en SARFA (Aruba). Gezamenlijke oefening met de Venezolaanse kustwacht 27

De geopende en succesvolle acties binnen dit taakgebied zijn als volgt te splitsen. Taakgebied Aantal SAR acties Inzet eenheden Kustwacht, Citro, Sarfa en SRF Inzet derden Resultaat acties [aantal betrokken personen] Vermeend Vastgesteld Aantal Percentage Aantal Erger voorkomen Redding SAR CUR/BON 63 52 39 75% 13 33 [91] 6 [18] SAR AUA 61 57 52 91% 5 46 [95] 4 [10] SAR SSS 32 25 24 96% 1 18 [75] 4 [8] DERDEN 35 24 12 50% 1 3 [8] 0 [0] Totaal 191 158 127 80% 20 100 [269] 14 [36] Meerjarig bezien ziet het beeld er als volgt uit. 200 175 150 125 100 75 50 Derden Sint Maarten Curacao Aruba 25 0 2001 2002 2003 2004 2005 Figuur 2-7: dienstverlening SAR (aantal cases) 28

Een Fokker F-60 HOOFDSTUK 2 OPERATIES 29

2 OPERATIES De in het vorige hoofdstuk gepresenteerde resultaten zijn gerealiseerd door inzet van de organieke eenheden van de Kustwacht, de door Defensie beschikbaar gestelde eenheden en door inzet van derden. Deze eenheden zijn, cf. het gestelde in de Voorlopige regeling Kustwacht voor de Nederlandse Antillen & Aruba 1, gedurende het verslagjaar ingezet voor toezichthoudende en opsporingstaken, alsmede ten behoeve van search & rescue. Gedurende het verslagjaar zijn interim walradars in gebruik genomen op Curaçao en Bonaire. In een aparte paragraaf wordt stilgestaan bij de eerste resultaten. 2.1 INZET NAAR HOOFDTAKEN a. Toewijzing van eenheden voor toezichthoudende en opsporingstaken Met betrekking tot de inzet van eenheden voor toezichthoudende en opsporingstaken worden preventieve en repressieve patrouilles uitgevoerd. Bij het uitvoeren van preventieve patrouilles draagt de Kustwacht er zorg voor dat in grote delen van het interessegebied (TZ, EFZ) met zekere regelmaat wordt gepatrouilleerd. Tijdens de patrouilles ligt de nadruk overdag op andere zaken dan s nachts. Toezicht op scheepvaart, alsmede milieu- en douanecontroles vinden met name overdag plaats, terwijl s nachts de nadruk ligt op het waarnemen van en optreden tegen de invoer van drugs, vuurwapens en illegale personen met behulp van go fasts. Dit laat onverlet dat gedurende alle tijdstippen van de dag, dagen van de week en delen van het jaar drugsresultaten geboekt worden in initieel niet verdachte situaties. Repressieve patrouilles kenmerken zich door een gecoördineerde inzet van middelen, bij voorkeur in samenwerking of samenspraak met andere diensten, en zijn gericht op een bepaald soort overtreding en/of misdrijf dan wel vermeende situatie. Net als in 2004 is er in 2005 intensief met de diverse landsdiensten op de Nederlandse Antillen en in Aruba samengewerkt. De onderlinge relaties en het wederzijds begrip zijn verder verbeterd en zijn momenteel op ruim voldoende niveau. Repressieve patrouilles vonden plaats op basis van beschikbare (CID-, RST- of andere) informatie, waarbij alle beschikbare eenheden, zowel organiek als niet-organiek, zijn ingezet. De mate van beschikbare informatie was van invloed op de uiteindelijke toewijzing van eenheden in een interessegebied. b. Toewijzing van eenheden voor dienstverlenende taken waaronder SAR Gedurende het verslagjaar zijn de eenheden van de Kustwacht onder coördinatie van het Rescue and Coordination Center (RCC) veelvuldig ingezet voor het uitvoeren van dienstverlenende taken, met name Search & Rescue. Naast het inzetten van eigen personeel en middelen wordt primair een beroep gedaan op de vrijwillige reddingsorganisaties Citizens Rescue Organisation Curaçao (CITRO), de Search & Rescue Foundation Aruba (SARFA) en de Sea Rescue Foundation (SRF) te Sint Maarten. 1 Staatsblad, jaargang 1995, nr. 618, Besluit van 14 december 1995, houdende voorlopige regeling van de instelling van de Kustwacht voor de Nederlandse Antillen & Aruba 30